1. BAHAGIAN PERTAMA:
PERSEDIAAN MURID
MENGGUNAKAN KAEDAH Jawi-BDN(Baca
Dengan Nombor)

2. MEMPERKENALKAN HURUF-HURUF
TUNGGAL JAWI
LANGKAH PERTAMA: Guru hendaklah memperkenalkan huruf tunggal
jawi.
TEKNIK : Guru boleh menyebut bunyi atau mengeja terlebih dahulu dan
murid membaca.
PERINGATAN PENTING: Guru hendaklah mengulangi bacaan beberapa kali,
murid juga boleh membaca dgn melihat carta
( modul) huruf jawi bersama ejaan rumi

3. CATATAN PENTING
1. Sistem ejaan jawi ditulis dan dibaca dari kanan
ke kiri ( ← )
2. Bil huruf jawi ada 37 huruf.

5. • PANDUAN RINGKAS.
• Selepas guru membaca beberapa kali
carta huruf tunggal jawi dan murid
menyebutnya dengan betul, guru
hendaklah memperkenalkan bunyi suku
kata terbuka kepada murid dengan cara
mengeja ataupun membaca terus bunyi
huruf yang bersambung.

6. o u ẽ e i a
o u e e i a
bo bu be be bi ba
to tu te te ti ta
jo ju je je ji ja

7. o u ẽ e i a
co cu ce ce ci ca
ho hu he he hi ha
kho khu khe khe khi kho
do du de de di da
zo zu ze ze zi za

8. o u ẽ e i a
ro ru re re ri ra
zo zu ze ze zi za
so su se se si sa
syo syu sye sye syi sya
so su se se si so

9. o u ẽ e i a
dho dhu dhe dhe dhi dha
tho thu the the thi tha
zho zhu zhe zhe zhi zha
áo áu áe áe ái á
gho ghu ghe ghe ghi gha

10. o u ẽ e i a
ngo ngu nge nge ngi nga
fo fu fe fe fi fa
po pu pe pe pi pa
kho khu khe khe khi kha
ko ku ke ke ki ka

11. o u ẽ e i a
go gu ge ge gi ga
lo lu le le li la
mo mu me me mi ma
no nu ne ne ni na
wo wu we we wi wa

12. o u ẽ e i a
vo vu ve ve vi va
ho hu he he hi ha
yo yu ye ye yi ya
nyo nyu nye nye nyi nya

13. NOTA PENTING
Guru hendaklah sentiasa menerangkan dan
mengingatkan murid bahawa huruf jawi
walaupun tunggal(tidak bersambung dengan
huruf lain) ia akan membawa empat bunyi
yang berlainan.

14. • Contoh: huruf ( )
• 1. ba = bahagia-
• 2. bi = terbiasa-
• 3. be = beku -
• 4. bu = buah -

15. CONTOH HURUF ( ) rujuk muka surat 11
1. Ta – kita=
2. Ti – tiada=
3. Te- teman=
4. Tu – tuan=

16. • Contoh: huruf ( )
• 1. ta = kita -
• 2. ti = tiada -
• 3. te = teman -
• 4. tu = tuan -

17. BEBERAPA CONTOH BUNYI PADA HURUF TUNGGAL JAWI
YANG BERUBAH MENGIKUT EJAAN TERTENTU
nga sa da ja ta
ngi si di ji ti
ngu su du ju tu
nge se de je te

18. ma la ga ka kha
mi li gi ki khi
mu lu gu ku khu
me le ge ke khe

19. nya ya ha wa na
nyi yi hi wi ni
nyu yu hu wu nu
nye ye he we ne

20. LANGKAH-LANGKAH PEMBELAJARAN.
(Perlu membiasakan murid dengan bunyi suku kata
terbuka)
LANGKAH 1.
Guru boleh menyuruh murid melihat carta suku
kata dan cuba mengeja atau membunyikan
terus suku kata tersebut.

