Ένα profil στο Facebook για την κινητοποίηση και ενίσχυση των μαθητών του Γυμνασίου στα Μαθηματικά. How Social Media can be involved in education. Using Facebook to motivate students in Mathematics.

1. Δ Ι Α Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Α Κ Ο Δ Ι Α Τ Μ Η Μ Α Τ Ι Κ Ο
Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Μ Ε Τ Α Π Τ Υ Χ Ι Α Κ Ω Ν Σ Π Ο Υ Δ Ω Ν
« Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Ε Σ Τ Η Σ Π Λ Η Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Α Σ
Κ Α Ι Τ Η Σ Ε Π Ι Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Α Σ Γ Ι Α Τ Η Ν
Ε Κ Π Α Ι Δ Ε Υ Σ Η »
« Μέσα επικοινωνίας στην εκπαίδευση: Από τη γραφή
στην εικόνα »
κ. Πλειός Γ. – κ. Κούρτη Ε.
Επιμέλεια εργασίας: Λιγνού Ευαγγελία

2. «Μαθ-e-ματικά στο Facebook»
Υπεύθυνος Καθηγητής: Φωτόπουλος Ν.

3. Αποκλείονται
 Μαθητές άλλων τάξεων
του ίδιου σχολείου
 Μαθητές ίδιας τάξης
άλλου σχολείου
 «Φίλοι», «Φίλοι Φίλων»
 Λοιποί «σ-e-γγενείς»

4. Γονείς
 Οι γονείς είναι ενήμεροι
και σύμφωνοι για την
δραστηριότητα.
 Όσοι μαθητές δεν έχουν
λογαριασμό στο
Facebook, ενημερώνονται
από το προφίλ των
γονέων τους.
 Όσοι γονείς δεν έχουν
λογαριασμό στο
Facebook, ενημερώνονται
από το προφίλ των
παιδιών τους.

5. Θεωρητικό Μέρος & Εννοιολογικό Πλαίσιο
Οι τεχνολογίες της Πληροφορίας
και των Επικοινωνιών (ΤΠΕ)
θεωρούνται ως το πλέον ισχυρό
εργαλείο στα χέρια του
εκπαιδευτικού και του μαθητή για
την υποστήριξη της διδακτικής
και μαθησιακής διαδικασίας
(Ράπτης Α.- Ράπτη Α.,2001)
Η ουσιαστική συνεισφορά των
ΤΠΕ έμμεσα, μέσω της
παιδαγωγικής αξιοποίησής
τους. Αυτή είναι απαραίτητο
να συμπεριλαμβάνει
διαδικασίες για την ενεργό
συμμετοχή μαθητή και
εκπαιδευτικού, διαδικασίες
δράσης – αντίδρασης μέσω
αλληλεπιδραστικών
δραστηριοτήτων, καθώς και
διαδικασίες υποστήριξης για
τη δημιουργία νοητικών
μοντέλων.

6. Μαθηματικά και Νέες Τεχνολογίες
 Τα Μαθηματικά στα τόσα χρόνια πρέπει να έχουν
μεστώσει πια και να είναι ένα αποτελεσματικό, διαχρονικό
και παιδαγωγικό εργαλείο με αποτέλεσμα να μην έχουν
νόημα σύγχρονα ερωτήματα όπως:
 Τι διαφορετικό έχει να προσφέρει η τεχνολογία και οι
υπολογιστές στη μάθηση και στη διδασκαλία των
Μαθηματικών; Τι περισσότερα μπορούν να μας μάθουν;
 Πώς μπορεί ο Η/Υ να διευκολύνει, να βοηθήσει, να
ενθαρρύνει, να προσφέρει;
 Υπάρχει χώρος για νέες ανακαλύψεις, για νέες ερμηνείες,
για ανασκευές; (Κολέζα, 2000)

7. Μαθηματικά και Νέες Τεχνολογίες
Ιδιαίτερα πρέπει να σταθούμε στην θεωρία Constructionism που
διατυπώθηκε από τον S. Papert. Σύμφωνα με αυτή, η μάθηση συντελείται
καλύτερα όταν οι μαθητές προσπαθούν να κατασκευάσουν κάτι
σημαντικό γι αυτούς, όπως ένα κάστρο στην άμμο. Όπως διατυπώνει ο
ίδιος : «Καλύτερη μάθηση δεν θα συντελεστεί με το να βρούμε
καλύτερους τρόπους για τη διδασκαλία, αλλά με το να δώσουμε
καλύτερες ευκαιρίες στους μαθητές για κατασκευές» (Falbel, 1993)

8. Πολυτροπικότητα
Στις μέρες μας, λόγω ποικίλων νέων οικονομικών, κοινωνικών και
πολιτισμικών δεδομένων, η ούτως ή άλλως προβληματική
μονοτροπικότητα στη γραπτή έκφραση τείνει να ανατραπεί δραματικά.
Τα πολυτροπικά κείμενα αρχίζουν να αποτελούν τον κανόνα και
τα παραδοσιακά μονοτροπικά γραπτά κείμενα την εξαίρεση.
Μια ιδιαίτερα διαδεδομένη επισήμανση είναι ότι με τις ΤΠΕ
καθίσταται εύκολα δυνατή η μίξη πολλών σημειωτικών συστημάτων
(γλώσσας, εικόνας, ήχου κτλ.), γεγονός που έχει οδηγήσει στην εύκολη
δημιουργία και ευρεία χρήση υβριδικών κειμένων, όπως είναι π.χ. τα
πολυμέσα και οι ιστοσελίδες. (Χοντολίδου 1999)

