Anúncio
Anúncio

Mais conteúdo relacionado

Anúncio

biologjia dhe shendeti

  1. Tema:Biologjia dhe shendeti Punoi:Arens Rapushi Arjol Cervanaku Mario Hila Migena Golemi
  2. Objektivat • C’eshte biologjija • C’eshte shendeti • Semundjet biologjike ? • Semundjet e fituara ?
  3. • Biologjia është një shkencë natyrore që ka të bëjë me studimin e jetës dhe organizmave të gjallë, duke përfshirë strukturën, funksionimin, rritjen, evolucionin dhe shpërndarjen. Parimet biologjike aplikohen për natyrën e ushqimit, prodhimin dhe përdorimin e tij në trupin e njeriut. Ku përfshijnë biologjinë molekulare, fotosintezën, frymëmarrjen, makro- dhe mikronutrientët, anatominë dhe funksionin e tretjes, të ushqyerit, etiketimin e ushqimit, sigurinë e ushqimit dhe çështjet e ushqyerjes së një popullsi njerëzore me shpejtësi në rritje. Ceshte Biologjia ?
  4. Shendeti • Shëndeti është niveli i efikasitetit funksional apo metabolik të një organizmi të gjallë. *Tek njerëzit, ajo është gjendja e përgjithshme e mendjes dhe të trupit të një personi, Zakonisht do të thotë të mos kene sëmundje, lëndime apo dhimbje (si në "shëndet të mirë" ose "të shëndetshme)
  5. Shendeti • Shendeti yne eshte faktor me I rendesishem te cilit duhet ti kushtojme shume vemendje. Kur ne jemi te semure cdo gje rreth nesh eshte e prekur : puna familja jeta sociale,etj. Menyrat me te mira te kujdesit jane : • Kontrollimi I shendetit disa here ne vit. • Marrja e nje siguracioni shendetsor. • Ngrenja e nje ushqimi te mire. • Aktiviteti fizik. • Lenja e veseve demtuese si duhani dhe alkoli.
  6. Semundjet biologjike • Sëmundjet e trashëguara, ose sëmundjet gjenetike, janë sëmundje që transmetohen nga njëri brez në tjetrin. Sëmundjet gjenetike janë aktualisht të pashërueshme, mbasi shkenca akoma nuk është në gjendje të korrigjoje defektin, edhe pse ekzistojnë kura për to. Një pjesë e madhe e sëmundjeve gjenetike janë vdekjeprurëse, ose shkaktojnë çrregullime të rënda të funksionimit të organeve të njeriut, që bëjnë të pamundur një jetesë normale dhe për një kohë të gjatë. Në ndryshim nga sëmundjet e tjera, sëmundjet gjenetike, duke u transmetuar nga brezi në brez, përbëjnë një rrezik në rritje për popullatën, mbasi shtohen bartësit e fshehtë të këtyre sëmundjeve dhe, për rrjedhojë, rritet mundësia e lindjes së fëmijëve të sëmurë. Është folur disa vite më parë dhe rishfaqet herë pas here ideja se duhet një ligj për analiza paramartesore për t’i detyruar njerëzit që të bëjnë analizat e gjakut para martesës, për disa sëmundje gjenetike. Por, a është kjo zgjidhja më e mirë ....? “Duhet theksuar se eksperienca botërore ka treguar se parandalimi nuk bëhet me forma detyruese, ai duhet të kuptohet, përkrahet dhe ndihmohet nga vetë qytetarët, mbasi janë vetë ata viktimat e mungesës se një programi parandalimi”- theksojnë mjekët. Pikërisht ky është faktori numër një i suksesit. Një program parandalimi duhet, gjithashtu, të parashikojë informimin e publikut me të gjitha format, mbasi pa një informim të publikut dhe konsensusin e tij, asnjë program nuk do të ketë rezultatin që pritet. Kërkohet formim dhe informim, formim i vazhdueshëm për mjekët dhe informim i vazhdueshëm për popullatën
  7. Sëmundja e Alzheimerit • Humbja e kujtesës Sëmundja e Alzheimerit ose ndryshe, siç njihet më shpesh, humbja e kujtesës, lind pas moshës 65-vjeçare. Simptoma më e njohur e kësaj sëmundjeje është harresa, por simptomat janë të shumta. Zakonisht sëmundja fillon me harresa gjithmonë e më të mëdha, të cilat në fillim kanë karakter minimal dhe me kalimin e kohës bëhen gjithmonë e më shqetësuese. Duhet pasur kujdes të mos ngatërrohen harresat normale me ato harresa që përbëjnë sëmundje. P.sh: Është harresë normale të mos mbash mend ku ke parkuar makinën në parkingun e supermerkatës, por është një harresë patologjike të kthehesh në shtëpi pa makinë sepse ke harruar që kishe shkuar me makinë.
  8. Semundja e zemres • ZEMRA Zemra është organ muskulor, i cili gjatë tkurrjes ritmike bën të mundur qarkullimin e gjakut në të gjitha organet e trupit të njeriut. Jeta pa zemër nuk është e mundshme. Zemra është njëra prej organeve të para që formohet në trupin e njeriut gjatë zhvillimit embrional. Forma e zemrës është e ngjashme me formën e një koni, maja e të cilit tregon nga ana e majtë dhe poshtë. Zemra te njerëzit ndodhet në anën e majtë të kraharorit, në raste të rralla nga ana djathtë. Një zemër e shëndoshë peshon sa 0,5 % për qind e peshës së trupit, ndërmjet 300 dhe 350 gramë. 500 gramë është pesha kritike