21. BEBERAPA CTH PERKATAAN SEBAGAI
PANDUAN
Huruf „Alif „
Huruf Vokal cth ejaan rumi bunyi
a aku
i ibu
e ekor
ẽ enam
u udang
o orang

22. Huruf „Ba „ ( )
Huruf Vokal cth ejaan rumi bunyi
a baru
i biru
e beca
ẽ beku
u buru
o bola

23. Huruf „Ta „ ( )
Huruf Vokal cth ejaan rumi bunyi
a tali
i tiru
e teko
ẽ tebu
u tuli
o topi
H

24. Huruf „Jim „ ( )
Huruf Vokal cth ejaan rumi bunyi
a jali
i jiwa
e jeti
ẽ jemu
u judo
o jojo

25. Huruf „Ca „ ( )
Huruf Vokal cth ejaan rumi bunyi
a cari
i ciku
e ceri
ẽ cela
u cuba
o cota

26. Huruf „Da „ ( )
Huruf Vokal cth ejaan rumi bunyi
a dada
i diri
e desa
ẽ dera
u duku
o dosa

27. Huruf „Ra „ ( )
Huruf Vokal cth ejaan rumi bunyi
a ratu
i ribu
e rela
ẽ regu
u rusa
o roda

28. Huruf „Sin „ ( )
Huruf Vokal cth ejaan rumi bunyi
a satu
i siku
e sebar
ẽ seru
u susu
o soya

29. Huruf „Pa „ ( )
Huruf Vokal cth ejaan rumi bunyi
a pagi
i pilu
e perak
ẽ peta
u pula
o pokok

30. LANGKAH KEDUA.
1.Selepas menguasai langkah satu, seterusnya guru
hendaklah memperkenalkan bunyi satu suku kata dalam
ejaan jawi: Cadangan latihan boleh mengeja atau
membaca terus .
CONTOH-CONTOF PERKATAAN SATU SUKU KATA.
ai au
bai bau
tai tau

31. BEBERAPA CONTOH PERKATAAN DARI
CARTA DI ATAS.
Kalau =
Lebai =
Lantai =
Atau =
Gulai =

32. CONTOH-CONTOH PERKATAAN SATU SUKU
KATA.
jai jau
cai cau
dai dau
sai sau

33. BEBERAPA CONTOH PERKATAAN DARI
CARTA DI ATAS.
1. Kedai =
2. Risau =
3. Kucai =
4. Harimau =
5. Badai =

34. 6. Pisau
7. Risau =
. Kerbau =

35. CONTOH-CONTOH PERKATAAN SATU SUKU
KATA
ngai ngau
pai pau
kai kau
gai gau

36. BEBERAPA CONTOH PERKATAAN DARI CARTA
DI ATAS.
1. Bangau =
2. Sungai =
3. Ah Kau

37. 4. sampai =
5. Engkau =
6. Pakai =
7. Sebagai =

38. CONTOH-CONTOH PERKATAAN SATU
SUKU KATA
lai lau
mai mau
nai nau
wai wau
hai hau

39. BEBERAPA CONTOH PERKATAAN DARI
CARTA DI ATAS.
1. Pulau =
2. Lalai =
3. Ramai =
4. Anai-anai =
5. Kalau =
6. Buai =
7. Wahai =

40. CONTOH-CONTOH PERKATAAN SATU SUKU
KATA.( Tertutup)
bung bing bang
tung ting tang
jung jing jang

41. cung cing cang
rung ring rang

42. BEBERAPA CONTOH PERKATAAN DARI CARTA
DI ATAS.
1. Datang =
2. Untung =
3. Butang =
4. Bujang =
5. Anjung =

43. 6. Loceng =
7. Kucing =
8. Goreng =
9. Burung =

44. CONTOH-CONTOH PERKATAAN SATU SUKU
KATA.(Tertutup)
sung sing sang
pung ping pang
kung king kang
nung ning nang

45. BEBERAPA CONTOH PERKATAAN DARI
CARTA DI ATAS.
1. Musang =
2. Gasing =
3. Lapang =
4. Kampung =
5. Tukang =
6. Berenang =

