Zachowania informacyjne humanistów – badanie potrzeb informacyjnych pracowników naukowych Wydziału Historycznego UW / Anna Mierzecka
•
1 like•518 views
II Konferencja Naukowa : Nauka o informacji (informacja naukowa) w okresie zmian, Warszawa, 15-16.04.2013 r. Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych, Uniwersytet Warszawski The 2nd Scientific Conference : Information Science in an Age of Change, April 15-16, 2013. Institute of Information and Book Studies, University of Warsaw
Recommended
Recommended
More Related Content
More from Zakład Systemów Informacyjnych, Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych (UW)
More from Zakład Systemów Informacyjnych, Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych (UW) (19)
Zachowania informacyjne humanistów – badanie potrzeb informacyjnych pracowników naukowych Wydziału Historycznego UW / Anna Mierzecka
- 1. Zachowania informacyjne humanistów badanie potrzeb informacyjnych pracowników naukowych Wydziału Historycznego UW Anna Mierzecka Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych UW
- 2. 2 z 22 Badania zachowań informacyjnych Scientific Information Conference zorganizowana przez Royal Society w 1948 roku Liczba publikacji z zakresu zachowań informacyjnych wciąż wzrasta Maj 2010 – 10 337 publikacji Luty 2013 – 13 222 publikacji Kwerenda przeprowadzona w bazie LISTA wg instrukcji: "information behavio?r" OR "information literacy" OR "information need*" OR OR "information seeking" OR "information user*"
- 3. 3 z 22 BADANIA ZACHOWAŃ INFORMACYJNYCH PRACOWNIKÓW WYDZIAŁU HISTORYCZNEGO UW Opis projektuOpis projektu
- 4. 4 z 22 Opis projektu Badania miały charakter jakościowy Przeprowadzone zostały na grupie celowej pracowników i doktorantów: Instytutu Archeologii Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Instytutu Historii Sztuki Instytutu Historycznego Instytutu Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych Instytutu Muzykologii W badaniu udział wzięło 27 osób
- 5. 5 z 22 Struktura procesu badawczego
- 6. 6 z 22 Opis badania Cel badania poznanie specyfiki uwarunkowań wyszukiwania informacji przez przedstawicieli środowiska nauk humanistycznych
- 7. 7 z 22 Hipotezy szczegółowe Hipoteza szczegółowa (H1) możliwe jest ustalenie wspólnych dla badaczy nauk humanistycznych wymagań dotyczących optymalnej oferty informacyjnej Hipoteza szczegółowa (H2) relewancja algorytmiczna nie jest kluczowa dla wysokiego poziomu satysfakcji użytkowników, można wyróżnić inne równie istotne bądź istotniejsze czynniki Hipoteza szczegółowa (H3) kompletność zbioru materiałów informacyjnych nie jest niezbędnym warunkiem satysfakcjonującej kwerendy, istotniejsza jest optymalizacja wyników wyszukiwania – dokładność Hipoteza szczegółowa (H4) możliwe jest wskazanie strategii i taktyk wyszukiwania, które przyniosą najlepsze rezultaty dla określonych rodzajów problemów wyszukiwawczych
- 8. 8 z 22 WYNIKI BADAŃ
- 9. 9 z 22 Wyniki kwerend a relewancja przedmiotowa Trudności z precyzyjnym formułowaniem tematów kwerend „Grand tour” or “Grand tours” or "peregrinatio academica" or Kavalierstour or Cavalierstour or Cavaliertour or Kavalierreise or Bildungsreise or Junkerfahrt or "Tour du Chevalier" or "educational journey" or "educational trip") and ("16 century" or "XVI century" or "sixteenth century" or "17 century" or "XVII century" or "seventeenth century" or "18 century" or "XVIII century" or "eighteenth century" or "16 Jahrhundert " or "XVI Jahrhundert" or "sechzehnte Jahrhundert" or "17 Jahrhundert" or "XVII Jahrhundert" or "siebzehnte Jahrhundert" or "18 Jahrhundert" or "XVIII Jahrhundert" or "achtzehnte Jahrhundert" or "16 secolo" or "XVI secolo" or "sedicesimo secolo" or "17 secolo" or "XVII secolo" or "diciassettesimo secolo" or "18 secolo" or "XVIII secolo" or "diciottesimo secolo" or "16 siecle" or "XVI siecle" or "seizième siecle" or "17 century" or "XVII siecle" or "dix-septième siecle" or "18 siecle" or "XVIII siecle" or "dix-huitième siecle") and (Europe or Germany or Italy or France or England or Netherlands or Britain or Europa or Deutschland or Italien or Frankreich or Niederlande or Großbritannien or Britannien or Germania or Italia or Francia or Inghilterra or "Paesi Bassi " or Bretagna or Allemagne or Italie or France or Angleterre or Pays-Bas or Grande-Bretagne).
