INJEKSIONET. VESHTRIM I PERGJITHESHEM
OBJEKTIVAT
Studenti duhet te jete i afte:
• Te kuptoje c’eshte injeksioni
• Sa llojesh i kemi
• Kur perdoren vendet e aplakimit
• Efeketet anesore per secilin
• Indikacionet
Tipi i injeksionit
Numri i shiringes
Numri i ages
#MeseuseAurela
1. I N J E K S I O N E T . V E S H T R I M I P E R G J I T H E S H E M
DURRES
2015
INJEKSIONET.
VESHTRIM I
PERGJITHESHEM
#MesueseAurela
2. INJEKSIONET. VESHTRIM I PERGJITHESHEM
OBJEKTIVAT
Studenti duhet te jete i afte:
• Te kuptoje c’eshte injeksioni
• Sa llojesh i kemi
• Kur perdoren vendet e aplakimit
• Efeketet anesore per secilin
• Indikacionet
Nje nder pergjegjsite kryesore infermierore eshte administrimi i medikamenteve per pacientin e saj. Infermierja
jo vetem qe i jep ilacet pacientit por eshte ne roloin me te mire per te pare efektet e tyre tek pacienti.
Rregullat e medikamenteve
Eshte pergjegjsi e mjekut te planifikoje terapine medikale te pacientit. Ai duhet te dokumentoje cdo gje me
shkrim ne menyre qe te shmangen gabimet e mundeshme.
Ne kartelen e pacientit shkruhet:
1. Emri i pacientit
2. Dita dhe ora kur eshte shkruar udhezimi
3. Emri i medikamentit
4. Doza e adminstrimit te medikamenteve
5. Radha e dhenies se medikamentit
6. Koha dhe shpejtesia e administrimit
7. Firma e mjekut qe ka shkruar udhezimin
Administrimi parenteral i medikamenteve
Perdorimi i teknikave sterile
Duke perdorur teknika sterile minimizohet rreziku i futjes se mikroorganizmave ne indet trupore
Zgjedhja e mjeteve te punes.
Numri i ageve eshte i variueshem.Aget me lumen te madh nevojiten kur materiali qe do te injektohet eshte i
trashe ose vajor. Aget me lumen te vogel perdoren per pacientet qe kane pak ind dhjamor, ndersa te pacientet
me ind dhjamor te konsiderueshem perdoren aget me lumen me te madh me qellim qe agia te arrije pjesen
subkutane ose indin muskulor
Numrat e shiringave dhe te ageve qe perdoren per injeksionet te ndryshme
Tipi i injeksionit Numri i shiringes Numri i ages
Subkutan 2, 2.5 3 ml e shkallezuar ne 23, 25, 26 gauge
0.1ml
Intramuskular 5 ml e shkallezuar ne 0.2 ml 20, 21, 22,23 gauge
Intradermale 1 ml e shkallezuar ne 0.1 ml 25, 26, 27 gauge
#MesueseAurela INJEKSIONET. VESHTRIM I PERGJITHESHEM
2 | P a g e
3. Fig 1.1 Pjeset perberese te shiringes.
Administrimi i medikamenteve ne rruge parenterale
• Sigurohu qe shiringa dhe agia te jene sterile
• Kontrollo shiringen
• Kontrollo agen
Bashko shiringen me agen pa e prekur bekucin e shiringes me dore sepse humbet sterilitetin
Medikamentet i kemi me flakona ose ampula
Kur duam te thithim medikamentin nga flakoni:
• Hiq pjesen metalike te shishes
• Pastro pjesen e gomes se ekspozuar me pambuk me solucion antiseptic
• Mbush shiringen me ajer me te njejten sasi qe ka medikamenti ne flakon, kjo ben me te lehte terheqjen.
