Op vraag van de CVS contactgroep mocht ik in oktober en november 2012 lezingen geven over kinesitherapie in de context van het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS) en fibromyalgie.
2. Bio – Psycho – Sociaal Model
Biologische context Psychische context
Sociale context
3. Persoonlijke voorstelling
Opleidingen
Licentiate in kine en revalidatiewetenschappen, KUL
Specialisatie in de psychomotorische therapie, KUL
Hendrickxtherapeute (ontwikkelingsbegeleiding bij
kinderen), Hasselt
Trainer in rots en water (assertiviteit), Nederland
4. Voorgeschiedenis op vlak van werk:
6 jaar Inghelburch: psychologisch revalidatiecentrum,
Brugge
6 jaar groepspraktijk (osteopaat, accupuncturist en
voedingsconsulente), Brugge
Sinds 2 jaar: eigen praktijk in Ichtegem
10. Gevolgen van dit overbelaste systeem:
Verliezen van de proprioceptie: fijngevoeligheid
eigenschap die nodig is om te kunnen anticiperen, zowel
mentaal als lichamelijk
Wanneer de stress te hoog oploopt en er niet op tijd
spanning wordt afgezet van het lichaam…
ADHD, psychosomatische klachten, slaapproblemen,
gedragsproblemen, chronische pijnen
Mogelijk ook: CVS en fibromyalgie
11. Methode Hendrickx
Spanningsbronnen gedurende eerste levensjaar:
– Stress in de buik van mama
– Moeilijke of te snelle bevalling
– Problemen met voeding, luchtweginfecties, enz.
– Omgevingsgebonden stressprikkels
Deze baby’s en kinderen bouwen lichamelijke spanning
op problemen in coördinatie, motoriek, cognitief,
enz…
13. CVS en FIBRO
Aanmeldingen op doorverwijzing van dokter, nadat
mensen hun diagnose hebben gekregen
Mensen die starten owv hardnekkige en blijvende nek- of
rugklachten die ik na een tijd behandelen zelf
doorverwijs naar specialist voor uitgebreider onderzoek
14. Meest voorkomende
symptomen
Ernstige vermoeidheid
Aanhoudende pijnklachten verspreid in lichaam
Kortademigheid
Aanhoudende malaise als reactie op te zware
lichamelijke activiteit
Gebrek aan energie
15. Hoe komt dit?
Ontregelen van eigen afweersysteem
Reactie na inspanning ~ verandering in afweersysteem
Slechte functie van pijndempend systeem
Verlaging van pijndrempel bij fysieke inspanning
16. Scepticisme tgo kine
Associatie met sport of afmattende oefenprogramma’s
Extreme manuele technieken of manipulaties
…
ECHTER
TE ZWARE FYSIEKE INSPANNING MAAKT
DE PATIENT NOG ZIEKER!!!
17. Hoe dan wel bewegen?
Op een veilige manier dwz onder de pijn- of
vermoeidheidsgrens!
Minimale hoeveelheid fysieke inspanning is nodig om
verschillende facetten van het lichaam niet te laten
aftakelen:
– Hart- en bloedvatenstelsel
– Ademhalingsstelsel
– Hormonaal stelsel
– Hersenen
– Beenderstelsel
– Enz
18. Op welke manier is kine een
meerwaarde?
Fase 1: stabiliseren gezondheidstoestand
– Algemene gezondheidsopvoeding
– Activiteitenmanagment
– Stressmanagment
– Ademhalingskinesitherapie
– Manuele therapie
– Slaaphygiëne
19. Fase 2: opbouwende therapie
– Als onderdeel van een totaalpakket (samen met pyschologische,
psychiatrische, internistische behandelingen)
– Opbouwende lichamelijke activiteit
– Graduele oefentherapie
20. Fase 1
Algemene gezondheidsopvoeding
– Polsen naar dagindeling, dagstructuur
– Verdeling rust/activiteit
– Polsen naar voedingsgewoontes en het belang van een gezond
voedingspatroon
– Polsen naar bewegingsgewoontes en het belang van enige vorm
van lichaamsbeweging
21. Doelstelling:
Verstandig in functie van de ziekte te leven en te bewegen!
!! Negeren van de ziekte en maar blijven ‘doorgaan’
ondanks toenemende klachten, helpt niet
Let op bij opzoekingswerk op internet, vaak ongegrond!
