1. రసాయనికచరయ లు – సమీకరణాలు
1) ఒక పద సమీకరణంలో ఉన్న రసాయనాలయొకక సంకేతాలు మరియు
సంకేతికాలను వ్రాసిన్ దానిని రసాయన్ సమీకరణం అంటాO.
2) రసాయన్ సమీకరణంలోని వ్రియజన్కాల యొకక వివిధ పరమాన్ముల సంఖ్య తో
వ్రియాజనాయ ల యొకక వివిధ పరమాణువుల సంఖ్య ను సమాన్ం చేయగా ఏరప డిన్
సమీకరణంను “తులయ రసాయన్ సమీకరణం అని అంటారు.
3) హైవ్రోకారభ న్ అన్గా హైవ్రోజన్, కారభ న్ పరమాణువులను మావ్రరమే కలిగి ఉండేది.
ఉదాహరణకు:- butane, methane, propane వంటివి.
4) ఆల్కక నులు మండింపబడిన్ప్పప డు అధిక మొరతంలో శక్త తవిడుదల అవుతుంది. కావున్
వీటిని ఇంధనాలుగా ఉపయోగిసాత ము. మన్ ఇళ్ళ లోో ాడే Gas cylinder హెచ్చు గా butane
ఉంటంది.
5) ఈ దహన్ చరయ లో ఆల్కక నులు గాలిలో ( 2O ) మండింప బడి నీటిని, 2CO విడుదల
చేసాత యి. మరియు శక్త తకూడా (Q) వెలువడుతుంది. ఇవి అనిన యూ ఉష్ణ మోచక చరయ లు.
6) ఒక రసాయన్ చరయ లో ఉష్ణం విడుదల అయిన్ ఆ రసాయన్ చరయ ను ఉష్ణ మోచక
చరయ అంటారు. ఈ చరయ ను సూచంచ్చటకు వ్రియా జనాయ ల వైప్ప +Q అని ల్కదా తో
సూచసాత ం
7) ఒక రసాయన్ చరయ లో ఉష్ణం వ్రరహంపబడిన్ (పరిసరాలనుండి) ఆ రసాయన్ చరయ ను
ఉష్ణ వ్రగాహక చరయ అంటాం. దీనిని వ్రియజన్కాల వైప్ప – తో సూచసాత ం ల్కదా
వ్రియజన్కాల వైప్ప -Q తో సూచసాత ం.
8) ఒక రసాయన్ సమీకరణంలో ాయువులు వెలువడితే ఆ ాయుఫు యొకక
ఘన్పరిమాణం లెిక ంచ వచ్చు . ( అవగావ్రో నియమానుసారం) STP వదద 1 మోల్
ాయువు 22.4 లీటరోఘన్పరిమాణం ఆవ్రకమిస్తంది .
ఉదా:- 2 2C O CO సమీకరణం నుండి 1 మోల్ కారభ న్ 1 మోల్ ఆిి జన్ తో
సంయోరం చంది 1 మోల్ 2CO ాయువును ఏరప రుస్తంది. ఈ చరయ లో STP వదద 22.4
లీటరో 2O ాయువు 1 మోల్ కారభ న్ తో చరయ జరిపి 22.4 లీటరో 2CO ాయువును
ఏరప రుస్తంది.
ఇందులో కారభ న్ ను వ్రగాములలోను ఆిి జన్ ను లీటరోలోను కొలుసాత ం.
9) అవగావ్రో సంఖ్య అన్గా 6.023 X 23
10 అణువులు ల్కదా పరమాణువులు.
ఉదా:- 1 మోల్ 2O అంటే 2O అణు భారానిి సమాన్ం అయిన్ వ్రదవయ రాశి వ్రగా . లలో
=(16X2=32 వ్రగా .) అం టే 32 వ్రగా . 2O ను 1 మోల్ ఆిి జన్ అంటాం.
64 వ్రగా. 2O ను 2 మోల్ ఆిి జన్ అంటాం
2. 16 వ్రగా. 2O ను 1/2 మోల్ ఆిి జన్ అంటాం
5 మోల్ ల ఆిి జన్ అంటే 5X32=160 వ్రగా. 2O అని అరధం .
ఉదా:- (2) 12 వ్రగా. కారభ న్ ను 1 మోల్ కారభ న్ అంటాం
240 వ్రగా. కారభ న్ ను 20 మోల్ ల కారభ న్ అంటాం
60 వ్రగా. కారభ న్ ను 5 మోల్ ల కారభ న్ అంటాం
1.2 వ్రగా. కారభ న్ ను 0.1 మోల్ కారభ న్ అంటాం
రసాయన చరయ లు – రకాలు
రసాయన్ చరయ లోో పాల్గొన్న వ్రియాజన్కాలు, వ్రియాజనాయ లను బటిి ాటిని 4 రకాలుగా
విభజిసాత ం
10) రసాయన సంయోగ చరయ :- రండు ల్కదా అంరకనాన ఎకుక వ వ్రియ జన్కాలు
చరయ ను పంది ఒకేఒక వ్రియ జన్య ం ఏరప రిచే చరయ ను రసాయన్ సంయోర చరయ
అంటారు. A B C D
ఉదా:- C+ 2O 2CO అనే చరయ లో ఒకే వ్రియ జన్య ము ఏరప డింది. ఇది రసాయన్
సంయోర చరయ .
2 2S O SO
2 2 33 2N O NO ఇవి కూడా రసాయన్ సంయోర చరయ ల్క. ఈ చరయ లలో ఉష్ణం కూడా
విడుదల అగును
11) వియోగ చరయ లు :- కొనిన రసాయన్ పదారాధ లు శి తని ( ఉష్ణ రూపంలో కానీ, విదుయ త్
రూపంలో గాని ) వ్రరహంచ వియోరం చందే చరయ లను వియోర చరయ లు అంటారు.
ఒక రసాయన్ పదారధం శి తని పంది రండు ల్కక అంరకంటే ఎకుక వ పదారాధ లుగా
విడిపోవడానిన రసాయన్ వియోర చరయ అంటాం.
A B C Q రుఉపంలో ఉంటంది.
12) ల్కర పస్ప్పరంగులో ఉండే AGBR సూరయ కాంతి సమక్షంలో వ్రోమిన్ ాయువును
విడుదల చేసూత బూడిద రంగులో రల వెండి ఏరప డుతుంది. 22 2SUN
LIGHT
AgBr Br Ag .
ఈ చరయ కాంతి రసాయన్ చరయ
13) అనార్ధరధ మెగ్నన షియం క్లోరైడ్ ( జల వ్రదావణం) విదుయ త్ విశ్ల ోష్ణ వలో వియోరం
చందింప బడుతుంది
ఈ చరయ విదుయ త్ విశ్ల ోష్ణ చరయ . 2 2Electricity
MgCl Cl Mg
3. 14) రసాయన సాా న భ్రంశం: - ఒక రసాయన్ చరయ జరిగిన్ప్పప డు ఒక సమేే ళ్న్ంలోని
ఒక మూలక సాత న్ంలో వేరొక మూలకం చేరే రసాయన్ చరయ లను రసాయన్ సాన న్ వ్రభంశ
చరయ లు అంటారు
4 4Fe CUSO FeSO CU ఈ చరయ లో 4CUSO నుండి CU ను తొలగించ ఆ సాన న్ం లో
Fe చేరి 4FeSO ఏరప డింది.
3 3 22 ( ) 2Zn AGNO Zn NO AG
రసాయన్ సాన న్వ్రభంశ చరయ లో సాన న్ వ్రభంశO చందింప బడిన్ మూలకం = AG
సాన న్వ్రభంశ చరయ లో సాన న్ వ్రభంశO చందిOచన్ మూలకం = Zn
అధిక చరాయ శీలర రల మూలకం దాని కనాన రకుక వ చరాయ శీలర రల మూలకానిన సాన న్
వ్రభంశO చందింప చేస్తంది
అధిక చరాయ శీలర వ్రకమం రల లోహాలు ( )K Na Ca Mg AL Zn Fe Sn Pb
అలప చరాయ శీలర వ్రకమం రల లోహాలు ( )CU HG AG AU Pt
లోహాలు ఆమాో ల నుండి Hydrogen ను సాన న్వ్రభంశo చందిసాత యి.
2 4 4 2Zn H SO ZnSO H
3 3 22 2 2AG HNO AGNO H
15) రసాయన ద్వ ంద్ వియోగ చరయ లు: - కొనిన రసాయన్ చరయ లలో రండు
సమేే ళ్నాలలోని ధన్, ఋణ Radicals పరసప రం మారుు కునే చరయ లను “రసాయన్
దవ ంద వియోర చరయ లు” అంటాం.
AX BY AY BX
రూపంలో ఉండే రసాయన్ చరయ లను రసాయన్ దవ ంద వియోర చరయ లు అంటాం.
ఉదా:- 3 2 4 2 4 32 2AGNO Na CrO AG CrO NaNO
3 2 2 3( ) 2 2Pb NO KI PbI KNO
3 3AgNO NaCl AgCl NaNO
రండు మూలక పరమాణువులు ల్కదా అయాన్ో మధయ పరసప ర మారుప జరిగితే దానిని
రసాయన్ దవ ంద వియోరం అంటాం
16) ఆక్సి కరణ చరయ :- ఏదయిన్ ఒక రసాయన్ చరయ లో ఆిి జన్ కలిపినా ల్కదా
ఎలర్ధకాిన్ లను క్లలోప వడానిన ఆిి కరణo అందురు. రసాయన్ చరయ లో హైవ్రోజన్
తొలగింపబడిన్ ఆ చరయ ను ఆిి కరణ చరయ అంటాం
17) ిటిక్త ఊచలు ల్కదా ాతావరణంలో రల తుప్పప పటిట ఒక ఆిి కరణ చరయ
4. 2 2 31)4 3 2Fe O Fe O దీనినే తుప్పప అంటారు
2
2) 2Mg Mg e
18) ఇనుము తుప్పప పటికుండా ఉంచాలంటే దానిి 2O రరలకుండా ఉంచాలి.
అందుకొరకు దానిని Zn లోహంతో పూర పూసాత రు. దీనినే గాలవ నైజేష్న్ అంటారు.
అలాగే తుప్పప పటికుండా నిరోధించ్చటకు రంగులు, వ్రగ్నస్ పూయవచ్చు
లోహాలు, పనిముటో, నిల్వ పావ్రరలలో ఆిి కరణ జరరకుండా రంగులు వేయుట, వేరు
వేరు లోహాలను కలిపి మివ్రశమ లోహాలు రయారు చేయుట గాలవ నికరణం చేయుట
వంటివి .
ఆహార పదారాద లు ఆిి కరణ చందితే ాటి రుచ, ాసనా చేడిపోతాయి. అందుకొరకు
ాటిని గాలి రరలకుండా జాడిలలో పెటిి వర్ధసాత లతో కప్పప తారు. మరియు కొనిన
నిరిే తాలను కూడా కలుప్పతారు. ఇలా కలిపే పదారాధ లను Anti oxidants అంటాం. 2N
ాయువు ఒక చకక ని Anti oxidant.
