Análise estatístico do tamaño das cunchas de moluscos realizado por alumnos do IES Francisco Asorey de Cambados dentro do Plan Naturézate

1. 1
PLAN PROXECTA: NATURÉZATE
MATEMÁTICAS ACADÉMICAS - ESTATÍSTICA
4º ESO
PRAIA DE SANTO TOMÉ - CAMBADOS
Cun grupo de alumnos/as de 4º da ESO,
que cursan as Matemáticas Académicas
do IES “Francisco Asorey” de
Cambados, dirixímonos, equipados con
regras, cuadernos e lápices, á praia de
Santo Tomé en Cambados para realizar
o seguinte estudo estatístico:
ESTUDO ESTATÍSTICO
Investigación estatística da lonxitude das cunchas de berberecho recollidas na praia de
Santo Tomé de Cambados
1ª ETAPA
Poboación en estudo: Cunchas de berberechos da praia de Santo Tomé de Cambados
Variable estatística: “lonxitude do longo da cuncha de berberecho”
Tipo de variable: Cuantitativa Continua
2ª ETAPA
Resume da recollida de datos nunha Táboa de Frecuencias
3ª ETAPA
Organización dos datos en representacións gráficas: HISTOGRAMA E DIAGRAMA DE SECTORES
(Folla de Cálculo Excell)
4ª ETAPA
Análisis da información obtida:
Cálculo do parámetro de centralización: lonxitude media das cunchas de berberechos
Cálculo dos parámetros de dispersión: desviación típica e coeficiente de variación
5ª ETAPA
Conclusións a partir dos datos recollidos e das medidas calculadas.

2. 2
Símbolos das Competencias desenvolvidas na investigación estatística
Competencia matemática e competencias básicas
en ciencia e tecnoloxía
Comunicación lingüística
Aprender a aprender
Conciencia e expresións culturais
Competencia dixital
Competencias sociais e cívicas
Sentido de iniciativa e espírito emprendedor
2ª ETAPA
Actividade 1: RECOLLIDA DE DATOS. TÁBOA DE FRECUENCIA
Coas medidas das lonxitudes das cunchas de berberecho da praia de Santo Tomé en
Cambados o alumnado completou a seguinte táboa de frecuencias:
TÁBOA DE FRECUENCIAS
INTERVALOS=
[a,b)
Lonxitude do longo
da cuncha de
berberecho en cm
Marcas de
Clase,
xi =(a+b)/2
(cm)
Frecuencia
Absoluta,fi
Número de
cunchas
berberechos
Frecuencia
Relativa,
hi=fi/N
Porcentaxe,
%
hi ·100
[1, 1’5) 1,25 14 0,095 9,5
[1’5, 2) 1,75 14 0,095 9,5
[2, 2’5) 2,25 88 0,598 59,8
[2’5, 3) 2,75 23 0,156 15,6
[3, 3’5) 3,25 8 0,054 5,4
N=147 1 100

3. 3
3ª ETAPA
Actividade 2: GRÁFICOS ESTATÍSTICOS- HISTOGRAMA E DIAGRAMA DE
SECTORES
Os alumnos/as representaron os datos expostos na taboa de frecuencias, co gráfico
máis adecuado para este tipo de variable estatística (Cuantitativa Continua)
Ademais, fixeron un Diagrama de Sectores onde recollen, dun vistazo, as diferentes
medidas das lonxitudes das cunchas dos berberechos recollidas na praia de Santo
Tomé de Cambados.
Indicaron tamén, os pasos a seguir na creación do Diagrama de Sectores na Folla de
Cálculo Excell.
1º INTRODUCE OS DATOS:
 No rango de celdas A2:A6 da Folla de
Cálculo Excell, introduce os intervalos que
abarcan a lonxitude do longo das cunchas de
berberechos e, no rango de celdas B2:B6 o
número de cunchas de berberechos
atopadas dentro dese intervalo
(frecuencias absolutas). Na celda B7 pulsa
no icono e selecciona o
rango B2:B6, despois fai válida a función
pinchando en .

4. 4
2º TÁBOA DE FRECUENCIA ABSOLUTA COS SEUS %:
 Na celda C2 pincha na Barra de
fórmulas e escribe a
fórmula ,
valídaa pulsando en .
 Na celda C2 levamos o ratón cara o seu
vértice inferior dereito ata que apareza
un +, facendo click ezquerda no ratón
e, sen soltar, arrastrámolo por dita
columna cara abaixo ata a celda C6,
calculándonos todos os valores.
3º CREA O GRÁFICO DIAGRAMA DE SECTORES:
 No menú Insertar pulsa na sección Gráficos o icono Circular e alí pulsa en Gráfico
Circular 3-D.
 Pulsa no icono Seleccionar datos e en Entradas de leyenda(Series) pulsa en
, no recadro Nombre de la serie escribir DIAGRAMA DE SECTORES e en
Valores de la serie pulsa en e selecciona o rango de celdas= B2:B6, pulsa e acepta.
Na sección Etiquetas del eje horizontal, editamos pulsando en e no recadro Rango
de rótulos del eje selecciona o rango de celdas= A2:A6 e acepta.
 No icono Diseño, en elixe onde pon Diseño 2.
Deste xeito, o Diagrama de Sectores queda representado co seguinte gráfico:

5. 5
4ª ETAPA
Actividade 3: PARÁMETROS ESTATÍSTICOS
(MEDIA ARITMÉTICA E DESVIACIÓN TÍPICA)
O alumnado atopou o valor do parámetro de centralización, media aritmética, é dicir, a
lonxitude media en cm, da cuncha dos berberechos da praia de Santo Tomé de
Cambados.
Atopou tamén, o valor do parámetro de dispersión, desviación típica, da variable en
estudio e o valor do coeficiente de variación, para así medir a variación relativa da
lonxitude media en cm, da cuncha dos berberechos.
FÓRMULA PARA EL
CÁLCULO DE LA MEDIA
ARITMÉTICA
FÓRMULA PARA EL
CÁLCULO DE LA
DESVIACIÓN TÍPICA
FÓRMULA PARA EL
CÁLCULO DEL COEFICIENTE
DE VARIACIÓN

6. 6
5ª ETAPA
Actividade 3: CONCLUSIÓNS DA INVESTIGACIÓN ESTATÍSTICA
Análisis dos resultados:
A lonxitude media da lonxitude das cunchas de berberechos da praia de Santo Tomé
de Cambados é de µ = 2,24 cm.
A desviación típica, σ = 1,729cm, amósanos o disperso que están os valores con
respecto á media.
Suxírenos que o 68 % das cunchas de
berberechos miden de longo entre µ - σ
= 0,51 cm e µ + σ =3,97 cm (nunha
distribución normal no intervalo µ ±σ
está contido o 68% da poboación).
Conclusións:
Podemos dicir que a lonxitude media do longo das cunchas de berberechos recollidas
na praia de Santo Tomé de Cambados µ = 2,24 cm, é baixa, pois a lonxitude media
relativa a outras zonas é maior.
Obsérvase tamén, que o coeficiente de variación é dun 77 % (é dicir, un coeficiente
de variación do 77 % significa que o valor da desviación típica é o 77 % do valor da
media aritmética) Ao ser un 77 % maior que un 60 %, considérase que a dispersión
das lonxitudes das cunchas de berberechos da praia de Santo Tomé ao redor da media
é alta.
Deste xeito, concenciamos ao alumnado á conservación da natureza, facendo especial
atención ao coñecemento da diversidade da especie de marisqueo como é o
berberecho no ecosistema da ría de Cambados, vila de mariscadores.