1. ΔΗΜΟΣΙΚΟ ΢ΦΟΛΕΙΟ ΝΕΑ΢ ΚΑΡΤΑ΢
Δ΄ τϊξη ΢χ. Έτοσ : 2012-2013
Δαςκϊλα : Δεληγιϊννη ΒαϏτςα
ΘΕΜΑ: « ΕΝΑ΢ ΤΠΕΡΟΦΟ΢ ΠΛΑΝΗΣΗ΢ ΓΗ »

2. ΕΝΑ΢ ΤΠΕΡΟΦΟ΢
ΠΛΑΝΗΣΗ΢
ΓΗ
ΖΟΤΜΕ
ΑΝΑΠΝΕΟΤΜΕ
ΤΠΑΡΦΟΤΜΕ

3. Η ΑΡΦΗ ΣΗ΢ ΔΗΜΙΟΤΡΓΙΑ΢
Βϊςη επιςτημονικών θεωριών ο πλανότησ μασ εύναι ο μεγαλϑτεροσ
εςωτερικϐσ πλανότησ που ςχηματύςτηκε, ϐπωσ ϐλοι οι πλανότεσ ςτο
ηλιακϐ μασ ςϑςτημα, πριν απϐ 4,6 διςεκατομμϑρια χρϐνια.
΢την ϊκρη ενϐσ ςπειροειδοϑσ ςκοτεινοϑ γαλαξύα πολλϊ διαςτημικϊ
ςυντρύμμια ϊρχιςαν να κινοϑνται κυκλικϊ ςε ϋναν αργϐ χορϐ που
διεϑθυνε η βαρϑτητα. Αυτϊ τα πετρώματα και τα αϋρια όταν τα
απομεινϊρια πολλών αςτϋρων που εύχαν εκραγεύ προ πολλοϑ.
Ίςωσ 100 εκ. χρϐνια αργϐτερα αυτϊ τα διαςτημικϊ υπολεύμματα
αρχύζουν να ςυγκερϋνονται κϊτω απϐ τη δϑναμη τησ βαρϑτητασ ενώ
λϊμπουν απϐ την ενϋργεια εκπληκτικών ςυγκροϑςεων.
Οι πλανητοειδεύσ ςχηματιςμού ςυγκροϑονται ο ϋνασ πϊνω ςτον ϊλλο
προκαλώντασ ςτη ςϑνθλιψη οριςμϋνων και ςτη δημιουργύα ϊλλων. Ένασ
τϋτοιοσ ςχηματιςμϐσ θα καταλόξει και ςτη δημιουργύα τησ Γησ.

4. ΢την αρχό τησ δημιουργύασ τησ, η Γη
όταν μια διϊπυρη ςφαύρα που
ςταδιακϊ ϊρχιςε να ψϑχεται.
Η ηφαιςτειακό δραςτηριϐτητα όταν
πολϑ ϋντονη και τερϊςτιεσ
ποςϐτητεσ λϊβασ και αερύων
εκτοξεϑονταν προσ την επιφϊνειϊ τησ.
Έτςι ςχηματύςτηκε μια πρωτογενόσ
ατμϐςφαιρα τελεύωσ διαφορετικό
απϐ την ςημερινό που αποτελοϑνταν απϐ
ϊζωτο, διοξεύδιο του ϊνθρακα, αμμωνύα,
μεθϊνιο και υδρατμοϑσ.
Απϐ τον ουρανϐ χιλιϊδεσ μετεωρύτεσ
βομβϊρδιζαν καθημερινϊ απϐ την μια
ϊκρη ςτην ϊλλη τον νεαρϐ μασ τϐτε
πλανότη.

5. Σα ελαφρϐτερα υλικϊ και τα
αϋρια μεταφϋρονταν προσ την
επιφϊνειϊ τησ και πυκνϊ
ςϑννεφα υδρατμών και αερύων
γϋμιςαν την ατμϐςφαιρα.
Οι κατακλυςμιαύεσ βροχϋσ που
ξεκύνηςαν και ςυνϋχιςαν
να πϋφτουν καθημερινϊ επύ
εκατομμϑρια χρϐνια, ςυντϋλεςαν
ώςτε το εξωτερικϐ μϋροσ τησ Γησ
να ψυχθεύ και να ςτερεοποιηθεύ
ςχηματύζοντασ τον ςτερεϐ φλοιϐ
τησ.
Σϐτε ςχηματύςτηκαν και οι πρώτοι όπειροι. Ενώ τα νερϊ απϐ τουσ υδρατμοϑσ
που υγροποιόθηκαν ςχημϊτιςαν ςτα χαμηλϐτερα ςημεύα τισ πρώτεσ
θϊλαςςεσ και ωκεανοϑσ.
Σα διϊφορα ραδιενεργϊ ςτοιχεύα που υπόρχαν, παρόγαγαν θερμϐτητα ικανό
να λιώςει ϐλα τα υλικϊ ςτο εςωτερικϐ τησ. Αυτϐ τελικϊ οδόγηςε ςτην τόξη του
ςιδόρου, ο οπούοσ βυθύςτηκε και ςχημϊτιςε τον πυρόνα τησ.

