تجربیات جذب و نگهداری سرمایه انسانی کارآمد در ساختارهای چابک

1. ‫سرمایه انسانی کارآمد و چابک سازی‬ ‫سید عزیزااله بنی هاشمی‬ ‫مدیر واحد پژوهش و نوآوری شرکت کیمیاگران سرزمین رایانه‬ ‫‪a.banihashemi@kasraco.ir‬‬

2. ‫‪ON TARGET‬‬ ‫لیست مطالب‬ ‫کار تیمی (‪)Team Working‬‬ ‫شاخص های یک تیم مؤثر از دید الرسن و الفاستو‬ ‫اصول بیانیه چابک‬ ‫انگیزه ، محیط رشد ، حمایت و پشتیبانی و اعتماد‬ ‫مراحل اصلی ایجاد یک تیم برای کار تیمی‬ ‫آینده تیم های چابک کارآمد در ساختار سازمانی شما‬ ‫‪Forming‬‬ ‫‪Storming‬‬ ‫‪Norming‬‬ ‫‪Performing‬‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬

3. ON TARGET TEAM WORKING

4. ‫یک اقدام مشترک توسط یک گروه از افراد است ، که در آن هر فرد منافع و نظرات فردی خود‬ ‫را در کنار تیم و با بهره وری از توانمندی های تیم دنبال می کند.‬ ‫با این حال، این تعریف به آن معنا است که کار تیمی موثر و کارآمد ، فراتر از دستاوردهای‬ ‫فردی هر یک از اعضای گروه است.‬ ‫کار تیمی موثر به مجموعه اقدامات مشترکی اشاره دارد که همه افراد درگیر در آن ، مشغول‬ ‫هماهنگ کردن اقدامات و فعالیت های خود در جهت یک هدف مشترک هستند .‬ ‫بر گرفته از دیکشنری وبستر‬ ‫‪ON TARGET‬‬ ‫تعریف کار تیمی‬

5. ‫هشت شاخص اصلی یک تیم مؤثر از دید الرسن و الفاستو در کتاب‬ ‫)9891 ‪Teamwork : What Must Go Right/What Can Go Wrong (Sage Publications‬‬ ‫1- تیم باید یک هدف شفاف داشته باشد.‬ ‫2- تیم باید ساختار نتیجه گرا داشته باشد.‬ ‫3- تیم باید از افراد با دانش فنی مورد نیاز تشکیل شده باشد.‬ ‫4- تیم باید الزامات تعریف شده داشته باشد.‬ ‫5- تیم باید یک جو کار گروهی و با تشریک مساعی داشته باشد.‬ ‫6- تیم باید استانداردهای تعریف شده و پذیرفته شدهای توسط تمامی اعضا داشته باشد.‬ ‫7- تیم باید حمایت و پشتیبانی و تشویق و دلگرمی هایی از بیرون گروه داشته باشد.‬ ‫8- تیم باید یک رهبری پایبند به اصول داشته باشد.‬ ‫‪ON TARGET‬‬ ‫شاخص های یک تیم مؤثر‬

6. ‫‪ON TARGET‬‬ ‫اصول بیانیه چابک‬

7. ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫باالترین اولویت ما جلب رضایت مشتری با تحویل زود و مداوم نرم افزاری ارزشمند میباشد‬ ‫استقبال از تغییر نیازمندی ها، حتی در اواخر فرآیند توسعه، فرآیند های چابک، تغییر را در جهت مزیتِ رقابتی مشتری‬ ‫مهار می کنند‬ ‫تحویل زود به زود نرمافزار قابل استفاده دو،سه هفته یک بار تا دو ، سه ماه یک بار با ترجیح بر فاصلههای زمانی کوتاهتر‬ ‫ذی نفعان کسب و کار و توسعه دهنده ها می بایست به صورت روزانه در طول پروژه با هم کار کنند‬ ‫پروژه ها را بر دوش افراد با انگیزه بنا کنید. فضای الزم را به آنها بدهید و از نیازهای آن ها پشتیبانی کنید وبه آنها‬ ‫اعتماد کنید تا کارها را انجام دهند‬ ‫کارآمدترین و موثرترین روش انتقال اطالعات به تیم و توسعه و تبادل آن در میان اعضای تیم ، گفتگوی چهره به چهره‬ ‫است‬ ‫نرم افزار قابل استفاده اصلی ترین معیار سنجش پیشرفت است‬ ‫فرآیند های چابک توسعه پایدار را ترویج می دهند حامیان مالی , توسعه دهندگان و کاربران باید بتوانند سرعت پیشرفت‬ ‫ثابتی را برای مدت نامحدودی حفظ کنند‬ ‫توجه مداوم به برتری فنی و طراحی خوب باعث افزایش چابکی می شود‬ ‫سادگی -- هنر به حداکثر رساندن مقدار کار انجام نشده -- ضروری است‬ ‫بهترین معماری ها , نیاز مندی ها و طراحی ها از تیم های خود سازمانده پدید آور می شود‬ ‫در فواصل منظم , تیم برچگونگی موثرتر شدن تامل وتفکر می نماید و سپس تیم رفتار خود را بر اساس‬ ‫بازتاب این تفکر تنظیم و هم سو می نماید.‬ ‫‪ON TARGET‬‬ ‫اصول بیانیه چابک‬

