Recomendados
Mais conteúdo relacionado
Mais de SunnyStrong
Mais de SunnyStrong (20)
คุณเป็นใคร 3.docx
- 2. Taijitu Book 3 Sunny Martin Strong
- 3. Wuxing (Chinese philosophy) Wuxing ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ (Chinese: 五行; pinyin: wǔxíng; Japanese: gogyō (五行); Korean: ohaeng (오행); Vietnamese: ngũ hành (五行)) ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 4. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Usually translated as Five Phases or Five Agents, is a fivefold conceptual scheme that many traditional Chinese fields used to explain a wide array of phenomena, from cosmic cycles to the interaction between internal organs, and from the succession of political regimes to the properties of medicinal drugs. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 5. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ The "Five Phases" are Fire (火; huǒ), Water (水; shuǐ), Wood (木; mù), Metal or Gold (金; jīn), and Earth or Soil (土; tǔ). ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 6. ________________________________________________ ________________________________________________ This order of presentation is known as the "Days of the Week" sequence. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ In the order of "mutual generation" (相生; xiāngshēng), they are Wood, Fire, Earth, Metal, and Water. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ In the order of "mutual overcoming" (相克; xiāngkè), they are Wood, Earth, Water, Fire, and Metal. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 8. ________________________________________________ ________________________________________________ The system of five phases was used for describing interactions and relationships between phenomena. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ After it came to maturity in the second or first century BCE during the Han dynasty, this device was employed in many fields of early Chinese thought, including seemingly disparate fields such as Yi jing divination, alchemy, feng shui, astrology, traditional Chinese medicine, music, military strategy, and martial arts. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 9. ________________________________________________ ________________________________________________ Although often translated as the Five Elements in comparison to Classical elements of the ancient Mediterranean world, the Wuxing were conceived primarily as cosmic agents of change rather than a means to describe natural substances. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 10. Applications The Wuxing philosophy is applied to explain different concepts in various fields. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Phases of the Year Cosmology and feng shui Dynastic transitions Chinese medicine Music Martial arts ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 11. ________________________________________________ ________________________________________________ Phases of the Year The five phases are around 73 days each and are usually used to describe the transformations of nature rather than their formative states. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Wood/Spring: a period of growth, which generates abundant vitality, movement and wind. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 12. ________________________________________________ ________________________________________________ Fire/Summer: a period of swelling, flowering, expanding with heat. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Earth can be seen as a transitional period between the other phases or seasons or when relating to transformative seasonal periods it can be seen as Late Summer. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ This period is associated with stability, leveling and dampness. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 13. ________________________________________________ ________________________________________________ Metal/Autumn: a period of harvesting, collecting and dryness. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Water/Winter: a period of retreat, stillness, contracting and coolness. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 14. ________________________________________________ According to wuxing theory, the structure of the cosmos mirrors the five phases. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Each phase has a complex series of associations with different aspects of nature, as can be seen in the following table. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ In the ancient Chinese form of geomancy, known as Feng Shui, practitioners all based their art and system on the five phases (wuxing). ________________________________________________ ________________________________________________
- 15. ________________________________________________ ________________________________________________ All of these phases are represented within the trigrams. Associated with these phases are colors, seasons and shapes; all of which are interacting with each other. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Based on a particular directional energy flow from one phase to the next, the interaction can be expansive, destructive, or exhaustive. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ A proper knowledge of each aspect of energy flow will enable the Feng Shui practitioner to apply certain cures or rearrangement of energy in a way they believe to be beneficial for the receiver of the Feng Shui Treatment.
- 16. Dynastic transitions According to the Warring States period political philosopher Zou Yan (c. 305–240 BCE), each of the five elements possesses a personified "virtue" (de 德), which indicates the foreordained destiny (yun 運) of a dynasty; accordingly, the cyclic succession of the elements also indicates dynastic transitions. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 17. ________________________________________________ ________________________________________________ Zou Yan claims that the Mandate of Heaven sanctions the legitimacy of a dynasty by sending self-manifesting auspicious signs in the ritual color (yellow, blue, white, red, and black) that matches the element of the new dynasty (Earth, Wood, Metal, Fire, and Water). ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ From the Qin dynasty onward, most Chinese dynasties invoked the theory of the Five Elements to legitimize their reign. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 18. ________________________________________________ ________________________________________________ Chinese medicine The interdependence of zang-fu networks in the body was said to be a circle of five things, and so mapped by the Chinese doctors onto the five phases.
