Hubert Linssen
Delft, 11 februari 2020
Manager operations The Green Village
Hubert Linssen
Delft, 11 februari 2020
Manager operations The Green Village
WELKOM OP
THE GREEN VILLAGE

© Broer van den Boom
Renovatie
gebouwde
omgeving
Klimaat-
adaptatie
Hernieuwbare
energie
Intelligente
mobiliteit
De transitie naar een duurzame toekomst
kent onzekere stappen
die veel inspanning vereisen

En in de stad van de toekomst raakt alles
steeds meer geïntegreerd…
Wonen Mobiliteit
Werken
Publieke
ruimte
Energie Circulariteit

In de stad van de toekomst raakt alles steeds meer
geïntegreerd… Voorbeelden
Verwacht 2019: ROCSYS :
automatisch laden
automatische voertuigen
MOR
(TU Solar Decathlon)
Energy Pile
Hemels Water
Onderzoek LIDAR in regen
op Waterstraat
Gebouwen
Energiesystemen
Autonoom
vervoer
(RADD)
Klimaat-
adaptatie
Waterstraat

Is het
praktisch?
What about
privacy?
Te riskant?
Wat is het
business
model?
Niet in
Bouwbesluit
Is het
betrouwbaar?
In jouw
achtertuin?
Werkt het?
Is het altijd
veilig?

…dus succesvolle opschaling van dit soort
innovaties vereisen verandering in ons
maatschappelijke systeem
TECHNOLOGIE
& SYSTEMEN
BUSINESS
MODEL
WET- &
REGELGEVING
OMARMING
MAATSCHAPPIJ
Ingenieurs
PubliekOverheid
Ondernemers

The Green Village brengt als integraal platform
alle stakeholders bijeen
TECHNOLOGIE
& SYSTEMEN
BUSINESS
MODEL
WET- &
REGELGEVING
OMARMING
MAATSCHAPPIJ
Ingenieurs
PubliekOverheid
Ondernemers
Wonen Mobiliteit
Werken
Publieke
ruimte
Energie Circulariteit

Bij The Green Village leren alle belanghebbenden wat nodig is om
grootschalige toepassing van innovaties te versnellen
Technologie Systeemvragen ➔ Lokaal betrouwbaar ➔ Robuuste technologie
Business model Geen verdienmodel ➔ Business case ➔ Business model
Omarming maatschappij Zorgen ➔ Lokale interesse ➔ Brede omarming
Wet- & regelgeving Framework n.v.t. ➔ Uitzonderingen ➔ Passende kaders
Theorie & Lab
Vroeg en integraal op
The Green Village
Pilot locaties
Markt
Grootschalige
toepassing
Hink
Stap
Sprong

275
Besluit van 13 juni 2017 t ot w ijziging en
aanvulling van het Besluit uit voering Crisis- en
herst elw et (Besluit uit voering Crisis- en
herst elw et vijf t iende t ranche)
Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden,
Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.
Op de voordracht van Onze Minister van Infrastructuur en Milieu van
13 maart 2017, nr. IenM/BSK-2016/260276, Hoofddirectie Bestuurlijke en
Juridische Zaken, gedaan in overeenstemming met Onze minister voor
St aat sblad
van het Koninkrijk der Nederlanden
Jaargang
0
2017
Echte bewoners
Bouwbesluit
‘uitgezet’
Publiek toegankelijk
Flexibele
infrastructuur
Dataplatform
Workshops &
matchmaking
Het platform biedt een ideale, veilige omgeving om te
onderzoeken, leren, ontdekken en demonstreren

Realisatie gestart in 2019
Het Co-Creation Centre is een verzameling experimentele
innovaties en demonstraties
Klimaattoren
Energy piles
Dynamische zonwering
Glazen draagconstructie
Circulaire fundering

