IBS Türkiye'de verdiğim eğitimin genişletilmiş hali: Üye işyeri ödeme sistemleri tecrübelerinden, kartlı ödeme sistemleri ve alternatif ödeme sistemlerine yönelik best practice'ler, fraud, charceback, güvenlik, 3D Secure, ödeme hataları gibi konular

1. ELEKTRONİK TICARET ’ TE
ÖDEME SİSTEMLERİ
23.03.2013
01.06.2013
İSTANBUL
1

2. @hakanerdogan
2
1981,
Denizli
Doğumlu
2005, İzmir
Yüksek Teknoloji
Enstitüsü
Bilgisayar
Mühendisliği
Bölümü Mezunu
2005, Sun
Certified Java
Programmer
1.4
2005,
Danışmanlık,
Java & JEE
Yazılım
Geliştirme
2007,
GittiGidiyor.com,
SOA Altyapısı,
Ödeme
Sistemleri
2008-2012,
GittiGidiyor/eBay,
Yazılım
Departmanı
Müdürü
07.2012 +
Otto-Group
Türkiye – IT
Direktörü

3. 3
2007’den Bu Yana Ödeme Sistemi Tecrübeleri
Kredi / Banka Kartı :
- EST / Asseco
- Garanti Bankası
GVP
- YKB Posnet
EFT / Havale / Virman :
- İnternet Bankacılığı
Entegrasyonu

4. Tanışma
Türkiye’deki Ödeme Sistemlerine Genel Bakış
Bir Adım Geriden Başlangıç: Alışveriş Adımları
Kartlı Ödeme Sistemleri: İstatistikler
Alışveriş Adımları: Kartlı Ödeme Sayfası
Ödeme Hatalarının Dağılımı ve Önyüze Çıkarılması Gereken Mesajlar
Ödeme ve İade Testleri
Proactive Monitoring: Ödeme ve İade
Yeni Geliştirme ve 4 Kontrol Noktası
Fraud, Chargeback ve Güvenlik
No Response Ödemeler
3D Secure
Alternatif Ödeme Sistemleri
Soru – Cevap – Yorum
4
Gündem

5. Türkiye'deki Ödeme Sistemlerinin Kırılımı
5
Türkiye’deki Ödeme Sistemlerinin Kırılımı: Alternatif Ödeme Sistemleri ve Detayları [Analiz] :
http://www.odemesistemleri.org/turkiyedeki-odeme-sistemlerinin-kirilimi-alternatif-odeme-sistemleri-
ve-detaylari-analiz/

6. Türkiye'deki Ödeme Sistemlerinin Kırılımı
6

7. İnternetten Yapılan Kartlı Ödeme İşlemleri
7
BKM - İnternette Yapılan Kartlı Ödeme İşlemleri:
http://www.bkm.com.tr/istatistik/sanal_pos_ile_yapilan_eticaret_islemleri.asp

8. 8
Sektör Bazında Ciro Dağılımı

9. 9
Bir Adım Geriden Başlangıç: Alışveriş Adımları
Sepet - Ürün
Seçimi
Teslimat /
Fatura Adresi,
Hediye Çeki vs.
Seçimi
Ödeme Tipi
Seçimi ve
Ödeme

10. 10
Bir Adım Geriden Başlangıç: Alışveriş Adımları
Alışveriş Sepeti ve Ödeme Adımları Tasarımı [1/6] :
http://www.odemesistemleri.org/alisveris-sepeti-ve-odeme-adimlari-tasarimi-16/

11. 11
Bir Adım Geriden Başlangıç: Alışveriş Adımları
Sepet - Ürün Seçimi
Teslimat /
Fatura Adresi,
Hediye Çeki vs.
Seçimi
Ödeme Tipi
Seçimi ve
Ödeme
SUCCESS,
CONVERSION
SHOPPING CART
ABANDONMENT
%65+ *
AMAÇ: Conversion’ı Artırmak
• Minimum sayfa geçişi
• Minimum click
• Minimum dikkat dağıtıcı
unsur
• Maksimum bilgilendirme
* http://www.ritholtz.com/blog/2012/05/shopping-cart-abandonment/
* http://baymard.com/lists/cart-abandonment-rate

