StroomQ
Mr. dr. Carien Karsten
Psycholoog/psychotherapeut
Robert Stegeman, acteur Kapok
Stresspreventie op
basis van stresstype
12-5-2016

StroomQ
Inhoudsopgave
Wat is stress?
De gevolgen van
stress
De vier stresstypes
en psychische
klachten
Gepersonaliseerde
aanpak werkdruk
Preventie/herstel/re-
integratie via ACCESS
Conflicthantering per
stresstype
Inzicht in
emotiecirkels
Energizers: meer
energie en
concentratie

StroomQ
Stimulus Organisme Respons
Wat is stress?

StroomQ
Wat doet stress?

StroomQ
Fysieke gewaarwordingen
• Veilig
• Fight-flight
• Instorten

StroomQ
Fysiologie van plankenkoorts

StroomQ

StroomQ
Emotiecirkels
gevaar jaag
hechting

StroomQ
Window of tolerance

StroomQ
Gevolgen verstoorde stress-as
Waarschuwingssignalen
• vroeg wakker worden,
weerzin tegen werk,
piekeren, kort lontje,
meer drinken/eten om
te ontspannen.
Alarmsignalen
• uitputting, nek-
schouderklachten,
hoofdpijn, cognitieve
klachten zoals
vergeetachtigheid, niet
kunnen concentreren,
gevoel van
controleverlies, meer
fouten maken, labiel.
Allostatic load

StroomQ
breinschade

StroomQ
Fysieke basis van stresstypen
Ergotropie
Tropotropie
Glandotropie

StroomQ
Vier types

StroomQ

StroomQ

StroomQ

StroomQ
Hoe kom je van plankenkoorts af?

StroomQ

StroomQ
Campagne SZW: herken de druppel
Week van de werkstress: 14 t/m 18 november
2016
www.duurzameinzetbaarheid.nl

StroomQ

StroomQ

StroomQ
trends stress en burn-out

StroomQ
Analyse Conditie Cognitie
Effectief
functioneren
in werk
Sociaal in
balans
Stabilisatie
en terugval-
preventie
ACCESSprotocol voor preventie,
herstel en re-integratie

StroomQ
Omgevings-
verrijking,
zweten,
Zintuigen
prikkelen
Slaap,
niet stressen,
Uit de
slachtofferrol
Leer,
maak plezier
Stop piekeren
Geschikte
omgeving,
spelen,
erkenning,
vrienden,
familie.
Herstel? Energizers!

StroomQ
Stresstype
Breinschade
Turbotype
(tempo)
Crashtype
(grenzen)
Hooggevoelige type
(stemming)
Boreouttype
(krenking)
Hippocampus
snel uit evenwicht
Zweten
• spinning
• afvallen
• alcohol, suiker en
koffie beperken
Slapen
• biofeedback
(ademhaling)
• regelmatig eten
• leuke dingen doen
• wandelen met de
hond
• spelen met de
kinderen
Niet stressen
• RET (emotieregulatie)
• troostende
bezigheden (stoep
vegen, strijken,
planten verzorgen)
• mindfulness.
Leren
• angst doorbreken met
kleine opdrachten
• stimuleren belangrijk
(koffie drinken)
Voorste deel
moeilijk kunnen kiezen,
samenhang zien
Spelen
• biljarten, gamen
• koken
• andere route woon-
werk
• tuin opnieuw
aanleggen
Geen slachtoffer
• iedere dag keuze-
oefening
• nee zeggen
• doelen stellen
• betere taakverdeling
met partner
Geen alcohol
• drie dingen per dag
opschrijven waarover
je tevreden bent
• feel good boek maken
Zoek de geschikte
omgeving
• afstemmen van
werk/activiteit en
persoon.
Accumbens
minder motivatie
Omgevingsverrijking
• nieuwe dingen
ondernemen
• netwerk uitbreiden
• nieuwe taal leren
• oefenen in
assertiviteit
Zintuigen prikkelen
• leren voelen (geur,
proeven, natuur,
massage)
• weekendje weg met
partner
Maak plezier
• in contact komen met
eigen behoeften
• perfectionisme
doorbreken
Erkenning
• zelfvertrouwen
versterken door veel
complimentjes
• Krenking verwerken
met EMDR
• zingeving

StroomQ
Fysiek herstel
• Hartslagvariabiliteit is
cyclische variatie van de
tijd tussen hartslagen
• Golven van
verschillende frequentie:
- onder de 0, 04 Hz,
- rond de 0,1 Hz,
- tussen 0,15 en 0,4 Hz
- Op muziek:

StroomQ
Cognitie
Taalgebruik
Slachtoffertaal (het wordt me
aangedaan)
Werkdruk is subjectief
RET
Perfectionisme
Uitstelgedrag

StroomQ
streven naar balans – coping
Probleem
oplossen
Actief
Vechten tegen
bierkaai
Ontspannen Palliatief Verdoving
Afstand nemen Vermijden
Ja zeggen, nee
doen
Medestanders
zoeken
Sociale steun Klagen
Nadenken Passief Piekeren
Stoom afblazen Expressie emotie Prikkelbaar
Optimisme Geruststelling Struisvogel

StroomQ
Er anders tegen aan kijken
andere kant
aanstoot nemen gebruik maken praten luisteren
vermijden confronteren
geschenk mysteriecreatief
erin duiken aan voorbij gaan

StroomQ
Effectiviteit
Sterkte-zwakte
analyse via
kernkwadrant
Conflictanalyse
via
spiegelkwadrant
AssertiviteitWerkattitude
Timemanagement

StroomQ
Kernkwadrant perfectionisme

StroomQ

StroomQ
Conflictposities

StroomQ
Stabilisatie&Terugvalpreventie
Terugval voorspellen
Waarschuwingssignalen
Top tien stress situaties en coping
Work-life balance (effectief
pauzeren)