O slideshow foi denunciado.
Seu SlideShare está sendo baixado. ×

EğItim Bilimleri 11

Anúncio
Anúncio
Anúncio
Anúncio
Anúncio
Anúncio
Anúncio
Anúncio
Anúncio
Anúncio
Anúncio
Anúncio
-EGITIM BİLİMLERİ-
1. Ahlaki gelişimde "ahlak sevgisi" kavramının önemli olduğunu, erkeklerin hak, hukuk, kurallar gibi ah...
Freud'a göre insanın kişilik yapısı "id, ego ve süper ego" olarak üç temel kavram üzerine tesis edilmiştir. Bunlardan
Süpe...
A, C, C
ve E
seçene
klerind
e
verilen
ifadeler
Piaget'i
n
bilişsel
gelişim
kuramı
nın
temel
özellikle
rindendi
r.
Piaget,
...
Anúncio
Anúncio
Anúncio
Anúncio
Anúncio
Anúncio
Anúncio
Anúncio
Anúncio
Anúncio
Próximos SlideShares
kpss20082
kpss20082
Carregando em…3
×

Confira estes a seguir

1 de 80 Anúncio

Mais Conteúdo rRelacionado

Semelhante a EğItim Bilimleri 11 (20)

Mais de derslopedi (20)

Anúncio

EğItim Bilimleri 11

  1. 1. -EGITIM BİLİMLERİ- 1. Ahlaki gelişimde "ahlak sevgisi" kavramının önemli olduğunu, erkeklerin hak, hukuk, kurallar gibi ahlaki özellikler üzerine, kadınların da duygusallık, şefkat, merhamet, koruma gibi ahlaki özellikler üzerine yoğunlaştıklarını savunan kuramcı aşağıdakilerden hangisidir? A) Gilligan B) Piaget C) Kohlberg D) J.Devvey E) Sullivan GELIŞIM PSIKOLOJISI I Genel Tarama Testi
  2. 2. Freud'a göre insanın kişilik yapısı "id, ego ve süper ego" olarak üç temel kavram üzerine tesis edilmiştir. Bunlardan Süperego kişiliğin toplumsal yönünü temsil edip, bireyin yaptıklarını toplumsal değerler, gelenekler ve kültürel özellikler açısından bir süzgeçten geçirmektedir. Bu açıdan süperegonun diğer bir adı da "vicdan"dır. (Cevap C) 2. Ahlaki gelişimde "ahlak sevgisi" kavramının önemli olduğunu savunan, Kohlberg'in ahlaki gelişim kuramının evrensel olmadığını ileri süren, erkek ve kadınların farklı ahlaki özellikler üzerine odaklandıklarını savunan ahlaki gelişim kuramcısı Gilligan'dır. (Cevap A) Freud'a göre bireyin yapmış olduğu bir davranışı, "iyi, kötü, çirkin" gibi bazı sıfatlarla nitelendiren ve bireyin her türlü davranışını toplumsal bir süzgeçten geçiren sistem, aşağıdakilerden hangisidir? A) id B) Ego C) Süperego D) Benlik E) Bilinç "o a: LLİ o "E İJJ Piaget'in bilişsel gelişim kuramının temel özellikleri ile ilgili olarak aşağıda verilen kavramlardan hangisi yanlıştır? A) Eğitimin amacı bireyin sosyal çevresini uyumunu kolaylaştırmasıdır. B) Okulda öğretmenlerin bireylere baskı yapması yerine, bireylerin kendi kendilerine yetebilecekleri faaliyetler yönlendirilmeleri gerekmektedir. C) Bireyler, öğrenme sürecinde aktif olmalı, teori ve pratiği birlikte öğrenmelidir. D)Öğretmenler ne öğrettiklerini tam olarak öğrenebilmek amacıyla sonuç değerlendirmeye, yazılı ve sözlü sınavı yapmaya önem vermelidir. E) Okuldaki öğrenme-öğretme ortamı bireylerin gelişimsel özelliklerine uygun olarak hazırlanmalıdır.
  3. 3. A, C, C ve E seçene klerind e verilen ifadeler Piaget'i n bilişsel gelişim kuramı nın temel özellikle rindendi r. Piaget, eğitimd e yazılı sınavları n yapılma sına karşıdır. Bunun yerine ürüne ve perform ansa göre değerle ndirmen in yapılma sından, süreç değerle ndirmed en yanadır. (Cevap D)
  4. 4. 4. "Bu dönemdeki bireyler kendi cinsinden olan bireyler ile oyun oynamayı tercih ederler ve kızlar erkeklere göre daha ağır iken erkekler kızlara göre daha hareketlidirler" Görüşünü vurgulayan bir uzman, hangi gelişim döneminin özelliğini belirtilmektedir? A) Bebeklik dönemi B) İlkçocuklukdönemi C) İkinci çocukluk dönemi D) Ergenlik dönemi E) Erinlik dönemi 6. I. Bireyin kendisine tam olarak güvenmesi II. Bireyin kendisi ili ilgili olumlu yargıları III. Kendisi ile barışık olması ilişkin olumlu duygular IV. Başaracağına geliştirmesi aşağıdaki Yukarıda verilen özellikler kavramlardan hangisi ile ilgilidir? A) Benlik B) Özgüven C) Özsaygı D) Özbilinç E) Kişilik İkinci çocukluk döneminde erkek çocukları ile kız çocukları birlikte oyun oynamaktan kaçınırlar. H9r cins, kendi cinsinden olan bireylerle oyun oynama eğilimi göstermektedir ve kıziar erkeklere göre görümün olarak daha ağırdırlar ve hantaldırlar. (Cevap C) Yukarıda metind9 verilen bu özellikler "özgüv^n" kavramınm temel özellikleridir. Özgüvene sahip olan bir birey kendisiyle barışık olan V9 kendisini tüm yönleri ile iyi tanıyan V9 buna göre hareket eden bir bireydir. (Cevap B) 5. Kedinin uzanamadığı ciğere mundar demesi Sist9m kötü olduğu için sınıfta kalıyorum Borç yiğidin kamçısıdır. İsteyenin bir yüzü kara verm^yenin iki yüzü Yukarıdaki ifadeler aşağıdaki savunma mekanizmalarından hangisine örnek olabilir? A) Yansıtma B) Mantığa bürüme C) Bastırma D) Reaksiyon formasyon E) Yüceltme s : o > ~ UJ I. Güven duygusunun geliştiği dönemdir. II. Yaşanılan dış çevreye uyum sağlama davranışının kazanılmaya başlandığı dönemdir. III. Refleksif davranışlardan amaçlı davranışlara geçildiği gelişim dönemidir. IV. Katı yiyeceklerin yenilmeye başlandığı dönemdir. Yukarıda verilen döneminin temel editebilir? A) Bebeklik dönemi B) İlk çocukluk dönemi -GELİŞİM PSİKOLOJİSİ. IV özellikler özellikleri hangi gelişim olarak kabul
  5. 5. C) İkinci çocukluk dönemi D) Ergenlik dönemi E) Erinlik dönemi Bireyin yapmış olduğu bir davranışa mantıkla gerekçeler bulmaya çalışması "mantığa bürüme ya da rasyonelleştirme" savunma mekanizması olarak ifade edilmektedir. (Cevap B) Yukarıda verilen bu özellikler Bebeklik döneminin (0-2 yaş) temel özellikleri olarak kabul edilmektedir. Çünkü bu dönemde bireyler olgunlaşmanın da etkisi ile katı yiyecekleri yemeyi öğrenirler ve Refleksif davranışlardan bilinçli davranışlara doğru bir geçiş yaşarlar. (Cevap A)
  6. 6. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 8. Bruner'e göre insanların benzer nitelik ve özellik taşıyan obje ve nesnelerin sembolik karşılığını kullandıkları biiişsel gelişim dönemi aşağıdakilerden hangisidir? A) Eylemsei dönem B) İmgesel dönem C) Duygusal dönem D) Sembolik dönem E) Sezisel dönem 10. Aşağıdakilerden hangisi ilkelerinden birisi değildir? A) Gelişim belli bir sıra izler B) Gelişim bir süreçtir. C) Gelişimi iç ve dış faktörler etkiler. D) Gelişim bireyin döllenmeden ölüme geçirdiği davranış değişmesidir. E) Gelişimde bireysel ayrılıklar vardır. Bruner'e göre insanların benzer niteiik ve özellik taşıyan obje ve nesnelerin sembolik karşılığını kullandıkları bilişsel gelişim dönemi "sembolik" dönemdir. Örneğin bireyler zihinlerindeki kedi şemasına sözel olarak "kedi" sembolünü verirler ve bu sembolle gördüğü canlıyı ifade etmeye çalışırlar. (Cevap D) A-B-C-E seçeneklerinde gelişimin temel ilkeleri verilmiş fakat D seçeneğinde gelişim psikolojisi tanımı yapılmıştır. (Cevap D) 9. Özdeş ikizler üzerinde yapılan araştırmada, herhangi bir sebeple annesiz ve babasız kalmış ikiz çocuklar farklı ailelerin yanına verildiği zaman zekaları ölçülmekte ve birkaç yıl sonra yeni aileler yanında bu ölçme işi tekrar edilmektedir. İkiz kardeşlerden biri nisbeten daha fakir ve kültür seviyesi düşük bir ailenin yanına, diğeri kültürlü ve ekonomik durumu daha iyi olan bir ailenin yanına verilmiştir. Başlangıçta eşit olan zeka testi sonuçlarının, birkaç yıl sonraki ölçümterde değiştiği görülmüştür. Yukarıdaki deneyde gelişime etki eden hangi faktörün öneminden söz edilmektedir? A) Soyaçekim B) Zaman C) Çevre D) Olgunlaşma E) Hazırbulunuşluk m "o sc UJ û 'ct İÜ J 'm 11. Bebekte ilk önce büyük kas hareketleri, daha sonra küçük kasların kontrolü ortaya çıkar. Yukarıdaki açıklama gelişim ilkelerinden hangisinin özelliğini yansıtmaktadır? A) Gelişim baştan ayağadır. B) Gelişim genelden özeledir. C) Gelişim bedenin iç kısmından dışa doğrudur. D) Gelişimde bireysel ayrılıklar vardır. E) Gelişim nöbetleşe devam eder. Gelişimi etkileyen iki faktör vardır. Bunlar kalıtım ve çevredir. Verilen örnekte ikizlerin kaiıtımsal açıdan ortak özellikleri olmasına rağmen, farklı çevrelerden etkilenmeleri onların gelişimini etkilemiştir. (Cevap C) gelişimin temel kadar
  7. 7. Paragraftaki açıklamada çocuğun önce büyük beden hareketlerini daha sonra küçük beden hareketlerini yapabileceği belirtilmektedir. Dolayısı ile açıklama B seçeneğindeki "gelişim genelden özeledir" ilkesine karşılıkgelir. Cevap (B)
  8. 8. l Cinsel farklılıkları öğrenme II.Cinsel kimlik kazanmaya başlama III. Cinsiyete uygun rol geliştirme IV. Sorumluluk almayı öğrenme V. Kişiler arası ilişkileri zenginleştirme Yukarıdaki maddelerden hangisi 2-6 yaş (ilk çocukluk) döneminin gelişim görevlerinden birisidir? A) Ivell B) Yalnızlll C) YalnızlV D) YalnızV E) III-IV-V ÇÖZÜM: A seçeneği 3-6 yaş döneminin gelişim görevlerindendir. B-C-D-E seçenekleri ise 7-11 yaş döneminin gelişim görevidir. ^ (CevapA) .« ÜJ § ÎM 13. Doğumdan sonra bebeğin önce başı, daha sonra gövdesi en sonra da bacak ve kasların kontrolü ortaya çıkar. Yukarıdaki ifade aşağıdaki gelişim ilkelerinden hangisiyle açıklanır? A) Gelişim belli bir sıra izler. B) Gelişim bir süreçtir. C) Gelişim nöbetleşe devam eder. D) Gelişim genelden özeledir. E) Gelişim baştan ayağa doğrudur. Soruda gelişimin baştan ayağa doğru olduğunu gösteren açıklamalar yer almaktadır. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir. (Cevap E) 14. Bebeklik döneminde bedensel ve motor gelişim psikolojik ve zihinsel gelişimden daha hızlıdır. Ergenlik döneminde psikolojik ve cinsel gelişim ön plandadır. Yukarıdaki açıklamalar aşağıdaki gelişim ilkelerinden hangisiyle açıklanır? A) Gelişimde bireysel farklılıklar vardır. B) Gelişim nöbetleşedir. C) Gelişim genelden özeledir. D) Gelişim bellibirsıraizler. E) Gelişim bir süreçtir. Soruda bebeklik döneminde bedensel ve motor gelişimin, ergenlikte psikolojik ve cinsel gelişimin ön planda olduğu vurgulanmakta bu da yaşamın değişik dönemlerinde farklı türden gelişmeler olduğunu göstermektedir. (Cevap B) 15. Gelişimle ilgili olarak; Baskıcı ve aşırı koruyucu tutum Gereğinden fazla hoşgörü ve sevecenlik Anne ve baba arasındaki iletişim Ailenin sosyo-ekonomik durumu Ailenin çocuklarını yetiştirme biçimi İklim Kitle iletişim araçları Yukarıdaki ifadeler çocuğun hangi alandaki gelişimini olumlu ya da olumsuz yönde etkiler? A) Sosyal gelişimini etkiler B) Fiziksel gelişimini etkiler C) Bilişsel gelişimini etkiler D) Psikolojik gelişimini etkiler E) Tüm gelişimini etkiler -GELİŞİM PSİKOLOJİSİ-
  9. 9. -EĞİTİM BİLİMLERİ_____________________ 17.1. Cinsel farklılıkları öğrenme Soruda verilen ifadeler çocuğun tüm gelişim alanları üzerinde etkili olan özelliklerdir. Bundan dolayı cevap E seçeneğidir. (Cevap E) II. Cinsel kimlik kazanmaya başlama III. Cinsiyete uygun yol geliştirme IV. Sorumluluk almayı öğrenm^ V. Kişiler arası ilişkileri zenginleştirme Yukarıdaki maddelerden hangileri okulöncesi - iik çocukluk dönemi gelişim görevlerinden birisi değildir? A) Yalnızl B) I I I - IV-V C)Yalnızll D) Ivell E) Hepsi Q "o £ C U J Q 'EUî I ve II. maddedeki özeilikleri çocuklar okulöncesi dönemde yani 3-6 yaş arasında kazanırlar. III-IV-V. maddeleri ise ilkokul döneminde yani 7-11 yaşlarında kazanırlar. Bundan dolayı doğru cevap III-IV-V maddelerinin bulunduğu B seçeneğidir. (Cevap B) 16. Bireyin içe veya dışa dönük olması, neşeli olması, içine kapanık olması, heyecanlı bir yapıya sahip olması gelişime etki eden hangi faktörle açıklanabilir? A) Çevre B) Kalıtım C) Sosyal çevre D) Fizikiçevre E) Okul çevresi „■*■ > 18. Bir psikolog sağlıklı bebekler arasından rastgele biri seçilerek kendisine verilecek olsa, bu bebeğin ırkı, soyu, yatkınlıkları ve eğilimi ne olursa olsun onu istenirse bir doktor, bir tüccar, bir hırsız veya bir dilenci olarakyetiştirebileceğini savunmaktadır. Bu psikolog çocuk gelişiminde aşağıdakilerden hangisinin önemini vurgulamaktadır? A) Eğitimin D) İhtiyaçların Parçada anlatılan özellikler bireyin doğuştan getirdiği özellikler (mizaç) olduğu için cevap B seçeneğidir. (Cevap B) Psikoloğun, kalıtımla getirilen özellikleri ne olursa olsun, bir bebeğin doktor veya hırsız, tüccar veya dilenci olarak yetiştirilebileceğini savunması eğitimin önemini vurgulamaktadır. B) Zekânın E) KalıtımınC)
  10. 10. (Cevap A)
