SlideShare a Scribd company logo
1 of 7
9.GAIA
A) Zer da Historiaurrea?
• Gizadiaren iraganeko lehen etapa da.

• Duela 2 miloi urte baino gehiago hasi zen, gure
  lehen arbasoak agertzean (australopithecus) eta
  duela 5000 urte inguru amaitu zen, idazkera
  asmatu zutenean.

• Testu idatzirik ez egotea da ezaugarri nagusia.
  Testu idatzitik aurrera Historian gaudela esan
  dezakegu.
b) Historiaurreko aroak
AROA           URTEAK          BIZIMODUA
PALEOLITOA     Duela 5 miloi   -Ehiza eta bilketatik bizi ziren
                               -Nomadak ziren.
NEOLITOA       Duela 11.000    - Nekazaritza eta abelzaintzatik bizi ziren
                               - Sedentarismoa: leku batean bizi ziren.
METALEN AROA   Duela 7.000     - Metalurgiaren asmakuntza (kobrea,
                               brontzea eta burdina)
B) Zer da arkeologia?
• Historiaurreko gizakia eta gizarteak nola ziren
  aztertzen duen zientzia da.
• Historiaurreko prozesua eta eboluzioa nola
  izan zen jakiteko, garai horietako gizakien
  hondakinen fosilak aztertu egiten dira:
  tresnak, hezurrak, arte adierazpenak…
• Giza hondakinak agertzen diren lekuak
  aztarnategiak deitzen zaie (adib Atapuercako
  aztarnategia)     eta arkeologoak, zientzia
  honetan jakitunak dira.
2.- LEHEN GIZAKIAK
2.1) Zer da Hominizazioa?

• Duela 6 miloi urte, klima berotzearen ondorioz, Afrikan
  primateak poliki poliki beren itxura aldatzen joan ziren egora
  horretara egokitzeko.

•   Aldaketa horren ondorioz hominidoak (bi hanketan ibil
    zezaketenak) agertu ziren eta aldaketak gure espeziea, homo
    sapiens sapiens, arte iraun du. Aldaketa prozesu guzti honi
    hominizazioa deitzen zaio.

• Primateak gizaki bihurtzeko eman dituen aldaketa motel eta
  konplexuei deritzo.

More Related Content

What's hot

8 gaia energia eta haren erabilera
8 gaia energia eta haren erabilera8 gaia energia eta haren erabilera
8 gaia energia eta haren erabileraidoialariz
 
Pertsona deskribapena txartela
Pertsona deskribapena txartela Pertsona deskribapena txartela
Pertsona deskribapena txartela idoialariz
 
9 AIREA ETA EGURALDIA Zubia Santillana
9  AIREA ETA EGURALDIA  Zubia Santillana9  AIREA ETA EGURALDIA  Zubia Santillana
9 AIREA ETA EGURALDIA Zubia Santillanaidoialariz
 
8 ARGIA Zubia Santillana LH 4
8  ARGIA  Zubia Santillana LH 4 8  ARGIA  Zubia Santillana LH 4
8 ARGIA Zubia Santillana LH 4 idoialariz
 
8 BIZITZEN, LAN EGITEN, DIBERTITZEN (Haritza- Anaya)
8 BIZITZEN, LAN EGITEN, DIBERTITZEN (Haritza- Anaya)8 BIZITZEN, LAN EGITEN, DIBERTITZEN (Haritza- Anaya)
8 BIZITZEN, LAN EGITEN, DIBERTITZEN (Haritza- Anaya)idoialariz
 
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anayaidoialariz
 
3 LANDAREAK Zubia Santillana LH4
3  LANDAREAK   Zubia Santillana LH43  LANDAREAK   Zubia Santillana LH4
3 LANDAREAK Zubia Santillana LH4idoialariz
 
3. atmosfera eta klima
3. atmosfera eta klima3. atmosfera eta klima
3. atmosfera eta klimaMargaGutierrez
 
izenondoak txartela
izenondoak txartela izenondoak txartela
izenondoak txartela idoialariz
 
13. historiaurretik erdi arora
13. historiaurretik erdi arora13. historiaurretik erdi arora
13. historiaurretik erdi aroraMargaGutierrez
 
11 BIZTANLERIA ETA TRADIZIOAK Zubia Santillana LH 4
11  BIZTANLERIA ETA TRADIZIOAK  Zubia Santillana LH 4  11  BIZTANLERIA ETA TRADIZIOAK  Zubia Santillana LH 4
11 BIZTANLERIA ETA TRADIZIOAK Zubia Santillana LH 4 idoialariz
 
