2. Μεθοδολογία και πρόγραμμα
Σπουδών
Στην υλοποίηση του προγράμματος χρησιμοποιήθηκε
• η μέθοδος project,
• διαθεματική
• ομαδοσυνεργατική
• διερευνητική ,ενώ παράλληλα χρησιμοποιήθηκε η τεχνική
εκμετάλευσης τυχαίου, , καταιγισμός ιδεών, παιχνίδια ρόλων,
έρευνα- πείραμα
• Επίσης το πρόγραμμα που πραγματοποιήθηκε έχει διαθεματική
και επιστημονική προσέγγιση και αλληλεπιδρά με προγράμματα
ανάπτυξης δραστηριοτήτων της
Γλώσσας,Μαθηματικών,ΜελέτηΠεριβάλλοντος, των Τεχνών και ΤΠΕ
3. Στόχοι ως προς το γνωστικό αντικείμενο
• Να νιώσουν τα παιδιά με όλες τις αισθήσεις τις εποχές και τις
αλλαγές που συμβαίνουν στη φύση και να κατανοήσουν τη διαδοχή
τους
• Να γνωρίσουν διάφορα είδη φυτών και να ανακαλύψουν τις
ανάγκες τους σ ΄ όλη τη διαδρομή της ανάπτυξής τους
• Να πειραματιστούν με διάφορα υλικά ,να παρατηρήσουν τις
ιδιότητες τους και να διατυπώσουν συμπεράσματα
• Να συγκροτήσουν μαθηματική σκέψη
• Να κατανοήσουν την αξία των φυτών στη ζωή και τη σημασία της
τροφικής αλυσίδας Τη σημασία των φυτών και λουλουδιών στην
καθημερινή κοινωνική και θρησκευτική ζωή
• Να γνωρίσουν μύθους, ήθη ,έθιμα και παραδόσεις που συνδέονται
με φυτά , λουλούδια καιρικά φαινόμενα και εποχές.
• Να έρθουν τα παιδιά σε επαφή με διάφορα είδη λόγου να
εμπλουτίσουν το προφορικό λόγο και να αποκτήσουν εμπειρίες για
φωνολογική επίγνωση αλλά και δεξιότητες γραφής και ανάγνωσης
• Να έρθουν σε επαφή με διάφορες μορφές τέχνης και να εκφράζονται
δημιουργικά μέσα από αυτές
• Να αποκτήσουν θετική στάση απέναντι στην επιστήμη
• Να ευαισθητοποιηθούν σε θέματα περιβάλλοντος και να
αποκτήσουν περιβαλλοντική συνείδηση
4. Μαθησιακοί στόχοι
• Να δουλέψουν σε ομάδες και να κατανοήσουν
την αξία της συνεργασίας
• Να σέβονται τις απόψεις των άλλων
• Να ελέγχουν αρνητικά συναισθήματα
• Να αναπτύξουν κριτική σκέψη
• Να υιοθετήσουν θετικές στάσεις για την
πρόληψη και επίλυση περιβαλλοντικών
προβλημάτων.
• Να εξοικειωθούν με τη χρήση του Η/Υ στη
συγκέντρωση πληροφοριών και χρήση ποντικιού
5. Έναρξη –Αφόρμηση
Από την πρώτη μέρα του Αγιασμού, τα
παιδιά εντυπωσιάστηκαν με τις μπανανιές
που υπάρχουν στην αυλή του
νηπιαγωγείου και έψαχναν να βρουν τα
πιθηκάκια που κρύβονταν μέσα.
Το τσαμπί με τις ώριμες μπανάνες έγινε
αιτία να οργανωθούν παιχνίδια γνωριμίας
με μπανάνες.
7. Τις φλούδες τις βάλαμε στον κομποστοποιητή που είχε τοποθετηθεί στο
Νηπιαγωγείο σε συνεργασία με το ΤΕΙ την περσινή σχολική χρονιά.