  11. 11. -GELİŞİM PSİKOLOJİSL 19. Karla kaplı bir ortamda siyah tavşanlar, beyaz tavşanlardan daha kolay fark edilir. Bu durum, algı ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi için bir kanıt olabilir? A) Ortamdaki benzer nesneler gruplanarak algılanır. B) Özellikleri bilinen bir nesne bizden uzaklaşsa da gerçek boyutlarında algılanır. C) Hareket halindeki nesneler daha kolay algılanır. D) Neseler, zemin ile arasıdaki zıtlık arttıkça daha kolay algılanır. E) Bazı parçaları eksik olan nesneler bütüne tamamlanarakalgılanır. Beyaz ile siyah zıt renklerdir. Siyah tavşanlar, karla kaplı zeminde zıt renklerden dolayı beyaz tavşanlardan daha kolay algılanırlar. (Cevap D) o ço 20. Psikolojide kullandığı anlamda, "büyüme" yalnızca bedensel gelişimle ilgili iken, "olgunlaşma" çocuğun hem zihinsel hem de bedensel gelişimi ile ilgilidir. Buna göre, bir çocukta aşağıdaki gelişmelerden hangisi olgunlaşma olarak nitelenemez? A) Konuşmaya başlaması B) Bisiklet sürmesi C) Resim yapması D) Süt dişlerinin çıkması E) Babasını başka erkeklerden ayırt etmesi Süt dişlerinin çıkması bedensel gelişmeyle ilgilidir. Zihinsel yönü olmadığından, olgunlaşma olarak niteİ9n9mez. (Cevap D)
  12. 12. -EGITIM BILIMLERI- Yapılandırmacı öğrenme kuramı öğrenme etkinliklerinde öğrencinin aktif olarak rol aldığı bir öğrenme kuramı olarak tanımlanabilir. Yapılandırmacılık, bir öğrenme ve anlamlandırma teorisidir. Bilginin doğasını ve insanın öğrenmeye başladığının bir açıklamasıdır. Bireyler kendi öğrenmelerini ve algılarını karşılıklı etkileşimler yoluyla oluşturmayı öğrenirler. Öğrendikleri bilgileri olaylarla ilişkilendirirler. Bilgi tekrar ve taklit yerine içerikli ilişkilendirilerek elde edilmektedir. En önemli temsilcileri arasında Piaget, Vygotsky, Bruner ve Gestalt gösterilebilir. Yapılandırmacılık :ilgi nedir, öğrenme, öğretme nedir gibi sorulara cevaplar arayan bilginin doğasıyla ilgili bir felsefi açıklama ya da bir yaklaşım olarak görülebilir. Bu yaklaşımda öğrenme aktiviteleri araştırmayla, problem çözmeyle ve başkalarıyla işbirliği içinde çalışma gibi aktiviteler ile sağlanmaktadır. YAPILANDIRMACIYAKLAŞIMIN TEMEL ÖZELLİKLERİ En önemli temsilcileri Vygotsky, Gestaltcilerdir. Öğrenci öğrenmesinden sorumlu olan ve bilgiyi kendisi yapılandıran kişi konumundadır. Bilgi kavram ve genellemeler dersin başında öğretmen tarafından verilmemektedir. Bizzat bilgi kavram ve genellemelere öğrencinin kendisi ulaşarak bilgiyi kendisi yapılandırmaktadır. Öğrenme öğrencinin zihinsel yapısı(modeli) üzerine kurulmaktadır. Öğrencinin inançları, beklentileri, güdülenme düzeyi, inanç ve tutumları öğrenme üzerinde etkili olmaktadır. Öğrenme etkinüklerinin merkezinde bizzat öğrencinin /renGfe/bulunmaktadır. Öğrenciler sorular sorarak, kendi fikirlerini formüle ederek, sonuçlara ulaşarak ve böylece deneyimler yaşayarak öğrenmelerini ÖĞRENME PSİKOLOJISİ Yapılandırmacı (Yapısalcı) Ogrenme Q ÜJ Piaget, Bruner, :ş
  13. 13. gerçekleştirmektedirler. Öğrencilere kendi deneyimlerinden ve birbirlerinin deneyimlerinden öğrenme fırsatı verilmektedir. Öğrenme üzerinde "birincil kaynaklar" (öğrenme ortamının kendisijşlenmemiş ham veri) ikincil kaynaklardan (dergi, kitap, araç-gereç vb.) daha önemlidir. Öğrenme birincil kaynaklar üzerinden yapılmaktadır. Ders kitabı, dergi gibi öğretim materyalleri ikincil kaynak olarak düşünülmektedir. Öğretim süreci ve öğretim programları bizzat öğrencinin katılımıyla ve aktifliliği ile yönlendirilmektedir. Öğrencilerin bireysel görüşlerine, fikirlerine ve önerilerine değer verilmektedir. Öğrenme temel kavramlar etrafında öğrenciler tarafından yapılandırılmaktadır. Öğrenme sürecinde Gestaltcilerin de etkisi ile "tümdengelimci" bir yol takip edilmektedir. "Öğretmek" kavramının üzerinde değil "öğrenme" ve "deneyim yaşatma" kavramlarının üzerinde durulmaktadır. Yapılandırmacı yaklaşımda "etkinlik merkezlf' uygulamalara yer verilmektedir. Öğrencinin "keşif' ve "merak' duygularından öğrenme ortamında yararlanılmaktadır. Öğrenme sürecinde öğrenci "yaşantıların" önemi üzerinde durulmaktadır. YAPILANDIRMACI YAKLAŞIMDA ÖĞRETMENİN GÖREVLERİ » Öğretmen, öğreten bir birey konumunda değil "deneyim yaşatan" birey konumundadır. Bu nedenle yapılandırmacılıkta öğretme değil öğrenme ön planda yer almaktadır.
  14. 14. -OĞRENME PSİKOLOJİSİ. Öğretmen öğrencilerin önbilgilerini açığa çıkarmak zorundadır. Bu nedenle bilginin öğrenci tarafından inşa edilmesi sürecinde öğrenciye gerekli olacak öğrenme ortamını ve malzemeleri hazırlamaktan sorumludur. Öğrenicilerin fikirlerine, önerilerine ve kişiliklerine saygı gösteren ve değer veren birey konumundadır. Öğretmen öğretmeyip öğrencilerine deneyimler yaşatan bir birey olduğu için, onların öğrenme sürecine aktif olarak katılımını sağlamak amacıyla ilgilerini çekmeye, yeni bakış açıları geliştirmelerine ve önceki öğrenmeleri ile yeni öğrenmeleri arasında olumlu bağlantılar kurmalarına yardımcı olmalıdır. Öğretmen öğrencilerin özerklik ve girişimcilik duygu ve özelliklerini destekleyerek, onlarda öğrenmeye karşı doğal bir merak uyandırmakzorundadır. Öğrencileri olayların nedenleri ve sonuçlarını bulmaya teşvik etmelidir. Öğrencilerin geleceğe yönelik tahminler p yaparak hipotezler kurmalarına yardımcı -g olmalıdır. JJ o Öğretmen öğrencilerin bilgiyi öğrendikleri tek f? bir kaynak değil, bilgiyi öğrenerek S yapılandırdıkları kaynaklardan birisi ^ olmalıdır. Öğretmen öğrencilerde öğrenmelerinde tamamen kendilerinin sorumlu oldukları fikrini geliştirmeli, öğrenme sorumluluğunun öğrenciye ati olduğunu vurgulamalıdır. Öğretmen bilginin öğrenci tarafından inşa edilmesi, yapılandırması sürecinde rehber, kılavuz konumunda olan bireydir. Öğretmen öğrencinin ne öğrendiği üzerinde değil nasıl öğrendiğinin üzerinde durmalıdır. Öğretmen öğrencilere kendi deneyimlerinden öğrenme fırsatlarmı veren ve öğrenme ortamını buna göre ayarlayan birey olmalıdır. Öğretmen öğrencilerini kendi düşüncelerini test etmeye, kendi sorularını yanıtlamaya ve kendi denencilerini oluşturmaya teşvik etmelidir. Öğretmen sınıfın kontrolünü öğrencilerine bırakmaya istekli olmalıdır. » Öğretmen, işbirlikçi öğrenme stratejilerini kullanan birey konumunda olmalıdır. » Gözlem, tartışma, işbirlikçi öğrenme gibi yöntem ve tekniklerden yararlanmalıdır. >> Değerlendirmeyi öğretimin bir parçası olarak düşünmeli, bu nedenle de "sonuç" değil "süreç değerlendirme" etkinliklerine (portfolyo, proje, rapor vb) yer vererek, değerlendirme sonuçlarını öğrencilerin gelişiminde kullanmalıdır. YAPILANDIRMACI YAKLAŞIMIN BEŞ TEMEL İLKESİ » Öğrencileri konuya ilgi uyandıran problemlere yöneltmek » Öğrenmeyi en genel kavramlarla yapılandırmak » Öğrencilerin bireysel görüşlerini ortaya çıkarmak ve bu görüşlere değer vermek >> Eğitim programının öğrencilerin görüşlerine göre şekillendirmek, değiştirmek » Değerlendirmeyi öğretimin sürecine dönük olarak yapmak. YAPILANDIRMACIYAKLAŞIMININ TEMEL AŞAMALARI 1. Ön öğrenmelerin harek9te geçirilmesi: Öğretmenler öğrencilerin konu ile ilgili ne bilip bilmediklerini anlamak amacıyla öğrencilerine doğrudan sorular yöneltebileceği gibi beyin fırtınası gibi tekniklerden de yararlanarak öğrencilerin ön bilgilerini harekete geçirmelerine yardımcı olabilir. 2. Yeni bilginin kazanılması: Bilginin tümdengelimci bir yaklaşım ile konunun bir bütün halinde ve bu bütünü oluşturan parçaların birbirleri ile olan ilişkilerini temel alarak yapılan derinlemesine yapılan öğrenme etkinliğidir. Bu sayede öğrenciler bütün-parça-bütün ilişkisi içerisinde ezber öğrenmeler değil anlamlı öğrenmeler yapmaktadırlar. 3. Bilginin anlaşılması: Öğrencinin yeni bir bilgi dokusu ile karşı karşıya gelmesi onlarda anlama ve kavrama süreçlerinin başlaması anlamına gelmektedir.Yeni öğrenilen bilgi eski öğrenilen bilgiler ile bağlantılıysa yeni öğrenilen bilginin yapılandırılması ve böylece
  15. 15. -EĞİTİM BİLİMLERİ- zihne şema olarak kaydedilmesi daha kolay olmaktadır. Eğer yeni öğrenilen bilgiler eski öğrenilenlerle bağdaşmıyorsa, ilgile değilse, bireylerin zihinlerinde yeni düzenlemeler yaparak yeni bir zihinsel denge kurmaları gerekmektedir. 4. Bilgiyi Uygulama:Öğrenilen bilginin öğrenci tarafından işlevsel hale getirildiği aşamadır. Öğrenilen yeni bilgi yaşamının diğer alanlarına da transfer edilebilmeli ve böylece bilgi sadece sınıfa ve sınıf ortamına ait olmaktan çıkarılmalıdır. 5. Bilginin farkında olma:Öğrencilere öğrenmiş oldukları bilgilerin farkında olmalarını sağlayacak etkinliklerin düzenlendiği aşamadır. Bu aşamada öğrenci öğrenmiş olduğu bilgiyi, nerede, ne şekilde ve nasıl kullanması gerektiğinin farkında olması gerekmektedir. Bu amaçla da öğretmenler öğrenme süreci içerisinde drama, proje çalışması, örnek olay incelemesi, işbirlikçi __ öğrenme yolları gibi öğrenme yöntem ve tekniklerinden yararlanmalıdırlar. 1. Aşağıdakilerden hangisi yapısalcı öğretim yaklaşımının temel ilkelerinden birisi degildir? A) Yapısalcı öğrenme kuramından öğrenci kendi öğrenmesinden birinci derecede sorumlu olan kişidir ve öğrenme sürecinde aktif bir rol oynar. B) Yapılandırmacı yaklaşımda öğretmen bilgileri ön organize edicileri kullanarak öğrencilere kendisi sunar ve öğrencilerin anlamlı öğrenmeyi gerçekleştirmelerine yardımcı olur. C) Yapılandırmacı yaklaşımda bilgi ve becerilerin kazındırılmasından daha ziyade bireylerin düşünmesi, anlaması, kendi öğrenmelerinden sorumlu olması ve davranışlarını kontrol etmesi önemlidir. D) Yapılandırmacı yaklaşım, öğrenme sürecini öğrenen açısından ele almakta ve öğrenenin bilgiyi nasıl inşa ettiğinin üzerinde durmaktadır. E) Yapılandırmacı yaklaşımda, öğrenme-öğretme sürecinde tümdengelimci bir yaklaşım takip edilmektedir. YARARLANILAN KAYNAKLAR Senemoğlu, N.(1997) Öğretim:Kuramdan Matbaacılık.Ankara Yurdakul,B.(2005) "Yapılandırmacılık", (Eğitimde Yeni Yönelimler (Editör: Özcan Demirel), PegemA yayınları, Ankara,s.39-61. Yurdakul, B(2004) "Eğitimde Davranışçılıkîan Yapılandırmacılığa Geçiş için Bilgi, Gerçeklik ve Öğrenme Olgulannın Yeniden Anlamlandmlması", Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(8), s.109-120. Demirel, 0.(2003), Kuramdan Uygulamaya Program Geliştirme, Ankara:PegemA yayıncılık. Q UJ A, C, D ve E seçeneklerinde verilen ifadeler Yapılandırmacı yaklaşım ile ilgili doğru ifadelerdir. Yapılandırmacı yaklaşımda bilgi öğrenen kişi tarafından yapılandırılır. Öğretmenin görevi bu süreçte öğrenciye kılavuzluk yapmaktır. Oysa sunuş yoluyla öğretim stratejisinde öğretmen ön organize ediciler kullanarak bilgiyi öğrencilere tümdengelimci bir yaklaşımla aktarmakta, öğrencilerin öğrenme malz^mesini anlamlı bir şekilde öğrenmelerini sağlamaya çalışmaktadır. (Cevap B) ÇOZUMLU K A V R A M A C ÜJ Q "Ğ C UJ m ü Gelişim-Öğrenme Uygulamaya, v e Spo
  16. 16. 10- -OGRENME PSİKOLOJİSİ- 2. Aşağıdakilerden hangisi yapılandırmacı ögrenme yaklaşımının temel özellikleri ile ilgili doğru bir ifadedir? A) Yapılandırmacı yaklaşımda öğretmen dersin başında öğrencilere ilke, kavram ve genellemelerin açıklamasını ve sunusunu yapmakla sorumludur. B) Yapılandırmacı yaklaşımda, ders kitapları ve öğrenme ortamında kullanılan araç gereçler, öğrenmeyi sağlayan ana kaynaklar durumundadır. C) Yapılandırmacı yaklaşımda sonuç değerlendirme yapılmaktadır. Öğretmenler ne öğrettiklerini görebilmeli amacıyla not veren ve sonuç ölçen sınav türlerinden yararlanmaktadırlar. D) Yapılandırmacı yaklaşım, öğrenme sürecinde yapılan etkinlikler açısından öğreten merkezli bir yaklaşımdır. E) Yapılandırmacı yaklaşımda, öğretmen öğreten kişi değil, deneyimler yaşatın bir bireydir. Bu nedenle öğretmenin en temel görevi, öğrenmenin gerçekleşeceği öğrenme ortamının hazırlanmasıdır. Yapılandırmacı yaklaşımda öğrenmeler "öğrenen" eksenli olarak gerçekleştirilir. Öğretmenin en temel görevi öğrenmenin "birincil kaynaklara" yönelik olarak gerçekleşmesini sağlamaktır. Öğretmen, bilginin öğrenci tarafından inşa edilebilmesi için gerekli olan ortamı ve malzemeyi hazırlamakla mükelleftir ve bu onun en temel görevidir. Yapılandırmacı yaklaşımda yapılan değerl^ndirme, sonuç değerlendirme değildir. Performans değerlendirmedir ve değerlendirme sürecine öğrencinin kendisi d9 katılmaktadır. (Cevap E) I.En önemli temsilcileri Piaget, Vygotsky, Gestalt ve Bruner'dir. II. Öğretmen, öğreten bir birey değil, deneyim yaşatan, öğrencide merak duygusu uyandıran bir birey konumundadır. III. Öğrenmeler temel kavramlar etrafında öğretmenin rehberliğinde öğrenciler tarafından gerçekleştirilmektedir. IV. Öğrenme-öğretmen etkinlikleri ikincil kaynaklar yerine birincil kaynaklara dayalı olarak gerçekleştirilmektedir. Yukarıda verilen özellikler, aşağıda verilen hangi öğrenme yaklaşımının temel özellikleridir? A) Tam öğrenme B)Gestalt öğrenme yaklaşımı C)Yapılandırmacı öğrenmeyaklaşımı D)Programlı öğretim E) Bireyselleştirilmiş öğretim Yukarıda verilen özellikler yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının temel özellikleri arasındadır. Yapılandırmacı yaklaşım, öğrenci merkezli ve bilginin öğrenci tarafından keşfedildiği biröğrenme-öğretme sürecini kapsamaktadır. (Cevap C) Aşağıdaki verilen ifadelerden hangisi yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının aşamalarından birisi değildir? A)Ön öğrenmelerin harekete geçirilmesi B)Yeni bilginin kazanılması C)Bilginin anlaşılması D)Bilginin uygulanması E) Bilginin notla değerlendirilmesi Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımında değerlendirme sonuç d9ğerİ9ndirme değil, süreç değerlendirme şeklindedir. Öğretmen gözlemleri, öğrenci çalışmalarının toplanması, portfolyo değerlendirme gibi temel yaklaşımlar kullanılmaktadır. (Cevap E)