PZH CHALLENGE
TECHNISCHE INNOVATIES OP HET GEBIED VAN
ENERGIE, CIRCULARITEIT EN KLIMAATADAPTIE

Overheden werken actief mee in
The Green Village

Bij The Green Village hebben overheden een duale rol als het gaat
om wet- en regelgeving
TGV als lab voor overheden
» Alle technologie en activiteiten zijn
toegestaan bij The Green Village…
» …mits veilig en schoon
Vrijheid en flexibiliteit
om innovatieve concepten te ontwikkelen
Participatie in innovatie en ontwikkeling
van passende kaders
» Identificeren van knelpunten in regulering
» Formuleren van nieuwe, structurele
oplossingen om toepassing te versnellen
Green Deal ✔
Publieke partners
Pionieren met de Omgevingswet ✔
Verschillende wetten en regels zijn ‘uitgezet’, inclusief
de meeste artikelen in het Bouwbesluit

De Green Deal Green Village richt zich op structurele oplossingen
voor grootschalige toepassing van innovaties

4 INNOVATIE
PROGRAMMA’S
4 INNOVATIE
PROGRAMMA’S

Systeemintegratie
Digitalisering
Circulariteit
The Green Village Basis Infra
Fysieke infrastructuur /Dataplatform / Onderhoud en beheer /
Co-creatie en kennisdeling / Communicatie / Hospitality
Programma 1
Klimaat adaptieve
steden
Programma 2
Nieuwe energie-
systemen (smart multi-
commodity grid)
Programma 3
Verduurzaming en
Renovatie van
gebouwde omgeving
Programma 4
Toekomstige
mobiliteit en energie-
infrastructuur
Project
X 1
Project
Y1
Project
Z1
Project
X 2
Project
Y2
Project
Z2
Project
X3
Project
Y3
Project
Z3
Project
X 4
Project
Y4
Project
Z4
Matchmaking
Business development
Proces ondersteuning
Onderzoekers en ondernemers worden door The Green Village
ondersteund bij eigen projecten

The Energy Pile – project in
TU Delft’s Thermo-X programme
The WaterStraat is a collaboration between VP Delta, Delft Water Authority & The
Green VIllage
De WaterStraat is een samenwerking tussen
Hoogheemraadschap van Delfland, VP Delta &
The Green VIllage

The Energy Pile – project in
TU Delft’s Thermo-X programme
De WaterStraat biedt oplosingen voor urban flood risk en hitte stress als gevolg van
toenemende piekbuien en perioden van droogte

En adresseert technische en niet-technische issues die innovaties
belemmeren bij de opschaling

ENERGIE-FUNCTIES licht
verhitting
voedsel
warm
tapwater
warmte koude
koeling
voedsel
ventilatie
Lampen
APPARATEN/
INSTALLATIES
CV-ketel
(aardgas)
Radiator
BRONNEN
Kolen-
centrales
Aardgas-
productie
DISTRIBUTIE AC 220Vaardgas-net
Gasfornuis Koelkast
Warmte-
pomp
PV-paneel
Elektrisch
koken
warmtenet
H2
door net
DC net
rest-warmtegeo-thermie
brandstof-
cellen
buurt-
batterij wind-
molens
…
auto’s als
batterij
blockchain
Slimme
aansturing
Traditionele oplossing (fossiele
energie)
Nieuwe mogelijkheden
(duurzame energie)
NIET UITPUTTEND
Zonne-
boiler
Installateurs
Netbeheerder
Energieleverancier
Aannemers
Corporaties
Gemeenten
Fossielvrije energievoorziening vereist een nieuw integraal
perspectief op de inrichting van energiefuncties

Op The Green Village ontstaat de Energieweg – een plug-&-play
multigrid voor systeemonderzoek en demonstratie
De infrastructuur wordt
stapsgewijs gerealiseerd –
Aanwezig zijn een net
voor aardgas en
waterstof, DC en AC.
Gepland is een lage
temperatuur open
warmtenet

DC Testbed: De DC-infrastructuur onstaat bottom-up

DC Testbed: De DC-infrastructuur onstaat bottom-up

DC Testbed: De DC-infrastructuur onstaat bottom-up

H2 TESTBED: WaterstofStraat faciliteert onderzoek naar
de rol van waterstof in de energietransitie

