Trao đổi về đổi mới sáng tạo (ĐSMT) Trao đổi về tinh thần khởi nghiệp Hệ sinh thái ĐMST-Khởi nghiệp và các dịch vụ hỗ trợ Cố vấn bảo trợ (mentorship) Ươm tạo và tăng tốc kinh doanh Đầu tư “hạt giống”

1. XÂY DỰNG MẠNG LƯỚI TÀI NĂNG TRẺ
TRONG SÁNG TẠO – KHỞI NGHIỆP
TRẦN TRÍ DŨNG
TRAN@JEAUSTIN.COM
HÀ NỘI, 30 THÁNG 8 NĂM 2016
Trung tâm Phát triển Khoa học, Công nghệ và Tài năng Trẻ Trung ương
Đoàn

2. NỘI DUNG
1. Trao đổi về đổi mới sáng tạo (ĐSMT)
2. Trao đổi về tinh thần khởi nghiệp
3. Hệ sinh thái ĐMST-Khởi nghiệp và các dịch vụ hỗ
trợ
o Cố vấn bảo trợ (mentorship)
o Ươm tạo và tăng tốc kinh doanh
o Đầu tư “hạt giống”

3. 1. TRAO ĐỔI VỀ ĐỔI MỚI SÁNG TẠO

4. ĐMST = PHÁT MINH * THƯƠNG MẠI HÓA
• Phát minh: Độc nhất Vô nhị  “Lời nguyền khởi
nghiệp”
• Thương mại hóa:
• Sản phẩm mới hoặc cách làm mới
• Bán được trên thị trường
 Khách hàng, Doanh thu, Lợi nhuận
• ĐMST: Phù hợp và Hữu dụng
1. Vấn đề của ai?
2. Tốt đến thế nào là tốt?
3. Có lợi nhuận không?

5. VOV.vn (28/05/2016): 500đ/kg muối
tại Đức Phổ, Quảng Ngãi
100gram: 20.000 đ
ĐMST Ở TRONG CUỘC SỐNG

6. ĐMST: QUÁ TRÌNH LAO ĐỘNG KỶ LUẬT
Vuong, Q.H. and Napier, N.K. (2014). Making creativity: the value of multiple filters in the
innovation process. International Journal of Transitions and Innovation Systems,3(4), pp.294–
Tư duy vượt ra
ngoài khuôn
khổ
Gắn kết những
điểm tốt nhất
Thực thi quá trình kỷ luật lao
động sáng tạo
Mong muốn tạo
khác biệt
Thông tin Thành tựu
ĐMST
Dịch
vụ
Sản
phẩm
Quy
trình

7. ĐMST MUỐN THÀNH CÔNG PHẢI THỰC THI CÓ KỶ LUẬT
 15 năm tham dự hội chợ tại Frankfurt:
o Hội chợ lâu đời nhất với người mua và người bán tốt nhất thế giới
o Dự hội chợ không phải để bán hàng
o Kiên trì và kỷ luật để đạt mục tiêu
 Quyết đoán nhưng không mạo hiểm:
i. Đơn giản và hiệu quả
ii. An toàn hai lần (cân nhắc thấu đáo, nghĩ dọc và nghĩ ngang)
iii. Làm cho bằng được
iv. Vui vẻ và cởi mở
v. Chân tình và thực lòng

8. THÀNH TỰU ĐMST KHÔNG ĐẾN “TÌNH CỜ”

9. 6.0
6.5
7.0
7.5
8.0
8.5
9.0
Output
Differentiation
Trend-setting
Innovator
F-Resources
Supports
Multi-Filtering
Mindsponge
Implementation
C-Readiness
i2M Large Size i2M Small Size
• Thành tựu ĐMST:
 Thị trường
Sự khác biệt
 Xu thế
• Doanh nghiệp có tổng tài sản trên 100 tỷ đồng
 Xử lý, khai thác thông tin
Chiến lược quản trị ĐMST
• Doanh nghiệp có tổng tài sản dưới 100 tỷ
đồng
 Xử lý, khai thác thông tin
 Năng lực “hấp thụ” nguồn lực hỗ trợ
ĐMST: Đo lường được thì quản trị được
Học được và rèn luyện được
Quá trình kỷ luật
Vuong, Q.H., Napier, N.K., Vu, K.H., Nguyen, M.C., & Tran, T.D. (2014). Measuring corporate
innovation capacity: Experience and implications from i2Metrix implementation in
Vietnam. ASEAN Journal of Management and Innovation, 1(1), pp. 1-17.

