1. NUMMER 3 | 2011 | € 5,95 | BEWAAREXEMPLAAR
magazine
Karel Boonzaaijer
interview: 25 Jaar Pastoe Vision
HOTSPOT LISSABON | ALLES WAT JE WILT WETEN OVER LED VERLICHTING
Eco architect Maartje Lammers | Het ambacht van Pilat & Pilat en De Sede
2. Leolux Inspiration Center
Grootste designcollectie
van Midden Nederland
Voor Leolux zijn wij officieel
Inspiration Center. Onze collectie
is zo uitgebreid dat we voor
het merk een regionale functie
hebben.
3. HET IDEALE HUIS
Een goed huis laat je alle beslommeringen van de buitenwereld even vergeten.
Alsof je op vakantie bent, maar dan met zoveel comfort en persoonlijkheid
dat daar geen vakantiehuis tegenop kan. Het is een huis waar je met vrienden
eet aan die grote tafel met gerieflijke stoelen eromheen. Een huis waar
je met de hele familie een bioscoopavondje houdt, onderuitgezakt op die
onweerstaanbare plofbank. Het is een huis om voor thuis te blijven! Als meest
complete wooncentrum van midden Nederland maakt Kok Wooncenter zo’n
huis realiteit voor je.
POLIFORM - WALL SYSTEM
Interieur met ziel
Het lijkt soms zo gemakkelijk dat internet, maar wat jou uren googelen
en branderige ogen kost, kan het bevlogen team van Kok Wooncenter je
meteen laten zien en ervaren. Met veel vakkennis en inlevingsvermogen
vertalen we jouw wensen op een prettige en persoonlijke manier naar
het ultieme woongenot op maat. Een interieur met een hart en een ziel
maken, dat is en blijft mensenwerk.
ARPER - CATIFA
DIESEL BY FOSCARINI - CAGE
Hamseweg 18, 3828 AD Amersfoort/Hoogland t. 033-4801441 www.kokwooncenter.nl
4. Je persoonlijke interieurcoach
Elke voetbalcoach weet dat je met 11 sterspelers geen
kampioen wordt. Je hebt ook dienende spelers nodig, die
de sterren kunnen laten schitteren. Bovendien is een goede
opstelling cruciaal, alle spelers moeten samenwerken, de sfeer
in het team moet goed zijn en er moet een visie achter het
spel zitten.
Bij een interieur werkt het precies zo. Je kunt nog zulke
fantastische meubels in huis halen, maar als er geen visie
achter het totale interieur zit, mis je sfeer, eenheid, harmonie
en karakter. Allemaal dingen die niet via internet te bestellen
zijn. Net als gerichte aandacht, persoonlijk advies en maatwerk.
Bij Kok Wooncenter krijg je dat allemaal wél. Met de coaching
van onze ervaren experts wordt je interieur meer dan de som
der meubels. Het wordt een comfortabele plek om te wonen,
die perfect aansluit op jouw levensstijl en smaak.
PAULINE MEIJER EN MARCEL KOK
Daily Design
In onze eigen shop voor woonaccessoires en cadeaus vind je
altijd iets verrassends. Neem bijvoorbeeld iittala, beroemd
Italiaans design. Uit die collectie hebben we onder meer
klassieker de vaas Aalto in diverse kleuren. Met zijn 75 jaar
een echte klassieker.
ROLF BENZ - ONDA
1-2-3-4 Stoeltje van...
Hij lijkt wel van papier, maar het is kunststof. De
Flux Chair is de platste opvouwbare stoel die er is, weegt
maar 4,3 kilo en is ingeklapt slechts 1,5cm dik. En toch
maa
is ie zo stevig dat je erop kan springen! Superhandig voor
binnen en buiten. Verkrijgbaar in acht kleuren €129,-
b
www.dailydesign.nl
2
6. SCYLLA flavours
De Leolux klassieker Scylla is nu leverbaar in 15 speciaal
geselecteerde uitvoeringen: SCYLLAflavours. Zelf combineren
kan natuurlijk ook. Vraag naar SCYLLAflavours bij de exclusieve
woonwinkels van Het Origineel.
www.leolux.nl/scylla
7. INHOUD MAGAZINE | 2011
1
19
PAOLA - LINTELOO PAKE SYTSE - PILAT & PILAT
10 27
33
Lamp Ray Floor,
Flos 42 50 65
6 Eyecatchers Opvallend design uit onze collecties
10 HOTSPOT Hip en historisch Lissabon
19 Two talents and a legend Designers
Het Origineel is opgezet door een selecte groep
exclusieve woonwinkels die uitsluitend origineel
27 DE KRACHT VAN AMBACHT De werkplaats van Pilat & Pilat en De Sede
design presenteren van topmerken. Binnen dit
platform werken interieuradviseurs en -architecten,
33 Karel Boonzaaijer De kunst van het weglaten
topfabrikanten en -ontwerpers samen om de hoogst
41 COOL STUFF zie ook pagina 57, 73, 77
mogelijke kwaliteit te waarborgen.
42 Lievelingsplek Thuis bij onze klanten
De deelnemende woonwinkels onderscheiden
zich met creatieve interieuradviezen, vakkundige 50 LED there be light Alles wat je moet weten over LED verlichting
ambachtsmensen voor montage en stoffering. U bent
verzekerd van topkwaliteit, prettige service en de beste 59 ORIGINEEL MERK Uitgelicht: Gelderland, De Ploeg, Cor, Label
garanties. Het Origineel is een kwaliteitskeurmerk!
www.hetorigineel.nl 65 Maartje Lammers Architectuur met eco visie
74 Bij Leolux geschoold Adviseurs van Het Origineel weten alles
colofon
Uitgever: Het Origineel, Euretco b.v. Divisie Wonen
Redactie: Ruud Houweling, Chris Muyres, Norbert van Noesel
78 WINDOW DRESSING Een subtiel lichtspel
Commissie: Pauline Meijer, Eric Slijkhuis, Jan Luppes, Wim Gort
Tekst & tekstredactie: Chris Muyres
Art Direction: Ruud Houweling Creatieve Producties
Coördinatie: Mieke Stolker, Daniëlle van Loon-Hartgers
Jos van Dun
Prepress: Nederlof Repro
Met dank aan:
Maartje Lammers, Karel Boonzaaijer, Krista van Mourik,
Jorre van Ast, Caroline Coehorst, Maarten Baas, Irene Dral,
Gjalt Pilat, Hans Verhoeff
5
8. SCENE - ARCO
CABOCHE - FOSCARINI
FORK - DIESEL BY FOSCARINI
JAAP - PILAT & PILAT
6 ALLEEN LEVERBAAR VIA DE ERKENDE DEALER
9. MALI - LABEL
CONSETA - COR
THE SICILIAN - LINTELOO
FAT - ARCO
PAOLA - LINTELOO
MILA - MONTIS
EYECATCHERS
YEC C 7
10. EYECATCHERS
SKY GARDEN - FLOS
OASE - DE PLOEG
BRAINBUILDER - JORI
GAYA GEL HAARD - SAFRETTI
POLDER SOFA - VITRA
8 ALLEEN LEVERBAAR VIA DE ERKENDE DEALER
11. FRAME ROUND - ARCO
DOT - COR
DS 247 - DE SEDE
JAN’S NEW SOFA - LINTELOO
K TRIBE - FLOS
9
14. HOTSPOT
Lissabon
Lissabon is een van de mooiste oude steden van Europa en onverwacht aantrekkelijk voor design-
liefhebbers. De stad is bovendien verrassend vriendelijk voor de portemonnee. Het kan bijna niet
anders of Lissabon gaat binnenkort een van de populairste bestemmingen worden voor een stedentrip.
