1. ระเบียบวิธีวิจัยการศึกษา บรรยาย โดย รศ . ดร . บุญมี พันธุ์ไทย ภาควิชาการประเมินและการวิจัย คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง

5. ฟรานซิส เบคอน ( Francis Bacon ) ได้เสนอ วิธีอุปมาน ( Inductive reasoning ) โดยเริ่มจากข้อความรู้ย่อยๆก่อนแล้วสรุปเป็นข้อความ รู้หลัก หรือกฎ ทฤษฎี

7. ความหมายและกระบวนการวิจัย ความหมายของการวิจัย การวิจัยมาจากคำภาษาอังกฤษว่า Research ถ้าแปลตามคำศัพท์ก็แปลว่า การค้นหาสิ่งใดสิ่งหนึ่งซ้ำกันหลายๆ ครั้ง

8. การวิจัย หมายถึง การหาความรู้ใหม่ และสิ่งประดิษฐ์ใหม่ๆ โดยอาศัยวิธีการทางวิทยาศาสตร์ ( Scientific method ) หรือการวิจัย หมายถึง กระบวนการให้ได้มาซึ่งข้อความรู้ที่น่าเชื่อถือได้ โดยอาศัยการสังเกต และการนิรนัย ( Deduction )

9. หรือการวิจัย หมายถึง วิธีการหรือกระบวนการในการแสวงหาข้อความรู้ ความจริง หรือคำตอบจากปัญหาที่เกิดขึ้น และเป็นข้อความรู้ ความจริงที่เชื่อถือได้ ซึ่งจะต้องประกอบด้วยพยานหลักฐานหรือข้อมูลยืนยันที่ได้มาอย่างมีระเบียบแบบแผน

10. กระบวนการทางวิทยาศาสตร์หรือวิธีทางวิทยาศาสตร์ ( Scientific method ) ซึ่งเป็นวิธีการแสวงหาความรู้ทางวิทยาศาสตร์ที่เชื่อถือได้ สามารถตรวจสอบความถูกต้องได้ด้วยข้อมูลเชิงประจักษ์ ( Empirical data ) ซึ่งมีวิธีการต่างๆ ดังนี้

12. กระบวนการวิจัย ( Research methodology ) มีวิธีการดังนี้ ขั้นที่ 1 กำหนดปัญหา ขั้นที่ 2 ตั้งสมมุติฐานการวิจัย ขั้นที่ 3 การเก็บรวบรวมข้อมูล ขั้นที่ 4 การวิเคราะห์ข้อมูล ขั้นที่ 5 สรุปผลและเขียนรายงานการวิจัย

14. ประเภทของการวิจัย

21. ประโยชน์ของการวิจัย

23. การกำหนดปัญหา และวัตถุประสงค์ของ การวิจัย

24. แหล่งที่มาของปัญหาการวิจัย 1. ทฤษฎีต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับเรื่องที่จะทำวิจัย 2. ประสบการณ์ของตัวเอง 3. งานเขียนทางวิชาการ 4. ข้อเสนอแนะในวิทยานิพนธ์หรืองานวิจัย

25. 5. บทคัดย่อของวิทยานิพนธ์หรืองานวิจัย 6. ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ 7. องค์กรหรือหน่วยงานที่ต้องการใช้ผลวิจัย 8. การวิเคราะห์ระบบ

26. บริบท ปัจจัย กระบวนการ ผลผลิต

32. ตัวอย่าง มีข้อสงสัยหรือมีปัญหาระดับกว้าง อยากจะรู้ว่าคนกรุงเทพมหานครมีเจตคติทางการเมืองตามระบอบประชาธิปไตยเป็นอย่างไรในขณะนี้ การตั้งชื่อเรื่องหรือหัวข้อวิจัยจะเขียนเป็นประโยคบอกเล่า

36. จากปัญหาเฉพาะของการวิจัยที่กล่าวมานำมาเขียนเป็นวัตถุประสงค์ของการวิจัยดังนี้ คำว่าวัตถุประสงค์ของการวิจัยจะเขียนเป็นประโยคบอกเล่าและขึ้นต้นด้วยคำว่า “ เพื่อ ” แล้วตามด้วยข้อความที่แสดงถึงวิธีการที่จะศึกษาตัวแปร เช่น เพื่อศึกษา ...... เพื่อสำรวจ … . เพื่อเปรียบเทียบ … . เพื่อหาความสัมพันธ์ … .

41. ความหมายของสมมุติฐาน สมมุติฐานเป็นคำสองคำรวมกันคือ สมมุติ กับ ฐาน สมมุติ หมายถึง นึกเอา ทึกทักเอา สมมุติเอา ส่วนฐานหมายถึง สิ่งรองรับ ถ้าตีความตามศัพท์สมมุติฐาน หมายถึง ข้อความที่สมมุติขึ้นเพื่อใช้เป็นสิ่งรองรับสิ่งอื่นๆ ที่จะสร้าง ตามมา ซึ่งตรงกับภาษาอังกฤษว่า Assumtion

42. ในทางการวิจัยสมมุติฐานหมายถึง ผลการวิจัยที่คาดว่าจะได้รับตามเหตุและผลซึ่งขึ้นอยู่กับปัญหาที่ผู้วิจัยกำลังจะทำการวิจัยอยู่สมมุติฐานที่ดีจะต้องมีส่วนประกอบสองส่วนดังนี้

45. 5. ประสบการณ์ของผู้วิจัยเอง 6. การเปรียบเทียบแบบอุปมาอุปมัยกับสิ่งที่เป็นจริงตามธรรมชาติ 7. จากหลักเหตุผลและความอยากรู้อยากเห็นของผู้วิจัย

48. ประเภทของสมมุติฐาน 1. สมมุติฐานการวิจัย ( Research hypothesis ) หมายถึงสมมุติฐานที่ผู้วิจัยตั้งไว้ในการวิจัยเรื่องหนึ่งซึ่งต้องสอดคล้องกับวัตถุประสงค์ของการวิจัยหรือปัญหาการวิจัย

49. 2. สมมุติฐานทางสถิติ ( Statistical hypothesis ) หมายถึง สมมุติฐานที่ใช้สำหรับทดสอบทางสถิติ แบ่งออกได้เป็น 2 แบบ คือ

50. 2.1 สมมุติฐานไร้นัยสำคัญ ( Null hypothesis : H 0 ) 2.2 สมมุติฐานทางเลือก ( Alternative hypothesis : H 1 )