19) వంకాయలు, జామకాయలు, బంగాలదుంపలు, అరటి కాయలు, ఆపిల్ పండుో
క్లసిన్ కొదిద సేపటిి అవి న్లోగా మారక దేరుతాయి. దీనిని నిారించ్చటకు ాటిని నీటిలో
ఉoచ్చతారు ( క్లసిన్ రరుార ) . అప్పప డు ాతావరణం లోని 2O రరలదు. ఇవి న్లోగా
మారుటకు కారణం ఆిి కరణమే
20) Anti oxidant లు కలిగిన్ ఆహార పదారాధ లు తినుట వలన్ కాయ న్ి ర్ బారిన్ పడకుండా
రక్షంచ్చక్లవచ్చు
21) ఆిి కరణ నిరోధకాలుగా vitamin-E, vitamin-C లు కూడా ఉపయోగిసాత రు. ఈ రండు
విటమినుో మంచ Anti oxidants
22) విరంజన్ం అంటే రంగు క్లలోప వడం
23) విరంజన్ చరయ ఆిి కరణ చరయ యే
24) భాసిే కరణం కూడా ఆిి కరణమే : ఎల్కర్ధక్లినుో క్లలోప వుట కూడా ఆిి కరణ చరయ యే
25 ) రొట్టిల పిండి, ఇడిో పిండిి ఈస్ి కలిపినా చక్కక రలు ఆిి కరణo చందుట వలో 2CO
విడుదల అవటం వలో అవి ఉబ్బు తాయి ( పంగుతాయి). అవి పంగుటకు కారణం 2CO
26) లోహాలపై ఆిి కరణ వలో ఏరప డే పూరలు విదుయ త్ వ్రపాహానిన నిరోధిసాత యి. ఒక
సమేే ళ్న్ం నుండి Hydrogen తొలగింపబడిన్ ఆ చరయ ను కూడా ఆిి కరణ చరయ
అంటాం
27) తుప్పప ఫారుే ల 2 3 26Fe O H O
మన్ ఊపిరితితుతలోో ఎవ్రర రక తకణాలలోి ( Hemoglobin) ఆిి జన్ కలియుట కూడా
ఆిి కరణ చరయ యే. అలాగే ఈ శ్వవ స వ్రియ ఉష్ణ మోచక వ్రియ
5. 28) వెండి వస్తవులు ( పటిలు, గాోస్లు వంటివి) కొంర కాలానిి న్లోగా మారుటకు
కారణం ాటిపై ఆిి కరణo జరిగి న్లోగా మారతాయి. వెండి పై ఎరప డిన్ చలుము –
న్లుప్ప రంగులో ఉంటంది.
29) రాగి పావ్రరలపై ఏరప డిన్ చలుము ( CUO) ల్కర ఆకుపచు ని రంగులో ఉంటంది
30) రండు వేరు వేరు లోహాలు ల్కదా లోహానిన ఆలోహం తో కలిపి మివ్రశమ లోహాలు
తాయారు చేసాత రు.
31) Edible oils లో Vitamin ‘E’ కలుప్పటకు కారణం – ఆిి కరణనిన నిారించ
ఎకుక వకాలం నిలువ ఉంచ్చటకు. Edible oil అంటే మన్ం తినే నూనెలు
32) క్షయకరణ చరయ :- ఒక సమేే ళ్న్ం నుండి ఆక్షజన్ తొలగింప బడటం కానీ
Hydrogen ను చేరు టం కానీ జరిగితే ఆ చరయ ను క్షయకరణ చరయ అంటాం.
న్లోని CuO పై 2H చేరి గోధుమ రంగులోి మార చరయ క్షయకరణ చరయ
ఒక మూలక పరమాణువు ఎల్కర్ధక్లిన్ోను వ్రరహసేతఅది క్షయకరణమే
33) ఒక రసాయన్ చరయ లో వ్రియా జన్కం ఆక్షకరణం పంది మరొక వ్రియా జన్కం క్షయి
కరణం పందితే అటవంటి చరయ లను రేడాక్సి చరయ లు అంటాం.(ఆక్తి కరణ – క్షయ
కరణ చరయ లు )
2 2CuO H Cu H O ఈ చరయ లో
CuO నుండి ఆక్షజన్ తొలగిపోయింది కావున్ CuO క్షయికరణం పందింది.. అలానే 2H
ఆక్షజన్ వ్రరహంచంది కావున్ 2H అిి కరణం పందింది.
34) అధిక చరాయ శీలర రల లోహాలు ( చరాయ శీలర పెరిగే వ్రకమంలో)
K, Na, Ca, Ng, Al, Zn, Fe, Sn, Pb
35) రసాయన్ సాన న్ వ్రభంశం జరిగేటప్పప డు ఎకుక వ చరాయ శీలర రల పదారాధ లు అలప
చరాయ శీలర రల పదారాధ లను సాన న్ వ్రభంశం చందిసాత యి.
36) అలప చరాయ శీలర రలవి Cu, Hg, Ag, Au, Pt
37) Ag, Au, Pt లు చలుమలు ఏరప డటం రగేొవ్రకమంలో ఉంటాయి. అందుకే అవి
ఎకుక వ ఆకర్య నీయం
38) ధన్ అయాన్ గా మారిన్ మూలకాలు ఆిి కరణం చందిన్టో అన్గా X X e
రూపంలో ఉంటే X
ఆిి కరణం చందిoది.
39) అలాగే ఋణ అయాన్ గా మారిన్ మూలకం క్షయ కరణం చందిన్టో ఉదాహరణకు
Y e Y
రూపంలో ఉంటే y క్షయ కరణం చందిoది అంటాం.
6. 40) టై న్లెస్ ీన్ల్ :- ఫెరస్ ల్కదా ఇనుము 83% , కరోు న్ 1% ,వ్రక్లమియం 15% , నిక్కల్ 1%
లకు ఏరప డిన్ మిర్ధసతమ లోహానిన స్టినెోస్ స్టిల్ అందురు. వంటింటి పవ్రతాలు చాల వరకు
దీనితో తాయారు చేసాత రు.
41) ముక్సి పోవడం : నూనే ల్కదా కొవువ పదారాధ లు ఎకుక వ కాలం నిలవ ఉంచడం
దావ రా ఆిి కరణం చంది ాటి రుచని, ాసన్ను క్లలోప తాయి. దీనినే ముిక పోవడం
అంటారు. దీని నిారణకు విటమిన్ – C, విటమిన్ - E లను కలపాలి .
42) ఈ న్ల: - ఈస్ి ఒక శీలి శిలింవ్రదము. ఈస్ి సమక్షంలో ిణవ వ్రపవ్రియ జరుగుతుంది. దీని
దావ రా చకక ర నుండి ఆలక హాల్ తాయారు చేసాత రు.
43) S.T.P: Standard Temperature and Pressure. ( వ్రపామాణిక ఉష్ణణవ్రరర 0 C , పీడన్ం
=1 అరే సిప యర్ )
రసాయన పదార్ధా ల ఫార్ము లాలు :
1) ీస్ింం డడ 2CaOCl
2) తడిసునన ం లేదా సునన ం (లైమ్) 2( )Ca OH
3) పొడిసునన ం CaO ( ివ క్స లైమ్)
4) KING OF Chemicals = 2 4H SO
5) బేక్సం సోడా లేదా కుక్సం సోడా 3NaHCO
6) వాషం సోడా లేదా చాకలి సోడా 2 3 2.10Na CO H O
7) Blue vitriol = 4 25CuSO H O
8) తుప్పు 2 3 26Fe O H O
9) సాధారణ లవణం (common salt are table salt) = NaCl
10)సునన ప్ప ర్ధయి (lime stone) = 3CaCO
11)మి్ి ఆఫ్ మెగ్నన షయ 2( )Mg OH
44) ఉదాహరణ: - 2: S.T.P వదద 230 వ్రగా. సోడియం అధిక నీటితో చరయ నంది
న్ప్పప డు విడుదల అయిన్ హైవ్రోజన్ ఘన్పరిమాణం వ్రదవయ రాశి అణువుల
సంకయ ను కనుగొన్ండి
A) 2 22 2 2Na H O NaOH H
(2 23)(2 18)2(23 16 1) (2 1)x x x
46 వ్రగా. + 36 వ్రగా. 80 వ్రగా.+2 వ్రగా.
46 వ్రగాముల సోడియం 2 వ్రగా. 2H ను ఇస్తంది
230 వ్రగాముల సోడియం ఎనిన వ్రగా. 2H ను ఇస్తంది ?
230 2
46
x
= 10 వ్రగా.
7. B) 2 వ్రగా. హైవ్రోజన్ ను ( మోల్) 22.4 లి ఘన్పరిమాణం ఆవ్రకమిస్తంది
10 వ్రగా. హైవ్రోజన్( 5 మోల్) ఆవ్రకమించే ఘన్పరిమాణం = 5 22.4 112.0x లి
C) 2 వ్రగా. హైవ్రోజన్ లో 6.౦23 x 23
10 అణువులు ఉంటాయి
10 వ్రగా. హైవ్రోజన్ లో 2310
6.023 10
2
X X
23
5 6.023 10X X
23
30.115 10X అణువులు.
లక్ష్యయ తు క నియోజనము
01) కాలి్యo హైవ్రడాక్సి డ్ ........ అంటాం
1) పడి స్న్న ం 2) రడిస్న్న ం
3 ) స్న్న ం 4) ఏది కాదు
౦2) ఈ వ్రింది ానిలో మండుచ్చన్న అగి ొప్పలోను టప్ మని శబదంతో పరిక్షంచ
కలిగే ాయువు.
1) 2O 2) 2CO
3 ) 2N 4) 2H
03 ) విదుయ త్ విశ్ల ోష్ణ చరయ కు ఉదాహరణ ............
1 ) 22 2AgBr Ag Br 2) 2
2Zn HCl ZnCl
3 ) 2 2 22 2H O H O 4) 3 2CaCO CaO CO
04) 3 2CaCO CaO CO అనేది ............... రసాయన్ చరయ
1 ) రసాయన్ సంయోరం 2) రసాయన్ సాి న్ వ్రబహంశo
2 ) రసాయన్ దవ ంద వియోరం 4) రసాయన్ వియోర
05 ) 3CaCO ను .............. అని పిలుసాత ము
1 ) స్న్న ప్ప రాఏదికాదుయి 2) రడి స్న్న ం
3 ) పడిస్న్న ం 4 ) ఏదికాదు
06) ఆల్కక నుల సాధారణ ఫారుే ల ..............
1) 2n nC H 2) 2 1n nC H
8. 3) 2 2n nC H 4) 2 3n nC H
07) వంటగాయ స్ న్ందు అధికంగా ఉండే ాయువు ................
1) మీధెన్ 2) బూయ టేన్
2) మీధీన్ 4) బూయ టన్
08) 2 2C O CO అనేది ............... చరయ
1) ఆక్తి కరణ 2) క్షయకరణ
3) రసాయన్ వ్యయ రం 4) సాన న్ వ్రబహే శం
09 ) 2 3 2 3Fe O Al Fe Al O ను తులయ ం చేయగా Al యొకక గుణకం............
