เอกสารประกอบการเสวนา จัดโดย อนุกรรมาธิการสปท. ด้านโครงสร้างองค์กรภาครัฐ ที่โรงแรมเซนทรา ศูนย์ราชการฯ วันที่ ๒๖ พค. ๒๕๖๐

1. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
บทบาทของ
เทคโนโลยีดิจิทัล
ในสังคมปัจจุบันและอนาคต
๒๖ พฤษภาคม ๒๕๖๐
ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
สมาชิก สภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ

2. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
Smartphones และ Tablet เปลี่ยนโลก
Mobile Phones
PCs
Smart
Phones
Tablets
จํานวนขายในแต่ละปี (ล้านเครื่อง)
2,000
1,500
1,000
500
0
2

3. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
 จํานวนผู้ใช� Social Media มากกว่า 2.7 พันล้านคน
 ผู้เข้าถึงอินเตอร์เน็ตคิดเป�น 50% ของประชากรทั่วโลก
 จํานวนผู้ใช่งานอินเตอร์เน็ตทั่วโลก มากกว่า 3.7 พันล้านคน
และเป�นการใช�อินเทอร์เน็ตผ่านโทรศัพท์มือถือมากกว่า 3.488 พันล้านคน
 จํานวนผู้ซื�อของผ่านระบบ E-Commerce ทั่วโลกมี 1.61 พันล้านคน
3
ข้อมูลการใช�เครื่องมือดิจิทัลทั่วโลก

4. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
เทคโนโลยีดิจิทัล ในตัวเรา รอบตัวเรา
มีอะไรในโทรศัพท์เคลื่อนที่ Smart Phones บ้าง?
• กล้องถ่ายรูป, กล้องวิดีโอ
• เครื่องบันทึกเสียง
• ตู้เพลง
• สมุดโทรศัพท์
• สมุดนัดหมาย
• ไปรษณีย์ โทรเลข
• เครื่อง Fax
• เครื่องถ่ายเอกสาร
• หนังสือพิมพ์ วารสาร
พจนานุกรม
• ตู้หนังสือ ตู้ใหญ่ๆ
• โทรทัศน์, วิทยุ
• เครื่องเล่นเกม
• แผนที่โลก แผนที่เมือง
• เครื่องบอกตําแหน่งบนพื�นโลก
• ไฟฉาย
• บัตรเครดิต
• เครื่องคิดเลข
• กระดาษและปากกา
• ผ้าใบ พู่กัน สี
• นาฬิกา(ปลุก) ที่เที่ยงตรงมาก
4

5. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
วิธีการสื่อสาร ติดตามข่าว ซื�อสินค้า
• เมื่อโทรศัพท์เคลื่อนที่ทุกเครื่อง ต่อกับเครือข่ายอินเทอร์เน็ตตลอดเวลา
• สามารถรับส่งข้อมูลปริมาณมากๆในราคาที่ตํ่ามากๆ
• มีผู้อื่นที่ติดต่อได้ตลอดเวลาอีกกว่า 2,000 ล้านคน
• มีบริการข้อมูลจากเกือบทุกหน่วยงานในโลก
• สามารถพูดคุยด้วยข้อความ เสียง หรือวิดีโอแบบไร้ข้อจํากัด
พฤติกรรมการบริโภคข่าวสารและสื่อสาร
จะเปลี่ยนไปอย่างไร?
5

6. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
ข้อมูลการใช�เครื่องมือดิจิทัลทั่วโลก
6
ผู้ใช�สื่อสังคม มีอัตราเติบโตมากที่สุด

7. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล 7
ข้อมูลการใช�เครื่องมือดิจิทัลทั่วโลก
การเข้าถึงข่าวสาร ใช�ผ่านโทรศัพท์เคลื่อนที่มากที่สุด

8. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
สถานภาพการใช�เครื่องมือดิจิทัลในประเทศไทย
ที่มา
1. http://www.veedvil.com/featured/mobile-users-in-thailand-q1-2017/
2. และ 3 รายงานการสํารวจการมีใช� ICT ในครัวเรือนปี 2559 โดยสํานักงานสถิติแห่งชาติ
8
1. ผู้ใช�งานโทรศัพท์มือถือ ต้นปี 2017 จํานวน 90.7 ล้านคน
2. ข้อมูลสํารวจการมีใช� ICT ในครัวเรือนปี 2559
• มีผู้ใช�โทรศัพท์มือถือ 51.1 ล้านคน
• มีผู้ใช�คอมพิวเตอร์ 20.2 ล้านคน
• มีผู้ใช�อินเทอร์เน็ต 29.8 ล้านคน
3. อุปกรณ์ที่ใช�เข้าอินเทอร์เน็ต
• Smart Phone 90.4 %
• แทบเล็ต 15.2 %
• คอมพิวเตอร์ตั�งโต๊ะ 50.1 %
• คอมพิวเตอร์พกพา 24.9 %

9. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล 9
Credit: DearMedia,
Music
Photography
Video Rental
…
Print Media
TV
Travel
HR
…
Finance
Healthcare
Automotive
Retail
Education
Telco
….
All Safe Havens
will be subject
to digital
disruption
คลื่นแห่งการเปลี่ยนแปลงจากดิจิทัล
(Waves of Digital Disruption)

10. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
เทคโนโลยีดิจิทัล กับอนาคต
โดรน คือ Smart Phone ที่บินได้ รถไฟฟ�า คือ Smart Phone ที่มีล้อ
10

11. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
พัฒนาอุตสาหกรรมรถยนต์แบบอินเทอร์เน็ตได้ไหม?
มอเตอร์ไฟฟ�า
Electric
ระบบเครื่องกลของรถยนต์
ง่ายขึ�นมาก
ผู้ผลิตชิ�นส่วนเปลี่ยนไป
คนอื่นก็เข้ามาแข่งขันใน
อุตสาหกรรมรถยนต์ได้
11
มีรถใช�เมื่อต้องการ
On Demand
ทําไมลงทุนซื�อรถมาจอด
นิ่งๆวันละ 18 ชั่วโมง?
การแชร์รถยนต์ ทําให้
จํานวนรถยนต์ในเมือง
ลดลงได้รถไม่ติด
เจ้าของค่ายรถยนต์ ย่อมที่
จะให้คนเช่ารถที่ตัวเอง
ติดตามได้ ควบคุมได้
รถที่ขับเองได้
Autonomous
ในที่สุด จะปลอดภัยกว่าใช�
มนุษย์ขับ
ให้มันออกทํามาหากิน
ในช่วงที่เราไม่ใช�รถ ดีกว่า
จอดไว้นิ่งๆ
ไม่เปลืองที่จอดรถมากนัก

12. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
จะไปถึงรถไร้คนขับวันนี� ก็คล้ายๆ
กับการเริ่มมีรถไร้ม้าลากสมัยก่อน
12

13. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
แนวโน้มเทคโนโลยีดิจิทัลที่กําลังมาแรงมาก
Internet of
Things
Big Data
Artificial
Intelligence
Security
13

14. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
การพัฒนาระบบดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจสังคมของไทย
ต้องทําบนฐานที่มั่นคงเท่านั�น.. จึงจะรอด
Private cloud
Infrastructure
Public storage infrastructure
Cyber security / Encryption
Digital ID
Permanent email
address
Citizen “My Data”
service
Digital “Know
Your Customer
(KYC)” Sharing
Personal
Digital
Health
records
e-tax
invoice
Social
Media
Payment
Gateways
หางาน
เรียก
แท๊กซี่ จองตั๋ว
ชําระ
ภาษี
วิเคราะห์หุ้น/
การลงทุน
ซื�อ-ขาย
หุ้น
Micro
Financing
Trade
financing
Financial technology service Innovation
Block chain Technology
Privacy and Security
14
ที่มา: ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
ทะเบียนราษฎร์, บ้าน,
พาณิชย์, ที่ดิน, ผู้เสียภาษี,
ผู้ประกันตน

15. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
ทุกสิ่ง
ทุกแห่งหน
ทุกคน
ทุกวัน
เชื่อมต่อกัน....
Digital is everywhere and getting into everything
ดิจิทัลอยู่ทุกแห่งหน และกําลังเข้าไปอยู่ในทุกสิ่ง
15

16. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
ความสําคัญและความจําเป�นใน
การปฏิรูปครั�งนี�
16
๒๖ พฤษภาคม ๒๕๖๐
ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
สมาชิก สภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ

17. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
การปฏิรูปการบริหารราชการแผ่นดินและการ
บริการด้วยระบบดิจิทัล
17
• สร้างความโปร่งใสและให้ประชาชนมีส่วนร่วม
 เปิดเผยข้อมูลภาครัฐให้ประชาชนเข้าถึงและตรวจสอบได้
 ส่งเสริมการพัฒนาต่อยอดนวัตกรรมใหม่ๆ จากข้อมูลภาครัฐ
• สร้างแรงจูงใจและความเชื่อมั่นให้นักลงทุนต่างประเทศ
 ตัวชี�วัดการจัดอันดับต่างๆ ดีขึ�น
 เพิ่มการลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศ
• สนับสนุนการดําเนินงานตามแผนดิจิทัลของประเทศ
• เพิ่มประสิทธิภาพและมีความปลอดภัยในการทํางานภาครัฐ
 การจัดการข้อมูลภาครัฐที่ซํ�าซ�อน
 ข้อมูลไม่เชื่อมโยง หย่อนความมั่นคงปลอดภัย
 หน่วยงานภาครัฐที่กํากับดูแล ทํางานด้อยกว่ากติกาสากล
 ธุรกิจและประชาชนไม่ได้รับความสะดวก ล่าช�า และไม่เที่ยงธรรม
 สิ�นเปลืองทั�งภาครัฐ และ เอกชน

18. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
ความคาดหวังของการปฎิรูปรัฐบาลดิจิทัลในระยะ 5 ปี
18
2559 1 ปีครึ่ง
5 ปี (2564)
21st Century : Digital Government Platform
ภาครัฐบริการได้ดีขึ�น / ลดค่าใช�จ่าย / ปรับโครงสร้างบุคลากร
และงบภาครัฐให้เหมาะสม (ลดหรือย้ายบุคลากร)
Cyber Security
•Policy / Accreditation Body
•Certification Body
•Testing / Auditing Body
Digital Govt. Act*
แผนที่นําทางในการขับเคลื่อน
Connected and Open Government ในระยะ 5 ปี
Shared Infrastructure
Connected Government*, Government Access Channel
•บริการโครงข่ายภาครัฐที่มี
ความมั่นคงปลอดภัย
•ติดตามการใช�เงินภาษี
วิเคราะห์ความ (ไม่) โปร่งใส
ของภาครัฐ
•ไม่มีการขอสําเนาเอกสารที่
ออกโดยรัฐ / มีบริการจุด
เดียวได้ทุกเรื่อง
•ประชาชนสามารถร่วมพัฒนา
App ให้ภาครัฐ /เพื่อบริการ
ประชาชนได้รวดเร็ว
เป�าหมาย ทุก Ranking ดีขึ�น 10 อันดับ
• Corruption Perception Index
• Open Data Index
• Network Readiness Index
• UN e-Participation Index
หลักการสําคัญ
• รู้จักและใช�ประโยชน์จาก “ความเร็ว” และ “ความแม่นยํา” ของระบบดิจิทัล
•ปฏิรูปการทํางานของภาครัฐอย่างมีนัยสําคัญ จนประชาชนสามารถสัมผัสได้
(ให้ความสุขแก่ประชาชน)
Open Government Data
Citizen Co-Creation >> Government Apps

19. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
2.1. เร่งรัดโครงการเชื่อมโยงข้อมูลระหว่างหน่วยงานภาครัฐ
เพื่อสร้างบริการที่ลดสําเนากระดาษกลุ่มแรก
ที่ดินที่ดิน
19
2.2. ให้มีการยกระดับการเปิดเผยข้อมูลภาครัฐทางดิจิทัล
2.3. ให้มีการผลักดันการตรากฎหมายว่าด้วยรัฐบาลดิจิทัล
ราษฎร์ บ้าน ที่ดิน นิติบุคคล ถนน ฯลฯ
การจัดซื�อ
จัดจ้าง
การจัดสรร
งบประมาณ
การนําเข้า
ส่งออก
ตารางเวลา
การเดินรถ
สถานพยาบาล
โรงเรียน ฯลฯ....
....แผนที่

20. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
ทะเบียนหลักของประเทศ ที่หน่วยงานภาครัฐต้องเชื่อมต่อใช�งาน
ทะเบียนราษฎร์
ทะเบียนบ้าน
ทะเบียนการค้าทะเบียนที่ดิน
ทะเบียนเกษตรกรทะเบียนผู้เสีย
ภาษีเงินได้
(บุคคลธรรมดา / นิติ
บุคคล / หน่วยงานที่
บริจาคใช�ลดหย่อนภาษีได้
ทะเบียนประวัติ
อาชญากร
ทะเบียนประวัติ
ผู้ต้องขัง
ทะเบียนผู้ไร้ที่ทํากิน
ทะเบียนที่ดินสวนป่ า
20

21. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
ตัวอย่างระบบงานที่มีการเชื่อมต่อกันแล้ว
21
การบริการศุลกากร
 มีการใช�ระบบ EDI Paperless Transactions มากว่า 15 ปี
 ยกเลิกการเดินเอกสารผ่านโต๊ะต่างๆ
 เริ่มรับการชําระเงินแบบอิเล็กทรอนิกส์
การบริการด้านการยุติธรรม
 เริ่มมีการใช�ระบบ Justice Data Exchange Center เชื่อมโยงหน่วยงานที่
เกี่ยวข้องกับกระบวนการยุติธรรมทั�งหมด
 เจ้าพนักงานที่มีอํานาจหน้าที่ สามารถสอบถามข้อมูลไปยังหน่วยงานต่างๆ
ที่เกี่ยวข้อง
 ผู้เกี่ยวข้อง – สํานักงานตํารวจแห่งชาติ สํานักงานอัยการสูงสุด ศาล
ยุติธรรม กรมราชฑัณฑ์ กรมคุมประพฤติ กรมการปกครอง
การบริการออกหนังสือเดินทาง
 กรมการกงสุล เชื่อมกับกรมการปกครอง และสํานักงานตํารวจแห่งชาติ

22. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
Personal Digital Health Record
ข้อมูลการรักษา
สุขภาพ “ของฉัน”
ชื่อโรงพยาบาลที่รักษา
ประวัติการรักษา/โรค
ประวัติการกินยา /
ประวัติการแพ้ยา
ฟิล์ม X-Ray ทั�งหมด ชื่อแพทย์
ประวัติสุขภาพบิดา มารดา
พฤติกรรมผู้ป่ วย
(การออกกําลังกาย กินอาหาร การนอน)
22
สิทธิเบิกจ่าย/ประกัน

23. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล 23
การเปิดเผยข้อมูลภาครัฐ (Open Government Data)
ความโปร่งใส
ประชาชนมีส่วน
ร่วมตรวจสอบ
ภาครัฐ
ใช�งานผ่านเว็บหรือ
โมบายแอปพลิเคชัน
วิเคราะห์
ตรวจสอบพื�นที่ทับซ�อน
อุทยานฯหรือปาสงวน
ต่อยอดนวัตกรรม
ใหม่
สร้าง/ต่อยอดธุรกิจ
ตรวจสอบ
การใช�จ่ายเงินภาครัฐ
อื่นๆ
ข้อยกเว้น ไม่เปิดข้อมูลที่...
เป�นเรื่องส่วน
บุคคล
กระทบความมั่นคง
ขอชาติ
มีกฎหมายห้าม
เปิดเผย
ตัวอย่างจริง จาก
ข้อมูลเปิดภาครัฐ

24. บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล ในสังคมปัจจุบันและอนาคต ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
เราจะปลูกเศรษฐกิจและสังคมดิจิทัลได้อย่างไร ?
ประสิทธิภาพและความโปร่งใสของภาครัฐ
•ความสามารถในการแข่งขัน
•คุณภาพชีวิตของประชาชน
•ความคุ้มค่าในการใช�จ่ายงบประมาณ
•ดัชนีชี�วัดต่างๆ ปรับอันดับดีขึ�น
•...
เศรษฐกิจและสังคม
บริการของรัฐ และ
โครงสร้างพื�นฐาน
ประชาชน ที่มีสติปัญญา
Smart
City
Fin-
Tech
Crowd
funding
Tech
Start
Up
Big Data
Analytics
Sharing
Economy
24