- 10. 10 z 22 Wyniki kwerend a relewancja przedmiotowa Przykład rekordu z bazy LISTA
- 11. 11 z 22 Wyniki kwerend a relewancja przedmiotowa Przykład rekordu z bazy SCOPUS
- 12. 12 z 22 Wyniki kwerend a relewancja przedmiotowa Przykład rekordu z bazy SCOPUS
- 13. 13 z 22 Kompletność czy dokładność? Poziom istotności kompletności wyszukiwania Poziom istotności dokładności wyszukiwania
- 14. 14 z 22 Kompletność czy dokładność?
- 15. 15 z 22 Precyzyjne czy łatwo dostępne … ? Korzystanie z baz piśmiennictwa online Korzystanie z ogólnodostępnych źródeł internetowych
- 16. 16 z 22
- 17. 17 z 22 Satysfakcja użytkowników a nierelewantne wyniki Wpływ nierelewantnych pozycji na poziom satysfakcji z kwerendy.
- 18. 18 z 22 Satysfakcja użytkowników a zachowania informacyjne Kompletność przedkładana nad dokładność zbioru wyników kryteria relewancji algorytmicznej bądź przedmiotowej są niewystarczające, aby zidentyfikować potrzebne materiały Metoda docierania do pertynentnych pozycji to przede wszystkim przeglądanie a nie wyszukiwanie
- 19. 19 z 22 Co dalej?
- 20. Dziękuję
Editor's Notes
- Oczywiście te dane obrazują jedynie tendencję - duże zainteresowanie tematyką ponieważ bazie daleko jest do kompletności ponadto prowadzony jest proces retrospektywnego uzupełniania danych
- Badania, które chciałam opisać mieszą się w tradyjcyjnym nurcie badań komunikacji naukowej ponieważ dotyczą zachowań informacyjnych pracowników naukowych interakcji z SIW – czyli jak się dowiedziałm nurcie, który obecnie ma nieiwlei opracowan
- Badanie przeprowadzone zostało na grupie celowej wyłonionej spośród pracowników i doktorantów Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, reprezentujących dyscypliny naukowe uprawiane w tej jednostce. Złożona metoda badawcza zakładająca przeprowadzenie pogłębionych wywiadów zogniskowanych oraz realizację zgłoszonych przez respondentów kwerend wymagała wyznaczenia relatywnie niedużej grupy badawczej. Planowano, że w badaniu udział weźmie 30 osób przy zachowaniu stratyfikacji odzwierciedlającej doświadczenie w pracy akademickiej badanych: 10 samodzielnych pracowników naukowych, 10 niesamodzielnych oraz 10 doktorantów. Ponieważ badanie prowadzone było metodami jakościowymi, przyjętą wielkość próby można uznać za w pełni wystarczającą dla osiągnięcia założonych celów. Niestety napotkano na duże trudności w pozyskiwaniu uczestników badania, szczególnie w grupie samodzielnych pracowników naukowych, co spowodowało konieczność modyfikacji próby celowej . Ostatecznie zrezygnowano z planowanej trzystopniowej stratyfikacji grupy, a wyniki badań były różnicowane według dwóch ogólnych kategorii pracownicy naukowi i doktoranci. Spośród 273 pracowników Wydziału Historycznego udało się pozyskać 27 uczestników badania: 18 pracowników naukowych i 9 doktorantów.
- Teraz chciałabym zaprezentować Państwu strukturę przeprowadzonego badania. Pracownicy i doktoranci Wydziału Historycznego zostali poinformowani o prowadzonym badaniu. Do osób, które wraziły wstępne zainteresowanie uczestnictwem wysłana została prośba o podanie tematu, który byłby przedmiotem kwerendy realizowanej przez mnie w bazach piśmiennictwa prenumerowanych przez BUW
- Szukając odpowiedzi na pytanie o czynniki warunkujące wyszukiwanie informacji przez naukowców uwagę skupiłam na badaczach nauk humanistycznych. Potrzeby i oczekiwania różnych środowisk akademickich są odmienne, a jak wykazał przegląd literatury przedmiotu, badania dotyczące zachowań przedstawicieli nauk humanistycznych są dużo mniej zaawansowane niż w przypadku nauk ścisłych. Dotychczas nie prowadzono też badań , które uwzględniałaby specyfikę poszukiwania niezbędnej do badań informacji przez polskich humanistów pracujących w polskich uczelniach i dysponujących bazami danych prenumerowanymi przez polskie biblioteki akademickie.