9. Θεωρίες Μάθησης
Τόσο στο πλαίσιο των κοινωνικοπολιτισμικών (Vygotsky 1978) όσο και στο
πλαίσιο των κοινωνικογνωστικών θεωριών μάθησης (Doise & Mugny 1981), η
οικοδόμηση των γνώσεων λαμβάνει χώρα σε συνεργατικά περιβάλλοντα και
οικοδομείται αφενός διαμέσου συζητήσεων ανάμεσα σε άτομα ή ομάδες που
εμπερικλείουν τη δημιουργία και κατανόηση της επικοινωνίας και αφετέρου την
από κοινού υλοποίηση δραστηριοτήτων. Στα πλαίσια αυτά, η ανάπτυξη της
νόησης είναι διαδικασία κοινωνικής αλληλεπίδρασης στην οποία κυρίαρχο ρόλο
παίζει η γλώσσα.

10. Θεωρίες Μάθησης
Η συνεργατική μάθηση
αναφέρεται στις εκπαιδευτικές
μεθόδους στις οποίες ζευγάρια ή
μικρές ομάδες εκπαιδευόμενων
λειτουργούν μαζί για να
ολοκληρώσουν έναν κοινό στόχο.
Ο στόχος αυτής της συνεργασίας
είναι να μεγιστοποιήσουν τις
προσωπικές γνώσεις μέσω της
αλληλεπίδρασης με τα άλλα μέλη
της ομάδας που προσπαθούν για το
κοινό όφελος. Οι εκπαιδευτικοί με την
εφαρμογή σκοπίμων συνεργατικών
τεχνικών στοχεύουν να διορθώσουν
αθέλητες κοινωνικές και
εκπαιδευτικές προκαταλήψεις
που ευνοεί ο σχολικός
ανταγωνισμός.

11. Τί είναι τα κοινωνικά δίκτυα
 Τα κοινωνικά δίκτυα είναι διαδικτυακές υπηρεσίες που στην ουσία
αποτελούν «προσωπικούς χώρους» για επικοινωνία και
διαμοιρασμό περιεχομένου (Ajjan & Hartshorne, 2008).
 Η διαπίστωση πως οι νέοι μαθαίνουν πολύ πιο εύκολα μέσα από
δραστηριότητες οι οποίες σχετίζονται με τη διασκέδαση και τη
δημιουργική συμμετοχή σε κοινωνικά δίκτυα, αποτελεί ισχυρό
κίνητρο ένταξης των κοινωνικών δικτύων στην διαδικασία μάθησης.

12. Το Facebook
Οι Meddge et al (2009), στην
έρευνα τους για τα μέσα κοινωνικής
δικτύωσης προσπάθησαν να
απαντήσουν σε δυο βασικά
ερωτήματα:
α) Γιατί συμμετέχουν οι μαθητές
στα κοινωνικά δίκτυα;
-- « επειδή εκεί είναι οι φίλοι
μου»!
β) Γιατί εκεί;
Οι μαθητές έχουν μια πολύ
δομημένη και επίσημη
καθημερινότητα. Τα μέσα
κοινωνικής δικτύωσης
συνιστούν απόδραση από τον
κόσμο των μεγάλων.

13. Το Facebook
 Το Facebook θεωρείται ένα ευνοϊκό εκπαιδευτικό εργαλείο, λόγω
της δομής του και των διαφόρων υπηρεσιών «κοινής ωφελείας».
 Σε σχετική μελέτη υποστηρίζεται ότι το Facebook διευκολύνει την
άτυπη μάθηση, λόγω του ενεργού ρόλου τους στην καθημερινή ζωή
των μελών του (Lenhart et al., 2010), (Livingston et al., 2010),
(Γιαλαμάς, 2010).
 Aυτό το κοινωνικό δίκτυο υποστηρίζει τη συνεργατική μάθηση, τα
άτομα καλλιεργούν την κριτική σκέψη και ενισχύεται η
επικοινωνία και ο γραπτός λόγος.

14. Το Facebook ως συνεργατικό εργαλείο μάθησης
 Επιστήμονες ισχυρίζονται ότι τα
κοινωνικά δίκτυα είναι παιδαγωγικά
εργαλεία, γιατί οι άνθρωποι μπορούν
να τα χρησιμοποιήσουν για
συνδεσιμότητα και κοινωνική
στήριξη, συνεργατική ανακάλυψη
και ανταλλαγή πληροφοριών,
δημιουργία περιεχομένου, γνώση,
συσσώρευση πληροφοριών και
τροποποίηση.
 Το Facebook παρέχει ευκαιρίες στα
μέλη του να συμμετέχουν σε νέα
δίκτυα, γεγονός που ανοίγει χώρους
για την συνεργατική μάθηση
(Selwyn, 2007b). Οι χρήστες
μπορούν να ανταλλάξουν ιδέες,
πληροφορίες και να συνεργάζονται
με όποιους έχουν κοινά συμφέροντα,
τις ιδέες και τις ανάγκες.
 Σε αυτή τη μελέτη, η
εκπαιδευτική χρήση του
Facebook εξετάζεται κάτω
από τρία θέματα, την
επικοινωνία, την
συνεργασία και την
ανταλλαγή υλικού.