1 EGURALDIA eta KLIMA ( Haritza- Anaya)
1 EGURALDIA eta KLIMA ( Haritza- Anaya)1 EGURALDIA eta KLIMA ( Haritza- Anaya)
1 EGURALDIA eta KLIMA ( Haritza- Anaya)idoialariz
 
Lanak sektoreka eskema 2 maila
Lanak sektoreka eskema 2 maila  Lanak sektoreka eskema 2 maila
Lanak sektoreka eskema 2 maila idoialariz
 
Ezezko esaldiak ariketak
Ezezko esaldiak ariketakEzezko esaldiak ariketak
Ezezko esaldiak ariketakidoialariz
 
3 landareak azterketa
3  landareak azterketa3  landareak azterketa
3 landareak azterketaidoialariz
 
4 gaia izenondoak nolakoa da - ariketak
4 gaia  izenondoak nolakoa da - ariketak4 gaia  izenondoak nolakoa da - ariketak
4 gaia izenondoak nolakoa da - ariketakidoialariz
 

What's hot (20)

8 gaia energia eta haren erabilera
8 gaia energia eta haren erabilera8 gaia energia eta haren erabilera
8 gaia energia eta haren erabilera
 
Ibaiak
IbaiakIbaiak
Ibaiak
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Pertsona deskribapena txartela
Pertsona deskribapena txartela Pertsona deskribapena txartela
Pertsona deskribapena txartela
 
9 AIREA ETA EGURALDIA Zubia Santillana
9  AIREA ETA EGURALDIA  Zubia Santillana9  AIREA ETA EGURALDIA  Zubia Santillana
9 AIREA ETA EGURALDIA Zubia Santillana
 
8 ARGIA Zubia Santillana LH 4
8  ARGIA  Zubia Santillana LH 4 8  ARGIA  Zubia Santillana LH 4
8 ARGIA Zubia Santillana LH 4
 
8 BIZITZEN, LAN EGITEN, DIBERTITZEN (Haritza- Anaya)
8 BIZITZEN, LAN EGITEN, DIBERTITZEN (Haritza- Anaya)8 BIZITZEN, LAN EGITEN, DIBERTITZEN (Haritza- Anaya)
8 BIZITZEN, LAN EGITEN, DIBERTITZEN (Haritza- Anaya)
 
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya
 
3 LANDAREAK Zubia Santillana LH4
3  LANDAREAK   Zubia Santillana LH43  LANDAREAK   Zubia Santillana LH4
3 LANDAREAK Zubia Santillana LH4
 
3. atmosfera eta klima
3. atmosfera eta klima3. atmosfera eta klima
3. atmosfera eta klima
 
izenondoak txartela
izenondoak txartela izenondoak txartela
izenondoak txartela
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
13. historiaurretik erdi arora
13. historiaurretik erdi arora13. historiaurretik erdi arora
13. historiaurretik erdi arora
 
11 BIZTANLERIA ETA TRADIZIOAK Zubia Santillana LH 4
11  BIZTANLERIA ETA TRADIZIOAK  Zubia Santillana LH 4  11  BIZTANLERIA ETA TRADIZIOAK  Zubia Santillana LH 4
11 BIZTANLERIA ETA TRADIZIOAK Zubia Santillana LH 4
 
1 EGURALDIA eta KLIMA ( Haritza- Anaya)
1 EGURALDIA eta KLIMA ( Haritza- Anaya)1 EGURALDIA eta KLIMA ( Haritza- Anaya)
1 EGURALDIA eta KLIMA ( Haritza- Anaya)
 
Lanak sektoreka eskema 2 maila
Lanak sektoreka eskema 2 maila  Lanak sektoreka eskema 2 maila
Lanak sektoreka eskema 2 maila
 
Ezezko esaldiak ariketak
Ezezko esaldiak ariketakEzezko esaldiak ariketak
Ezezko esaldiak ariketak
 
3 landareak azterketa
3  landareak azterketa3  landareak azterketa
3 landareak azterketa
 
9. Klima
9. Klima9. Klima
9. Klima
 
4 gaia izenondoak nolakoa da - ariketak
4 gaia  izenondoak nolakoa da - ariketak4 gaia  izenondoak nolakoa da - ariketak
4 gaia izenondoak nolakoa da - ariketak
 