22. Activiteitenmanagment
– Leren om te bewegen binnen mogelijkheden
Lage intensiteit, korte duur en lange rustpauzes
– PACING:
Balans tussen rust en activiteit
Pieken en dalen onder controle brengen
24. Stressmanagment
Stress hormonale reacties bij mensen met CVS en fibro
? Verminderde functie van de hypofyse – hypothalamus – bijnier as
Doelstelling:
Leren anticiperen op stresssituaties dmv relaxatietechnieken
25. Relaxatie
Analyse huidige stresssymptomen
Invloed van deze stressfactoren op huidig functioneren
Behandelingsdoelstellingen (programma op maat)
27. Soorten technieken
Hands – on technieken
– Massage en losmaken spieren
– Shiatsu
– Trigger point behandeling
– Tracties en translaties: ruimte maken in de gewrichten
– Diepe dwarse stretchtechnieken
– Massage van bindweefsel
– …
29. Tips en oefeningen voor thuis
– Openstellen voor zintuiglijke prikkels leren genieten
– Warmte – applicaties: kersenpit, warmtekussen,
infraroodwarmte, sauna, warme baden, …
– Aangeleerde stretchprogramma
– Aangeleerde hands – off technieken
– …
31. Ademhalingskinesitherapie
– Testing chronische hyperventilatie
– Informatie en achtergrond rond een juist adempatroon
– Welke zaken kunnen het adempatroon negatief beïnvloeden
Spierspanning rond sleutelbeen, ribben, schouders, schouderbladen
en nek
Problemen met spijsverteringsorganen die te veel ruimte innemen
Roken of invloed van giftige stoffen
Longaandoeningen
Locomotorische aandoeningen zoals scoliose, kyfose, …
Verkeerd gebruik van middenrif: voornaamste ademhalingsspier
33. Manuele therapie
– Losmaken spieren
– Ruimte geven in gewrichten dmv tracties en translaties
– Diepe dwarse fricties op pezen (ontstekingen)
– Losmaken van huid en bindweefsel
– Fibro tender points behandelen
– …
35. Slaaphygiëne
– Slaaphouding
– Slaapritueel
– Eten en drinken voor het slapengaan
– Wat te doen bij wakker worden?
– Technieken en tips voor activiteiten voor het slapengaan
– …
38. Fase 2
Opbouwend
activiteiten-
Stabielere programma
gezondheidstoestand &
Opbouwend
oefenprogramma
Beter
functioneren
39. Opbouwende lichamelijke activiteit
– Dagelijkse activiteiten uitbreiden met behoud van structuur van
de dag
– Meer huishoudelijke taken opnemen
– …
Graduele oefentherapie
– Invoeren sportieve hobby’s naar eigen kunnen
– Kineprogramma thuis verder uitbouwen
– …
41. Voordelen van bewegen in deze fase
– Osteoporose voorkomen
– Cholesterol- en suikergehaltes in bloed onder controle houden
– Bloeddruk verlagen
– Spierpercentage verhogen
– Vetpercentage doen dalen
– Positieve invloed op rugklachten
– Endorfines komen vrij beter humeur
– Gezonder slaappatroon
– …
42. Jammergenoeg lijkt deze fase voor veel mensen soms
heel ver weg…
? Eer een diagnose wordt gesteld, zijn mensen soms al
heel lang over hun grenzen gegaan waardoor FASE 1 al
bij heel veel patiënten bijzonder veel tijd in beslag neemt
en vaak ook de grootste doelstelling blijft…
43. Breed spectrum
Grote variatie in ziektebeeld afhankelijk van:
– Leeftijd
– Geslacht
– Medische of traumatische voorgeschiedenis
– Soort arbeid die men lange jaren heeft verricht
– Huidige gezinssituatie
– …
44. Mijn ervaringen…
Bij aanmelding:
– Mensen die nietswetend binnenkomen met rug- en nekpijn maar
bij wie ik merk dat er meer aan de hand is…
Samen op weg tijdens de onderzoeksperiode en de
verwerkingsperiode
– Mensen die al jaren op zoek zijn en van de ene hulpverlener bij
de andere terechtkomen
Mensen die té overmoedig zijn en denken dat jij hen zal genezen…
Mensen die verbitterd, gefrustreerd zijn en komen omdat ze moeten van hun
dokter…
45. Verschillende wegen…
Klassiekere wegen
– Dokter Hellinckx: K.U.Leuven
– Dokter Van Houdenhove: UZ Gasthuisberg
– Dokter Lambrecht:
– Dokter Meirleir: VUB
Alternatievere wegen
– Dokter Maes: aantal centra België maar vooral buitenland
Boek: van freud tot omega-3
– Dokter Coucke: Antwerpen en Villevoorde
Boek: CVS is een mythe
46. Mijn betrachting…
Van bij het begin duidelijk maken dat ook kinesitherapie
niet het heilzame redmiddel is
Wel:
– Levenskwaliteit verbeteren
– Ter ondersteuning van medische behandelingen
Het lichaam terug in een positiever daglicht stellen
47. “ DEUGDDOEND zeer”…
Pijn doet een mens nadenken, gedachten maken een
mens wijs, wijsheid maakt het leven draaglijk.
Mensen komen binnen met negatieve pijn. Mijn eerste
betrachting is de negativiteit rond de pijn weg te
nemen…
49. Praktisch - financieel
Geconventioneerde kinesist!
Vastgelegde tarieven en vastgelegde therapieduur
– 21.08 euro per half uur met éénmaal per jaar een dossierskost
Terugbetaling mutualiteit: ongeveer ¾ van totaalbedrag
Toegestane beurten: onder Fb-statuut: 60 per jaar +
mogelijkheid tot verlenging met 20 beurten
Voorwaarde: diagnose bevestigd door specialist en
dossier van kinesist
50. Van harte dank voor uw aandachtig volgen!
Hannelore Demonie
Jagersstraat 4
8480 Ichtegem
loredemonie@gmail.com
051/24.86.42
0475/24.87.63
www.kine-demonie.be