15. Το χιούμορ στην Εκπαίδευση

16. Το χιούμορ στην Εκπαίδευση
Το χιούμορ απουσιάζει από τη βασική
εκπαίδευση αλλά και από την
επιμόρφωση των εκπαιδευτικών
(Morisson, 2008), παρά το γεγονός ότι οι
σχετικές έρευνες το προσδιορίζουν ως
ένα από τα βασικότερα επιθυμητά
γνωρίσματα της προσωπικότητας του
εκπαιδευτικού (Osterwalder, 2002).
Οι εκπαιδευτικοί της
Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης
υποστηρίζουν (Χανιωτάκης Ν.,
2011) ότι αξιοποιούν το χιούμορ
προκειμένου να χαλαρώσουν τους
μαθητές, να προσελκύσουν την
προσοχή τους, να δημιουργήσουν
θετική ατμόσφαιρα στην τάξη, να
κάνουν τη μάθηση πιο
διασκεδαστική και να εξηγήσουν
καλύτερα το μάθημα (Neuliep,
1991).

17. Αντικείμενο της Μελέτης
Απευθύνεται: Στους
μαθητές της Β΄Γυμνασίου
και κατασκευάστηκε από
την εκπαιδευτικό τους, για
να αξιοποιηθεί διδακτικά.
Εξετάζουμε την σελίδα/profil στο
Facebook: «Μαθημαγικά και άλλα
πολλά»
https://www.facebook.com/profile.php?id=100007081748876

18. Σκοπός
 Σκοπός αυτής της σελίδας
είναι να συνδυάσει τις
δυνατότητες ενός δημοφιλούς
κοινωνικού δικτύου, του
Facebook, για την ενίσχυση και
κινητοποίηση των μαθητών στα
Μαθηματικά.
 Το Facebook είναι τόσο
διαδραστικό ώστε οι μαθητές να
το προτιμούν για να συνδέονται
μεταξύ τους και να συνεργάζονται,
από το να προσφεύγουν στον
ιστότοπο του καθηγητή τους
(Mazer, 2007)

19. Στόχος
αυτής της σελίδας, που
δημιουργήθηκε από την
εκπαιδευτικό, είναι η
κινητοποίηση και η ενίσχυση των
μαθητών στο μάθημα των
Μαθηματικών.
Προσφέρει δυνατότητες το
Facebook ώστε να αξιοποιηθεί
εκπαιδευτικά, παρέχοντας
επιπρόσθετη δέσμευση και
υποκίνηση στον μαθητή μέσω της
διασκέδασης-ευχαρίστησης που
απολαμβάνει αυτός στο
περιβάλλον του Facebook;

20. Η εικόνα στα βιβλία Μαθηματικών

21. Η αναδιάρθρωση της σχολικής εκπαίδευσης κάτω από την επίδραση
της εικονικής ιδεολογίας, επέφερε μεγάλες μεταβολές:
 Στη σημειολογική διάρθρωση των σχολικών εγχειριδίων (εικόνες,
σχέση πλήρους –κενού)
 Στο περιεχόμενο των σχολικών εγχειριδίων (αισθητική-
πληροφοριακή προσέγγιση)
 Στα αναλυτικά Προγράμματα
Στα Μαθηματικά, εν τούτοις η πρόοδος είναι μικρότερη από αυτήν
των άλλων μαθημάτων. Οι εικόνες απλά διακοσµούν τη σελίδα,
έχοντας βέβαια σχέση µε το περιεχόµενο του κεφαλαίου της ύλης στο
οποίο αναφέρονται. Συνήθως είναι γεωμετρικά σχήματα, εικόνες από
τη φύση, άμεσα αναγνωρίσιμες από τον μέσο μαθητή, που επισύρουν
συμπαραδηλώσεις (Bartheς, 2001)