O
p straat in Lissabon merk je het meteen: Portugezen zijn anders
dan andere Zuid-Europeanen. Ingetogener, relaxter, ze ontberen
dat opgewonden temperament van druk doen om niets. Naast hun
vriendelijkheid en behulpzaamheid maakt hun bescheidenheid ze
sympathiek. Misschien zijn de Portugezen zelfs wat té bescheiden, want ze
zouden gerust van de daken mogen schreeuwen dat Lissabon een fantastische
stad is. Onder impuls van de Wereldexpo van 1998 en het EK voetbal van 2004
is hier ontzettend veel moois gebeurd. Lissabon heeft een nieuwe jeugd gekregen
en bruist als nooit tevoren. Die nieuwe jeugd is vrij letterlijk aanwezig: overal
lijken jonge mensen in de meerderheid en overal zijn ze bezig met leuke nieuwe
initiatieven, van designrestaurants waar je echt heerlijk kunt eten tot hippe
one-of-a-kind-winkeltjes. Daarbij valt op hoe respectvol en creatief ze omgaan
met de historische schoonheid van hun stad.
Gelukkig, want Lissabon heeft vanuit zijn rijke verleden een ongelooflijke charme.
Straten en pleinen zijn met engelengeduld gelegd van kleine kasseitjes in mooie
patronen. Huizen zijn bekleed met de mooiste beschilderde tegels, azulejo’s
genaamd. Veel is gebouwd in de voor Lissabon unieke Pombaline-stijl, genoemd
naar de Markies van Pombal, onder wiens leiding de stad werd hersteld na de
grote aardbeving van 1755. Hij plande ook de grote parken en brede lanen, die
de stad lucht en ruimte geven. Heel vooruitstrevend en in zijn tijd niet begrepen.
Tijdgenoten vroegen zich af: waar zijn die brede lanen voor nodig? Het visionaire
antwoord van de markies: ‘Ooit zullen ze smal zijn’.
Een souvenirwinkel om van te houden
Hoe hip en historisch elkaar in Lissabon versterken in plaats van bevechten, wordt
misschien wel het best belichaamd door het trendsettende A Vida Portugesa,
een souvenirwinkel om van te houden. Hier geen plastic prullaria, schreeuwerig
bedrukte T-shirts, mokken met ‘I Love Lisbon’ erop en andere onzin. A Vida
Portuguesa brengt traditionele Portugese producten uit in mooi verzorgde
nieuwe edities. Van blikjes vis tot keukenspullen, speelgoed, papierwerk en de
prachtigste zeepjes. Je wilt het allemaal wel hebben. De souvenirshop zit in een
oud winkelpand dat is schoongemaakt en opgepoetst maar verder vooral in de
‘vervallen’ staat gelaten waarin het zich bevond. Super sfeervol, met mooi oud
houtwerk vol verflagen waarin de glans van vervlogen tijden gevangen zit. Met
dit vintage concept heeft A Vida Portuguesa een trend gezet in Lissabon, want je
ziet nu tal van winkels, cafés en restaurantjes die het op een vergelijkbare manier
hebben aangepakt: creatief vernieuwen en tegelijkertijd dat aantrekkelijke patina
van het verleden bewaren. >
12
16. HOTSPOT
FEEST VAN DESIGN EN ARCHITECTUUR
Hypermoderne architectuur en design is in Lissabon ook ruim collectie met bijvoorbeeld een paar prachtige Rembrandts
voorhanden, maar niet opdringerig. Zo vind je aan de Taag, ter is de betonarchitectuur van het gebouw zelf een succes,
hoogte van de oude fadowijk Alfama opeens een voormalige vooral binnen. Ook de omliggende tuinen zijn heerlijk om te
tabakspakhuis dat strak is verbouwd en nu onder meer vertoeven. Ze zijn niet voor niets bij de lokale bevolking enorm
een sensationeel designrestaurant herbergt, een geweldige populair voor een picknick.
delicatessenwinkel en een winkel met vintage designmeubels. De goede mix van traditie en vernieuwing is wat Lissabon tot
Iets centraler aan de Taag gelegen timmert het Santos Design een fantastische stad maakt om naartoe te gaan. Bijkomend
District aan de weg met stijlvolle interieurwinkels en hippe voordeel van de relatieve jeugdigheid is dat je in Lissabon met
horeca. Architectuurliefhebbers komen ruimschoots aan hun Engels prima terecht kunt. Voeg bij dat alles de overvloedige
trekken in het Parque das Nações, het voormalige expo-terrein zon en het feit dat alles hier nog heel betaalbaar is en er
met onder meer het oogverblindende treinstation Gare do is maar één conclusie mogelijk: Lissabon is een van de
Oriente van Santiago Calatrava en een spectaculair gebouw van aantrekkelijkste steden van Europa om een lang weekend
Alvaro Siza. Een juweel uit de jaren 70 is het Museu Calouste door te brengen. Hieronder een aantal van de beste insiders-
Gulbenkian (www.gulbenkian.pt). Afgezien van de fantastische adressen per buurt, met de focus op design.
14
17. Lissabon Zeppelin Vintage Bijzondere meubels van de fifties tot de
eighties. Rua da Rosa 40
Storytailors De magische winkel van de Victor & Rolf
van Lissabon. Het duo bouwt rond elke collectie een sprookje.
Calçada do Ferragial 8, www.storytailors.pt
RUA DOM PEDRO V
Rua Dom Pedro V begint ongeveer bij Miradouro de Sao Pedro
de Alcantara, aan de rand van Bairro Alto. Een miradouro is
een uitzichtpunt. Omdat de stad is gebouwd op heuvels, zijn
er daar meerdere van, maar dit is de leukste: een plein met
een barretje en terras waar het vooral tegen zonsondergang
heerlijk toeven is. Loop vanaf hier de Rua Dom Pedro V in naar
het park Praça do Principe Real en dan via de overkant van de
straat weer terug. Je komt dan langs een paar van de meest
BAIRRO ALTO bijzondere en creatieve winkels van de stad. Mode, antiek en
De wijk Bairro Alto is het bruisende hart van de stad, grofweg design in een fijne mix. Er zijn bovendien een paar bijzondere
aan de achterkant van het mooie Rossio treinstation. Aan de plekken om iets te drinken. Enkele favorieten:
voorkant van het station ligt Baixa, de echte toeristenbuurt, Fabrico Infinto Een
met straatjes vol goedkope (lees: slechte) restaurants. Maar sprookjesachtig mooie
beklim links achter het station de trappetjes en je komt daar galerie, winkel, tearoom. Qua
waar het te doen is voor insiders en voor de Portugezen zelf. stijl is het een combinatie
Een supergezellige wijk met mooie pleinen en straten vol van barok met design, heel
modeboetieks, winkels met vintage en nieuw design, barretjes, bijzonder. In de geweldige
restaurants en terrassen. Hier vind je: theetuin krijg je thee
A Vida Portuguesa (zie pagina 12) Rua Anchietta 11, en gebak geserveerd op
www.avidaportuguesa.com goudkleurig porselein naast
Organii Mooie winkel met organische beautyproducten. een geinig paviljoen van
Rua Anchietta 9, www.organii.pt oude kozijnen. Rua Dom Pedro
Royale Café Restaurant met enkel biologische en V 74, www.fabricoinfinito.com
huisgemaakte gerechten, erg lekker. Het interieur is een mix Espaço B Een van de
van design met vintage en heeft een heel prettige, relaxte sfeer. mooiste winkels van de stad met design, boeken cd’s, gadgets
Largo Rafael Bordalo Pinheiro 29, www.royalecafe.com en mode (Marc Jacobs, Kris Van Assche, Martin Margiela, APC
Cork & Co Een van de vele et cetera). Wat Colette is voor Parijs is Espaço B voor Lissabon.
one-of-a-kind-winkeltjes in Rua Dom Pedro V 129, www.espacob.com >
Bairro Alto, in dit geval met
design dat uitsluitend van
kurk is gemaakt.
Rua das Salgadeiras 10,
www.corkandcompany.pt
Bairro Alto Hotel Stijlvol
modern boutique hotel
met een restaurant, bar
en heerlijk dakterras met
sensationeel uitzicht over de
stad en de Taag. Deze hippe
hangout is ook voor niet-hotelgasten toegankelijk.
