4. Διοκλητιανόσ: Τετραρχύα
Ποιο ςύςτημα ονομϊςτηκε «Τετραρχύα»;
Διοκλητιανβσ: ανατολικβ τμήμα αυτοκρατορίασ.
Έδωςε το δυτικβ ςτον ςτρατηγβ του Μαξιμιανβ. Πήραν
τον τίτλο του Αυγογςτου
παραχώρηςη διοίκηςησ μέρουσ των περιοχών τουσ ςε
δγο ςυνάρχοντεσ: τον Γαλέριο και τον Κωνςτάντιο τον
Χλωρβ (τίτλοσ Καίςαρα).
5. Διοκλητιανόσ: Τετραρχύα
Ποιο ςύςτημα ονομϊςτηκε «Τετραρχύα»;
η εξουςία μοιράςτηκε ςε τέςςερα κέντρα:
Ανατολή: έδρα Αυγογςτου η Νικομήδεια τησ Βιθυνίασ
έδρα Καίςαρα το ίρμιο
Δγςη: έδρα Αυγογςτου το Μιλάνο ςτην Ιταλία
έδρα Καίςαρα οι Σρεβήροι ςτη Γαλατία.
Ρώμη: η έδρα τησ ςυγκλήτου
7. Διοκλητιανόσ: νϋο πολύτευμα
Ποιο νϋο πολύτευμα επιβϊλλει ο Διοκλητιανόσ;
μεταβολή χαρακτήρα μοναρχίασ
χωριςμβσ κράτουσ ςε μικρέσ επαρχίεσ – τισ διοικογςαν
υπάλληλοι διοριςμένοι απβ τον αυτοκράτορα
ο ςτρατβσ κάθε περιοχήσ είχε δικογσ του
διοικητέσ, διαφορετικογσ απβ τουσ διοικητέσ επαρχιών
(αφαίρεςη πολιτικήσ εξουςίασ απβ τον ςτρατβ)
8. Διοκλητιανόσ: νϋο πολύτευμα
Ποιο νϋο πολύτευμα επιβϊλλει ο Διοκλητιανόσ;
υιοθέτηςη πρωτοκβλλου αυλήσ των αδανιδών βαςιλέων
τησ Περςίασ (ο αυτοκράτορασ γίνεται
απροςπέλαςτοσ, φοράει διάδημα και πορφγρα, επιβάλλει
την προςκγνηςη)
είναι ιερβ πρβςωπο, έχει την προςφώνηςη «Ζευσ» και
απαιτείται να λατρεγεται ωσ θεβσ
Απβλυτη Μοναρχία: Dominatus και βχι Principatus
(Ηγεμονία). Dominus (απβλυτοσ μονάρχησ) και βχι πρώτοσ
πολίτησ
10. Επικρϊτηςη Κωνςταντύνου
Ποια γεγονότα ςφραγύζουν την επικρϊτηςη του Κωνςταντύνου;
αλληλοεξβντωςη διαδβχων και ςυναρχβντων του ςυςτήματοσ τησ
Σετραρχίασ, γςτερα απβ την αποχώρηςη του Διοκλητιανογ (305 μ.Χ.)
Κωνςταντίνοσ: διάδοχοσ του Κωνςτάντιου Χλωρογ ωσ Καίςαρασ των
δυτικών επαρχιών
νίκη ςτη Μουλβία γέφυρα του Σίβερη εναντίον του Μαξεντίου (312)
ωσ Αγγουςτοσ και μβνοσ ςτη Δγςη ςυνεννοήθηκε με τον Αγγουςτο
τησ Ανατολήσ Λικίνιο και δεν διβριςαν Καίςαρεσ (313)
νίκη κοντά ςτην Αδριανογπολη και θανάτωςη του Λικίνιου (324)
11. Κωνςταντύνοσ: νϋο πολύτευμα
Ποιο χαρακτόρα ϋδωςε ςτο πολύτευμα ο
Κωνςταντύνοσ;
απολυταρχικβτεροσ χαρακτήρασ (απρβςιτοσ απβ
ςγγκλητο και πολίτεσ, περιβαλλβταν απβ
ανακτορικογσ υπαλλήλουσ και ανακτορικβ ςυμβογλιο
με ςυμβουλευτικβ ρβλο, η ςγγκλητοσ μεταφέρθηκε
ςτην Κωνςταντινογπολη με τιμητικβ τίτλο χωρίσ
εξουςίεσ)
12. Κωνςταντύνοσ: νϋο πολύτευμα
Ποιο χαρακτόρα ϋδωςε ςτο πολύτευμα ο
Κωνςταντύνοσ;