- 19. In order to explain the integrity and complexity of the human body, Chinese medical scientists and physicians use the Five Elements theory to classify the human body's endogenous influences on organs, physiological activities, pathological reactions, and environmental or exogenous influences.
- 20. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ This diagnostic capacity is extensively used in traditional five phase acupuncture today, as opposed to the modern eight principles based Traditional Chinese medicine. Furthermore in combination the two systems are the study of postnatal and prenatal influencing on genetics, psychology and sociology. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Movement Wood Fire Earth Metal Water Planet Jupiter Mars Saturn Venus Mercury Mental Quality idealism, spon- taneity, curiosity passion, intensity agreeableness, honesty intuition, rationality, mind erudition, resourceful ness, wit
- 21. Emotion anger, kindness hate, resolve anxiety, joy grief, bravery fear, passion Zang (yin organs) liver heart/ pericardium spleen/pancreas lung kidney Fu (yang organs) gall bladder small intestine/ San Jiao stomach large intestine urinary bladder Sensory Organ eyes tongue mouth nose ears Body Part tendons pulse muscles skin bones Body Fluid tears sweat saliva mucus urine Finger index finger middle finger thumb ring finger pinky finger Sense sight taste touch smell hearing Taste sour bitter sweet pungent, umami salty Smell rancid scorched fragrant rotten putrid Life early childhood pre-puberty adolescence/ intermediate adulthood old age, conception Covering scaly feathered naked human furred shelled Hour 3–9 9–15 change 15–21 21–3 Year Spring Equinox Summer Solstice Summer Final Fall Equinox Winter Solstice 360° 45–135° 135–225° Change 225–315° 315–45°
- 23. and the Huáinánzǐ (淮南子) make the following correlations: Movement Wood Fire Earth Metal Water Color Qing (Grue) Red Yellow White Black Arctic Direction east south center west north Basic Pentatonic Scale pitch 角 徵 宮 商 羽 Basic Pentatonic Scale pitch pinyin jué zhǐ gōng shāng yǔ solfege mi or E sol or G do or C re or D la or A ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ In this use, the Chinese word 青 (qīng) is an ambiguous color inclusive of both green and blue as its shades.
- 24. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ This concept is common in many languages but largely alien to modern English, where it is only sometimes encountered as "grue". ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ See the article on "blue–green distinction in language" for further details. ________________________________________________ ________________________________________________
- 25. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ It is said that this is the color of a dragon's scales when seen through the mist. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ In most modern music, various five note or seven note scales (e.g., the major scale) are defined by selecting five or seven frequencies
- 26. from the set of twelve semi-tones in the Equal tempered tuning. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ The Chinese "lǜ" tuning is closest to the ancient Greek tuning of Pythagoras. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Martial arts
- 27. T'ai chi ch'uan uses the five elements to designate different directions, positions or footwork patterns. Either forward, backward, left, right and centre, or three steps forward (attack) and two steps back (retreat). ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ The Five Steps (五步 wǔ bù): Jìn bù (進步, in simplified characters 进步) – forward step Tùi bù (退步) – backward step Zǔo gù (左顧, in simplified characters 左顾) – left step Yòu pàn (右盼) – right step Zhōng dìng (中定) – central position, balance, equilibrium Xingyiquan uses the five elements metaphorically to represent five different states of combat.
- 28. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Movement Fist Chinese Pinyin Description Metal Splitting 劈 Pī To split like an axe chopping up and over Water Drilling 鑽 / 钻 Zuān Drilling forward horizontally like a geyser Wood Crushing 崩 Bēng To collapse, as a building collapsing in on itself Fire Pounding 炮 Pào Exploding outward like a cannon while blocking Earth Crossing 橫 / 横 Héng Crossing across the line of attack while turning over ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Wuxing heqidao, Gogyo Aikido (五行合气道) is an art form
- 29. with its roots in Confucian, Taoists and Buddhist theory. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ This art is centralised around applied peace and health studies and not that of defense or material application. The unification of mind, body and environment is emphasized using the anatomy and physiological theory of yin, yang and five-element Traditional Chinese medicine. Its movements, exercises and teachings cultivate, direct and harmonize the Qi. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Etymology
- 30. Xíng (行) of wǔxíng (五行) means moving; ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ A planet is called a 'moving star' (行星 xíngxīng) in Chinese. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Wǔxíng originally refers to the five major planets (Jupiter, Saturn, Mercury, Mars, Venus) that create five dimensions of earth life. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Wǔxíng is also widely translated as "Five Elements" and this is used extensively
- 31. by many including practitioners of Five Element acupuncture. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ This translation arose by false analogy with the Western system of the four elements. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Whereas the classical Greek elements were concerned with substances or natural qualities, the Chinese xíng are "primarily concerned with process and change," hence the common translation as "phases" or "agents". ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ By the same token, Mù is thought of as "Tree" rather than "Wood".