560 Restaurant Het interieur is een hypermodern gesammt-
kunstwerk, het eten eigentijds Portugees gekruid met
traditionele smaken. Rua das Gáveas 78.
Be Gold interieur van design met - je raadt het al - veel goud.
Mooie fusion-gerechten. Rua da Rosa 151, www.begold.com.pt
Colcci Café Hip café-restaurant boven een al even
hippe modewinkel. Rua Ivens 59, www.colcci.com
15
18. HOTSPOT
Lissabon
Empório Casa Bazar Mooi woondesign en ook SANTOS DESIGN DISTRICT
interieurboeken, accessoires en gadgets. Rua Dom Pedro V 65, Pakhuisbuurt bij de Taag waar veel creatievelingen wonen,
www.emporiocasa.pt werken en uitgaan. Het is de bedoeling dat het aanbod aan
D’ice et là Prachtige modeboetiek met merken als Essentiel, mooie designwinkels en stijlvolle horeca hier flink gaat groeien.
Velvet, Beatriz Furest en Liberty is my religion. Rua Dom Pedro V Sinds bekend is dat toparchitect Norman Foster er een groot
93-94, wwwdicietla.eu complex gaat bouwen met winkels, galeries, clubs, bars en
Pavilhão Chinês Bar Een totaal bizar interieur met overal restaurants, lijkt er schot te komen in de ambitieuze plannen.
vitrines vol oud speelgoed, Boeddhabeeldjes, tinnen soldaatjes, Een buurt om in de gaten te houden. Aanraders zijn intussen:
medailles en andere antieke ongein. Leuk voor een drankje Marim Outdoor Concept Grote showroom met moderne
tussendoor, ondertussen kijk je de ogen uit hier. buitenmeubels. Av. Dom Carlos I, 49, www.marim.pt
Rua Dom Pedro V 89 Domo Designwinkel, een van de pioniers van de wijk.
Esplanada Sfeervol opgeknapt paviljoen in het park Praça do Largo de Santos 1G, www.domo.pt
Principe Real aan het eind van Rua Dom Pedro V. Om even te Yasmin Nieuw restaurant met een mix van Portugese en
ontsnappen aan de drukte van de stad. Aziatische invloeden. Heerlijk eten in een aantrekkelijke
Orpheu Caffeé Mooi design-setting met deejays die jazzy muziek draaien.
ingericht café-restaurant aan Rua da Moeda 1a.
de rand van het park. Estado Liquido Mooi minimalistisch sushi-restaurant annex
Lekkere tapas, goed eten. loungebar. Largo de Santos 5, www.estadoliquido.com
Praça do Principe Real 5-A,
www.orpheucaffe.pt
BAIXA
De wijk Baixa is het (toeristische) winkelcentrum met elegante
DOCA JARDIM DO TOBACO straten, waarvan de Rua Augusta de belangrijkste is. Hier vind
Een verbouwd pakhuis aan je vooral de grote, bekende winkelketens. Baixa herbergt twee
de Taag ter hoogte van de hoogtepunten voor designliefhebbers: het designmuseum en de
oude fado-wijk Alfama. Het Elevador de Santa Justa.
begint hier pas rond de lunch MUDE - Museu do Design e da Moda Erg de moeite
op gang te komen. Combineer het bijvoorbeeld met een bezoek waard, dit gratis toegankelijke museum dat is gevestigd
aan het indrukwekkende Castelo de São Jorge in de ochtend, of in een chic voormalig bankgebouw, waarvan het interieur
de beroemde vlooienmark Feira da Ladra (dinsdag en zaterdag). is geconserveerd in een half-gestripte toestand. De
In het pakhuis zit onder meer: originele monumentale marmeren balie is het hart van de
Bica do Sapato Een van de beste restaurants van Lissabon, expositieruimte waar leuke designtentoonstellingen gehouden
heel mooi ingericht met design. Het restaurant heeft een fijn worden. In de vaste collectie zitten prachtige designmeubels
terras aan de Taag. Als er pech hebt ligt er alleen een torenhoog die je zelden ziet en bijzondere mode-items. Rua Augusta 24,
cruiseship voor je neus, want de passagiersterminal is een paar www.mude.pt
deuren verderop. www.bicadosapato.com Elevador de Santa Justa Een 45 meter hoge
Lojadatalaia Uniek vintage design waar het hart van de voetgangerslift die Baixa verbindt met het hoger gelegen
liefhebber sneller van gaat kloppen. www.lojadatalaia.com Bairro Alto. Lissabon is namelijk gebouwd op heuvels. Op
Nord Designmeubels, mooi opgesteld. www.lojanord.com andere plekken kunnen hoogteverschillen overbrugd worden
Delidelux Delicatessenwinkel voor al je culinaire Portugese met oude trammetjes die alleen op en neer gaan. Hier worden
souvenirs. Met lunchroom en terras aan de Taag. www.delidelux.pt voetgangers geholpen door een echte lift, een neo-gotische
beauty, ontworpen door een leerling van Gustav Eiffel. ■
16
20. U cultiveert uw passie.
Wij uw thuis.
06/11
Harmonische vormen, evenwichtige kleurstelling en individuele vormgeving: MEGA-DESIGN
is niet alleen perfect op uw wensen afgestemd, maar ook op uw ruimte. Wij verheffen perfectie
tot standaard door puristisch design te combineren met maatwerk. Vraag nu de catalogus
aan: tel. +49 (0) 2563 86-1273 • info@huelsta.com • www.huelsta.nl
21. WOMEN IN WOOD
De vrouwen Wietske Heimann en
Sonja van der Wiel vormen samen
Women in Wood. De naam dekt
de lading, beiden zijn dol op hout.
Twee jaar geleden resulteerde
dat in hun eigen bedrijf. ‘Hout is
een natuurproduct, geen plank
is hetzelfde. Een houten vloer is
sfeervol en warm.’ Sonja van der Wiel: ‘persoonlijke service is
wat ons onderscheidt van de grote parketzaken. Wij vinden het
leuk om bij mensen thuis te komen en de sfeer te proeven.
We hebben een goede samenwerking met interieurarchitecten
maar ook met Kok Wooncenter. Met de know how van de
adviseurs van Kok kunnen we een compleet interieuradvies
geven. Ons doel is samen een mooie vloer te vinden voor ieder
interieur en passend in het budget.’
www.womeninwood.nl
COOL STUFF
Oertapijt van Perletta
Perletta herintroduceert oude traditionele tapijten
in een nieuwe vorm. Met wol, vilt en natuurgaren
maken ze levendige oerkarpetten met prachtige
contrasten in de structuur. Een Perletta karpet
brengt de warmte van de natuur in huis. De
gebruikte materialen combineren uitstekend met
zowel landelijke als moderne interieurs. Kom de
uitgebreide collectie in onze winkel bekijken.
22. SOUTERRAIN
SNOOZE
Leolux Pode & Hülsta Now!
Ontdek de nieuwe studio’s in ons souterrain
Speciaal voor moderne mensen die
oog hebben voor kwaliteit en op zoek
zijn naar betaalbaar design, hebben
topmerken Leolux en Hülsta een speciaal
programma ontwikkeld. Gemaakt met
de aandacht die je van deze merken
mag verwachten. We hebben twee ruime
studio’s ingericht in ons souterrain!
Kijk alvast op onze site:
www.kokwooncenter.nl
INSERT
EXIT XL
NOW! BY HÜLSTA
23. 1E ETAGE
NOTEBORN - INLOOPKASTEN
De trap op naar dromenland
Auping, Kreamat, Noteborn, Hülsta
Investeren in een comfortabele
HÜLSTA - METIS
slaapkamer is de beste garantie
voor weldadige dromen. Kom naar
de slaapkamerafdeling van Kok
Wooncenter, daar vind je luxueuze
bedden, riante inloopkasten en alle
meubilair en stoffering die nodig is om
van je slaapkamer een plek van totale
ontspanning te maken.
AUPING - TOZZA CURVE
25. Onze kennis &
NIEUW STOEL PENTA Onze kennis & techniek
techniek
Ons team van interieuradviseurs staat garant
voor een heel persoonlijk en vakkundig advies.