H2 TESTBED: WaterstofStraat faciliteert onderzoek naar de rol van
H2 in de energietransitie
Alliander, Enexis Groep en Stedin hebben een aardgasnet gebouwd om
onderzoek mogelijk te maken naar de rol van waterstof in de energietransitie.
De netbeheerders willen ervaring opdoen met de distributie van waterstof en
hun rol hierin onderzoeken. Het basisnet moet daarnaast bijdragen aan
opleiding en enthousiasmeren van monteurs en technische medewerkers.
Ook derde partijen mogen de “waterstofstraat” gebruiken om onderzoek te
doen. Zo moet een systeem ontstaan met productie, transport en gebruik van
waterstof.
The Green Village wil alle relevante stakeholders samenbrengen om in co-
creatie te werken aan de energietransitie.

Renovatiewijk: testen van duurzame renovatieconcepten voor
betaalbaar, gebruikvriendelijk en comfortabel wonen
- 3 jaren ‘70 rijtjeswoningen
- Testbed voor renovatieoplossingen
- Echte, representatieve bewoners, testen
de oplossingen
- Corporatie schaalt op bij bewezen nut

Laadplein: onderzoek naar de toekomst van mobiliteit in relatie tot
het energiesysteem, woningen en openbare ruimte
- Slimme koppeling mobiliteit met
gebouwde omgeving en echte
gebruikers
- Testbeds voor laden en ‘ontladen’ van
voertuigen
- Slim laden van (zelfrijdende) voertuigen
en fietsen

Green Village Digital:
de fysieke en de digitale wereld verbonden

De faciliteiten voor Digital zijn grotendeels beschikbaar en worden
verder versterkt i.s.m. de eerste projectgebruikers
A
Dataplatform
Techniek en governance om
data te delen
 Ontwikkeld met/door Surf en TU Delft
 Hosting door Surf; in toekomst mogelijk naar TU Delft
 Aansluiting van meer projecten vereist
 Inhuur datamanager tijdelijk via Surf (in begroting TGV) -
Structurele invulling wordt gezocht
B
Geavanceerde
infrastructuur
Hardware, incl. glasvezel
en 5G (verwacht)
 Glasvezel beschikbaar
 5G te realiseren binnen project MRDH/RNE (2020 ev)
C
Digitaal model
Digitale versie van de fysieke
situatie
 Bestaande situatie in 3D beschikbaar
 Voor nieuwe projecten wordt 3D standaard

Naast specifieke innovatie-partijen trekt TGV steeds meer mensen
die de integrale aanpak omarmen
Kasja Ollongren, min BZK & Adri Bom-
Lemstra, ged. Prov. Z-H
Bezoekers (niet uitputtend)
≫ EC Frans Timmermans & Carlos Moedas
≫ Ministers van I&W, BZK, EZK
≫ Leden van Europees en NL parlement
≫ Deltacommissaris, Dijkgrafen
≫ Bestuurders van Provincies en gemeenten
Green Deal
Workshops

Naast specifieke innovatie-partijen trekt TGV steeds meer mensen
die de integrale aanpak omarmen
Bezoekers (niet uitputtend)
≫ EC Frans Timmermans & Carlos Moedas
≫ Ministers van I&W, BZK, EZK
≫ Leden van Europees en NL parlement
≫ Deltacommissaris, Dijkgrafen
≫ Bestuurders van Provincies en gemeenten
Green Deal
Workshops
Eric Wiebes, min EZK

The Green Village is open voor het publiek.
Sinds de opening in juni 2017 ~25.000 bezoekers
Organisaties inspireren met events hun
B2C / B2B relaties
≫ Royal Haskoning DHV
≫ ABN AMRO & Rabobank
≫ Rexel
≫ VNO NCW
≫ Aedes en woningbouwcorporaties
Bewoners, studenten en bedrijven ontmoeten elkaar tijdens
open dagen en workshops
≫ TU Delft, meerdere faculteiten
≫ WUR student exchange
≫ Climate KIC Summerschool
≫ Duurzame huizen route en Weekend van de Wetenschap
≫ Open dagen (1x per maand op zaterdag)