  17. 17. -EGITIM BİLIMLERİ- 11 5. Yapılandırmacı öğrenme kuramının temel özellikleri ile ilgili olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Öğrenme birincil kaynaklara dayalı öğrenme materyalleri kullanılarak gerçekleştirilir. B) Öğrenme-öğretm9 sürecinde öğrenciler etkin bir rol oynamaktadırlar. C) Öğrenme öğretme sürecinde bilgiyi işleyen ve yapılandıran öğretmenin kendisidir. D) Öğretmen, öğrencinin özgüveninin ve sorumluluğunun gelişmesine yardımcı olur. E) Gözlem, koieksiyon, sergi, tartışma gibi tekniklerden yararlanılır. Yukarıda verilen özellikler yapılandırmacı öğrenme yaklaşımtnın temel özellikleri arasındadır. Yapılandırmacı yaklaşım, öğrenci merkezli ve bilginin öğrenci tarafından keşfedildiği bir öğrenme-öğretme sürecini kapsamaktadır. Bu nedenle de öğretmek değil öğrencinin öğrenmesi ön plana çıkan bir özellik durumuna gelmektedir. Öğretmen, öğrenciye öğretmez, onların bilgiye kendilerinin öğrenmesi için onlara gerekli deneyimleri yaşatan birey konumundadır. (Cevap B) Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımında işleyen ve yapılandıran öğretmen değil, bizzat öğrencinin kendisidir. Öğretmenin temel görevi öğrencime merak ve keşif yeteneğini uyandırmak ve harekete geçirici eylemlerde bulunmaktır. (Cevap C) i 6. I. Öğretmekdeğilöğrenmekesastır. II. Öğrencideki doğal merak desteklenmektedir. III. Öğrencinin girişimciliği V9 özerkliği desteklenmektedir. IV. Öğretmen öğretm^z, deneyimler yaşatır. Yukarıda verilen özellikler, aşağıda verilen hangi öğrenme yaklaşımının temel özellikleridir? A) Tam öğrenme B) Yapılandırmacı öğrenm^ yaklaşımı C) Programlı öğretim D) Kellerplanı E) Bilgisayar destekîi öğretim UJ Q "cc tn "E UJ '5UJ 7. "Bilişsel açıdan farklı düzeylerde öğrencilerin bulunduğu bir sınıfa öğmtmen, öğrenme malzemesini öğrencilerde keşif ve merak duygusunu uyandırarak tümd9ng9İimci bir yaklaşım ile öğrencilerin kendilerine buldurmak, onlara bilgiyi, öğrenme deneyimi yaşatarak keşfettirmek istemektedir." Öğretmenin bu düşüncesi dikkate alındığında öğrenme-öğretme sürecinde bu öğretmenin hangi öğrenme yaklaşımını uygulamasının daha doğru olacağı söylenebilir? A) Tam öğrenm^ B) Edimsel koşullanma C) Proje temelli öğrenme D) Yapılandırmacı öğrenme E) Bilgisayar destekli öğretim
  18. 18. "Merak", "keşif", "tümdengelimci yaklaşım" kelimeleri yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının anahtar kelimeleridir. Bu yaklaşımda öğretmen öğrencilerin merak ve keşif yetenekleri ile girişimcilik özelliklerine öğrenme-öğretme sürecine dâhil etmekte, bilgiyi bu özelliklerden yararlanarak öğrencinin kendisine keşfettirmektedir. (Cevap D)
  19. 19. 12- -OGRENME PSİKOLOJİSL 8. Aşagıdakilerden hangisi yapılandırmacı öğrenme kuramını öğrenme-öğretme sürecinde uygulayan bir öğretmenin yapacağı davranış türlerinden birisi olamaz? A) Öğrencideki doğal merakı desteklemek B) Öğrencilere neden-sonuç ilişkilerini kuracak yaşantılar kazandırmak C) İşbirliğini geliştirici değil, bireysel öğrenmeleri geliştirici yöntem ve tekniklerden yararlanmak D) Öğrencide özgüveninin ve sorumluluğunun gelişmesine yardımcı olmak E) Öğrencilerin geleceği yönelik tahminlerde bulunmasını ve hipotezler üretmesine yardımcı olmak A, B, C ve E seçeneklerinde verilen ifadeler, yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının temei ilkeleri ile ilgili olarak verilen doğru ifadelerdir. D seçeneğinde verilen ifade ise yanlıştır. Çünkü yapılandırmacı öğrenme yaklaşımında tümevarımcı bir anlayış değil Gestaltcilerin de etkisi ile tümdengelimci bir anlayış bulunmaktadır. (Cevap D) A,B,D ve E seçeneklerinde verilen ifadeler, yapılandırmacı öğrenme yaklaşımında bir öğretmenin yapması gereken temel görevler arasında olan özelliklerdir. C seçeneğinde verilen ifade ise yanlış bir ifadedir. Çünkü yapılandırmacı yaklaşımda öğretmenler işbirliğine dayalı öğretim teknikleri kullanarak, öğrencilerin birbirlerinden de öğrenmeleri imkân sağlamalıdırlar. (Cevap C) 10. Aşağıda verilen ifadelerden hangisi yapılandırmacı yaklaşımda kullanılan bilgi edinme yollardan birisi degildir? A) Ders kitabı B) Henüz yapılandırılmayan ham bilgi C) Öğrenme ortamının kendisi D) İşlenmemiş ham bilgi E) Birbirinden öğrenme yolları Yapılandırmacı yaklaşımda öğrenme-öğretme faaliyetleri birincil kaynaklara bağlı olarak yürütüldüğü için B,C, D ve E seçeneklerinde verilen ifadeler birincil kaynak niteliğinde olan ifadelerdir. Ders kitabı, dergi gibi araç gereçler ise ikincil kaynak niteliğinde olan materyallerdir. (Cevap A) 9. Aşağıdakilerden hangisi yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının temel ilkelerinden birisi değildir? A) Öğrencileri konuya ilgi çekici problemlere yöneltmek B) Eski bilgi ile yeni bilgilerin ilişkilendirilerek öğrenilmesini sağlamak C)Öğrencilerin bireysel görüşlerinin ortaya çıkmasını sağlamak ve onların görüşlerine değer vermek D)Öğretim programını tümevarımcı bir yaklaşımla konu ağırlıklı olarak işlemek E) Bilginin öğrenciler tarafından anlaşılmasını ve uygulanmasını gerçekleştirmek 11. Bireyin öğrenme süreçlerinde pasif olmadığını, bilgiyi etkin bir şekilde alıp, işleyip, kendine göre yorumladığını ve buna göre de sınıf ortamlarının öğrenci merkezli olması gerektiğini savunan öğrenme kuramı hangisidir? A) Sosyal öğrenme kuramı B) Bilgiyi işleme kuramı C) Yapılandırmacı öğrenme kuramı D) Davranışçı öğrenme kuramı E) Bilişsel öğrenme kuramı
  20. 20. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 13 Yapılandırmacılara göre insan zihni boş bir levha değildir. Birey öğrenme süreçlerinde pasif değildir. Aksine öğrendiği ile önceki öğrendikleri arasında bağ kurar ve öğrendiklerini bunlarla ilişkilendirerek yeniden yorumlar. Yapılandırmacılara göre problemi çözmek amaca ulaşmak için sadece bir yol yoktur. Öğrenci bilgiyi olduğu gibi almakyerine bilgiyi yapılandırmalı ve kendine göre şekillendirmelidir. (Cevap C) 13. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yapılandırmacı kurama göre şekillenmiş bir öğretme öğrenme ortamı için uygundur? A) Öğr^tme süreçlerinin öğretmen tarafından yönlendirilmesi B) D^rslerde anlatım ile bir çok bilgi aktarılması C) Öğrenciler arasında yoğun rekabetin yaşanması D) Ders kitabının rehberliğinde bir dersin işlenmesi E) Öğrencilerin sürece aktif katıldığı bir ortam oluşturulması 12. Aşağıdakilerden hangisi yapılandırmacı eğitim anlayışının öğrenme ile ilgili görüşlerini yansıtmaktadır? A) Öğrenme öğrenenin yaşantılarından bağımsız olarak geJişir B) Öğrenme organizmanın içsel deneme yanılmaları ile gerçekleşir C) Organizma olumlu sonuçlanan davranışlarından öğrenir D) Birey çevr9d9ki bireylerin davranışlarının sonuçlarını gözleyerek öğrenir E) Bilgi ve öğrenme bireyin d9ğer yargıları ve yaşantıları tarafından üretilir Yapılandırmacı kuramın hakim olduğu sınıflar rekabetten uzak işbirliğine dayalı öğrenme ortamlarının bulunduğu ortamlardır. Öğretme- öğrenme süreçleri tamamen öğrenci kontrolü ve sorumluluğuna bırakılır. Öğretmen yalnızca bir rehberdir. Öğrencilerin çok bilgi kazanması değil kazandıkları bilgileri kullanabilmeleri veya çok şey üretmeleri esastır. Yapılandırmacı kuramın temeli öğrencinin öğrenme süreçlerine aktif katılması ve öğrenme sorumluluğunu kendi üzerine almasıdır. (C^vap E) Yapılandırmacı öğrenme Vygotsky ile başladığı söylenebilir. Vygotsky'nin bu kurama kazandırdığı en öneımli kavram bireylerin birbirleriyle etkileşimle, işbirliği ile öğrenmesidir. B seçeneği kavrama yoluyla öğrenme, C seçeneği edimsel öğrenme, D seçeneği ise modelden (gözlemle) öğrenmeyi içermektedir. Yapılandırmacı kurama göre kişi kendisinden daha bilgili bir kişiyle iletişim kurarak bilgisini arttırabilir. Birey edindiği yeni bilgiyi kendine göre ön öğrenmelerinin etkisiyle şekillendirerekyeni biryapı oluşturur. Yeni bilgiler bireyin ön öğrenmeleri ve değer yargıları ile yeniden yapılandırılır. (Cevap E) 14. "Yapılandırmacı eğitimin esaslarına göre eğitim programları öğrenci görüşlerine göre yönlendirmelidir. Öğrencilerin bireysel görüşlerine değer vermek ve bunları ortaya çıkarmak 9sas olmalıdır." Buna göre eğitim programını yapılandırmacı eğitim esaslarına göre oluşturmak isteyen bir uzmanın program içerik tasarımı aşağıdakilerden hangisi olmalıdır? A) Modüler programlama yaklaşımı B) Piramit programlama yaklaşımı C) Konu ağı proje merkezti program yaklaşımı D) Sarmal programlama yaklaşımı E) Doğrusal program tasarımı
  21. 21. 14- -OĞRENME PSİKOLOJİSİ- Proje merkezli program yaklaşımı hariç diğer seçeneklerdeki yaklaşımlar öğretmen aktivitesine dayanır. Konu ağı-proje merkezli program yaklaşımında konular öğrenciye bir harita gibi verilir ve belirli zamanlarda nerelerde olmaları gerektiği söylenir. Bu yaklaşımda konu içeriğine öğrenciler kendileri ya da grup olarak karar verirler. Konular küçük projeler olarak da belirlenebilir. Öğrenci merkezli olduğu için en uygun yaklaşım konu ağı proje merkezli program yaklaşımıdır. (Cevap C) 15. "Yapılandırmacı eğitim öğrenci aktivitesine dayanır. Öğrencilerin kendi sorularını sormaları, deney yapmaları ve sonuca ulaşmaları için etkinlikler düzenlenir." Yapılandırmacı eğitim göre öğretmen aşağıdaki öğretim yöntemlerinin hangisinden diğerlerine göre daha az yararlanmak zorundadır? A) Projeyöntemi B) Düz anlatım yöntemi C) Deney yöntemi D) Soru yanıt yöntemi E) Drama-rol oynama yöntemi 16. Aşağıdaki seçeneklerde verilenlerden hangisi sunuş yoluyla öğretim ve yapılandırmacı öğretimin ortak hedef ürünlerinden biridir? A) Öğrenci aktivitesine dayalı öğrenme B) Tümevarım yöntemi C) Problem çözme becerisi kazandırma D) Yaratıcılık becerilerinin geliştirilmesi E) Anlamlı öğrenme Yapılandırmacı yaklaşım öğretmenin kontrol ettiği ve bilgiyi aktardığı öğretmen merkezli sınıfları reddetmektedir. Geleneksel sınıflar öğretmenin bilgileri aktarmasına dayalıdır. Öğrencilerin muhakkak öğrenmeleri gereken sabit ve değişmez fikirler ve düşünceler vardır. Yapılandırmacı kuramda ezber öğrenme yerine öğrencilerin aktif olarak katıldığı süreçlerde edindiği bilgiyi yapılandırmaları ve anlamlı öğrenmaleri söz konusudur. Sunuş yoluyla öğretim stratejisinin hatırlarsak bu stratejide öğrencilere kavram haritaları sayesinde onların anlamlı öğrenmelerini sağlamak esastır. Ancak sunuş yoluyla öğrenmede öğrence pasiftir bu yönüyle asla bu iki farklı yaklaşımı karşılaştırmamalıdır. Tek ortak noktaları ürünlerinin anlamlı öğrenme olmasıdır. (Cevap E) Yapılandımnacı sınıflarda öğrenciyi merkeze alan aktiviteler kullanılır. Bireyler kendi kendilerine öğrenme olanağına kavuşurlar. Öğrencilere salt bilgi kazandırma, onları bilgi hamalları haline getirme değil öğrenciye öğrenmeyi öğretme, problem çözme becerisi kazandırma esastır. Proje, deney ve drama yöntemleri öğrenci aktivitasine ve öğrencilerin üretimine olanak sağlar. Soru yanıt yöntemi de öğrenme süreçlerinde öğrencilerin yeni bilgiyi anlamlandırmalarına ve içselleştirmelerine yardımcı olmak için kullanılabilir. Düz anlatım yöntemi ise öğrenciyi öğrenme süreçlerinde pasif bırakır. Bu sebepten öğretmenin aktivitesine dayalı bu yöntem kullanılmamalıdır. (Cevap B) 17. "Yapılandırmacı kurama göre öğrenci öğrenme süreçlerinde sorumluluk almalı ve sürece aktif biçimde katılmalıdır." Aşağıdakilerden hangisi öğrencinin öğrenme sorumluluğunu alması ve aktif katılımının en önemli sonucudur? A) Az zamanda çok bilginin öğrenilmesi B) Öğrencilerin ezber kabiliyetlerinin gelişmesi C) Öğrenilen bilgilerin gerçek yaşamda kullanılabilmesi D) Öğretmenin daha çok çaba sarf etmesi E) Disiplin sorunlarının daha yoğun yaşanması