8. ‫‪ON TARGET‬‬ ‫پروژه ها را بر دوش افراد با انگیزه بنا کنید. فضای الزم را به آنها بدهید و از‬ ‫نیازهای آن ها پشتیبانی کنید وبه آنها اعتماد کنید تا کارها را انجام دهند‬

9. ‫‪ON TARGET‬‬ ‫مراحل ایجاد یک تیم در قالب ساختار اسکرام‬

10. ‫قدم اول – تشکیل تیم‬ ‫در این مرحله اعضا تالش به شناسایی مرزهای رفتاری اعضای دیگر تیم می کنند.‬ ‫در این مرحله اعضا جایگاه خود را در تیم شناسایی می کنند و در برخی مواقع سعی می کنند‬ ‫جایگاه و نظرات اصلی رهبر تیم را ارزیابی کنند.‬ ‫موردکاوی شماره یک – فرار از ساختار تک سطحی (پادشاهان در یک اقلیم)‬ ‫عموماً افراد قوی تر و یا با سابقه با ساختار تک سطحی اسکرام مشکل خواهند داشت.‬ ‫مورد کاوی شماره دو – مسؤولیت پذیری و پاسخگویی (من نمی دونم )‬ ‫عموماً افراد تیم رویکردی خود سازمانده ندارند و ترجیح می دهند مسؤولیت تصمیمات با‬ ‫دیگران باشد و آنها پاسخگویی خاصی نداشته باشند.‬ ‫‪ON TARGET‬‬ ‫مراحل اصلی ایجاد یک تیم در قالب ساختار اسکرام‬ ‫(‪)I‬‬

11. ‫تحلیل رفتار متقابل‬ ‫"والد درون ؛ مفهوم "آموخته" های ما از زندگی است.‬ ‫بالغ درون ؛ مفهوم "تفکرات" ما از زندگی است.‬ ‫کودک درون ؛ مفهوم "احساسات" ما از زندگی است."‬ ‫‪ON TARGET‬‬ ‫روش های چابک رویکردی انسان محور و مبتنی بر خصوصیات آنها‬

12. ‫نقش والد‬ ‫1)والد مهربان و تغذیهکننده:‬ ‫مثبت: حمایتکننده، نوازشگر و مهربان است. - منفی: خود را عاقلتر و فهمیدهتر میداند و کودکِ بدون اعتمادبهنفس بهوجود میآورد.‬ ‫2) والد کنترلکننده و مستبد:‬ ‫مثبت: دستوردادن زیاد ولی به منظور حمایت و رشد. - منفی: باید و نباید زیاد، انتقادکننده و تحقیر کننده.‬ ‫نقش کودک‬ ‫1) کودک مطیع و سازگار:‬ ‫با چشمگفتن، کار خود را پیش میبرد. بسیار وابسته، مطیع و سربهراه است. احساسها و فکرهای واقعی خود را مخفی میکند و همواره تظاهر‬ ‫میکند (او در کودکی تحت فشار بوده و باید چشم میگفته).‬ ‫مثبت: با قانونها و مقررات اجتماعی و اخالقی، راحت کنار میآید. - منفی: مطیع، مهرطلب و همواره زیر بار ظلم و جور است.‬ ‫2) کودک طغیانگر و ناسازگار:‬ ‫پرخاشگر و شر است، از قانونها و مقررات، سرپیچی میکند، از طغیان خود، احساس رضایت دارد و اغلب با قهرکردن، اخمکردن و نقزدن، کار‬ ‫خود را پیشمیبرد.‬ ‫3) کودک سالم و طبیعی‬ ‫در کودکی تحت فشار نبوده است، مجبور نبوده خود را با انتظارها و قانونهای مادر و پدر یا خانواده، هماهنگ کند، هر رفتاری که دوست داشته‬ ‫(رفتارهای مثبت) انجام میداده، بهخاطر خشنود و راضی ساختن دیگران، چهره عوض نکرده است و بهخاطر خودش و رضایتخاطر فردی، رفتار‬ ‫میکرده است.‬ ‫مثبت: احساسهایی همچون غم، اندوه، ترس، وحشت، خشم و حتی شادی را بهراحتی بروز میدهد. - منفی: ممکن است در موردهایی مانند‬ ‫راندن دوچرخه، جان خود و یا دیگران را بهخطر اندازد.‬ ‫‪ON TARGET‬‬ ‫نقش ها و زیر مجموعه ها‬