Καθημερινά τα παιδιά έβαζαν στον κομποστοποιητή φλούδες από τα
φρούτα που έτρωγαν στο πρωινό, και φλούδες που έφερναν από το
σπίτι
9. Κρύψαμε μέσα στο χώμα πλαστικό, σακούλα, χαρτί, φλούδες
Μαντέψαμε ποιο υλικό θα εξαφανιστεί πρώτο
Διαπιστώσαμε ότι εξαφανίστηκαν οι φλούδες
10. Ανάπτυξη προγράμματος
Κρίναμε ότι ήταν αναγκαίο να οργανωθούν δραστηριότητες
μέσα από ένα σχέδιο δράσης που θα αξιοποιούσε την
περιέργεια των παιδιών, συμβάλλοντας στην απόχτηση,
περιβαλλοντικής συνείδησης και θετικής στάσης
απέναντι στην φυσική επιστήμη.
Τέθηκε το ερώτημα: Τι μπορούμε να κάνουμε στην αυλή
του Νηπιαγωγείου μας
Ακούσαμε τις προτάσεις των παιδιών, τις καταγράψαμε, τις
ομαδοποιήσαμε και αποφασίσαμε να γίνονται δράσεις
στην αυλή ανάλογα με την εποχή.
11. Φθινόπωρο
• Οργανώθηκαν παιχνίδια για τον
προσανατολισμό στο χώρο της αυλής,
παιχνίδια παρατήρησης, αναγνώρισης του
γεωμετρικού σχήματος και οπτικοποίησης
από διάφορα σημεία.
• Εντοπίστηκαν θέσεις και διαδρομές στο
χώρο και έγινε η χαρτογράφηση της αυλής
από τα ίδια τα παιδιά
12.
13. Η κληματαριά που βρίσκεται στο φράκτη του σχολείου έγινε αφορμή να
ασχοληθούμε με τη θεματική ενότητα «Σταφύλι» (Μελέτη
περιβάλλοντος)
14. Γλώσσα- κατανόηση διαφορετικών μοντέλων
οργάνωσης προφορικού λόγου
• Οργανώθηκαν μουσικοκινητικές δράσεις
με αινίγματα και παροιμίες
• Επεξεργαστήκαμε την παροιμία :όσα δε
φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια,
αναζητήσαμε τρόπους που θα μπορούσε
να φτάσει η αλεπού τα σταφύλια (Γλώσσα-
Κριτική Σκέψη)
15. Ανατρέξαμε στη δική μας καθημερινότητα και θυμηθήκαμε περιστατικά
που εμείς είχαμε ρίξει το φταίξιμο σε άλλους
(Κοινωνικοσυναισθηματικές δεξιότητες
16. Τέχνη-Γλώσσα-Θεατρική έκφραση
• Επεξεργαστήκαμε πίνακες και εικόνες
σχετικά με τον τρύγο (Φρανσίσκο Γκόγια-
σχέση με το παρελθόν). Τα παιδιά τους
αναπαρίσταναν με παιχνίδια ρόλων και με
τη τεχνική της παγωμένης εικόνας
17.
18.
19. Μελέτη περιβάλλοντος-Γλώσσα
• Τα παιδιά παρατήρησαν, κατέγραψαν τα φυτά
που υπήρχαν στο χώρο της αυλής και
κατέταξαν τα δέντρα σε αειθαλή και
φυλλοβόλα. Παρατήρησαν και ξεχώρισαν τα
δέντρα που είχαν καρπούς το φθινόπωρο.()
• Εντοπίστηκε μελίγκρα στα δεντράκια της
λεμονιάς και της μανταρινιάς. Η ομάδα που είχε
αναλάβει τα αειθαλή δέντρα της αυλής έφερε
πληροφορίες για τη μελίγκρα Τέθηκε ο
προβληματισμός: Τι πρέπει να κάνουμε για να
την αντιμετωπίσουμε. Τα παιδιά πρότειναν
λύσεις (καταιγισμός ιδεών).
23. Φυτέψαμε σπόρους, φθινοπωρινά λαχανικά και βολβούς κρεμμυδιών
Οπλιστήκαμε με υπομονή και επιμονή και περιμέναμε να μεγαλώσουν.