6. Η Ι΢ΣΟΡΙΑ ΣΗ΢ ΓΗ΢
Η ιςτορύα τησ Γησ και τησ ζωόσ εύναι από τα πιο ςυναρπαςτικϊ,
αλλϊ και τα πιο δύςκολα προβλόματα που αντιμετωπύζει η επιςτόμη.
Για να μελετόςει ο ϊνθρωποσ την ιςτορύα τησ ζωόσ ςτη Γη, χώριςε
το χρόνο ςε μεγϊλα διαςτόματα λαμβϊνοντασ υπόψη τουσ οργανιςμούσ
που ζούςαν ςτο καθϋνα.
Η μεγαλύτερη μονϊδα του γεωλογικού χρόνου εύναι ο Μεγααιώνας
ο οπούοσ διαιρεύται διαδοχικϊ ςε Αιώνες, Περιόδους, Εποχές και
Χρόνους. Σα διαςτόματα αυτϊ ονόμαςε γεωλογικούς αιώνες, αν και
η διϊρκειϊ τουσ εύναι κατϊ πολύ μεγαλύτερη από τουσ ςημερινούσ αιώνεσ
και μετριϋται ςε εκατομμύρια χρόνια.
Ο χωριςμόσ από αιώνα ςε αιώνα ςημαδεύεται από μαζικϋσ
εξαφανύςεισ ειδών και από επικρϊτηςη διαφορετικών οργανιςμών.

7. Μεγααιώνασ
Σο μεγαλύτερο διϊςτημα ςτο οπούο υποδιαιρεύται ο γεωλογικόσ χρόνοσ.
Τπϊρχουν τρεισ Μεγααιώνεσ :
Ο Αρχαΰκός (>2,5 δις έτη) Ο Προτεροζωικός (542-2.500 εκ. έτη)
Ο Υανεροζωικϐσ (0-542 εκ. ϋτη)
Παλαιοζωικός (251-542 εκ. έτη)
Μεσοζωικός (65,5-251 εκ. έτη)
Καινοζωικός (0-65,5 εκ. ϋτη)
Κάμβρια
Ορδοβίσια
Σιλούρια
Δεβόνια
Λιθανθρακοφόρος
Πέρμια
Περύοδοι :
Αιώνασ :
Αιώνασ :
Τριαδική
Ιουρασική
Κρητιδική
Περύοδοι :
Αιώνασ :
Περύοδοι :
Τριτογενής
Τεταρτογενής

8. ΢την αρχό η Γη όταν τελεύωσ ακατϊλληλη για την ανϊπτυξη ζωόσ.
Η περύοδοσ απϐ το ςχηματιςμϐ τησ Γησ μϋχρι ωςϐτου εμφανύζονται τα
πρώτα απολιθώματα, λϋγεται προκϊμβριο και περιλαμβϊνει τον
Αρχαώκϐ και τον Προτεροζωικϐ αιώνα που αποτελεύ το 80% τησ ηλικύασ
τησ Γησ.
΢υχνϊ κϊθε Αιώνασ τελειώνει με
μια ςημαντικό εξαφϊνιςη, η οπούα
εξαλεύφει τισ κυρύαρχεσ μορφϋσ τησ
ζωόσ εκεύνησ τησ εποχόσ και
προετοιμϊζει το ϋδαφοσ για τισ
νεοφερμϋνεσ μορφϋσ.