13. ‫قدم دوم – بحران و آشفتگی در تیم‬ ‫این مرحله شاید سخت ترین مرحله در چرخه عمر یک تیم باشد. عدم پیشرفت و حصول‬ ‫ننتیجه ، بی تجربگی تیم در اجرای کارهای گروهی و ... اغلب باعث بی تابی اعضای تیم می‬ ‫شود.‬ ‫اعضای تیم اغلب باید پاسخگوی تصمیماتی باشند که گاهاً در سناریوی تصمیم گیری ناخواسته‬ ‫و بدون تجربه مجبور به اتخاذ آنها شده اند و این تصمیمات آنها را خارج از منطقه امن‬ ‫کارمندی سنتی قرار داده است.‬ ‫در این مرحله بخش عمده ای از انرژی اعضای تیم بر روی قانع کردن دیگران در ارتباط با‬ ‫تصمیمات و یا توجیه دیگران به جای تمرکز بر روی هدف قرار گرفته است.‬ ‫‪ON TARGET‬‬ ‫مراحل اصلی ایجاد یک تیم در قالب ساختار اسکرام‬ ‫(‪)II‬‬

14. ‫قدم دوم – بحران و آشفتگی در تیم‬ ‫در این مرحله بیشترین بی اعتمادی و قضاوت های نادرست بین اعضای تیم رخ خواهد داد و‬ ‫همه نسبت به هم بدبین خواهند شد.‬ ‫موردکاوی شماره یک – عدالت اولین بهانه برای ایجاد آشفتگی (باند هایی بر من یا با من)‬ ‫در این مرحله بسیاری از افراد در حین پاسخگویی به دنبال کسانی هستند که از دید آنها با‬ ‫وجود خطا دارای حمایت های پنهایی در بین اعضای تیم هستند.‬ ‫موردکاوی شماره دو – اتهام برای انحصار طلبی در نتایج و خروجی تیم (حمله به جلو)‬ ‫در این مرحله بسیاری از افراد برای پنهان کردن کم کاری ها و یا خطاهای تصمیمات خود سعی‬ ‫در ارائه فعالیت دیگران به نام خود دارند.‬ ‫‪ON TARGET‬‬ ‫مراحل اصلی ایجاد یک تیم در قالب ساختار اسکرام‬ ‫(‪)II‬‬

15. ‫موردکاوی شماره سه – بحران هایی منجر به خروج یا حذف اعضای تیم (مافیا)‬ ‫در این مرحله اختالفات تا مرحله حذف اعضا پیش خواهد رفت. تصمیم حذف هم به تصمیم‬ ‫تیم بر می گردد. توجیه و دفاع ، اتهام و یادآوری فعالیت ها و نهایتاً رای گیری .... شب بر تیم‬ ‫حاکم می شود و نتیجه رای گیری یکی از اعضای تیم را از گروه دور خواهد کرد.‬ ‫صدای دعواهای خانوادگی بلند می شود و بحران از اینجا به خارج از تیم نفوذ می کند و در‬ ‫نتیجه آشفتگی به چشم خواهد آمد.‬ ‫موردکاوی شماره چهار – ترک برداشتن باورهای خارجی نسبت به تیم (آبروی تیمی)‬ ‫چرایی حذف یکی از افراد تیم بزرگترین شک و تردید را در دل حامیان و سرمایه گذاران‬ ‫پروژه ایجاد خواهد کرد مخصوصاً اگر تیم یکی از اعضای پر وزن خود را حذف کند.‬ ‫‪ON TARGET‬‬ ‫مراحل اصلی ایجاد یک تیم در قالب ساختار اسکرام‬ ‫(‪)II‬‬