Ne qofte se nuk kemi ajer krijohet vakum dhe terheqja behet me e veshtire. Ne qofte se futet me teper
ajer se duhet, do te kemi ushtrimin e nje force mbi flakon dhe solucioni terhiqet me me veshtiresi fig
1.2
• Terhiq masen e deshiruar te solucionit
• Hiq ajrin nga shiringa
• Dezinfekto zonen ku do te behet injektimi me pambuk me antiseptic.Dezinfektimi behet ne menyre
rrethore duke filluar nga pika ku do te behet injektimi
•
Fig 1.2 Pergatitja e shiringes dhe thithja e medikamentit
#MesueseAurela INJEKSIONET. VESHTRIM I PERGJITHESHEM
3 | P a g e
4. Thithja e medikamentit nga ampula
• Thyhet me dore maja e ampules mbi vizen qe ka ajo
• Me anen e nje pambuku me antiseptic pastrohet zona e siperme e ampules ne pjesen qe ajo eshte thyer
• Fut agen ne ampule pa prekur pjesen anesore te saj dhe terhiq medikamentin me shiringe
Menjanimi i diskomfortit nga nje injeksion
• Njofto pacientin per proceduren qe do te kryehet
• Siguro relaksimin e pacientit perpara injektimit sepse tendosja e muskujve e ben te veshtire injeksionin
• Perdor nje age me lumen te vogel qe eshte e pershtateshme per vendin e injektimit dhe per solucionin
qe do te injektohet
• Zgjidh nje vend pa irritime te lekures
• Dezinfekto lekuren
• Fut agen pa hezitim
• Injekto solucionin ngadale, sidomos kur ai eshte ne sasi te madhe. Kjo lejon perhapjen e solucionit ne
indet perreth.
• Hiq agen me shpejtesi,nderkohe ushtro presion ne zonen e injektimit me anen e nje pambuku me
antiseptik
• Masazho vendin e injektimit me perjashtim te rasteve kur nuk keshillohet
Injeksionet intramuskulare dhe subkutane
Perkufizim: Injeksioni intramuscular eshte administrimi i nje solucioni me permbajtje medikamentoze brenda
ne brenesi te nje muskuli ose nje grupi muskujsh fig 1.3
Fig 1.3 Vendet e pershtateshme per injeksione intramuskulare
#MesueseAurela INJEKSIONET. VESHTRIM I PERGJITHESHEM
4 | P a g e
5. Ne rruge intramuskulare injeksionet absorbohen me shpejt se injeksionet subkutane si pasoje e nje furnizimi
me te madh me gjak ne muskuj. Nje faktor me rendesi ne administrimin IM eshte zgjedhja e vendit te
injeskionit larg eneve te medha, nervat dhe kockave.
Vendi ventrogluteal
Eshte ne muskulin gluteus medius i cili shtrihet mbi gluteus minimus fig 1.4 Eshte vend i preferuar per
injeksion sepse:
• Nuk permban ene gjaku ose nerva te medhenj
• Siguron thellsine e duhur
• Nuk kane kontakt me kockat
• Sasia e indit dhjamor nuk eshte e madhe duke eleminuar nevojen per percaktimin e dhjamit subkutan
Ky vend eshte i pershtatshem per femijet mbi 7 muajsh dhe adultet.
Fig 1.4 Injektimi intramuskular ventroguteal
Vendi Rectus Femoris Fig 1.6
I perket grupit te muskujve quadriceps. Perdoret rastesisht dhe ndodhet ne pjesen e parshme te kofshes.
Pacienti qendron ne pozicion shtrire ne kuriz me pjesen qe do behet injektimi te ekspozuar. Vizato nje
drejtekendesh imagjinar ne 1/3 e mesme te pjeses se perparme te kofshes
Mblidh muskulin femoral me dore per te shmangur prekjen e femurit ne vecanti kur pacienti ka muskul te
vogel. Injektimi behet ne mes te drejtekendeshit.