1) 1 2) 2
3 ) 3 4 ) 4
10) వన్ మోల్ ఉప్పప (TABLE SALT) బరువు ..............
1) 35.5 G 2) 58.5 G
3) 23 G 4) ఏదీ కాదు
11) ిరణ జన్య సంయోర వ్రియ అనేది .............. రసాయన్ చరయ
1) ఉష్ణ రసాయన్ చరయ 2) కాంతి రసాయన్ చరయ
3) రసాయన్ సాన న్ వ్రబహే శం 4) రసాయన్ దవ ంద వియోరం
12) లె డ్ నైవ్రటేట్ ను వేడి చేసిన్ప్పప డు వెలువడే 2NO ను ఎలా గురితసాత o ?
1) గోధుమ రంగు ాయువు 2) పింక్స రంగు ాయువు
3) తెలోని పరలు 4) న్లోని పరలు
13) నీటిని విదుయ త్ విశ్ల ోష్ణ చేసిన్ప్పప డు వెలువడే ాయువు ..............
1) 2H 2) 2O
3) 1&2 4) ఏదీ కాదు
14) 2 4 2 4 2Na SO BaCl BaSO NaCl న్ందు ఏరప డిన్ అవక్షేపం రంగు ..........
1) న్లుప్ప 2) పస్ప్ప
3) ఎరుప్ప 4) తెలోన్
15) 0 ............C K
1) 273 K 2) 300 K
9. 3) 173 K 4) -273 K
16) వ్రగామ్ మోలార్ వ్రదవయ రాశి రల పదారధం STP వదద ................
ఘన్పరిమాణం ఆవ్రకమిస్తంది
1) 24.4 లీ 2) 24.2 లీ
3) 2.24 లీ 4) ఎంర యిణ ఉండవచ్చు
17) వ్రగామ్ మోలార్ ఘ .ప విలువ ................
1) 22.4 లీ 2) 24.2 లీ
3) 2.24 లీ 4) 2.024 లీ
18) …….. ఉష్ణణవ్రరర ....... , పీడనాల వదద 1GMW రల ాయువు 22.4 లీ ఘ .ప
ఆవ్రకమిస్తంది
1) 273 K, 1 అటాి ే పీడన్ం 2) 300 K, 30 Atm పీడన్ం
3) 297 K, 4 అటాి ే పీడన్ం 4) 0 K, 273 అటాి ే పీడన్ం
19) రడి స్నాన నిన గోడలపై వేసిన్ప్పప డు ఏరప డే పర ............
1) 2CO 2) 2CaCl
3) 3CaCO 4) 4CaSO
20) కొంర నీటిని విధుయ త్ విశ్ల ోష్ణ చేసిన్ప్పప డు 22.4 లీ 2O వెలువడిన్, 2H ాయువు
ఘ .ప ఎంర?
1) 2 లీ 2) 22.4 లీ
3) 44.8 లీ 4) చపప ల్కము
21) రసాయన్ సంయోర చరయ ............. మధయ జరుగుతుంది
1) రండు మూలకాల మధయ 2) మూలకం, సమేే ళ్న్ం మధయ
3) రండు సమేే ళ్నాల మధయ 4) పై వనిన
22) 2 2CuO H Cu H O న్ందు క్షయకరణం పందిన్ది ఏది ?
1) CuO 2) 2H
3) Cu 4) 2H O
10. 23) 2 3 22 3 4 3Fe O C Fe CO న్ందు క్షయకరణం పందిన్ది
1) 2 3Fe O 2) C
3) Fe 4) 2CO
24) 22 2PbO C Pb CO న్ందు ఆిి కరణం పందిన్ది ఏది ?
1) Pb 2) 2CO
3) PbO 4) C
25) ఆపిల్, అరటికాయ క్లసిన్ రరుార న్లుప్పగా మారుటకు కారణమయిన్ ఎంజైమ్
1) జైమేజ్ 2) పెపిప న్
3) టైరోసినేజ్ 4) పై వనిన
26) మతాబ్బలు వంటి దీపావళి సామావ్రగి కాలిన్ప్పప డు అవి తెలోగా మెరిసి బూడిద
రంగులోి మారటానిి కారణం ..........
1) ఆిి కరణం 2) క్షయ కారణం
3) రేడా క్సి 4) రసాయన్ దవ ంద వియోరం
27) ఈ వ్రింది ానిలో అధిక చరాయ శీలర రల లోహం
1) Mg 2) Zn
3) Na 4) K
28) రకుక వ చరాయ శీలర రల లోహం ........
1) K 2) Ng
3) Pt 4) Zn
29) 2 2 4 4 2BaCl Na SO BaSO NaCl ........... రకప్ప రసాయన్ చరయ
1) సాన న్ వ్రబహే శం 2) సంయోరం
3) దవ ంద వియోరం 4) వియోరం
30) అవక్షేపాలు ఏరప డేవి ............... రకప్ప చరయ లు
1) సంయోరం 2) వియోరం
3) దవ ంద వియోరం 4) సాన న్ వ్రబహే శం
11. 31) Na Na e
ఈ చరయ లో సోడియం ............ చందింది
1) క్షయ కరణం 2) ఆక్షకరణం
3) రసాయన్ మారుప 4) బౌతిక మారుప
32) Cl e Cl
న్ందు క్లోరిన్ ............ చందింది
1) క్షయ కరణం 2) ఆక్షకరణం
3) రసాయన్ మారుప 4) బౌతిక మారుప
33) ఈవ్రింది ానిలో అధిక చరాయ శీలర రల మూలకం
1) K 2) Ca
3) Mg 4) Zn
34) ఈవ్రింది ానిలో మివ్రశమ లోహం
1) స్టిల్ 2) కంచ్చ
3) ఇరతడి 4) పైవనీన
35) 3 2( )Pb NO వేడి చేసిన్ వెలువడు ాయువు
1) 2NO 2) 2O
3) 1&2 4) ఏదికాదు
36) 2 2CuO H Cu H O న్ందు CUO.......... పందిన్ది
1) ఆిి కరణం 2) క్షయ కారణం
3) రేడాక్సి 4) ఏదికాదు
37) 3 2MgCO MgO CO అనేది .............. రకప్ప రసాయన్ చరయ ను సూచస్తంది
1) సంయోరం 2) వియోరం
3) సాన న్ వ్రబహే శం 4) దవ ంద వియోరం
38) XO అనే సమేే ళ్నానిన యేరప రచ రల X అనే మూలకం యొకక సంయోజకర ........
1) 4 2) 3
3) 2 4) 1
39) 2 22 2Na NH O NaOH H న్ందు 36 వ్రగా. నీరు చరయ లో పాల్గొ నిన్ ... వ్రగా. NaOH
తాయారు అగును.
1) 20 2) 72
12. 3) 80 4) 40
40) వ్రగామ్ మూలార్ ఘన్ పరిమాణం అన్గా ...........
1) 24.2 లీ 2) 22.4 లీ
3) 2.24 లీ 4) 224 లీ
41. ల్కడ్ అయోడైడ్ అవక్షేపం రంగు ...................
1) ఎరుప్ప 2) తెలుప్ప
3) పస్ప్ప 4) జేగురు
42) వ్రింది ానిలో రసాయన్ సాి న్ వ్రబహే శo చరయ
1) 2 2C O CO 2) 2 22Zn HCl ZnCl H
2) 3 2 2 3( ) 2 2Pb NO KI PbI KNO 4) 3 2CaCO CaO CO
43) ీోచం డడర్ యొకక సాంకేతికం ..........
1) 2 3Na CO 2) 3NaHCO
3) NaCl 4) 2CaOCl
44) ………….. ను అసిడిటి సమసయ కు నిారిణిగా ఉపయోగిసాత ం
1) వెనిరర్ 2) బేిం డడర్
3) టాలక ం డడర్ 4) 3CaCO
45) ………… సవ భావం రల పదారాధని తేనే టర కుటిిన్ప్పప డు బాధ నిారిణిగా
ఉపయోరపడును
1) బలహీన్ ఆమోం 2) బలహీన్ క్షారం
3) బలమైన్ ఆమోం 4) బలమైన్ క్షారం
46) తులయ భారం x వేలనీి = ................
1) పరమాణు భారం 2) పరమాణు సంఖ్య
3) పరామానుల వ్రదవయ రాశి సంఖ్య 4) ఏవి కావు
46) 2 2CuO H Cu H O అను చరయ ......... కు ఉదాహరణ
1) క్షయ కరణ 2) అక్షకరణ
3) రేడాక్సి 4) తుప్పప పటిట
13. 47) 2 3 2 32 2Fe O Al Al O Fe . ఈ చరయ దేనిి ఉదాహరణ ?
1) రసాయన్ సంయోరం 2) రసాయన్ వియోరం
3) రసాయన్ సాన న్ వ్రబహే శం 4) దవ ంద వియోరo
48) హైవ్రోజెన్ మరియు క్లోరిన్ ల నుండి హైవ్రోజెన్ క్లోరైడ్ ఏరప డటం దీనిి ఉదాహరణ
1) సాన న్ వ్రబహే శం 2) వియోరం
3) సంయోరం 4) దవ ంద వియోరం
49) రసాయన్ వియోగానిి ఈ వ్రింది ాటిలో అవసరమైన్ది ఏది ?
1) కాంతి 2) ఉష్ణం
3) విదుయ త్ 4) పై వనిన
50 ) ఈ వ్రింది ానిలో ఆిి కరనానిి ఉదాహరణ
1) ఇనుము తుప్పప పటిట 2) శ్వవ సవ్రియ
3 ) రాయ నీి డిటి 4) పైవనిన
51) రాయ నిి ిడిటి ని అరికటిడానిి ఈ వ్రిందివనిలో ఏది కలపాలి ?
1) విటమిన్ – సి 2) విటమిన్ – ఈ
3) యాంటిఆిి డంటో 4) అనిన యు
52) ఈ వ్రింది ానిలో రసాయన్ మారుప
1) బ్బల్ు వెలరడం
2) ఇనుపముకక ఐసాక క o రo ఆకరి్ంచడం
3) ఆహరం జీరణం అవడం
4) లోహాలు ాయ క్లచంచడం
53) ఈ వ్రింది ానిలో భౌతిక మారుప
1) పండుో పండటం 2) అగి ొప్పలో మండటం
3) సిమొంట్ రటిిపడటం 4) నీరు ఆవిరిగా మారడం
54) ఒక రసాయన్ చరయ లో ఉష్ణం వ్రరహంచబడి కొరత పదారధం ఎరప డటానిన ..............