24. Καταγράψαμε τις μέρες που χρειάστηκε για να εμφανιστεί το ριζικό
σύστημα και τα πρώτα φυλλαράκια στους σπόρους που φυτέψαμε και
το χρόνο που χρειάστηκε για να μεγαλώσουν (μαθηματικά, χρονική
διάρκεια)
25. Φυτέψαμε σε διαφορετικές επιφάνειες – σε χώμα, βαμβάκι
παρατηρήσαμε την ανάπτυξη τους και συμπεράναμε ότι στο χώμα το
φυτό αναπτύσσεται ενώ στο βαμβάκι μεγαλώνει και μετά ξεραίνεται
26. Κάναμε πειράματα
Σε τρία γλαστράκια φυτέψαμε φακή
Αφού μεγάλωσαν λίγο πήραμε
• ένα το τοποθετήσαμε σε
σκοτεινό μέρος και κατά
διαστήματα το ποτίζαμε
• το άλλο το αφήσαμε στον ήλιο
χωρίς νερό
• το τρίτο βρισκόταν έξω και το
ποτίζαμε κανονικά
• Παρατηρήσαμε τα
αποτελέσματα
• καταλήξαμε στο συμπέρασμα
ότι για να αναπτυχθούν τα
φυτά χρειάζονται χώμα,
νερό, ήλιο και αέρα
27. Τοποθετήθηκε στο νηπιαγωγείο αυτοσχέδιο υδροπονικό
σύστημα σε συνεργασία με το ΤΕΙ Κρήτης, φτιαγμένο από
ανακυκλώσιμα υλικά. Φυτεύτηκαν μαρούλια και σέλινο και
τα παιδιά παρακολούθησα την ανάπτυξη τους
Συνειδητοποίησαν πως η επιστήμη βρίσκει εναλλακτικούς τρόπους καλλιέργειας
28. Σύγκριναν το χρόνο που χρειάζεται το μαρούλι για να αναπτυχθεί στο
χώμα με το χρόνο που χρειάζεται στο υδροπονικό σύστημα και
κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι χρειάζεται λιγότερος χρόνος στο
υδροπονικό
31. Παρατηρούσαν την ποσότητα του νερού της βροχής με αυτοσχέδιο
βροχόμετρο που το είχε κατασκευάσει ο μπαμπάς ενός από τα παιδιά
32. Αισθήσεις και φθινόπωρο
Με τις πρώτες βροχές μυρίσαμε το νοτισμένο χώμα παρατηρήσαμε τα
σύννεφα ακούσαμε τις βροντές και τα καταγράψαμε σε φύλλο
εργασίας (φύλλο εργασίας από τη Σουλτάνα Μάνεση)
35. Παιχνίδια γλώσσας
• Φτιάξαμε σύνθετες λέξεις με τη
λέξη φύλλο .
Αναζητήσαμε την λέξη καρότο
που ήταν κρυμμένη μέσα σε άλλες
(καροτόπιτα, καροτοκουλουράκια
Καροτοχυμός). Ασχοληθήκαμε με
παιχνίδια φωνολογικής
επίγνωσης και σύνδεσης
φωνήματος με το γράμμα.
• Φτιάξαμε ένα καρότο και μαρούλι
και μέσα τοποθετήσαμε τα
ονόματα των παιδιών που το
όνομά τους άρχιζε από Κ και Μ
αντίστοιχα
42. Το χειμώνα
Τα παιδιά έφτιαξαν και τοποθέτησαν φωλιές για τα πουλιά του
χειμώνα πάνω στο δέντρο της αμυγδαλιάς και κάθε διάλειμμα έβαζαν
ψιχουλάκια από το πρωινό τους για τα πουλιά
43. Ράβδισαν τα κλαδιά ελιάς που ακουμπούσαν στο φράκτη του
νηπιαγωγείου μετά από συνεννόηση με το γείτονα
44. Με τις ελιές που μάζεψαν, σχημάτισαν τις παρεούλες του αριθμού 6
Έπαιξαν παιχνίδια αντιστοίχισης Κότινους και νικητές
47. Τέχνη –μύθος –θεατρική έκφραση
Επεξεργαστήκαμε τους πίνακες του Θεόφιλου και Van Gogh
παρατηρήσαμε αρχαίους αμφορείς σχετικά με το λιομάζωμα και