We gebruiken geavanceerde technische
hulpmiddelen waarmee we je interieurvoorstellen
in 3D kunnen laten zien op basis van een
plattegrond van je woning. Hiermee schetsen we
je een heel realistisch en verhelderend beeld van
het mogelijke eindresultaat. Daarna voeren we
het plan uiteraard vlekkeloos voor je uit. Maak
een vrijblijvende afspraak en we vertellen je er
graag meer over! Kijk voor meer informatie op:
www.kokwooncenter.nl
DESIGNONSTOCK - SOLO
DESIGNONSTOCK - BLOQ
- Made in Holland
- Ultra snelle levertijd
- Omruilgarantie
- Betaalbaar topdesign
ken
NIEUW
Bank Heelz!
26. landelijk wonen keijser&co, linteloo,
piet boon zone, pilat&pilat, gelukkig BRAND VAN EGMOND - LOVE YOU LOVE YOU NOT
Keijser & Co SPOON
De collectie van Keijser & Co bestaat uit
tijdloze karakteristieke meubelen welke
vervaardigd worden in sobere, robuuste
(eerlijke) materialen als eikenhout,
Belgisch hardsteen
LIFESTYLE
en kalkverf. De
meubelen worden
afgewerkt met
authentieke
verftinten volgens ambachtelijke
productiemethoden.
Flexibel in maatwerk
Heel bewust is gekozen in Nederland te produceren, hierdoor kan
heel snel en flexibel ingesprongen worden op de wens van de klant.
Ieder meubel kan zodoende in elke gewenste maat en kleurcombinatie
BIG TOP gecreëerd worden.
27. rotsoord 3
utrecht
www.pastoe.com
A’DAMMER
design
aldo van den nieuwelaar
1978
ammer
Speciale A’d ij
actie b
eel
Het Origin lers
a
Pastoe de
28. model 7610
design jan des bouvrie
Furniture for generations
showroom
industrieweg 15 culemborg
t +31 (0)345 620130
www.gelderlandgroep.com
29. Maarten
and a
Baas
DESIGNERS
Two talents
legend Nederland mag dan als
Calvinistisch te boek
staan, het design waar
ons land wereldwijd
Jorre
furore mee maakt,
getuigt juist van een
lekker eigenzinnige
losheid. Neem de jonge
ontwerpers Maarten Baas
en Jorre van Ast. Losheid
van Ast
is misschien niet het
eerste waar je aan denkt
bij Charles Eames - de
legende die we hier
naast de genoemde
talenten zetten - toch
was ook hij een vrije
geest, zoals blijkt uit het
portret dat we van hem
schetsen. >
Charles
Eames ALLEEN LEVERBAAR VIA DE ERKENDE DEALER 19
30. DESIGNERS
Maarten Baas bewerkt
iconische, soms kostbare
meubelstukken met
een gasbrander. Het
intrigerende is dat de
verkoolde Smoke-meubels
door die destructieve
actie een heel nieuwe
schoonheid krijgen. En
nog opmerkelijker: meer
Maarten
“geen designdogma’s a.u.b.”
waarde, ze zijn zelfs
in museumcollecties
opgenomen. Al even
intrigerend zijn de klokken
Baas
die Baas ontwierp met als
wijzerplaat filmpjes van
mensen die de wijzers
verplaatsen.
20
22
31. Je werk lijkt zich af te spelen op de grens van design en kunst, hoe
zie je dat zelf?
Ik geef toe, mijn werk zit in een schemergebied. Als het functioneel moet zijn is het
functioneel, dus in dat geval zou je het design kunnen noemen.
f
Maar bekende designdogma’s als ‘form follows function’ ...
... die zijn niet aan mij besteed inderdaad. Ik maak ofwel maatwerk - iets wat
helemaal is toegesneden op een bepaalde plek en een bepaalde gebruiker - of iets
SMOKE CHANDELIER - MOOOI
wat bijna een sculptuur wordt. Dat vind ik een interessant werkgebied. Ik ontwerp
de laatste tijd steeds vaker delen van interieurs of zelfs complete interieurs.
Zo heb ik onlangs een entree voor een particulier huis gemaakt. Als de bewoner dan vraagt of ik het zo wil bedenken GRANDFATHER CLOCK
dat er aan de kapstok tien jassen kunnen hangen, dan houdt ik daar rekening mee. Maar die functionaliteit is niet het
uitgangspunt van mijn ontwerp. Dat verlangen klanten ook niet van mij, want ik wordt natuurlijk benaderd op basis van
het werk dat ik eerder gemaakt heb, dus ze willen dat ik mijn ding doe. Namelijk op een heel vrije manier ontwerpen,
zodat er iets persoonlijks kan ontstaan.
En als een fabrikant je benadert voor een meubel of ander interieurobject?
Dat gebeurt heel vaak, maar ik ga er bijna nooit op in. Als ik een massaproduct moet maken, moet ik meestal zoveel
concessies doen dat het voor mij meestal niet meer zo interessant is. Het servies
The Haphazard Harmony voor Skitsch en de Smoke Chair voor Moooi, dat is ongeveer
het enige wat ik tot dusver in dat opzicht heb gedaan.
Je hebt ‘hand made’ een heel nieuwe lading gegeven, bijna als
‘hand destructed’ met de verbrande Smoke-meubels. En op een heel SMOKE CHAIR - MOOOI
andere manier ook met de videoklokken, waarvan de wijzers letterlijk
HAPHAZARD HARMONY - SKITCH
door mensenhanden worden verzet. Vind je dat ‘ambachtelijke’ essentieel?
Ik vind het leuk, maar het is geen criterium voor mijn ontwerpen. Tot nu blijkt gewoon dat het soort
dingen dat ik maak zich er niet voor leent om machinaal uit te voeren. Dat heeft er deels mee te maken
dat ik nooit met de computer ontwerp. Ik heb niks tegen computers, maar je kunt wel nagaan: als je een
“Ik merk dat ik
stoel wilt verbranden of kleien, dan is een computer gewoon geen bijzonder nuttig apparaat. een snaar weet
Je meubels zijn gebruikt in allerlei fotoshoots en aangekocht door musea en te raken die
door mensen als John McEnroe, Brad Pitt, Kate Moss en Kanye West. Heeft het je
wel eens verrast waar ze overal terecht zijn gekomen?
niet elke dag
Zeker. Ik vind het heel tof hoe al die meubelen zich zo over de wereld verspreiden en een eigen leven wordt geraakt.”
gaan leiden. Maar het allerleukst vind ik wel dat mijn ontwerpen zulke verschillende soorten mensen
FOTO’S: PORTRET & SCULPT/FRANK TIELEMANS, SMOKE/MOOOI, KLOK/MAARTEN VAN HOUTEN, SERVIES/SKITSCH
blijken te raken. Neem de Grandfather Clock: van intellectuele museumdirecteuren en rijke verzamelaars tot kinderen van vijf
jaar oud en de man in de straat, iedereen heeft iets met die klok. Voor het Clay Furniture geldt een beetje hetzelfde. Mensen vinden
dat er iets ontwapenends in mijn ontwerpen zit, een bepaalde lichtheid. Dat is kennelijk heel erg welkom. Ik merk dat ik een snaar
weet te raken die niet elke dag wordt geraakt. Als je zoiets teweeg kan brengen, een gemene deler kunt zijn tussen mensen met de
meest uiteenlopende achtergronden, dat geeft wel de grootste voldoening. En met de Analog Digital Clock, een iPhone app
die € 0,79 kost (Apple Store), kan iedereen zich ook echt een Maarten Baas permitteren.
Je hebt ook een aantal stoelen van Charles Eames verkoold, waarom?