- 32. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ The word element is thus used within the context of Chinese medicine with a different meaning to its usual meaning. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ It should be recognized that the word phase, although commonly preferred, is not perfect.
- 33. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Phase is a better translation for the five seasons (五運 wǔyùn) mentioned below, and so agents or processes might be preferred for the primary term xíng. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Manfred Porkert attempts to resolve this by using Evolutive Phase for 五行 wǔxíng and Circuit Phase for 五運 wǔyùn, but these terms are unwieldy. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Some of the Mawangdui Silk Texts (no later than 168 BC)
- 34. also present the wǔxíng as "five virtues" or types of activities. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Within Chinese medicine texts the wǔxíng are also referred to as wǔyǔn (五運) or a combination of the two characters (五行運 wǔxíngyùn) these emphasise the correspondence of five elements to five 'seasons' (four seasons plus one). ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Another tradition refers to the wǔxíng as wǔdé (五德), the Five Virtues. Cycles
- 35. The doctrine of five phases describes two cycles, a generating or creation (生 shēng) cycle, also known as "mother-son", and an overcoming or destruction (克 kè) cycle, also known as "grandfather-grandson", of interactions between the phases. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Within Chinese medicine the effects of these two main relations are further elaborated: ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Inter-promoting (相生 xiāngshēng): the effect in the generating (生 shēng) cycle
- 36. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Weakening (相洩/相泄 xiāngxiè): the effect in a deficient or reverse generating (生 shēng) cycle ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Inter-regulating (相克 xiāngkè): the effect in the overcoming (克 kè) cycle ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Overacting (相乘 xiāngchéng): the effect in an excessive overcoming (克 kè) cycle
- 37. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Counteracting (相侮 xiāngwǔ or 相耗 xiānghào): the effect in a deficient or reverse overcoming (克 kè) cycle ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 38. Inter-promoting Common verbs for the shēng cycle include "generate", "create" or "strengthens", as well as "grow" or "promote". ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ The phase interactions in the shēng cycle are: ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Wood feeds Fire Fire produces Earth (ash, lava) Earth bears Metal (geological processes produce minerals) Metal collects Water (water vapor condenses on metal, for example) Water nourishes Wood (Water flowers, plants and others changes in forest)
- 39. Weakening A deficient shēng cycle is called the xiè cycle and is the reverse of the shēng cycle. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Common verbs for the xiè include "weaken", "drain", "diminish" or "exhaust". ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ The phase interactions in the xiè cycle are: Wood depletes Water Water rusts Metal Metal impoverishes Earth (overmining or over-extraction of the earth’s minerals) Earth smothers Fire Fire burns Wood (forest fires)
