1. ÇĠN MUTFAĞI
中国烹饪
Ege Üniversitesi
Konaklama Ġşletmeciliği IV
Mutfak Kültürleri
o Behçet Emir ERTEN
o Onur KAZANCIOĞLU
2. Konu Başlıkları
Çin Mutfağı’nın Tanımı ve Gelişimi
Çin Mutfağında Kullanılan
Malzemeler
Kullanılan Et Çeşitleri
Yemeklerin Hazırlanması ve Servisi
Geleneksel yemekleri
Kullanılan Soslar
3. Çin Mutfağı
Çin mutfağı başta Çin Halk Cumhuriyeti olmak
üzere Tayvan, Singapur, Malezya, Endonezya gibi Çin
kültürünün yaygın olduğu Uzakdoğu ülkelerinden
kaynaklanan ve Çin lokantaları sayesinde dünyanın birçok
yörelerinde geniş bir biçimde tanınan bir mutfaktır.
Çeşit bakımından dünyanın en zengin mutfaklarından
biri olan Çin mutfağı Uzakdoğu'da bile Çinlilerin yaşadığı
her bölgede büyük farklılıklar gösterir.
4. Çin Mutfağı’nın Etkilediği Mutfaklar
Çin Mutfağı
Japon ve
Kore Mutfağı
Mezopotamya Anadolu ve
Hint Mutfağı
Mutfağı Mısır Mutfağı
5. Çin Mutfağında Kullanılan Malzemeler
Çin mutfağında kullanılmayan malzeme hemen hemen yok
gibidir. Çin mutfağının kendine özgün bazı malzemeleri
mevcuttur.
Soya fasulyesi ve soya fasulyesinden türeyen malzemeler
özel bir önem taşır. Bunların arasında soya sosu, soya
sütü, fasulye filizi ve tofu yer alır.
Çin mutfağında pilavlar ve pirinçten türeyen malzemeler
de özel bir önem taşır. Ekmek Çin mutfağında fazla
rağbet görmeyen bir maddedir.
6. Pilavlar ekmek yerine doyurucu madde olarak kullanılır.
Ayrıca pirinçten yapılan pirinç unu makarnası (沙河粉)
ve pirinç şarabı da yemeklerde yaygın olarak kullanılır.
Undan yapılan yiyecekler arasında Çin mantısı (馄饨 ) ve
Çin böreği (蛋卷) yer almaktadır.
Çin mutfağının kendine has birçok sebzesi mevcuttur.
Körpe mısır koçanı, Çin lahanası,
çeşitli mantar çeşitleri, Çin brokolisi,
körpe bambu çubukları, Çin su kestanesi,
Su teresi gibi sebzeler bunlardan bazılarıdır.
7. Kullanılan Et Türleri
Çin mutfağı sebze ağırlıklıdır ama etler de az
miktarda da olsa kullanılır. Etler arasında en yaygın
kullanılan et tavuk etidir.
Ayrıca 13. yüzyıldan bu yana Pekin civarında
hazırlanmakta olan Pekin Ördeği Çin Halk
Cumhuriyeti'nin milli yemeği olarak kabul
edilmektedir.
Çin'in Kanton bölgesi ise denize yakınlığı nedeniyle
balık eti ve su ürünlerine (özellikle karides ve midye)
önem verir.
8. Yemeklerin Hazırlanması ve Servisi
Çin mutfağında sebze, makarna ve etlerin pişirilmesinde
en sık kullanılan yöntem yüksek ateşle yağda kavrulma
yöntemidir.
Yemek malzemeleri kavrulmadan önce hem pişmeyi
çabuklaştırmak, hem de sofrada yemek
çubuklarıyla yenmeyi kolaylaştırmak amacıyla lokma
büyüklüğünde parçalar halinde kesilir.
Malzemeler wok adı verilen orta bölümü çukur bir tavada
kızgın yağda pişirilir.
9. Derin yağda kızartma yöntemi de zaman zaman
özellikle Çin böreği ve etlerin ve su ürünlerinin hamura
bulandıktan sonra kızartılması için kullanılır.
Çin mutfağında kullanılan diğer bir yaygın yöntem
ise buğulamadır. Buğulama kapları bambudan yapılır..
Buğulama yöntemi özellikle sebze, balık eti ve Çin
mantısının hazırlanmasında kullanılır.
Buğulama kabı iki kısımdan oluşur. Alttaki kapta su
kaynatılır. Üstteki kapa konan malzemeler alt kaptan
yükselen ve delikler aracılığıyla üst kapa geçen
buharlar aracılığıyla pişirilir.
10.
11. Çorbalar dışındaki bütün yemekler geleneksel
olarak yemek çubukları yardımıyla yenir. Çatal ve
bıçak kullanılmaz.
Çin yemekleri yemek çubuklarıyla yenmeyi
kolaylaştıracak şekilde lokma büyüklüğünde parçalar
halinde hazırlanır.
21. Tofu:Anlam olarak Japonca
soya(豆), ve pıhtı (腐)
karakterlerinden türemiş bir
kelimedir. Haşlanmış soya
fasulyesinden elde edilen ve
asit ya da tuzlu bileşiklerle
kestirilerek elde edilen soya
peyniridir. Sade ve nötr lezzeti
ile hem tatlı hem de tuzlu
olarak çorbadan tatlıya,
yemekten kızartmaya kadar bir
çok farklı alanda kullanılabilen
bir üründür.
22. Çin Lahanası: Çin lahanası serin iklim
koşullarında çok iyi gelişir. Çimlenme
sıcaklığı 22ºC civarıdır
Çin Su kestanesi: Zemine tutunmadan, su
üstünde yaşayan, rozet şekilli bir bitkidir.
Gövde üzerindeki çift yapraklar su içinde
bulunurlar
Su teresi: Su kenarlarında yetişen, ayrıca
yenilebilen bir su kenarı bitkisidir.
Soya Filizi: Ġnce uzun ve beyaz bir
görüntüsü olan soya filizi, sert ve sulu bir
dokuya sahiptir. Çok iyi bir protein ve
vitamin kaynağıdır.5000 yıl önce
keşfedilmiştir.
23. Çin Mutfağında Kullanılan Soslar
Tatlı Ekşi Sos:
• Izgara tavuk ve hindi etine yakışan bir sostur.
Tozşeker soya sosu ananas suyu ve mısır nişastası
kullanılarak hazırlanır.
Soya Sosu
• Soya fasulyeleri,kavrulmuş tahıl, su ve tuzdan yapılan
fermente bir sostur. Çin kökenli sos, Doğu ve Güneydoğu
Asya mutfaklarında yaygın bir şekilde ve bazen de Batı
mutfaklarında tercih edilmektedir.