Voor de serie Smoke heb ik zo veel mogelijk iconische ontwerpen gebruikt, zodat de toeschouwer
weet hoe het origineel eruit zag en dus ziet wat er is weggebrand, hoe de textuur is veranderd
enzovoort. Op die manier kan ik een vervreemding ontlokken die veel sterker is dan wanneer je
het oorspronkelijke meubel niet kent. De meubels die ik kies om te verbranden zijn ook juist de
ontwerpen die ik zelf het hoogst heb zitten. Ik heb zeker vier of vijf stukken van Eames onder
handen genomen, dus dat zegt wel iets over wat ik van hem vind. In positieve zin! >
www.maartenbaas.com
SCULPT CUPBOARD
ALLEEN LEVERBAAR VIA DE ERKENDE DEALER 21
32. DESIGNERS
Foto: Lucas Hardonk
Jorre van Ast maakte
naam als ontwerper met
verrassende objecten
als de Jar Tops voor
Royal VKB: schenkdoppen
waar je zelf een lege
jampot bij moet zoeken
om er bijvoorbeeld een
melkkan van te maken.
Na een tijd als zelfstandig
ontwerper te hebben
Jorre
gewerkt in Londen, staat
hij nu als 4e generatie aan
het roer van familiebedrijf
Arco in Winterswijk,
bekend van de prachtige “design als domino-effect”
22
designmeubels.
van Ast
33. Je hebt in Londen gestudeerd aan het gerenommeerde
Royal College of Art, je kunt dus met enige afstand naar
Dutch Design kijken. Wat zie je als je dat doet?
Dan zie ik ik dat de designwereld in Groot-Brittannië diverser en breder
ARCO - NOMAD
is dan hier. Daar gaat het van hardcore industrieel design tot enorm
conceptueel ontwerpen. In Nederlands is de balans een beetje doorgeslagen
naar de conceptuele kant. Op zich heeft dat veel vernieuwend design
opgeleverd, maar wat mij betreft mag er wat meer evenwicht in komen.
In Nederland zie ik geen Konstantin Grcic of Jasper Morrisson rondlopen
op de academies en je ziet dus ook weinig pure industrieel ontwerpers opstaan.
Kun je iets vertellen over hoe je zelf werkt als ontwerper?
ARCO - NOMAD
Het begint bij mij meestal met een fascinatie voor een mechanisch of technisch principe - bijvoorbeeld een klem of
schroefdraad. Vervolgens ga ik onderzoeken hoever ik dat in een nieuwe richting kan pushen. Waarbij ik het heel leuk vindt om zo’n
technisch principe iets informeels te geven, een zekere speelsheid. Van daaruit ontstaat dan bijvoorbeeld een kandelaar. Ik neem dus
niet een kandelaar of stoel als vertrekpunt om te kijken of ik daar een nieuwe variant op kan maken. Wat het uiteindelijke product
wordt ligt vooraf niet vast, dat ontstaat in het proces.
Maar nu je Arco, het meubelbedrijf van je vader, hebt overgenomen, zul
“Het leuke van je dat anders moeten gaan doen ...
Arco is dan weer Ik zal bij Arco sowieso vooral andere dingen gaan doen dan ontwerpen, meer de creatieve en
strategische lijnen uitzetten. Maar voor zover ik meubels ga ontwerpen, moet ik inderdaad
dat daar alles in iets andere uitgangspunten nemen. Het leuke van Arco is dan weer dat daar alles in eigen
eigen huis wordt huis wordt gemaakt. Ik kan zo de fabriek in lopen en zie dan mensen met een stuk hout
in hun handen bij een machine. Als ontwerper sta ik nu heel dicht bij de vaklui en het
gemaakt.” productieproces. Dat geeft veel inspiratie en ideeën. Ideeën die ik direct kan uitproberen
en waarmee ik lekker kan experimenteren. De fabriek is mijn speeltuin als het ware.
Zul je het echt vrije ontwerpen niet missen?
Ontwerpen is niet te stoppen. Het is iets wat gewoon gebeurt als je onder de douche staat of
in de auto zit, het is een proces dat altijd doorgaat. Dus dat blijf ik doen. Zo zal ik ook
keukenaccessoires blijven bedenken voor Royal VKB. Dat is alleen al belangrijk om fris te
blijven en met andere materialen en technieken in aanraking te blijven komen.
Zie je het wel als een breuk in je carrière als ontwerper: vóór Arco en na Arco?
JAR TOPS - ROYAL VKB
Nee, eigenlijk niet. Een heel mooi voorbeeld is de tafel Nomad, die ik ontwierp voor Arco. Voor mij komen in die tafel Londen
en Winterswijk samen. De poten zijn Londen, het blad is Winterswijk. Als je mijn ontwerpen op een rijtje zet, zie je dat het een
steeds ontstaat uit het ander. Clampology was mijn onderzoek naar klemmen, met als resultaat een serie klemobjecten zoals een
boekensteun. Vervolgens ontstond het idee voor Clamp a Leg: de tafelpoot als een klem. In die tafelpoot gebruikte ik schroefdraad.
Daar ging ik op door en het leidde tot Twist, een kaars en kandelaar met schroefdraad en later tot de nieuwe kaarsenstandaard die net
op de markt is gebracht door Royal VKB. Maar ik ging ook bedenken of je misschien een houten tafelpoot rechtstreeks in een houten
tafelblad zou kunnen draaien. Dat is de poot voor Nomad geworden.
En wat maakt het blad Winterswijk?
Het blad is ontstaan omdat we bij Arco een vacuümmachine hadden gekocht waarmee we corian in de vorm kunnen
persen die we willen. Het gewelfde tafelblad is een driedimensionale sandwich, opgebouwd uit verschillende lagen hout.
De vacuümmachine maakte het mogelijk om die vorm af te werken met een laag fineer. Zo hebben we een tafel kunnen
maken die helemaal van hout is en toch demonteerbaar, dat is vrij uniek. Je ziet dus dat deze tafel het resultaat van
twee processen. Dat procesmatige hoort bij mijn werkwijze als ontwerper maar het is ook kenmerkend voor Arco en hoe
innovaties daar tot stand komen.
We hebben verderop een portret van Charles Eames, heeft hij iets voor jou betekend?
Ik vind het ontzettend knap hoe hij modernisme een menselijke touch wist te gegeven. Daardoor zijn vrijwel al zijn
ontwerpen nog zo ontzettend actueel, denk ik. Maar waar ik echt bijna jaloers op ben, is de tijd waarin hij leefde. Zo
CLAMPOLOGY
relatief kort na de industriële revolutie waren er allerlei nieuwe technieken en materialen en ik geloof dat veel innovaties
precies daar uit voortkomen. Eames wist dat briljant te benutten. >
www.arco.nl
ELAS - ROYAL VKB ALLEEN LEVERBAAR VIA DE ERKENDE DEALER 23
34. DESIGNERS
Charles
de man met de gouden handen
Eames ‘It is not easy to do
something good, but it
is extremely difficult
to do something bad’,
zei de legendarische
ontwerper Charles Eames
(1907-1978) ooit. Die
uitspraak typeert vooral
Eames zelf: hij is op niet
één slecht ontwerp te
betrappen, het lijkt alsof
er alleen maar goud
uit zijn handen kwam.
Vooral zijn stoelen
zijn onverwoestbare
designklassiekers
gebleken.
24
35. Wat zijn ook alweer de bekendste ontwerpen van Eames?
De Lounge Chair met Ottoman (voetenbankje), de Aluminium Group, de glasfiber kuipstoeltjes en de stoelen van gebogen
multiplex: sommige dateren al uit de jaren 40 maar zijn nog steeds onverminderd
LOUNGE CHAIR MET OTTOMAN - VITRA populair. Iedereen kent ze van zien, of je nu designliefhebber bent of niet. Dat komt
omdat de meubels niet alleen in particuliere interieurs altijd een succes zijn geweest
en gebleven, maar ook in kantoren, wachtkamers en lobby’s. Heel bijzonder en
uniek als je erover nadenkt: meubilair dat in kantoren en woonhuizen even mooi en
functioneel is.
Het kan niet anders of dan zitten die stoelen ook heel lekker...
Dat klopt. Met als ultieme voorbeeld de beroemde Lounge Chair met Ottoman uit 1956. Sinds kort is er een iets grotere versie van
uitgebracht door Vitra, omdat de mensen van nu gemiddeld wat langer zijn dan die van 50 jaar geleden.