  22. 22. -EGİTİM BILIMLERİ- 15 Yapılandırmacı kuramda öğrencilerin öğrenme süreçlerine aktif olarak katılmaları öğretmeni dinlemek veya söyleneni yapmaktan farklıdır. Öğrencinin etkin olarak yazması, okuması, soru sorması, deney yapması, projeler üretmesi, örnekler vermesi, kaynaklara ulaşması vb. demektir. Öğrencinin bu şekilde öğrenme süreçterinde sorumluluk alması yeni edinilen bilginin yapısallaştırılmasını ve gerçek yaşamda kullanılmasını sağlamaktadır. (Cevap C) 19. Aşağıdakilerden hangisi yapısalcı öğrenme kuramı için sövlenemez? A) Öğretilecek bilgiler öğrenciye soyut olarak aktarılmalıdır B) Öğrencinin karşısına yeni çıkan bilgiyi ön öğrenmeleri ile ilişkilendirmesine yardım edilmelidir C) Öğrenciye uyarıcılar açısından zengin materyal sunulmalıdır D) Bireyin öğrendiği bilgiyi içselleştirmesine yardımcı olmak için uygulamaya ağırlık verilmelidir E) Öğrencilerin konu ile ilgili kendi düşüncelerini üretmelerine olanak sağlanmalıdır 18. Aşağıdakilerden hangisi yapılandırmacı kurama göre öğrenci değerlendirilmesi için uygun bir ifade degildir? A) Öğrencilerin kendi gelişim süreçlerini takip.__ etmelerine imkan sağlanmalı B) Değerlendirme tüm öğrenme-öğretme süreçleri boyunca devam etmeli C) Ölçme süreçlerinde test türü araçla ağırlık vermeli D) Öğrencilerin katıldıkları öğrenme faaliyetleri ile ilgili dökümanlar değerlendirmede kullanılmalı E) Öğrencilerin gelişimini yansıtan öğrenci tümel dosyalarından yararlanılmalı Yapılandırmacı kurama göre öğrenmede bireyin ön bilgilerinin yanı sıra kültürel ve sosyal içerik de önemli rol oynar. Belli bir durumda veya belli bir zamanda doğru kabul edilen başka bir durumda ve zamanda yanlış kabul edilebilir. Bilginin doğruluğu kişiye, kültüre ve duruma göre değişeceği için bilginin doğruluğundan çok kullanıştılığı önemlidir. Yapılandırmacı kuram bilgilerin soyut bir biçimde öğrenciye aktarılmasını, öğrencilerin ezbere yöneltilmesini reddeder. (Cevap A) Yapılandırmacı kurama göre test türü ölçmeler öğrenciyi bilgiyi kullanmak yerine ezberlemeye yöneltmektedir. Tüm öğrenciler için aynı öğretme yolları planlansa da öğrenciler verilen bilgiyi kendi bilişsei süreçleri yoluyla edinir ve kendi özel anlamını oluşturur. Yapılandırmacı kurama göre değerlendirme program ve öğretimden ayrı olarak ele alınmalıdır. Öğrencilerin değerlendirilmesinde öğrenme görevine ilişkin dökümanlar ve gözlemler önemli yer tutar. Şu konu açıklığa kavuşturulmalıdır. Yapılandırmacı kuram kağıt kalem testleri kesinlikle kullanılmamalıdır demiyor sadece bu tip ölçme araçları daha az kullanılmalı kullanılacaksa bile başka araç ve yöntemlerle desteklenmelidir diyor. Bu araç gereçlerde Portfolyo, öğretmen gözlemleri, öğrenci görüşmeleri, öğrencilerin yaptıkları projeler, performanslarvb.dir. (Cevap C) 20. Yapılandırmacı kurama göre öğrenme aşamalarından 'dikkat çekmek' aşamasının temel işlevi aşağıdakilerden hangisidir? A) Öğrencilere öğrenme durumu ile ilgili gerekli kaynak ve materyalleri tanıtmak B) Süreç esnasında aktivitelere katılmayan öğrencileri uyarmak C) Öğrencilerin öğrenme görevine odaklanmalarına yardımcı olmak D) Öğrencilerin ön koşul öğrenme eksikliklerini tespit etmek E) Konu ile ilgili kaynak ve içeriği sunmak
  23. 23. 16- -ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ. Yapılandırmacı kurama göre anlamlı öğrenmenin olabilmesi için öğrenme aktiviteleri farklı şekillerde düzenlenebilir. Yapılandırmacı öğrenme faaliyetleri beş aşamada gerçekleşir. 1) dikkat çekmek, 2) k^şfetmek, 3) Açıklamak, 4) bilgiyi anlamlandırmak, 5) değerlendirmek. Bunları kısaca açıklayacak olursak; dikkat çekmek öğrencinin dikkatini öğrenilecek konu üzerine çekmek ve öğrenme görevine odaklanmasını sağlamak. Keşfetmek öğrencinin materyallerle ve diğer grup üyeleriyle etkileşime girerek yaşantılar kazanması. Açıklamak öğrencilerin soyut yaşantılarmı iletişimsel forma dönüştürmektir yani öğrenilen soyut bilgilerin uygulamalarla yeni bilgilerin yansıtılmasıdır. Bilgiyi anlamlandırma basamağı ise öğrencinin öğrendiği bilgiyi ön öğrenmeleri ile birleştirip uygutamaya aktarmasıdır. D^ğerlendirme ise tüm öğrenme süreci boyunca devam ed9n ve bu sürece rehberlik eden bir aşamadır. (CevapC) 1. "Öğrencilerin yeni yapılandıracakları bilgiler ile ilgili hazırbulunuşluk düzeyi sağlanır. Bu amaçla ön koşul bilgiler tamamlanır ve güdülenme sağlanır" ifadesini kullanan bir uzman, yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının hangi aşamasının öneminden bahsetmektedir? A) Ön öğrenmelerin harekete geçirilmesi B) Yeni bilginin kazanılması C) Bilginin anlaşılması D) Bilginin uygulanması E) Bilginin farkında olma 2. Aşağıdakilerden hangisi yapısalcı öğrenme yaklaşımının temel ilkelerinden birisi degildir? A) İşbirliğine dayalı bir öğretim yapılır. B) "Öğrenmek değil öğretmek esastır" prensibine dayanır C) Sonuç değerlendirme değil, süreç değerlendirme vardır. D)Kavrama, uygulama, analiz, sentez gibi üst düzey becerileri geliştirmede kullanılır. E) Öğrenme ortamında birincil kaynaklara daha fazla önem verilir. 3. Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının önde gelen temsilcileri aşağıdaki ifadelerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Bruner, Gagne, Goleman B) Gagne, Slavin, Erickson CEVAPLI KONlf KAVRAMA TE5Tİ
  24. 24. C)Piag et, Bruner, Vygotsk y, Gestalt D) Carol l, VVerthe imer, Kohlber g E) Köhler, Glaser, Nunley
  25. 25. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 17 4. Yapılandırmacı sınıflarda anlamlı öğrenmenin gerçekleşebilmesi için öğrenme faaliyetleri beş aşamalı olarak gerçekleştirilir. Aşağıdakilerden hangisi bu aşamalardan birisi degildir? A) Dikkat çekmek B) Sununun yapılması C) Keşfetmek D) Bilgiyi anlamlandırmak E) Değerlendirmek BÜgîNotv] Yapılandırmacı sınıflarda anlamlı öğrenmenin gerçekleşebilmesi için öğrenme faaliyetleri beş aşamalı olarak gerçekleştirilir. Bu aşamalar şunlardır: A-Dikkat çekmek, B-Keşfetmek, C-Açıklamak, D-Bilgiyi anlamlandırmak, E-Değerlendirmek. Yapılandırmacı sınıflarda yapılan değerlendirme faaliyetleri ile ilgili olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Yapılandırmacı sınıflarda öğretmenler geleneksel kâğıt-kalem testlerini diğer ölçme araçlarına oranla daha çok kullanmak zorundadırlar. B) Yapılandırılmış ya da yapılandırılmamış gözlemler öğrenci değerlendirilmesinde kullanılabilmektedir. C)Proje çalışması, sunular, kısa cevaplı sorulardan değerlendirme sürecinde yararlanılabilir. D)Öğrenci gelişimin yansıtan portfolyo değerlendirme etkinliğinden yararlanılabilir. E) Değerlendirme sürecine öğrencinin kendisi de aktif olarak katılabilmektedir. 5. Aşağıdakilerden hangisi yapısalcı bir sınıfta öğretmenin yerine getirmesi gereken görevlerden birisi değildir? A) Açık uçlu sorular sormak ve öğrencileri sorular üzerine düşündürmek B) Öğrencileri kendi düşüncelerini test etmeye, kendi sorularını yanıtlamaya teşvik etmek C) Öğrencileri diğer bireylerin fikirlerini sorgulamaya teşvik etmek D) Konuları kitaba bağlı kalarak anlatmak ve öğrencilere anlattığı konuyu tekrar yaptırmak E) Öğrencilerin ön bilgilerini açığa çıkarmak Yapılandırmacı yaklaşımın uygulandığı bir sınıfta öğrenme-öğretme sürecinde öğretmenin yapması gereken ilk faaliyet(basamak) aşağıdakilerden hangisidir? A) İlke, kavram ve genellemeleri açıklama B) Dikkat çekmek C) Sunumyapmak D) Araç gereç kullanmak E) Sınıfın fiziksel imkânlarına ve oturma düzenini dikkate almak 6. Aşağıdakilerden hangisi yapılandırmacı yaklaşımın uygulandığı bir sınıfın temel özelliklerinden birisi degildir? A) Bilgilerin gerçek yaşama transfer edebilmek B) Değerlendirme sürecine öğrencilerin katılması C) Ön öğrenmelerin harekete geçirilmesi D) Ders kitabına ve araç-gereçlere bağımlılık E) İşbirlikçi bir öğrenme ortamı 9. "Öğrenilen bilgiler işlevsel hale getirilmelidir. Bilgi yalnızca öğrenildiği sınıf veya ortamda kalmamalı, benzer ve farklı problem durumlarına uygulanabilmelidir" ifadesini kullanan bir uzman, yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının hangi aşamasının öneminden bahsetmektedir? A) Ön öğrenmelerin harekete geçirilmesi B) Yeni bilginin kazanılması C) Bilginin anlaşılması D) Bilginin uygulanması E) Bilginin farkında olma de
  26. 26. 18- -ÖĞRENME PSİKOLOJİSL 10. Yapılandırmacı ögrenme yaklaşımının genel özellikleri ile ilgili olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Etkinlikler öğrenci merkezlidir. B) Öğrencilerin derslerde geçen temel kavramları anlayıp anlamadıkları dikkate alınır. C) Öğrenme ortamında öğrenciye öğrendiğini uygulama-deneme ve keşfetme fırsatı verilir. D) Öğrenmeden birinci derecede sorumlu olan kişi öğretmenin kendisidir ve öğretmen süreçte öğrenciden daha aktif bir konumdadır. E) Öğrencinin özerklik ve girişimcilik ruhu öğretmen tarafından desteklenmektedir. 13. "Yapılandırmacı eğitim öğrenci aktivitesine dayanır. Öğrenme süreçlerinin her aşamasında olduğu gibi öğrenci değerlendirme süreçlerinde de aktif olmalıdır." Buna göre yapılandırmacı eğitim anlayışı için en uygun ölçme aracı aşağıdakilerden hangisidir? A) Portfolyo B) Kısa cevaplı testler C) Çoktan seçmeli testler D) Standart başarı testleri E) Doğru yanlış testler 11. "Yapılandırmacı kurama göre birey bilgiyi aktif otarak edinir ve yeni edindiği bilgiyi kendisi yapılandırır." kurama göre yeni ve yorumlamada ____,._. arasındaki faklılığın temel nedeni aşağıdakilerden ^ hangisidir? § 14. Yapılandırmacı kurama göre öğrenme-öğretme süreçlerinde yapılan değerlendirmenin amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Öğrencilerin birbirleriyle karşılaştırılmak B) Program işlerliğinin sınamak C) Öğrenme güçlüklerinin tespit etmek D) Öğrenme süreçlerine rehberlik etmek E) Öğrencilere not vermek A) Bireyin geçmiş yaşantıları B) Öğretmenin bilgiyi aktarma biçimi C) Davranışının sonucunda aldığı pekiştireçler D) Öğrenme süreçlerinde kullanılan araç gereç E) Öğrenenin model aldığı kişinin özellikleri 12. Yapısalcı yaklaşıma göre bireylerin öğrenmelerindeki temel unsur aşagıdakilerden hangisidir? A) Kalıtım B) Biyolojik süreçler C) Denemeyanılmasüreçleri D) Diğer organizmalarla etkileşimi E) Davranışların pekiştirilmesi 15. Aşağıdakilerden hangisi yapılandırmacı kurama göre şekillenmiş bir öğretme süreçlerinde öğretmenin görevlerinden biri değildir? A) Öğrencilerin öğrenilecek konu ile ilgili ön bilgilerini açığa çıkarmak B) Öğrenciler arasında işbirliği ve aktif katılımı sağlamak C) Öğrencilere konu ile ilgili çeşitli kaynaklar sunmak A) Sınıfı ve öğretme süreçlerini kontrol etmek E) Öğrencileri sorgulamaya ve eleştirmeye teşvik etmek Yapılandırmacı yapılandırmada o bireyler -S2 bilgiyi
  27. 27. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 19 16. Aşağıdakilerden hangisi bireysel gelişim dosyalarının (Portfolyo) öğrenme-öğretme süreçlerine katkılarından biri değildir? A) Öğrencilerin ilgi alanlarının ve yeteneklerinin anlaşılmasına yardımcı olur B) Öğrencinin öğrenim sürecindeki gelişiminin takip edilmesineolanaksağlar C) Öğrencilerin sınırlı kriterlerle değerlendirilmesini önler D) Öğrencilerin değerlendirme süreçlerine aktif katılımını sağlar E) Öğrencilerin yeteneklerine göre sınıflandırılmasını sağlar co 17. Aşağıdaki ölçme araçlarından hangisi yapısalcı {£ öğrenme kuramına göre öğrenme süreçlerinin s değerlendirilmesinde daha az kullanılmalıdır? "s A) Öğrenci tümel dosyaları ±= B) Başarı testleri Jjj C) Öğretmen gözlemleri "^ D) Öğrenci görüşmeleri 'E E) Projeler 18. Yapısalcı kurama göre öğrenme beş aşamada gerçekleşir. Aşağıdakilerden hangisi bu aşamalardan biri değildir? A) Dikkat çekmek B) Keşfetmek C) Açıklamak D) Değerlendlrmek E) Küçük adımlarla ilerlemek CEVAP ANAHTARI 1.A 7. A 13.A 2.B 8.B 14.D 3. C 9. D 15. D 4.B 10.D 16. E 5. D 11.A 17.B 6.D 12.D 18.E