12. • 56 milyon civarı kredi kartı *
• 94.5 milyon civarı banka kartı *
• 2.22 milyon civarı POS *
• 30.67 milyar TL’lik işlem hacmi (2012 yıl sonu)
• Ödemelerin % 80-90’ı kredi / banka kartı ile gerçekleştiriliyor
12
Kartlı Ödeme Sistemleri: İstatistikler
* http://www.bkm.com.tr/istatistik/pos_atm_kart_sayisi.asp 2013 Q1 istatistikleri

13. 13
Alışveriş Adımları: Kartlı Ödeme Sayfası
AMAÇ: Conversion’ı Artırmak
• Minimum sayfa geçişi
• Minimum click
• Minimum dikkat dağıtıcı
unsur
• Maksimum bilgilendirme
Kartlı Ödeme Sayfası [2/6] :
http://www.odemesistemleri.org/kartli-odeme-sayfasi-26/

14. 14
Alışveriş Adımları: Kartlı Ödeme Sayfası
Syntactic ve Semantic
Validasyonlar
• Uzunluk kontrolü
• Nümerik alan kontrolü
• 3DS desteklemeyen kart 3DS
kontrolü
• Debit kart taksit kontrolü
• BIN kontrolü ve sanal POS’u
olmayan kart taksit kontrolü
• …
Örneğin Kart Numarası
• 15 veya 16 hane,
CVV/CVC 3 veya 4 hane,
nümerik
• Luhn Algorithm’e uygun
Syntactic ve Semantic Validasyonlar [3/6] :
http://www.odemesistemleri.org/syntactic-ve-semantic-validasyonlar-36/

15. Bankaya gönderilen ödeme isteklerinin % 20-25’i başarısız oluyor
Başarısız işlemlerin kabaca üçte birini ‘limitiniz yetersiz’ hatası
oluşturuyor (% 33 – 38)
Diğer Kalan Hatalar:
• Genel red (% 15 – 18)
• Son kullanma tarihi geçersiz, hatalı (% 10 – 12)
• CVV / CVC hatalı (% 2 – 3)
• 3DS desteklemeyen kart / banka
• Karta taksit yapılamaz
• İşlem yapılamıyor, kart işleme kapalı vs
• Teknik arıza, …
15
Ödeme Hatalarının Dağılımı

16. Kart numaranız geçerli değil, …
Son kullanma tarihiniz geçerli değil, …
CVV / CVC2 bilginiz geçerli değil, …
Kredi kartınıza taksit yapılamamaktadır, …
Banka kartları ile taksitli işlem yapılamaz, …
Limitiniz yetersizdir, …
16
Önyüze Çıkarılması Gereken Mesajlar

17. Bankanız provizyon vermemiştir, …
Kartınız/bankanız 3DS işlem desteklememektedir, …
Sipariş numarası daha önceden kullanılmıştır, …
Satın almak istediğiniz ürün (ler) satışa kapanmıştır, …
Ödeme işlemi başarısızdır, …
…
17
Önyüze Çıkarılması Gereken Mesajlar
Ödeme Hatalarının Tasnifi ve Önyüze Çıkarılması Gereken Mesajlar [4/6] :
http://www.odemesistemleri.org/odeme-hatalarinin-tasnifi-ve-onyuze-cikarilmasi-gereken-mesajlar-46/

18. 18
Ödeme ve İade Testleri
İade Testleri
• 100 TL’lik siparişin tamamının iadesi ve iptali
• 20 TL’lik siparişin tamamının kısmi iadesi
• 20 TL’lik siparişin 5 TL’sinin kısmi iadesi
• 20 TL’lik siparişin ikinci kez 10 TL’sinin kısmi
iadesi
• 100 TL’lik siparişin iadesinin iptali 
• …
Toplam 100 TL
20
TL
30
TL
50
TL
32 x Sanal POS x … ~ 100+ ödeme testi

19. Ödeme sistemi hata kabul etmez
0 hata ile canlıya çıkmanız gerekir
Yanlış bir işlem yapmaktansa hiç işlem yapamamak daha
makuldür (sonradan fark etmek geç olabilir)
2 dakika ödeme geçmezse alarm çanları çalmaya başlar
Kalp ve damar sağlığı için ödeme sistemi, maksimum adrenalin 
19
Ödeme ve İade Testleri
Ödeme ve İade Testleri [5/6] :
http://www.odemesistemleri.org/odeme-ve-iade-testleri/