22.  Οι εικόνες, και γενικότερα οι αναπαραστάσεις, διαδραµατίζουν ένα σηµαντικό
ρόλο στον τοµέα της διδασκαλίας και της µάθησης των µαθηµατικών, καθώς τα
σύγχρονα βιβλία και διδακτικά υλικά περιλαµβάνουν περισσότερες εικόνες,
διαγράµµατα και γραφικές παραστάσεις, παρά ποτέ (Schnotz, 2002; Carney &
Levin, 2002).
 Παρά το γεγονός ότι στο ρόλο των αναπαραστάσεων γενικώς στη µάθηση
έχουν γίνει πάρα πολλές έρευνες (Behr, Lesh, Post, & Silver, 1983; Confrey, &
Smith, 1991; Gagatsis, & Christou, 2002; Dienes, 1964; Janvier, 1987; Lesh,
Post, & Behr, 1987; Even, 1998), ειδικά για το ρόλο της εικόνας στη µάθηση
των µαθηµατικών δεν έχουν βρεθεί σηµαντικά αποτελέσµατα.
 Έτσι, παραµένει ακόµα ασαφές πώς οι εικονικές αναπαραστάσεις
χρησιµοποιούνται στην επίλυση προβλήµατος (Eisenberg & Dreyfus, 1991).
 Ακόμα και σήμερα στα Αναλυτικά Προγράμματα των Μαθηματικών, η εικόνα
στα εγχειρίδια των Μαθηματικών έχει ένα διακοσμητικό ρόλο. Φυσικά και
δεν πρέπει να παραγνωρίσουμε τη μεγάλη διαφορά των σύγχρονων
σχολικών εγχειριδίων από τα προγενέστερα (http://dschool.edu.gr/)

23. Μια εικόνα μπορεί να αναπαριστά επακριβώς τα στοιχεία του γραπτού κειμένου,
να προβάλλει επιπλέον στοιχεία του ή να συμπληρώνει το γραπτό κείμενο….

24. …χωρίς να έχει σχέση με αυτό (Barthes, 1977)
Chocolate Hills, Bohol The Philippines

25. Mayon Volcano, The Phillipines

26. Ανάλυση του profil
Οι αναρτήσεις αφορούν:
1. Ασκήσεις της τρέχουσας ύλης.
2. Ερωτήσεις τύπου: «Βρείτε το λάθος».
3. Άρθρα που αφορούν τα Μαθηματικά.
4. Γελοιογραφίες-Φωτογραφίες-video για την
κινητοποίηση των μαθητών.

27. Μεθοδολογία
Η εργασία αυτή προτείνει την εφαρμογή του μοντέλου της
Κοινότητας Διερεύνησης (Community of Inquiry)
(Jimoyiannis, 2010), ως ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο:
 για τον παιδαγωγικό σχεδιασμό εκπαιδευτικών profil στο
Facebook
 για την ποιοτική διερεύνηση -αξιολόγηση του μαθησιακού
αποτελέσματος
 για τη μελέτη και ανάλυση των μαθησιακών διαδικασιών
που συντελούνται σε τέτοια εκπαιδευτικά profil.

28. Το μοντέλο της Κοινότητας Διερεύνησης
Το μοντέλο της Κοινότητας Διερεύνησης (Garrison et al., 2000;
Garrison & Anderson, 2003) έχει αναπτυχθεί με στόχο να
μελετηθούν και να περιγραφούν αναλυτικά οι σύνθετες
διαδικασίες υποστήριξης της συνεργατικής και εποικοδομιστικής
μάθησης σε ηλεκτρονικά (on-line) περιβάλλοντα.
Το μοντέλο αυτό προσδιορίζεται από τρεις αλληλοεξαρτώμενες
συνιστώσες (διαδικασίες) και τις αλληλεπιδράσεις που
αναπτύσσονται μεταξύ τους ώστε να συνιστούν την εκπαιδευτική
εμπειρία σε on-line περιβάλλοντα: την κοινωνική παρουσία
(αλληλεπίδραση μεταξύ των μελών), τη γνωστική παρουσία
(περιεχόμενο των μηνυμάτων και ποιότητα επιχειρημάτων των
μελών) και τη διδακτική παρουσία (διδακτικές ενέργειες που
αναπτύσσονται και ρόλος του διδάσκοντα).

29. Το Ερωτηματολόγιο ως Εργαλείο Έρευνας
 Στο δοθέν ερωτηματολόγιο υπάρχουν
κλειστές ερωτήσεις και αναπτύχθηκε με
βάση την περιδιάβαση στη βιβλιογραφία
και σε σχετικές έρευνες των Brown και
Johnson (2001) και Johnson (2002).
 Διχοτομικές ερωτήσεις ΝΑΙ/ΟΧΙ, χρήσιμες
στην περίπτωση αυτή, γιατί αναγκάζουν
τους απαντώντες να αποκαλύπτουν την
πραγματική τους στάση για ένα ζήτημα
(Cohen L.)
 Ερωτήσεις με απαντήσεις πολλαπλής
επιλογής, όπου η ποικιλία των επιλογών
είναι σχεδιασμένη για να αποτυπώσει την
ποικιλία των πιθανών απαντήσεων.
 Μια ερώτηση ανοικτού τύπου. Ο ανοικτού
τύπου ερωτήσεις είναι αυτές που μπορεί
να περιέχουν τα «διαμάντια» των
πληροφοριών, που αλλιώς μπορεί να μην
εντόπιζε το ερωτηματολόγιο. Επιπλέον,
εναποθέτουν την ευθύνη για την
ιδιοκτησία των δεδομένων στους ίδιους
τους απαντώντες.
 Προτιμήθηκε το ερωτηματολόγιο ως
τεχνική συλλογής δεδομένων από τους
μαθητές, καθώς επιτρέπει τη συλλογή
ικανού πλήθους δεδομένων σε σύντομο
χρονικό διάστημα, κάτι που θα ήταν
εξαιρετικό χρονοβόρο και επομένως
δύσκολα εφικτό με άλλη τεχνική.
Επιπλέον η ανωνυμία των απαντήσεων
ίσως να συμβάλλει στην ειλικρίνεια των
απαντήσεων (Βάμβουκας,1991). Ένα
ακόμη μειονέκτημα της εφαρμογής
ερωτηματολογίου στην έρευνα αυτής
της εργασίας είναι η πιθανότητα οι
μαθητές να μη δίνουν πάντα ακριβείς
απαντήσεις και να μην απαντούν
αυθόρμητα, επειδή ο «ερευνητής»
είναι ο καθηγητής τους.