9. ● ΢τον Παλαιοζωικϐ Αιώνα
εμφανύςτηκαν, εξαπλώθηκαν
και εξελύχθηκαν τα πρώτα
χερςαύα φυτϊ.
● Η πανύδα περιλαμβϊνει
θαλϊςςια αςπϐνδυλα, ψϊρια,
αμφύβια και ερπετϊ.
● ΢το τϋλοσ του Παλαιοζωικοϑ
εύχαμε τη μεγαλϑτερη
εξαφϊνιςη ειδών ςτην
ιςτορύα τησ Γησ.
Σριλοβύτησ
Ξιφόςουρο
Κοιλϊκανθοσ
Lepidodendron
Ύψοσ: 30 μ.
Λυκαύνωψ

10.  ΢τον Μεςοζωικϐ Αιώνα εξαπλώθηκαν οι δεινϐςαυροι, οι οπούοι όταν τα
κυρύαρχα χερςαύα ςπονδυλωτϊ ζώα.
 Εμφανύςτηκαν τα πρώτα θηλαςτικϊ, ϐπωσ και τα πρώτα ανθοφϐρα φυτϊ.
 ΢τη διϊρκεια του Μεςοζωικοϑ το κλύμα όταν θερμϐ και τροπικϐ ςε
παγκϐςμιο επύπεδο. ΢το τϋλοσ ϐμωσ του Μεςοζωικοϑ εύχαμε μύα απϐτομη
εξαφϊνιςη πολλών ειδών.
ΑρχαιοπτϋρυγασΒραχιόςαυροσ
Συραννόςαυροσ

11.  Σα θηλαςτικϊ κυριϊρχηςαν ςτον Καινοζωικϐ Αιώνα. Όςον αφορϊ
τη χλωρύδα, η χαμηλό βλϊςτηςη (πϐεσ) εξαπλώθηκε παγκϐςμια και
αποτϋλεςε πολϑ ςημαντικό τροφό για τα θηλαςτικϊ.
Μαμούθ
Ρινόκεροσ του εύδουσ
Coelodonta Anancus
 Ο ϊνθρωποσ εμφανύςτηκε και
εξελύχθηκε ςτη διϊρκεια του
Πλειςτοκαύνου.
 Βϊςη θεωριών ο ςϑγχρονοσ
ϊνθρωποσ ανόκει ςτουσ
Νεϊνθρωπουσ και εύναι το εύδοσ Homo
sapiens sapiens που εμφανύςτηκε
μετϊ το τϋλοσ τησ 4ησ παγετώδουσ
εποχόσ.

12. Σο ςχόμα τησ Γησ
Η Γη ϋχει ςχόμα
γεωειδϋσ, δηλαδό
ςαν ςφαύρα που εύναι
ςυμπιεςμϋνη ςτισ κορυφϋσ
(πϐλουσ) και διογκωμϋνη
ςτη μϋςη (ιςημερινϐσ).

13. Ο ϊξονασ τησ γησ
Ο ϊξονασ τησ γησ εύναι μια
νοητό (φανταςτικό) ευθεύα
γραμμό που περνϊει απϐ το
κϋντρο τησ Γησ και ενώνει
τουσ δϑο πϐλουσ τησ.
Βόπειορ
Πόλορ
Νότιορ
Πόλορ
άξοναρ

14. Η κινόςεισ τησ Γησ
 ΢ε ϐλουσ τουσ λαοϑσ ςτα παλιϊ χρϐνια υπόρχε η αντύληψη ϐτι η
Γη όταν επύπεδη, ςτο κϋντρο του ΢ϑμπαντοσ και ακύνητη.
 Όμωσ με τα χρϐνια αυτϐ ςιγϊ ςιγϊ καταρρύπτονταν ϋωσ ϐτου
ο Γαλιλαύοσ το 16ο αιώνα θα εύναι ο πρώτοσ που θα ανακαλϑψει
ϐτι η Γη "γυρύζει" .
 Απϐ τϐτε βϋβαια ωσ ςόμερα η αςτρονομύα ϋκανε μεγϊλα βόματα
περιγρϊφοντασ με λεπτομϋρεια ϐτι ϋχει ςχϋςη με τισ κινόςεισ
τησ Γησ.
 ΢υγκεκριμϋνα η Γη κϊνει ταυτϐχρονα δϑο κινόςεισ.

15. Οι κινόςεισ τησ Γησ
Περιςτροφό
 Η Γη κινεύται
αςταμϊτητα γϑρω
απϐ τον εαυτϐ τησ
απϐ τα δυτικϊ προσ
τα ανατολικϊ.
 Για να κϊνει μια ςτροφό
(περιςτροφό) γϑρω απϐ
τον εαυτϐ τησ χρειϊζεται
24 ώρεσ.