Maar Eames was zijn tijd dus ver vooruit?
Als student al. Binnen twee jaar werd hij van de Washington University in Saint Louis gestuurd, waar hij architectuur studeerde. ‘Zijn
inzichten over architectuur waren te modern’, aldus een van zijn professoren. Niet veel later werd hij dé grote pionier als het gaat om
meubels van gebogen multiplex en van kunststof dat is versterkt met glasfiber: de bekende kuipstoeltjes.
Achter elke succesvolle man staat een sterke vrouw...
In dit geval niet achter maar naast: Charles had creatief een bijzonder vruchtbaar huwelijk
met zijn tweede vrouw Ray Kaiser, die eigenlijk net zoveel credits verdient voor de ontwerpen.
In letterlijke zin was hun huwelijk minder vruchtbaar: de twee hadden geen kinderen. Daar
hadden de designaholics geen tijd voor wellicht, want hun creatieve productie is gigantisch.
Gigantisch? Zoveel maakten ze nu ook weer niet?
Vergis je niet. Behalve meubels maakten ze ontzettend veel andere dingen: speelgoed, korte
films, tentoonstellingen, architectuur, grafische ontwerpen, (educatieve) dia-series, industrieel
design, interieurs ... DCW & PLASTIC CHAIR - VITRA
Hij maakte ook films?
Jazeker. Charles was een begenadigd fotograaf en maakte met Ray tal van prachtige documentaires. De beroemdste is waarschijnlijk
Powers of 10, die op een sublieme manier de dimensies van het universum aanschouwelijk maakt. In de film zoomt de camera
vloeiend uit van een picknickend stel naar de kosmos en dan weer terug naar het stel tot in een koolstofatoom in het lichaam van een
van de picknickers. Even eenvoudig als mooi gedaan: check YouTube. Ze maakten ook fantastische films over onderwerpen als de dag
van de doden in Mexico, speelgoedtreinen en het circus.
Het werd al gezegd: op veel van zijn ontwerpen lijkt de tijd geen vat te “Does it solve
hebben: ze zijn nog steeds in productie en spreken nog altijd veel mensen
aan. Hoe kan dat toch?
a problem? Is
Blijkbaar had Eames een onfeilbaar esthetisch gevoel, alles wat hij maakte was mooi, of het nu een it serviceable?
stoel was, een tentoonstellingspaviljoen, een spel kaarten, een speelgoedolifant of een film over
wiskunde. En niet te vergeten zijn eigen huis op een klif aan de Pacific. Dit gebouw met de naam How is it going
Case Study House #8 staat te boek als een architectonisch meesterwerk. Feit is dat Eames heel
zorgvuldig, doordacht en consequent werkte op basis van drie hoofdvragen: ‘Does it solve a problem?
to look in ten
Is it serviceable? How is it going to look in ten years?’ years?”
Zou je Eames een functionalistische ontwerper
moeten noemen?
Hij startte inderdaad altijd bij de functie, daar bedacht hij de
best en mooist mogelijke vorm bij. Maar dan opeens kwam hij
met een absurd ding als de Alco Solar Do-Nothing Machine. Een
vrolijk apparaat op zonne-energie dat niks doet behalve mooi en
fascinerend zijn als het beweegt.
Wat had Eames hier zelf wellicht nog aan toe
willen voegen?
‘Take your pleasures seriously.’ ■
PLASTIC SIDE CHAIR & ALUMINIUM CHAIR - VITRA
ALLEEN LEVERBAAR VIA DE ERKENDE DEALER 25
36. PEEL™ Design: Olav Eldøy
VARIÉR® INVITE Design: Olav Eldøy PEEL™ CLUB Design: Olav Eldøy TOK™ Design: Toshiyuki Kita
www.varier.nl
37. De kra KWALITEIT
ontvlamde bij hem een onblusbare liefde voor hout. De ‘self
Pilat & Pilat made’ restaurateur promoveerde zichzelf niet veel later tot
ongediplomeerd meubelontwerper toen hij in zijn werkplaats
hart voor hout zijn eerste eigen tafel maakte. ‘The rest is history’, zoals ze
dat in Amerika zo efficiënt uitdrukken. Inmiddels is Pilat &
Zo’n 35 geleden begon Gjalt Pilat op eigen houtje met Pilat een familiebedrijf met een uitgebreide collectie houten
het restaureren van Friese kabinetten en andere antieke tafels, stoelen en andere meubels. Meubels die Gjalt Pilat in
meubelen uit zijn provincie. Door te werken met die zijn armen sluit als was het familieuitbreiding: hij vernoemt
ambachtelijke meubels raakte hij intens gefascineerd ze stuk voor stuk naar een opa, oma, oom, tante, neef of
door het vakmanschap waarmee ze gemaakt waren en er nicht. Samen vormen ze de Famylje Collection. >
ALLEEN LEVERBAAR VIA DE ERKENDE DEALER 27
38. cht van KWALITEIT
M
et hun sobere, ingetogen vormentaal zouden Pilats
ontwerpen nauwelijks verder af kunnen staan van het
frivole, Biedermeijer-achtige Friese antiek dat hij ooit
restaureerde. Maar wat houtbewerking, constructie, techniek,
ambachtelijkheid en de bevlogenheid waarmee ze gemaakt
worden, zijn er waarschijnlijk geen hedendaagse meubels
die dichter bij datzelfde Friese antiek staan. Bij Pilat is net
als vroeger elk meubelstuk een unicum, niets wordt in serie
De nieuwe familietrots: tafel Pake Sytse (2010),
genoemd naar Pilats grootvader.
geproduceerd, alles is maatwerk. ‘Sommige oude technieken en
houtverbindingen die timmerlui hier tweehonderd jaar geleden
gebruikten, gebruik ik nog steeds,’ vertelt Gjalt Pilat. ‘Ik werk
ook heel graag met het hout waar bijna elke dorpstimmerman
toen het meest vertrouwd mee was: iepen. Dat kwam omdat
ze hun hout uit een straal van vijf kilometer betrokken en
iepen stonden in die tijd overal. Het wordt vaak als een Een persoonlijke favoriet van Gjalt Pilat,
boerse houtsoort gezien - er werden ook karren van gemaakt eetkamerstoel Lutske (2000)
bijvoorbeeld - maar ik heb er al vanaf het begin een zwak voor.
Het is taai hout met een levendige structuur.
Pilat & Pilat
Maar of het nu iepen, eiken of noten is: wij maken onze meubels
altijd van massief hout. Hout dat leeft en werkt. Veruit de meeste
fabrikanten kunnen daar tegenwoordig niet meer mee overweg.
Het vereist namelijk een manier van denken en ontwerpen
waarbij je vooraf, in de constructie, al rekening houdt met de
specifieke eigenschappen van hout. Doe je dat niet, dan ontstaan
er onherroepelijk scheuren en barsten. De constructie laat ik
trouwens vaak zichtbaar, als karakterbepalend
element van het meubel. Dat is typerend voor het
handschrift van Pilat & Pilat.