30. Ανάλυση του profil
 Οι εικόνες έχουν μια ξεκάθαρη
αναπαραστατική και
επικοινωνιακή λειτουργία:
 Δεν επαναλαμβάνουν όσα έχουν
διατυπωθεί γραπτώς, αλλά εισάγουν
με ανεξάρτητο τρόπο βασικά θέματα
της ύλης του προγράμματος σπουδών.
 Στην πραγματικότητα, τείνει να
υπάρξει ένας καταμερισμός, μια
λειτουργική εξειδίκευση, όπου οι
εικόνες χρησιμοποιούνται για την
αναπαράσταση του βασικού
περιεχομένου της ύλης του μαθήματος
ενώ ο γραπτός λόγος διαμορφώνει το
παιδαγωγικό ή διδακτικό μέρος.

31. Ανάλυση του profil/ Ασκήσεις της τρέχουσας ύλης
 Οι οπτικές αναπαραστάσεις, όπως τα
διαγράµµατα, οι γραφικές
παραστάσεις και τα σχέδια
θεωρούνταν ανέκαθεν απαραίτητα
εργαλεία στο έργο των µαθηµατικών
(Rival, 1987).
 Μεγάλοι µαθηµατικοί παιδαγωγοί,
όπως οι Hadamard (1945) και Poincare
(1963), εισηγήθηκαν ότι η χρήση
εικονικών αναπαραστάσεων αποτελεί
απαραίτητο στοιχείο στην επίλυση
µαθηµατικού προβλήµατος και
υποστήριξαν τη χρήση οπτικών
αναπαραστάσεων από τους µαθητές
στην επίλυση δικών τους
προβληµάτων.
 Επιπρόσθετα, ο Polya (1945)
εισηγήθηκε την στρατηγική «κάνε ένα
σχέδιο» στο πλαίσιο των ευρηµατικών
στρατηγικών που πρότεινε για την
επίλυση µαθηµατικού προβλήµατος.
Η έννοια της
συνάρτησης

32. Ανάλυση του profil/ Ασκήσεις της τρέχουσας ύλης
Η χρήση των εικονικών αναπαραστάσεων στην επίλυση µαθηµατικού
προβλήµατος υποστηρίζεται τα τελευταία χρόνια και από τη µαθηµατική
εκπαιδευτική κοινότητα.
Το NCTM (2000) στα Principles and Evaluation Standards for School
Mathematics ενθαρρύνει τη χρήση τέτοιων αναπαραστάσεων στην
επίλυση προβλήµατος στο γυµνάσιο.
Επιχειρήµατα για τη χρήση των εικόνων προβάλλονται και από
γνωστικούς ψυχολόγους (π.χ. Larkin & Simon, 1987), οι οποίοι
υποστήριξαν ότι η χρήση εικονικών αναπαραστάσεων µπορεί να
διευκολύνει την επίλυση µαθηµατικού προβλήµατος σε όλες τις φάσεις
της συγκεκριµένης διαδικασίας.

33. Ανάλυση του profil/ Ασκήσεις της τρέχουσας ύλης
 Ενώ η εμπειρία της
καθημερινότητας υποστηρίζει την
αξία της συνεργατικής μάθησης, η
εκπαιδευτική πρακτική
«αντιτίθεται» έμμεσα.
 Στα σχόλια κάθε εικόνας/άσκησης
παρατηρείται ένας «γόνιμος»
διάλογος μεταξύ των μαθητών.
 Η δραστηριότητα είναι
σχεδιασμένη για να ευνοεί την
συνεργασία και όχι τον
ανταγωνισμό.
 Ο εκπαιδευτικός παρεμβαίνει
1. Στην παροχή ανατροφοδότησης
2. Ενθαρρύνοντας την διερευνητική
συνομιλία
3. Στην ανάπτυξη «αυτορρύθμισης»
και αναστοχασμού (Bertrand Y.,
1999)

34. Ανάλυση του profil/ «Βρείτε το λάθος».
 Το λάθος αντιμετωπίζεται εδώ όχι
πλέον σαν στοιχείο που δυσχεραίνει
τη μάθηση, αλλά σαν συστατικό της
ίδιας της διαδικασίας μάθησης,
επομένως σαν δυναμικό στοιχείο
που θα μπορούσε να διευκολύνει
τελικά τη μάθηση, εφόσον όπου δεν
υπάρχει λάθος, δεν υπάρχει δράση
αυτού που μαθαίνει, δεν υπάρχει
ανακάλυψη άρα ούτε και μάθηση.
 Ο μαθητής πρέπει να νοιώθει άνετα
απέναντι στο λάθος του, να το
αναγνωρίσει και να προσπαθήσει
να το διορθώσει. Να μπορεί να
αποστασιοποιηθεί από αυτό, να
παίξει με αυτό, να προβληματιστεί
αλλά και να γελάσει με το λάθος
του. (Σφυρόερα, 2007)

