გაიცანით მამული ჩემი

1. ვ ა ნ ი

2. გეოგრაფია
 ვანის მუნიციპალიტეტი
მდებარეობს იმერეთის უკიდურეს სამხრეთ-
დასავლეთ ნაწილში. ტერიტორია — 557 კვ.კმ.
მუნიციპალიტეტს
ესაზრვრება ბაღდათის, სამტრედიის, წყალტუბოს, ა
დიგენისა და ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტები.
რელიეფის მთავარი ერთეულებია მესხეთის
ქედის ჩრდილოეთ კალთა, იმერეთის დაბლობი და
მათ შორის გარდამავალი სამხრეთ იმერეთის გორაკ-
ბორცვიანი მთისწინეთი.
 ვანის მუნიციპალიტეტის სამხრეთ მთიან ნაწილს
ქმნის მესხეთის ქედის ჩრდილოეთი განშტოებები,
რომლებიც მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე
შემოდიან მდინარე ხანისწყლის და
მდინარეების სუფსისა და ხევისწყლის
წყალგამყოფთა ფარგლებში. მესხეთის ქედის
ყველაზე მაღალ ადგილებში სუბალპურ და ალპური
მდელოების ქვეშ მთის მდელოს კორდიან-ტორფიანი
ნიადაგია. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე
მდებარეობს ქედის უმაღლესი
მწვერვალი მეფისწყარო (2851 მ.)

3. შიდა წყლები
ჩრდილოეთით მუნიციპალიტეტის საზღვარს გასდევს მდინარე რიონი, რომლის მარცხენა
შენაკადები — სულორი (მთავარი
შენაკადები: ძულუხურა და ჭიშურა), ყუმური, კორისწყალი, კვინისწყალი და ფერეთა სამდინარო
ქსელს ქმნიან მუნიციპალიტეტის თითქმის მთელ ტერიტორიაზე. მუნიციპალიტეტის სამხრეთ
ნაწილში მიედინება მდინარე ხანისწყლის მარცხენა შენაკადი — წაბლარასწყალი. მდინარეებს
სათავეები მესხეთის ქედის ჩრდილოეთ კალთაზე აქვთ, ზღვის დონიდან 1500 მ. საზრდოობენ
წვიმის, თოვლისა და მიწის ქვეშა წყლით.

4. მოსახლეობა
აღწერის წელი მოსახლეობა
1989 35 369
2002 34 141
2014 31 000

5. ეკონომიკა
სოფლის
მეურნეობა
ეკონომიკის წამყვანი
დარგია სოფლის მეურნეობა, ვანის
მუნიციპალიტეტის მთელი
ფართობიდან სავარგულებს უკავია
16,2 ჰა. აქედან: სახნავი 4,8 ათ. ჰა,
მრავალწლიანი ნარგავი 5,4 ათ. ჰა.
ნასვენი 0,4 ჰა სათიბი 0,1 ათ. ჰა,
საძოვარი 5,5 ათ. ჰა. სოფ.
მეურნეობაში
წამყვანია მევენახეობა (2,6 ათ. ჰა).
ვაზის მთავარი
ჯიშებია: ცოლიკოური, ციცქა და ალა
დასტური.
მრეწველობა
მუნიციპალიტეტში არის კვების
მრეწველობისა და
გადამამუშავებელი მრეწველობის
(ღვინის და საკონსერვო ქარხნები)
საწარმოები. მთავარი სამრეწველო
საწარმოებია ვანის, ზეინდრისა და
ამაღლების ღვინის ქარხნები.
ამაღლებაში არის აგრეთვე
საკონიაკო საამქრო, საიდანაც
იგზავნება მზა
მასალა ვარციხის კონიაკის
ქარხანაში.
ტურიზმი
ვანის მუნიციპალიტეტის
ეკონომიკაში მნიშვნელოვანი
ადგილი უჭირავს ტურიზმს.
ყველაზე ცნობილი ტურისტული
ობიექტია ვანის ანტიკური
ნაქალაქარი. მუნიციპალიტეტის
სოფლებში ასევე მრავლადაა
ისტორიული ძეგლები.
მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე
ასევე ორი ბალნეოლოგოური
კურორტია: სულორი და ამაღლება.

6. ვანის არქეოლოგიური მუზეუმი
ქალაქ ვანში, ანტიკური ნაქალაქარის ტერიტორიაზე მოქმედებს ვანის არქეოლოგიური
მუზეუმი, სადაც დაცულია ძვ. წ. VIII-I საუკუნის ნივთები, შემორჩენილია ნაქალაქარის
არქეოლოგიური ნაშთები.

7. ვანის ანტიკური ნაქალაქარი
ანტიკურ ხანაში აქ მდებარეობდა ძველი კოლხეთის ერთ-
ერთი მნიშვნელოვანი ქალაქი, რომელმაც აყვავებას მიაღწია
ძვ. წ. III-I სს-ში. ვანში ქალაქური ტიპის დასახლება
განვითარდა იმ უძველეს დასახლებათა საფუძველზე,
რომელთა ნაშთები ახლა მრავლადაა ფიქსირებული ვანსა და
მის ირგვლივ მდებარე ტერიტორიაზე, , აგრეთვე მის
აღმოსავლეთითაც (ფერსათი, ზეკარი, ბაღდათი). ვანის
ნაქალაქარზე მოპოვებული, ჯერჯერობით უძველესი
არქეოლოგიური მასალა ძვ. წ. VIII-VI საუკუნეებით
თარიღდება და კერამიკული ფრაგმენტებითაა წარმოდგენილი.

8. მუზეუმები
ქალაქ ვანში, ვანის არქეოლოგიური მუზეუმის გარდა,
სოფელ ჭყვიშში გალაკტიონ და ტიციან ტაბიძეების ისტორიული
სახლების ახლოს მოქმედებს მათივე სახელობის მუზეუმი.
გარდა ამისა, ქალაქ ვანში მოქმედებს სახვითი ხელოვნების მუზეუმი,
ხოლო სოფელ ტობანიერში — კორნელი კეკელიძის სახლ-მუზეუმი.

9. კურორტი ,,სულორი“
კურორტი სულორი ადგილობრივი მნიშვნელობის კლიმატურ-ბალნეოლოგიური კურორტია, რომელიც 3 ჰექტარ
ტერიტორიას მოიცავს. ჰავა ნოტიო სუბტროპიკულია, რბილი, უთოვლო ზამთრითა და ცხელი ზაფხულით. სულორში
გამოედინება სამკურნალო თვისებების ქონე, დაბალი მინერალიზაციის, სულფიდური, სულფატურ-ჰიდროკარბონატული,
ნატრიუმიანი მინერალური წყალი, რომელსაც საყრდენ-სამოძრაო აპარატის, პერიფერიული ნერვული სისტემის და
გინეკოლოგიური დაავადებების სამკურნალოდ აბაზანებისთვის იყენებენ. საკურორტო სეზონი გრძელდება ივნისიდან
ოქტომბრის ჩათვლით. კურორტს ბალნეოთერაპიული მკურნალობისათვის განკუთვნილი 32 ინდივიდუალური აბაზანა და
საკუთარი პოლიკლინიკა აქვს. სოფელში მიდის სამანქანო გზა.