1. ΕΘΝΙΚΟ ΢ΣΡΑΣΗΓΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΠΡΟΛΗΨΗ΢ ΠΑΡΑΓΩΓΗ΢ ΑΠΟΒΛΗΣΩΝ &
ΑΝΑΘΕΩΡΗ΢Η΢ ΣΟΤ ΕΘΝΙΚΟΤ ΢ΧΕΔΙΟΤ
ΔΙΑΧΕΙΡΙ΢Η΢ ΑΠΟΒΛΗΣΩΝ
ΔΙΑΧΕΙΡΙ΢Η ΑΠΟΒΛΗΣΩΝ ΢ΣΙ΢ ΤΓΕΙΟΝΟΜΙΚΕ΢
ΜΟΝΑΔΕ΢: ΝΕΟ ΠΛΑΙ΢ΙΟ ΕΘΝΙΚΟΤ ΢ΧΕΔΙΑ΢ΜΟΤ
Χριςτίνα Παπανικολάου, MD
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΣΕΑ΢ ΔΗΜΟ΢ΙΑ΢ ΤΓΕΙΑ΢
ΕΒΕΑ, 10-02-2014

2. 2
Υγειονομικζσ Μονάδεσ κ’ ΑΥΜ
Δημόςιοσ Τομζασ
• 97 Νοςοκομεία, ~37.000 κλίνεσ, 1700 Ειδικζσ Μονάδεσ
• 204 Κζντρα Τγείασ
• Πολυϊατρεία, Πολυδφναμα Περιφερειακά Ιατρεία (Π.ΠΙ),
Περιφερειακά Ιατρεία (Π.Ι)
• Εξειδικευμζνεσ Μονάδεσ κ’ Ερευνθτικζσ δομζσ, π.χ. ΕΚΕΑ,
Ινςτιτοφτο Pasteur, κ.λ.π
• Δομζσ «ζμμεςου»Τγειονομικοφ ι προνοιακοφ χαρακτιρα π.χ
Γθροκομεία, ΚΑΠΗ, Μονάδεσ Απεξάρτθςθσ, Δομζσ Ψυχικισ Τγείασ,
κ.λ.π

3. 3
Θεςμικό Πλαίςιο Διαχείριςησ Αποβλήτων
Υγειονομικών Μονάδων (ΥΜ)
Εναρμόνιςθ πολιτικισ Ε.Ε.: Οδθγίεσ, Κανονιςμοί, Αποφάςεισ
ΚΥΑ 146163/2012
«Μζτρα και όροι για τη Διαχείριςη των Αποβλήτων»
(ςε αντικατάςταςθ τθσ ΚΤΑ 37591/2003)
• Εςωτερικοί Κανονιςμοί διαχείριςθσ αποβλιτων ΤΜ
• Εγκρίςεισ Τγ/κων Κανονιςμϊν από ΤΠΕ.
Δυςχζρειεσ και Προβλήματα εφαρμογήσ τησ Νομοθεςίασ
1. Κατθγοριοποίθςθ τθσ μεγάλθσ ποικιλίασ αποβλιτων που
παράγονται ςτισ ΤΜ
2. Εξαςφάλιςθ διακεςιμότθτασ απαραίτθτων υλικϊν, μζςων,
χϊρων και προςωπικοφ

4. 4
3. ΢φνταξθ Εςωτερικών Κανονιςμών Διαχείριςθσ ΑΤΜ: ζλεγχοι,
αρμοδιότθτεσ
4. Θζματα αςφάλειασ: διαχείριςθ ατυχθμάτων ι καταςτάςεων
ζκτακτθσ ανάγκθσ.
5. Επιλογή μεθόδων αδρανοποίηςησ: αποςτείρωςησ –
αποτζφρωςησ, κ.λ.π ανά Τγειονομικι Μονάδα, ανάλογα με τθν
ποςότητα παραγωγισ ΑΤΜ, το είδοσ (μολυςματικά, τοξικά,
οικιακά, κ.λ.π), τθ χωροκζτθςθ τθσ Μονάδασ, τισ διαδικαςίεσ κ’
ςυνκικεσ υγειονομικισ ταφισ, μεταφοράσ, κ.λ.π
6. Εφαρμογι εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων επαγγελματιϊν
Τγείασ και Διοικθτικοφ μθχανιςμοφ.