16.  Η διϊρκεια τησ ημϋρασ και τησ
νϑχτασ δεν εύναι πϊντοτε η ύδια ςτα
διϊφορα μϋρη τησ Γησ. Αιτύα του
φαινομϋνου αυτοϑ εύναι η κλύςη
23,5 μοιρών που ϋχει ο νοητϐσ
ϊξονασ τησ Γησ.
 Η περιςτροφό τησ Γησ ϋχει ωσ
ςυνϋπεια ςτη χώρα μασ την
εναλλαγό ημϋρασ και νϑχτασ.

17. Οι κινόςεισ τησ Γησ
Περιφορϊ
 Η Γη κϊνει περιφορϋσ
γϑρω απϐ τον Ήλιο.
 Η περιφορϊ τησ Γησ γϑρω απϐ
τον Ήλιο διαρκεύ 365 μϋρεσ και 6
ώρεσ, δηλαδό 1 ϋτοσ και 6 ώρεσ.
 Έτςι το ϊθροιςμα αυτών των
6 ωρών ςε τϋςςερα ςυνεχϐμενα
ϋτη μασ δεύχνει ϐτι κϊθε τϋςςερα
ϋτη ϋχουμε μύα ημϋρα
περιςςϐτερη, δηλαδό την 29η
Υεβρουαρύου.

18. Η περιφορϊ τησ Γησ ϋχει ωσ ςυνϋπεια ςτη χώρα μασ την εναλλαγό
των τεςςϊρων εποχών.

19. ∆οµό του εςωτερικοϑ τησ Γησ
 Η Γη αποτελεύται απϐ τρύα διαφορετικϊ ομϐκεντρα ςτρωματϊ, που
διαφϋρουν μεταξϑ τουσ ωσ προσ την ςϑςταςη και την πυκνϐτητα, το
φλοιϐ, το μανδϑα και τον πυρόνα.
1. Ο φλοιϐσ αποτελεύ την εξωτερικό
ςτοιβϊδα τησ Γησ.
Τπϊρχουν δϑο εύδη φλοιοϑ, ο
ηπειρωτικϐσ και ο ωκεϊνιοσ που
διαφοροποιοϑνται µεταξϑ τουσ ωσ
προσ το πϊχοσ και τη ςϑςταςό τουσ.

20. 2. Ο μανδϑασ εύναι το αμϋςωσ επϐμενο ςτρώμα . Υτϊνει το βϊθοσ των
2.900km και ϋχει αβϋβαιη ςϑςταςη.
Ο ϊνω μανδϑασ ςυνύςταται κυρύωσ απϐ
ενώςεισ του πυριτύου µε βαρϋα µϋταλλα.
Ο κϊτω μανδϑασ ςυγκροτεύται απϐ
θειοϑχεσ , οξυγονοϑχεσ , πυριτικϋσ
ενώςεισ ςιδόρου, του μαγνηςύου και
ϊλλων βαρϋων μετϊλλων.

21. 3. Ο πυρόνασ διακρύνεται ςε
εξωτερικϐ (υγρό/ρευςτό
κατϊςταςη κυρύωσ απϐ ςύδηρο)
και ςε εςωτερικϐ
(ςτερεό κατϊςταςη).
Φωρύζεται απϐ τον µανδϑα µε
την αςυνϋχεια Gutenberg.

22. Ο πατϋρασ τησ θεωρύασ τησ μετατϐπιςησ
των ηπεύρων, ο Γερμανϐσ μετεωρολϐγοσ
Άλφρεντ Βϋγκενερ, ςυγκϋντρωςε
ςτοιχεύα ςϑμφωνα με τα οπούα
πριν απϐ 200-250 εκατομμϑρια
χρϐνια περύπου ϐλεσ οι ςημερινϋσ
όπειροι όταν ενωμϋνεσ ςχηματύζοντασ
την Παγγαύα.
Καθώσ ο πυθμϋνασ των θαλαςςών απλώθηκε εξαιτύασ τεκτονικών
ανακατατϊξεων, η Παγγαύα διαχωρύςτηκε και οι όπειροι ϊρχιςαν να
απομακρϑνονται μεταξϑ τουσ.
Πϋραςαν ϐμωσ αρκετϊ χρϐνια μϋχρι να κατανοόςουμε ςε βϊθοσ τουσ
κανϐνεσ και τισ ςυνϋπειεσ αυτοϑ που ςόμερα ονομϊζεται θεωρύα των
τεκτονικών πλακών.