అంటారు
1) ఉష్ణ రసాయన్ చరయ 2) ఉష్ణ మోచక చరయ
3) ఉష్ణ వ్రగాహక చరయ 4) కాంతి రసాయన్ చరయ
14. 55) 2 2 22 2N O N O .......... చరయ
1) రసాయన్ సంయోర 2) రసాయన్ వియోర
3) సాన న్ వ్రబహే శం 4) దవ ంద వియోరం
56) 2 2 22 ( )Ca H O Ca OH H అనేది చరయ కు ఉదాహరణ
1) రసాయన్ సంయోర 2) రసాయన్ వియోర
3) సాన న్ వ్రబహే శం 4) దవ ంద వియోరం
57) ఆపిల్, బంగాళ్దుంప లో ఉండే ఎంజైమ్ ........
1) టయలిన్ 2) పాలిఫినాల్ ఆిి దేజ్
3) టైయిరోసినెజ్ 4) 2 మరియు 3
58) వెండి, రాగి వస్తవులు మెరుప్పను క్లలోప వడానిన ................. అంటారు
1) ముిక పోవడం 2) తుప్పప పటిడం
3) కుళిళ పోవడం 4) క్షయం చందడం
59) ఇనుప వస్తవులపై జింక్స పూర వేయడానిన ................ అంటారు
1) రానిి డేష్న్ 2) ఆిి డేష్న్
3) రిడక్షన్ 4) రలవ నికరణం
60) తుప్పప ను నిరోధించే లోహము
1) ఇనుము 2) బంగారం
3) ఉప్పప 4) రాగి
61) చప్ి రయారీదారులు, ఎకుక వ కలం నిలువ ఉండటానిి పాయ క్కట్ లోపల .........
ాయువును నింప్పతారు
1) ఆిి జన్ 2) నివ్రోజన్
3) హైవ్రోజన్ 4) క్లోరిన్
62) విదుయ త్ విశ్ల ోష్ణలో ఏరప డిన్ హైవ్రోజెన్, ఆిి జన్ ల నిష్ప తిత
1) 1 : 1 2) 2 : 1
3) 3 : 2 4) 2 : 3
63) 2NaOH HCl NaCl H O ఇది ............. చరయ కు ఉదాహరణ
1) రసాయన్ సంయోరం 2) రసాయన్ వియోర
16. ఆమ్లస్ లు – క్ష్యర్ధలు – లవణాలు
ఆమ్లస్ లు :- రుచి ప్పలోగా ఉండేవి మరియు నీలి లిటే స్ కాగితానిన ఎరుప్ప రంగులోి
మరేు వి, అలాగే సూచకల రంగులను వ్రపభావిరం వ్రపభావిరం చేసేవి, 7 కంటే రకుక వ pH
ను కలిగి ఉండే పదారాధ లను ఆమోలుగా పరిగానిసతం.
క్ష్యర్ధలు: - రుచి చేదుగాను, సప రి కు జారుడు సవ భాానిన (బండ జిగురు లాంటివి)
ఎరుప్ప లిటే స్ పేపర్ ను నీలి రంగులోి మరేు వి.
రటసన వ్రదావణంలో లిటే స్ అణు రసాయన్ం ముదురు ఊదారoగులో ఉంటంది.
కొనిన పదారాధ లు కృవ్రతిమంగా తాయారు చేయబడిన్వి. ఉదా . కు ఫిన్పతలిన్, మిథైల్
వంటివి కూడా రంగులను మారుు ట దావ రా ఆమో, క్షార సవ భాాలను గురితంచే
సూచకలుగా ఉపయోగిసాత ం
పై రండు (సహజ, కృవ్రతిమ) రంగు సూచకలు (colour indicators) అంటాము.
అలా కాకుండా, కొనిన పదారాధ లను కలుప్పటవలో ఆమాో లు, క్షారాలు కొనిన నిరిదష్ిమైన్
ాసన్లు వసాత యి. (Nail polish ల వలె ) ఇల ఈ పదారాధ లను కలుప్పట వలో ఆమాో లు ఒక
వ్రపతేయ కమైన్ ాసన్ను క్షారాలు మరొక వ్రపతేయ కమైన్ ాసన్ను విడుదల చేసాత యో ాటిని
Olfactory materials ( స్ాసన్ సూచకలు) అంటాము. ఉదా లవంర నూనే, మన్ం తినే
ఐస్ వ్రక్తమ్ లో ఉండే వెనీలా.
ఆమ్లస్ లు - చరయ లు : - లోహాలతో ఆమాో లు చరయ జరిపి హైవ్రోజెన్ ాయువును
విడుదల చేసాత యి.
హైవ్రోజెన్ ాయువుకు మండే సవ భావం ఉండుట వలో దీనిని బాగా శీరలీకరించ
ఇందన్ముగా ాడుతాము. ఇది బాగా తేలిక్సన్ది కావున్ దీనిని రాక్కట్ లలో ఇంధన్ముగా
వినియోగిసాత రు. దీనిి మండే సవ భావం ఉంది.
అందువలో వ్రపయోరశ్వలల్గ దీనిని నీటి లోపలకు పంపి బ్బడరల రూపంలో
బయటకు ాచేటటో చేసి ఆ బ్బడరల దర ొర వెలుగు చ్చన్న అగి ొప్పలను ఉంచతే “టప్”
అనే శబదం వస్తంది.
అలా కాకుండా నేరుగా పరీక్షానాలిక మూతి వదద ఉంచతే (మండుచ్చన్న అగి ొప్పలోను) ఆ
మంట పరీక్షానాలిక లోనిి పోయే వ్రపమాదం ఉంటంది.
అనిన ఆమాో లు లోహాలతో చరయ జరిపి 2H ను విడుదల చేసాత యి.
కావున్ ఆమాో లను లోహప్ప పవ్రతాలలో నిలువ ఉంచరు.
అదే విధంగా ఆమోం + లోహం X + 2H
ఆమాో లు కారోు నేట్ లతో చరయ జరిపి 2CO విడుదల చేసాత యి. వీటి సాదారణ
సమీకరణoను వ్రింది విధంగా చూపించ వచ్చు .
ఆమోం + లోహ కారోు నేట్ లోహ లవణం + నీరు + 2CO
17. ఆమాో లు లోహ హైవ్రోజెన్ కరోు నేటోతో చరయ జరిపి కూడా లవణం, నీరు, 2CO ను
ఏరప రుసాత యి .
ఈ చరయ ను ఈ వ్రింది సదారణికరిమచబడిన్ సమీకరణoతొ సూచంచ వచ్చు .
ఆమో + లోహ హైవ్రోజెన్ కరోు నేట్ లోహ లవణం + నీరు + 2CO
2CO ాయువును పరీక్షంచ్చటకు మంచ్చచ్చన్న అగి ొప్పలోను 2CO రల పావ్రర మూర దర ొర
ఉంచన్ మంట ఆరిపోవును.
అదే విధంగా స్న్న ప్ప తేట 2( )Ca OH గుండా పంపిన్ప్పప డు తెలోని అవక్షేపం ( 3CaCO )
నీ ఇస్తంది
Zn లోహం NaOH అనే క్షరం తో చరయ జరిపి సోడియం జింకేట్ ( 2 2Na ZnO ) 2H ను
ఏరప రుస్తంది.
ఆమాో లను నీటిలో కరిగించాలి (చ్చకక లు చ్చకక లుగా కలపాలి) కాని ఆమాో నిి నీటిని
కలుపరాదు. ఇలా కలిపితే అకసాే తుగా అధిక ఉష్ణం విడుదల అయేయ వ్రపమాదం
ఉంటంది.
నీటిలో కొదిద కొదిద గా ఆమాో లను కలిపి ఆమో వ్రదావణాలను తాయారు చేసాత ం
ఒక ఆమో వ్రదావణంలో ఆమో సవ భాానిి మూల కారణం H
అయానులు. ఈ H
అయానుల సంఖ్య బటిి ఆ ఆమోము యొకక బలానిన గురితసాత ం.
ఐతే H
అయానులు సవ రంవ్రరంగా ఉండల్కవు. అవి 2H అణువుతో కలిసి
హైవ్రోనియం అయాన్ 3H O
గా లభిస్తంది.
ఏ పదారాధ ల జల వ్రదావణాలలో H
అయానులు/ 3H O
అయానులు ఉండునో ాటి
గుండా విదుయ త్ వ్రపాసరిoచ్చను. కావున్ ఆ వ్రదావణాలు విదుయ త్ ాహకాలుగా
పరిరణిసరంసతం.
ఈ విధమైన్ అలోహ ఆక్సి డ్ లను నీటిలో కరిగిసేత ఆమాో లు ఏరప డుతాయి.
2 2 2 3H O CO H CO కారోు నికామోం దీనినే తాగే సోడా ( పికక సోడా) అంటాం
2 2 2 3H O SO H SO
2 2 2 3H O SO H SO సలుు రేస్ ఆమోం
తటస్టన్లకరణం - తటీీకరనోష్ణo : - ఒక ఆమోం మరొక క్షరంతో చరయ జరిపిన్ప్పప డు ఆ
రేండు పదారాధ లు ఒకదాని సవ భాానిన ఇంకొకటి రటసిికరించడం వలో లవణం, నీరు
ఏరప డుతాయి. ఈ చరయ నె రటసిికరణ చరయ అంటారు.
ఈ రటసిికరణం జరిగిన్ప్పప డు కొంర మొరతంలో ఉష్ణం కూడా విడుదల
అగును. ఈ ఉష్ణణనిన రటసిికరణ ఉష్ణం అంటారు.
18. ఈ రటసిికరనోశన ం విలువ ఆయా ఆమో క్షారాల యొకక బాలలఫై ఆధార పదును
ఒక మోల్ బలమైన్ ఆమోం ఒక మోల్ బలమైన్o క్షరం తో చరయ జరిపిన్ప్పప డు 13.7 K –
Cal/mole ఉష్ణం విడుదల అగును.
ఈ రండిటిలో ఏది అయిన్ బలహీన్మైన్ది అయితే అప్పప డు 13.7 K. Cal కంటే 0.3K .
Cal రకుక వ ఉష్ణం విడుదల అవుతుంది. అన్గా 13.4 K. Cal/mole
రటసిికరణ చరయ ను ఈ వ్రింది విధంగా సూచసాత ం.
ఆమోం + క్షారం లవణం +నీరు +ఉష్ణం
అదేవిధంగా ఆమో సవ భావం కలిగిన్ అలోహ ఆక్సి డ్ లు కుడా క్షారాలతో చరయ జరిపి
లవణం, నీరు ఏరప రుసాత యి.
అలోహ ఆక్సి డ్ + క్షారం లవణం +నీరు +ఉష్ణం
2 2 3 2( )CO Ca OH CaCO H O Q
ఇదేవిధంగా క్షార సవ భావం ఉన్న లోహ ఆక్సి డ్ లు ఆమాో లతో చరయ జరిపి లవణం,
నీరు ఏరప రుసాత యి.
ఆమోం +లోహ ఆక్సి డ్ లవణం +నీరు +ఉష్ణం
2 4 4 2H SO CaO CaSO H O Q
అదేవిధంగా ఆమాో లు కారోు నేట్ లతో చరయ జరిపిన్ప్పప డు లవణంతో పాట 2CO
ాయువు విడుదల అగును. నీరు కూడా విడుదల అగును. ఉదాహరణకు స్లుు రిక్స
ఆమోం, సోడియం కారోు నేట్ తో చరయ జరిపి సోడియం సల్కు ట్ అనే లవణము, 2CO ,
2H O ఏరప డతాయి.