46. CONTOH-CONTOH PERKATAAN SATU SUKU
KATA.(Tertutup)
ut it at
bot bit bat
jut jit jat
lut lit lat

47. kut kit kat
put pit pat

48. BEBERAPA CONTOH PERKATAAN DARI CARTA
DI ATAS.
. Pejabat =
2. Ubat =
3. Terbit =
4. Bulat =
5. Kulit =

49. 6. Balut =
7. Sakit =
8. Bukit =
9. Takut =
10. Cepat =

50. CONTOH-CONTOH PERKATAAN SATU SUKU
KATA.(Tertutup)
…..um ….im …am
bum bim bam
tum tim tam

51. kum kim kam
num nim nam

52. BEBERAPA CONTOH PERKATAAN DARI CARTA
DI ATAS.
1. Ketam =
2. Atom =
3. Hakim =
4. Enam =
5. Tanam =

53. CONTOH-CONTOH PERKATAAN SATU SUKU
KATA.(Tertutup)
….uh …..ih ….ah
buh bih bah
tuh tih tah
juh jih jah
cuh cih cah

54. BEBERAPA CONTOH PERKATAAN DARI CARTA
DI ATAS.
1. Lebih =
2. Putih =
3. Patah =
4. Patuh =
5. Wajah =
6. Tujuh =
7. Pecah =

55. CONTOH-CONTOH PERKATAAN SATU SUKU
KATA.(Tertutup)
duh dih dah
ruh rih rah
suh sih sah

56. nguh ngih ngah
puh pih pah

57. BEBERAPA CONTOH PERKATAAN DARI CARTA
DI ATAS.
1. Sudah =
2. Sedih =
3. Aduh =
4. Marah =
5. Suruh =
6. Susah =
7. Mudah =
8. Lumpuh =
9. Suluh =

58. CONTOH-CONTOF PERKATAAN SATU SUKU KATA.(Tertutup)
kuh kih kah
guh gih gah
luh lih lah
muh mih mah
yuh yih yah

59. BEBERAPA CONTOH PERKATAAN DARI CARTA DI ATAS.
1. Berapakah =
2. Kukuh =
3. Pulih =
4. Gigih =
5. Payah =
6. Puyuh =
7. Penuh =
8. Putih =

60. CONTOH-CONTOH PERKATAAN SATU SUKU KATA.(Tertutup)
up ip ap
tup tip tap
cup cip cap
sup sip sap

61. BEBERAPA CONTOH PERKATAAN DARI
CARTA DI ATAS.
1. Kutip =
2. Tutup =
3. Atap =
4. kicap =
5. Ucap =
6. Siap =
7. Asap =
8. Cip =
9. Sup =

62. CONTOH-CONTOH PERKATAAN SATU SUKU
KATA.(Tertutup)
un in an
bun bin ban
tun tin tan

63. kun kin kan
mun min man

64. BEBERAPA CONTOH PERKATAAN DARI CARTA
DI ATAS.
1. Hutan =
2. Sabun =
3. Beban =
4. Sukan =
5. Tin =
6. Tuan =
7. Puan =
. Santun =

65. CONTOH-CONTOF PERKATAAN SATU SUKU KATA.(Tertutup)
lun lin lan
pun pin pan
hun hin han
yun yin yan

66. BEBERAPA CONTOH PERKATAAN DARI
CARTA DI ATAS.
1. Bulan =
2. Papan =
3. Pen =
4. Sopan =
5. Walaupun =
6. Ampun =

67. 7. Telan =
8. Bahan =
9. Tahan =
10. Mohon =

68. ul il al
bul bil bal
sul sil sal

69. ngul ngil ngal
gul gil gal
pul pil pal

70. BEBERAPA CONTOH PERKATAAN DARI CARTA
DI ATAS.
1. Bil =
2. Sesal =
3. Soal =
4. Bisul =
5. Sanggul =
6. Tebal =
7. Sampul =
8. Pukul =