23. Παγγαύα
200 εκ. χρόνια πριν
Λαυραςύα
Γκοντβϊνα
135 εκ. χρόνια πριν
Β. Αμερικό
Ν. Αμερικό
Ευραςύα Αφρικό
Ινδύα Ανταρκτικό
Αυςτραλύα
35 εκ. χρόνια πριν
΢όμερα

24. ● Ωσ λιθϐςφαιρα χαρακτηρύζεται το εξωτερικϐ δϑςκαμπτο
περύβλημα τησ Γησ. Περιλαμβϊνει το φλοιϐ και μϋροσ του ςτερεοϑ
ανώτερου μανδϑα.
● Η λιθϐςφαιρα δεν εύναι ενιαύα αλλϊ απαρτύζεται απϐ επτϊ (7)
μεγϊλεσ πλϊκεσ ( Αφρικανικό, Ευραςιατικό , Ινδο-Αυςτραλιανό,
Ανταρκτικό, πλϊκα του Ειρηνικοϑ, Βϐρειο-Αμερικανικό, Νϐτιο-
Αμερικανικό ) και πολλϋσ ϊλλεσ μικρϐτερεσ, που ολιςθαύνουν πϊνω
ςτο μανδυακϐ υλικϐ την αςθενϐςφαιρα , πραγματοποιώντασ ςχετικϋσ
μεταξϑ τουσ κινόςεισ.
Λιθϐςφαιρα – Λιθοςφαιρικϋσ πλϊκεσ

25. Πιθανϐτατα κινοϑνται λϐγω θερμικών ρευμϊτων που δημιουργοϑνται
ςτο μανδϑα.
Οι πλϊκεσ αυτϋσ λϋγονται λιθοςφαιρικϋσ.
 Μερικϋσ φορϋσ οι πλϊκεσ κινοϑνται πλευρικϊ
χωρύσ να επηρεϊζεται ιδιαιτϋρωσ ο φλοιϐσ.
 Όταν δϑο πλϊκεσ ςυγκλύνουν, η μύα βυθύζεται
κϊτω απϐ την ϊλλη. Έτςι χϊνονται τμόματα του
φλοιοϑ. Σο διϊπυρο μϊγμα ανεβαύνει ςτην
επιφϊνεια τησ γησ ωσ λϊβα και δημιουργοϑνται τα
ηφαύςτεια.
 Όταν δϑο πλϊκεσ απομακρϑνονται, δημιουργεύται ϋνα
«ϊνοιγμα» ανϊμεςϊ τουσ. Σο μϊγμα αναβλϑζει και πόζει
δημιουργώντασ νϋα τμόματα φλοιοϑ ςτο βυθϐ των
ωκεανών. Έτςι δημιουργοϑνται μεγϊλεσ οροςειρϋσ
υποθαλϊςςιων ηφαιςτεύων (μεςοωκεϊνιεσ ρϊχεσ).

26. Βιϐςφαιρα
Τδρϐςφαιρα
Φαρακτηρύζεται το υδϊτινο περύβλημα
τησ Γησ και καλϑπτει περύπου το 70%
τησ επιφϊνειϊ τησ. Περιλαμβϊνει το
νερϐ ςε οποιαδόποτε κατϊςταςη αυτϐ
κι αν βρύςκεται (νϋφοσ-πϊγοσ).
Περιλαμβϊνει τον αϋρα, το ϋδαφοσ,
το οικολογικϐ ςϑςτημα που
ενςωματώνει ϐλουσ τουσ ζωντανοϑσ
οργανιςμοϑσ και τισ μεταξϑ τουσ
ςχϋςεισ.

27. Ατμόςφαιρα
 Ατμόςφαιρα καλείται
το αεριώδεσ περίβλθμα που
περιβάλλει τθ Γθ, το οποίο
ςυγκρατείται λόγω τθσ
βαρφτθτάσ τθσ. Σ’ αυτιν
οφείλεται θ φπαρξθ ηωισ.
 Αποτελείτε από άηωτο (78%)
και οξυγόνο (21%). Εκτόσ αυτών
υπάρχει το διοξείδιο του
άνκρακοσ, ευγενι αζρια, ίχνθ
υδρογόνου, όηοντοσ κλπ.
● Στθν ατμόςφαιρα επίςθσ αιωροφνται μόρια κονιορτοφ καπνοφ, άλατοσ
κακώσ και μεγάλθ ποςότθτα υδρατμών που προζρχεται από τθν
εξάτμιςθ καλαςςών, λιμνών κλπ.