5. 5
Ποιοηικά και Ποζοηικά Δεδομένα Παραγωγής ΑΥΜ
ΤΠΕ
Απιθμόρ
ΤΜ
΢ςνολικόρ
Απιθρ
Κλινν
Ποζόηηηα επικινδύνων
αποβλήηων ππορ
Αποηέθπωζη (kg/έηορ)
Ποζόηηηα
επικινδύνων
αποβλήηων ππορ
Αποζηείπωζη
(kg/έηορ)
΢ςνολική ποζόηηηα
επικινδύνων
αποβλήηων ππορ
επεξεπγαζία
(kg/έηορ)
΢ςνολικό κόζηορ
διασείπιζηρ
Επικινδύνων
αποβλήηων
(μεηαθοπά,
επεξεπγαζία,
ςλικά κ.α.)
(εςπώ)
1η ΑΣΣΙΚΗ΢
25
8.377
5.036.422
405.424
5.441.846
2.837.764
2η ΠΕΙΡΑΙΩ΢ ΚΑΙ
ΑΙΓΑΙΟΤ
21
6.143
432.912
491.295
924.207
2.010.110
4η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ΢
ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ΢
17
5.142
18.428
1.123.091
1.141.519
1.434.615
5η ΘΕ΢΢ΑΛΙΑ΢
ΚΑΙ
΢ΣΕΡΕΑ΢
ΕΛΛΑΔΑ΢
23
2.801
89.427
890.396
1.147.438
28
5.170
49.089
762.424
1.843.395
114
27.633
1.579.031
800.969
6η
ΠΕΛΟΠΟΝΗ
΢ΟΤ, ΙΟΝΙΩΝ
ΝΗ΢ΩΝ,
ΗΠΕΙΡΟΤ
ΚΑΙ ΔΤΣ.
ΕΛΛΑΔΑ΢
ΣΥΝΟΛΟ
713.335
3.534.114
5.113.145
9.273.322

6. 6
Πόριςμα διατομεακισ Ομάδασ Εργαςίασ για τθ Διαχείριςθ ΑΤΜ του
Τπουργείου Τγείασ
Σφνθεςη: εκπρόςωποι Γεν. Δ/νςθσ Δθμόςιασ Τγείασ, ΤΠΕΚΑ,
Νοςοκομείων, Ακαδθμαϊκισ Κοινότθτασ
Στόχοσ: - μελζτθ κ’ αξιολόγθςθ τθσ υφιςτάμενθσ κατάςταςθσ
- εντοπιςμόσ προβλθμάτων εφαρμογισ τθσ ιςχφουςασ
νομοκεςίασ
- διαμόρφωςθ ειςθγθτικό προτάςεων
Συμπεράςματα:
1ον) Αναγκαιότθτα άμεςησ αναθεώρηςησ τησ
ιςχφουςασ ΚΥΑ για ορθή διαχείριςη ΑΥΜ
2ον) Αναγκαιότθτα ςυγκρότθςθσ – ςφνταξθσ
λεπτομερών οδηγιών – προτφπων –
κανονιςμϊν διαχείριςθσ ΑΤΜ κατά τα
πρότυπα άλλων Ευρωπαϊκϊν χωρϊν
3ον) Εφαρμογι εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων
για τουσ επαγγελματίεσ υγείασ

7. 7
Προτάςεισ
1. Αναθεώρηςη ιςχφοντοσ νομοθετικοφ πλαιςίου
α. κατθγοριοποίθςθ και διαχωριςμόσ ΑΤΜ:
(βάςει τεκμθριωμζνου επιςτθμονικά πορίςματοσ)
- αμιγϊσ μολυςματικά
- μεικτοφ τφπου
- αςτικοφ τφπου
- τοξικά π.χ «φάρμακα και χθμικζσ ουςίεσ» – ςυγκεντρϊςεισ
τοξικότθτασ και επικινδυνότθτασ, κ.λ.π
•
ανάγκθ δθμιουργίασ «αρχείων ΥΑΜ»/Υγειονομική Μονάδα
• ενδεχόμενθ δυνατότθτα ανακφκλωςησ για ΤΑΜ που παράγονται ςε
μεγάλεσ ποςότθτεσ (π.χ πλαςτικζσ φιάλεσ ορϊν, κ.λ.π)
• κατθγοριοποίθςθ και επιλογή μεθόδου αδρανοποίηςησ:
αποςτείρωςθ ι αποτζφρωςθ.