35. Ανάλυση του profil/ Άρθρα για τα Μαθηματικά
 Η παράθεση άρθρων σχετικών
με τα Μαθηματικά ή με τη
σχολική ζωή, και γενικότερα
αρθρογραφία που αφορά την
καθημερινότητα των εφήβων
(τέχνη, κινηματογράφο,
θέατρο, συναυλίες κ.α) με
διαμεσολαβητή τον υπολογιστή
και μέσω του profil αυτού στο
Facebook, ενισχύει το μέσον ως
διαμεσολαβητή της μάθησης,
αλλά κυρίως δημιουργεί μια
νέα συνεργασία με τον
δάσκαλο, στη βάση μιας
περισσότερο συμβουλευτικής
σχέσης.
 Αναδεικνύει το πρόβλημα της
γλωσσικής πενίας, γεγονός που
δυσχεραίνει και την μάθηση
των Μαθηματικών. Η
παιδαγωγική αξία αυτής της
«δραστηριότητας» που απαιτεί
σκέψη και κρίση είναι ότι θα
βοηθήσει τον μαθητή να μάθει
να σκέφτεται και για … άλλες
περιπτώσεις προβλημάτων, να
μάθει πώς να υιοθετεί πιο
ευέλικτες στάσεις κα σκέψεις
και να μεταβαίνει σε πιο
προωθημένα νοητικά στάδια.
Ταυτόχρονα ανοίγει στο παιδί
«παράθυρα» στη σύγχρονη
κοινωνία (Α. Ράπτης-Α.Ράπτη,
2001).

36. Ανάλυση του profil/ Μέσα Κινητοποίησης των μαθητών
Tο θετικό ψυχολογικό κλίμα ενισχύει την αυτοεκτίμηση του μαθητή και επηρεάζει
αποφασιστικά τη μάθηση και την συμπεριφορά. Έρευνες των τελευταίων χρόνων
συγκλίνουν στην διαπίστωση ότι το χιούμορ συμβάλλει στην ψυχική υγεία και
ιδιαίτερα στην θετική αντιμετώπιση αγχογώνων καταστάσεων (Abel, 2002:
Berk,2001:Martin &Lefcourt, 1983). Επιπλέον το χιούμορ επηρεάζει θετικά τις
ελπίδες των ανθρώπων και οδηγεί σε στιγμιαία διεύρυνση των νοητικών
ικανοτήτων, με αποτέλεσμα να προκύπτουν δημιουργικές λύσεις και νέοι δρόμοι
σκέψης και δράσης (Vilaythong et al., 2003).

37. Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού
Οι μαθητές:
 Δέχτηκαν να συμμετέχουν στη διαδικασία και γνώριζαν εξ αρχής, ότι καμία
«δραστηριότητα» των «Μαθημαγικών» δεν αντικαθιστά την διαδικασία
διδασκαλίας και μάθησης στην τάξη, όπως και ότι η συμμετοχή τους ή η μη
συμμετοχή τους δεν θα επηρεάσει τη βαθμολογία τους.
 Στα σχόλια κάθε εικόνας/άσκησης παρατηρείται συμμετοχή και
σχολιασμός των εικόνων-ασκήσεων-δραστηριοτήτων μεταξύ των μαθητών.
 Συνειδητοποίησαν απαντήσεις διαφορετικές από τις δικές τους, καθώς και
διαφορετικότητα απόψεων. Αυτό τους ανάγκασε να απαγκιστρωθούν από
την αρχική τους απάντηση.
 Ανακάλυψαν πληροφορίες (ενδιαφέρουσες, απρόβλεπτες, αλλά και
αδιάφορες γι αυτούς) στις απαντήσεις των άλλων, οι οποίες θα τους
φανούν χρήσιμες στη δόμηση της γνώσης..
 Βρίσκονταν σε κατάσταση «αλλαγής» και συνεργασίας για την επίλυση
προβλημάτων.
(Mugny & Doise 1981)

38. Ο εκπαιδευτικός παρεμβαίνει:
 Στην παροχή καθοδήγησης (το είδος και το μέγεθος της βοήθειας
που είναι αναγκαία (Βοσνιάδου, 2006)
 Στην παροχή ανατροφοδότησης
 Ενθαρρύνοντας την διερευνητική συνομιλία
 Στην ανάπτυξη «αυτορρύθμισης» και αναστοχασμού ( με τίμημα οι
μαθητές συχνά να θεωρούν ανιαρή την επανεξέταση της
προσπάθειάς τους και δεν έχουν την υπομονή να προσπαθήσουν να
την βελτιώσουν)
 Οι μαθητές «συζητούν» και συνεργάζονται χωρίς την παρουσία του
εκπαιδευτικού. Αναπτύσσουν επιχειρήματα μεταξύ τους. Μια
εξαιρετική μέθοδος αξιολόγησης και επανάληψης της
γνώσης/κατανόησης, είναι να αναπτύξουν λογικά επιχειρήματα σε
κάποιον που θεωρούν κοινωνικά και διανοητικά ίσο (Mercer,
2000).