28. • Εύναι εκεύνη, που ςυγκρατεύ την Τπεριώδη Ακτινοβολύα.
Προκαλεύ τουσ χρωματιςμοϑσ του ουρανοϑ και των νεφών, ενώ
ςυγχρϐνωσ αποτελεύ το μϋςο ςτη διϊδοςη του όχου, αλλϊ και
ςτη διϊχυςη του φωτϐσ.
• Ανϊλογα με τησ μεταβολόσ τησ θερμοκραςύασ διακρύνονται
ς’ αυτό τα ακϐλουθα ςτρώματα.
 Εξώςφαιρα
 Θερμϐςφαιρα
 Μεςϐςφαιρα
 ΢τρατϐςφαιρα
 Σροπϐςφαιρα

29.  Σροπϐςφαιρα : Μϋςα ςε αυτό
δημιουργοϑνται ϐλα τα καιρικϊ
φαινϐμενα.
΢ϑννεφα και ϊλλα μετεωρολογικϊ φαινϐμενα δεν παρατηροϑνται .
Επικρατοϑν ϐμωσ ιςχυρού ϊνεμοι, πολϑ καλό ορατϐτητα και ςπϊνιεσ
αναταρϊξεισ .
 ΢τρατϐςφαιρα : ΢’ αυτόν βρύςκεται η
οζονϐςφαιρα που περιϋχει ϋνα αϋριο,
το όζον και απορροφϊ τισ βλαβερϋσ
υπεριώδεισ ακτύνεσ του όλιου.

30.  Μεςϐςφαιρα: Η θερμοκραςύα του αϋρα πϋφτει ςτουσ -100 °C
καθιςτώντασ την πιο ψυχρό περιοχό τησ ατμϐςφαιρασ.
Προςτατεϑει τη Γη απϐ τουσ μετεωρύτεσ. Ειςερχϐμενοι μϋςα ς' αυτόν
καύγονται.
Σα ςϑγχρονα αεροπορικϊ ταξύδια
πραγματοποιοϑνται ςτον πυθμϋνα τησ
ςτρατϐςφαιρασ λϐγω τησ μεγαλϑτερησ
ταχϑτητασ και ϊνεςησ που παρϋχει.
Εξ' αιτύασ των χαμηλών θερμοκραςιών
που επικρατοϑν, τα καυςαϋρια των
κινητόρων ςυμπυκνώνονται και
δημιουργοϑν τισ χαρακτηριςτικϋσ γραμμϋσ
απϐ λεπτοϑσ παγοκρυςτϊλλουσ.

31.  Θερμϐςφαιρα: Πϊνω απϐ 80 km.
ϑψουσ , υπϊρχει η ιονϐςφαιρα.
Εντϐσ αυτόσ παρατηροϑνται πυκνώςεισ
ιϐντων και ηλεκτρονύων που καθύςτανται
απαραύτητεσ ςτισ τηλεπικοινωνύεσ μεγϊλων
αποςτϊςεων, λϐγω του ϐτι αντανακλοϑν
οριςμϋνα εύδη ραδιοκυμϊτων, κυρύωσ τα
μεςαύα και βραχϋα κϑματα.
Εύναι η περιοχό που βρύςκεται ο Διεθνόσ
διαςτημικϐσ ςταθμϐσ και κινοϑνται τα
διαςτημικϊ λεωφορεύα και δορυφϐροι.
 Εξώςφαιρα : Σο πϋμπτο και πλϋον εξωτερικϐ ςτρώμα
τησ ατμϐςφαιρασ. Επεκτεύνεται μϋχρι το κοςμικϐ
διϊςτημα, με το οπούο και βαθμιαύα αναμιγνϑεται.