71. BAHAGIAN KEDUA
PENGENALAN DAN PENERANGAN
TEKNIK CEPAT MEMBACA JAWI
KAEDAH Jawi BDN(Baca Dengan
Nombor)

72. Pengenalan Jawi BDN: rujuk m/s 40-41
1. BDN bermaksud Baca Dengan Nombor,
iaitu bunyi suku kata dalam tulisan jawi
mengikut bilangan huruf jawi yang perlu dieja
bagi membentuk suku kata samada terbuka ,
tertutup, diftong dan sebagainya.

73. Sebelum menggunakan kaedah Jawi BDN para pelajar
perlu mengetahui bunyi suku kata dengan betul.
3. Sebagai contoh perkataan : (buku)
ada 4 huruf jawi, untuk mengeja perkataan tersebut
pelajar boleh cuba meneka berapakah bilangan huruf
yang perlu dieja terlebih dahulu, sekiranya pelajar
memilih 2 huruf pertama ( ) kemungkinan suku kata
tersebut berbunyi BU atau BO, dan 2 huruf kedua ( )
kemungkinan bunyi KO atau KU.

74. 4. Jika pelajar memilih 2 (huruf) & 2 (huruf)
ini bererti perkataan tersebut kemungkinan
berbunyi BUKU @ BOKO @ BOKU @ BUKO dan
bunyi yang betul ialah BUKU
PERINGATAN PENTING
1. Pelajar perlu cuba meneka bilangan
huruf jawi, berapakah bilangan huruf yang perlu
dieja terlebih dahulu, bilangan huruf mestilah
bermula dengan 1 huruf dan seterusnya 2 atau 3
atau 4 huruf .
Pelajar juga perlu mengetahui satu huruf
tunggal jawi ada 4 bunyi
yang berlainan

75. Contoh perkataan “ Buku” ( dieja
dgn kaedah Jawi BDN rujuk m/s41
Ejaan Rumi Ejaan Jawi Kaedah Jawi
BDN(←)
Buku 2-2
Bukukan 2-2-2
Dibukukan 2-2-2-1
Membukukan 2-2-2-2

76. Contoh perkataan “LARI” ( ) dieja dgn kaedah Jawi
BDN rujuk m/s41
Ejaan Rumi Ejaan Jawi Kaedah Jawi
BDN(←)
Lari 2-2
Pelari 2-2-1
Dilarikan 2-2-2-1
Melarikan 2-2-2-1
Larikan 2-2-2
Pelarian 2-1-2-1

77. Semua bunyi perkataan dalam ejaan jawi mestilah
mengikut sebutan dalam ejaan rumi . Namun begitu
terdapat perkataan dalam tulisan jawi jika dieja, tidak
sama dengan bunyi ejaan rumi oleh itu bunyi yang betul
ialah mengikut ejaan dalam rumi..
CONTOH : Perkataan “pensil ( )
Jika dieja dengan huruf jawi berbunyi “
Pinsil tetapi sebutan dalam ejaan rumi perkataan
tersebut berbunyi “pensil” , oleh itu sebutan yang tepat
mestilah mengikut sebutan rumi

78. Para pelajar juga perlu mengetahui tulisan jawi ada
mempunyai “ Perkataan Pinjaman Bahasa Arab dan
Inggeris”, Semua penerangannya akan dinyatakan
pada Bab yang seterusnya
Bilangan huruf jawi untuk satu perkataan tidak
semestinya sama dengan bilangan huruf-huruf rumi.
Contoh ;
( ada 4 huruf) tetapi ejaan rumi “makan”( ada
5 huruf. )

