tre nga dymbëdhjetë shprehitë kryesore të mendimit kritik

1. 1/15/2016
Mars :
2013
Shkolla
Pjeter Budi ‘
MODUL TRAJNIMI
NR 4

2. 1/15/2016
12 shprehi
te te
menduarit
Klasifikimi
analiza
Kategori
zimi
empatia
Interpretimi
Sinteza
Krahasimi
Identifikimi
shkak pasoje

3. 1/15/2016
 Ç’jane keto shprehi ?
 Veprimtarite qe mbeshtesin keto shprehi.
 Korniza dhe kenge paragrafi ne lidhje me
empatine ,sintezen ,interpretimin .
PERMBAJTJA !

4. 1/15/2016

5. Empatia !
 Empatia
Eshtë vënia e vetes në vendin e
një njeriu tjetër për të menduar sic mendon ai/ajo
 Empatia
ka të bëjë gjithashtu me zgjerimin ose ndryshueshmërinë e
këndvështrimeve dhe mënyrës sonë të të menduarit.
“Empatia është formë e të kuptuarit të brendshëm e lidhur
me aftësinë për të parë përtej mendimeve apo njerëzve jo të
zakonshëm.”( Ëiggins dhe Mc Tighe) gjë kjo që kerkon
harrimin e vetes sonë.
1/15/2016

6. Eshte e rendesishme sepse:
U mundëson nxënësve :
Të marrin pjesë në jetën e të tjerëve
Të kuptojnë situatat në të cilat ndodhet personi tjetër
Hyn shumë në punë në lënde të ndryshme dhe
për qëllime të ndryshme
Përmirëson aftësitë tona të komunikimit
Ju mëson si mendonin dhe ndjenin
njerëzit në të shkuarën
Ju mëson të zbulojni nga larmia e
pafundme e jetës njerëzore
Ju ndihmon të njohin veten më mirë
1/15/2016

7. 1/15/2016
1
• Takime me njerëz : Lojë me role (Gru,Lë
2
• Karrigia e nxehtë(Gru)
3 • Shkrime sipas këndvështrimit shkencor(Gru
4
• Artikull sipas pikëpamjes së një specialisti
(Pa)
5
• Shkrime sipas këndvështrimit historik
6
• Këngë/vargje të ritmuara me pyetje-
përgjigje për empatinë(Mu)
VEPRIMTARITE

8. Takime me njerez.Loja me role.
Zgjidhni nga teksti nje koncept,personazh, ….(me shume se
nje nxenes mund te zgjedhi te njejtin koncept )
Ne leter me ngjyre shkruhet
informacioni perkates ne lidhje
me kete koncept
Nxenesit qe kane nje koncept duke kembyer letrat me njeri
tjetrin krahsojne dhe shtojne informacione
Nxenesit levizin neper klase dhe bejne pyetje njeri tjetrit ne
lidhje me konceptin perkates
Alkanet
ALKENET ALKENET

9. 1/15/2016
Kur përfundojnë takimet së bashku me nxënësit zgjidhni
lojtaret më bindës të cilët më pas duhet të luajnë me role
përpara klasës.
Zhvilloni një diskutim të shkurtër për atë çka nxënësit
mësuan .
ALKANET ALKENET

10. Karrigia e nxehte!
Mësuesi demonstron proçesin që do të realizohet.
Nxënësve u jepen shembuj për pyetjet që mund t’i
bëjnë mesuesit në rolin që ai do zgjedhë.
Nxënësit ushtrohen në grupe
nga 4-6 vetë ku njëri merr
përsipër një rol.
Nxënësit e tjerë duhet të bëjnë pyetje rreth
përmbajtjes së mësimit
1/15/2016

11. 1/15/2016
Karrigia e nxehte !
Une jam karboni !