Fig 1.6 Injektimi Rectus Femoris
#MesueseAurela INJEKSIONET. VESHTRIM I PERGJITHESHEM
5 | P a g e
6. Vendi deltoid
Gjendet ne aspektin lateral te kraheve. Nuk perdoret shpesh per injeksionet IM pasi eshte nje muskul i vogel
dhe afer nervit radial dhe arteries radiale. Shpesh perdoret ne adult si pasoje e absorbimit te shpejt por nuk
perdoret me shume se 1ml administrim. Kjo perdoret ne vaksinen e hepatitit B ne adult fig 1.5 Pozicioni i
pacientit mund te jete ulur ose shtrire. Vizato nje vize imagjinare pergjate buzes se poshteme te akromionit ne
ane te shpatulles;nje vize ne ane te krahut ne te kundert te aksiles dhe dy vija paralele ne 1/3 dhe 2/3 rreth
pjeses se jashteme te krahut. Injektimi behet ne mes te drejtekendeshit te formuar. Mblidh muskulin para
injektimit per te shmangur prekjen e kockes se humerusit kur pacienti ka nje muskul te vogel deltoid.Fig 1.7
Per aplikimin e injeksionit intramuskular:
• Agia futet pothuajse e gjitha ne muskul
• Terhiqet lehtesisht pistoni i shiringes per te demonstruar nese agia ka prekur ndonje vaze gjaku. Nese
nuk verejme gjak terheqim agen lehtesisht siper dhe behet injektimi ne qofte se nuk verejme gjak.
• Injeksionet subkutane
• Perkufizim
Injeksioni subkutan eshte injektimi i nje substance medikamentoze ne lekure
#MesueseAurela INJEKSIONET. VESHTRIM I PERGJITHESHEM
6 | P a g e
7. Administrimi i injeksioneve subkutane
Teknika e veprimit
• Laj duart
• Zgjidh vendin e pershtatshem per berjen e injeksionit
• Dezinfekto zone ku do te behet injektimi me antiseptik
• Mblidh lekuren me gishta
• Injekto agen ne kend 45 grade ose 90 grade ne varesi te gjeresise se ages
• Lesho lekuren
• Terhiq pistonin e shiringes per te pare nese je ne vene
• Injekto ngadale solucionin medikementoz
• Terhiq agen me shpejtesi duke ushtruar presion mbi vendin e injektimit
• Masazho vendin pas kryerjes se injektimit
Injeksionet intradermale dhe intravenoze
Injeksionet intradermale
Perkufizimi: injeksioni intradermal eshte futja me presion e nje substance medikamentoze ne derme. Keto
injeksione perdoren zakonisht per qellime diagnostikuese si testi i tuberkulines TBC
• Laj duart
• Dezinfekto vendin e injektimit me antiseptik, lejo lekuren te thahet
• Terhiq lekuren me gishtin e madh
• Fut agen ne lekure
• Injekto ngadale nderkohe prit nese shfaqet ndonje topth ne lekure, ne qofte se kjo nuk ndodh terhiq pak
lekuren
• Nuk masazhohet
• Observo zonen per ndonje shenje reaksioni
Injeksionet intravenoze
#MesueseAurela INJEKSIONET. VESHTRIM I PERGJITHESHEM
7 | P a g e
8. Injeksionet intravenoze jane administrimi ne rruge venoze i likideve izotonike, hypotonike, hipertonike me sasi
te ndryshme sipas pershkrimit te mjekut, eshte nje injeksion qe zgjat dhe eshte i ngadalshem
Adminstrimi i infuzionit intravenoz
Teknika e veprimit
• Vendos pacientin ne pozicion Fouler
• Zgjidh vendin e pershtatshem per aplikimin
• Vendos krahun mbi nje mbeshtetese
• Pergatit infuzionin dhe aparatin e infuzionit nxir ajrin deri sa te mos kete asnje flluske
• Kontrollo per pulsin radial te pacientit
• Palpo venen ku do te behet injektimi
• Vendos zhgutin 2-3 cm mbi vendin ku do te behet aplakimi
• Dezinfekto duart dhe pastaj vendin e aplikimit ne menyre rrethore me qender piken e injektimit
• Lejo te thahet lekura per 1 min
• Fut agen ne lekure me vrimen e ages lart. Kur agia te kete hyre ne lekure ul kendin pothuajse paralel me
lekuren 10-15 grade
• Ndiq venen per nje distence te shkurter pastaj fut agen ne vene
• Thuaj pacientit te mari fryme thelle nderkohe qe agia pershkon lekuren
• Pas inserimit ne qoftese gjaku kthehet nepermjet ages ne pjesen e siperme insero pothuajse te gjithe
gjatesine e ages ne vene
• Zgjidh zhgutin
• Fillo dhenien e infuzionit
• Siguro agen me nje leoklopast qe mos leviz gjithashtu dhe tubin e aparatit pak cm larg vendit te
injektimit
Fig 1.7 Infuzioni intravenoz 1.Percaktimi i venes 2.Punksioni 3.Infuzioni
Kujdesi dhe observimi i pacientit
#MesueseAurela INJEKSIONET. VESHTRIM I PERGJITHESHEM
8 | P a g e
9. • Siguro komfortin e pacientit. Ne qofte se pacienti nuk ndjehet comfrot, kontrollo n.q.se perfuzioni eshte
ne vene, rrjedhja e likidit eshte e rregullt dhe pozicioni i pacientit i pershtatshem.
