Özgüven duygusal sağlığımızın önemli parçalarından biridir.Kendini belirli bir ölçüde veya belirli bazı alanlarda yeterli ve
değerli görmeyen kişiler özgüven eksikliği yaşar ve bu da hayatının tüm alanlarına başarısızlık olarak yansır.
3. Özgüven duygusal sağlığımızın önemli
parçalarından biridir.Kendini belirli bir
ölçüde veya belirli bazı alanlarda yeterli ve
değerli görmeyen kişiler özgüven eksikliği
yaşar ve bu da hayatının tüm alanlarına
başarısızlık olarak yansır.
4. • İnsanın diğer canlılardan ayrılmasını sağlayan en önemli özelliklerinden biri de
kendi davranışlarının ve bu davranışların sonuçlarının farkında olmasıdır.
5. • İnsan kendi kimliğini ve özelliklerini tanıyabilir ve bunların gelişimi için çalışabilir.
• İşte bu noktada insanın kendi kendini yargılama dürtüsü ortaya çıkar ki bu da
özgüven sorununu ortaya çıkaran temel unsurlardan biridir.
6. İnsanın kendinde eksik veya yetersiz gördüğü alanlar,kendisine ait bu parçaları
reddetmesine ve ruhsal yapısının bozulmasına yol açar,özgüven eksikliği bu
noktada ortaya çıkar ve hayatımızın tüm alanlarında (Sosyal, Akademik ya da İş
hayatında ) ileri doğru bir adım atmamızı ve riske almamızı engeller.
7. Bunun sonucu olarak kendimizi tam olarak ifade
etmekten çekinmeye başlarız , herhangi bir sorunla
karşılaştığımızda üzerine gitmekten korkarız,
toplumda ön plana çıkmak bizi korkutur , hatta ve
hatta bazen çok basit bir işi bile sırf eleştirilme veya
başarısızlık korkusu yüzünden sürekli erteleriz ya da
hiç yapmayız.
8. 1.Dış Faktörler
• Aile ve Yaşam alanı
• Okul Hayatı
• İş Hayatı
• Yaşanılan Şiddet ve Acı olaylar
9. 2.Öz Faktörler (İçsel Durumlar)
• Ruhsal Durum
• Duygusal Yaşantımız
• Algılarımız ve Alışkanlıklar
• Kültürel , sosyal ve akademik Eğitim
• Karakteristik özelliklerimiz
• Değerlerimiz ve İnanç Yapısı
10. 1. Özgüven eksikliği Nedenlerini açıkça ortaya koymak
2. Ruhsal Bozuklukları saptama
3. Eleştirmeni Yalanlamayı Öğrenmek
4. Düşünce Durdurma
5. Kendini Kabul
6. Özel Odaklanma Sorunlarından kurtulmak
7. Sağlıklı ses ve duruş sergilemeyi öğrenmek
11. Özgüven sorunları iki türde ortaya çıkar:
1.Durumsal Özgüven Sorunu
Özel hayatında veya sosyal yaşantısında kendine güvenen birinin İş hayatında
başarısız olacağını düşünmesi ve bu konuda özgüven sorunu yaşaması gibi.
12. 2.Karakterolojik Özgüven Sorunu
Kökleri çocukluk yıllarına dayanan ,şiddet ,acı, terkedilme, aşırı baskı gibi durumların
insan ruhunda yarattığı yıpranma veya tahribatından ortaya çıkar.
Bu sorun bir süre sonra kişinin kendisini kötü bir insan gibi algılamasına ve sürekli
kendi kendini eleştirmesine yol açar. Düzeltilmesi çok daha uzun süre isteyen bir
özgüven sorunudur.
13. Durumsal Özgüven Sorunlarının Düzeltilmesi
Durumsal özgüven sorunları Bilişsel Yapılandırma Teknikleri ile hızlı bir şekilde
düzeltilebilir . Güçlü ve zayıf yönler belirlenerek , bunlar üzerinde çalışmalar yapılır.
Hatalar ve eleştiriler karşısında nasıl davranılması gerektiği öğretilerek adım adım
özgüven yapılandırılması sağlanır.
14. Karakterolojik Özgüven Eksikliği Düzeltilmesi
Daha uzun süreli bir terapi gerektirir , bu yüzden kişinin düşüncelerini değiştirmek
yeniden özgüven oluşmasını sağlamak için yeterli olmayabilir, kişinin ruhundaki
olumsuz duygu ve geçmiş olaylara odaklanmak bunları ortaya çıkarmak , Kendini
yargılamamayı öğretmek,bu durumun sorumlusunun kendisi olmadığını telkin etmek
gerekir.
15. Özgüvenin azalmasına yol açan duygu , düşünce ve davranışlarımızı , kendimize
açık yüreklilikle ifade etmeyi öğrenerek bunlarla yüzleşmemiz gerekir.
Sadece bunları kendimize itiraf etmeyi başarmamız bile kendimizi özgüven
konusunda geliştirmemize ciddi bir adım olacaktır.
16. Bizi eleştiren kişilerin,yanlış düşündüklerini ve her
eleştiri noktasında onları yalanlayabileceğimiz
bilgileri bir yere yazarak eleştiri karşısında bunları
kullanmayı öğrenmeliyiz .
17. Çoğu insan sadece kendilerinin başaramadığı
veya yapmaya cesaret edemediği işleri ve
davranışları eleştirir,bunun karşısında durabilmek
için bu eleştirilerin çoğunun boşuna yapıldığını
bilmekte önemlidir.
18. İçsel Eleştirmenimiz bazen o kadar acımasız ve
ısrarcı şekilde eleştiriye başlar ki, buna engel
olabilmek o an için imkansız gibi görünür , bu
durumda en sağlıklı yol düşünceleri sanki bir
video oynatıcıda videoyu durduruyormuş gibi
durdurabileceğimizi bilmektir.
19. Özgüven kişinin sadece kendi güçlü yanlarına odaklanması ve olumlu yönlerini
ortaya koymasıyla kazanılan bir özellik değildir.
Başkalarına karşı kendini yargılamayan ve olduğu gibi kabul eden bir tutum
sergilemek de gerekir.
Bu tutumu geliştirirken;
1. Kendimi affediyorum
2. Kendimi Hatalarımla seviyorum
3. Hatalarımın sonuçlarını değiştirmek istiyorum gibi bir İç Ses geliştirmek ve
bunu sürekli tekrarlamak bir süre sonra her durumda kendimizi kabul
etmemizi sağlar .
20. Özgüvenimizi olumsuz etkileyen 4 özel sorun vardır:
A. Katı Kurallar ve Zorunlu işler
B. Mükemmelliyetçilik
C. Eleştiriden aşırı derecede etkilenmek
D. Kendini belirleme eksikliği
22. • Gose, B. (1996). Study finds children of divorced parents are less likely to
enroll at selective colleges. Chronicle of Higher Education,XLII, A35-A36. 151
• Gysbers, N., C., Heppner, M., J., & Johnson, J., A. (2003). Career Counseling:
Process, issues and Techniques. Boston, MA: Allyn & Bacon.
• Hansen, S., S. (2003). Career counselors as advocates and change agents for
equality. Career Development Quarterly, 52, 43-53.
• Harrington, T., F. & Schafer, W., D. (1996). A comparison of self-reported
abilities and occupational ability patterns across occupations. Measurement
and Evaluation in Counseling and Development, 28, 180-191.
• Horstmanshof, L., Punch, R. & Creed, P., A. (2008). Environmental correlates
of wellbeing among final-year high school students. Australian Journal of
Psychology, 60, 101-111.