την ελιά. Tα παιδιά ζωγράφισαν όπως το Van Gogh αλλά και τους
δικούς τους αμφορείς
53. Ο δυνατός νοτιάς έγινε η αιτία να σκορπιστούν τα πέταλα της
αμυγδαλιάς στο χλοοτάπητα. Τα παιδιά έπαιξαν με τα πέταλα και
σύγκριναν τις ποσότητες που μάζευαν (μαθηματικά)
65. Αποφασίσαμε να φυτέψουμε τα αρωματικά φυτά . Αρχικά έγινε
διερεύνηση του χώρου της αυλής και προτάθηκαν χώροι για φύτεμα
Τέθηκε ο προβληματισμός, ποιος χώρος ήταν μεγαλύτερος
Μέτρηση με επικάλυψη
Τα παιδιά κάλυψαν τις επιφάνειες με τούβλα, βρήκαν τη
μεγαλύτερη
69. Ευκαιρίες που δείχνουν πως νοιάζομαι για το
συμμαθητή μου
Ψάχνουμε και
βρίσκουμε το
φιογκάκι του
παπουτσιού
της φίλης μας
Χαιρόμαστε
γιατί κάναμε
χαρούμενη τη
φίλη μας
Προσφέρου
-με βοήθεια
στη φίλη
που
χτύπησε
78. Αξιοποιώντας την τεχνική εκμετάλλευσης του τυχαίου
ασχοληθήκαμε με τα έντομα
• οργανώθηκαν δραστηριότητες γλώσσας,
μαθηματικών και τεχνικές διαχείρισης
του φόβου σχετικά με τις κατσαρίδες,
ακρίδες και αράχνες
• Τα παιδιά διαπίστωσαν μελίγκρα στα
δέντρα, ξανά την άνοιξη παρατήρησαν ότι
όλα τα έντομα υπήρχαν στην αυλή του
σχολείου μας εκτός από πασχαλίτσες
Προβληματισμός -καταιγισμός ιδεών
79. Την επόμενη μέρα ήρθε η Χριστίνα με μια
πασχαλίτσα την οποία τοποθέτησε στο δέντρο
θέλοντας να δώσει λύση στο πρόβλημα.
80. Τέθηκε το θέμα της τροφικής αλυσίδας. Παίξαμε
και τα παιδιά συνειδητοποίησαν τη σημασία
ύπαρξης ισορροπίας στη φύση
81. Προμηθευτήκαμε μεταξοσκώληκες από το ΚΠΕ Αρχανών. Τα
παιδιά ενθουσιάστηκαν με την εκτροφή τους και βίωσαν τη μεταμόρφωση του
μεταξοσκώληκα σε πεταλούδα
Οργανώθηκαν δραστηριότητες προσέγγισης της πρόσθεσης και
αφαίρεσης
82. Την άνοιξη ένα τσαμπί μπανάνες ήταν έτοιμο για κόψιμο
Μετρήσαμε τους μήνες που πέρασαν από τον ανθό μέχρι να ωριμάσει
Τα παιδιά σημείωσαν την
έναρξη της ανθοφορίας της
μπανανιάς στο κύκλο του
χρόνου και χρωμάτιζαν
τους μήνες που περνούσαν,
μέχρι να ωριμάσουν οι
μπανάνες( μαθηματικά –
χρόνος)
86. Γλώσσα –επαφή με κείμενα
διαφορετικού μοντέλου
• Με τα λουλούδια που έφεραν τα παιδιά για να
φυτέψουμε, οργανώθηκαν δραστηριότητες
γλώσσας, αναγνώρισης φωνήματος, σύνδεση
εικόνας λουλουδιού και λέξης. Δημιουργίας
σύνθετων λέξεων με τις λέξεις λουλούδια και
άνθος. Αναζήτηση κρυμμένων λέξεων μέσα σε
άλλες.
• Τα παιδιά έμαθαν αινίγματα παροιμίες
μαντινάδες και δημιούργησαν τα δικά τους
αινίγματα σχετικά με τα λουλούδια, έντομα και
αρωματικά φυτά
Με τα λουλούδια που έφεραν τα παιδιά για να φυτέψουμε , οργανώθηκαν δραστηριότητες
γλώσσας, αναγνώρισης φωνήματος, σύνδεση εικόνας λουλουδιού και λέξης .Δημιουργίας
σύνθετων λέξεων με τις λέξεις λουλούδια και άνθος .Αναζήτηση κρυμμένων λέξεων μέσα σε
άλλες.