Viewers also liked

Paleolitoa aurkezpena
Paleolitoa aurkezpenaPaleolitoa aurkezpena
Paleolitoa aurkezpenajaionetxu
 
PALEOLITOA - GURE ARBASORIK ZAHARRENAK
PALEOLITOA - GURE ARBASORIK ZAHARRENAKPALEOLITOA - GURE ARBASORIK ZAHARRENAK
PALEOLITOA - GURE ARBASORIK ZAHARRENAKIES F.J.Z. BHI
 
Historiaurrea ezagutuz
Historiaurrea ezagutuzHistoriaurrea ezagutuz
Historiaurrea ezagutuzAna Basterra
 
Conozco la Prehistoria
Conozco la PrehistoriaConozco la Prehistoria
Conozco la PrehistoriaAna Basterra
 
Hominizazio prozesua
Hominizazio prozesuaHominizazio prozesua
Hominizazio prozesuamalen11
 
10.gaia errenazimendua eta erreforma
10.gaia  errenazimendua eta erreforma10.gaia  errenazimendua eta erreforma
10.gaia errenazimendua eta erreformaaingura
 
13 historiaurrea
13 historiaurrea13 historiaurrea
13 historiaurreaita
 
Lehen sektorea 3 dbh 7. gaia
Lehen sektorea  3 dbh 7. gaiaLehen sektorea  3 dbh 7. gaia
Lehen sektorea 3 dbh 7. gaiaosgazbil
 
2. M Errenazimendua Eta Erreforma Rg
2. M   Errenazimendua Eta Erreforma   Rg2. M   Errenazimendua Eta Erreforma   Rg
2. M Errenazimendua Eta Erreforma RgIES F.J.Z. BHI
 
Historiaurrea orokorra
Historiaurrea orokorraHistoriaurrea orokorra
Historiaurrea orokorramatxutxa
 
Aintzinaroa
AintzinaroaAintzinaroa
Aintzinaroa5maila
 
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya 5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya idoialariz
 
5 maila 14 HISTORIAURREA- Anaya
5 maila  14 HISTORIAURREA- Anaya5 maila  14 HISTORIAURREA- Anaya
5 maila 14 HISTORIAURREA- Anayaidoialariz
 
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUN
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUNHISTORIAURREA ETA GAUR EGUN
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUNumeirakasle
 

Viewers also liked (20)

HISTORIAURREA
HISTORIAURREAHISTORIAURREA
HISTORIAURREA
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Paleolitoa aurkezpena
Paleolitoa aurkezpenaPaleolitoa aurkezpena
Paleolitoa aurkezpena
 
PALEOLITOA - GURE ARBASORIK ZAHARRENAK
PALEOLITOA - GURE ARBASORIK ZAHARRENAKPALEOLITOA - GURE ARBASORIK ZAHARRENAK
PALEOLITOA - GURE ARBASORIK ZAHARRENAK
 
Lehen gizakiak
Lehen gizakiakLehen gizakiak
Lehen gizakiak
 
Historiaurrea ezagutuz
Historiaurrea ezagutuzHistoriaurrea ezagutuz
Historiaurrea ezagutuz
 
Conozco la Prehistoria
Conozco la PrehistoriaConozco la Prehistoria
Conozco la Prehistoria
 
Hominizazio prozesua
Hominizazio prozesuaHominizazio prozesua
Hominizazio prozesua
 
ABELTZAINTZA (3DBH)
ABELTZAINTZA (3DBH)ABELTZAINTZA (3DBH)
ABELTZAINTZA (3DBH)
 
ARRANTZA (3DBH)
ARRANTZA (3DBH)ARRANTZA (3DBH)
ARRANTZA (3DBH)
 
Paleolitoa
PaleolitoaPaleolitoa
Paleolitoa
 
10.gaia errenazimendua eta erreforma
10.gaia  errenazimendua eta erreforma10.gaia  errenazimendua eta erreforma
10.gaia errenazimendua eta erreforma
 
13 historiaurrea
13 historiaurrea13 historiaurrea
13 historiaurrea
 
Lehen sektorea 3 dbh 7. gaia
Lehen sektorea  3 dbh 7. gaiaLehen sektorea  3 dbh 7. gaia
Lehen sektorea 3 dbh 7. gaia
 