10. “LÕI KÉP”: ĐMST & KHỞI NGHIỆP
Định hướng phát triển
Nguồn lực Triển vọng Cộng
Thất bại
Tìm kiếm đặc lợi
(rent-seeking)
8 29 37
ĐMST
(Innovation)
0 10 10
Lừa đảo
Tìm kiếm đặc lợi
(rent-seeking)
181 19 200
ĐMST
(Innovation)
5 4 9
194 62 256
Phương pháp kinh doanh: Tìm kiếm đặc lợi vs. Nỗ lực đổi mới sáng tạo
Định hướng phát triển của doanh nghiệp: Tiếp cận, khái thác nguồn tài nguyên vs.
Khai phá các triển vọng thị trường
Mục tiêu của M&A: Thâu tóm tài sản, thương hiệu vs. Thâu tóm năng lực ĐMST và đội ngũ mong muốn theo
đuổi các ý tưởng sáng tạo
* Vuong, Q.H., Napier, N.K. & Samson, D.E. (2013). Innovation as determining factor of post-M&A performance: The case of Vietnam. International Journal of Business and
Management, 8 (18).
* Vuong, Q.H., Napier, N.K., Tran, T.D. & Nguyen, T.H.K. (2013). A Categorical Data Analysis on Financial Failures in Vietnam, 2007-2013. International Journal of Business and
Management, 8(18)

11. 2. TRAO ĐỔI VỀ TINH THẦN KHỞI NGHIỆP

12. NGƯỜI KHỞI NGHIỆP... Khát vọng
tạo giá trị
Chấp nhận
bất trắc
Năng lực biến
cơ hội thành
hiện thực

13. NGƯỜI KHỞI NGHIỆP “NGỤY TRANG”
oRất nhiều ý tưởng
oVô vàn đề xuất
oKhông muốn rủi ro
oKhông muốn thực thi
oCố gắng ở phía an toàn
o Cần một cơ chế chọn lọc
o Ước muốn của người khởi nghiệp “ngụy trang”: thoát đời
khởi nghiệp
o Lợi ích: chất xúc tác hiệu quả
o Tác hại với xã hội:
 Quan niệm sai về khởi nghiệp
 Không còn nguồn lực cho những người khởi nghiệp
chân chính

14. KẾ HOẠCH KINH DOANH
o “Không có kế hoạch là lập kế hoạch cho thất bại”
o Kế hoạch không phải danh sách những điều ước
o Kế hoạch để thực thi
o Cơ hội thử-sai miễn phí
- Mục tiêu:
- Huy động được nguồn lực
- Yêu cầu: tính thuyết phục cao
- Tư duy mạch lạc, sáng rõ
- Thấu đáo và đầy đủ các góc cạnh của một
hoạt động kinh doanh
- Chuẩn bị tốt và đầy đủ thông tin

15. RỦI RO CAO = RỦI RO CAO
o Rủi ro: Khác biệt giữa Kỳ vọng và Thực tế
o Bất trắc: kết cục chưa biết trước
Chấp nhật bất trắc và quản trị rủi ro
o “Rủi ro lớn nhất là thái độ với rủi ro”

16. 4. Kiếm tiến từ sản phẩm ĐMST bằng cách
nào?
5. Thiết kế và xây dựng sản phẩm ra sao?
6. Làm thế nào để mở rộng quy mô kinh
doanh
Disciplined Entrepreneurship: 24 Steps to A
Successful Startup – by Bill Aulet (MIT), Willey 2013
1. Khách hàng là ai?
2. Làm gì để có khách hàng?
3. Khách hàng sẽ mua hàng như thế
nào?
KHỞI NGHIỆP LÀ QUÁ TRÌNH LAO ĐỘNG KỶ LUẬT

17. 3. HỆ SINH THÁI ĐMST-KHỞI NGHIỆP VÀ
CÁC DỊCH VỤ HỖ TRỢ
oƯơm tạo và tăng tốc kinh doanh (Incubator & Accelerator)
o Đầu tư thiên thần (Angel Investor)
oCố vấn bảo trợ (Mentor)