ఆమోం +కారోు నేట్ లవణం + 2CO + 2H O
2 4 2 3 2 4 2 2H SO Na CO Na SO CO H O
ఇకక డ 2CO ాయువు పరిక్ష నాళికలో బ్బస బ్బస మనే పంగుతో వెలువడుతుంది.
అర్హీనియ ఆమ్స్ క్ష్యర స్టదాద ంతo
ఏ పదారాధ లు అయితే నీటిలో కరిగి ( H
)/ 3H O
అయానులను ఇసాత యో ాటిని
ఆమాో లనీ ఏ పదారాధ లు ఐతే జల వ్రదావణం లో OH
అయానులను ఇసాత యో ాటిని
క్షారాలని వరీొకరిసాత రు.
ఇందు చేరనే HCl ాయువు పడిగా ఉండే నీలి లిటే స్ రంగును మారు ల్కదు.
ఎందుకంటే HCl ాయువు సవ రంవ్రరంగా 3H O
లను ఎరప రచల్కవు. కావున్ ఇది
లిటే స్ పరీక్షకు నిలువదు. ఇరర సూచకల రంగులను మారు ల్కదు. ఈ HCl
ాయువును నీటిలో కరిగించన్ప్పడు ఏరప డిన్ HCl ఆమోం సూచకల రంగును అంటే
నీలి లిటే స్ ను ఎరుప్పగా మరు కలుగు తుంది.
19. దీనిని బటిి HCl అనేది ఆమోమా కాదా అని నిరాధ రించాలంటే అది ఏ సితతిలో ఉందో
తెలుస్క్లాలి. ాయు సినతి లో ఉంటే ఆమోం కాదని, వ్రదవ సినతిలో (నీటిలో కరిగి) అది
ఆమోం అని తెలుస్క్లవచ్చు .
నీటిలో కరుగు క్షారాలను ఆలక లీలు అంటారు. ఘాడ ఆమోంను నీటిి కలిపిన్ప్పప డు
ఉష్ణం విడుదల అవుతుంది
ఘాడ ఆమోంను నీటిి కలిపితే సజల ఆమోం ఏరప డుతుంది
సజల ఆమోంను రయారుచేసే ఆమోంను విలీన్ వ్రపవ్రియ అంటారు. విలీన్ వ్రపవ్రియ
ఉష్ణమోచక చరయ
విలీన్ వ్రపవ్రియ వలో వ్రదావిరం యొకక ఘాడర రగుొతుంది.
ఆమాో లు నీటిలో కరిగిన్ప్పప డు 3H O
/ ( )aqH
అలక లిలు ( నీటిలో కరిగిన్ క్షారాలు) OH
అయానులను ఏరప రుసాత యి
HCl బలమైన్ ఆమోం కాగా ఎసిటిక్స ఆమోం బలహీన్ ఆమోం
NaOH ఒక బలమైన్ క్షారం కాగా అమోే నియం హైవ్రడాక్సి డ్ బలహన్ క్షారం
పాసప రిక్స ఆమోం, తాగే సోడా ( కారోు నిక్స ఆమోం) కూడా బలహీన్ ఆమాో ల్క
3 2 4,HnO H SO బలమైన్ ఆమాో లు కాగా
2 2( ) , ( )Mg OH Ca OH లు బలహీన్ క్షారాలకు కొనిన ఉదాహరణలు
క్షారాలు నీటిలో కరిగిన్ప్పప డు OH
అయానులు విడుదల అగుట వలో విదుయ త్ ాహర
కలుగును.
NaOH జల వ్రదావణంలో విదుయ త్ ాహర ఎకుక వ కాగా 2( )Ca OH న్ందు విదుయ త్
ాహర రకుక వ. ఎందుకంటే NaOH బలమైన్ క్షారం కాగా 2( )Ca OH బలహీన్ క్షరం .
బలమైన్ క్షారాల జల వ్రదావణాలు మంచ విదుయ త్ ాహకాలు కాగా
బలహీన్ క్షారాల జల వ్రదావణాలు అదమ విదుయ త్ ాహకాలు
ఒక వ్రదావణo న్ందలి విదుయ త్ ాహర అనేది అందులో రల అయానుల ( 3 /H O OH
)
ఘాడరఫై ఆధార పడుతుంది
ఒక వ్రదావణoద ఒకక విదుయ త్ ాహర సాన యి ఆ వ్రదావణం న్ందలి ఆమోం ల్కదా క్షారం
ఒకక బలానిన నిరాధ రించ్చను.
వ్రదావణoద న్ందలి /H OH
అయానుల ఘడరను అనుసరించ దాని సవ భాానిన
గురితంచే విధానానిన Sorensen అనే శ్వర్ధసతవేరతవ్రపవేశపెట్టిను
ఈ విధాన్ంలో వ్రదావణం యొకక ఆమో క్షార సవ భాానిన గురితంచ్చటకు 1 నుండి 14
వరకు అంక్కలను సూచలుగా ఉపయోగించ దానిని pH సేక ల్ గా నామకరణo చేస్ను.
20. ఒక వ్రదావణo pH విలువ o నుండి 7 కంటే రకుక వగా ఉన్న చో ఆ వ్రదావణం ఆమోం
అనియూ ఒక వ్రదావణం pH విలువ 7 ఫైబడి 14 వరకు ఉన్న చో ఆ వ్రదావణం క్షారావు
అనియు గురితసాత ం.
pH విలువ “0” అయిన్ అది అరయ ంర బలమైన్ ఆమోం “0” నుండి పెరుగుతునాన
కొదిద దాని ఆమోగుణం రగుొతుంది. అదే విధంగా pH విలువ 7 అయిన్ అది రటసన
వ్రదావణo అగును.
pH విలువ 7 నుండి పెరుగుతున్న కొలది దానీ క్షార వ్రపభావం పెరుగుతుంది.
అరయ ంర బలమైన్ క్షార వ్రదావణo యొకక pH విలువ-14
అరయ ంర బలమైన్ ఆమోం యొకక pH విలువ-0
రటసన వ్రదావణo యొకక pH విలువ-7
జీవులనీన ఒక నిరిదష్ి pH.
ఉదాహరణకు ఒక మనిషి రక తంలోి ఏదైన్ ఆమోం కాని క్షారం కానీ ఎిక ంచన్ అరనిి
వ్రపాణహాని కలురవచ్చు . అందుకే చాలా వరకు మందులను సేలైన్ ( లవణ జలము) తో
కలిపి రోగిి అందిసాత రు.
ఇలా ఏ జీవి అయిన్ నిరిదష్ి pH వ్రశ్లణిలో మావ్రరమే జీవిసాత యి.సమువ్రదంలో పెరిగిన్
చాపను మంచ నీటిలో పెంచ్చట వీలుకాదు
నోటిలో లాలాజలము pH 5.5 నుండి 7.5 మధయ ఉంటంది.
ఆ pH వ్రశ్లణిలో దంతాలు ఆరోరయ ంగా ఉంటాయి. ఒకవేళ్ pH 5.5 కంటే రకుక వ ఐతే
దంరక్షయం వ్రపారంభం అగును. అందుకు మన్ం ాడ Tooth Paste pH 5.5 కంటే
రకుక వ కారాదు. కొనిన Tooth Paste ల న్ందు Salt కలపడం వలో నోటిలో ఆమోసవ భావం
రగుొతుంది.
సాధారణంగా వర్ప్ప నీటి pH 6.2 – 7.2 ల మధయ ఉంటంది. గాలిలో రల 2SO వంటి
ాయువుల వలో ఆ వ్రపాంరం లోని వర్ప్ప నీటి Ph విలువ 5.6 కనాన రగి ొతే దానిని ఆమో
వర్ం అంటారు.
ఆమో వరా్ ల వలో జలసయాలలో నీరు యొకక Ph విలువలు మారటం వలో అందులోని
జలరాశులకు వ్రపాణహాని ఉంటంది.
మిల్క ఆఫ్ మెగ్నన షియ అనేది మెగ్నన షియo హైవ్రడాక్సి డ్ యొకక మరోపేరు. దీనిని
Antacid Tablets న్ందు ాడతారు. అలాగే 3NaHCO ఒక ముఖ్య అణుఘటకం. ఈ
Antacid Tablet అనేది జీరాణ శయం లోరల అధిక ఆమాో నిన రటసాత పరుస్తoది. ఈ చరయ ఒక
రరసితకరణ చరయ
సాధారణంగా మొకక లు ఆరోరయ ంగా పెరరటానిి ఒక్లక మొకక కుక ఒక్లక కక వ్రశ్లణిలో Ph
విలువలు రల మటిి అవసరం అవుతాయి .అందుకే వయ వసాయ శ్వవ్రసవేరతలు రరచ్చగా
మటిి యొకక Ph నిరాధ రణ పరిక్షలు జరిపి రగు సూచన్లు చేసాత రు.
21. క్తటకాలు కుటిిన్ప్పప డు కలిగే మంటనుoడి ఉపశమనానిి (క్షారానిన ) backing soda
రుదాద లి.
లవణాలు ఒకే కుటంబానిి చందిన్వి కాాలంటే ాటిలో ఓకే విధమైన్ ఆనాయాన్ి
ల్కదా ఒకే విధమైన్ కటా యాన్ి కలిగి ఉండాలి.
4, ,NaCl KCl NH Cl Chloride family
2 4 2 3, ,NaCl Na SO Na CO Sodium family
లవణాలనిన రటసాత లు (pH=7) కాన్కక రల్కదు. లవణాలు విదుయ త్ పరంగా రటసాత లు
3NaHCO అనేది బేిం సోడా యొకక ఫారుే ల. NaCl అనేది సామాన్య లవణంగా
గురితసాత ం. ఈ సామాన్య లవణం అనేది సమువ్రద జలాల నుండి సంవ్రరనిసతం.సజల
సోడియం క్లోరిడ్ వ్రదావణానిన ర్ధైన్ వ్రదావణం అంటారు.
3 2 3 2 2, , 10 ,NaOH NaHCO Na CO H O CaOCl వంటి పదారాధ లను సాధారణ ఉప్పప నుండి
తాయారు చేసాత రు.
క్లోరో ఆలక లి వ్రపవ్రియ అనేది NaCl నుండి NaOH ను తాయారు చేసే వ్రపవ్రియ.
క్లోరో ఆలక లి వ్రపవ్రియ న్ందు ఆలక లీను సూచంచేది NaOH
క్లోరో ఆలక లి వ్రపవ్రియ న్ందు క్లోరో ను సూచంచేది NaCl
క్లోరో ఆలక లి వ్రపవ్రియ న్ందు NaCl + 2H O విదుయ త్ విశ్ల ోష్ణ చందింపబడతాయి.