32. Ωσ Ηλιακϐ ΢ϑςτημα θεωροϑμε τον Ήλιο και ϐλα τα αντικεύμενα
που ςυγκρατοϑνται ςε τροχιϊ γϑρω του χϊρισ ςτη βαρϑτητα, που
ςχηματύςτηκαν ϐλα πριν 4,6 δισ ϋτη ςε ϋνα γιγϊντιο μοριακϐ
νϋφοσ.
Σα αντικεύμενα με τη μεγαλϑτερη μϊζα που περιφϋρονται γϑρω
απϐ τον Ήλιο εύναι οκτώ πλανότεσ, των οπούων οι τροχιϋσ εύναι
ςχεδϐν ελλειπτικϋσ
Σο ηλιακϐ ςϑςτημα

33. Ερμόσ
Αφροδύτη
Γη
Άρησ
Οι τϋςςερισ εςώτεροι Οι τϋςςερισ εξώτεροι
Δύασ
Κρϐνοσ
Ουρανϐσ
Ποςειδώνασ
Αποτελοϑν τουσ λεγϐμενουσ γόινουσ
πλανότεσ και αποτελοϑνται κυρύωσ απϐ
πετρώματα και μϋταλλα.
Αποτελοϑνται απϐ υδρογϐνο και όλιο.
Αποτελοϑνται απϐ νερϐ, αμμωνύα και μεθϊνιο.

34. Θα πρϋπει επύςησ να λϊβουμε υπϐψη μασ και πολλϊ ϊλλα ουρϊνια ςώματα
που υπϊρχουν μϋςα ςτο πεδύο βαρϑτητασ του Ήλιου.
Οι κυριϐτερεσ ζώνεσ που υπϊρχουν ςε αυτϊ τα αντικεύμενα εύναι η κϑρια Ζώνη
Αςτεροειδών, μεταξϑ Άρη και Δύα και τα μεταποςειδώνια αντικεύμενα, που
βρύςκονται πϋρα απϐ τη τροχιϊ του Ποςειδώνα.
΢ε αυτϋσ τισ περιοχϋσ βρύςκονται αντικεύμενα, γνωςτϊ ωσ πλανότεσ νϊνοι, η
Δόμητρα, ο Πλοϑτωνασ, η Φαουμϋια, ο Μακεμϊκε και η Έρισ καθώσ και ϊλλα
μικρϐτερα ςώματα.
Ζώνη αςτεροειδών
Σα μεγαλϑτερα μεταποςειδωνια αντικεύμενα
Αςτεροειδόσ Gaspra
Αςτεροειδόσ Ida

35. Επύςησ υπϊρχουν οι κομότεσ, οι Κϋνταυροι, οι μετεωρύτεσ και διαπλανητικό
ςκϐνη, που κινοϑνται ελεϑθερα ανϊμεςα ςτουσ πλανότεσ, καθώσ και το Νϋφοσ
του Oort που θεωρεύται πηγό των κομητών.
Δεν πρϋπει να ξεχνϊμε τουσ δορυφϐρουσ που περιφϋρονται γϑρω απϐ τουσ
6 πλανότεσ. Καθώσ και 3 απϐ τουσ 5 πλανότεσ νϊνουσ, που ϋχουν ςυνόθωσ το
χαρακτηριςμϐ φεγγϊρια, αν και αυτϐσ ο ϐροσ αναφϋρεται μϐνο ςτη ΢ελόνη
δορυφϐρο τησ Γησ.
Ξϋςπαςμα μετεωρύτη
Stony Μετεωρύτη
Bρϋθηκε ςτην Ανταρκτικό
Κομότησ Φϋιλ Μπϐπ
Μεγαλϑτεροι δορυφϐροι
Μιρϊντα
Εγκϋλαδοσ
Ρϋα
Σρύτωνασ
Ευρώπη
Ιω
΢ελόνη
Γανυμόδησ
Καλλιςτώ

36. ΢τη διαδρομό των 5 περύπου διςεκατομμυρύων ετών τησ
ιςτορύασ τησ Γησ, μόνο μερικϋσ χιλιϊδεσ χρόνια κατϋχει η
ανθρώπινη γραπτό ιςτορύα και εύναι μόνο μερικϊ χρόνια που η
επιςτόμη και η τεχνολογύα μετατρϋπουν τον ϊνθρωπο από
υπόδουλο ςε κυρύαρχο του φυςικού κόςμου.
Κυρύαρχο, αλλϊ και δυνϊςτη καταςτροφϋα , που πρϋπει να
ςυνειδητοποιόςει ότι δεν εύναι ο απόλυτοσ ϊρχοντασ, αλλϊ ϋνασ
και μόνο κρύκοσ τησ οικολογικόσ αλυςύδασ που ςυνδϋει και
ςυγκρατεύ την ζωό πϊνω ςτον πλανότη μασ.

