1. ბაქტერიები და
ხელების
დაბანის
ისტორია
ანა ქონიაძე
მარიამ ქონიაძე
ბათუმის №8 საჯარო სკოლა
Vბ კლასი
2012 წლის 7 დეკემბერი
2. • ბაქტერიებს შორის
არსებობენ პათოგენური ,
რომლებიც ცოცხალ
ორგანიზმში შეღწევის
შემთხვევაში შესაძლოა
გახდნენ მრავალი
დაავადების მიზეზი
• ბაქტერია (ძვ . ბერძნ .
βακτήριον - ჩხირი ) — 0,1-
10 მიკრონის სიგრძის , ს
ფეროსები ,ჩხირისებრი ან
სპირა -
ლისმაგვარი ეთუჯრედია
ნი ორგანიზმებია
• დღეისთვის აღწერილია ა
თი
ათასამე ბაქტერიათა სახე
4. ბაქტერიის
გავრცელება
წყალში
• ძნელია დედამიწაზე ისეთი ადგილის
პოვნა , სადაც არ იყვნენ ბაქტერიები .
ისინი აღმოჩენილ იქნენ ოკეანეში – 11
კმ . სიღრმეზე
• ძალიან მარილიან ტბებში , მაგ . მკვდარ
ზღვაში
• არქტიკის მუდმივ ყინულებში , სადაც
მათ დაჰყვეს 2–3 მილიონი წელი
5. ბაქტერიების
გავრცელება
• გეიზერის ნაკადებში , დაახლოებით
105°C ტემპერატურაში ,
ატმოსფეროში – 41 კმ . – ის
სიმაღლეზე , მიწის წიაღის ქერქში
რამოდენიმე კილომეტრის სიღრმეზე .
ისინი ძლებენ ვაკუუმში ორი კვირის
განმავლობაში . არ იღუპებოდნენ ღია
კოსმოსში , სადაც 18 საათის
განმავლობაში იმყოფებოდნენ
სასიკვდილო ზემოქმედების მზის
რადიაციის ქვეშ .
6. ბაქტერია და ადამიანი
• ბაქტერიული უჯრედების
რაოდენობა ადამიანის
სხეულში 10–ჯერ აღემატება
საკუთრივ ადამიანის
უჯრედების რაოდენობას .
განსაკუთრებით ბევრია
ბაქტერიები კანზე და კუჭ –
ნაწლავში . ამ ბაქტერიების
დიდი უმრავლესობა
ადამიანისთვის უსაფრთხოა ,
ზოგიერთი იმუნური
სისტემისთვის სასარგებლოც
კია , თუმცა არსებობს
პათოგენური ბაქტერიებიც ,
რომლებიც იწვევენ ისეთ
დაავადებებს , როგორიცაა
7. • პირველი ადამიანი,
რომელიც ბაქტერიებს მიკროსკოპით
დააკვირდა, იყო ანტონ ვან
ლევენჰუკი. ეს მოხდა 1676 წელს.
იგი წერდა, რომ ,,ადამიანის კბილის
ნადებში უფრო მეტი ცოცხალი
ორგანიზმია (ბაქტერია), ვიდრე
ადამიანების რაოდენობა მთელ
8. ხელების
დაბანა
თითოეული
ადამიანის ხელზე ,
როგორი სუფთაც არ
უნდა იყოს ის , 150
სხვადასხვა სახის
ბაქტერია ცოცხლობს .
ამასთანავე , ეს
რიცხვი ხელების
რეგულარული
დაბანის შედეგადაც
არ მცირდება .
9. თითოეული ადამიანი მხოლოდ
მისთვის დამახასიათებელი
ბაქტერიების კვალს ტოვებს .
მეცნიერთა თქმით , ექსპერტ -
კრიმინალისტებისთვის ეს
შესაძლოა დამატებით
ინსტრუმენტად იქცეს
10. ვინ ასწავლა ხალხს ხელების
დაბანა?????
• ეს საინტერესო ადამიანი იყო - იგნაც
ზემმელვაისი …რომემლაც 160 წლის წინათ
ასწავლა ევროპას ხელების დაბანა
• 1846 წელს ზემელვაისმა დაიწყო ექიმ
კლაინის ასისტირება ვენის ჰოსპიტალში
(სხვათაშორის ეს ჰოსპიტალი ამჟამადაც
არსებობს )…
• სხვადასხვა დღეებში ბავშვთა
სიკვდილიანობა ნახევარს აღწევდა !
11. • ზემმელვაისმა
ივარაუდა ,რომ ადამიანებს
ხელებით “სხეულის
ნაწილაკები ” გადააქვთ ,რაც
იწვევს მშობიარე ქალებში
სიცხეს ,ხოლო
ახალშობილებში -
სიკვდილს .
მან შესთავაზა ხელები
დაებანათ ქლორის კირში …ამ
უბრალო უსაფრთოების ზომამ
გამოიწვია მშვენიერი შედეგი -
სამშობიარო სახლში
სიკვდილიანობა შემცირდა -1-
2%ით
12. • თანამედროვე ეპოქაში აშშ-ში ჩატარებული
სხვადასხვა კვლევებით დადგინდა, რომ 21-ე
საუკუნეში ხელების დაბანის აუცილებლობის
შეხსენება კვლავ აქტუალურია საზოგადოების
ფართო ფენებისათვის ყოველწლიურად
მსოფლიოში 5 წლამდე ასაკის დაახლოებით
2,2 მილიონი ბავშვი იღუპება ისეთი
დაავადებებით, რომელთა თავიდან აცილება
ან თუნდაც შემცირება სწორედ ხელების
დაბანითაა შესაძლებელი
13. • 2008 წლის 15 ოქტომბრიდან აღინიშნება
ხელების დაბანის მსოფლიო დღე , ამ
დღის აღნიშვნა მოსახლეობაში ხელების
საპნით დაბანის კულტურის
ხელშეწყობასა და ჩამოყალიბებას
ემსახურება ,.. ამ დღეს აღნიშვნავენ და
სხვადასხვა თემატურ ღონისძიებებს
აწყობენ მსოფლიოს სხვადასხვა
ქვეყნებში : მოსწავლეები , მშობლები ,
მასწავლებლები , სტუდენტები , ოჯახები
და სხვა დაინტერესებული პირები .