18. KHỞI NGHIỆP BẰNG CÔNG VIỆC HỖ TRỢ KHỞI NGHIỆP
The New Yorker’s Cartoon
 Hệ sinh thái mới hình thành
 Tăng trưởng nhanh
 Đầy đủ các thành phần
 Tiếp nhận các ý tưởng mới
 Hợp tác
 Cần rất nhiều kiên nhẫn
 Dịch vụ hỗ trơ:
 Chương trình ươm tạo và tăng tốc
kinh doanh
 Dịch vụ cố vấn bảo trợ (mentorship)
 Đầu tư thiên thần

19. ƯƠM TẠO VÀ TĂNG TỐC KINH DOANH
 Ươm tạo:
o Tập trung vào Ý tưởng & Sản phẩm mẫu
o Thời gian: dài và (có thể) không hạn định
 Tăng tốc:
o Tập trung vào Thị trường & Mở rộng, Tăng trưởng
o Thời hạn: 3 hoặc 6 tháng và hữu hạn với mục tiêu cụ
thể
 Dịch vụ:
o Hạ tầng vật chất
o Đào tạo, huấn luyện, cố vấn
o Vốn đầu tư hạt giống
o Kết nối kinh doanh và đầu tư

20. ĐẦU TƯ THIÊN THẦN
o Đầu tư vốn cổ phần tới các mô hình kinh
doanh có ĐMST và cơ hội tăng trưởng cao
o Đang hình thành các mạng lưới nhà đầu tư
thiên thần tại Việt Nam
o Đầu tư thông minh:
 Tiền + Cố vấn bảo trợ (mentorship)

21. Cố vấn bảo trợ (mentorship) là gì?
Cố vấn bảo trợ Huấn luyện viên Giảng viên Tư vấn Cố vấn
Mục tiêu Phát triển năng
lực giải quyết vấn
đề và lãnh đạo
Hướng dẫn giải
quyết vấn đề cụ
thể bằng cách
cùng làm việc
Giới thiệu cách
giải quyết vấn đề
cụ thể
Giải quyết vấn đề
cụ thể
Cho lời khuyên
về vấn đề cụ thể
Quan hệ Dài hạn Ngắn hạn Ngắn hạn Ngắn hạn Thấp
Tự nguyện Hợp đồng Hợp đồng Hợp đồng
Phạm vi công
việc
Thay đổi theo
quá trình phát
triển của hoạt
động kinh doanh
Mô tả công việc Mô tả công việc Mô tả công việc Do cố vấn đưa ra

22. CỐ VẤN BẢO TRỢ LÀ
Quan hệ tự nguyện và dài hạn: 6 đến 12 tháng
Cố vấn giúp người khởi nghiệp được bảo trợ phát
triển năng lực giải quyết vấn đề và lãnh đạo
Lợi ích cân bằng và hài hòa

23. Business
Manager
35%
Academic
11%
Professional
24%
Champion
8%
Investor
11%
Other
11%
Mentor là ai?
Knowledge
28%
Connect to
network
30%
Help make
decision
16%
Help with… Push and
Challenge
20%
Lợi ích mentor đem lại

24. VÌ SAO NÊN TRỞ THÀNH CỐ VẤN BẢO TRỢ
LỢI ÍCH
• Phát triển năng lực cá nhân
• Nuôi dưỡng và phát triển tinh thần khởi
nghiệp
• Tham gia vào cộng đồng các cố vấn bảo trợ
CHI PHÍ
• Thời gian
• Thương hiệu cá nhân và vốn xã hội
• Tự đặt ra thử thách cho bản thân

25. VÌ SAO LẠI KHÔNG MUỐN LÀM CỐ VẤN BẢO TRỢ
 “Tôi không có thời gian”
 2 tiếng * 12 tháng = 24 tiếng = 01 ngày/năm
 “Tôi chỉ biết lĩnh vực chuyên môn của mình”
Cố vấn bảo trợ không làm thay việc, không giải quyết vấn đề. Cố vấn bảo trợ có sự khôn
ngoan và kinh nghiệm trong xử lý các vấn đề.
 “Tôi không thể chịu trách nhiệm về kết quả kinh doanh của người được bảo
trợ.”
Hiển nhiên là không. Cố vấn bảo trợ giúp xây dựng năng lực lãnh đạo.