1. · Vuur, water, aarde en lucht vierden samen feest tijdens deze
22ste editie van OMD. De overbekende vier elementen hebben
in de loop van de geschiedenis een bijzonder grote invloed
gehad op de mens en zijn omgeving. Die interactie liet vaak
verrassende sporen na in het onroerend erfgoed.
· Het uitgebreide programma van deze OMD was opnieuw te
raadplegen in een Monumentenkrant en op de website www.
openmonumenten.be.
2010Devierelementen
Oost-Vlaanderen zette in 2010 zijn waterlopen in de kijker: de
Schelde, het kanaal Gent-Terneuzen, het Schipdonkkanaal, de
Durme, de Leie en de Lieve… allen maakten zij het onderwerp uit
van activiteiten.
Gent, Evergem en Zelzate werkten i.s.m. de Provincie Oost-
Vlaanderen een uitgebreid programma uit, dat de drie gemeenten
aan het kanaal Gent-Zelzate met elkaar verbond. Vanaf de Gentse
Barge of twee Beneluxboten toonden ervaren gidsen de sporen van
de 19de- en 20ste-eeuwse industrialisatie langs het water.
De Schelde stond dan weer centraal in Ename. Een tentoonstelling
in het pam Ename toonde de betekenis van de Schelde voor de
ontwikkeling van het dorp. De Kaaihoeve in Meilegem (Zwalm)
focuste op de bouw van de hoeve en haar functie in relatie tot de
nabijgelegen Schelde. Een fotozoektocht leidde naar onbekende
plekjes in de omgeving.
Uiteraard stond het water ook centraal in de Scheepswerven
Baasrode. Op de werf kreeg men uitleg over de functie van de
Baasroodse botters en het bouwen van houten schepen, al dan
niet in miniatuur.
Vuur stond centraal in De Huysmanhoeve in Eeklo en in pam
Velzeke.
In De Huysmanhoeve demonstreerden Eeklose bakkers het maken
van speculaas, een echte streekspecialiteit, in de gerestaureerde
bakoven. Het wagenspel van de ‘Herbakkerslegende’ bracht in
herinnering waarom men de Eeklonaars ‘herbakkers’ noemt.
In de nacht vóór OMD stak men in pam Velzeke de vreugdevuren
aan. Op zondag zorgden een pottenbakkersoven en een glasoven
voor de nodige activiteit.
Ook de monumentenwachters rekenden af met vuur: in de
bibliotheek van het Augustijnenklooster in Gent vertelden zij het
verhaal van de grote brand van 1838, die een groot deel van de
bibliotheek vernielde. Vandaag nog zijn er sporen van die brand te
zien.
En dat onze provincie een molenprovincie is, zal ook iedereen
geweten hebben: 50 wind- en watermolens openden hun deuren,
met als topgemeenten: Erpe-Mere, Maarkedal en Zwalm. Mola
– Het Provinciaal Molencentrum zorgde voor de tentoonstelling
‘Molens op maat van de vier elementen’, die op diverse locaties
te zien was. Onder meer in de Zwalmmolen (Zwalm), waar men
ook kon kennismaken met de kleine waterkrachtcentrale die in de
oude graanwatermolen is ingericht. Molenaars demonstreerden de
werking van de wind in de Fauconniersmolen in Oordegem (Lede),
de Roomanmolen in Sint-Pauwels (Sint-Gillis-Waas) en Meuleken ‘t
Dal in Zingem.
Oost-Vlaanderen
water,vuur,aardeenlucht
Sfeerbeeld van het vreugdevuur op
de vooravond van OMD 2010 en de
glasoven in volle activiteit.
© pam Velzeke.
Foto: Peter Van der Plaetsen.
Meer dan 50 windmolens hielden
open deur. Hier de Bossenaeremolen
in Etikhove (Maarkedal).
© Mola-Het Provinciaal Molencentrum.
Foto: Jo Bracke.
In de Zwalmmolen kon je voor het eerst kennismaken
met de kleine waterkrachtcentrale. De toevoeging
ervan zorgt voor permanente beweging en duurzaam
onderhoud en loodst zo dit eeuwenoude molengoed
het digitale tijdperk binnen.
© Mola-Het Provinciaal Molencentrum. Foto: Jo Bracke.
De informatiestand van de Oost-Vlaamse
monumentenwacht in de kloostergang van
het Augustijnenklooster in Gent.
© Monumentenwacht Oost-Vlaanderen.
Rondleiding door een interieurwachter met
uitleg over de brand die in 1838 deze fraaie
bibliotheek teisterde.
© Monumentenwacht Oost-Vlaanderen.
Vanop de Gentse Barge
kregen de bezoekers
uitleg over wat er aan
havenerfgoed te zien was.
© Ilse Neyt.
Op de Scheepswerven Baasrode hielpen
gedeputeerde Jozef Dauwe en Vlaams minister
Geert Bourgeois, bevoegd voor Onroerend Erfgoed,
mee aan de bouw van een Baasroodse botter.
© Willy Van Damme.