Het ontwikkelen van doorlopende leerlijnen is van belang voor het onderwijs om samenhang en maatwerk vorm te kunnen geven. Kernprogramma's geven aan vat de kern en keuze binnen het onderwijs is. In verschillende bijeenkomsten zijn de ontwikkelde kernprogramma's voorgelegd aan uitgevers, vakverenigingen en lerarenopleidingen. http://leerplaninbeeld.slo.nl is de website om de kernprogramma's weer te geven. Strijker a (2013 11-22) validatie kernprogramma's po

1. SLO ● nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling
Ontwikkeling
kernprogramma’s SLO
Validatiebijeenkomst uitgevers 2013-11-22
Allard Strijker, Lieke Meijs

2. Aanleiding
• SLO krijgt opdracht van Min OCW om documenten te maken die ondersteuning
bieden bij de inrichting van het onderwijs.
• Definitie kernprogramma’s: Een kernprogramma is compacte weergave van het
officiële programma van kerndoelen en eindtermen van een vak, geordend in een
doorlopende leerlijn van primair onderwijs naar bovenbouw voortgezet onderwijs.
• Start in onderbouw in 2010 vanuit behoefte om duidelijk te maken “wat moet en
wat mag in de onderbouw” en om zicht te hebben op doorlopende leerlijnen (wat
ging eraan vooraf en wat komt daarna).
• Eindniveau onderbouw niet beschreven.
• Keuzeruimte 1/3 niet ingevuld curriculair.
• Leverde op:
– beschrijvingen van doorlopende leerlijnen van po t/m bb, leergebieden en vakken, vanuit
kernen als rode draad.
– Nadere uitwerkingen van globale kerndoelen:
– * Tussendoelen
– * Basisstof keuzestof
– * Samenhang

3. Resultaten
• Met als positief resultaat:
- basis genomen bij ontwikkeling tussendoelen
kernvakken en bij ontwikkeling kennisbasis
science onderbouw
- ingezet bij metadateren van leermiddelen
+ verzoek uitbreiding van dit project naar
andere afdelingen.

4. Doel
• Het ontwikkelen van een begrippenkader ter metadatering van
leermiddelen, zowel om deze goed vindbaar te maken maar ook om
doorlopende leerlijnen te creëren.
– Behoefte aan eenduidigheid tussen aanbieders/distributeurs en
afnemers.
– Voorwaardelijk om te komen tot dit begrippenkader is de
beschikbaarheid van kernprogramma’s die de leerinhouden en
leerdoelen beschrijven (het wat).
• Instrumenten ontwikkelen ter ondersteuning van flexibilisering van
het onderwijs.
– Vragen over “wat moet en wat mag”, bv vanuit Loot scholen,
profilering scholen, maatwerk/excellente leerlingen.
• Doorlopende leerlijnen inzichtelijk maken (vaksecties die
vakleerplannen schrijven, aansluiting vmbo-t/havo en havo/vwo).
• Proeftuinen 2.0 en 3.0

5. Functies
• Compacte weergave van voorgeschreven programma, instrument voor curriculumkeuzes.
• Kan als basis dienen het ontwerpen van individuele leerroutes, leerlingvolgsysteem etc.
• Basis voor begrippenkader ter metadatering leermiddelen (ECK2, kennisnet, Wikiwijs, Educatieve
uitgeverijen).
• Naslag voor uitgeverijen bij ontwikkelen van leermiddelen;
• Naslag voor docenten hoe doorlopende leerlijnen op verschillende niveaus eruit zien. De
bouwstenen (kernen) zijn de kapstokken waaraan per niveau de onderdelen in inhoud en
vaardigheden zijn opgehangen. Verschillend per vak) tijdvakken, vaardigheden, kernconcepten).
• Samenhang in beeld brengen tussen onderdelen van de verschillende vakken.
• Voor proeftuin 3.0: items uit de examenvragen, behaalde resultaten bij de examens worden
gekoppeld aan de examenprogramma’s, dat resulteert in adviezen voor gepersonaliseerd leren.
n.b. Zoektocht naar wat precies de kern is. Wat precies behoort tot “wat moet”, is onderwerp van
discussie gebleken in onderbouw, po, minder in bovenbouw hv en vmbo.
Basisstof is:
* noodzakelijk als schakel in de dole
* noodzakelijke en vakspecifieke basiskennis voor het vak/leergebied, volgens experts
* noodzakelijke basis voor toepassingen bij andere vakken.

6. Procedure
• Concepten door SLO-ers gemaakt, raadpleging door collega’s
vakgenoten binnen en buiten SLO. Gebaseerd op beschikbare
documenten.
• Raadpleging ter validering en legitimering, 7 en 21 november.
Concept verslag wordt ter goedkeuring voorgelegd aan deelnemers,
aangevuld met schriftelijk ingediende suggesties n.a.v. richtvragen.
Gaat om algemene en specifieke zaken.
• Bijstellen van de concepten in 2014, uitbreiding naar andere
vakken.
• Indienen bij bureau edustandaard voor opname als
Onderwijsbegrippenkader
• Status van kernprogramma’s: niet wettelijke status, blijven
suggesties.

8. Leerlijnen Kerndoelen Tussendoelen Samenhang Basis & keuze Leermiddelen

9. Leerlijnen Kerndoelen Tussendoelen Samenhang Basis & keuze Leermiddelen

15. Leerlijnen Kerndoelen Tussendoelen Samenhang Basis & keuze Leermiddelen

16. Leerlijnen Kerndoelen Tussendoelen Samenhang Basis & keuze Leermiddelen

17. 1S & 1F
Leerlijnen Kerndoelen Tussendoelen Samenhang Basis & keuze Leermiddelen

18. 1S & 1F
Leerlijnen Kerndoelen Tussendoelen Samenhang Basis & keuze Leermiddelen

19. Samenhang
Leerlijnen Kerndoelen Tussendoelen Samenhang Basis & keuze Leermiddelen
1S & 1F

20. 1S & 1F
Basis-en keuzestof
Leerlijnen Kerndoelen Tussendoelen Samenhang Basis & keuze Leermiddelen

21. 1S & 1F
Leermiddelen
De getallen geven het aantal beschikbare leermiddelen aan. Door op het aantal te klikken komt u bij het
zoekresultaat van Wikiwijsleermiddelenplein.
(99 )
(10 )
(62 )
(10 )
(10 )
(10 )
(10 )
(10 )
Leerlijnen Kerndoelen Tussendoelen Samenhang Basis & keuze Leermiddelen