  28. 28. 20- -OGRENME PSİKOLOJİSL 1. Aşagıdakilerden hangisi. eğitimde "yapısalcı" (constructivist) öğrenme kuramına göre uygun öğretmen davranışları arasında ver almaz? (2002 KPSS) A) Öğrencilere, üzerinde düşünecekleri somut yaşantılar kazandırma B) Öğrencilere, onları buluşa yöneltecek sorular sorma C) Öğrencilere, etkinlikler sonunda ne öğreneceklerini baştan söyleme D) Öğrencileri, kazandıkları somut yaşantılar üzerinde düşündürme E) Öğrencileri, öğrendiklerini birleştirip bütünleştirmeye yöneltme Yapısalcı öğrenme yaklaşımı bilgiyi aktarma esasına değil, bilginin zehinde inşası ve oluşturulması esasına dayanan bir öğrenme yaklaşımıdır. Bu nedenle yapısalcı öğrenme yaklaşımında bilgi önceden yapılandırılmadığı için, öğrencilere etkinlikler sonunda ne öğreneceklerini söyleme doğru bir yol değildir. Bu daha çok davranışçı öğretme yaklaşımında geçerlidir. (Cevap C) Yapısalcı öğrenme kuramı öğrenciye odaklıdır ve öğrenme kavramını öğrencinin rol aldığı etkin bir süreç olarak ele almıştır. Yapılandırmacı kuramın beş temel ilkesi vardır. -Öğrencileri ilgi duydukları problemlere yönlendirmek -Öğrenmeyi genel kavramlarla yapılandırmak -Öğrencinin bireysel görüşlerini dikkate almak -Programları öğrenci görüşlerine göre şekillendirmek -Değerlendirme süreçlerini öğretim kapsamında ele almak Öğrencinin merkezde olduğu yapılandırmacı sınıflar bireylerin kendi kendine öğrenme imkanı bulduğu ortamlardır. Yapılandırmacı sınıflarda öğretmenin görevi bilgi aktarmak değil öğrencinin bilgiye ulaşması için rehberlik etmektir. (Cevap D) 2. Aşağıdakilerden hangisi yapısalcı öğrenme yaklaşımın (constrcutivism) kullandığı eğitim uygulamalarının temel özelliklerinden biri değildir? (2003 KPSS) A) Değerlendirmede düşünme biçimine ağırlık verilmesi B) Öğretme-öğrenme sürecinde öğrencinin etkin bir rolünün olması C) Sınıf içi ve dışı etkinliklerin, öğrencinin problem çözme becerilerini geliştirmeye yönelik olması D) Sınıfın, bilgilerin aktarıldığı bir ortam olması E) Genellikle birincil kaynak niteliğindeki öğretme- öğrenme materyalinin kullanılması 3. - Piaget'nin zihinsel gelişim kuramına dayalıdır. - Öğrenenin deneyim kazanmasına ve onun bu deneyimlerini düşünmesine dayanır. - Öğretmenin görevi; öğretmek değil, öğrencilerin öğrenmelerini sağlamaktır. Yukarıdaki özellikleri barındıran öğretme-öğrenme yaklaşımı aşağıdakilerden hangisidir? (2004 KPSS) A) Çoklu zeka kuramı B) Eleştirel düşünme C) Yapılandırmacılık D) Yaşam boyu öğrenme E) Seviye grupları uygulaması ÇIKMIŞ SORULAR ve GÖZÜMLERÎ
  29. 29. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 21 Piaget'ye göre bilginin örgütlenmesi bilinçli bir zakaya sahip olan organizmanın çavre ile arasındaki etkileşimin sonucunda gerçekleşir. Bilgi uyum sağlatıcı bir faaliyettir. Bir problemi çözmek ya da amaca ulaşmak için birden fazla yol olabilir. Dünyayı tanımlamak için tek bir gerçek yol yoktur. Bu görüşleri temel alan yapılandırmacılığın temel ilkeleri: - Öğrencileri konuya ilgi uyandıran problemlere yönaltmek - Öğrenmeyi en genel kavramlarla yapılandırmak - Öğrencilerin bireysel görüşlerini ortaya çıkarmak ve bu görüşlere değer vermak - Eğitim programını öğrenci görüşlerina göre yönlendirmek - Öğrenmalerin değerlendirilmesini kapsamında ele alımak. öğretim (CavapC ) | Q "E ÜJ UJ "5 UJ >
  30. 30. 22- -PROGRAM GELİŞTİRME. Türkiye'de eğitim programlarının geliştirilmesinden sorumlu birim Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığıdır. Doğrudan bakana bağlı, bilimsel karar alma ve danışma organıdır. Eğitim programlarını aşağıdaki nedenlerden dolayı sürekli geliştirmek gerekmektedir: 1. Bilim ve teknolojide meydana gelen gelişmeler 2. Konu alanında meydana gelen gelişmeler 3. Toplumun ve öğrencilerin gereksinimlerinin, beklentilerinin, yaşam tarzlarının değişmesi 4. Öğretmenlik mesleği ile ilgili yeni gelişmeler 5. Programın ilk geliştirildiğinde gözden kaçan bazı unsurların olması Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının görevleri şunlardır: >> Program geliştirme faaliyetlerini gerçekleştirir. (Hangi alanlarda program geliştirme çalışmalarının yapılacağına karar vermek) » Ülkenin başat eğitim felsefesinin programlara yansıtılmasını sağlamak » Program geliştirme çalışmaları arasında koordinasyonu sağlamak » Her derece ve türde okullara yönelik öğretim programlarını hazırlar. » Hazırlanan programları kabul ya da değiştirmede karar organıdır. » Kişi ve kuruluşlarca, incelenip tavsiyesi istenen eserler hakkında gerekli işlemleri yapar. » Ders programı çizelgeleri, saatlerini belirler. » Öğretmen niteliklerini belirler >> Eğitim ve öğretime ilişkin yasa, tüzük ve PROGRAM GEÜŞTIRME
  31. 31. yönetmeliklerin hazırlanması çalışmalarını yürütür. » Ders veya yardımcı ders kitaplarını hazırlar, hazırlatılmasını sağlar, inceler veya satın alınması hususunda görüş sunar ve komisyonlar kurarak inceletir ve onaylar. >> Yüksek öğrenim dışmdaki yabancı ve yerel öğretim kurumları arasındaki denklik durumlarını incelerve karara bağlar. » Her seviyedeki özel okulların akredite işlevlerinde görev alabilir. Yüksek öğrenim dışındaki okulların müfredat programlarını inceler, onaylar ve bu kurumlarda görev alacak personelin Öğretmenler Yasası ve Milli Eğitim Yasasında belirtilen ehliyetlere sahip olup olmadıklarını inceler ve bu konuda görüş verir. » Kurs yeri ve dershanelerin müfredat programlarını inceler ve onaylar. » Yabancı ülkelerde yerleşmiş vatandaşların çocukları için açılan Türk Dili ve Kültürü Okullarında verilecek eğitim ve öğretimin plan ve programlarını hazırlar; >> Kamuoyu gerektirecek önemli ve genel eğitim konularını Milli Eğitim Şurasının incelemesine sunarve Şurayı düzenler. >> Talim ve Terbiye Kurul Üyeleri denetim amacıyla olmamak koşuluyla, mevcut veya yeni eğitim ve öğretim programlarını yerinde inceleyip deneme, değiştirme ve geliştirme amacıyla, her derecedeki okul ve eğitim kurumlarında inceleme ve araştırma yapar, dersleri takip eder; gerektiğinde öğretmen ve yöneticilerle eğitim ve öğrenim konularında toplantılar düzenler; Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının yapısı şekil 1 'de gösterilmektedir.
  32. 32. -EGITIM BILIMLERI- 23 TALIM VE TERBIYE KURULU BASKANLIGI Kurul/ Başkan-Uyeler (Kararve Koordinasyon Grubu) lli Eğitim Bakanlığı merkez örgütü temsilcileri (Gen, Müd. Temsilcileri, TTK temsilcisi, Teftiş kurulu temsilcisi, İlgili gen. müdürlük ve öğretmen örgütleri temsilcileri, Konu alanı temsilcileri (konu alanı öğretmen temsilcisi, Kurum temsilcisi, işçi/işveren temsilcisi, meslek odası temsilcisi), veli temsilcileri (okul-aile birliği, öğrenci velisi temsilcisi) ve öğrenci IProgram Geliştirme Grubu/Komisyonu 1. Program Geliştirme Uzmanı 2. Ölçme ve Değerlendirme Uzmanı 3. Alan Uzmanı 4. Alan öğretmeni Program Danışma Grubu/Komisyonu 1 . Eğitim Felsefecisi 2. Eğitim Psikologu 3. Eğitim Sosyologu 4. Eğitim Ekonomisti 5. Eğitim Denetçisi 6 . Eğitim Yöneticisi 7. Eğitim Teknologu 8 . İletişim Uzmanı 9 . Diğer üyeler m Jbz tu "5 UJ Şekil 1. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının Yapısı
  33. 33. 24- -PROGRAM GELİŞTİRME- 1. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığında eğitim programı geliştirmek amacıyla oluşturulan komisyonda, aşağıdakilerden hangisinin bulunması zorunlu degildir? A) Ölçme ve değerlendirme uzmanı B) Konu alanı uzmanı C) Program geliştirme uzmanı D) Bakanlık temsilcisi E) Branş öğretmeni 2. Program Geliştirme Komisyonunda Fen ve Teknoloji dersi programı hazırlanırken aşağıdakilerden hangisi cevaplanacak sorulardan biri degildir? A) Ders programının hedef kitlesi kimlerdir? B) Programın içeriğinde hangi konular yer alacaktır? C) İçerik öğrencileri kurum sınavlarına hazırlamaya yeterli mi? D) Eğitimin içeriği öğrenci merkezli mi, toplum merkezli mi, ders (konu) merkezli mi yoksa başka bir faktöre göre mi belirlenecektir? E) ÖZ9İ hedefler, uzak ve genel hedeflere uygun mu? 4. Eğitim ekonomisi/planlaması uzmanının program geliştirme sürecinde aşağıdakilerden hangisine katkısının daha fazla olacağı düşünülebilir? A) Öğrencilerin ilgi ve yeteneklerini saptama B) En az zaman V9 maliyetle ulaşılabilir hedefler belirleme C) Hedefe uygun konu seçme D) Öğrenci başarısını ölçme ve değerlendirme E) Okulun maddi kaynaklarını artırma 5. Aşağıdakilerin hangisi eğitim programlarının sürekli geliştirilmesini gerekli kılan faktörlerden biri değiidir? A) Bilimsel ve teknolojik alanda meydana gelen değişmeler A) Konu alanında meydana gelen değişmeler B) Toplumun ve öğrencilerin ihtiyaçlarının ve beklentilerinin değişmesi B) Öğretmenlik mesleği ile ilgili yeni gelişmeler E) Öğrencilerin fiziki gelişimleri o çn Q UÜ o «H 6. Program Geliştirme Komisyonu kurulduktan sonra yapılacak ilk çalışma aşağıdakilerden hangisidir? A) Hedefleri belirleme B) Eğitim durumları belirleme C) İçeriği belirleme D) Eğitim ihtiyacını belirleme E) Belirtke tablosu yapma 3. Aşağıdakilerden hangisi uygulanmakta olan bir ders programın geliştirilmesini zorunlu kılan faktörlerden biri değildir? A) Öğretmenlik mesleği ile ilgili yeni uygulamalar ve gelişmeler B) Ders ya da konu alanında meydana gelen değişmeler C) Toplumun yaşam tarzı, beklenti ve ihtiyaçlarının değişmesi D) Bilim ve teknolojideki yenilikler E) Öğretmenlerin sosyo-ekonomik durumundaki gelişmeler 7. Aşağıdakilerden hangisi program geliştirme sürecinin aşamaları doğru olarak verilmiştir? A) Tasarlama-Deneme-Değerlendirme-Düzeltme B) Tasarlama-Denem9- Düzeltme-Değerİ9ndirme C) Den^me -Tasarlama- Düzeltme-Değerlendirme D) Tasarlama- Düzeltme -Den^me- Değerlendirm9 E) Değ^rlendirme -Tasarlama-Deneme-Düzeltme CEVAPLI K A V H A M A
  34. 34. -EGITIM BILIMLERI- 25 8. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı'nın görevleri arasında aşağıdakilerden hangisi sayılamaz? A) Eğitim programları geliştirmek B) Milli eğitim şurasını düzenlemek C) Derslerin haftada kaç saat olacağına karar vermek D) Hangi alanlarda öğretmen yetiştirileceğine karar vermek E) Komisyonlarca hazırlanan ders programlarını onaylamak 11. Aşağıdakilerden hangisi program karar ve koordinasyon grubunun görevlerinden biri degildir? A) Hangi alanlarda program geliştirme çalışmalarının yapılacağına karar vermek B) Ülkenin başat eğitim felsefesinin programlara yansıtılmasına karar vermek C) Hazırlanan programları kabul ya da değiştirmede karar organı olarak görev yapmak D) Program geliştirme çalışmaları arasında koordinasyonu sağlamak E) Bir dersin programını hazırlamak, uygulamak ve değerlendirmek 9. Aşağıdakilerden hangisi program geliştirme sürecine katılan eğitimciterin dikkatli bir şekilde cevaplandırması gereken sorulardan biri değildir? A) Hedefler öğrenci ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte mi? B) Öğrenciler, hedeflenen davranışları kazanmaiarı için hangi yaşantıları geçirmeli, hangi eğitim durumları kullanılmalıdır? C) Öğrencilerin gelişim düzeyi (psikososyal-fiziksel) nasıl kontrol edilmelidir? D) İçerik bilimsel, güncel ve kendi içinde tutarlı mı? E) Eğitim durumları nasıl düzenlenirse istendik öğrenci davranışları geliştirme bakımından en verimli olur? 'm 12. Program geliştirme sürecinde, olası hedeflerin kesin hedeflere dönüştürülmesinde, çeşitli eğitim bilim disiplinlerinden faydalanılır. Aşağıdakilerden hangisi bu eğitim bilim disiplinlerinden biri degildir? A) Eğitim felsefesi B) Eğitim sosyolojisi C) Eğitim psikolojisi D) Eğitim teknolojisi E) Eğitim ekonomisi 10. Program geliştirme süreci ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru bir ifadedir? A) Program geliştirme durağan bir süreçtir. B) Programın değerlendirilmesi programa nasıl başlanacağını belirler. C) Eğitim durumları "niçin öğretileceği?" sorusuna cevap verir. D) Program geliştirme çalışmaları ihtiyaç anaiizi ve değerlendirmesi sonuçlarına dayalı olarak başlatılmalıdır. E) Değerlendirme sürecinde "Ne öğretilecek?" sorusuna cevap aranır. 13. Aşağıdakilerden hangisi program geliştirme sürecinin başlıca ilkelerinden biri degildir? A) Uygulanmakta olan programlar, araştırma geliştirme faaliyetleri ile değerlendirilerek geliştirilir. B) Program geliştirme dinamik ve devamlılığı olan bir süreçtir. C) Program geliştirme süreci uygulanmakta olan eğitimin kalite kontrolünü yapar. D) Program geliştirme süreci, eğitim programının öğelerini sistem bütünlüğü yaklaşımıyla inceler. E) Program geliştirme sürecinde ihtiyaçlar değerlendirme aşamasında hedeflere dönüştürülür.