79. BEBERAPA MAKLUMAT PENTING
MENGGUNAKAN KAEDAH Jawi BDN:
Pelajar perlu mengetahui beberapa maklumat
berkenaan beberapa pungsi penggunaan huruf
tunggal jawi sebagai contoh:
1. Huruf (Dal) “Penerangannya”
Jika berada di hadapan perkataan kebiasaanya
berbunyi “DI” tetapi jika ia berada di belakang ia
berbunyi “ Da” . Contoh : “da” = (ada)
Contoh : “di” = (dijadikan)

80. 2 Ejaan jawi tidak terdapat huruf besar.
Ejaan jawi juga mempunyai tanda bacaan dan
imbuhan. Perkataan jawi hendaklah dieja bermula
dari kanan ke kiri (←)

81. Beberapa contoh perkataan jawi dan cara
mengeja mengikut kaedah Jawi BDN (Perkataan
suku kata terbuka dan tertutup)
Sebutan Sebutan Jawi BDN Perkataan
rumi ← jawi
Baru 2 - 2
( ) ( )
Buku 2 - 2
( ) ( )

82. Baca 1: 2
( ) ( )
Pekerjaan 2 2 2 1
( ) ( ) ( ) ( )
Kereta 2 : 2 : 1
( ) ( ) ( )

83. Beberapa contoh perkataan jawi dan cara
mengeja mengikut kaedah Jawi
BDN:
( Perkataan suku kata terbuka dan tertutup)
Sebutan rumi Sebutan Jawi BDN Perkataan jawi
←
Namanya 1 - 2 - 2
( )( ) ( )
Menghantar 2 - 3 - 2
( ) ( ) ( )
Berjuang 3 - 1 - 2
) ( )( )
Adik 3 - 1
( ) ( )
Harimau - 2 - 1
( ) ( )(
)

84. LATIHAN PENGUKUHAN. 1 ( suku kata terbuka dan tertutup )
Merumikan perkataan. Jawi dengan Kaedah Jawi BDN, langkah pertama
meneka nombor yang sesuai , langkah kedua memastikan bunyi yang dieja
mengikut sebutan rumi.
←
1. ___________________ (2 - 2 )
2. ___________________ (2-2 )
3. ___________________ (2 - 2 )
4. ___________________ (1 - 2)

85. 5. ___________ (2 - 2 - 1)
6. ___________ (1 - 2 - 1)
7. ___________ (3 - 2 )
8. ___________ (2 - 2 -1)
9. ___________ ( 2 - 2 - 2
)
10. ___________ (2 - 2 )

86. LATIHAN PENGUKUHAN. 2 ( suku kata terbuka
dan tertutup )
Merumikan perkataan. Jawi dengan Kaedah Jawi
BDN, langkah pertama meneka nombor yang
sesuai , langkah kedua memastikan bunyi yang
dieja mengikut sebutan rumi.
←
1.__________ ( 2 - 1 )
2. __________ ( 2 - 1 - 2 )
3. __________ (3 - 1 - 1 )

87. 4. ____________ (2 - 2 - 1 )
5. ____________ ( 2- 2 - 3)
6. ____________ ( 2 - 2 )
7. _____________ ( 2 - 2 - 3)
8. _____________ (2-2)
9. ______________ (1-2-2)
10. _____________ (2-2-1)

88. LATIHAN PENGUKUHAN. 3 (suku kata tertutup ,terbuka diftong )
Merumikan perkataan. Jawi dengan Kaedah Jawi BDN, langkah pertama
meneka nombor yang sesuai , langkah kedua memastikan bunyi yang dieja
mengikut sebutan rumi.