• Ndihmo pacientin te heci nese lejohet
• N.q.se perfuzioni nuk shkon ne vene atehere rrotullo agen, ose shtyje pak me perpara dhe nqse
perfuzioni vazhdon rregullisht atehere vendosim nje pambuk poshte ages per ta mbajtur ne kete
pozicion
• Perpiqu te shmangesh irritimin nderkohe qe leviz agen ne vene. Nqse gjaku ka bllokuar agen perfuzioni
kalon me veshtirsi ne sistemin qarkullues dhe mund te kemi pasoja serioze
• Aparati duhet nderruar cdo 24/48 ore kjo ben qe terapia intravenoze te perdoret per disa dite ndersa agi
a dhe kanjula nderohen cdo 48 ore
• Dhenia e mediakamenteve ne rruge intravenoze
• Kur medikamenti nuk i shtohet solucionit ne farmaci infermierja mund te rekomandohet tja japi ate me
perfuzion. Medikamenti mund te hidhet ne shishen e perfuzionit ose ne bifurkacionin e tubit te aparatit.
Observimi i pacientit per kompliakcione
• Infermierja duhet te observoje pacientin per komplikacione te ndryshme gjate terapise intravenoze
• Te dokumentoje menjehere simptoma te tilla problematike si dispnea, frymemarrja e zhurmeshme dhe
kolla
• Problemet respiratore zakonisht shkaktohen nga marrja e tepert dhe me shpejtesi e fluideve.
Komplikacioni eshte serioz dhe perfuzioni duhet nderprere menjehere.
• Kontrollo infiltriomin e solucionit per daljen e solucionit ne inde.Nje age ka penetruar ne muret e venes
ben qe fluidet te dalin ne indin subkutan. Simptomat perfshijne rrjedhje te ngadalta te solucionit dalje te
solucionit, ndjesi djegie, zbehje ne lekure, dhimbje ne zonen e injektimit.
• Kontrollo per flebite
• Sigurohu te mos kete hyre ajer ne vene
• Observo pacientin per shenja reaksioni nga solucioni
#MesueseAurela INJEKSIONET. VESHTRIM I PERGJITHESHEM
9 | P a g e
10. Refernca
Aisenstein T-J Those all too common IV complications and the simple steps you can take to avoid them. RN
magazine 44:38-41 March 1981
Bell’SK:Guidelines for taking a complet e drug history. Nursin 80 10:10 11 March 1980
Blood transfuzions :How to administer whole blood and its components nursing 80 10:67-69 March 1980
Davis NM cohen MR: Learning from mistakes: 20 tips for avoding medications errors Nursing 82 12:65 72
March 1982
Freeman P, Boyer JK: how te get the most out of Op-Site@ ….(and avoid those ‘not-so-stick y’ problems) RN
magazines 45:36-39 January 1982
Frideman FB: Using local anesthesia to ease venipucture RN Magazine 44:30-31 1981
Gever LN: Nitroglicerin ointment: Some do’s and don’t’s Nursing 81 11:30 1981
Giving medications through a nasogastric tube Nursing 80 10:71-73 1980
Hansen MS woods SL :Nitroglecerin ointment Nursing 1980
Leser DR :Syntetic blood: A future alternative .Nursing 82 452-455 1982
McConnell EA. The subtle art of really good injections RN magazines 45 :24-34 1982
Palmer DA:unit dose. AM J nurs 80:2062-2063 1980
Parent B :in line IV filters Nursing 81 58 -60 1981
Report on intravenous therapy national survey Nursing 81: 80-82 1980
•
#MesueseAurela INJEKSIONET. VESHTRIM I PERGJITHESHEM
10 | P a g e