αυτοκρατορική λατρεία: βχι θεβσ για τουσ υπηκβουσ ο
αυτοκράτορασ, αλλά εκλεκτβσ του θεογ που κυβερνογςε με
τη θεία χάρη
κράτηςε τον ειδωλολατρικβ τίτλο του «Μεγίςτου
Αρχιερέωσ», αλλά ενίςχυςε την αυτοκρατορία με τον
Χριςτιανιςμβ, τον οποίο υποςτήριξε φανερά
13. Διϊταγμα Μεδιολϊνων
Ποια ςημαςύα εύχε το διϊταγμα των Μεδιολϊνων;
με κοινή απβφαςη Κωνςταντίνου και Λικίνιου: καθιέρωςη
απβλυτησ ελευθερίασ ςτην επιλογή λατρείασ – Διάταγμα τησ
ανεξιθρηςκίασ, Μιλάνο, Φεβρουάριοσ 313, με ιςχγ για το δυτικβ
τμήμα και αργβτερα και για το ανατολικβ
εκχριςτιανιςμβσ αυτοκρατορίασ, αποδοχή τησ νέασ θρηςκείασ
μετά τη νίκη κατά του Μαξεντίου (υιοθέτηςη του
χριςτογράμματοσ ςε αςπίδεσ και αυτοκρατορική
ςημαία, καταπολέμηςη αιρέςεων, θεςμβσ Οικουμενικών
υνβδων, οικοδβμηςη εκκληςιών, βαπτίςτηκε χριςτιανβσ) πηγή 3.
14. Νϋα Ρώμη
Γιατύ μετϋφερε την πρωτεύουςα ςτην Ανατολό;
ιςχυροποίηςε την απβλυτη μοναρχία
εκχριςτιάνιςε την αυτοκρατορία
η Ρώμη ήταν πβλοσ έλξησ για τουσ βαρβάρουσ τησ Δγςησ και ταυτίςτηκε με
την αρχαία ρωμαΰκή παράδοςη
έδρα: το Βυζάντιο, η αποικία των Μεγαρέων το 650 π.Χ., καλγτερη
άμυνα, οικονομική ανάπτυξη, ομοιομορφία πληθυςμογ (Έλληνεσ κυρίωσ)
εξελληνιςμβσ προοδευτικά τησ αυτοκρατορίασ – ελληνική πολιτιςτική
κληρονομιά
Κωνςταντίνου πβλισ: εγκαίνια ςτισ 11 Μααου 330 – Έναρξη τησ Ρωμαΰκήσ
Αυτοκρατορίασ τησ Ανατολήσ (Βυζαντινή αυτοκρατορία, 11 αιώνεσ)
17. επύδραςη ελληνικού πολιτιςμού
ελληνικό φιλοςοφικό ςκϋψη, ρητορεύα
φιλοςοφικϋσ ςχολϋσ Ανατολόσ (Αλεξϊνδρεια, Αντιόχεια) και
Αθόνασ
Ιουλιανόσ
ιερϊρχεσ εκκληςύασ
νεοπλατωνιςμόσ (μεταφυςικό, ηθικό και μυςτικιςτικό φιλοςοφικό
ςχολό) (Πλωτύνοσ: ατομικό βύθιςη μϋςω του διαλογιςμού και τησ
ενδοςκόπηςησ ςτην ενιαύα θεύα δύναμη, ςτον αιώνιο κόςμο των ιδεών.
λυτρωτικό φιλοςοφύα που δεχόταν τη δυνατότητα ανύψωςησ του
ανθρώπινου πνεύματοσ ςτο τϋλειο)
18. Οριςτικό διαύρεςη τησ ρωμ.
αυτοκρατορύασ – Η τύχη των δύο
τμημϊτων
395 μ.Χ.: Αρκϊδιοσ και Ονώριοσ, διϊδοχοι του Μ.
Θεοδοςύου
κατακλυςμόσ από βαρβαρικϊ φύλα (Βηςιγότθοι –
Αλϊριχοσ Ρώμη 410 μ.Χ., Βϊνδαλοι – Ρώμη, 455
μ.Χ., Ούνοι), κατϊρρευςη δυτικού τμόματοσ το
476 μ.Χ. (Οδόακροσ 476, Θευδϋριχοσ 490)
ϋναρξη βυζαντινόσ ιςτορύασ
19. κύνδυνοσ εκγερμανιςμού - εξελληνιςμόσ
κύνδυνοσ εκγερμανιςμού μετϊ το θϊνατο του Μ.
Θεοδοςύου (Ουϊλησ, Μϊχη Ανδριανούπολησ 378 μ.Χ.)
