De theorie uit Zingeving in Besluitvorming toegepast op Innovatie in de publieke sector. De sheets zijn bedoeld voor professionals in de publieke sector.

1. De praktijk van
Zingeving in besluitvorming
in relatie tot
innovatie
Ben Verleg
9 Januari 2014

2. Conclusie
1. In het proces van besluitvorming is vaak
onvoldoende aandacht voor zingeving.
2. Onduidelijkheden die hieruit voortvloeien komen in de
uitvoeringsfase alsnog op tafel met als gevolg stagnatie.
3. Door het proces van besluitvorming te zien als zingeving
en dit expliciet te maken, is het voor betrokkenen beter
mogelijk zich te verbinden. Dat is nodig om tot resultaat te
komen.

3. Doel van dit onderdeel
• Inzicht in het belang van zorgvuldige
besluitvorming voor de uitvoering
• Bewust omgaan met gebrekkige
besluitvorming

5. Innovatie =
de succesvolle toepassing van nieuwe
producten, diensten, methodieken,
of werkwijzen

6. Innoveert de overheid?
• Innovatiebeleid Nederland is gericht op
topsectoren
• De overheid ziet zichzelf niet als topsector
• Veel overheidsorganisaties hebben geen
innovatiebeleid voor zichzelf

7. Dat wil niet zeggen
dat er niets
gebeurt…

8. Redenen om te innoveren
• Ambitie om high performance public
organization te zijn
• Kenmerk: continu op zoek naar verbetering
• Uitgangspunt: de huidige manier van werken
is niet de beste of enige oplossing
• Maatschappelijke veranderingen vragen om
meer responsieve overheid en evidence based
beleid
• Kortom: zinvol werk doen..

9. Procesmodel innovatie publieke organisatie
Idee
brainstorm Conceptontwerp
Publicatie
Selectie
Prototype
Testen
Toepassen
Innovatiefunnel
Prijsvraag
Competitie
Design
Ontwikkelen
Burgerforum
Samenwerking
Feedback
Finetuning

10. Kenmerken innovatieproces
• Incrementele besluitvorming
• Horizontalisering
• Hybride

11. Inhoud
• De rol van besluitvorming
• Wat is een goed besluit?
• Theoretisch kader
– De aard van het probleem
– Sensemaking
• Diagnose
• Casusbespreking

13. Individual
Duo
Visible
Conscious
Rational
Technical
Structure
Invisible
Team
Unit
Irrational
Emotional
Division
Organisation
Network
Cloud
Bron: Prof. dr. Erik van de Loo
Unconscious
Unstructured

14. Cynefin
Bron: Kurtz & Snowden 2003

15. Structuur
Zingeving
Dominantie
Modaliteit
Interpretatief
schema
Faciliteit
Norm
Communicatie
Macht
Sanctie
Interactie
Bron: Giddens (1984)
Legitimatie

16. Betekenis toekennen
Zin geven
Zingeving
Zin maken
Verwachtingen
Besluit
Verleden
Bronnen:
Weick (1995)
Verleg (2012)
Heden
Toekomst

17. Karakteristieken van zingeving in
besluitvorming
•
•
•
•
•
•
Doelen
Beelden
Bevoegdheid
Visie
Positionering
Waardepatronen
•
•
•
•
•
•
Verantwoordelijkheid
Wat is het probleem
Competenties
Meetbaar
Informatie duidelijk
Effecten

18. 1
10
12
2
Onduidelijke Onduidelijkheid
Onzekerheid
meetinstrumenten over doelen
11
over effecten
Onduidelijke
informatie
Onduidelijke
beelden
Conflict over
posities
Inconsistente
visie
4
9 Vage verdeling van
verantwoordelijkheid
8
Onvoldoende
capaciteit
7
Het probleem
is niet helder
Verschillende
waardeoriëntatie
5
Wisselende
bevoegdheden
6
3

19. Praktijkvoorbeeld: project AFS
• Voorbeeld van een bestuurlijk go-besluit
– Besluit tot 1 financieel systeem in Amsterdam
• Analyse vanuit theoretisch perspectief
– In kleine groepen een diagnose
– Wat valt op?
– Is dit een complex vraagstuk of een eenvoudig?
– Voldoet het besluit aan alle eisen?

21. Reflectie
• Timing is geen toeval.
• Aandacht voor zingeving is sleutel voor ‘peak
performance’.
• Opdracht voor leiding en alle betrokkenen om
zingevingsvragen in de besluitvormingsfase
expliciet te maken.

22. Meer lezen:
Over Sensemaking:
K. Weick, Sensemaking in Organizations (1995)
Over Cynefin-model:
Kurtz C. en Snowden D. The Dynamics of Strategy,
Sensemaking in a Complex-Complicated World (2003)
Over rationele – intuitieve besluitvorming:
Daniel Kahneman, Ons feilbare denken (2011)
Over zingeving en besluitvorming:
Ben Verleg, Zingeving in besluitvorming (2012)
Contact: info@benverleg.nl
www.benverleg.nl

23. dank voor de aandacht
Ben Verleg
www.benverleg.nl