1. Kurflunkalem
“TÜRK‹YE’N‹N E⁄‹T‹M PLATFORMU”
’N‹N KATKILARIYLA... Sorular n z için: kursunkalem@tg.com.tr 15 A⁄USTOS 2010 PAZAR
19
AZM
AKSOY
Etkiliyorum
İki buçuk liralık yangın
iseyi bitirdi im senenin yaz nda, hayat
L tan ma dersleri kapsam nda, kuma ve
tuhafiye malzemelerini toptan satan bir
i yerinde tezgâhtar olarak çal yorum.
Ma azan n sahibi; 75 ya lar nda, zay f, uzun
boylu biri. Patronun ba ka elbisesinin olmamas n
A MI GEÇ‹YOR?
dü ünemiyorum; ama nedendir bilmem, patron,
her gün ayn k yafetle geliyor i e. Öyle ki ceketin
fi
TIL GÜNLER‹ BO
boyun k sm ile kol a zlar n n rengi iyiden iyiye
TA
solmu . Ö le yeme i için evden peynir, ekmek,
N DA
zeytin getiren enteresan bir tip... Oysa üç katl
KUSU
ma azas var Galip Bey’in. Alev ve Ate ad nda
iki o lu da onunla çal yor.
O
Bir gün ikindi vaktine do ruydu. Dükkân n
kap s ndan temiz giyimli ihtiyar bir bey girdi. Bu
bey, sa l sollu bizi süzdükten sonra iki tezgâh n
aras ndan do ruca dükkân sahibinin oturdu u
ÜN!
caml bölmenin kap s na gitti. Selam verdi ve:
ÜYÜS
“Beyefendi hay rl i ler diliyorum” diyerek önce
kendini takdim etti, sonra da dükkân sahibine:
B
“Allah r zas için yüksek tahsil gören fakir gençlere
yard mc olmaya çal yoruz. Siz de bu hayra
ortak olmak ister misiniz?” diye kibarca sordu.
Galip Bey, adama sert bir ses tonuyla: “Patron
burada de il, bizim de yetkimiz yok. Allah versin,
hadi bakal m!” diyerek dilenci muamelesi yapt .
Adamca z bir müddet hiç k m ldamadan öylece
bakt . Sonra yüzünde ac kl bir tebessüm belirdi.
“Sadaka belây önler Beyefendi!” dedi ve ce-
binden ç kard iki buçuk liray “Buyurun, bu
size hediyemdir!” deyip Galip Bey’in masas n n
üstüne yava ça b rakt , k sa bir müddet bekledi
ve arkas n dönüp gitti.
Galip Bey, gayet sakin bir ekilde iki buçuk
liray ald , acaba sahte mi, hakiki mi der gibi bir
süre paray inceledi ve sonra önündeki kasa-
çekmeceye koydu. Ben, bulundu um bankonun
arkas nda utanc mdan k pk rm z kesildim. “Bu
VER‹MS‹Z GÜNLER EN ÖNEML‹ GÖREV hareket o anda Gadab- ilâhiyi celp etmi olsa
hepimiz duman olurduk” diye dü ündüm ve
niçin arkas ndan ko up cebimdeki birkaç kuru u
Yaz tatilinin ortalar›nda olduğumuz bugünlerde öğrenciler; Zihni dingin tutacak aktivitelerin baş›nda kitap okumak vermedim diye de kendi kendime k zd m.
vakitlerini genellikle eğlenerek, televizyon seyrederek gelir. Dolay›s›yla anne ve baba olarak en önemli görev- O gece sabaha kadar uyuyamad m. Hadi-
seden çok etkilenmi tim. Ertesi gün istemeyerek
ve bilgisayar oyunlar›yla geçiriyor. Yani çocuklar›n büyük lerimizden biri çocuklar›m›za kitap okuma bilinci kazan- i yerine gittim. Ma azaya yakla rken burnuma
bir çoğunluğu, tatilini verimsiz harc›yor ve buna bağl› d›rmak olmal›d›r. Çünkü mide açl›ğ› g›da ile giderilebilir; yan k kokusu geldi. Kald r m n kenar ndan sanki
boru patlam gibi su ak yordu. Üç tane itfaiye
olarak ciddi bir şekilde zihinsel boşluk yaş›yor. fakat zihnin g›das› kitap okumakt›r. arabas vard ma azan n önünde. tfaiye erleri
hortumlar topluyordu.