- 40. Inter-regulating Common verbs for the kè cycle include "controls", "restrains" and "fathers", as well as "overcome" or "regulate". ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ The phase interactions in the kè cycle are: ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Wood parts (or stabilizes) Earth (roots of trees can prevent soil erosion) Earth contains (or directs) Water (dams or river banks) Water dampens (or regulates) Fire Fire melts (or refines or shapes) Metal Metal chops (or carves) Wood
- 41. Overacting An excessive kè cycle is called the chéng cycle. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Common verbs for the chéng cycle include "restrict", "overwhelm", "dominate" or "destroy". ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ The phase interactions in the chéng cycle are: Wood depletes Earth (depletion of nutrients in soil, over-farming, overcultivation) Earth obstructs Water (over-damming) Water extinguishes Fire Fire vaporizes Metal Metal overharvests Wood (deforestation)
- 42. Counteracting A deficient kè cycle is called the wǔ cycle and is the reverse of the kè cycle. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Common verbs for the wǔ cycle can include "insult" or "harm". ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ The phase interactions in the wǔ cycle are: Wood dulls Metal Metal de-energizes Fire (metals conduct heat away) Fire evaporates Water Water muddies (or destabilizes) Earth Earth rots Wood (overpiling soil on wood can rot the wood)
- 43. ทฤษฎีปัญจธาตุ ในศาสตร ์การแพทย์แผนจีน ทุกสรรพสิ่งในจักรวาล รวมถึงร่างกายมนุษย์ ล้วนก่อเกิดขึ้นและถูกขับเคลื่อนผลักดัน โดย “ชี่” หรือ “ลมปราณ” ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ซึ่ง สรรพสิ่ง แม้ว่าประกอบขึ้นจาก ชี่ แต่หากจาแนกตามลักษณะเด่นที่แตกต่างกันของสรรพสิ่งในธรรม ชาติ สามารถจัดกลุ่มสิ่งที่มีลักษณะเด่นใกล้เคียงกันได้เป็ น 5 ธาตุ ประกอบด้วย ไม้ ไฟ ดิน โลหะ และน้า รวมเรียกว่า ปัญจธาตุ (五行) ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 44. ธาตุไม้ (木) เปรียบได้กับการแผ่กิ่งก้านของต้นไม้ที่มีความสามารถโค้งงอและยื ดตรงได้ มีลักษณะพิเศษ คือ การเจริญเติบโต การกระจาย ความผ่อนคลาย ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 45. ธาตุไฟ (火) เปรียบได้กับ เปลวไฟที่มีความร ้อนแผ่ขึ้นสู่ด้านบนและความสว่างไสว มีลักษณะพิเศษ คือ ความร ้อน ทิศขึ้นสู่ด้านบน ความสว่าง ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 46. ธาตุดิน (土) เปรียบได้กับดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ที่สามารถเพาะปลูกเก็บเกี่ยว ได้ มีลักษณะพิเศษ คือ การให้กาเนิด การรับเข้า การเปลี่ยนแปลง ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 47. ธาตุโลหะ (金) เปรียบได้กับโลหะมีเปลี่ยนแปลงได้ทั้งแข็งและอ่อน มีลักษณะพิเศษ คือ การจมลง ความเงียบงัน การดูดซับ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 48. ธาตุน้า (水) เปรียบได้กับน้าที่ไหลลงสู่ที่ต่า และมีความชุ่มชื้น มีลักษณะพิเศษ คือ ความชุ่มชื้น มีทิศทางลงล่าง ความเย็น การเก็บกัก ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 49. ทฤษฎีปัญจธาตุ นอกจากจะศึกษาลักษณะเด่นของสิ่งต่างๆในธรรมชาติตามธาตุแล้ ว ยังสามารถ แบ่งลักษณะเด่น