16. ‫قدم سوم – عادی شدن شرایط در تیم‬ ‫در این مرحله شرایط رو به بهبود خواهد رفت و اعضای تیم کم کم به سمت شناخت بیشتر‬ ‫توانمندی های خود خواهند رفت.‬ ‫تا حدی درگیری های عاطفی در تیم کاهش می یابد و روابط بین اعضای تیم بهتر می شود. تیم‬ ‫بر روی اهداف خود متمرکز می شود و با سرعت بسیار خوبی پیشرفت می کند.‬ ‫موردکاوی شماره یک – ترس از قضاوت (کناره گیری و بی انگیزگی)‬ ‫پس از گذر از طوفان ، عموماً مدتی افراد به تنهایی خود می روند و پس از بازگشت بر اساس‬ ‫شخصیت خود انتخاب های متفاوتی خواهند داشت.‬ ‫‪ON TARGET‬‬ ‫مراحل اصلی ایجاد یک تیم در قالب ساختار اسکرام‬ ‫(‪)III‬‬

17. ‫قدم چهارم – ساحل آرامش در تیم‬ ‫در این مرحله اعضای تیم نقاط قوت و ضعف یکدیگر را کشف کرده اند و پذیرفته اندو برای‬ ‫خود نقش های روشنی در کار تیمی تعریف کرده اند.‬ ‫در این مرحله عموماً اعضای تیم ایده ها و پشنهادات خوبی برای دستیابی به هدف تیم ارائه‬ ‫خواهند چرا که ترسی از ایده پردازی در تیم نخواهند داشت.‬ ‫در این مرحله اعضای تیم با محیط ، اعضای تیم ، ابزارها ، اولویت بندی وظایف و تصمیم گیری‬ ‫ها راحت هستند و به همین جهت سطح رضایت تیم و وفاداری بسیار باال خواهد رفت.‬ ‫موردکاوی شماره یک – ایجاد خطوط امن برای اعضای تیم (حکومت های منطقه ای)‬ ‫با باال رفتن آرامش در تیم ، اعضا برای خود اولویت هایی روی وظایف و تصمیم گیری ها به‬ ‫وجود خواهند آورد و تیم را با افرازهایی برای فعالیت ها تقسیم خواهند کرد.‬ ‫‪ON TARGET‬‬ ‫مراحل اصلی ایجاد یک تیم در قالب ساختار اسکرام‬ ‫(‪)V‬‬

18. ‫موردکاوی شماره دو – تالش برای حفظ شرایط ( همه چی آرومه )‬ ‫در این مرحله گاهاً اعضای تیم فکر می کنند همه خروجی ها بر اساس تعهدات ارائه می شود‬ ‫و حس رقابت و برتری جویی بسیار کاهش می یابد.‬ ‫موردکاوی شماره سه – آینده مهمترین دلواپسی ( سهم من کو ؟)‬ ‫اعضای تیم در این مرحله با اعتماد به نفس و تصمیماتی که در اولویت بندی وظایف برعهده‬ ‫می گیرند حس اهمیت ویژه در تیم خواهند کرد و این هنگام شروع حرکت روی هرم مازلو‬ ‫است.‬ ‫‪ON TARGET‬‬ ‫مراحل اصلی ایجاد یک تیم در قالب ساختار اسکرام‬ ‫(‪)V‬‬

19. ‫‪ON TARGET‬‬ ‫مراحل اصلی ایجاد یک تیم در قالب ساختار اسکرام‬ ‫(‪)V‬‬

20. ‫‪ON TARGET‬‬ ‫آیا قدم پنجمی هم باید برای تیم ها مطرح کرد ؟‬

21. ‫سپاس و تشکر از توجه شما‬ ‫سید عزیزااله بنی هاشمی‬ ‫‪AzizBanihashemi‬‬ ‫‪Aziz Banihashemi‬‬