Het houtwerk wordt bij ons bijna altijd afgewerkt
met een natuurlijke zeep of olie, of soms een
combinatie van beide. Zo’n gezeept meubel
moet je blijven onderhouden, maar dat is een
eenvoudig karwij. Bovendien geeft het een extra
band met je meubel. Het is een kwaliteit van
onze meubels dat ze in het gebruik alleen maar
aantrekkelijker worden. Er zit leven in, het hout
krijgt een prachtige huid, een diep patina. Ik vind ze zelf na Details tafel Bijnze
Een sprekend
voorbeeld van tien jaar mooier dan wanneer net uit de werkplaats komen. Het
maatwerk: bij
Erfgoedlogies zijn objecten om te koesteren, ook door de tijdloze vormentaal,
Rikkerda werd waarvoor ik veel inspiratie heb gevonden in Japan. Vaak komt
een tafel om een
staander van het een gebruiker na vijfentwintig jaar tot de ontdekking: hee, ik heb
oude bintwerk nog steeds een heel mooie tafel in huis. Duurzaamheid is dan
gemaakt.
ook iets wat onze meubels van nature bezitten. Het ligt in onze
ambachtelijke manier van werken besloten.’ www.pilat.nl Gjalt Pilat
28 ALLEEN LEVERBAAR VIA DE ERKENDE DEALER
39. het am
DS 315
De Sede
zwitsers fingerspitzengefühl
Het Zwitserse meubelmerk de Sede ontstond in 1965 uit een
zadelmakerij. Een betere leerschool is haast niet denkbaar voor wie
lederen zitmeubels gaat maken! De Sede weet de unieke kwaliteiten
van leer dan ook als geen ander op waarde te schatten
en heeft het superieure vakmanschap in huis om dit
traditionele materiaal perfect naar zijn hand te zetten in
eigentijds design. Dat heeft al tal van designklassiekers
opgeleverd, zoals het nog altijd even onweerstaanbare
Daybed DS-80 en de elegante draaifauteuil DS-51. De
nieuwe fauteuil DS-60 heeft alle klasse om ook uit te
groeien tot zo’n klassieker. Het is in alles een meubel met
DS 51
Élégance Radicale, zoals de Sede haar kosmopolitische
stijl graag typeert. >
29
40. bacht KWALITEIT
D
e ziel van de Sede is het ambacht van stofferen met
leer. Een ambacht dat het bedrijf onophoudelijk blijft
innoveren. Zo heeft de Sede in de loop der jaren zelf tal
van unieke technieken ontwikkeld om leer te naaien, wat nog
steeds hoofdzakelijk handmatig gebeurt. Thomas Elzer, een van
de leerspecialisten van de Sede, kan bogen op een jarenlange
ervaring en is nog altijd niet uitgekeken op het materiaal: ‘Leer
fascineert mij. Waardevol leer te voelen, te ervaren, is en blijft
iets heel bijzonders. Misschien is het een beetje te vergelijken
met kostbare wijn.’ Het is ook een misverstand dat leer kil is. DS 60
Het tegendeel is waar: het geeft een heerlijke sensatie om goed
leer aan te raken, het voelt zacht, soepel en warm.
De Sede heeft duurzaamheid en dierenwelzijn en hoog in het
vaandel. Dat laatste is extra belangrijk voor het bedrijf omdat Mooi
alleen stieren die goed verzorgd worden en kerngezond zijn
een geschikte huid leveren voor leer van topkwaliteit. ‘De leer
keuze is daardoor niet erg groot,’ vertelt Elzer. ‘Voor de Sede
is als
De Sede
komen alleen stierenhuiden uit Scandinavië, Zuid-Duitsland
en uit Zwitserland en Oostenrijk in aanmerking. Dat is de enige
kwaliteit die wij kunnen inzetten.’ Sommige van die stieren
goede
mogen met recht dikhuiden genoemd worden: ze leveren leer van
wel een halve centimeter dikte!
wijn
‘De dikte van het leer, het nerfpatroon en de
afwerking zijn de onderscheidende kenmerken van
de verschillende soorten leer in ons assortiment,’
verduidelijkt Elzer. ‘De dikte van het leer varieert
van 1,1 millimeter tot een halve centimeter. De
structuur van ons leer varieert van glad - bij onze
leerkwaliteit NUVO - tot grof gestructureerd. Dat
is onze leerkwaliteit NECK, die daadwerkelijk
een halve centimeter dik is. NECK is een
natuurlijke leersoort, die in de loop van de tijd
een fraai patina krijgt. Hetzelfde geld voor onze
zachte, fluweelachtig aanvoelende leerkwaliteit
NATURALE. Echt hoogwaardig leer krijgt in de loop van de jaren DS 450
De Sede maakt
ook tailormade onmiskenbaar een geschiedenis. Het leeft bij wijze van spreken
meubels
voor hotels, met iemand mee. Dat vind ik spannend - en mooi. Daarin
restaurants en verschillen edele natuurlijke materialen duidelijk van industriële
zelfs jachten en
vliegtuigen. wegwerpproducten.’ www.desede.ch ■
DS 256
30 ALLEEN LEVERBAAR VIA DE ERKENDE DEALER
41. design by Antonio Citterio with Toan Nguyen
www.flos.com
a new vision: KELVIN LED
43. INTERVIEW
Samen met de kompanen
van zijn generatie
- waaronder
Dick Spierenburg,
Pierre Mazairac,
Gerard van den Berg en
Jan des Bouvrie - plaveide
Karel Boonzaaijer (1948)
het pad voor wat nu
Dutch Design heet. Een van
zijn onbetwiste meesterwerken
is de modulekast Vision, die
vorig jaar precies 25 jaar
bestond.
karel boonzaaijer
de kunst van het weglaten
33
44. INTERVIEW Karel Boonzaaijer
‘Ranonkels. Zo prachtig, een combinatie van teer en ruig: weerbarstige ruwe stengels met
vlinderachtige tedere bloemen aan de top. Die onverwachte tegenstellingen uit de natuur
inspireren mij, ik kan er lang naar kijken.’
ARTIFORT - DIVA
ls kleine jongen was Karel Boonzaaijer elke zondag te vinden op de scheepswerf
A
van vrienden in Loosdrecht. Hij droomde ervan om zelf zeilbotenbouwer te
worden. Via een kronkelige koers, op weg om die ambitie te realiseren, werd
hij uiteindelijk een toonaangevend ontwerper voor topfabrikanten als Pastoe,
Artifort, Castelijn, Gelderland, Montis, Arco en Moroso. Behalve meubels
bedenkt Boonzaaijer ook concepten voor woonwinkels en met even veel plezier
huishoudelijke apparaten voor merken als Inventum. Om zijn geest vrij te maken
is hij ook op een bescheiden schaal bezig met andere creaties. Een hoogtepunt in Boonzaaijers oevre is de
VLAMENCO modulekas
nog altijd sensationele modulekast Vision, die hij 25 jaar geleden met Pierre Mazairac ontwikkelde voor
‘In Leuven heeft
kunsthistoricus internation
Pastoe. Die kast - een internationaal succes - heeft zoveel voor hem betekend dat hij er ter gelegenheid
Ivo Hermans een ove
van het jubileumjaar een boek over maakte: Vision - Ruimte voor verbeelding. Een boek dat zelf een klein
Andalusisch restaurant
waar hij paella kookt
kunstwerk is geworden. ‘Vision was 25 jaar geleden de allereerste greeploze kast, geen details en dus
wa
als hij zin heeft. Hij volledig minimalistisch,’ vertelt B
Boonzaaijer. ‘In die tijd vierden macramé, donker eikenhout en biezen
doet dat vanuit een tegels hoogtij in de Hollandse inte
interieurs. Met de Vision zijn Pierre Mazairac en ik terug gegaan naar de
vurige liefde voor
Andalusië - een liefde essentie. Een kast is in feite niet ve meer dan een stapel verhuisdozen om dingen in te stoppen waar je niet
veel
die ik deel - en waarvan voortdurend tegenaan wilt kijken. Onze kast moest daarom bestaan uit neutrale blokken van verschillende
O
hij ook getuigt in zijn
boek Duende. Hermans
afmetingen, waar de gebruiker zelf een eigen geheel van zou kunnen componeren. Het zou prachtig zijn,
zel
is totaal authentiek vonden we, als die kast zo rustig is dat hij onderdeel wordt van de architectuur. Of dat hij zo bijzonder is,
in zijn passie. Hij door reliëfwerking, dat het een o
object wordt, een sculptuur. Er mochten daarom ook geen grepen op
beweert dat de
flamenco een uitvinding zitten. Het zal duidelijk zijn dat Mondriaan veel meer onze inspiratiebron was dan bestaande andere
is van een groepje kastontwerpen.
