1. BÀI GIẢNG MÔN HỌC
TIN CƠ SỞ
Giảng viên: Trần Thanh Đại
Đơn vị: Khoa CNTT
Trường: Đại học Kinh tế - Kĩ thuật - Công nghiệp
1 12/3/2011

2. P1. ĐẠI CƯƠNG VỀ TIN HỌC
 Khái niệm về thông tin trong tin học
 Xử lý thông tin trong tin học
 Ứng dụng của tin học
2 12/3/2011

3. KHÁI NIỆM VỀ THÔNG TIN
 Thông tin là một khái niệm trừu tượng và rất khó định nghĩa
chính xác
 Là sự hiểu biết của con người về thế giới xung quanh thông qua
các giác quan
 Là cái để loại trừ sự không chắc chắn
 Thông tin là một hiện tượng vất lý, nó thường được truyền đi
dưới một dạng vật chất nào đó.
 Dữ liệu: là thông tin được thu thập và lưu trữ dưới một dạng
vật chất nào đó
 Được dùng lại khi cần thiết
 Là nguồn thông tin có nghĩa đối với nơi nhận tin nào đó
3 12/3/2011

4. XỬ LÝ THÔNG TIN TRONG TIN HỌC
 Biểu diễn thông tin trong máy tính:
 Bit: là đơn vị đo thông tin nhỏ nhất của máy tính biểu diễn hai
trạng thái (TRUE/FLASE, 0-1)
 Nhiều bít kết hợp lại thành một dãy gọi là vector bit có thể biểu
diễn được nhiều trạng thái
 Quá trình xử lý thông tin
 Nhập thông tin (Input): thông tin do con người nhập vào qua các
thiết bị nhập được chuyển thành các mã nhị phân 0-1.
 Xử lý: Thực hiện các phép toán trên các dãy nhị phân
 Xuất thông tin: chuyển dãy nhị phân đã được xử lý về dạng
thông tin con người có thể hiểu được thông qua các thiết xuất.
4 12/3/2011

5. XỬ LÝ THÔNG TIN TRONG TIN HỌC
 Quá trình xử lý thông tin
 Lưu trữ: các thông tin có thể được lưu trữ để máy tính dùng lại
khi cần thiết
5 12/3/2011

6. XỬ LÝ THÔNG TIN TRONG TIN HỌC
 Đơn vị đo thông tin
 Bit: là đơn vị lưu trữ thông tin nhỏ nhất của máy tính.
 Byte
 Kilo Byte
 Mega Byte
 Giga Byte
 Tera Byte
 V.v...
 Đơn vị đo xử lý thông tin
 HZ là số phép toán thực hiện trong 1 đơn vị thời gian
 KHZ, MHZ, GHZ
6 12/3/2011

7. XỬ LÝ THÔNG TIN TRONG TIN HỌC
 Hệ cơ số đếm
 Hệ đếm là tập các ký hiệu và các quy tắc dùng để biểu diễn một
giá trị nào đó
 Có hai hệ đếm quen thuộc là hệ đếm La Mã và hệ đếm thập phân
 Hệ đếm La Mã: dùng các ký tự để bểu diễn, mỗi ký tự biểu diễn
cho một giá trị (I=1,V=5,X=10,D=500,M=1000), đây là hệ đếm
không phụ thuộc vào vị trí.
 Hệ đếm thập phân: sử dụng 10 ký tự số để biểu diễn (0,..,9), đây
là hệ đếm phụ thuộc vào vị trí.
 Hệ 8: sử dụng 8 ký tự số để biểu diễn (0,..,7)
 Hệ 16: sử dụng 16 ký tự số để biểu diễn (0,...,15) trong đó 10: A,
11:B, 12:C, 13: D, 14: E, 15: F
 Các hệ 2,8,16 được dùng để biểu diễn thông tin trong máy tính.
7 12/3/2011

8. XỬ LÝ THÔNG TIN TRONG TIN HỌC
 Biến đổi số ở hệ đếm bất kì sang hệ thập phân:
8 12/3/2011

9. XỬ LÝ THÔNG TIN TRONG TIN HỌC
 Biến đổi số ở hệ thập phân sang hệ đếm bất kì:
 Trước hết ta cần tách phần nguyên và phân thập phân(nếu có)
 Biến đổi phần nguyên
 Biến đổi phần thập phân
 Ghép hai phần đã biến đổi lại với nhau theo đúng thứ tự của số
ban đầu
 Biến đổi phần nguyên
9 12/3/2011

10. XỬ LÝ THÔNG TIN TRONG TIN HỌC
 Biến đổi phần nguyên
 Chia số đó cho hệ đếm b được thương N1 và dư d1
 Sau đó lại lấy thương N1 chia cho b được thương N2 và dư d2
 ......................
 Lặp lại quá trình trên đến khi thương Nk=0
 Kết quả cần tìm là dkdk-1...d2d1
10 12/3/2011