Τα παιδιά έμαθαν αινίγματα παροιμίες μαντινάδες και δημιούργησαν τα δικά τους
αινίγματα σχετικά με τα λουλούδια και έντομα και αρωματικά φυτά
88. Γλώσσα και λογοτεχνία
• Αναφερθήκαμε σε μύθους των λουλουδιών: το
τριαντάφυλλο, ο κρίνος, οι ανεμώνες αλλά και σε
μύθους λουλουδιών που συνδεόταν με τη
χριστιανική θρησκεία, παπαρούνες, πασχαλιά,
δάκρυ της Παναγιάς
• Επίσης επεξεργαστήκαμε το παραμύθι το
χαρούμενο λιβάδι και τα παιδιά
συνειδητοποίησαν ότι η ομορφιά βρίσκεται στη
διαφορετικότητα
89. Κατανόηση και σεβασμός της
διαφορετικότητας –γλωσσική καλλιέργεια –
προσέγγιση του συλλαβισμού
• Τα παιδιά χωρισμένα σε ζευγάρια
δημιουργούν ένα λουλούδι με
άξονα συμμετρίας ,του δίνουν
όνομα, βάζοντας ο καθένας την
πρώτη συλλαβή από το όνομά
του. Το παρουσιάζουν και λένε την
ιστορία του
90. Αναγνώρισης ποσότητας με μια ματιά.
Προσέγγιση της πρόσθεσης και αφαίρεσης με
μαργαρίτες (μαθηματικά)
96. Παιχνίδι κρυμμένου θησαυρού
Τα παιδιά χωρισμένα σε τρεις ομάδες περνούν από δοκιμασίες,
ψάχνουν σε διάφορα σημεία της αυλής, βρίσκουν πίνακες σχετικά
με την άνοιξη και κάθε ομάδα πρέπει να φτιάξει μια ιστορία και να
δώσει ένα τίτλο.
97. Παρατηρούν τον πίνακα του Ιακωβίδη, Τα γεράνια
Παρατηρούν τα γεράνια της αυλής και λένε τις ομοιότητες
και τις διαφορές με τον πίνακα του Ιακωβίδη
98. Χωρίζονται σε ομάδες και μία-μια ομάδα παρατηρεί τα γεράνια της γλάστρας,
από διαφορετική οπτική και λέει τι βλέπει. Βγάζουν φωτογραφίες της γλάστρας
με τα γεράνια από διάφορες γωνίες και τη σχολιάζουν-Οπτικοποίηση
99. Χώρος –μετατόπιση και στροφή σε πλακόστρωτο
Γραφική αναπαράσταση της διαδρομής σε
τετραγωνισμένο χαρτί
101. Στη συνέχεια ακουμπούν το αφτί πάνω στο δέντρο.
Το δέντρο τους λέει ένα μυστικό
Κοινωνικοσυναισθηματικές δεξιότητες
κριτική σκέψη
Τα παιδιά χωρισμένα σε ομάδες ακούν με το στηθοσκόπιο τη καρδιά όποιου
δένδρου θέλουν,
102. Δημιουργική έκφραση
Ζωγράφισαν πήλινα δοχεία γιαουρτιών, σχημάτισαν συνθέσεις και φύτεψαν
λουλούδια μέσα αυτές
Χρωμάτισαν ελαστικά αυτοκινήτων τα οποία χρησιμοποιούνται σε παιχνίδια
ψυχοκινητικά αλλά και στο ελεύθερο παιχνίδι τους
112. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Το πρόγραμμα από τη φύση του υπόκειται σε χρονικούς
περιορισμούς. Αυτό σημαίνει -για παράδειγμα- ότι αν δε
φυτέψουμε την κατάλληλη στιγμή δε θα έχουμε
αποτέλεσμα. Γι αυτό υπήρχε πίεση του χρόνου. Οι
καιρικές συνθήκες δυσκόλεψαν την έγκαιρη υλοποίηση
δραστηριοτήτων.
Τα παιδιά όμως έδειχναν να ενθουσιάζονται με τις
δραστηριότητες συνεργάστηκαν, αλληλεπίδρασαν και
υιοθέτησαν θετικές στάσεις για το περιβάλλον