2. M Errenazimendua Eta Erreforma Rg
2. M   Errenazimendua Eta Erreforma   Rg2. M   Errenazimendua Eta Erreforma   Rg
2. M Errenazimendua Eta Erreforma Rg
 
Historiaurrea orokorra
Historiaurrea orokorraHistoriaurrea orokorra
Historiaurrea orokorra
 
Aintzinaroa
AintzinaroaAintzinaroa
Aintzinaroa
 
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya 5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya
 
5 maila 14 HISTORIAURREA- Anaya
5 maila  14 HISTORIAURREA- Anaya5 maila  14 HISTORIAURREA- Anaya
5 maila 14 HISTORIAURREA- Anaya
 
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUN
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUNHISTORIAURREA ETA GAUR EGUN
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUN
 

Similar to 9 gaia historiaurrea

Similar to 9 gaia historiaurrea (20)

Historiaurrea (lara)
Historiaurrea (lara)Historiaurrea (lara)
Historiaurrea (lara)
 
Homizazioa
HomizazioaHomizazioa
Homizazioa
 
Paleolito
PaleolitoPaleolito
Paleolito
 
Paleolito
PaleolitoPaleolito
Paleolito
 
Historiaurrea marijose
Historiaurrea marijoseHistoriaurrea marijose
Historiaurrea marijose
 
Historiaurrea ainhoa
Historiaurrea ainhoaHistoriaurrea ainhoa
Historiaurrea ainhoa
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea. 5.MAILA B - C taldea
Historiaurrea. 5.MAILA B - C taldeaHistoriaurrea. 5.MAILA B - C taldea
Historiaurrea. 5.MAILA B - C taldea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea goizane
Historiaurrea goizaneHistoriaurrea goizane
Historiaurrea goizane
 
Historiaurrea ramona
Historiaurrea ramonaHistoriaurrea ramona
Historiaurrea ramona
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea .5. MAILA B- D taldea
Historiaurrea .5. MAILA B-  D taldeaHistoriaurrea .5. MAILA B-  D taldea
Historiaurrea .5. MAILA B- D taldea
 
13historiaurrea
13historiaurrea13historiaurrea
13historiaurrea
 
HISTORIAURREA
HISTORIAURREAHISTORIAURREA
HISTORIAURREA
 
13 historiaurrea5
13 historiaurrea513 historiaurrea5
13 historiaurrea5
 

9 gaia historiaurrea

  • 2. A) Zer da Historiaurrea? • Gizadiaren iraganeko lehen etapa da. • Duela 2 miloi urte baino gehiago hasi zen, gure lehen arbasoak agertzean (australopithecus) eta duela 5000 urte inguru amaitu zen, idazkera asmatu zutenean. • Testu idatzirik ez egotea da ezaugarri nagusia. Testu idatzitik aurrera Historian gaudela esan dezakegu.
  • 3.
  • 4. b) Historiaurreko aroak AROA URTEAK BIZIMODUA PALEOLITOA Duela 5 miloi -Ehiza eta bilketatik bizi ziren -Nomadak ziren. NEOLITOA Duela 11.000 - Nekazaritza eta abelzaintzatik bizi ziren - Sedentarismoa: leku batean bizi ziren. METALEN AROA Duela 7.000 - Metalurgiaren asmakuntza (kobrea, brontzea eta burdina)
  • 5. B) Zer da arkeologia? • Historiaurreko gizakia eta gizarteak nola ziren aztertzen duen zientzia da. • Historiaurreko prozesua eta eboluzioa nola izan zen jakiteko, garai horietako gizakien hondakinen fosilak aztertu egiten dira: tresnak, hezurrak, arte adierazpenak… • Giza hondakinak agertzen diren lekuak aztarnategiak deitzen zaie (adib Atapuercako aztarnategia) eta arkeologoak, zientzia honetan jakitunak dira.
  • 6.
  • 7. 2.- LEHEN GIZAKIAK 2.1) Zer da Hominizazioa? • Duela 6 miloi urte, klima berotzearen ondorioz, Afrikan primateak poliki poliki beren itxura aldatzen joan ziren egora horretara egokitzeko. • Aldaketa horren ondorioz hominidoak (bi hanketan ibil zezaketenak) agertu ziren eta aldaketak gure espeziea, homo sapiens sapiens, arte iraun du. Aldaketa prozesu guzti honi hominizazioa deitzen zaio. • Primateak gizaki bihurtzeko eman dituen aldaketa motel eta konplexuei deritzo.