Autonomie & verbondenheid 2010 (met video's)

Autonomie & Verbondenheid
De complexiteit van collectief geweld│Christophe Busch │ 2010

Overzicht van de presentatie
Complex adaptief systeem
Meta-theoretisch model
Der Mensch als Industriepalast
Complexiteit als nieuwe bril
Van een mechanistisch wereldbeeld naar
een open en dynamisch systeem.
Lineariteit versus circulariteit
Een raamwerk voor de ondersteuning van
zelforganisatie.
Daderhulpverlening = re-ligare
Criminaliteit en daderhulpverlening
bekeken vanuit een complexiteitsbril.
Autonomie en connectiviteit
Hoe eenvoudige mechanismen kunnen leiden
tot een complexe organisatie.
Emergent gedrag en zelf-organisatie
Christophe Busch – UvA - 2010

Van een mechanistisch wereldbeeld naar
een open en dynamisch systeem.
Lineariteit versus circulariteit

Een videofragment
Animatie Henning Lederer naar het werk van Fritz Kahn

Fritz Kahn (1888 – 1968)
 Joods-Duitse arts
 Medische illustrator
 Verlichtingsdenken – industrieel tijdperk
 Mechanisch beeld van het menselijk
lichaam
 Onnoemlijk veel complexer
 Loops in de machine => complexiteit
Der Mensch als Industriepalast (1926) Vanwaar dit wereldbeeld?

Newtoniaans wereldbeeld
 Wiskundige beginselen van de natuurfilosofie
 Grondslag van de mechanica
 Bewegingswetten / zwaartekracht
 Lineair mechanisch wereldbeeld
 Oorzaak gevolg model
 Dominant aanwezig in onze taal, cultuur,
Wetenschap, onderwijs, management, …
Principia Mathematica (1687)

Newtoniaans wereldbeeld
 Mechanische kijk op de werkelijkheid
 De wereld als een klok / gecompliceerde machine
 De dingen gebeuren omdat iets dat veroorzaakt
 Oorzaak – gevolg
 We kunnen de dingen begrijpen door deze te reduceren tot
zijn onderdelen en deze te onderzoeken
 Atomen / elementaire deeltjes
Lineair - reductionistisch

Lineair / reductionistische / deterministische
verklaringen van (delinquent) gedrag
Frenologie (Gall – Spurzheim)

L’Uomo delinquente (1876)
Cesare Lombroso (1835 – 1909) Biologische school
Geboren delinquent
Atavistische kenmerken

lineair circulair
 20ste eeuw: nieuwe uitdagingen voor het newtoniaanse wereldbeeld
 Kwantum mechanica / thermodynamica / wiskunde
 Computersimulaties
 Biologie (1 cel is complexer dan een gehele fabriek)
 General systems Theory (Ludwig von Bertalanffy) – cybernetica
 Chaostheorie (James Gleick)
 Complexiteit (Santa Fé Institute)
Levende systemen zijn complexChristophe Busch – UvA - 2010

Gecompliceerd systeem
Geheel = de som van de delen
Gesloten systeem
Optellen
Complex systeem
Geheel > de som van de delen
Open systeem
Verweven

Complex systeemGecompliceerd systeem

Een Complex Adaptief Systeem (CAS)
 Adaptief = lerend / aanpassing aan de
omgeving
 CAS = een netwerk van agenten die dynamisch
interageren
 Decentrale aansturing (geen leider)
 Coherent gedrag van het systeem komt
voort uit de interacties (neg. – pos.
feedback) tussen de agenten
 Het gedrag van het systeem is het
resultaat van de vele beslissingen die op
elk moment door de agenten genomen
worden
 VB??
Emergentie
Onomkeerbaar
Onvoorspelbaar

 Voorbeelden van complex adaptieve sytemen
 Vogels in de lucht
 De interacties van = levensvormen in een
ecosysteem
 De markteconomie (cf. banksector)
 Onderdanen in een samenleving
 …

 Kenmerken van een complex adaptief systeem (sociaal netwerk)

 Kenmerken van een complex adaptief systeem (sociaal netwerk)
 > elementen interageren (transfer van informatie)
 De interacties zijn relatief rijk en non-lineair
 Interacties hebben slechts een klein bereik (buren)
 CAS is een open systeem (historiek, lerend vermogen & zoeken patronen)
 Opereren op de grens tussen orde en chaos
 Enkel reactie op lokale informatie (in het ongewisse van het gedrag van de
totaliteit)
 Er ontstaat zelforganisatie uit de interacties van de agenten
 …

Een school vissen
Een zwerm vogels
Een mierennest
…
Patronen ontstaan spontaan uit de
interacties met elkaar.
Criminaliteit als patroon in de menselijke samenleving

