Buurtkwis.nl is een tweejaarlijkse kwis in Arnhem-West die mensen uit de buurt samenbrengt. Er word gespeeld in straatteams. Het gaat om de eer van de straat. Kwis is multimediaal. Met professionele presentator. Bijgevoegd een voorbeeld van één van de zeven rondes van de kwis van maart 2009

1. Ronde 6 - Taal
Door Robert Lückers
Ronde Taal - www.buurtkwis.nl

2. 1. Pikbroek is een (oude) naam voor een matroos.
Waarom werden matrozen zo genoemd?
a. Matrozen werden wel pikbroeken genoemd omdat ze aan
boord veel met pek (pik) werkten (om de boot waterdicht te
maken).
b. Op een walvisvaarder gebruikte een matroos een lans met
een scherpe punt met weerhaak (pik), die aan zijn
broekband hing.
c. De vorm van de broek had aan het zitvlak een soort van
punt (pik) naar achteren.
d. Matrozen die lange tijd op een schip hadden
gezeten, hadden eenmaal aan de wal een nogal sterke
seksuele drang. Onder prostituees kwam de naam pikbroek
zo in zwang.
Ronde Taal - www.buurtkwis.nl

3. Speciale woorden
2. Wat is een gibus?
a. Het is een term onder surfers voor een golf
met een speciale vorm.
b. Het is een opvouwbare cilinderhoed die zijn
naam dankt Antoine Gibus (een Parijse
hoedenmaker).
c. Het is een platte slappe pet met stijve klep die
vaak uit grove stof (tweed) wordt gemaakt.
d. Het is de naam van de stelschroef op een
(elektrische) gitaar
Ronde Taal - www.buurtkwis.nl

4. 3. Vergeten uitdrukking
Wat betekent: de mug uitzijgen
(ziften) en de kemel doorzwelgen?
Ronde Taal - www.buurtkwis.nl

5. 4. Rijmen en dichten. . . .
Een limerick is een dichtvorm met een vast
rijmschema. Hoe luidt dat rijmschema?
Ronde Taal - www.buurtkwis.nl

6. 5.Uit de provincie
Kleine hechte gemeenschappen zijn
vaak niet gespeend van chauvinisme.
Zeker in een samenleving waarin de
mensen op elkaar zijn aangewezen
om te overleven, zoals in
Volendam, worden invloeden of
personen van buiten het dorp -zeg
maar- niet echt van harte begroet.
Mensen die niet uit Volendam
komen, worden in Volendam ‘een jas’
genoemd. Waarom eigenlijk?
Ronde Taal - www.buurtkwis.nl

7. We gaan straks naar de Efteling en komen we pas laat in de
avond thuis.
Morgen hebben we vrij en gaan we nu alvast plannen maken.
Volgende maand gaan we verhuizen en moeten nu alvast een
nieuw bed uitzoeken.
In de hierbovengenoemde zinnen gaat iets fout met de stijl. De taalcriticus
Charivarius (foto) bedacht een naam voor zo’n constructie. Dit soort zinnen
deden hem denken aan de brieven van zijn tante. Hoe luidt de naam van die
tante (en dit taalkundige begrip)?
a. Mathilde
b. Lotte
c. Agaath
d. Betje
Ronde Taal - www.buurtkwis.nl

8. 7.
Het Afrikaans is een taal die zo verwant is aan het Nederlands dat zij
tot het Nederlandse taalgebied kan worden gerekend (zoals
bijvoorbeeld ook het Vlaams). Toch zijn er ook duidelijk idiomatische
verschillen met het Nederlands:
Wat betekenen nu de volgende
Afrikaanse woorden (max 1 fout) Amperbroekie
= String
•Muurprop
•Huilbezem
•Ruzieboot Flaterwater = Tippex
•Vuurhoutje
•Schoot rekendoos
Veeldoder =
•Trappaard seriemoordenaar
•Hijsbakkie
Ronde Taal - www.buurtkwis.nl

9. Einde ronde Taal
Ronde Taal - www.buurtkwis.nl

10. Naar antwoorden Ronde 6 en Ronde 7