20. Bugün Çarşamba saat 14:20, geçen hafta Çarşamba günü
saat 14:20’e kadar ve son 4 haftanın ortalamasında
• Kaç adet ödeme geçmiş ?
• Cirosu nedir ?
• Sanal POS ve kart ailesi bazında kırılımı nedir?
• Başarılı / hatalı ödeme oranları nedir ?
• Alınan hataların dağılımı nedir?
• Standart sapması nedir ?
• …
20
Proactive Monitoring: Ödeme ve İade
Proactive Monitoring [6/6] :
http://www.odemesistemleri.org/proactive-monitoring/

21. Gündüz
• Sanal POS Bazında
o Son 2 dakikadır geçen ödeme sayısı > 0 ?
o Son 3 dakikadır geçen ödeme sayısı
> (son 4 hafta ortalaması) x 0.85 ?
o Son 5 dakikadır geçen ödeme miktarı
> (son 4 hafta ortalaması) x 0.85 ?
o Son 10 dakikadır alınan ödeme hatası sayısı
> (son 4 hafta ortalaması) x 0.85 ?
Gece
• Sanal POS Bazında
o …
21
Proactive Monitoring: Ödeme ve İade

22. Problemler proactive monitoring ile anında tespit edilmeli
Öğrenen bir sistem olmalı
Sanal POS down ise disable edilmeli  ödemeler varsayılan
POS’a yönlenecek şekilde otomatik switch edilmeli
Kullanıcılar bilgilendirilmeli
• ‘Şu anda Y bankası kartlarına taksitli işlem
yapılamamaktadır’
22
Proactive Monitoring: Ödeme ve İade

23. 23
Proactive Monitoring: Ödeme ve İade

24.  Alışveriş Adımları
 Kartlı Ödeme Sayfası (minimalist yaklaşım, maksimum bilgi)
 Syntactic ve Semantic Validasyonlar
 Ödeme Hatalarının Tasnifi
 Önyüze Çıkarılması Gereken Mesajlar
 Ödeme ve İade Testleri
 Proactive Monitoring
24
Durum Değerlendirme

25. 4- Ödemesi problemli mi?
25
Yeni Geliştirme ve 4 Kontrol Noktası
1- Fraud riski var mı?
2- İadesi problemli mi?
3- Muhasebesi problemli mi?

26. Fraud tespiti, fraud önleme mekanizmaları ve izleme
• Kullanıcı geçmişi ve profili
• Ürün fiyatı
• Online ürün / offline ürün
• Ödeme yapılan Lokasyon, IP adresi & Cookie
• Kullanıcının kullandığı diğer kartlar
• Kart üzerindeki ad soyad vs üyelik ad soyad
• Teslimat adresi bilgisi vs üyelik adresi bilgisi
• Kullanıcının aldığı ödeme hataları
• Hatalı / başarılı ödeme istatistikleri
• …
26
Fraud ve Chargeback
Fraud (Sahtecilik) Yakalama, Hesaplama ve Önleme Yolları:
http://www.odemesistemleri.org/fraud-sahtecilik-yakalama-hesaplama-ve-onleme-yollari/

27. Fraud tespiti, fraud önleme mekanizmaları ve izleme
• Kural setleri
• Öğrenen sistemler
• Geçmiş bilgiden çıkarım
• Potansiyel risk algoritmaları
Chargeback (Ters İbraz) akışları
• Chargeback talebi
• İtiraz süreci
• Geri döndürme
27
Fraud ve Chargeback

28. Kişisel güvenlik
• Güvenli sitelerden alışveriş
• Key-logger ve public internet
• 3DS
• Sanal kredi kartı
• …
Kurumsal güvenlik
• Kart bilgilerinin tutulmaması
• PCI – DSS
• Audit
• Penetrasyon testleri
• …
28
Güvenlik

29. 29
No Response Ödemeler

30. Modeller:
• 3D-PAY
• 3D-PAY OOS (3D-PAY HOSTING)
• 3D
Doğrulama:
• Half 3D Secure (Yarım Doğrulama)
• Full 3D Secure (Tam Doğrulama)
30
3D Secure
3D Secure ile İlgili Tüm Merak Ettikleriniz:
http://www.odemesistemleri.org/3d-secure-ile-ilgili-tum-merak-ettikleriniz/