39.  Μαθήτρια με προβλήματα στην όραση παραδέχθηκε ότι της ήταν
αρκετά εποικοδομητική η ενασχόλησή της στα «Μαθημαγικά» γιατί
μπορούσε να πλησιάζει όσο ήθελε στην οθόνη, χωρίς να αισθάνεται
αμήχανα, όπως στην τάξη.
 Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά αυτά, αμβλύνονται καθώς
στο διαδίκτυο απουσιάζουν τα μη λεκτικά στοιχεία -όπως η γλώσσα του
σώματος- και έτσι τα άτομα απελευθερώνονται από τους περιορισμούς
και αισθάνονται μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση για να επικοινωνήσουν.
Επιπλέον, έχουν περισσότερο χρόνο να ελέγξουν την γραπτή τους
έκφραση και να καθορίσουν τι και πώς θέλουν να πουν κάτι. (Έρευνα
που διενήργησε η καθηγήτρια Σχολικής και Περιβαλλοντικής
Ψυχολογίας, Ευθυμία Συγκολλίτου )

40.  Μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες ή ακόμα και μαθητές που
δίσταζαν να εκφράσουν ερωτήσεις στο περιβάλλον της τάξης,
αισθάνθηκαν ανετότερα στο περιβάλλον του κοινωνικού δικτύου
(Minocha, 2009) και απασχολήθηκαν με τις «ασκήσεις» στην
αρχή διστακτικά, κατόπιν με μεγαλύτερη συχνότητα. Ακόμα κι
αν δεν σχολίασαν συχνά, εν τούτοις είχαν βρει ή πλησιάσει κατά
πολύ στη λύση. Για κάποιους μαθητές, η χρήση του κοινωνικού
δικτύου δεν ανταποκρίνεται σε έναν τρόπο να συμμετέχει στην
τάξη, αλλά ένας από τους τρόπους για να προετοιμαστεί για τον
« έξω κόσμο», για τη ζωή (Blankenship, 2011).

41. Εν κατακλείδι
Η μελέτη αυτή έδειξε ότι οι μαθητές του δείγματος- αν και δεν είχαν
προηγούμενη εμπειρία- έδειξαν ενδιαφέρον και συμμετείχαν μέσα από
την παράθεση και ανταλλαγή σχολίων και ιδεών, τη διαμοίραση υλικού,
τη συνεργασία και τον διάλογο. Διαπιστώθηκε αυξημένη ενεργοποίηση
των μαθητών, (γνωστική παρουσία), σε αρκετές αναρτήσεις, καθώς οι
μαθητές δεν περιορίστηκαν στο επίπεδο στάδιο της διερεύνησης αλλά
έφτασαν μέχρι το στάδιο της ολοκλήρωσης της «άσκησης». Εξετέθησαν
με τα σχόλια τους στους συμμαθητές τους. Αισθάνθηκαν άνετα με την
απουσία-παρουσία του καθηγητή

42. Όμως
 Οι 37 μαθητές που ήταν χρήστες, δεν κινητοποιήθηκαν όλοι. Και όχι
όσο ανεμένετο. Το προσωπικό τους προφίλ ήταν πιο ελκυστικό…
 Σύμφωνα με έρευνα της Danah Boyd (2007) σχετικά με το ρόλο των
κοινωνικών δικτύων στη ζωή των εφήβων και πιθανώς την εκπαίδευσή
τους, προκύπτει ότι οι μαθητευόμενοι θέλουν να διατηρήσουν τα
προσωπικά τους δίκτυα μακριά από τις εκπαιδευτικές τους
υποχρεώσεις. Δεν θέλουν να είναι διαρκώς διαθέσιμοι στους
διδάσκοντες ή να βομβαρδίζονται με ακαδημαϊκές πληροφορίες .
 Ίσως να είναι και η υφή και η δυσκολία του Μαθήματος που δρουν
ανασταλτικά στο να καταφέρουν να κρατήσουν τον μαθητή σε
μεγαλύτερη εγρήγορση. Ίσως το χρονικό διάστημα να είναι μικρό
(Νοέμβριος 2013- Απρίλιος 2014), ώστε οι μαθητές να συνηθίσουν και
να «ξεθαρρέψουν». Ίσως και ο εκπαιδευτικός όσον αφορά την
κινητοποίηση, να χρειαζόταν να κάνει (και) άλλες επιλογές.

43. Αξιολόγηση Μαθητών- Ερωτηματολόγιο
 Το ερωτηματολόγιο
απήντησαν 40 μαθητές:
24 αγόρια, 16 κορίτσια.