క్లోరో ఆలక లి వ్రపవ్రియ న్ందలి అంరయ మ ఉరప నాన లు - NaOH , 2Cl , 2H
ఫై వ్రపవ్రియలో 2Cl ాయువు Anode వదద, 2H ాయువు Cathod వదద
విడుదల కాగా NaOH కూడా Cathod వదద form అవుతుంది.
NaOH తాయారు చేసే రసాయన్ చరయ .
2 2 22 2 2NaCl H O NaOH H Cl
ీో అన్గా రంగును తొలగించ్చట. బటిలఫై రల మరకలను తొలగించ్చటను ీో
చేయుట అంటారు. తేమల్కని కాలి్యం హైవ్రడాక్సి డ్ ను 2Cl ాయువుతో చరయ
పందేరటో చేసిన్ ీోచం డడర్ ఏరప డుతుంది.
క్లోరోఫాం రయారీలోని కారకముగా ఉపయోరపడేది - ీోచం డడర్
సోడియం ైకారోు నేట్ యొకక వయ వహార నామం – వంట సోడా, బేిం డడర్, తినే
సోడా
వంట సోడా ఫారుే ల - 3NaHCO
బేిం డడర్ అనేది టారాి రిక్స ఆమోం మరియు వంటసోడాల మివ్రశమం
22. బేిం డడర్ అనేది ఆహార పదారాద లు తొందరగాను, బాగా ఉడికేరటో చేస్తంది.
వంటసోడా అనేది ఒక క్షయం చందని బలహీన్ క్షారం
రొట్టి ల్కదా కేకు రయారీలో బేిం డడర్ ను కలుప్పర వలో గులోగాను,మెరతగాను
ఉబ్బు తుంది. బేిం డడర్ కు ఉష్ణం అందించన్ప్పప డు విడుదల అయిన్ 2CO ఆ
పదారధం నుండి బయటకు వెడలె మారాొ ల్క ఈ రంవ్రదాలు.
జీరాణ శయం లో అధికంగా వ్రశవింపబడిన్ జటర ఆమాో నిన రటసిికరీంచడానిి (బేిం
సోడా) ను కలుప్పతారు
అగిన మాపక యంవ్రతాలలో ఉపయోగించే సోడా ఆమోం 3NaHCO
యాంటిస్పిిక్స గా ఉపయోరపడే సామాన్య లవణం యొకక ఉరప నాన లు 3NaHCO
బటిల సోడా ఫారుే ల 2 3 210Na CO H O
ోరాకుి రయారీలో ాడేది - ాషిం సోడా
బేిం సోడాను వేడిచసి ప్పన్హ సప టిికరణం గావించన్ ాషిం సోడా తాయారు
అగును.
నిటి శ్వశివ ర కటిన్య రను తొలగించ్చటకు ాడేది - ాషిం సోడా
సు టిక జలం : - ఒక లవణం యొకక ఫారుే ల యూనిట్ లో రల నిరిదష్ి సంఖ్య లో
రల నిటి అణువులను సప టిక జలం అంటారు.
బటిల సోడాలో రల 210H O దాని యొకక సప టిక జలానిన సూచస్తంది.
పాో సిర్ ఆఫ్ పాయ రిస్ ను కాలి్యం సల్కు ట్ యొకక హేమీ హైవ్రడేట్ అంటారు. హేమీ
హైవ్రడేట్ అనేది
1
2
2H O ను సూచస్తంది.
జిప్పి ం ఫారుే ల 4 22CaSO H O
జిప్పి ం 100% C కు నెమే దిగా వేడి చేసిన్ప్పప డు కొంర నీటిని క్లలోప యి పాో సిర్ ఆఫ్
పాయ రిస్ ఏరప డుతుంది.
అచ్చు ల రయారీ, బొమే ల రయారీ, విరిగిన్ ఎముకలను కలిపి కటిటకు జిపి ం
(POP+WATER) ాడుతారు.
2 కాలి్యం సల్కు ట్ అణువులు సమిషిిగా ఒక నిటి అణువును share చేస్కుంటాయి.
రదావ రా జిపి ం ఏరప డుతుంది
సప టిక జలం కలిగి ఉన్న పదారాధ లనీన లవణాలు.
అలక లిలు అనేవి మొకక ల బూడిద నుండి లభయ ం అవుతాయి.
23. ఆమాో నిన ఒక లవణానిన కలిపిన్ప్పప డు అది బ్బస బ్బస మని పంగితే అది కారోు నేట్
ల్కదా ై కారోు నేట్ కావచ్చు .
2 2 5 2 3, , ,CO PO SO SO ఆమో సవ భాానిన కలిగి ఉంటాయి.
2SiO కూడా ఆమో సవ భాానిన కలిగి ఉండును
,CaO FeO లు క్షార సవ భాానిన కలిగి ఉంటాయి
ఒక ఉష్ణణవ్రరర వదద ఒక మోల్ నీటిలో రల H
అయానులు, OH
అయానులు యొకక
ఘాడరల లబాద నిన నిటి సిదాద ంరం అంటారు. WK ఇది ఉష్ణణవ్రరరఫై ఆధారపడును .
ఐతే ఒక ఉష్ణణవ్రరర వదద ఒక మోల్ నీటిి కొంర ఆమాో నిన కానీ క్షారానిన కానీ
కలిపిన్పప టిక్త దాని నిటి సినరాంకం విలువలో మారుప రాదు, ఎందుకన్గా కొంర ఆమాో నిన
కలిపిన్ప్పప డు H
అయానులు ఎంర మేర పెరుగుతాయో అదే సంఖ్య లో OH
అయానులు రగుొతాయి. కావున్ ాని గాడరల లబదం లో మారుప రాదు.
NaOH యొకక సాధారణ నామం – కాసిిక్స సోడా
లక్ష్యయ తు క నియోజనము
01)Zn అణు లోహంతో ........... క్షారం చరయ జరిపిన్ప్పప డు 2H విడుదల అగును
1) NaOH 2) 2( )Mg OH
3 ) CaO 4) విడుదల కాదు
02)పాో సిర్ ఆఫ్ పాయ రిస్ ఫారుే ల
41)CaSO 2) 4 2CaSO H O
3 ) 4 2
1
2
CaSO H O 4) 4 22CaSO H O
03)ాయువుకు దర ొరగా మండుచ్చన్న అగి ొప్పలోను ఉంచన్ “టప్” మని శబదం వచు న్
ఆ ాయువు .....
1) 2H 2) 2N 3) 2O 4) 2CO
04)సోడియం ైకారోు నేట్ ఫారుే ల .........
1) 2 3Na CO 2) 2 3 2( )Na CO
3 ) 3NaHCO 4) 2 32Na CO
05)లిటే స్ అనున్ది ...... యొకక నుండి స్టవ కరించే రంజన్ం
1) హైడామిియం 2) జరిే నియం
24. 3 ) లైక్కన్ 4) మందార
06)HCl జల వ్రదావణంన్కు Methyl orange కలిపినా ......... రంగులోి మారును
1) ఎరుప్ప 2) పస్ప్ప
3 ) నీలి 4) గులాీ
07)ఈ వ్రింది ానిలో దేనిని నీటిి కలిపినా ఆమోం ఏరప డదు ?
2
2
1)
3)
SO
CO 2 5
2)
4)
ZnO
N O
08)HCl ాయువు నీలి లిటే స్ ను ఎరుప్పగా మారు ల్కదు ఎందుకంటే ..........
1) లిటే స్ పేపర్ రడిగా ఉంది కావున్
2) నీలి లిటే స్ కాగిరం పడిగా ఉంది కావున్
3 ) HCl ఎరుప్ప లిటే స్ మావ్రరమే మారు రలదు
4) ఖ్చు రంగా మారుు తుంది
09)విలీన్ వ్రపవ్రియ న్ందు ఒక ఆమోం యొకక ........ రగుొను
1) ఘాడర 2) PH
3 ) poH 4) ఏది రర ొదు
10)ఈ వ్రింది ానిలో క్షార సవ భావం కలిగిన్ది
2
2 5
1)
3)
SiO
PO
22)
4)
SO
FeO
11)1 మోల్ బలమైన్ ఆమోం 1 మోల్ బలమైన్ క్షారం కలిపినా .... శి త
విడుదలఅగును
1) 1.37 K.Cal 2) 13.70 K.Cal
3 ) 13.7 Cal 4) 137.0 Cal
12)నీటిి కొంర ఆమాో నిన కలిపితే ...........
1) H
అయానుల ఘాడర పెరిగి OH
అయానుల ఘాడర రగుొను
2) నిటి సినరాంకం విలువ మారదు
3) 1 మరియు 2
4) 1 ల్కదా 2
13) 4 22CaSO H O అనేది ............... యొకక ఫారుే ల
1) జిప్పి ం 2) పాో సిర్ ఆఫ్ పాయ రిస్
3 ) బంకమనున 4) ఏదికాదు
14)కాలి్యం హైవ్రడాక్సి డ్ ఫైి పంపి 2Cl ాయువును పంపి చరయ జరిపిన్
...యేరప డును
1) జిప్పి ం 2) పాో సిర్ ఆఫ్ పాయ రిస్
29. పరమ్లణు నిర్ధు ణం
1) 2 2 4
1 2 2S S P ఎలర్ధకాినిక్స వినాయ సం రల మూలకం ...........
1) N 2) O 3) F 4) Ne
2 ) N=I అయిన్ దాని అజిమురల్ కావ ంటమ్ సంఖ్య (l ) =
1) 0 2) 1 3) 2 4) -1
3 ) ఒక పరమాణువులోని N కరప రం న్ందు ఇమడ కలిగే ఎలెర్ధకాిన్ సంఖ్య
1) 1 2) 18
3) 1 నుండి 8 4) 1 నుండి 18 వరకు
4 ) రాడార్ న్ందు ాడబడు విిరణాలు ................. అంటారు
1) పరమాణు ిరణాలు 2) మైవ్రక్ల రరంగాలు
3 ) U-V రరంగాలు 4) X – ిరణాలు
5 ) దిశల్కని అరిు టాల్ అని దీనిి పేరు ?
1) F అరిు టాల్ 2) P అరిు టాల్
3 ) S అరిు టాల్ 4) D అరిు టాల్
6 ) Cl
ఎలెర్ధకాిన్ వినాయ సం ............
1) 2 2 6 2 5
1 2 2 3 3S S P S P 2) 2 2 6 2 6
1 2 2 3 3S S P S P
3 ) 2 2 6 2 4
1 2 2 3 3S S P S P 4) ఏది కాదు
7) ఫాో ంక్స సినరాంకం విలువ ...........
1) 6.625 x 27
10
Joul-Sec 2) 6.625 x 27
10
erg.-Sec
3) 6.625 X 34
10
erg.Sec 4) పైవనిన
8) పదారధం లో విడుదల అయిన్ కాంతి యొకక రరంగా దైరాయ ల సముదానిన ........