11. XỬ LÝ THÔNG TIN TRONG TIN HỌC
 Biến đổi phần thập phân (0,M)
 Nhân 0,M với hệ đếm b được d1 và phần thập phân 0,M1
 Lại lấy 0,M1 nhân với b được d2 và phần thập phân 0,M2
 ......................
 Lặp lại quá trình trên đến khi phần thập phân 0,Mk=0
 Kết quả cần tìm là 0,d1d2...dk
11 12/3/2011

12. XỬ LÝ THÔNG TIN TRONG TIN HỌC
 Biến đổi từ hệ 16 sang hệ 2 và ngược lại
 Chuyển từ hệ 16 sang hệ 2:
 Thay một chữ số hệ 16 bằng một nhóm 4 bít hệ 2 tương ứng
 Xếp các nhóm 4 bít tương ứng với các chữ số hệ 16
 Ví dụ: Đổi 105EF16 sang hệ 2
 Ta có
o 116=00012
o 016=00002
o 516=01012
o E16=1410=11102
o F16=1510=11112
 Vậy 105EF16=(0001 0000 0101 1110 1111)2
 Bài tập tự làm: chuyển 6710F16, 539AF16 sang hệ 2
12 12/3/2011

13. XỬ LÝ THÔNG TIN TRONG TIN HỌC
 Biến đổi từ hệ 16 sang hệ 2 và ngược lại
 Chuyển từ hệ 2 sang hệ 16:
 Thay một nhóm 4 bít hệ 2 bằng một chữ số hệ 16 từ phải qua trái
 Nhóm cuối cùng không đủ 4 bít thì thêm các bít 0 vào trước
 Xếp các chữ số hệ 16 tương ứng với các nhóm 4 bít.
 Ví dụ: Đổi 11100101011102 sang hệ 16
 Ta có
o 11102=E16
o 10102=A16
o 11002=C16
o 00012=116
 Vậy 11100101011102 =1CAE16
 Bài tập tự làm: chuyển 11101100011102, 11100101010002 sang
13
hệ 16 12/3/2011

14. XỬ LÝ THÔNG TIN TRONG TIN HỌC
 Biến đổi từ hệ 8 sang hệ 2 và ngược lại:
 Việc chuyển đổi qua lại giữa hệ 8 và hệ 2 thực hiện các bước
giống như hệ 16.
 Tuy nhiên thay vì việc sử dụng nhóm 4 bít trong hệ 16 ta sử
dụng nhóm 3 bít trong hệ 8.
 Bài tập tự làm: chuyển 11101100011102, 11100101010002 sang
hệ 16
 Biến đổi từ hệ 8 sang hệ 16 và ngược lại
 Biến đổi hệ cơ số nguồn sang hệ cơ số trung gian
 Chuyển từ hệ cơ số trung gian sang hệ cơ số đích
 Có thể sử dụng hệ cơ số 10 hoặc cơ số 2 làm hệ cơ số trung
gian, tuy nhiên nên sử dụng cơ số 2 làm cơ số trung gian
14  Bài tập tự làm: chuyển 21578 sang hệ 16, 351AF16 sang hệ 8
12/3/2011

15. XỬ LÝ THÔNG TIN TRONG TIN HỌC
 Các thành phần cơ bản của HTMT
 Phần cứng: cấu trúc tổng quát
 Phần mềm có hai loại: (phần mềm hệ thống và phần mềm ứng
dụng)
15 12/3/2011

16. XỬ LÝ THÔNG TIN TRONG TIN HỌC
 Các thành phần cơ bản của HTMT
 Phần cứng: các thiết bị phổ biến
16 12/3/2011

17. XỬ LÝ THÔNG TIN TRONG TIN HỌC
 Phần mềm: bao gồm có hai thành phần chính
 Phần mềm hệ thống
 Hệ điều hành: là môi trường giao tiếp cho người sử dụng với máy tính,
quản lý hệ thống và là môi trường sống cho các phần mềm ứng dụng khác
 Các trình điều khiển thiết bị: thực hiện các điều khiển cho các thiết bị phần
cứng khác nhau
 Phần mềm ứng dụng
 Các phần mềm quản lý: phục vụ cho các yêu cầu quản lý về nhân sự, vật tư
hay bán hàng của một đơn vị hay một cơ quan.
 Các phần mềm văn phòng, đồ họa, v..v.: phục vụ cho các mục đích cá nhân
hay một yêu cầu chuyên biệt mà người dùng cần
17 12/3/2011

18. XỬ LÝ THÔNG TIN TRONG TIN HỌC
 Khái niệm về mạng và chức năng của mạng:
 Chia sẻ tài nguyên của các máy tính đơn với nhau
 Chia sẻ tài nguyên của các người dùng với nhau
 Phục vụ cho các nhu cầu làm việc và trao đổi thời gian thực
 Phân loại mạng
 Mạng LAN
 Mạng WAN
 Mạng Internet
 Các dịch vụ mạng thông thường
 Email
 File
 Messager, Void
18 12/3/2011

19. ỨNG DỤNG CỦA TIN HỌC
 Giải các bài toán khoa học kĩ thuật
 Hỗ trợ quản lý
 Tự động hoá và điều khiển
 Truyền thông
 Soạn thảo,in ấn,lưu trữ,văn phòng
 Trí tuệ nhân tạo
19 12/3/2011