İNSAN KAYNAKLARI MİMARİSİ
değer nasıl yaratılır ve nasıl
ölçümlenecek tanımlamalı.
İK Fonksiyonları Çalışan
İK Sistemi Davranışları
Fonksiyonları işletebilmek için Yüksek performans odaklı ve
stratejik İK yetkinliklerine sahip İK stratejik olarak uyumlu İK politika Stratejik olarak odaklanmış
çalışanları ve uygulamaları yetkinlikler, motivasyon kaynakları
ve bağlantılı tutumlar
ROI Metodolojisi
Kar Merkezi İK
Dengeli Karne Uygulaması
Makro İK Çalışmaları
İK Ölçümlenmesi
İnsan Sermayesi Ölçümleme
Rekabetçi İK Benchmarking – Kıyaslamaları
İK Memnuniyet Araştırmaları
İK Maliyetleri Takip
İK Anahtar Göstergeleri
İK Denetimi
İK Vaka Çalışmaları
Geri Bildirim Araştırmaları
Hedeflerle Yönetim
1960’lar 1970’ler 1980’ler 1990’lar 2000
İK’NIN ÖLÇÜMLENME GELİŞİMİ
Değer Yaratmak Süreci
FİNANSAL Çalışana Yapılan Yatırımın Geri Dönüşü
Müşteri Sadakati
MÜŞTERİ
Zamanında
Teslim
İÇ İŞ SÜREÇLERİ Süreç Kalitesi Süreç Cevrim Süresi
ÖĞRENME BÜYÜME Çalışan Becerileri
1 performans ölçümleniyor mu?
2 performans ölçümlemesi sonrası çalışanlara
sistemli geri bildirim yapılıyor mu?
3 performansa dayalı ücretlendime ve ödüllendime
yapılıyor mu?
4 kendi kendini yönetebilen, çapraz fonksiyonlu
işlerde veya proje ekiplerinde yer alabilen çalışan
oranı takip ediliyor mu?
ROI ALTI ÇEŞİT VERİ TOPLAR
• tepki ve planlı aksiyon
• öğrenme ve güven
• İK programı ve uygulama
• işe etki
• yatırımın geri dönüşü
• maddi olmayan faydalar
15
POTANSİYEL FAYDALARI
TANIMLAMAK
• geleceğe endeksli olduğu için tanımlanması zordur.
• gerçekleşeceği kesin değildir.
• üzerine çalışılırken akla yatkın tahminler ve güvenilir
tahmin aralıkları kullanılır.
16
ÖRNEK FAYDALAR
• programdan duyulan memnuniyet
• programı şirkete katkısı ve meydana getirdiği
değişimler
• programın hedefleri yakalama oranı
• programdan kaynaklı gelişimler
• çalışan bilgi, beceri, tutumlarındaki değişim
17
örnek:
Planladığınız proje yönetimi eğitiminin yatırım geri
dönüş oranının %22 olacağı üzerine tahmin
yürütüyorsunuz. Bu oranın +, - %3 gibi bir aralıkta
gerçekleşebileceğini öngörüyorsunuz. Aynı tahmin
aralğını +, - %20 olarak belirtseydiniz bu eğitimin riski
artardı.
18
ÖRNEK OLASI MALİYETLER
• İK kadrosunun saat/adam maliyeti
• kullanılan yazılım ve diğer techizatın maliyeti
• performans form/ekranlarının ortalama doldurulma
süresi
• geribildirim sürecinin ortalama süresi
• programdan faydalanmakta olan çalışanların
ortalama saat ücreti üzerinden saatxücret maliyeti
20
ROI METODOLOJİSİ
Önce fayda ve maliyet kategorilerini, sonra tahmin
aralıklarını belirleyin.
İK’cılar, diğer bölüm yöneticileri, dış uzmanlar ile bir
fokus grup oluşturun. Tahmin aralıkları ve parasal
karşılıklarını fokus grup ile belirleyin.
21
PERFORMANS YÖNETİM PROGRAMININ
TEDARİK ZİNCİRİ
SEVİYE ÖLÇÜMLEME ODAĞI
0 - Girdi Hacim ve verimlilikler gibi girdileri ölçer.
1 - Tepsi ve Planlı Aksiyon Katılımcıların programa tepkilerini ölçer
ve planlı aksiyonlar uygular.
2 - Öğrenme Bilgi, beceri ve tutumlardaki değişimleri
ölçer.
3 - Uygulama İş üstünde iken performans ve davranış
değişimlerini ölçer.
4 - İşe Etkisi İşe olan etki ölçümlerindeki değişime
bakar.
5 - ROI Programın faydalarını maliyetleri ile
kıyaslar.
22
ROI METODOLOJİSİ
VERİ TOPLAMA VERİ ANALİZİ Programın
Maliyetine Hakim Ol
ÖLÇÜMLEME 1. SEVİYE: Tepki ve 3. SEVİYE:
PLANI Planlı Aksiyon Uygulama
Programın Program
Hedeflerini Belirle / Ölçümleme Planı ve Program Uygulaması Program Uygulaması
Uygulamasını Datayı Parasallaştır ROI Hesapla
Gözden Geçir Veri Tabanını Geliştir Esnasında Veri Topla Sonrasında Veri Topla
Etkilerden İsole Et
2. SEVİYE: 4. SEVİYE: İşe Etki 4. SEVİYE: ROI
Öğrenme ve
Güven Maddi Olmayan
Faydaları Tanımla
ÜST ETKİ
YÖNETİME ÜZERİNE
RAPORLAMA ÇALIŞMA
ÖRNEK PERFORMANS
YÖNETİM PROGRAMI ROI
programın maliyeti: 600.000 TL
programın faydası (ilk yıl): 980.000 TL
(980.000 – 600.000 TL)
ROI = x 100 = %63
600.000 TL
24
ÇALIŞAN PERFORMANSI VE
YATIRIMIN GERİ DÖNÜŞÜ
en yüksek performanslı çalışan ile en düşük arasındaki
farkı bilmek ve her ikisinin şirkete olan finansal
etkilerini iyi analiz etmiş olmak gerekir. Bazen ikisi
arasındaki fark ihmal edilecek kadar düşük olabilir.
25
PERFORMANS YÖNETİMİNİN
AZALAN ETKİNLİĞİ
ROI’nın Üst Doğru KPI’ların
Yönetime Saptanmamış
Gösterilmemesi Diğer İK Olması
Otomasyona Progranları İle
Sürekli
Bağlanmamış Etkileşiminin
Geliştirilmemesi
Olması Yeterince
İK’nın Geri
Sağlanmaması
Performans Bildirimlerin
Yönetimi İK’nın Doğru Şekilde
Kurumsal Eğitim Eksikliği Yapılmaması İK Kadrosunun
Performans
Performansın İş Süreçlerine
Yönetimi
Ölçümlenmiyor Hakim
İletişim
Olması Olmaması 26
Eksikliği
KAYNAKLAR
° The ROI Of Human Capital - Dr. Jac Fitz-enz
° The HR Scorecard – Ulrich/Huselid/Becker
° Measuring ROI In Human Resources – Jack J. Phillips
° İnsan Kaynaklarında Ölçme Değerlendirme – Doç. Dr.
Lale Tüzüner
27