అంటారు
1) ఉదాొ ర వరణపటం 2) స్ష్ణ అవిచు న్న వరణపటం
3) విచు న్న రేఖా వరణపటం 4) స్ష్ణ పటిి వరణపటం
9) ఈ వ్రింది ానిలో ............ కక్షయ లో రల ఎలర్ధకాినిక్స యొకక శక్త తరకుక వ
1) N 2) M 3) K 4) L
10) 1 10
( 4 3 )AR S D ఎలర్ధకాిన్ వినాయ సం రల మూలకం
30. 1) Cr 2) Cu 3) Cl 4) Hg
11) బాహయ ఎలెర్ధకాిన్ వినాయ సం 2 5
NS NP న్ందు N = 2 గారల మూలకం .........
1) H 2) He 3) Fe 4) F
12) డబ్బల్ డంబల్ ఆకృతి కలిగిన్ ఆరిు టాల్ ............
1) s 2) p 3) d 4) f
13) వ్రపధాన్ కావ ంటమ్ సంఖ్య లో వ్రపతిపాదించన్ ారు
1) సోమర్ ఫెల్్ 2) నీల్ి ోర్
3) మార్క ి ఫాో ంక్స 4) ఉలెన్ బక్స
14) 3p, 4s, 3d, 4p లలో అధిక శక్త తకలది
1) 3p 2) 4s 3) 3d 4) 4p
15) 3p, 4s, 3d, 4p లలో అరయ లప శక్త తకలది
1) 3p 2) 4s 3) 3d 4) 4p
16) కక్షయ యొకక పరిమాణానిన ,శి తని వివరించే కావ ంటమ్ సంఖ్య
1) కొనియా వ్రదవయ వేరం కావ ంటమ్ సంఖ్య
2) సిప న్ కావ ంటమ్ సంఖ్య
3) వ్రపధాన్ కావ ంటమ్ సంఖ్య
4) అయసాక ంర కావ ంటమ్ సంఖ్య
17) రకుక వ శక్త తరల ఆరిు టాల్ లో ఎలెర్ధకాిన్ ముందుగా చేరుతుంది అని చపేప
నియమము ......
1) డలి 2) అప్ బౌ
3) హుడ్ి 4) ోర్
18) ఒక పరమాణువు లోని ఏ రండు ఎలెర్ధకాిన్ ల 4 కావ ంటమ్ సంఖ్య లు సమాన్ంగా
ఉండవని తెలియచపేప నియమం .......
1) డలి 2) అప్ బౌ
3) హున్ి 4) ోర్
19) 4p యొకక (N + 1 ) విలువ = ...........
1) 4 2) 5 3) 6 4) 3
31. 20) ఈ వ్రింది ానిలో రప్పప అయిన్ ఎలెర్ధకాిన్ వినాయ సం ............
1) 2 3 1
1 2 2S S P 2) 2 2 7
1 2 2S S P
3) 2 2 6 2 6 2
1 2 2 3 3 3S S P S P D 4) పైవనిన
21) సమశక్త తరల ఖాళి ఆరిు టాల్అనిన ంటిలో ఒక్లక ఆరిు టాల్ నిండిన్ రరుార
జరకూడటం వ్రపారంభించాలని తెలియచపేప నియమం ...........
1) డలి 2) అప్ బౌ
3) హుడ్ి 4) ోర్
22)
అనున్ది ..... మూలకం యొకక ఎలెర్ధకాిన్ వినాయ సం
1) Mg 2) Si 3) S 4) Cu
23) (Ar) 1 5
4 3S d అనున్ది ..... యొకక ఎలెర్ధకాిన్ వినాయ సం
1) Cr 2) Mn
3) 1 ల్కదా 2 4) ఫైవేవికావు
24) సిిరరవ ం కలిగి 5
3d ఎలెర్ధకాిన్ వినాయ సం కలది......
1) Cr 2) Cu 3) Mn 4) ఏది కాదు
25) s ఆరిు టాల్ న్ందు రల నోడల్ రలాల సంఖ్య
1) 0 2) 0 3) 2 4) 13
26) 3s ఆరిు టాల్ న్ందు రల నోడల్ రలాల సంఖ్య ………..
1) 0 2) 0 3) 2 4) 3
27) ఈ వ్రింది ానిలో శక్త తలో రరిష్ిం కలిగిన్ది
1) 4s 2) 4p 3) 4d 4) 4f
28) ఈ వ్రింది ానిలో అసాధారణ ఎలెర్ధకాిన్ వినాయ సం కలిగిన్ది
1) Cl 2) Cr 3) Sr 4) Ar
29) 2p ఆరిు టాల్ యొకక అయసాక ంర కావ ంటం సంఖ్య లు .........
1) 0 2) -1, 0, 1
3) -2, -, 0, 1, 2 4) -3, -2, -1, 0, 1, 2, 3
30) 1 10
4 3Ar s d ఎలెర్ధకాిన్ వినాయ సం రలిొన్ మూలకం
1) Cr 2) Mn 3) Cu 4) Fe
32. 31) X
యొకక ఎలెర్ధకాిన్ వినాయ సం 2 2 6
1 2 2S S P అయిన్ X ...... ను సూచస్తంది
1) Mg 2) Mn 3) Cl 4)Cu
32) ోర్ సిదాద ంరం దీని వరణపటమును వివరించల్కదు
1) హైవ్రోజెన్ 2) ఏక అయనికరణ హీలియం
3) దివ అయనికరణ బరీలియం 4) దివ అయనికరణ లిధియం
33) అజిమురల్ కావ ంటం సంఖ్య కనిష్ి, రరిష్ి విలువలు
1) -l మరియు + l 2) 0, (n-l)
3) 0, (n + l) 4) (n-l) నుండి (n+l)
34) 2Ca
యొకక ఎలెర్ధకాిన్ వినాయ సం
2 2 6 2 6
2 2 6
1)1 2 2 3 3
3)1 2 2
S S P S P
S S P
2 2 6 2 6 2
2 2 6 2 6 1
2)1 2 2 3 3 4
4)1 2 2 3 3 4
S S P S P S
S S P S P S
35) L కక్షయ లో రల ఎలెర్ధకాిన్ యొకక క్లణీయ వ్రదవయ వేరము విలువ
.
1)
2
2
3)
h
h
2)
4)
4
h
h
36) ఈ వ్రింది ానిలో ఏవి డి జన్రేట్ ఆరిు టాల్ లు ?
1) 2p 3s 2) 5s, 3d,4p
3) 2 2 23 ,3 3xy x y z
d d d
4) అనిన యూ
37) కావ ంటం సంఖ్య లు n=3, l=1, m=1,
1
2
s రల ఎలెర్ధకాిన్
1) 1
3s 2) 1
3p 3) 4
3p 4) 2
3d
38) ఆరిు టాల్ శి తని తెలియచేసేది
1) (n+l) 2) 2l+n 3) 2(2l+1) 4) 2
2n
39) ఆరిు టాల్ యొకక వ్రపాదేశిక వినాయ సము తెలియచేసే కావ ంటం సంఖ్య
1) n 2) l 3) m 4) m
40) f- ఆరిు టాల్ ఈ కక్షయ తో వ్రపారంభమవుతుంది
1) L -కక్షయ 2) M-కక్షయ
3) N-కక్షయ 4) O-కక్షయ
33. 41) ఆరిు టాల్ ఆకృతిని తెలియచేసేది ..........కావ ంటం సంఖ్య
1) వ్రపధాన్ 2) క్లణియ వ్రదవయ వేర
3) అయసాక ంర 4) వ్రభమణ కావ ంటం సంఖ్య
42) ఈ వ్రింది ఎలెర్ధకాిన్ వినాయ సం సినరరవ ం కొరకు ఇమరు బడదు
1 5
2 5
1)4 3
3)4 3
s d
s d
2 1
1 10
2)4 3
4)4 3
s d
s d
43) M-కక్షయ లో ఉండే ఆరిు టాళ్ళళ సంఖ్య ......
1) 3 2) 9 3) 18 4) 32
44) సోమరు ల్ద వ్రపతిపాదించన్ దీరఘవృతాత కార సిదదంరము దీనీని వివరిస్తంది .
1) జీమన్ ఫలిరం 2) పరమాణు సినరరవ ం
3 ) వరణపట రేఖ్ల స్క్షే నిరాే ణం 4) కావ ంటం సిదాద ంరం
45) డి-జన్రేట్ ఆరిు టాల్ అన్గా
1) ఒకే శి తరలవి 2) ఒకే ఆకారము రలవి
3) 1 మరియు 2 4) ఒకే సిప న్ శక్త తరలవి
46) ఎలెర్ధకాిన్ వినాయ సం ఒక ములకనిి 2, 8, 8, 2 గా రలదు. అయితే ఆ మూలకం
1) ఆరాొన్ 2) పటాషియం
3) కాలి్యమ్ 4) క్లోరిన్
47) పరమాణు సంఖ్య Z=29 గా రల మూలకంలో M- కరప రంలో ఎనిన ఎలెర్ధకాినుో
ఉంటాయి ?
1) 5 2) 10 3) 18 4) 20
48) పరమాణువులోని ఏ ఒకక ఎలెర్ధకాిన్ కు సరిపడని కావ ంటం సంఖ్య ల సమూహం.
1
1) 2, 1, 0,
2
1
3) 3, 2, 1,
2
l s
l s
n l m m
n l m m
1
2) 2, 2, 1,
2
1
3) 3, 0, 0,
2
l s
l s
n l m m
n l m m
49) Cl
అయానులో p
ఆరిు టాల్ లో ఉండే ఎలెర్ధకాినుల సంఖ్య
1) 6 2) 5 3) 11 4) 12
50) ఈ వ్రింది ానిలో ఏ అమరిక ఆఫ్ బౌ మరియు హుoడ్ నియమాలను
అనుసరించదు
34. 1) 2)
3) 4)
51) రకుక వ శక్త తకలిగిన్ విదుయ త్ అయసాక ంర విిరణము
1) X- ిరణాలు 2) IR
3) దృశయ కాంతి 4) u.v.
52) కచు రముగా ల్కని కావ ంటం సంఖ్య ల సమూహము
1) n=2, l=0, m=0 2) n=2, l=1, m=1
3) n=2,l=1,m=-1 4) n=2, l=0, m=+1
53) అజిమురల్ కావ ంటం సంఖ్య l=4 రల ఉపసాన యిలో సిప న్
1
2
రల రరిష్ి ఎలెర్ధకాిన్
ల సంఖ్య ఎంర?
1) 4 2) 9 3) 14 4) 18
54) పటాషియం మూలకంలో బాహయ ఎలెర్ధకాిన్ యొకక నాలుగు కావ ంటం సంఖ్య ల
విలువలు ......
1
1) 3, 2, 0,
2
1
3) 4, 0, 0,
2
n l m s
n l m s
1
1) 3, 1, 1,
2
1
4) 4, 0, 0,
2
n l m s
n l m s
55) Z=37 రల మూలకం యొకక బాహయ ఎలెర్ధకాిన్ అజిమరల్ కావ ంటం సంఖ్య విలువ
1) 2 2) 1 3) 0 4) 3
56) M-కక్షయ లో రల ఎలెర్ధకాిన్ యొకక కొణియ వ్రదవయ వేరం విలువ .......... /h
1) 3 2) 1.5 3) 3.5 4) 6
57) కాంతి ఫటాన్ 5
66.2 10X
erg శక్త తరలిగి ఉంటే, దాని డన్ఃప్పణయ ం ఎంర?