12. Shkrime sipas kendveshtrimit
te nje specialisti
Nxënësit duhet të mësojnë të mendojnë si
specialistë.
Zgjidhni pesë mendime të rëndësishme që përkojnë
me secilin specialist.
Nxënësit marrin nga një çështje për studim nën
këndvështrimin e specialistit që përfaqësojnë,ata.
Nxënësit strukturojnë faktet në një tabelë dhe nisin
të shkruajnë artikujt.
Nqs. e shihni të arsyeshme afishojini këto shkrime
duke theksuar termat lidhur me empatinë.
1/15/2016

13. 1/15/2016
Alkanet
Alkenet
AlkinetArenet
Jane
hidrokarbu
re
Si----------------,une mendoj si me posht………

14. Shkrime sipas
kendveshtrimit shkencor !
1/15/2016
 Secili nxenes zgjedh nje person send,ose proces per te
cilin do te shkruaj nga kendveshtrimi i vetes se pare
 Nxenesit duhet te kene kujdes qe permes tregimeve
tyre te mund te sjellin sa me shume nga permbajtja e
mesimit,njesoj sikur do tj’u a mesonin keto gjera
nxenesve te klasave me te uleta
 Kujtohen nxenesit qe pershkrimi i tyre te pasurohet
me elemente artistike per ta bere me te kendshem per tu
lexuar

15. Shembuj!
 Pershendetje femije !
Une jam teta shkretetira .mua asnje
nuk me don aq shume sa shoqen
time livadhin a e dini pse? Sepse jeta
tek une eshte e veshtire .Une
ndodhem kudo ne Ameriken e veriut
,,ate te Jugut ne Afrike ,Azi ,dhe
Australi .Te une jetojne bime te
vecanta si kaktuset dhe kafshe te rr
ezikshme si akrepat. Unë i kam inat
shpendët kështu ato nuk jetojnë te
unë. Por ju duhet të më vizitoni
sepse ketu ka edhe shumë gjëra të
bukura si piramidat,dhe sfinksi.Mos
harroni ë! Mirupafshim.
 Përshëndetje!
Unë shtrihem në një territor shumë
të gjerë. Klima ime është e ftohtë
edhe e thatë. Në pjesën veriore
kufizohem me Oqeanin e Ngrirë
të Veriut dhe me detet e kësaj
zone. Tek unë jetojnë gjallesa të
ndryshme si , arinjtë
polarë,renat, kaributë, ujqit
polarë,etj. Dimri tek unë është i
gjatë,kurse vera e shkurtër. Ju
mund të vini të më vizitoni,por
vishuni trashë se këtu bën
shume ftohtë. Por më parë
gjejeni, kush jam unë? (tundra)
1/15/2016

16. 1/15/2016

17. Shkrime sipas
kendveshtrimit historik!
 Nxënësve u tregohen disa shembuj shkrimesh të mira dhe mund t’u
jepet një listë standardesh që ata t’i kenë parasysh gjatë shkrimit të
tyre,dhe gjithashtu duhet të ndihmohen me zbërthimin e temës.
 Gjatë kohës që lexojnë nxënësit mbajnë shënime dhe bëjnë
etiketime.
 Mësuesi i udhëzon nxënësit të kenë parasysh lexuesin gjatë kohës
që hartojnë shkrimin.
 Secili nxënës shkruan tregimin/historinë e vet duke përdorur
shënimet e nxjerra.
 Mund të behet një minimësim me shembuj ku një fakt historic të
kthehet në tregim letrar.
 Nxënësve u jepet një listë me kërkesa që duhet të plotësojë një
tregim letraro-historik.
1/15/2016

18. Sinteza !
1/15/2016
Sintezë do të thotë të marrësh informacion nga vende të
ndryshëm dhe t’i gjesh vendin e duhur në njohuritë
ekzistuese që ke. Arrihet përmes kombinimit të mirëfillitë
të informacioneve që hyjnë në trurin tonë,me njohuritë
tona dhe proceset tona të të menduarit.
Sintetizimi mund të krahasohet me thurjen e një qilimi
me copa të ndryshme; idetë dhe copat e informacionit
‘qepen’ sëbashku në mendjet e nxënësit dhe nxisin qëllime
të reja, lidhje kuptimore për përmbajtjen e lëndës.

19. Te sintetizosh do te thote :
1/15/2016
1. Mënyrë e re për t’i parë dhe përdorur
njohuritë.
Aftësia:
- për të bërë lidhje dhe për të krijuar
këndvështrime gjithnjë e më të gjera
-për të kuptuar marrëdhëniet midis
elementëve të ndryshëm.
- Bashkimi i pikave kryesore
të dy ose më shumë koncepteve.