1976 yaz yd , olaydan sonraki günün gaze-
A. Faruk Levent Tatilde ö€renciler, en kestirme ve kolay uygun olan kitaplar› ona alabiliriz. okuma al›flkanl›€›n›n çocuklar üzerinde teleri, Galip Bey’in ma azas nda gece yar s
eliflmifl ülkelerde kifli bafl›na kitaba har- vakit öldürücü faaliyet olarak genelde bil- Çocu€umuzun kitap okumaya karfl› tu- etkisinin çok büyük oldu€unu gösteriyor. ç kan yang n itfaiyenin ancak sabaha kar
G
canan para, y›lda ortalama 100 ABD gisayar ve televizyona baflvurur. Bu tekno- tumunda bizim tav›rlar›m›z çok önemlidir. Kitap, istenildi€i her zaman ve her söndürebildi ini yaz yordu. Bir gün önce var
lojik aletler, çocuk ve gençlerimizin bofl Bu yüzden anne baba olarak çocu€umuza yerde ders vermeye haz›r bir ö€retmen- olan üç katl ma aza, bir gün sonra yoktu
dolar› iken Türkiye’de bu oran 10 dolar›n art k. Üç gün sonra da Galip Bey terk etti bu
alt›nda. Japonya’da kifli bafl›na düflen vakitlerini okuyarak de€erlendirmesine örnek olmam›z gerekir. Bu amaçla, tüm dir. Baflar›l› insanlarla, büyük fikir adam- dünyay . “Çocuklar na isim koydu u gün mü
kitap say›s› y›lda 25, Fransa’da 7, Türki- engel olmaktad›r. Dolay›s›yla çocuklar›m›z›n aile bireylerinin kat›laca€› okuma saatleri lar›yla oturup sohbet etmenin yolu “OKU- yaz lm t kaderi acaba?” diye geçti içimden.
ye’de ise y›lda 12 bin 89 kifliye 1 kitap televizyon ve bilgisayar› daha k›s›tl› ve düzenlenebilir. MAK”t›r. Kitaplar, okuyan kiflinin düflünme Her yeni kay t döneminde hat rlar m bu ha-
düflüyor. Türkiye’de her 100 kifliden sa- programl› bir flekilde kullanmas›n› sa€la- Çocuklar›m›z›n okuduklar›yla ilgilenip becerisini gelifltirir, anlama yetene€ini diseyi. Maddi durumunun iyi oldu unu bildi im
dece 4’ü kitap okuyor. Birleflmifl Milletler mal›y›z. E€er bu konuda denetimsiz bir onlara sorular sorulabilir, ö€rendiklerini art›r›r ve problemleri çözmesi için kifliye birçok kimse vard r. B rak n ba ar l fakir ço-
yaklafl›m sergilersek çocuklar›m›z, yafl›na anlatt›rabilir, bize bilgi verme zevkini ya- yol gösterir. Ayr›ca kitap okumak hem cuklara burs vermeyi, “Çocu umu nas l bedava
‹nsanî Geliflim Raporu’nda, kitap okuma okuturum?” hesab yaparlar.
oran›nda Malezya, Libya ve Ermenistan ve geliflimine uygun olmayan olumsuzluk- flatabiliriz. Böylece, çocu€umuz bilgili ol- kelime hazinesinin geliflmesini hem de
Ekmeden biçmeye çal t klar ürünü; susuz,
gibi ülkelerin bulundu€u 173 ülke ara- larla bafl bafla kalabilirler. Bu noktada, te- man›n de€er kazand›ran bir durum oldu- s›navlarda daha h›zl› olmay›, sorular› yelsiz de irmende ö ütme iste inde olan bu
s›nda Türkiye, 86. s›rada. levizyon ve bilgisayara alternatif olarak €unu görerek bu de€eri daha da fazla ar- daha iyi anlamay› sa€lar. mant kavrayabildi imiz zaman meseleyi de
çocu€umuzu kitap okumaya teflvik edebilir t›rmaya çal›flacakt›r. Yap›lan araflt›rmalar, Çocuklar›m›z için yaz tatilinde en önemli çözebilece imize inan yorum.
OKUMA ORANI ÇOK VAH‹M ve onun ilgi duydu€u alanlarda geliflimine evdeki kitap say›s› ve anne baban›n kitap çal›flma, onlar›n bol bol kitap okumas›d›r.
‹statistiklerde de görüldü€ü üzere ge-
liflmifl ülkelerde okuma al›flkanl›€› bir
hayat tarz›d›r. Yurt d›fl›na giden insanla-
r›m›z›n: “Otobüs veya metroya bindi€i-
nizde biz hariç herkesin elinde bir kitap
paylafl›m merkezi “Tweetçi”
var, yabanc›lar iki durak aras›nda bile
kitap okuyor!”, “Parkta, bahçede, tatilde, Yaz›l› sorular›na verilmifl ilginç cevaplar erdilyasaroglu
deniz kenar›nda, yemekhanede bofl za- s: Mutasyon nedir? oynad›, oca€› söndü. (Gerçekten çok O kadar s›cak ki klima kapal› zannedip
manlarda kitaplar aç›l›yor ve bir sayfa c: Bir insan›n mutasyon sonucu de€ifli- etkin bir cevap!) klimay› açay›m derken kapatt›m.
dahi olsa kitap okunuyor!” fleklinde mine denir. y) (Ki bu da x’in s›ra arkadafl›d›r.) Benim Niltakipte
hayret veren ifadelerini hepimiz dinle-
miflizdir. Ülkemizin tam geliflmifl bir PENCERELER Utku Öztürk
s: Oksijensiz solunumun denklemini
yaz›n›z.