  35. 35. 26- -PROGRAM GELİŞTİRME- 14. Bir bölgede yapılan araştırmalar, bu bölge ekonomisinde maden sektörünün ağırlık taşıdığını göstermiştir. Bunun üzerine, bölgede yapılan eğitim uygulamalarında maden sektörü ile ilgili hedeflere öncelik verilmesi kararlaştırılmıştır. Bu karar, özellikle aşağıdakilerden hangisi dikkate alınarak verilmiştir? A) Konu alanındaki yenilikler eğitimin hedeflerine yansıtılmalıdır. B) Eğitimin hedefleri belirlenirken toplumsal çevrenin ihtiyaçları dikkate alınmalıdır. C) Eğitimin hedefleri belirlenirken değişik yollar izlenebilir. D) Bireylerin eğitimden bekledikleri zamanla değişebilir. E) Bilim ve teknolojideki gelişmeler hedeflerin sürekli geliştirilmesini gerektirir. 15. Program danışma grubunda yer alan eğitim felsefesi uzmanı aşağıda yapılan çalışmaların hangisine en fazla katkıda bulunur? A) Hedefleri sıraya koymada B) içeriğin öğrencinin gelişim seviyesine uygun olmasını sağlamada C) Ölçme ve değerlendirme yöntemlerini belirlemede D) Hedeflere uygun yöntem belirlemede E) İçeriğin bilimselliğini ve güncelliğini sağlamada 1.D 6. D 11.E 2. C 7. A 12.D 3. E 8. D 13.E 4. B 9. C 14.B 5. E 10. D 15. A
  36. 36. -EĞİTİM BİÜMLERİ- 27 Ülkemizde, okullarda okutulan dersler. öğretim programları, bu derslerde yararlanılabilecek ders kitapları ve yardımcı kitaplar konusunda yetkili karar organı aşağıdakilerden hangisidir? (2001 KPSS) A) Milii Eğitim Şurası B) Milli Eğitim Müdürlükleri C) Teftiş Kurulu Başkanlığı D) Ortaöğretim Genel Müdürlüğü E) Talim Terbiye Kurulu Ülkemizde program geliştirme çalışmalarının tarihsel gelişimine baktığımızda ilk önemli nokta Tevhid-i Tedrisat Kanununun kabulüdür. Bu kanunla tüm eğitim kurumları Milli Eğitim Bakanlığı bünyesi altında toplanmış ve eğitim programları üzerinde kapsamlı değişiklikler yapılmıştır. Program geliştirme çalışmaları mahalli okullar ve İl Milli Eğitim Müdürlüklerinin destek ve işbirliğiyle başlamış daha sonra Milli Eğitim Bakanlığı merkez örgütünde devam etmiştir. Şu an ülkemizde eğitim programlarının hazırlanması, uygulanması ve bu programların değerlendirilip geliştirilmesinden Talim Terbiye Kurulu sorumludur. (Cevap E) ÇIHMIŞ SOHULAH ve ÇÛZÜMLEHİ
  37. 37. 28- -ÖĞRETİMJLKEVETEKNİKLERİ. ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNCE TEKNİĞİ Edvvard de Bono tarafından geliştirilmiş bir grup tartışma tekniğidir. ş dünyasından eğitime gelmiş bir tekniktir. İnsanların olaylara "at gözlüğü" ile bakmasını önler. Tek tip düşünmeye karşı çıkar. Düşünce ve önerilerin belli bir düzen içinde sunulması ve sistematikleştirilmesi için kuilanılan bir yöntemdir. Şapkanın rengine göre bütün boyutlarını görür ve ona göre görüş belirtir. Herhangi bir konuda karar alma öncesinde etkin bir şekilde kullanılır. Herkes sırasıyla 6 şapkayı giyer. Öğrenciler giydiği şapkaya göre fikirlerini söyler. Kötü bir durumun hep olumsuz yönlerinin olmadığının, olumlu yönlerinin de olabileceğini savunur. Beyaz şapka (TARAFSIZ): Açık tarafsız ve tartışmasız olarak kabul edilen bilgileri temsil eder. Kırmızı şapka (DUYGUSAL): Duygusal tepkileri, tutkuları ve sezgileri temsil eder. Siyah şapka (KARAMSAR): Tehlikeleri kötümser tepkileri ve riskleri temsil eder. Sarı şapka (İYİMSER): Avantajları, faydaları, iyimser düşünmeyi ve fırsatları temsil eder. Yeşil şapka (YARATICI): Yaratıcılığı.üretkenliği ve kararın alınması durumunda başka neler yapılabileceğini gösterir. Mavi şapka (KARAR VEREN): Sonuçları, çözümleri ve serinkanlı bir şekilde karar almayı temsil eder. Konu belirlenir, şapkalar takılır ve değiştirilir ve fikirler tahtaya yazılır. Ve son olarak MAVİ şapka yakılarak konuyla ilgili karar verilir. Yararları » Nasıl düşünülmesi gerektiğini öğretir. » Aynı olay karşısında farklı düşünme yaklaşımları geliştirir. >> Tek tip düşünme önlenir. OGRETİM ILKE VE TEKNIKLERI i Oğretim Yöntemieri
  38. 38. >> Ders ölü-durgun noktalardan kurtulur. >> Öğrencinin yaratıcı düşünme becerisini geliştirir. » Bir karar almadan önce konunun enine boyuna tartışılmasmı sağlar. » En sonunda karar alma vardır. MİKROÖĞRETİM Öğretmen yetiştirmede kullanılan bir tekniktir. Öğretmen adaylarına kişilik kazandırmak ve araştırma yeteneklerini geliştirmek amacı güdülür. Adını derslerin kısa tutulmasından alır. Öğretmen yetiştirmede kullanılır. Öğretme süreci kontrol altına alınır. Yansıtıcı öğretmen yetiştirilmesinde kullanılır. Her öğretmen adayı hem öğrenci hem de öğretmen rolündedir. "Öğret yeniden öğret" çevrimi vardır. Öğretmen adayı seçtiği konuyu planlar ve öğretir. Bu süreç kameraya kaydedilir ve sonradan izlenerek, adaya dönüt ve düzeltme verilir. Öğretmen adayı gelen eleştiriler doğrultusunda dersini ve etkinliklerini yeniden planlayarak yeniden öğretir. Bu uygulamadan sonrada yeniden dönüt verilir. Kısaca bu teknik ile öğretmen adayına yapay bir ortamda hizmet öncesi deneyim kazandırılır. 4-20 kişilik gruplarda 5-20 dakika sürelerde bir konunun öğretiminde uygulanan öğretim tekniğidir. Dersle kısa tutulur. Öğrenci sayısının az olmasına dikkat edilmelidir. BEYİN FIRTINASI TEKNİĞİ Beyin fırtınası tekniği, eleştiri ve yargılama olmaksızın, bir konu üzerinde düşüncelerin yüksek sesle dile getirilmesi esasına dayanan, yaratıcı düşünceleri ortaya çıkarmak amacıyla kullanılan bir tekniktir. Bu teknikle, bir grup insanın belli bir konuda kısa sürede çok sayıda düşünce üretmesi beklenmektedir. Osborn tarafından geliştirilmiştir. Öğrencilerin yaratıcı düşünme ve problem çözme gücünü geliştirmeyi amaçlayan bir tartışma
  39. 39. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 29 tekniğidir. Bir konuya çözüm getirmek, karar vermek ve hayal yoluyla düşünce üretmek için kullanılır. Konuyla ilgili öğrencilere söz hakkı verilir. Öğrenciler hayal kurarlar ve akıllarına geleni söylerler. Görüş belirtmek istemeyen öğrencilerin beni geçiniz deme hakkı vardır. Öğrencilerin söylediği her şey tahtaya veya saydama not alınır. Bu süreçte görüşlerin niteliği değil niceliği daha önemlidir. Uygulama sırasında öğrenciierin görüşlerinin düzenlenmesi, yargılanması ve eleştirilmesi yoktur. Değerlendirme aşamasında ise söylenenler sınıflandırılır, yeni ilişkiler kurulmaya çalışılır ve değerlendirilir. Beyin fırtınası tekniğinde, problem çözümünde kullanılan yollar şunlardır; a) Benzerinden yararlanma, b) Fikir Bağlantıları Kurma c) Zarardan yarar çıkarma. Etkili Kullanım İlkeleri » Süre belirlenmeli, herkesin katkı sağlaması istenmelidir. » Fikir üretme ve eleştiri aynı anda gerçekleşmez. Eleştiri kapı dışına bırakılır. » Fikirlerin tartışıldığı ortam güvenilir ve serbest olmadığında bir işe yaramaz. » Söylenenlerin niteliği değil niceliği önemlidir. Toplantının amacı ve sorunun ne olduğu belirtilmelidir. Öğrenciler birbirlerini daha iyi anlarlar. Karşılıklı anlaşılma, her öğrencinin kendisini daha iyi anlamasını ve ifade etmesini sağlar. Her türlü görüş not edilmelidir. Toplantının hedefi ve problem herkes tarafından anlaşılmış olmalıdır. Konu öğrencinin ilgi alanına ve gelişim dönemine uygun olmalıdır. Üstün yetenekli bir katılımcının olması gereklidir. Toplantının sonunda; değerlendirme, çözüm yollarını bulma ve ilişkiler kurma yer almalıdır. verme davranışları gelişir Üst düzey hedef davranışları (analiz, sentez, değerlendirme) kazandırmada kullanılır. Öğrencilerin hayal kurmaları ve akıllarına gelenleri ifade etmeleri sağlanır. Duyguların ve fikirlerin ifadesiyle insanlar rahatlar. Sınırlılıkları » Her öğrencinin katılımı aynı olmayabilir. » Beyin fırtınasında daha önce araiarında ilişki kurulmamış nesneler ya da düşünceler arasında ilişki kurulması gerekir. » Hızlı tur bazı öğrencilerin konuyu izlemelerini güçleştirebilir. >> Öğrencilerin bir oturumda sonuca gitmesi beklenmemelidir. » Her beyin fırtınası tekniği sürecinde problem çözümlenemeyebilir. » Psikomotor etkinliklerde uygulanması zordur. » Analitik düşünmeye uygun değildir. Beyin fırtınası tekniğinde Ne Olmaz?: Fikir üretme aşamasında düzenleme ve yönlendirme yoktur. Misafir dinleyici ve teyp bulundurulmamalıdır (rahatça fikirlerin söylenmesi için). Serbest ve güvenilir bir atmosfer sağlanamazsa başarıya ulaşamaz. Faydaları Problem çözme ve yaratıcı düşünme becerisi gelişir. Sınıfta dikkat çeker, zevkli bir hava oluşturur. Öğrencilerde ilkeleri kuilanma ve karar
  40. 40. 30- -ÖĞRETİM İLKE VE TEKNİKLERİ. 1. Bir probleme çözüm getirmek ya da bir konu hakkında çok hızlı ve yaratıcı şekilde fikir üretmek için aşağıdaki yöntemlerden hangisi kullanılmalıdır? A) Mikro öğretim B) Altı şapkalı düşünce tekniği C) Beyin fırtınası D) Münazara E) Benzetim 3. - Düşünce ve önerilerin belli bir düzen içinde sunularak sistematikleştirilmesini sağlar Düşüncelerin arkasında yatan duyguların ayrıştırılmasını sağlar Yukarıda temel özellikleri verilen problem çözme tekniği olarak ta kullanılan yöntem aşağıdakilerden hangisidir? A) Beyin fırtınası B) Altı şapkalı düşünce tekniği C) Mikro öğretim D) Tartışma E) Simülasyon Beyin fırtınası bireylerin eleştirilme endişesi olmadan fikirlerini rahatlıkla ifade ettikleri grup tartışma tekniğidir. Beyin fırtınası değişik fikirlerin ortaya konmasını destekler ve böylece kısa sürede çok sayıda farklı fikir üretilir. Beyin fırtınası yaratıcı problem çözme gücünü geliştirmeyi amaçlayan bir tekniktir. Bir konu hakkında hayal yoluyla çok sayıda ve yaratıcı fikirler üretmek için kullanılır. (Cevap C) 2. Aşağıdakilerden hangisi beyin fırtınası yönteminin özelliklerinden biri değildir? A) Üretilen fikirlerin sayısından çok niteliği önemlidir B) Rahat bir ortamda olmalı, birey fikirleri dolayısıyla eleştirilmemelidir C) Değişik fikirlerin ortaya konmasını destekler D) Tartışma fikirler tamamen ortaya atıldıktan sonra başlar E) Yaratıcılığı destekler Edvvard De Bono tarafından yaratıcı düşünmeyi desteklemek için bir teknik olan altı şapkalı düşünce tekniği düşünce ve önerilerin belli bir düzen içinde sunulması ve sistematikleştirilmesi için kullanılan bir tekniktir. 6 renkli şapka düşüncelerin ayrıştırılması için kullanılan sembollerdir. Şapkaların rengi değiştikçe rengin simgelediği düşünceler belli bir düzen içinde o şapkanın temsil ettiği niteliklerle aktarılır. Beyaz şapka: Tarafsızlık ve objektiflik Kırmızı şapka: Öfke, tutku ve duygu Siyah şapka: Karamsarlık ve olumsuzluk Sarı şapka: İyimserlik ve olumluluk Yeşil şapka: Yaratıcılık ve yeni fikirler Mavi şapka: Serinkanlılık (Cevap B) Beyin fırtınası yönteminde kısa sürede çok sayıda fikir üretilir. Bu fikirlerin niteliğinden çok sayıca fazla olması önemlidir. Beyin fırtınası yaratıcılığı destekler. Bu yöntemin etkili kullanımı için bireylerin fikirlerini eleştirme korkusu olmadan rahatça söyleyebilecekleri bir ortam hazırlanmalıdır. (Cevap A) 4. Öğrenme-öğretme süreçlerinde beyin fırtınası yönteminin kullanılmasının öğrenci açısından en büyük kazanımı aşağıdakilerden hangisidir? A) Öğrencilerin sosyal beceri düzeylerini arttırır B) Olaylara eteştirel bir bakış açısı kazandırır C) Yaratıcı düşünme gücünü destekler D) Az zamanda çok bilgi kazandırır E) Öğrendiklerini uygulama imkanı ile pekiştirmesini sağlar ÇOZUMLU KAVRAMA