20. 1/15/2016
Loja më e fundit me letra (Gru,Pa,Ma)
Krijoni një lojë(Gru,Pa,Ma
Shënime përmbledhëse (Pa,Ma)
Shndërrimi mediatik i tekstit (pa,mu )
Bileta pranimi dhe daljeje(ma.pa )

21. Krijoni nje loje /mini konkurs
 Kjo veprimtari kërkon nga nxënësit që të
mbledhin të dhënat dhe konceptet më të
rëndësishme nga vende të ndryshme dhe t’i
sintetizojnë në një lojë me zar,me letra , për
qëllime mësimore. Qëllimi është ti nxisë
nxënësit të mendojnë e të flasin me gjuhën
e lëndës.

22. Zhvillimi i lojes !
 Bëhet prezantimi i idesë për krijimin e një loje me
nxënësit.
 Sillni shembul lojërash me zar dhe listoni bashkë me
nxënësit karakteristikat që duhet të ketë një lojë e tillë
duke i bashkangjitur anën mësimore.
 Nxënësit grupohen për të punuar me lojra,u jepen
formate të gatshme ose u lejohet krijimi i një modeli të
ri.
 Pyetjet e futura në lojë duhet të jenë të lidhura me
njohuritë e marra në klasë.
1/15/2016

23. Nxënësit bëjnë gati skedat me pyetjet dhe caktojnë
pikët përkatëse lidhur me nivelin e vështirësisë që ka
pyetja.
 Nxënësit përzgjedhin se me cfarë do të luajnë(zar ,
rrotullim fuge,etj)
 Loja luhet me skuadra; njëri lojtar merr një letër dhe
bën pyetjen që lexon aty,nqs anëtarët e skuadrës
përgjigjen saktë duke u bazuar në numrin e pikëve
që ka aq përpara do të lëvizë guri i tyre ku fitues
shpallet skuadra e parë që arrin vijën e finishit.
(Majen e piramides)
1/15/2016

24. 1/15/2016
Pyetja 4
Pyetja 3
Pyatja 2
Pyetja 1
Pyetja 4
Pyetja 3
Pyatja 2
Pyetja 1

25. 1/15/2016
Interpretimi

26. Bën të mundur që njerëzit të arrijnë të
kuptojnë shumë nga mesazhet e jetës që nuk
thuhen në mënyrë të drejtpërdrejtë .
Kur interprtojmë ne kapim shenja të
vëzhgueshme dhe i përdorim njohuritë tona
egzistuese për të krijuar kuptimin që ka
pasur ndërmënd të japë autori ,por që nuk
është thënë hapur
1/15/2016
Interpretimi

27. Te interpretosh!
 Interpretimi shkon
nga përfytyrimi i ‘tablosë të përgjithëshme ‘të
një teksti , deri tek deshifrimi i kuptimit të një
fjalë të caktuar , synimi jonë si mësues është
që tu mësojmë nxënësve
-të interpretojnë gjërat e mëdha ,të vogla ,dhe
çdo gjë tjetër midis këtyre dy kateve
1/15/2016

28. Veprimtarite !
1/15/2016
Shënime të cekta dhe të thella ( pa)
Trekëndëshi i interpretimit të artitTrekëndëshi i interpretimit të artit
(gru, pa, lë,)
Tabela e interpretimit të gjuhës (pa)
Shkrim metaforash (pa )Shkrim metaforash (pa )
Rrjtë semantike simbolesh (pa )Rrjtë semantike simbolesh (pa )

29. KY ËSHTË NJË VERSION MË I PËRPARUAR I VEPRIMTARISË
‘’SHNDËRRIMI MEDIATIK I TEKSTIT ‘’.AI I NGJAN LOJËS KLASIKE TË
TELEFONIT TË PRISHUR KU MESAZHI KLAOHET NGA NXËNËSI NË
NXËNËSDHE NDRYSHOHET DISI GJTË RRUGËS ,PËR SHKAK TË
INTERPRETIMIT
1/15/2016

30. Zhvillimi i veprimtarise
Ndahet klasa ne rreshta
Cdo rreshti i lihet detyre
nje koncept
Fillon mendimin nxenesi
i pare ,i cili palos fleten
dhe ja pason shokut
prapa tij
Keshtu deri sa te
mbarojne te gjithe
nxenesit
Ne fund kryetari i grupit
lexon gjithe permbajtjen
Nx 1 Nx2 Nx 3
1/15/2016
Nx 1 Nx2 Nx 3
Rreshti 1 :acidet
Rreshti 2: bazat

31. 1/15/2016
Ju faleminderit!