TOURTOUR

WERKSESSIEWERKSESSIE

Hoe kunnen innovatieve partijen The Green Village benutten?
Technologie Systeemvragen ➔ Lokaal betrouwbaar ➔ Robuuste technologie
Business model Geen verdienmodel ➔ Business case ➔ Business model
Omarming maatschappij Zorgen ➔ Lokale interesse ➔ Brede omarming
Wet- & regelgeving Framework n.v.t. ➔ Uitzonderingen ➔ Passende kaders
Theorie & Lab
Vroeg en integraal op
The Green Village
Pilot locaties
Markt
Grootschalige
toepassing
Hink
Stap
Sprong
» Faciliteren van innovators
(corporates, startups,
institutes) door gte
verwijzen naar TGV
» Deel en Leer met anderen over
toepassing van duurzame
innovatiess
» Test innovaties bij TGV voordat ze
worden toegepast in projecten
» Scout innovaties vn anderen voor
locale toepassing
» Deel systeemuitdagingen en sluit aan
bij projecten om oplossingen te
identificeren

Profile of site visitors
TGV-SITE
Visitors of site (cumulative)
EVENTS
Relation marketing & events (YTD)In 2019
 Meer dan 6.500 bezoekers
met verschillende
achtergronden
 197 events (vergeleken met
141 in 2018)
 11 newsletters
 40 news items on website
HIGHLIGHTS
Co-creation Centre event, June 27
TGV Network event, November 20
Diederik Samon, 10 januari 2020 Province & City of Utrecht July 30
Tweede Kamer 50+, Sept 23
0
20
40
jan
feb
mrt
apr
mei
jun
juli
aug
sept
okt
nov
dec
Relation-marketing &
Events (YTD)
0
10000
jan
feb
mrt
apr
mei
jun
juli
aug
sept
okt
nov
dec
TGV-site
Visitors @The Green
Village site…
Werkbezoek Min BZK, Oct 15

Profile of site visitors
TGV in cijfersInnovatieprojecten
In 2019
 Meer dan 6.500 visitors met
verschillende achtergronden
 197 events (vergeleken met
141 in 2018)
Bezoekers
Co-creation Centre event, June 27
TGV Network event, November 20
Diederik Samon, 10 januari 2020 Province & City of Utrecht July 30
Tweede Kamer 50+, Sept 23
Werkbezoek Min BZK, Oct 15
In 2020
 €10M aan geïnvesteerde
assest t.b.v. duurzame
innovaties en onderzoek
 4 Innovatieprogramma’s
 60+ Innovatieprojecten
Van 2015 tot nu
 Onderzoeksterrein van 1,4 ha
 Start in maart 2015
 Opening in juni 2017
 Gestart met team van 5FTE, nu
>12FTE
 11 bewoners

The Green Village platform
TGV verantwoordelijkheid
Gemeenschappelijke testbeds
Partner verantwoordelijk voor inhoud
TGV verantwoordelijk voor faciliteiten
Projecten van
gebruikers
Kennisinstellingen en bedrijven voeren hun
eigen projecten uit op The Green Village

H2@Home
 O.a. gAvilar, Beute, Het
Internethuis, Enexis, Flamco,
PIA Automation, Apator
Metrix
 2019-2021
Battolyser
 Battolyser BV, Proton Ventures
,(TU Delft)
 2020-
Smart Multi Commodity Grid
Operations
 O.a. Haagse Hogeschool, TU
Delft, CityTec, ATOS, DC
Opportunities R&D, St.
Gelijkspanning, Accenda
 2020-2023
Verscheidene partijen zijn bezig met de voorbereiding van
projecten die gebruik maken van de Waterstofstraat Voorbeelden