ของส่วนต่างๆในร่างกายมนุษย์ตามธาตุได้อีกด้วย ดังนี้ ธรรมชาติ 自然界 ปัญจธาตุ 五行 ร่างกายมนุษย์ 人体 รสชาติ 五味 สี 五色 อากาศ 气候 ฤดูกาล 季節 อวัยวะตัน 脏 อวัยวะกลวง 腑 อวัยวะรับรู้ 五官 เนื้อเยื่อ 五体 อารมณ์ 五志 เปรี้ยว 酸 เขียว 青 ลม 风 ใบไม้ผลิ 春 ธาตุไม้ 木 ตับ 肝 ถุงน้าดี 胆 ตา 目 เอ็น 筋 โกรธ 怒 ขม 苦 แดง 赤 ร้อน 暑 ร้อน 夏 ธาตุไฟ 火 หัวใจ 心 ลาไส้เล็ก 小肠 ลิ้น 舌 หลอดเลือด 血 ดีใจ 喜 หวาน 甘 เหลือง 黃 ชื้น 湿 ปลายร้อน 長夏 ธาตุดิน 土 ม้าม 脾 กระเพาะอาหาร 胃 ปาก 口 กล้ามเนื้อ 肉 กังวล 思 เผ็ด 辛 ขาว 白 แห้ง 燥 ใบไม้ร่วง 秋 ธาตุทอง 金 ปอด 肺 ลาไส้ใหญ่ 大肠 จมูก 鼻 ผิวหนัง,ขน 皮毛 เศร้า 悲 เค็ม 咸 ดา 黑 เย็น 寒 หนาว 冬 ธาตุน้า 水 ไต 肾 กระเพาะปัสสาวะ 膀胱 หู 耳 กระดูก 骨 กลัว 恐 ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 50. ________________________________________________ ธาตุทั้งห้าจะมีความสัมพันธ์ต่อกันใน 2 ลักษณะ คือ การสร้าง (生) และการข่ม (克) ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 51. ________________________________________________ การสร ้าง (生) หมายถึง ความสัมพันธ์ที่มีการหนุนนากันให้มีการเกิด กระตุ้น พัฒนาระหว่างธาตุทั้ง 5 ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ธาตุที่เป็นตัวสร ้าง ถือเป็น ธาตุ “แม่” ส่วนธาตุที่ถูกสร ้าง ถือว่าเป็นธาตุ “ลูก” ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 52. ตัวอย่างเช่น น้า ก่อเกิด ไม้ น้าจึงเป็นแม่ของไม้ และไม้เป็นลูกของน้า แต่ไม้สร ้างไฟ ไม้ จึงเป็นแม่ของไฟและไฟเป็นลูกของไม้ ดังนี้ ไม้ สร ้าง ไฟ ไฟ สร ้าง ดิน ดิน สร ้าง โลหะ โลหะ สร ้าง น้า น้า สร ้าง ไม้ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 53. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ การข่ม (克) หมายถึง ความสัมพันธ์ที่มีการยับยั้ง ควบคุมกันระหว่างธาตุทั้ง 5 ซึ่งมีลักษณะดังนี้ ไม้ ข่ม ดิน ดิน ข่ม น้า น้า ข่ม ไฟ ไฟ ข่ม โลหะ โลหะ ข่ม ไม้ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 57. ยิน-หยาง จะควบคุมและเป็นส่วนประกอบ ของสรรพสิ่งในจักรวาล ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ สรรพสิ่ง ประกอบด้วยธาตุทั้งห้า คือ ไม้ ไฟ ดิน ทอง และน้า ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ มนุษย์เราเป็ นส่วนหนึ่งของจักรวาล จึงมีลักษณะของธาตุทั้งห้าอยู่ในร่างกาย อย่างมีกฏเกณฑ์แน่นอน
- 58. ธาตุไม้ (木) มีลักษณะพิเศษ คือ เกิดใหม่ได้ เจริญเติบโตได้ และอ่อนนุ่ม ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ได้แก่ ตับ ถุงน้าดี ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 59. ธาตุไฟ (火) มีลักษณะพิเศษ คือ ร ้อน ลอยขึ้นด้านบน ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ได้แก่ หัวใจ ลาไส้เล็ก ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 60. ธาตุดิน(土) มีลักษณะพิเศษ คือ ให้กาเนิดแก่สรรพสิ่ง ย่อยสลาย เก็บกัก รวบรวม ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ได้แก่ ม้าม กระเพาะอาหาร ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 61. ธาตุโลหะ(金) มีลักษณะพิเศษ คือ สะอาด บริสุทธ์ แข็ง และมีความสามารถในการดูดซับ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ได้แก่ ปอด ลาไส้ใหญ่ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 62. ธาตุน้า(水) มีลักษณะพิเศษ คือ ทาให้เกิดความชื้น ไหลลงสู่ที่ต่า ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ได้แก่ ไต กระเพาะปัสสาวะ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 63. นอกจาก ธาตุทั้งห้า จะมีอยู่ในอวัยวะของร่างกายแล้ว ยังมีอยู่ในทวารต่างๆ เนื้อเยื่อ เสียง อารมณ์ สี กลิ่น รส และสิ่งแวดล้อม ได้แก่ ฤดูกาล อากาศและทิศทาง เป็นต้น ดังแสดงตารางดังนี้ ธรรมชาติ 自然界 ปัญจธาตุ 五行 ร่างกายมนุษย์ 人体 รสชาติ 五味 สี 