8. 8
β) Διακεςιμότθτα υλικϊν, μζςων, χϊρων και προςωπικοφ
•
χϊροσ αποκικευςθσ τοξικϊν: προδιαγραφζσ
•
ελλείψεισ προςωπικοφ με ειδικζσ γνϊςεισ
•
Διαχειριςτικζσ και τεχνικζσ αρμοδιότθτεσ
γ) Προγράμματα εκπαίδευςθσ προςωπικοφ
•
εκπαίδευςθ του ςυνόλου του προςωπικοφ των ΤΜ
•
εκπαίδευςθ επιλεγμζνου προςωπικοφ ςε εξειδικευμζνα κζματα διαχείριςθσ
ΤΑΜ
2. Εςωτερικοί Κανονιςμοί
ανάλογα με ιδιαιτερότθτεσ και χαρακτθριςτικά κάκε ΤΜ
ανάπτυξθ ςυςτθμάτων εςωτερικοφ ελζγχου
εποπτεία και ζλεγχοσ από ΤΠΕ για ορκι εφαρμογι
3. Διαχείριςη θεμάτων αςφάλειασ, ατυχημάτων ή/και καταςτάςεων ζκτακτησ
ανάγκησ
Σεχνικοί αςφαλείασ
Ιατροί εργαςίασ

9. 9
4. Επιλογή τρόπων αδρανοποίηςησ
Υποδομζσ διαχείριςησ ΑΥΜ
• Μονάδεσ αποτζφρωςθσ
• Μονάδεσ αποςτείρωςθσ
Σεχνολογίεσ αποτζφρωςθσ
i.
ii.
iii.
iv.
Θερμικι οξείδωςθ
Πυρόλυςθ
Αεριοποίθςθ
Πλάςμα
Σεχνολογίεσ Αποςτείρωςθσ: ςυνικωσ μετά από τεμαχιςμό
i.
ii.
iii.
iv.
Τγρι κερμικι επεξεργαςία (χριςθ κορεςμζνου ατμοφ υπό πίεςθ)
Ακτινοβολία – μικροκφματα (κ: 95-105oC x 45 min)
Ξθρι κερμικι επεξεργαςία (κ: 110-180 oC)
Χθμικι επεξεργαςία (μθ ςυνιςτϊμενθ, λόγω δευτερογενϊν
αποβλιτων)

10. 10
Μονάδεσ Αποςτείρωςθσ
Μονάδεσ αποςτείρωςθσ που λειτουργοφν ςτθν Ευρϊπθ, είναι εγκαταςτθμζνεσ
είτε ςε βιομθχανικζσ ηϊνεσ, είτε “in situ” και χαρακτθρίηονται ωσ
δραςτθριότθτεσ «ΧΑΜΗΛΗ΢ ΟΧΛΗ΢Η΢».
Πλεονεκτήματα μονάδασ αποςτείρωςησ “in situ”
- μείωςθ τθσ μολυςματικότθτασ και του μικροβιολογικοφ φορτίου
κοντά ςτθν πθγι παραγωγισ
- κατάργθςθ μεταφοράσ
- αυτονομία/ανεξαρτθςία ΤΜ
- ζλεγχοσ, απόδοςθ & αξιοπιςτία ςτθν διαχείριςθ.
- διάρκεια και ρυκμόσ λειτουργίασ μονάδασ προςαρμοςμζνθ
ανάλογα με τθν παραγωγι
- χαμθλό κόςτοσ λειτουργίασ και χαμθλότερο τελικό κόςτοσ ανά
κιλό

11. 11
Πλεονεκτήματα μονάδασ αποςτείρωςησ εκτόσ ΥΜ:
Δθμιουργία περιφερειακισ πλατφόρμασ αποςτείρωςθσ, θ οποία κα
εξυπθρετεί όλθ τθν περιοχι απαιτεί:
i. μικρότερθ επζνδυςθ από τθν αποτζφρωςθ
ii. είναι περιβαλλοντικά φιλικι (θ εφαρμογι αποςτείρωςθσ παίηει
ςθμαντικό ρόλο ςτθ μείωςθ των εκπομπϊν ρφπων από τισ
μεταφορζσ, θ μείωςθ του όγκου των αποβλιτων που
αποςτειρϊνονται διαιρεί το δείκτθ ρφπανςθσ κατά 10 - καυςαζρια,
κόρυβοσ, οδικι κυκλοφορία, κατανάλωςθ ενζργειασ, κ.λ.π- διότι
αφοφ τα απόβλθτα ςυνκλίβονται & τεμαχίηονται, λαμβάνουν 10
φορζσ μικρότερο όγκο για τθν ίδια μεταφορά μάηασ.
iii. ζχει χαμθλότερο λειτουργικό κόςτοσ
- ΕU: επιτρζπεται ςε μια μονάδα αποςτείρωςθσ που είναι εγκατεςτθμζνθ
εντόσ ΤΜ, να διαχειρίηεται επιπλζον απόβλθτα άλλων ΤΜ τθσ περιοχισ
επιτυγχάνοντασ ζτςι οικονομίεσ κλίμακασ.