αποςόβηςη από Έλληνεσ λογύουσ και πολιτικούσ
αντιγερμανικό-αντιγοτθικό κύνηςη, εθνικό κόμμα (πηγό
7)
Κωνςταντινούπολη: πνευματικό κϋντρο, Πανδιδακτόριο
(425 μ.Χ., Θεοδόςιοσ Β΄) – διδαςκαλύα ελληνικόσ γλώςςασ
ςύνταξη δικαςτικών αποφϊςεων και διαθηκών ςτην
ελληνικό γλώςςα (διατϊγματα 397 και 439 μ.Χ.)
20. 1.5 Σο τέλοσ του Δυτικογ Ρωμαΰκογ κράτουσ (ςελ. 251)
21. Λόγοι παρακμόσ Ιταλύασ
από τα μϋςα του 5ου αι. η Ιταλύα βριςκόταν ςε
ταραχό:
αποδιοργϊνωςη κρατικόσ μηχανόσ
Γερμανού μιςθοφόροι ςτη ςτρατιωτικό ηγεςύα
αυτοκρϊτορεσ ανύκανοι
μόνο ο ςεβαςμόσ ςτον αυτοκρατορικό θρόνο
παρϋμενε
22. Γεγονότα κατάρρευςησ
476 μ.Χ.: Οδόακροσ, ηγεμόνασ Ερούλων - καθαύρεςη
του Ρωμύλου Αυγουςτύλου
ϊδεια από τον Ζόνωνα να κυβερνϊ εξ ονόματόσ του τη
Δύςη ωσ διοικητόσ τησ Ιταλύασ με τον τύτλο του
πατρικύου
το 476 μ.Χ. εύναι η ςυμβατικό αρχό του Μεςαύωνα για
τη Δύςη
23. 2.2 Η εποχή του Ιουςτινιανογ – Η ελληνοχριςτιανική
οικουμένη (ςελ. 256-258)
24. Η εςωτερική πολιτική του
Ιουςτινιανοφ
η διαμόρφωςη τησ βυζαντινόσ φυςιογνωμύασ του
κρϊτουσ
μετατροπό τησ ρωμαώκόσ ςε ελληνοχριςτιανικό
οικουμϋνη
εξαςφϊλιςη ςυνοχόσ μιασ κοινότητασ λαών
ελληνικό πολιτιςτικό παρϊδοςη
χριςτιανικό πύςτη
25. κφρια ςημεία εςωτερικήσ
πολιτικήσ Ιουςτινιανοφ:
ιςχυροπούηςη απόλυτησ μοναρχύασ:
τϊςη του Νύκα (532 μ.Χ.)
ο αυτοκρϊτορασ εκλεκτόσ του Θεού (εμπιςτοςύνη και
προνόμιο να κυβερνϊ για το καλό των υπηκόων του)
επιβολό μιασ θρηςκεύασ και ενόσ δόγματοσ:
διωγμόσ κατϊλοιπων αρχαύων θρηςκειών
κλεύςιμο νεοπλατωνικόσ ςχολόσ Αθηνών (529)
εξόντωςη θρηςκευτικών μειονοτότων (εκτόσ από Εβραύουσ)
ιεραποςτολικό ϋργο (Καύκαςοσ, Νουβύα, αχϊρα, Δούναβησ)
οικοδόμηςη Αγύασ οφύασ
26. κφρια ςημεία εςωτερικήσ
πολιτικήσ Ιουςτινιανοφ:
ςυςτηματικό κωδικοπούηςη Δικαύου:
το κύριο μϋροσ τησ νομοθεςύασ ςτα λατινικϊ
Ιουςτινιϊνειοσ κώδικασ 529 και 534
Πανδϋκτησ 533
Ειςηγόςεισ 533
οι νϋοι νόμοι (Νεαρϋσ, μετϊ το 534) ςτα ελληνικϊ, για να
εύναι κατανοητού
η κωδικοπούηςη ονομϊςτηκε Corpus juris civilis (αςτικό
δύκαιο) – βϊςη για τη νεότερη νομοθεςύα τησ Ευρώπησ
27. κφρια ςημεία εςωτερικήσ
πολιτικήσ Ιουςτινιανοφ:
νϋο διοικητικό ςύςτημα – αποτροπό εκφεουδαρχιςμού
Νεαρϋσ: παραχώρηςη πολιτικόσ εξουςύασ ςτουσ
ςτρατιωτικούσ διοικητϋσ των περιοχών ςε ςύνορα
εφαρμογό ςε όλη την αυτοκρατορύα αργότερα
αντιμετώπιςη μεγϊλων γαιοκτημόνων, των δυνατών
(πηγό 3)