  41. 41. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 31 Beyin fırtınası öğrencilere yaratıcı düşünme ve yaratıcı yoilardan problem çözme becerilerini kazandırır. Beyin fırtınası yönteminin öğretme süreçlerine en büyük katkısı yaratıcılığı desteklemesidir. (Cevap C) 6. Aşağıdakilerden hangisi beyin fırtınası ve altı şapkalı düşünce yöntemlerinin ortak yönlerinden biri değildir? A) Öğrencilerin düşünce gücünü geliştirir B) Yaratıcılığı destekler C) Problem çözme süreçlerinde kullanılabilir D) Öğrencilere farklı ve geniş bakış açıları kazandırır E) Psikomotor becerilerin kazandırılmasında kullanılır 5. Altı şapkalı düşünce tekniğinin eğitim ortamında ders sürecinde kullanılmasının en büyük kazanımı aşağıdakilerden hangisidir? A) Öğrencilerin olayları ve düşünceleri farklı bakış açıları ile görmelerini ve değerlendirmelerini sağlar B) Öğrencilerin öğretilecek konu ile ilgili ön öğrenme eksikliklerinin tespit edilmesine yardımcı olur C) Öğrencilerin günlük hayatta karşılaşabilecekleri sorunlara ilişkin çözüm becerisi kazandırır D) Öğrencilerin öğrendikleri bilgileri organize etmelerini kolaylaştırır E) Psikomotor beceri düzeylerini arttırır Beyin fırtınası ve 6 düşünce şapkası yöntemleri yaratıcılığı desteklemek amacıyla kullanılır. Bu tekniklerin her ikisi de öğrencilerin düşünce güçlerini geliştirir. Fakat bu yöntemler Psikomotor becerilerin geliştirilmesi için etkili değildir. Psikomotor beceriler için gösterip yaptırma en etkiii öğretim yöntemidir (Cevap E) Altı düşünce şapkası öğrencilerin düşünce gücünü ve yaratıcılığını geliştirmek için kullanılır. Bu yöntemin özelliği öğrencilerin düşüncelerini şapkaların rengine göre şekillendirmesidir. Bu yöntem sayesinde öğrenciler duygularının, mantığının, bilgisinin, yaratıcılığının her birisine ayrı ayrı dikkat etmek yerine onlara tek tek yer verme imkanı bulur. Bu yöntemin diğer bir özelliği istendiği zaman diğer bir düşünce biçimine geçilebilmesidir. Böylece öğrenci olaylara ve düşüncelere bakış açısının farkına vanr ve olayları çok boyutlu olarak görüp değerlendirebilir. (Cevap A) 7. "Mikro öğretim öğrenene yaparak, yaşarak öğrenme fırsatları sunma açısından üstün özellikleri olan bir yöntemdir. Fakat öğretim süreçlerinde çok sık kullanılamaz." Aşağıdakilerden hangisi mikro öğretimin kullanılamamasının temel nedenidir? A) Psikomotor beceriler kazandırmada yetersiz olması B) Sınıf içi iletişimi azaltması C) Duyuşsal hedefleri gerçekleştirmede yetersiz olması D) Zaman ve maddi açıdan ekonomik olmaması E) Kullanım alanının sınırlı olması sık
  42. 42. 32- -ÖĞRETİM İLKE VE TEKNİKLERİ. Mikro öğretim uygulanan gruba öğrendiklerini uygulama imkanı sunarak yaparak yaşayarak öğrenmesine olanak verir. Fakat bu tekniğin kullanılabilmesi için öncelikli olarak bir ekipmana ihtiyaç vardır. Uygulama sırasında süreci kaydetmek için video kaydedici ve bunları tekrar izlemek için televizyon gibi materyallere ihtiyaç vardır. Ayrıca mikro öğretim yöntemi çok zaman alır. Bu sebeplerden dolayı öğretme-öğrenme süreçlerinde sıkça kullanılamaz. (Cevap D) z o ' o ı u 8. Aşağıdaki öğretim yöntemlerinden hangisi eğitim <H fakültelerinde öğretmen adaylarına sınıf içi hareket tarzlarının ve ders işleme aşamatarının öğretilmesi için kullanılabilecek en etkili yöntemdir? A) Beyin fırtınası B) Mikro öğretim C) Simülasyon D) Soruyanıt E) Tartışma Mikro öğretim yöntemi öğretmen adaylarına yapay bir ortamda uygulama imkanı verir. Mikro öğretim normal öğrenme öğretme süreçlerinin karmaşıklığını basitleştirmeyi amaçlayan bir laboratuar öğretim yöntemidir. Bu yöntemle öğretmen adaylarına geniş bir deneyin imkanı sunulur. Bu yöntemle öğretmen adayları öğretim stratejilerini planlama ve uygulama konusunda yeterlik kazanırlar. (C^vap B) 9. Aşağıdakilerden hangisi beyin fırtınası yönteminin etkili biçimde kullanılabilmesi için yapılması gerekenlerden biri değildir? A) Üretilen fikirler anında değerlendirilmeii . B) Belirli bir süre belirlenmeli C) Çok sayıda fikir üretilmeye çalışılmalı D) Tüm grubun katılımı sağlanmalı E) Üzerinde çalışılacak konu net olmalı Beyin fırtınası grubun bütün olarak bilgilerini ve deneyimlerini ortaya koymasına yardımcı olur. Yaratıcılığı destekler ve grubun bütününün katılımını sağlar. Bu yöntem uygulanırken ekip başı konuyu seçer ve belli bir süre belirier. Bu süre içerisinde tüm grup üyeleri sırayla ve seri biçimde konu ile ilgili fikirler üretilir. Bu aşamada tüm grubun katılımı ve çok sayıda fikir üretmek esastır. Fikirler söylenirken ortaya atılan fikirle ilgili olarak hiçbir yorum ve eleştiri yapılmaz. Fikirler sorgulanmaz ve yargılanmaz. Fikirler kayıt altına alınır. Bütün fikirlerin ortaya atılması tamamlandıktan sonra tartışma/açıklama bölümüne geçilir. Fikirler üzerinde tartışılarak fikirlerin tam olarak ne olduğu anlaşılmaya çalışılır. (C^vap A) 10. "Sınıfında meslekleri tanıtan V9 öğrencilerin mesteklere karşı olumlu tutum kazanmalarını isteyen bir öğretmen; ele alınan mesleklerin öğrenciler tarafından olumlu yanlarının, avantajlarının ve dezavantajlarının bulunmasını istemiştir." Yukarıdaki öğretmenin asıl amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Öğrencilerin kendilerine uygun mesleği bulmalarını sağlamak B) Öğrencilerin mesleklere farklı açılardan bakmalarını sağlamak C) Öğrencilerin ders sürecine aktif katılımlarını sağlamak D) Öğrencilere mesleki karar süreçlerinde yardımcı olmak E) Sınıf içi etkileşimi güçlendirmek
  43. 43. -EGITIM BILIMLERI- 33 Öğretmen meslekleri her yönüyle değerlendirilmesine ilişkin bir çalışma yapmıştır. Bu bir şekilde 6 şapkalı düşünce tekniği uygulamasıdır. Farklı bakış açılarının her biriyle durum değerlendirilmiştir. Bu çalışmanın amacı öğrencilere meslekler hakkında farklı bakış açıları kazandırıp meslekleri daha ayrıntılı tanımalarına yardımcı olmaktır. (Cevap B) 1. Aşağıdakilerden hangisi tekniklerinden biri değildir? A) Beyin fırtınası B) Eleştirel düşünme C) Altı Şapkalı düşünme tekniği D) Programlı öğretim E) Altı Ayakkabılı düşünme tekniği 11. "Öğretim süreçleri öğrenciye bilgi vermekten çok onlara geniş bir görüş açısı ve yaratıcı düşünme becerileri kazandırmalı. Ancak yaratıcı düşünme becerisi ile birey karşılaştığı problemlerle kolaylıkla başa çıkabilir." Yukarıdaki görüşler doğrultusunda öğretim g 2. süreçlerinde kullanılabilecek en uygun öğretim .E yöntemi aşağıdakilerden hangisidir? H .1 A) Altı şapkalı düşünce tekniği -=j B) Düzanlatım .1 C) Tartışma '<5 D)Soruyanıt ş E) Gösteri yöntemi .^ 'o UJ Öğretim süreçlerinde problem çözme becerisi kazandırmaya yönelik bir çok teknik vardır. Fakat bunların çoğu öğrenciye sadece farklı problemlere uygulanabilecek çözüm yolları öğretir. Problem çözmed9 9sas olan öğrencinin karşılaştığı probleme özgün bir çözüm getirebilmesidir. Seçeneklerde verilen yöntemlerden düz anlatım, tartışma ve soru yanıt yönt9mi problem çözme becerileri kazandırma açısından yetersizdir. Gösteri yöntemi de daha çok Psikomotor beceriler için kullanılır. 6 şapkalı düşünce tekniği ise öğrencilerin yaratıcılıklarını ve düşünce güçlerini destekleyen bir problem çözme yöntemidir. Bu yöntem sayesinde öğrenci karşılaştığı problemlere farklı düşünce şapkalarından ayrı ayrı bakarak problemi tüm boyutları ile değerlendirme imkanı bulur. (Cevap A) Bireylere bilgi, beceri ve değerlerin öğretilmesi yanı sıra nasıl düşünmeleri gerektiği de öğretilmelidir. Bireyin kendisini başkalarının yerine koyarak düşüncelerini oluşturabilmesine yardım eder. Yukarıdaki açıklama aşağıdaki öğretim yöntem/tekniklerinden hangisine aittir? A) Tartışma B) Altı şapkalı düşünme C) Soru-cevap D) Gösteri E) Beyin fırtınası Beyin fırtınası tekniğine ilişkin aşağıdaki önermelerden hangisi yanlıştır? A) izleyici ya da bir konuğun tartışmayı izlemesi sağlanmalıdır. B) Toplantının sonunda bir değerlendirme yapılmalıdır. C) Toplantının süresi belirtilmelidir. D) Olabildiğince fazla sayıda fikir söylenmesi sağlanmalıdır. E) Tartışma sürecinde herhangi bir kayit cihazı kullanılmamalıdır. CEVAPLÎ KONU KAVRAMA TESTİ yaratıcı düşünme
  44. 44. 34- -ÖĞRETİM İLKE VE TEKNİKLERİ. Edvvard de Bono tarafından geliştirilmiş bir grup tartışma tekniğidir. iş dünyasından eğitime gelmiş bir tekniktir. • insanların olaylara "at gözlüğü" ile bakmasına karşı çıkar. 4. Yukarıda özellikleri verilen öğretim yöntemi/tekniği aşağıdakilerden hangisidir.? A) Beyin fırtınası B) Benzetim tekniği C) Altı Şapkalı Düşünme Tekniği D) Kollegyum E) Programlı öğretim 7. Öğretmenlerin belirli görevleri başarmasını sağlamak, uygulamanın sonuçlarını dönütler yoluyla sınanmasını kolaylaştırmak amacıyla doğal sınıf ortamındaki güçlükleri azaltan, olabildiğince gerçeğe uygun bir ortamda öğretmen adayı yetiştiren öğretim yöntemi hangidir? A) Problem çözme B) Mikro öğretim C) Benzetim D) Rol oynama E) Birebir öğretim 5. Gürültü kirliliginin önlenmesi konusunda sınıfta bir tartışma ortamı yaratıp, çözüm önerileri § isteyen ve yargılama, eleştirme gibi olumsuz « durumları sınıfta kullanmayan bir öğretmen ^ aşağıdaki öğretim tekniklerinden hangisini kullanmış olur? A) Beyin fırtınası B) Mikro öğretim C) Benzetim tekniği D) Problem çözme yöntemi E) Rol oynama yöntemi Birden fazla kişinin bir araya gelerek bir konu ya da problemle ilgili yaratıcı fikirlerini eleştirmeksizin açıklayarak, birbirleriyle fikir alışverişinde bulundukları, yaratıcı düşünme gücünü geliştiren bir öğretim tekniğidir. Yukarıda özellikleri verilen öğretim yöntemi/tekniği aşağıdakilerden hangisidir? A) Altı şapkalı düşünce B) Beyin fırtınası C) Tartışma D) Gösteri E) Roloynama 6. Aşağıdakilerden hangisi "Öğret yeniden öğret" döngüsünün tekrarlandığı bir öğretim tekniğidir? A) Beyin fırtınası B) Mikro öğretim C) Altı şapkalı düşünme tekniği D) Benzetim E) Programlı öğretim 9. Öğrencilerin yaratıcı düşünme becerisini geliştirmek isteyen bir öğretmen aşağıdaki yöntem/tekniklerden hangisini daha az kullanmalıdır? A) Beyin fırtınası B) Roloynama C) Problem çözme D) Proje E) Anlatım o >
