2. Probleemstelling
• Kunnen bestuur en intern toezicht hun wettelijke
verantwoordelijkheid voor kwaliteit en veiligheid van zorg
waarmaken?
• Wat zijn de diepere, achterliggende factoren die dit
bemoeilijken?
• Welke oplossingen adresseren deze achterliggende
factoren?
3. De aanpak
• Achtergrond studies naar:
– Kwaliteitssystemen (NIAZ, HKZ, ISO 9000, JCI)
– Rol van professionele kwaliteitssystemen
– Onderzoek naar cultuuraspecten werkvloer
– Governance van privéklinieken
– Invloed medisch specialisten op governance ziekenhuizen
• Enquête onder RvT’s zorginstellingen
• Consultaties
• Samenwerking Skipr zorg: blogs
5. Omgevingsfactoren (2)
• Care-specifiek
– 3D-operatie (AWBZ, jeugdzorg, participatiewet) =>
instellingen onderhandelen met twee partijen
– Nieuwe vraagstukken door scheiden wonen en zorg
• Cure-specifiek
– Concentratie en specialisatie naast spreiding
– Integrale bekostiging per 2015
6. Invloed op governance
• Complexiteit en hogere eisen governance
• Kwaliteit en veiligheid (terecht) bovenaan agenda
• Twee reflexen:
– Steeds meer (afgedwongen) indicatoren
– Meer regulering en hogere eisen aan governancestructuur
7. RVZ: achterliggende vraagstukken
• Kwaliteitsmeting: meten is nog niet weten
• Onvoldoende verbinding professionele en private governance
• Onvoldoende inbreng patiënt/cliënt
• Organisatiecultuur onderbelicht
• Ontwikkeling intern toezicht blijft achter
8. Meten is nog niet weten
• Kwaliteitsborging nog te veel procesinformatie
• Normstelling is nog impliciet en niet-afdwingbaar
• Nog niet voldoende uitkomst indicatoren
• Prestatie-indicatoren: hoeveelheid bedreigt draagvlak
9. Verbinding professionele en private
governance
• Visitatie = intercollegiale toetsing
• Bevindingen blijven besloten binnen de beroepsgroep
• Aanbevelingen voor verbetering niet afdwingbaar
• Ontwikkeling rond regiomaatschappen
10. Inbreng patiënt/cliënt
• Spreekkamer is “verboden terrein” voor bestuur
• PROMS nog geen gemeengoed
• Praktijkvariatie groot
• In langdurige zorg verdient cliëntinbreng versterking
11. Organisatiecultuur onderbelicht
• Organisatiecultuur veelal achterliggende oorzaak
kwaliteitsproblemen instelling
• Kwaliteitssystemen en indicatoren adresseren dat onvoldoende
• Interactie RvB (eindverantwoordelijk kwaliteit van zorg) en
professionals verdient versterking
12. Ontwikkeling intern toezicht blijft achter
Drie soorten interne toezichthouders
1. De traditionele toezichthouder
Woont de vergaderingen van de Raad van Toezicht bij plus een enkele
extra interne bijeenkomst. Geen externe contacten.
2. De pro-actieve toezichthouder
1 plus: lid Commissie Kwaliteit en Veiligheid, bijeenkomst met Cliëntenraad,
overleg met professionele staf; aanwezig bij interne activiteiten.
3. Toezichthouder 3.0
2 plus: volgt bij- en nascholing NVTZ; legt werkbezoeken af binnen
instelling; contacten met externe stakeholders: IGZ, zorgverzekeraar,
gemeente.
13. Oplossingsrichtingen
• Kwaliteitssystemen en indicatoren: less is more
• Normenkader voor kwaliteitssystemen als onderdeel zorgbrede
governance-code
• Systematische inbreng patiënt/cliëntervaringen
• Aandacht voor organisatiecultuur
– Samenwerken, aanspreken en leren
– Risico-analyses en compliance
• Doorontwikkelen intern toezicht
14. Kwaliteitssystemen en indicatoren
• Less is more:
– Indicatoren die aansluiten bij zorgpraktijk
– op basis van tracersystematiek
– Zorgprofessionals en zorgaanbieders in the lead
– Overbodige indicatoren afschaffen; rol kwaliteitsinstituut
15. Verbinding professionals en private
governance
• Normenkader voor kwaliteitssystemen als onderdeel zorgbrede
governance-code
• Commitment professionals voor tracersystematiek
• Uniformering kwaliteitsvisitaties
• Openbaarmaking visitatiesystematiek
• Op termijn: publieksversie visitaties openbaar?
• Overeenkomst ziekenhuis – (regio)maatschap
• Mede-eigenaarschap medisch specialist in ziekenhuis
16. Systematische inbreng patiënt/cliënt
• Ervaringsdeskundigheid benutten
• Rol patiënt(enorganisatie) in tracersystematiek
• Ook toepasbaar in langdurige zorg; koppeling aan zorg-/leefplan
17. Aandacht voor organisatiecultuur
• Samenwerken, aanspreken en leren
• Compliancefunctie beleggen bij medewerkers
• Tracersystematiek
• Risico-analyses
18. Naar een RvT nieuwe stijl
Eisen:
• extravert en in dialoog met de buitenwereld,
• een onafhankelijk oog op publieke belangen, ook als het gaat om
de collectieve zorguitgaven,
• met als meetlat de maatschappelijke performance van de
instelling in zijn regio,
• en het patiëntperspectief, inclusief de participatie van de patiënt,
als leidend beginsel.
19. Naar een RvT nieuwe stijl
Hoe te realiseren?
• Bindende afspraken kabinet en zorgsector
• Maat voor good governance
• Ontwikkeling monitoren aan de hand van governancescan
• Good governance voorwaarde voor zorgcontractering
• Toezicht IGZ
20. Resumé
Wat is nodig?
• Aansluiting van het professionele kwaliteitssysteem op het
instellingskwaliteitsysteem.
• Inbreng patiënt/cliënt
• Lerende cultuur
Bindende factor = tracersystematiek!