Vlamingen dat ooit
door de Spanjaarden
is meegenomen
Qua design ging Vision regelrech in tegen de smaak van het moment, qua maatvoering tegen alle
regelrecht
als landarbeiders:
Flamenco - vlamenco.’ standaarden in de meubelindustrie, want die vonden we niet goed bruikbaar en niet mooi. Kortom:
meubelindustr
we wilden alles wat onmogelijk w en toch heeft Pastoe, meer op basis van visie dan van marketing,
was
vertrouwen in ons gehad. Het heeft jaren geduurd voordat Vision ging lopen, maar uiteindelijk is het een
heef
blijvend succes geworden. Wil een ontwerp lang meegaan, dan is het essentieel dat er een doordacht
ee
verhaal achter zit, en dat is bij Vis het geval.’ >
Vison
LANG LEVE DE EMOTIE
‘Soms wil ik heel bewust eens even niet bezig zijn met less is more, met
raffinement, maar gewoon met lang leve de emotie. Kunst is voor mij een
uitlaatklep wat dat betreft. Ik weet niet waarom, maar ladders intrigeren
me, daarom heb ik besloten om dit jaar, het jaar dat ik 62 werd, 62
ladderkunstwerken te maken. Dat gaat dan opeens weer een eigen leven leiden,
want nu wil een winkel in Chicago dat ik twee enorme ladders voor ze maak die
daar voor de winkelpui komen te staan. Fantastisch natuurlijk.’
VISION - PASTOE
34
45. PASTOE VISION 2011
‘ Eenvoud
schept
ruimte voor
verbeelding’
tafel “Table to Enable” voor MOROSO
BAKKERSZOON
ontwerp: Karel Boonzaaijer + Dick Spierenburg
‘Ik kom uit een bakkersfamilie, misschien
dat ik daarom die onbedwingbare behoefte
heb om dingen in mijn handen te hebben,
te kneden, te modelleren. Ik ben een doe-
mens, ik bak kasten en tafels. Van alles wat
ik bedenk maak ik modelletjes van papier,
hout of kunststof. Het boek over Vision ook.
Voor de bakkerswinkel in 1958
De eerste dummy heb ik zelf gesneden en
in elkaar geplakt om te kijken: hoe werkt
dat nou met zo’n gat erin?’
ALLEEN LEVERBAAR VIA DE ERKENDE DEALER 35
37
46. INTERVIEW
VISION - ELEMENTS
De wegbereiders van het Dutch Design
Van links naar rechts; Dick Spierenburg, Karel Boonzaaijer (o), Aldo van den Nieuwelaar (b), Pierre Mazairac (o), Gerard van den Berg (b),
Jan des Bouvrie (o), Arnold Merckx
WATER
& VUUR
‘Mijn zeilbootje
van 6 meter
is mijn lust en
mijn leven. Het
is een Sailhorse
die ik Vuur heb
gedoopt.’
ARCO - INVITATION
60 SCHETSBOEKEN
‘99% van je ideeën
gebruik je niet. Maar wat
‘Nu heb je de greeploze
GOUDEN
veel belangrijker is en wat
ik mijn studenten altijd keuken, de greeploze
leer: je moet altijd door
blijven gaan, altijd bezig
dit en de greeploze dat,
blijven, altijd zoeken. Ik
heb zestig schetsboeken
met ideeën.’
maar met de Vision
waren Pierre Mazairac
en ik echt de eersten die
een greeploos meubel
GREEP
introduceerden. Van
LISTIGE LERAAR mijn studenten die de
‘Ik probeer mijn studenten in Aken ervan
te doordringen hoe goed het kan zijn om
Vision voor het eerst zien
samen te werken. Maar in Duitsland staan hoor ik vaak: ‘heeft u nu
ze veel minder open voor het delen van ook al zo’n greeploze
ideeën dan hier. Daarom heb ik een list kast gemaakt’. Kun je
bedacht. Ik zet mijn klas aan het tekenen
en na 10 minuten moeten ze de tekening nagaan hoe snel zoiets
doorschuiven naar hun buurman, die er kan veranderen van
mee verder gaat. Soms levert dat opeens onacceptabel tot totaal
een diamantje op.’
ingeburgerd.’
36 ALLEEN LEVERBAAR VIA DE ERKENDE DEALER
47. ‘Ik sliep laatst in een hotelletje
Karel Boonzaaijer in Krakau, daar was alles nog
honderd jaar geleden. Zelfs de
colaflesjes. Opeens zie je dan
hoe mooi zo’n dopje eigenlijk is.
Ik heb het meegenomen.’
Strijders tegen klop-klop eikenhout
‘Mijn ontwerpfilosofie is altijd geweest: zoeken naar iets wat er nog niet is, iets dat er toe doet, zoeken
naar bestaansrecht. Op mijn achttiende en nu nog steeds. Ik wil proberen oorspronkelijk te zijn, niet
trend-volgend. Daarom probeer ik me niet teveel te fixeren op de wereld van de vormgeving, om niet te
veel in alleen de woonbladen te kijken en niet alleen maar beurzen op mijn eigen vakgebied te bezoeken.
Dat voelt een beetje schizofreen: ik ontwijk de designwereld en tegelijkertijd ben ik dag en nacht met
design bezig. Inspiratie haal ik in ieder geval uit andere creatieve disciplines: dans, muziek, film, kunst,
mode, poëzie en vooral het dagelijks leven om me heen.
Eén dag per week doceer ik conceptuele vormgeving aan de university of applied science in Aken. We
leiden daar op een hoog niveau mensen op tot Bachelor en Master of Art. Daar hoor ik nogal eens van
studenten: jij hebt geluk gehad, want in de tachtiger jaren waren er niet zoveel ontwerpers, dus toen was
het allemaal veel gemakkelijker. Dat is natuurlijk niet zo. Er waren inderdaad veel minder ontwerpers, maar
er waren ook veel minder consumenten en fabrikanten die openstonden voor eigentijdse vormgeving.
Toen Pierre Mazairac en ik voor onszelf wilden beginnen en met de bank gingen praten, zeiden ze daar:
heren, ga er eerst maar eens een echt beroep bij kiezen. Een ontwerper had dezelfde status als een
kunstenaar: gedoemd om in de BKR terecht te komen. Nu zijn ontwerpers soms sterren, idolen, dat was
in die tijd echt niet zo. Wij voelden ons als David die vocht tegen een grote reus: al die meubelfabrieken
die klop-klop-eikenhouten meubels maakten. Wij zouden wel eens even iets anders laten zien.
Dat was met onder anderen Dick Spierenburg, Arnold Merckx, Gerard van den Berg en Jan des Bouvrie. Een
klein clubje van mensen die geloofden in echt. Die ideeën uitwisselden en elkaar af en toe moed in spraken.
We hadden en hebben onderling een goed, vriendschappelijk contact. Het was een inspirerende en leuke
tijd, hoewel het niet makkelijk was. Maar geluk en succes dwing je af als je doorzet, als trouw blijft aan
je uitgangspunten.’
Inspiratie uit samenwerking
‘Wat ik altijd heb gedaan is intensief samenwerken met anderen, ik vind dat heel plezierig en zinvol. > >
‘ Met heel weinig heel veel
zeggen, dat is voor mij de
essentie van kunst’
FASCINERENDE FILM
DASHBOARDKASTJE ‘Een van mijn absoluut favoriete films is
‘Ik vertelde dat ik met Pierre Mazairac de Le mépris van Jean-Luc Godard uit 1963,
allereerste kast zonder greep had bedacht. een film met maar zes acteurs, waaronder
Dat is niet helemaal waar in die zin dat de Brigitte Bardot. Een hoofdrol is ook weggelegd
dashboardkastjes in de auto’s van Panhard voor Casa Malaparte, een modernistische villa
ook een een greeploos kliksysteem hadden.
op Capri. Bij deze fascinerende film is de vorm
Dat intrigeerde mij enorm. Panhard is een
automerk dat niet helaas niet meer bestaat. eenvoudig, maar de zeggingskracht enorm.
Ze maakten schitterende auto’s zoals de Dat soort dingen vind ik ontzettend mooi.’
Dynavia, een kruising tussen een Citroën
DS en een straalvliegtuig.’
37
37