89. MERUMIKAN TEKS JAWI :
_______
_______________________
_______________________
_______________________

91. BAB DUA
CARA MENGEJA PERKATAAN PINJAMAN BAHASA ARAB KAEDAH
Jawi BDN.
PENDAHULUAN:
Perkataan pinjaman bahasa arab ialah perkataan arab
tetapi telah dipinjam kedalam bahasa melayu, ia terbahagi
kepada 2 iaitu

92. 1.Perkataan bahasa arab yang sudah terserap dalam
bahasa Melayu dieja dalam jawi mengikut sebutan Bahasa
Melayu.
CONTOH:
kertas sabun
izin zikir

93. 1.Perkataan pinjaman bahasa arab yang dikekalkan
ejaannya adalah perkataan yang terdapat dalam Al-
Quran,
CONTOH :
ibadat solat zakat
takwa ikhlas ihsan

94. PANDUAN PENTING PENGGUNAAN Kaedah Jawi BDN
untuk mengeja perkataan pinjaman tersebut.
Langkah Pertama
Pelajar perlu mengetahuai bahawa perkataan bahasa arab
asalnya mempunyai baris , untuk ejaan jawi (huruf tunggal)
pelajar mesti cuba membunyikan dengan 4 bunyi yang
bersamaan dengan “a” “i” “u” dan mati (iaitu dieja dua huruf
serentak)
”
KESIMPULAN
Kelebihan dapat membaca perkataan arab akan lebih
memudahkan membaca perkataan pinjaman Bahasa Arab.

95. = 2(mad)* 1(ha) * 1(mu) =Muhammad
= 2(nah) * 2 (has) = Hasnah
PERINGATAN PENTING:
Pelajar hendaklah cuba meneka bilangan huruf yang perlu
dieja, bermula dengan satu huruf . Sekiranya pelajar
memilih satu huruf tunggal untuk dieja pelajar mestilah
membaca dengan bunyi yang bersamaan dengan “a” “ i “ “ u “

96. CONTOH- CONTOH PERKATAAN PINJAMAN
BAHASA ARAB.
1. 3 ( kur) 1 (syu) = Syukur
2. 2 ( mu ) 2 ( il ) = ilmu
3. 4 (l lah ) 1 ( du ) 2 ( Ab ) = Abdullah
4. 3 ( an ) 2 ( Qur ) = Quran
5. 2 ( zah ) 2 ( Ham) = Hamzah
6. 2 ( wah) 2 ( la) 1 ( ti ) = Tilawah
7. 2 (mat) 2 ( rah ) = Rahmat

97. CATATAN
Selain dari contoh-contoh di atas kebiasaannya nama orang,
nama khas banyak menggunakan perkataan arab seperti
Muhammad ( ) Umar ( ) Aminah ( )
Syarifah ( ) Syariat ( ) dan lain-lain.

98. CARA MENGEJA PERKATAAN PINJAMAN
BAHASA INGGERIS KAEDAH Jawi BDN.
PENDAHULUAN:
Perkataan pinjaman Bahasa Inggeris dan bahasa Eropah
yang lain terdiri dari 3 jenis gaya penulisanya:

99. 1. Perkataan
yang terdiri daripada dua atau lebih suku kata
hendaklah dieja berdasarkan ejaan tulisan rumi contoh:
Batalion
on(3) li ( 1) ta(2)ba
(2)
Burger
ger(2) Bur(3)
Virus
rus (3) vi (2)
Subsidi
di(2) Si (1) Sub(3)

100. 1.Perkataan yang terdiri daripada satu sukukata
hendaklah dieja berdasarkan sebutan
.
Contoh:
4)
(4)
volt Teks

101. 1.Perkataan yang ditulis dalam bahasa Inggeris
hendaklah dieja mengikut bunyi sebutan.
Contoh :
( 3 ) ( 1 ) ( 3 ) (1) ( 3 ) ( 1)( 3 ) ( 3) (2) ( 2 ) (2 )(2 ) (2)
snorkling University of Cambridge
CATATAN 1 : Untuk mengeja perkataan pinjaman Bahasa
Inggeris juga menggunakan kaedah yang sama,
iaitu cuba meneka bilangan huruf yang perlu
dieja.
CATATAN 2 : Bunyi untuk perkataan pinjaman Bahasa Inggeris
adalah sama seperti bunyi ejaan rumi.