  45. 45. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 35 10. Düşünen takımların, düşünce sistemlerini değişik renklerde toplayarak, takım düşünmesinin daha olumlu bir şekilde oluşturulmasını ve yönlendirilmesini öngören, bir konunun bütün yönlerini görebilmeyi sağlayan ve sonuçta bir karara varılan öğretim yöntem/tekniği aşağıdakilerden hangisidir? A) Altı Şapkalı Düşünme Tekniği B) Yaratıcı Düşünme C) Eleştirel Düşünme D) Beyin Fırtınası E) Problem çözme I. Benzerinden yararlanma II. Programlı öğretim III.Fikirbağlantıları kurma IV. Zarardan yarar çıkarma V. Gözden geçirme 13. Yukarıdakilerden hangileri beyin fırtınası tekniğinde en çok kullanılan çözüm yollarıdır? A) I, llvelV B) I.IHvelV C) III, IVveV D) II, III ve IV E) HJVveV H.Öğretmen adaylarının eğitiminde, öğretmenlik uygulaması çalışmalarının videoya kaydedilerek, bu kayıtlara dayalı tartışmalarla mesleki gelişinin sağlanmasını içeren yöntem/teknik aşağıdakilerden hangisidir? A) Gösterip yaptırma B) Yansıtma C) Problem çözme D) Makro öğretim E) Mikro öğretim tn 'o tc LU Û 14. Aşağıdakilerden hangisi öğrencilerin yaratıcı düşünme ve fikir üretme becerilerinin gelişmesi için beyin fırtınası tekniğini kullanmak isteyen bir öğretmenin göz önünde bulundurması gereken noktalardan biri değildir? A) Tüm fikirlerin tahtaya yazılması A) Mümkün olduğunca çok fikir üretilmesine fırsat verilmesi B) En sonunda bir değerlendirmenin yapılması C) Rahat bir ortam yaratmak E) Uygun olmayan fikirleri anında düzeltmek üi 12. Grup içinde hayal yoluyla düşünce üretmek için kullanılan bir demokratik tekniktir. Bu teknik, belli bir problem veya konu ile ilgili değişik görüşler elde etmek için kullanılmaktadır. Yöntem, "bir grup öğrenci birlikte çalıştıkları zaman, içindeki bireylerden tek başına çalıştıklarından daha fazla düşünceler üretirler" varsayımına dayanmaktadır. Yukarıdan sözü edilen öğretim yöntemi aşağıdakilerden hangisidir? A) Programlı Öğretim B) Beyin fırtınası C) işbirlikli öğrenme D) Roloynama E) Problem Çözme yöntemi : 5 15. Aşağıdakilerden hangisi grupla öğretim yöntem/tekniklerinden biri değildir? A) Beyin fırtınası B) Mikro öğretim C) Programlı öğretim D) Rol oynama E) Eğitsel oyunlar IIİIİIIİIİİIMİMIİİIIIİIİIİII İ ISISliiİiiil1. D I 6. B 11.E I 2. B 7. B 12.B 3.A | 8. B 13.B
  46. 46. 4. C 9. E 14.E 5. A | 10. A 15.C
  47. 47. 36- -OGRETIM İLKE VE TEKNİKLERİ. 1. Amacı, kısa sürede çok sayıda fikir üretmek, sorunlara çözüm getirmek ve yaratıcılığı geliştirmek olan etkinlik aşağıdakilerden hangisidir? (2001 KPSS) A) Probİ9m çözme B) Beyinfırtınası C) Güdümlü tartışma D) Gösteri (demonstrasyon) E) Grupla öğretim Mikro Öğretim yoğun bir öğretim yöntemi olarak amaca uygun, çocuğun koşullarına uyan bir ders vermeye hazırlar ve öğretim olayı sırasında öğretmen ve öğrenciye özgü davranış türlerinin kontrolüne hizmet eder. (Hesapçıoğlu M:, Öğretim İlke ve Yöntemleri, S. 234). Mikro öğretim en az 4 en fazla 20 kişilik gruplarla yapılan etkinliktir. Video kasetine kaydedilen ve 5 ile 20 dakika arasında uygun ders anlatma, öğretim tekniklerini kullanma konularına dikkat edilerek konu işlenir. Daha sonra öğretmen adaylarının işledikleri konular videodan izlenir ve eksikler ve yapılması gerekenler konuşulur. Yani anlatılan ders ile ilgili dönüt ve düzeltmeler yapılır. (Cevap B) 2. Beyin fırtınası öğrenci gruplarının birlikte çalışarak yaratıcı düşünceler ortaya çıkarmalarına imkan veren bir yöntemdir. Bu yöntemde herhangi bir konuda ileride daha ayrıntılı işlenecek fikirler serbest bir ortamda ortaya konur. (M. Hesapçıoğlu, Öğretim İlke ve Yöntemleri, s.216) Bu yöntemde kesinlikle sınırlama yoktur fikirler saçma, anlamsız bile olsa hemen reddedilmez. Çalışmanın ileriki bölümünde değerlendirmeye tabi tutulur. Bu yöntem öğrencinin çekinmeden kendi düşüncelerini ortaya koymasını teşvik eder. (C9vap B) Öğretmen yetiştirmede kullanılan bir teknik, öğretmen adaylarının sınıfta sunduğu dersler videoya kaydedilir. Bu kayıtlar kendileriyle birlikte gözd^n geçirilir V9 bu yolla isteniien türden davranışların geliştirilmesine olanak sağlanır. Bu yöntemin adı aşağıdakilerden hangisidir? (2002 KPSS) A) Grupla öğretim B) Mikro öğretim C) îşbirliğine dayalı öğretim D) Bireysel öğretim E) Rol yapma (drama) ÇIKMIŞ SORULAR ve ÇÖZÜMLERİ
  48. 48. Öğretm9- öğr9nme sürecind9 , eteştirici V9 yargılam a olmaksızı n bir konu üzerinde ki düşüncel erin yüks^k sesle dile getirilme si esasına dayanır. Yaratıcı düşünm eyi geliştirm eye ve seç^nek üretmey e yöneliktir. Bu teknik aşağıda kilerden hangisi dir? (2003 KPSS) A) Probl em çözme B) Beyin fırtınası C) Tartış ma D) Soru- cevap E) Rol yapma Yaratıcı ve farklı düşünm eyi geliştire n teknik beyin fırtınasıdır. Bu teknikte bireyler bir konu hakkındaki görüşlerini eleştirilme korkusu olmaksızın spontan bir şekilde dile getirirler. Bu tekniğin amaca ulaşması için fikirlerin değerlendirilmesi en sona bırakılmalıdır. (Cevap B)
  49. 49. -EGİTİM BİLİMLERİ- 37 4. - Hizmet öncesi öğretmen eğitiminde kullanılır Öğrenci sayısının az olması önemlidir Dersler 5-15 dakika tutularak oluşan süre kaydedüir, kaydedilen bölüm sınıf içinde izlenerek tartışılır - Öğretim becerileri gözlem ve dönütlere göre tekrarianır. Böylec9 bu beceriler geliştirilmeye çalışılır Yukarıda özellikleri sıralanan öğretme-öğrenme yönteminin adı nedir? (2004 KPSS) A) Görüşme B) Programlı öğretim C) Mikro eğitim D) Bireyselleştirilmiş öğretim E) Münazara ÇÖZÜM: Mikro Öğretim; Yoğun bir öğretim yöntemi olarak amaca uygun, çocuğun koşullarına uyan bir ders vermeye hazırlar ve öğretim olayı sırasında 'M öğretmen ve öğrenciye özgü davranış türlerinin g kontrolüne hizmet eder. (Hesapçıoğlu M:, Öğretim S İlke ve Yöntemleri, S. 234). § ■ 1 Mikro öğretim öğretmen adaylarına öğretme "^ becerileri kazandırmak için kullanılan bir ;F= yöntemdir. En az 4 en fazla 20 kişilik sınıflarda 5- 'S 15 dakika arasında işlenen dersler videoya -j| kaydedilir. Daha sonra öğretmen adaylarının : |= öğretme becerileri dönüt ve düzeltmelerle >■ geliştirilmeyeçalışılır. (C9vap C) Bir KPSS klasiği olan mikro öğretim (2002-2004) bu yıl da karşımıza çıktı. Geçmiş yılların sorularına bakanların kolaylıkla yapabileceği bir soru. Sorudaki ipucu öğretmen yetiştirilmesi. Mikro öğretim öğretmen adaylanna öğretme becerileri kazandırmak için kullanılan bir yöntemdir. En az 4 en fazla 20 kişilik sınıflarda 5- 15 dakika arasında işlenen dersler videoya kaydedilir. Daha sonra öğretmen adaylarının öğretme becerileri dönüt ve düzeltmeierle geliştirilmeye çalışılır. Mikro öğretim uygulamaya dönük bir yöntemdir. (C^vap A) 5. Öğretmen yetiştirmede kullanılan bir tekniktir. Öğretmen eğitiminde teorik bilgilere ağırlık vermeyi değil, kuramsal çalışmalarla uygulamalı çalışmaları birleştirerek etkili uygulamalar yapmayı amaçlamaktadır. Yukarıda anlatılan öğretim yöntemi aşagıdakilerden hangisidir? (2005 KPSS) A) Mikro öğretim B) Sosyal öğrenme C) Pan9İ D) Bilgisayar destekli öğretim E) Programlı öğretim
  50. 50. w ■ EĞİTİM BİLİMLERİ D E N E M E S I N A V I Adayın Adı:.......... Soyadı:..,...... TCKimlikNo:, Bölüm/Sınıf:... Bu testlehn her hakkı YEDİİKLİM EĞİTİM BİLİMLERİ DERGİSİ'ne aittir. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının yayınevimizin yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi, herhangi biryolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
  51. 51. 40- -EĞİTİM BİLİMLERİ- EĞİTİM BİLİMLERİ DİKKAT! BU BÖLÜMDE CEVAPLAYACAĞINIZTOPLAM SORU SAYISI 120'DİR. Bu testte Gelişim Psikolojisi, Öğrenme Psikolojisi, Ölçme ve Değerlendirme, Program Geliştirme, Öğretim Metotları ve Rehberlik konularında sorular bulunmaktadır. Bu bölümdeki sorularla ilgili cevaplarınızı, cevap kağıdınızdaki "EĞİTİM BİLİMLERİ" bölümüne işaretleyiniz. 1. Kız ve erkek çocukların kendi anatomik yapılarının faklılıklarını görmeye başladıkları gelişim evresi aşağıdakilerden hangisidir? A) Anal Evre B) Genital Evre C) FallikEvre D) GizilEvre E) Kimlik ve rol karmaşası 4. Bir çocuğun üst düzeyde sınıflama yapabildiği bilişsel gelişim dönemi aşağıdakilerden hangisidir? A) Duyusal-motor evre B) Işlem-öncesi dönem C) Somut işlemler dönemi D) Soyut işlemler dönemi E) Cansız varlıklara canlılık atfettiği gelişim evresi 2. Çocukların Psikomotor hareketlerini kontrol ve öz yeterliliği denemek istedikleri evre aşağıdakilerden hangisidir? A) Güvene karşı güvensizlik B) Özerkliğe karşı utanma ve şüphe C) Çalışkanlığa karşı aşağılik duygusu D) Girişkenliğe karşı suskunluk E) Kimlik ve rol karmaşası c n o s : E Ui ıu o 'E UJ _J UJ 3. Hüseyin ilkokul birinci sınıfa yeni başlamıştır ve okulda her sabah söyledikleri "AND"ı evde tekrar etmektedir. 'Türküm doğruyum, çalışkanım; yasam, büyüklerimi saymak, küçüklerimi korumak..."Bu sırada halası Hüseyin'e sorar; "Büyüklerini saymak ne demektir?" Hüseyin odadaki dedesini, babaannesini, ağabeyini saymaya başlar; bir, iki, üç..." Bu durumu aşağıdaki kavramlardan hangisiyle açıklayabiliriz? Çocuğun bisiklete binebilmesi için organizmanın gerekli biyolojik gelişmeyi tamamlaması ve bisiklete binmeyi öğretici bir modelle karşılaşmış olması gerekir. Bu durumu açıklayan kavram aşağıdakilerden hangisidir? A) Eğitim B) Öğrenme C) Yaşantı D) Olgunlaşma E) Hazır bulunuşluk A) Özümleme C) Adaptasyon E) Ayırtetme B) Uyumsama D) Düzenleme
  52. 52. -EĞİTİM BİLİMLERİ DENEME SINAVI. 41 6. Aşağıdakilerden hangisi olgunlaşma kavramını tanımlar? A) Bireyin çevresiyle etkileşimidir. B) Bir süreç sonucu bireyin veya organizasyonun fiziksel güç ve kuvvet bakımından yaşama başarılı uyum yapabilecek düzeye gelmesidir. C) Üst düzeyde bir beceri yapabilme özelliğini kazanmaktır. D) Bireyin davranışlarında meydana gelen kalıcı değişmelerdir. E) Organların boy, kilo ve hacim yönünden değişmeleridir. 9. Haz ilkesine göre çalışan aşağıdakilerden hangisidir? A)İd B)Ego C) Süper Ego D) Bilinçaltı E) Bilinçdışı kavram C3 ec UJ Q 10. Aşağıdakilerden hangisi "Geleneksel Düzey"in genel özelliklerinden biri degildir? A) Ben merkezci düşünce yapısına uygun davranma eğilimi vardır. B) Bireyde grubun beklentilerine uygun davranma eğilimi vardır. C) Geçerli olan toplumsal kurallara uyma eğilimi vardır. D) Toplumca kabul gören davranış biçimlerini gösterme eğilimi vardır. E) Koşullardaki değişmeler bile gruptan ayrı davranış gösterme eğilimi taşımaz. 7. Piaget'e göre çocuğun ben merkezci düşünme eğiliminde olduğu hangisidir? A) Duygusal-Motor dönem B) İşlem öncesi dönem C) Somut işlemler dönemi D) Soyut işlemler dönemi E) Ergenlik dönemi UJdönem, aşağıdakilerden

×