37. Για να υπϊρξει αλλαγό ςτον τρόπο αντιμετώπιςησ των
περιβαλλοντικών προβλημϊτων εύναι δύςκολο να γύνει ερόμην του
ςχολικού θεςμού.
Η εκπαύδευςη εύναι αυτό που μπορεύ να ςυμβϊλλει ςτην αλλαγό του
ιςχύοντοσ ςυςτόματοσ αξιών, όςον αφορϊ τα περιβαλλοντικϊ θϋματα
και την αντιμετώπιςό τουσ.
Εύναι αυτό που πρϋπει να λειτουργόςει ςαν αιχμό του δόρατοσ για
κοινωνικό αλλαγό και να μπορϋςει να μπολιϊςει τουσ νϋουσ ανθρώπουσ
με καινούργιεσ ιδϋεσ, νϋεσ ςτϊςεισ και νϋο όθοσ που ταιριϊζουν ςτισ
αυξανόμενεσ ανϊγκεσ του ανθρώπου και τησ φύςησ, με ςτόχο την
οικοδόμηςη ενόσ καλύτερου μϋλλοντοσ για όλο τον πλανότη.

38. Ο Πλανότησ μασ. Μια μοναχικό κηλύδα, ςτο μεγαλειώδεσ κοςμικό
ςκοτϊδι που μασ περιβϊλλει.
Γη. Πλανότησ με ϋνα Μοναδικό , χαρακτηριςτικό… εκτόσ απ’το
γαλαζοπρϊςινο.
Σο ιδιαύτερο αυτό ΜΟΝΑΔΙΚΟ χαρακτηριςτικό εύναι αυτό τησ ζωόσ,
τησ εξϋλιξησ του ανθρώπινου εύδουσ και του πολιτιςμού του.
Η Γη εύναι ο μόνοσ γνωςτόσ κόςμοσ μϋχρι ςτιγμόσ, για να
φιλοξενόςει ζωό.
Δεν υπϊρχει ϊλλο μϋροσ, τουλϊχιςτον ςτο εγγύσ μϋλλον που το
εύδοσ μασ θα μπορούςε να μεταναςτεύςει.
Να επιςκεφθεύ ; - Ναι
Να εγκαταςταθεύ ; - Όχι ακόμα…
Για την ώρα η Γη εύναι το μϋροσ που δύνουμε των αγώνα μασ (για
να διαφυλϊξουμε, περιθϊλψουμε τη χλωμό μπλε κουκύδα ).
Οφεύλουμε να τον ςεβαςτούμε.

39. ΔΙΔΑΚΣΙΚΟΙ ΢ΣΟΦΟΙ
 Να γνωρύςουν τα χαρακτηριςτικϊ των πλανητών, το ςχόμα και τισ κινόςεισ
τουσ.
 Να αςκηθοϑν ςτη μετϊβαςη απϐ τον ςφαιρικϐ ςτον επύπεδο χϊρτη.
 Να γνωρύςουν τη ζωό πϊνω ςτη Γη ςε διϊφορα ςτϊδια εξϋλιξησ, με
αποκορϑφωμα τον ϊνθρωπο.
 Ανταλλαγό απϐψεων και προβληματιςμοϑ, ςχετικϊ με τη Γη ωσ ουρϊνιο ςώμα
και τη θϋςη τησ ςτο διϊςτημα
 Να διαπιςτώςουμε τι γνωρύζουν όδη τα παιδιϊ γϑρω απϐ τη Γη και τουσ ϊλλουσ
πλανότεσ και εν ςυνεχεύα να αποκτόςουν επιπλϋον γνώςεισ με το θϋμα.
 Να ςυνειδητοποιόςουν τη ςχϋςη ανθρώπου με το φυςικϐ και κοινωνικϐ
περιβϊλλον του, να ευαιςθητοποιηθοϑν για τα προβλόματα που ςυνδϋονται με
αυτϐ και να δραςτηριοποιηθοϑν, ώςτε να ςυμβϊλλουν ςτη γενικϐτερη
προςπϊθεια αντιμετώπιςόσ τουσ.

40. Εργασίες στη τάξη

42. Σολμόςαμε να ταξιδϋψουμε πύςω ςτα μυςτόρια του
Χρόνου… Πραγματοποιόςαμε ϋνα ταξύδι… αναζητώντασ
την αρχό τησ δημιουργύασ .
Ευχαριςτώ για τη ςυμμετοχό ςασ.
Η δαςκϊλα τησ Δ΄ τϊξη Δεληγιϊννη Βαΐτςα.