Bron, o.a.: Green Deal Workshop ‘Renovatiewijk’, 1 december 2017
Nieuwe oplossingen kampen echter met technische, economische
en maatschappelijke belemmeringen
 Technische haalbaarheid onbekend
 Effectiviteit tijdens gebruiksfase
onvoldoende bewezen
 Samenhang in praktijk onduidelijk
(bijv. impact op net)
 …
 Hoge investeringen in onderzoek en
productontwikkeling
 Business cases nog onzeker
 Financieringsoplossingen nog
onaantrekkelijk
 …
 Beperkt bewustzijn van noodzaak
 Voordelen voor bewoners zijn
onduidelijk
 Bewoners willen geen proefkonijn zijn
 Zorgen over veiligheid en privacy
 …
 Oplossingen mogen niet volgens
Bouwbesluit, Energiewet of normen
 Lokale uitzonderingen niet
toepasbaar in andere gemeenten
 …

Wijken/
gebouwen
The Green
Village
ROBUUSTHEID
FYSIEKE
SCHAAL
Kennisinstellingen,
onderwijs
Bron ondernemers
Gebieden en hubs in
binnen- en buitenland
als klanten/opdrachtgevers
voor ondernemers en
werkgelegenheid
Een compleet ecosysteem heeft alles om
duurzame en maatschappelijke thema’s aan te jagen

In 2018 creëerden nieuwe projecten en programma’s meer
zichtbaarheid – Het jaar 2019 draait om duurzame positionering
2013-2014
SHAPING
2015
SETTING SCENE
2016
TAKING OFF
» Ideeën
» Partners
» Groeiend
commitment
» Eerste initiatieven
en programma’s
» Aanscherping
concept
» “Offsite” impact
» Funding (EFRO)
» Uitdagingen
regelgeving
» Professionali-
seringteam
» Aanleg basis
infrastructuur
» Aantrekken
projecten
» Aantrekken publiek
» Aantrekken
beleidsmakers
2017
YES,
WE’RE OPEN!
» Opening terrein
» Office & Residential
labs
» Groei in projecten
en diversiteit
» Groei in bezoekers
en zichtbaarheid
» Start ontwikkeling
Co-Creation Centre
2018
GROWING IMPACT
» Opening
Waterstraat
» Uitbreiding Living
Lab
» 1e fase
Waterstofstraat
» Commitment
Renovatiewijk
» Groei in projecten
en diversiteit
» Groei in innovatie
projecten
» Propositie voor
’early adopters’
» Realisatie Co-
Creation Centre
» Opening ingebruik-
name woningen en
Energieweg
» Robuust team en
processen
2019
SUSTAINABLE
VALUE

Intake Preparation Live@TGV Moved on
Letter of Intent Overeenkomst incl.
dekkingsbijdrage
Verkenning haalbaarheid
project
 Identificeren
ontwikkeldoelen en
uitdagingen, fit met
TGV-scope
 Condities, technische
vereisten, veiligheid,
planning
Detaillering project plan
voor volgende fase
 Matchmaking wensen
 Technische
voorbereidingen
 Communicatie
 Finale condities en
afspraken
Onderzoek, test &
demonstrate, bijv.
 Connectie met TGV-data
platform
 Workshops over
relevante onderwerpen
 PR & Communicatie,
incl. tours, events en
demonstraties
Follow-up
 Introductie bij
potentiële early
adopters
 Potentiële spin-off
projecten & activiteiten
 PR & Communicatie
Het proces voor een project op TGV bestaat uit vier fases
– De onderzoeker/ondernemer blijft projecteigenaar

© Broer van den Boom
Actie van
ondernemers,
organisaties
en burgers
Inspiratie: aantrekkelijk
beeld van de toekomst
Perspectief op een route
die waarde creëert bij elke stap
Zetje: Ontzorging bij
het eerste begin
Vertrouwen dat structurele
opschalingsknelpunten worden
weggenomen