- Cztery hipotezy szczegółowe pozwoliły na wyznaczenie głównych kierunków poszukiwania argumentów dla weryfikacji hipotezy ogólnej. (1) Dla efektywnego przepływu informacji naukowej kluczowe jest dostosowanie do potrzeb oferty informacyjnej rozumianej zarówno jako źródła informacji i narzędzia przeznaczone do ich przeszukiwania oraz usługi informacyjne świadczone przez profesjonalistów: bibliotekarzy i specjalistów informacji. Badania skoncentrowałam więc na ustaleniu oczekiwań i ocen dotyczących oferty baz piśmiennictwa naukowego dostępnych online. Bazy te stanowią istotny komponent tworzonej coraz szerszej informatycznej infrastruktury nauki, a będąc elementem stosunkowo niedawno wprowadzonym do warsztatu naukowego humanistów (w stosunku do tradycyjnych, drukowanych źródeł informacji), wymagają wnikliwej analizy w kontekście wymagań i potrzeb użytkowników. (2) Podejmując starania zwiększenia efektywności wyszukiwania publikacji naukowych należy ustalić jakie aspekty wyszukiwanych publikacji są istotne . W piśmiennictwie przedmiotu podkreśla się, że obecna specyfika procesu wyszukiwania w sytuacji powszechnych problemów z przeładowaniem informacyjnym powoduje, iż docieranie do dokumentów spełniających warunki relewancji algorytmicznej jest łatwiejsze niż proces selekcji publikacji, które są rzeczywiście pertynentne. W związku z tym założono, że relewancja algorytmiczna (inaczej techniczna) nie jest czynnikiem, który w sposób dominujący wpływa na satysfakcję użytkowników. Można wyróżnić inne, równie istotne bądź istotniejsze czynniki
- Przeprowadzone wywiadu oraz proces realizacji zleconych kwerend dały podstawę do szeregu ciekawych obserwacji. Chciałabym teraz omówic wybrane wyniki.
- Wyszukiwanie dotyczyło infromacji rządowej, publicznej w bibliotekach publicznych, bazie funkcjoncjnuje hasło goverment information jak public libraries,. To jest baza dziedzinowa, w tym kontekści szczególnie pbrak ghasła public librabires może budzić zdziwienie, ponieważ ten temat często może być ywszukiwany Może tez zastanwiać się czy hasło information services cokolwiek w tym kontekście by nie miało oznacać, nie jest zbyt szzeroki jak na bazę dziedzinową . Ewetualnie należałby go uszczególówić
- Baza scupus i wyszukiwania w którym za pomoca słów klucozwych starano się zidentyfikować rekordy dotyczące marketingu bibliotek cyfrowych Przykład rekordu
- Czym to się rózn tal naprawdę od wyszukiwania w abstrakcie
- W czasie wywiadu początkowego respondentom tłumaczono klasyczną zależność pomiędzy współczynnikami pomiaru efektywności wyszukiwania Cleverdona : kompletnością i dokładnością. Jednak jak widać na wykresach 1 i 2 pytani wprost nie potrafili oni podjąć decyzji, który z parametrów jest istotniejszy w przypadku zlecanej kwerendy.
- Jednakże sam proces określania warunków kwerendy wykazał, który ze współczynników był istotniejszy w przypadku badanej grupy. Po pierwsze wśród aż 19 osób spośród 27 badanych (ponad 70%) zleciło wyszukanie wszystkich publikacji na interesujące ich tematy, mimo, że w rozmowie proponowano różne warianty ograniczania liczby dostarczanych publikacji. W czasie drugiego wywiadu badanych pytano o przyczyny takiej decyzji. Przedstawione na wykresie możliwe odpowiedzi nie mają charakteru rozłącznego, ani wykluczającego się - starano się możliwie dokładnie poznać przyczyny takiej sytuacji w związku z tym badani mogli przestawić kilka przyczyn swoich preferencji. Jednak widać dominującą odpowiedzią była chęć zapoznania się z całością zebranego materiału i dokonania samodzielne selekcji pertynentnych dokumentów. Taki wybór świadczy, że dla większości z respondentów przeprowadzana kwerenda powinna się charakteryzować dużym współczynnikiem kompletności.
- Możemy zastanawiać się nad przyczynami takich zachowań, w czasie badań również starano się dociec przyczyn takich wyborów, lecz z perspektywy rozważanych zagdanień istotne jest to że badani wybierali żródła o mniej precyzyjnych narzędziach
- Spodziewano się ze strony respondetów deklaracji potwierdzajacych, że duża liczba nierelewantnych wyników w zbiorze rezultatów będzie niekorzystnie wpływać na ich poziom satysfakcji
- Jedną z istotniejszych kwestii związanych z oceną procesu wyszukiwania informacji jest ustalanie jakie elementy w istotny sposób wpływają na satysfakcję użytkowników. Respondenci zdają sobie sprawę, że kryteria relewancji algorytmicznej bądź przedmiotowej są niewystarczające, aby zidentyfikować potrzebne materiały. Wielu respondentów, omawiając swoje oczekiwania wobec kwerendy stwierdzało, że są zainteresowani również materiałami, w których znajdują się jedynie drobne wzmianki na wskazany temat. W związku z tym wolą otrzymać nawet zbyt obszerny zbiór wyników zawierający wiele informacji nierelewantnej, w którym sami dokonają selekcji niż ryzykować pominięcie odpowiednich dokumentów. Wbrew zatem dość popularnemu przekonaniu o większym znaczeniu dokładności wyszukiwania, badania pokazały iż respondenci wyżej cenią kompletność wyszukiwania.