c: Oksijen ve hava ile yaflar›z. Hava ya
bir arkadafl›m›n bir tan›d›€› vard›,
kumar oynad›, oca€› söndü.
s: Ormanlar›m›zda yaflayan hayvanlara
Sevmedi€i insanlar› sever gibi,
sevdiklerini sevmez gibi yapmayan fleye,
ülke olabilmesi belki de okuma oranla- “çocuk” denir.
r›m›z› art›rmam›za ba€l›. da oksijen olmasayd› yaflayamazd›k, örnekler veriniz. hale_akay
ölebilirdik ve o yüzden havadan fay- c: Aslan, fil, y›lan... CHP’li çift evlenirken “evet” dememek
Yar›n›n büyükleri, gelece€imizin te-
minat› çocuk ve gençlerimiz, ancak oku-
Anne k›ymeti dalan›r›z. s: Kalsiyum hangi besinlerde bulunur? için nikâh masas›nda “Kabul ediyorum”
s: Risk nedir? c: Et, bal›k, meyve, sebze, difl macu- demifl. Cidden apayr› bir modelsiniz
yarak ve zamanlar›n› verimli bir flekilde c: Budur. nu...
Umut Genç (Bodrum) kardeflim.
kullanarak kendilerini gelifltirebilirler.
Bu hakikate ra€men, Türkiye’de 5139
gelen Sizi sütüyle besledi. Ge-
s: Kumar›n zararlar› nelerdir?
c:
s: Tropikal iklimin bitki örtüsü nedir?
c: Ananas, Hindistan cevizi, kivi, mango,
birolguven
genç üzerinde yap›lan bir araflt›rmada, kutusu celeri onu uyutmad n z.
Size dualar ö retti. Ço u x) benim bir tan›d›€›m vard›, kumar muz.
Difl hekimlerinin tavsiye etti€i difl macunu
var. Neden iç hastal›klar› mütehass›slar›-
gençlerin % 69’unun çok uzun zaman zaman onu unuttunuz. n›n tavsiye etti€i çorba falan yok?
HESAP MAK‹NES‹
kitap okumad›€› için son okuduklar› ki- Sizi arkada n zla sinemaya BurakCelik
tab›n ad›n› bile hat›rlayamad›klar› tespit götürdü. Ona “Bizimle oturma!” dediniz. Ramazan›n ilk gününde KPSS’mi aç›klan›r
edilmifltir. Bu durumun de€iflmesi için Zararl yay nlar seyretmenizi istemedi. O evde ya! Sinirlenip ya da keyiflenip sigara ya-
anne-babalara önemli görevler düflüyor. de ilken bunu unuttunuz. kanlara, ya da üstüne bir bardak so€uk
Sizi okula kadar götürdü. Arkada lar n z alay et-
su içenlere geçmifl olsun!
PEK‹ NELER YAPILMALI? mesin diye onunla kap da vedala t n z.
Bebek bak m hakk nda size fikir verdi. Siz de ona: Elif_Safak
E€itim hayat›na bafllad›€›m›z andan Öyle kelimeler var ki Türkçe’de, bunlar›
“Art k bu ilkel yöntemleri b rak!” diye kar l k verdiniz.
itibaren kitap okuman›n gereklili€i ve Sizi aray p size bir akraban z n dü ününü hat rlat- bir baflka dile kolay kolay çeviremezsin,
yararlar› üzerine pek çok fley duyduk. t . “Anne i im ba mdan a k n!” diye cevaplad n z. bunlardaki ayn› tad› bulamazs›n, “edep”
Dolay›s›yla okuman›n hayat›m›zdaki ye- O hastaland , hafta sonunda onu görmeye gitti i- gibi, “dost” gibi, “muhabbet” gibi...
rini ve önemini hepimiz çok iyi biliyoruz. nizde mutlu oldu. “Ya l lar çocuk gibi nazl olur!” eng_ygl
Hatta bazen yetiflkinler olarak bu konuda diye dü ündünüz. E€er Amerikal›lar Müslüman olsayd›, ra-
çocuklara fazla bask› kuruyoruz ve ço- Derken bir gün öldü... ayet hâlâ sizinleyse, hiç mazanda, dev gibi bir hamburger köftesi-
olmazsa ona bir daha sar l n.
cuklar kitap okumay› adeta bir ödev ni iki ramazan pidesinin aras›na
olarak görüyor. Oysa önemli olan, kitap koyarlard› iftar menüsünde.
okuman›n ne kadar keyifli, beyni ne ka- Her türlü katk n z bekliyoruz:
dar gelifltirici bir etkinlik oldu€unun ço- utku.ozturk@ihlaskoleji.com Mavi i aretli yerden girip içerideki topu alarak k rm z oka do ru d ar ç karabilir misiniz?
cuklara kavrat›lmas›d›r.