31. 31
Alternatif Ödeme Sistemleri

32. • Türkiye’deki Ödeme Sistemlerinin Kırılımı: Alternatif Ödeme Sistemleri ve Detayları [Analiz]:
http://www.odemesistemleri.org/turkiyedeki-odeme-sistemlerinin-kirilimi-alternatif-odeme-sistemleri-ve-detaylari-analiz/
• 3D Secure ile İlgili Tüm Merak Ettikleriniz:
http://www.odemesistemleri.org/3d-secure-ile-ilgili-tum-merak-ettikleriniz/
• BKM Express Nedir, Özellikleri ve Artıları Nelerdir, Neden Tercih Edilmelidir:
http://www.odemesistemleri.org/bkm-express-nedir-ozellikleri-ve-artilari-nelerdir-neden-tercih-edilmelidir/
• QR Kod ile Çalışan Alternatif Mobil Ödeme Sistemi PARAKOD [Röportaj]:
http://www.odemesistemleri.org/qr-kod-ile-calisan-alternatif-mobil-odeme-sistemi-parakod/
• PayU – Sanal POS, Sahtecilik (Fraud) İzleme ve Önleme Hizmetleri [Röportaj]:
http://www.odemesistemleri.org/payu-sanal-pos-ve-fraud-filtreleri-hizmeti-roportaj/
• PayPal ve Türkiye Ödeme Sistemleri Pazarı [Röportaj]:
http://www.odemesistemleri.org/paypal-ve-turkiye-odeme-sistemleri-pazari-roportaj/
• Mobil Alışveriş ve Ödeme Platformu Mobilexpress [Röportaj]:
http://www.odemesistemleri.org/mobil-alisveris-ve-odeme-platformu-mobilexpress-roportaj/
32
İlginizi Çekebilecek Makaleler

33. • Ön Ödemeli İninal Kart Kullanıcı Deneyimi:
http://www.odemesistemleri.org/on-odemeli-ininal-kart-kullanici-deneyimi/
• Fraud (Sahtecilik) Yakalama, Hesaplama ve Önleme Yolları:
http://www.odemesistemleri.org/fraud-sahtecilik-yakalama-hesaplama-ve-onleme-yollari/
• Alışveriş Sepeti ve Kartlı Ödeme Sistemi Tecrübeleri – Yazı Dizisi:
http://www.odemesistemleri.org/alisveris-sepeti-ve-kartli-odeme-sistemi-tecrubeleri-yazi-dizisi/
• Alışveriş Sepeti ve Ödeme Adımları Tasarımı [1/6]:
http://www.odemesistemleri.org/alisveris-sepeti-ve-odeme-adimlari-tasarimi-16/
• Kartlı Ödeme Sayfası [2/6]:
http://www.odemesistemleri.org/kartli-odeme-sayfasi-26/
• Syntactic ve Semantic Validasyonlar [3/6]:
http://www.odemesistemleri.org/syntactic-ve-semantic-validasyonlar-36/
• Ödeme Hatalarının Tasnifi ve Önyüze Çıkarılması Gereken Mesajlar [4/6]:
http://www.odemesistemleri.org/odeme-hatalarinin-tasnifi-ve-onyuze-cikarilmasi-gereken-mesajlar-46/
33
İlginizi Çekebilecek Makaleler

34. • Ödeme ve İade Testleri [5/6]:
http://www.odemesistemleri.org/odeme-ve-iade-testleri/
• Proactive Monitoring [6/6]:
http://www.odemesistemleri.org/proactive-monitoring/
• Kredi Kartı ile Ödeme ve Peşin Fiyatına Taksit Hakkında Bilmedikleriniz:
http://www.odemesistemleri.org/kredi-karti-ile-odeme-ve-pesin-fiyatina-taksit-hakkinda-bilmedikleriniz/
• Ödeme Sistemi Altyapısı Kurmak: Kredi Kartı Kanalı:
http://www.odemesistemleri.org/odeme-sistemi-altyapisi-kurmak-kredi-karti-kanali/
• Ödeme Sistemi Altyapısı Kurmak: EFT/Havale Kanalı:
http://www.odemesistemleri.org/odeme-sistemi-altyapisi-kurmak-efthavale-kanali/
34
İlginizi Çekebilecek Makaleler

35. ?
35
Soru – Cevap – Yorum

36. Teşekkürler
36
@hakanerdogan
hakan.erdogan@limango.com.tr
http://www.odemesistemleri.org
@odemesistemleri