  9. Semundja e zemres • Trashëgimia Sipas studimeve të bëra në fushën e mjekësisë, është treguar se fëmijët e prindërve që vuajnë nga zemra kanë më shumë të ngjarë të preken nga sëmundje zemre. Madje, sipas studimit, më i lartë është rreziku i prekjes nga sëmundja midis fëmijëve, se sa i trashëgimit të saj nga prindërit. Po ashtu, ekziston rreziku i prekjes nga sëmundje kardiovaskulare mes fëmijëve të një familjeje, se sa i trashëgimit të saj nga prindërit. • Simptomat 1- Marrja e frymës 2- Ënjtje e këmbëve 3- Nxirje e buzëve 4- Dhimbje si shenja infarkti 5- Bllokim 6- Shtrëngim ose dhimbje në kraharor
  10. Semundja e tensionit • TENSIONI Tensioni i gjakut është shtypja e gjakut në muret e enëve të gjakut (arterieve) në çdo pjesë të trupit. Gjaku rrjedh nëpër enët e gjakut pikërisht sepse gjendet nën tension të tillë. Tensioni krijohet me punën e zemrës si pompë.Trashëgimia Specialistët janë të gjithë një mendje kur përmendet tensioni. Për ta sëmundja është e trashëgueshme dhe u shfaqet njerëzve kryesisht pas moshë 40 vjeçe, si dhe rëndohet edhe më shumë në moshën e tretë. Më të prekura duket të jenë gratë, megjithatë vitet e fundit po rritet numri i meshkujve që kanë probleme me tensionin.
  11. DIABETI • DIABETI Diabeti është çrregullimi i metabolizmit që reflektohet në paraqitjen e sasisë jonormale të glukozës në gjak, si pasojë e rezistencës së qelizave të gjakut ndaj insulinës apo si pasojë e sasisë së vogël të insulinës së sekretuar nga pankreasi. Janë dy gjendje që mund të shkaktohen nga diabeti i sheqerit (diabetes mellitus), hiperglicemia (niveli i lartë i glukozës) dhe hipoglicemia (niveli i ulët i glukozës). Trashëgimia Specialistët e shëndetësisë kohët e fundit kanë arritur të zbulojnë se predispozicioni për t’u sëmurë nga diabeti është më i madh tek ata persona që kanë një të afërm me diabet. Edhe pse kohë më parë kjo teori nuk pranohej, pasi ende nuk kishte asgjë konkrete, tanimë është zbuluar se trashëgohen nga njëri brez në tjetrin genet që mbartin vetitë e organizmit të sëmurë.
  12. Kequshqyerja dhe semundjet • 1. Ushqimi është marrja e energjisë dhe vitaminave nga produktet e ndryshme natyrore dhe industriale në trupin e njeriut. • 2. Burim për zhvillim fizik Bazë për shëndetin Sistem imunitar i sigurtë Më pak sëmundje Bazë për rritjen Ushqimi • 3. Lëndët ushqyese 1 Proteina 2 Vitamina 3 Minerale 4 Sheqerna 5 Yndyrna 6 uji Grupet ushqimore 1 Perime dhe fruta 2 Drithëra 3 Qumështi dhe nënproduktet e tij 4 Mishi dhe nënproduktet e tij • 4. Ushqyerje e mirë është kur hamë çdo ditë sasinë dhe llojin e ushqimit që është i nevojshëm për ne. Ushqyerja e mirë bën që të kemi sistem imunitar më të sigurtë, më pak sëmundje dhe shëndet më të mirë. • 5. Ushqyerja e shëndetshme përcakton sasinë dhe llojin e ushqimit për të cilin ka nevojë çdo individ, si edhe plotëson nevojat kalorike të individit në varësi të moshës, gjinisë dhe aktivitetit fizik që kryen. • 6. Kequshqyerja ndodh kur trupi nuk merr sasinë e nevojshme të energjisë (kalorive), proteinave, karbohidrateve, yndyrnave, vitaminave, mineraleve dhe lëndëve të tjera të nevojshme për të mbajtur të shëndetshëm organizmin dhe për funksionimin e mirë të tij.
  13. Anoreksia • Anoreksia nervore është një çrregullim i të ushqyerit në të cilën personi bie shumë në peshë sepse e kufizon të ngrënit. Ky problem vihet re më dendur te gratë e reja dhe vajzat adoleshente se sa te meshkujt.
  14. Bulimia • Bulimia është një çregullim psikologjik i të ngrënit, që karakterizohet me intervale të të ngrënit të pakontrolluar të përcjellur me metoda joedukative për kontrollim të peshës (të vjellur). Brengosja e tepruar për formën dhe peshën janë po ashtu karakteristika të bulimisë.
  15. Obeziteti • Obeziteti konsiderohet një situatë jonormale, ku ka depozitim të tepërt të yndyrës në trup. Kjo ndodh nga marrja e tepërt e ushqimit, d.m.th e energjisë së tepërt.
  16. Hipertensioni • Hipertensioni ose shtypja e lartë e gjakut është një sëmundje në të cilën shtypja e gjakut ka nivele të larta dhe permanente mbi arterjet.
  17. Faleminderit!! 
Anúncio