Complexiteit als nieuwe bril
Hoe eenvoudige mechanismen kunnen leiden
tot een complexe organisatie.
Emergent gedrag en zelf-organisatie

Patronen ontstaan spontaan uit de
interacties met elkaar.
Elementaire deeltjes logica versus convivenciamodel

Criminaliteit als patroon in de menselijke samenleving

Een videofragment
Een andere wereld
Wetenschappers stoten op de complexiteit van een mierennest
(zelforganisatie)

Een videofragment
Een andere wereld
Wetenschappers stoten op de complexiteit van een mierennest (zelforganisatie)

Avoidance (ontwijking)
Alignment (groepering)
Attraction (aantrekking)
Patronen van gedrag uit drie principes:

Artificiële intelligentie
Zwermrobots
Slechts beperkte intelligentie
Hebben de mogelijkheid samen te
werken, creatieve oplossingen te
voorzien
Zelforganisatie vanuit de interacties

Een videofragment
Swarmbots
Robots maken gebruik van zwermintelligentie

Swarmbots
Robots maken gebruik van zwermintelligentie

Criminaliteit en daderhulpverlening
bekeken vanuit een complexiteitsbril.
Autonomie en connectiviteit
Complex adaptief systeem (sociale netwerken)

Crimineel gedrag in een samenleving vanuit een CAS-invalshoek
 Effectief complex adaptief systeem (samenleving) heeft
 Sterke autonomie (agenten)
 Efficiënte connectiviteit (verbondenheid)
 Misdaad ontstaat wanneer de autonomie of de connectiviteit
wordt geschonden (losgerukt)
 Dader versus slachtoffer
 Slachtoffer binnen daderschap
 …

 Dader- en slachtofferhulpverlening focust zich op het herstel van
 De autonomie
 De connectiviteit (verbondenheid)
 Voor de direct betrokkenen
 Als voor de indirect betrokkenen (samenleving)
Re-ligare = opnieuw verbinden
Voeden van de interacties om te
komen tot zelforganisatie

 De fundamentele principes van autonomie en connectiviteit zijn
 Complementair & dynamisch
 Te sterke autonomie => daling van de coöperatie
 Te sterke connectiviteit => verlies van identiteit & diversiteit
 Een evenwicht tussen beide is van belang
Re-ligare = opnieuw verbinden
Voeden van de interacties om te
komen tot zelforganisatie

 Ons justitieel systeem helpt niet echt
 Daders:
 Gericht op retributie (straf!)
 De straf heeft voorrang op het verbinden (re-ligare)
 slachtoffers
 Slachtoffers vinden geen gehoor, gevoel van “gezamenlijke
waarheid”
 Blijven in de kou staan, justitie werkt niet voor hen
 samenleving
 Zelfrefererend systeem (intern logisch)
 Cf. procedurefouten

 Het traditioneel retributiegericht systeem maakt een polarisering tussen
dader en slachtoffer
 Vanuit een complexiteitsinvalshoek
 Beide zijn dynamische complemantaire elementen capabel om te
evolueren naar een nieuw emergent niveau van interageren
(verbondenheid)
 Vb.: tribal-based justice, TRC, Gacaca, herstelrecht, …
 Het verbinden van daders en slachtoffers via gezamenlijke
waarheidsvinding.

Meta-theoretisch model
Een raamwerk voor de ondersteuning van
zelf-organisatie.
Daderhulpverlening = re-ligare

Duality in explanations

Duality in explanations
2010 - …
Mad or Bad model
Intrinsieke kwaadaardigheid
Pathologische afwijking
Situation vs disposition
Situational forces (conformity,
obedience, …)
Dispositional forces
Gemechaniseerde misdaad
bureaucratie
Machinerie van destructie
The grey zone of complexity
Complex systems
Networks (hubs)
‘40 – ’50 ’60 – ‘80 ’90 – …

Focus on what happens between agents (people)

Daderhulpverlening vanuit een CAS-invalshoek

De complexiteit van re-ligare
 Autonomie
 Connectiviteit
 3 assen
 macht-as
 verbondenheid-as
 evolutie-as

Inhoud
 Comme une sonde
 Reflectie op het beeld / de representatie => communicatie
Albums + Höcker + what do we see / what can we see (glasses)
 historiografie daderonderzoek
 duality / causality / complexity
 CAS-bril
 Emergentie
 zelforganisatie (simple interaction rules)
Zwermintelligentie + Netwerk analyse
 autonomie & verbondenheid
 individu => relaties / interacties (hubs)
 slot = nieuw paradigma binnen daderonderzoek

De complexiteit van collectief geweld│Christophe Busch
Contact of info: www.collectiefgeweld.be

Autonomie & verbondenheid 2010 (met video's)

Recommended

Recommended

More Related Content

Featured

Featured (20)

Autonomie & verbondenheid 2010 (met video's)