44. Οι 35 (87,5%) εξ αυτών είχαν προσωπικό λογαριασμό στο
Facebook

45. Οι 23 (65,71%) επισκέπτονται καθημερινά το Facebook

46. Οι 37 είναι φίλοι με το profil «Μαθημαγικά»

47. Σας αρέσει η προσέγγιση των Μαθηματικών μέσω
Facebook;

48. Συμμετέχετε στα σχόλια-ασκήσεις-ερωτήσεις;
6 μαθητές (16,21 %) συμμετέχουν στα
σχόλια κάθε φορά, 21 (56,75%) μαθητές
μερικές φορές και 10 (27,02%) μόνον
όταν γνωρίζουν την απάντηση

49. Αισθάνεστε άνετα όταν σχολιάζετε-
διορθώνετε-λύνετε;
28 μαθητές απάντησαν «ΝΑΙ» και
9 «ΟΧΙ»

50. Σας βοήθησε στη διαδικασία της μάθησης;
4 (10,8%)
μαθητές «ΝΑΙ»,
16 (43,24%)
«ΑΡΚΕΤΑ»,
14 (37,83%)
«ΛΙΓΟ»,
3 (8,1%) «ΟΧΙ»

51. Τα Μαθηματικά στα «Μαθημαγικά»…
3 (8,1%) μαθητές απάντησαν
«ευκολότερα»
25 (67,56%) μαθητές
απάντησαν «πιο
διασκεδαστικά»
9 (24,32%) μαθητές
απάντησαν « λιγότερο
δύσκολα»

52. Τι σας άρεσε περισσότερο;
17 μαθητές απάντησαν «Εικόνες /Multimedia»
8 μαθητές απάντησαν « Τα σχόλια με συμμαθητές», όπου «σχόλια» εννοούμε
όλη τη διαδικασία συνεργασίας.
8 μαθητές απάντησαν «Μάθημα στο Facebook»
4 μαθητές απάντησαν «Ελευθερία», εννοώντας ότι τους άρεσε η διαδικασία
μάθησης, από το σπίτι τους, σε χρόνο που εκείνοι επέλεγαν.

53. Συμπεράσματα

54. Συμπεράσματα
 Στο «Μαθημαγικά και άλλα πολλά», γίνεται μια προσπάθεια να
χρησιμοποιηθεί το Facebook και δια μέσου αυτού οι εικόνες και τα
video για να κινητοποιήσει τους μαθητές στο μάθημα των
Μαθηματικών.
 Να αναδείξει τη σημασία που έχει για τη μάθηση, η ανοιχτή
επικοινωνία, η συναισθηματική έκφραση, η συνεκτικότητα της ομάδας,
η ενεργοποίηση, η διερεύνηση, η επεξήγηση εννοιών, ο σχεδιασμός, ο
διάλογος και το μαθησιακό κλίμα. Δίνοντας με αυτόν τον τρόπο
ευκαιρίες για αυτορρυθμιζόμενη μάθηση, η οποία μετασχηματίζει τα
σύνορα ανάμεσα στην τυπική και την άτυπη μάθηση, ανάμεσα στην
εκπαίδευση και την ψυχαγωγία, ανάμεσα στο σχολείο και το σπίτι
(Αγγέλαινα, Τζιμογιάννης, 2010).
 Στην παρούσα μελέτη, τα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά.

55. Κομίζει γλαύκαν;
 Danah Boyd (2007) , (Madge
C., Meek J., Wellens J. & Hooley
T. 2009)
 Παπανής Ε., (2008)
 (Mazer, 2007; O’Hanlon, 2007)
 Christine Greenhow and Beth
Robelia (2009)
 Hung H. & Yuen S. (2010)
 (Αγγέλαινα, Τζιμογιάννης, 2010)
Οι έρευνες που
πραγματοποιήθηκαν σχετικά με
τη χρήση κοινωνικών δικτύων
στην εκπαιδευτική διαδικασία δεν
είναι τόσες σε αριθμό ώστε να
επιτρέπουν την εξαγωγή
ασφαλών συμπερασμάτων για το
ζήτημα σήμερα. Το γεγονός αυτό
οφείλεται κυρίως στην
καθυστέρηση αφομοίωσης της
πραγματικότητας τόσο από την
πλευρά των χρηστών τους όσο και
από την πλευρά των ερευνητών.

56.  ίσως, βρίσκεται στην ανάγκη να
γίνει γνωστό στην εκπαιδευτική
κοινότητα ότι υπάρχουν άνθρωποι
οι οποίοι αντιμετωπίζουν τα
κοινωνικά δίκτυα σαν πιθανά
εργαλεία μάθησης και ότι μεταξύ
άλλων υπάρχουν και ενθαρρυντικά
δείγματα αντιμετώπισής τους από
νέους ανά τον κόσμο.
 Δεν είναι «πανάκεια»/κίνδυνοι
 Κριτική σκέψη;
 Ο ρόλος του εκπαιδευτικού
 Διαδικτυακό ήθος
 Πρέπει όμως να αναλογιστούμε
πόσα βήματα έχουμε ακόμα να
κάνουμε ως άνθρωποι, ως
κοινωνία και ως εκπαιδευτικό
σύστημα, για να αλλάξουμε τον
τρόπο που μαθαίνουμε, που
αναπτυσσόμαστε και εντέλει που
ζούμε.
Η απάντηση

57. ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ
Τέλος