1. พฤติกรรม ( Behavior) การตอบสนองของสิ่งมีชีวิตต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อม ทั้งภายนอกร่างกาย และภายในร่างกายเพื่อการอยู่รอด Gene Environment Behavior

2. สรุป พฤติกรรมของสัตว์เป็นผลจากการทำงานร่วมกันระหว่างปัจจัยทางพันธุกรรมและสภาพแวดล้อม

3. Gene - ควบคุมพฤติกรรมซึ่งพัฒนาให้เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมโดย Natural selection - ควบคุมระดับการเจริญของ ระบบประสาท ฮอร์โมน กล้ามเนื้อ

4. ตัวอย่าง : งู ( Garter snake) - พวกอยู่บนบกไม่กินทาก - พวกอยู่ใกล้ชายฝั่งกินทาก Environment Experience Stimulus

5. ขั้นตอนการเกิดพฤติกรรม : Stimulus Recepter Effector Integrated Center Behavior ( หน่วยตอบสนอง ) ( สิ่งเร้า ) ( หน่วยรับความรู้สึก ) ( สมอง , ไขสันหลัง ) คำสั่ง - พฤติกรรมจะสลับซับซ้อนมากหรือน้อยขึ้นกับระดับการเจริญของปัจจัยต่าง ๆ ในขั้นตอนการเกิดพฤติกรรมนี้

6. พฤติกรรมจำแนกได้ออกเป็น 2 ชนิดใหญ่ ๆ คือ ( โดยแสดงพฤติกรรมออกมาได้ในช่วงชีวิตของสิ่งมีชีวิต ) 1. Innate Behavior : พฤติกรรมที่มีมาแต่กำเนิดและ ไม่เปลี่ยนแปลง 2. Learned Behavior : พฤติกรรมที่เกิดจากการเรียนรู้ปรับเปลี่ยนได้ขึ้นกับ Experience ในช่วงชีวิต

7. Innate Behavior ( Autometic responses to the environment ) เป็นพฤติกรรมง่าย ๆ มีลักษณะเฉพาะตัวที่ใช้ในการตอบสนองต่อสิ่งเร้าชนิดใดชนิดหนึ่ง และพฤติกรรมนี้สัตว์ใน species เดียวกันจะตอบสนองต่อสิ่งเร้าอย่างหนึ่งเหมือนกัน ( Fixed - action pattern) ตัวอย่าง : การกลืนอาหาร , การตวัดลิ้นจับแมลง - พฤติกรรมนี้ได้มาจากกรรมพันธุ์เท่านั้น ไม่จำเป็นต้องเรียนรู้มาก่อน - พบในสัตว์ชั้นต่ำซึ่งมีระบบประสาทยังไม่เจริญดี เช่น Protozoa

8. 1. Orientation : พฤติกรรมการวางตัวของสัตว์ซึ่งจะเกี่ยวข้องกับ การเคลื่อนที่แบ่งได้ 2 แบบ 1.1 Kinesis พฤติกรรมการเคลื่อนที่โดย ตอบสนองต่อสิ่งเร้าด้วยการเคลื่อนที่หนีหรือเข้าหา โดยไม่มีทิศทาง เช่น Paramecium, Isopod ( ตัวกะปิ )

9. 1.2 Taxis พฤติกรรมการเคลื่อนที่เข้าหาสิ่งเร้า อย่างมีทิศทางที่แน่นอน เช่น หนอนแมลงวัน , เห็บ , ยุง - สัตว์จะต้องมี Sensory receptor ที่เหมาะสมกับสิ่งเร้า - ช่วยให้ให้สัตว์หาตำแหน่งของบ้านได้ถูกต้อง

10. รูปพารามีเซียม Kinesis Taxis Schooling Kinesis

13. Learning เป็นการเพิ่ม fitness ( การอยู่รอดและสืบพันธุ์ ) ให้แก่สัตว์ พฤติกรรมที่ต้องอาศัยประสบการณ์ที่มีในอดีตมาปรับปรุงในพฤติกรรมที่เกิดขึ้น แบ่งออกได้ หลายแบบ ดังนี้ Learned Behavior

14. 1. Habituation ( ความเคยชิน ) เป็นการลดภาระการตอบสนองของสัตว์ ทำให้ประหยัดพลังงาน พฤติกรรมที่สัตว์เพิกเฉยที่จะตอบสนองต่อสิ่งเร้าที่ มิได้มีผลต่อการดำรงชีวิตเมื่อได้รับการกระตุ้นจากสิ่งเร้านั้นเป็นเวลานาน ตัวอย่าง ปูเสฉวน