22
23
1)10
3)10
Hz
Hz
24
30
2)10
4)10
Hz
Hz
36. మూలకాల వర్హీకరణ – ఆవరీన పటిన్లక
డాబ నీ భ్ిక స్టదాద ంతం:
వ్రపతి వ్రతికంలో మధయ మూలకప్ప పరమాణు భారం మిగిలిన్ రండు మూలకాల పరమాణు
భారాల సరాసరిి దాదాప్ప సమాన్ం.
డాబర్ నీర్ వ్రతికములు
1) , ,Cl Br I (క్లోరిన్, వ్రోమిన్, అయోడిన్)
2) , ,S Se Te (సలు ర్, స్లీనియం, టేలూరియమ్)
3) , ,Li Na K (లిధియం, సోడియం, పటాషియం)
మెండలిఫ్ ఆవరతన్ పటిిక కూడా పరమాణు వ్రదవయ రాశుల ఆధారంగా నిరిే ంచబడింది
నిలువు వరసలను వ్రగాఫులు అంటారు
మెండలిఫ్ ఆవరతన్ పటిిక న్ందు 8 వ్రూప్పలు కలవు
వ్రపతి వ్రూప్ప A, B అను రండు ఉపవ్రూప్పలను కలిగి ఉంటంది
మెండలిఫ్ ఆవరీన నియమ్ము: మూలకాల భౌతిక రసాయన్ ధరాే లు ాటి పరమాణు
ధరాే ల ఆవరతన్ వ్రపమేయాలు. మెండలిఫ్ ఆవరతన్ పటిిక మూలకాల సంయోజకరలు, ాటి
సమేే ళ్నాల ఫారుే లాలపైఆధారపడి నిరిే ంచాబడను.
గాలియం వ్రదవీభవన్ సాన న్ం (37.2 )C మాన్వ శరీర ఉష్ణణవ్రరర (37 )C కంటే రకుక వ. అందుచే
గాలియం చేతిలో పటికుంటే అది కరిగిపోతుంది అని మెండలిఫ్ తెలియచేసేను.
పరమ్లణు సంఖ్య :
పరమాణు సంఖ్య భావన్ నూయ లాండ్ి తెచు న్పప టిి, మూలకాలకు కచు రమైన్ పరమాణు
సంఖ్య లు కేటాయిoచన్ారు – మోస్ో.
ఇరను “మూలకాల ధరాే లు భౌతిక రసాయన్ ధరాే లు ాటి పరమాణు సంఖ్య ల ఆవరతన్
వ్రపమేయాలు” అని నిరవ చంచను.
మూలకాలను అధిక శి తరల ఎలెర్ధకాిన్ లతో తాడన్ం చందిసేతX- ిరణాలు విడుదల అవుతాయి
అని చపిప న్ది – మోస్ో.
నవీన ఆవరీన పటిన్లక అనున్ది పరమాణు సంఖ్య ఆధారంగా నిరిే ంచబడింది
” మూలకాల భౌతిక రసాయన్ ధరాే లు ాటి ఎలెర్ధకాిన్ వినాయ సాల ఆవరతన్ వ్రపమేయాలు.”
ఈ న్వీన్ ఆవరతన్ పటిిక న్ందు 7 అడు్ వరుసలు (వ్రశ్లణులు ల్కదా పీరియడ్ లు) / 18
నిలువు వరుసలు (వ్రూప్పలుగా)విభజించారు. అడు్వరుసలను వ్రశ్లణులు ల్కదా
పీరియడ్ లు అంటాము. నిలువు వరుసలను వ్రూప్పలు అంటాము.
వ్రూప్పలను సాంవ్రపదాయ పదదతిలో I నుండి VIII వరకు రోమన్ సంఖ్య లను
ఉపయోగించ రాసాత రు
37. IA భ్ూప్ప మూలకాలు (Li నండి Fr) వరకు గల మూలకాలన క్ష్రక్ష్యర లోహాలు
అంటార్మ.
వీటి బాహయ ఎలెర్ధకాిన్ వినాయ సం 1
ns
వీటి సాధారణ ఆిి డేష్న్ పదదతి = +1
వీటి ఆిి డ్ ఫారుే లా 2M O
M అనున్ది Li నుండి Fr వరకు ఆ వ్రూప్ లో రల ఏదైన్ మూలకం
వీటి క్లోరిడ్ ఫారుే లా MCl
1 వ వ్రూప్పలో సాధారణ హైవ్రడాక్సి డ్ ఫారుే లా = MOH
ఆలక లి అన్గా మొకక ల బూడిద అని అరధం
Hydrogen, అనున్ది క్షార మూలకాలను, Hallogen లను Carbon ధరాే లను పోలి ఉంటంది.
కావున్ H ను IA లో గాని
VII A లో గాని ఉంచవచ్చు
IV A లో గాని
అందుచే H ను దానికదే ఒక వ్రూప్పగా భావిసాత o.
Na, K వంటి మూలకాలను మొకక ల బూడిద నుండి వ్రరహసాత రు
II A భ్ూప్పమూలకాలు ( లేదా) క్ష్యర మ్ృిీక లోహాలు
Be (Z=4) నుండి Ra(Z=88)
Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra లను క్షార మృతితక లోహాలు అంటారు.
వీటి వేలనీి వినాయ సం =
వీటి వేలనీి ఎలెర్ధకాిన్ లు, సంయోజకర = 2
II A వ్రూప్ప మూలకాల సంయోజకర = 2
IIIA(13) భ్ూప్ప మూలకాలన బోర్ధన్ కుటంబం అంటార్మ.
ఇవి
B
Al ఈ 5 మూలకాల సాధారణ వినాయ సం = 2 1
ns np
Ga వీటి వేలనీి ఎలెర్ధకాిన్ లు మరియువీటి వేలనీి = 3
In కావున్ IIA (ల్కదా IUPC వ్రపకారం 13) వ్రూప్ప మూలకాల వేలనీి = 3)
Ti
38. IVA(14) భ్ూప్ప మూలకాలన కారబ న్ కుటంబం అంటార్మ.
ఇవి
C (z=6)
Si (z=14) ఈ 6 మూలకాల సాధారణ వినాయ సం = 2 2
ns np
Ge(z=32) వీటి వేలనీి ఎలెర్ధకాిన్ = వేలనీి = 4
Sn (z=50) ఇవి రండు ఆిి జన్ పరమాణువులతో కలుసాత యి. ఉదా: 2 2,CO SiO
Pb (z=82) Z అన్గా పరమాణు సంఖ్య
FI(z=117)
V A(15) భ్ూప్ప మూలకాలన నైభ్ోజెన్ కుటంబం అంటార్మ.
ఇవి
N ( z=7) ఈ 5 మూలకాల సాధారణ వినాయ సం =
2 3
ns np
P 15 వీటిలో వేలనీి ఎలెర్ధకాినులు = 5 కాగా సంయోజర = 8 5 3
As 33
Sb 51
Bi 83
ఇవి 3 హైవ్రోజెన్ లతో కలుసాత యి. ఉదా: 3NH
VI A(16) భ్ూప్ప మూలకాలకు ఆక్సి జన్ కుటంబం లేదా చాల్కి జనస్ అంటార్మ.
చాల్గక జనుో అంటే ఖ్నిజ ఉరప తుతలు అని అరధం. ఇవి రనుల నుండి
తీయబడిన్ లోహాల నుండి రాబటాి రు.
O (z = 8)
S 16
Se 34 ఈ 6 మూలకాల సాధారణ ఎలెర్ధకాిన్ వినాయ సం = 2 4
ns np
Te 52 వీటిలో వేలనీి ఎలెర్ధకాినులు = 6
Po 84 సంయోజకర = 8 – 6 = 2
Lv 116 ఇవి రండు హైవ్రోజెన్ోతో కలుసాత యి. ఉదా: 2 2, .H O H S
VII A(17) భ్ూప్ప మూలకాలన హలోజనస్ అంటార్మ.
F ( z = 9) ఈ 5 మూలకాల సాధారణ ఎలెర్ధకాిన్ వినాయ సం = 2 5
ns np
Cl 17 వీటిలో వేలనీి ఎలెర్ధకాినులు = 7
Br 35 సంయోజకర = 8 – 7 = 1
39. I 53 ఇవి రండు హైవ్రోజెన్ోతో కలుసాత యి
At 85 ఉదా: HF, HCl , HI, HBr
VII A(18) భ్ూప్ప మూలకాలన జడవయువులు లేక 0 భ్ూప్ప అంటార్మ.
He ( z = 2) ఈ 6 మూలకాలలో He వినాయ సం 2
1s కాగా మిగిలిన మూలకాలు
Ne 10 సాధారణ ఎలెర్ధకాిన్ వినాయ సం = 2 6
ns np
Ar 18 వీటిలో వేలనీి ఎలెర్ధకాినులు = 8
Kr 36 సంయోజకర = 8 – 8 = 0
Xe 54 అందుకే 0 వ్రూప్ప అంటాం
Rn 86
ఇవి బాహయ కక్షయ లో 8 ఎలెర్ధకాినుో కలిగి ఉండుటచే అధిక సినరరవ ం వలో రసాయన్ చరయ
లో పాల్గొనుటకు సిదధపడవు. ( సాధారణ పరిసినతులలో) కానీ Kr, Xe లు ఫో రిన్ తో కొనిన
వ్రపతెయ క పరిసినతులలో చరయ నందును.
1 వ పీరియడ్: దీనిలో H, He లు 2 మూలకాలు మావ్రరమే రలవు. అందుచే దీనిని అతి
పటిి పీరియడ్ అంటారు
2 వ పీరియడ్: దీనిలో Li, Be, B, C, N, O, F, Ne అను 8 మూలకాలు కలవు. (L కక్షయ లో
రల ఎలెర్ధకాినుో = s- 2 p- 6 = 8 ) దీనిని పటిి పీరియడ్ అంటారు
3 వ పీరియడ్: దీనిలో Na (11) నుండి Ar (18) వరకు 8 మూలకాలు కలవు. వీటిని
విలక్షణ మూలకాలు అంటారు. ఇది కూడా పటిి పీరియడ్.
4 వ పీరియడ్: ఇది K (19) నుండి Kr (z=36) వరకు 18 మూలకాలు రలిగిన్ పడవైన్
పీరియడ్.
5 వ పీరియడ్: రుీడియం (Rb 37) నుండి Xe 54 వరకు 18 మూలకాలను కలిగి
ఉంటంది.
6 వ పీరియడ్: ఇది అతి పెదద పీరియడ్. దాని యందు Cs (55) నుండి (86) వరకు
మొరతం 32 మూలకాలుంటాయి. లాoధనైడుోగా అడుగు భాగాన్ చపప బడిన్ 14
మూలకాలు దీనిలో భారమే.
లాoధనైడుో మిన్హా ఈ 6వ పీరియడ్ లో 18 మూలకాలు కలవు