102. MAKLUMAT TAMBAHAN
KAEDAH PENULISAN JAWI
DEWAN BAHASA DAN PUSTAKA(DBP)
Sebahagian contoh-contoh kaedah penulisan
jawi dari“KAEDAH MENGEJA JAWI DBP”

103. Hukum dan
Bunyi “Ka” dan “ Ga” di akhir suku kata tidak ada huruf alif
moga hingga laga baka saka suka

104. PERKATAAN – PERKATAAN TRADISI
Maksud perkataan tradisi ialah perkataan yang dikekalkan
ejaan lama(ZABA)
Carta sebahagian dari ejaan jawi
Tradisi
jika kita pada ada apa
itu maka dia lima apa

105. kepada daripada bin ini dan
manusia demikian syurga dari binti
Nota 1.
Bagi perkataan tradisi pelajar dinasihatkan
menghafaz
Terus bunyi ataupun boleh juga menggunakan
Kaedah Jawi BDN.

106. Contoh membaca perkataan jawi dengan Modul
Jawi BDN rujuk m/s 60
• Perkataan : ( 2,2)←
• Rujuk modul m/s….
mo mu me me mi
ma
to tu te te ta
ti

107. Perkataan : (2,2)←
Rujuk modul m/s….
mo me me mi ma
mu
to te te ti ta
tu

108. Perkataan : (2,2,2)←
Rujuk modul m/s
mo mu me me mi
ma
to tu te te ta
ti
kun kin
kan

109. (2,2,2,1) ←
Rujuk modul m/s….
ma
mi
lo lu le le li
mu la
me
kun kin
kan
ko ke ke ki ka
ku

110. Contoh jadual dari Modul Jawi BDN
CARTA SUKU KATA TERBUKA.
o u ẽ e i a
o u e e i a
bo bu be be bi ba
to tu te te ti ta
jo ju je je ji ja

111. Latihan merumikan perkataan jawi dgn Modul
2,2 (←)
2,2 (←)
2,2 (←)
2,2 (←)

112. CARTA SUKU KATA CONTOH-CONTOH PERKATAAN
TERBUKA SATU SUKU KATA. (tertutup)
o u ẽ e i a
bung bing bang
o u e e i a
tung ting tang
bo bu be be bi ba
jung jing jang
to tu te te ti ta
jo ju je je ji ja cung cing cang

113. 2,1(←)
2,2(←)
2,2(←)
3,2(←)
2,1(←)

114. Latihan Kendiri (1) : meneka nombor (←)
1. (←)__,__,__, bung,ku,san
2. (←)__,__ ka,rung
3. (←)__,__,__,__ se,ba,gai,nya
4. (←)__,__,__ se,le,sai
5. (←)__,__,__, ka,me,ra
6. (←)__,__,__, wu,jud,kan
7. (←)__,__,__,__ be,gi,tu,lah
8. (←)__,__,__, Mu,ham,mad
9. (←)__,__,__,___ di,a,sing,kan

115. Latihan Kendiri 2 : (merumikan)
1. _____________2,3,2(←)
2. _____________2,2,2(←)
3. _____________2,1,1,2,1(←)
4. _____________,2,2,2,2(←)
5. _____________,2,1,2,1(←)
6. _____________,2,2,3,1,1(←)
7. _____________,2,,2,3(←)
8. _____________,1,2,1(←)

116. o u ẽ e i a
ma la ga ka pa
mi li gi ki pi
mu lu gu ku pu ro ru re re ri ra
me le ge ke pe
nya ya ha wa na
nyi yi hi wi ni
nyu yu hu wu nu
nye ye he we ne

117. LATIH –TUBI KAEDAH JAWI BDN UTK SUKU KATA
TERBUKA , TERTUTUP & BERIMBUHAN DAN
LATIHAN MENGEJANYA DGN TEKNIK NOMBOR