16. 2.Conditioning ( การเรียนรู้แบบมีเงื่อนไข ) เป็นพฤติกรรมที่สิ่งเร้าตัวหนึ่งเข้าแทนสิ่งเร้าที่ แท้จริง ( สิ่งเร้าเดิม ) แล้วชักนำให้เกิดการตอบสนอง ชนิดเดียวกัน ตัวอย่าง หมา + เนื้อ ( Stimulus I ) น้ำลายไหล หมา + เสียงกระดิ่ง + เนื้อ ( Stimulus II ) น้ำลายไหล หมา + เสียงกระดิ่ง น้ำลายไหล

18. 3. Trial and Error : ( การลองผิดลองถูก ) ซับซ้อนมากกว่า Habituation เป็นพฤติกรรมที่สัตว์แสดงออกโดยบังเอิญ แล้วถ้าได้รางวัลก็จะชักนำให้ทำพฤติกรรมเช่นนั้นอีก : การตอบสนอง (Response) ถูกต้องทำให้อยู่รอดและประสบผลสำเร็จในการสืบพันธุ์ - Reward ( ให้รางวัล ) - Punishment ( การลงโทษ )

20. 4. Imprinting ( ความฝังใจ ) : การเรียนรู้ที่จำกัดโดยเวลา เป็นพฤติกรรมที่สัตว์สามารถจดจำและผูกพันกับแม่หรือพ่อได้ พฤติกรรมความฝังใจนี้จะเป็นการทำงานร่วมกันระหว่างกรรมพันธุ์และการเรียนรู้ โดยกรรมพันธุ์จะเป็นตัวกำหนดช่วงเวลาที่จำเป็น ซึ่งจะเกิดความฝังใจขึ้น ส่วนการเรียนรู้ความผูกพันระหว่าง สัตว์กับพ่อแม่หรือวัตถุที่จะทำให้เกิดความฝังใจขึ้น

21. Imprinting

22. 5. Insight Learning ( การรู้จักใช้เหตุผล ) : เกิดในพวก Primates เป็นพฤติกรรมที่มีการดัดแปลงมาจากการลองผิดลองถูก โดยการเรียนรู้นี้จะเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วโดยสัตว์ตอบสนองได้ถูกต้องเลยในครั้งแรก สรุป Fixed-action pattern Insight มีเป้าหมาย เพิ่มโอกาสอยู่รอด + โอกาสสืบพันธุ์ (Innate) (Learned)

24. ดังนั้น Gene ควบคุมการเรียนรู้ สิ่งต่าง ๆ ด้วยวิธีการต่าง ๆ ให้ Fitness กับ Environment

25. I. Motivation ( แรงจูงใจ ) สภาวะภายในตัวสัตว์ที่จะนำไปสู่การแสดงพฤติกรรม อะไรทำให้เกิด ? เป็น ผลการทำงานร่วมกันของ 1. Health 2. Hormone & Physical condition 3. CNS 4. Stimuli 5. Experience พฤติกรรมต่างชนิดกัน อิทธิพลของแต่ละปัจจัยที่จะทำให้เกิด Motivation ก็ต่างกัน ทำอย่างไรสัตว์จึงแสดงพฤติกรรม ?

26. II. Sign Stimuli สิ่งเร้าเฉพาะเจาะจงที่ทำให้เกิดพฤติกรรมนั้นๆ ข้อควรรู้เกี่ยวกับพฤติกรรม : 1. Animal Behavior & Anthropomorphism 2. CNS & Rigidity of Behavior ตัวอย่าง “ Dead Odor ” ของมด

27. ปัญหาเกี่ยวกับพฤติกรรมในการเรียนรู้ : 1. การพัฒนาการตอบสนองเกิดจากการเรียนรู้ หรือสภาพทางสรีระวิทยา ตัวอย่าง การบินของนก 2. การเรียนรู้ในสถานการณ์ต่างๆ กัน ตัวอย่าง Digger Wasp ( Ammophila sp.)

28. 3. Sensitive Phase of Learning ตัวอย่าง Imprinting 4. Latent Learning ตัวอย่าง การร้องเพลงของนก

30. Communication 1. Sound ตัวอย่าง Cricket, Cicadas, grasshoppers, Song Birds 2. Visual Signal ตัวอย่าง Stickleback, Bee Language 3. Chemical Communication ตัวอย่าง Social Insects