五色 อากาศ 气候 ฤดูกาล 季節 อวัยวะตัน 脏 อวัยวะกลวง 腑 อวัยวะรับรู้ 五官 เนื้อเยื่อ 五体 อารมณ์ 五志 เปรี้ยว 酸 เขียว 青 ลม 风 ใบไม้ผลิ 春 ธาตุไม้ 木 ตับ 肝 ถุงน้าดี 胆 ตา 目 เอ็น 筋 โกรธ 怒 ขม 苦 แดง 赤 ร้อน 暑 ร้อน 夏 ธาตุไฟ 火 หัวใจ 心 ลาไส้เล็ก 小肠 ลิ้น 舌 หลอดเลือด 血 ดีใจ 喜 หวาน 甘 เหลือง 黃 ชื้น 湿 ปลายร้อน 長夏 ธาตุดิน 土 ม้าม 脾 กระเพาะอาหาร 胃 ปาก 口 กล้ามเนื้อ 肉 กังวล 思 เผ็ด 辛 ขาว 白 แห้ง 燥 ใบไม้ร่วง 秋 ธาตุทอง 金 ปอด 肺 ลาไส้ใหญ่ 大肠 จมูก 鼻 ผิวหนัง,ขน 皮毛 เศร้า 悲 เค็ม 咸 ดา 黑 เย็น 寒 หนาว 冬 ธาตุน้า 水 ไต 肾 กระเพาะปัสสาวะ 膀胱 หู 耳 กระดูก 骨 กลัว 恐 ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 64. ________________________________________________ ธาตุทั้งห้าจะมีความสัมพันธ์ต่อกันใน 2 ลักษณะ คือ การสร ้าง (生) และการข่ม (克) ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 65. ________________________________________________ การสร้าง (生) หมายถึง การหนุนเนื่องให้มีการเกิดและการพัฒนา ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ธาตุที่เป็นตัวสร ้างถือเป็น ธาตุ”แม่ (母)” ส่วนธาตุที่ถูกสร ้างถือว่าเป็นธาตุ “ลูก(子)” ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 66. ตัวอย่างเช่น น้า สร ้างไม้ น้าจึงเป็นแม่ของไม้ และไม้เป็นลูกของน้า แต่ไม้สร ้างไฟ ไม้ จึงเป็นแม่ของไฟและไฟเป็นลูกของไม้ ดังนี้ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ไม้ สร ้าง ไฟ 木生火 ------ ( ตับ เป็นที่เก็บสะสมเลือด ส่งไปเลี้ยงที่ หัวใจ ) ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ไฟ สร ้าง ดิน 火生土 ------ ( หัวใจ ช่วยสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงที่ ม้าม) ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 67. ________________________________________________ ดิน สร ้าง ทอง 土生金 ------ ( ม้าม ทาหน้าที่สร ้างเลือดและลมปราณไปหล่อเลี้ยง ปอด ) ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ทอง สร ้าง น้า 金生水 ------ ( ปอด มีลมปราณจากปอดกระจายลงไปช่วยการทางานของ ไต ) ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ น้า สร ้าง ไม้ 水生木 ------ ( ไต มีสารจาเป็นที่สะสมอยู่ในไต สามารถเปลี่ยนเป็นเลือดและไปสะสมอยู่ที่ ตับ )
- 68. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ การข่ม (克) หมายถึงการคุม หรือกดกันไว้ ซึ่งมีลักษณะดังนี้ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ไม้ ข่ม ดิน 木克土 ------ ( ลมปราณ ตับ มักแผ่ซ่าน สามารถกระจายลมปราณ ม้าม ที่ติดขัดได้) ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ดิน ข่ม น้า 土克水 ------ ( ม้าม ดูดซึมอาหารและน้า ป้องกันน้าของ ไต ไม่ให้สะสมมากเกินไป)
- 69. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ น้า ข่ม ไฟ 水克火 ------ ( น้าจาก ไต ขึ้นไปควบคุม หัวใจ ไม่ให้ร ้อนแรงเกินไป ) ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ไฟ ข่ม ทอง 火克金 ------ ( ไฟหยางของ หัวใจ สามารถควบคุมไม่ให้ลมปราณจาก ปอด กระจายลงมากเกินไป )
- 70. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ทอง ข่ม ไม้ 金克木 ------ ( ลมปราณจาก ปอด กระจายลง ป้องกันหยางของ ตับ ไม่ให้เพิ่มมากเกินไป ) ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 71. การสร ้างและการข่ม จะดาเนินควบคู่สัมพันธ์กันในลักษณะสมดุล เพื่อทาให้สิ่งทั้งหลายเกิดขึ้น เจริญเติบโต ทรงตัวอยู่ได้ และตายไป ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ หากสมดุลถูก ทาลาย ความผิดปกติจะเกิดขึ้น
- 74. ดังนั้น การรักษาต้องติดตามไปถึง อวัยวะที่เป็นแม่ และอวัยวะที่เป็นลูกของอวัยวะที่เป็นโรคด้วยเสมอ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ นอกจากการสร ้างและการข่มแล้ว ยังมีปรากฏการณ์อีก 2 ลักษณะ คือ การข่มเกิน (乘) และการข่มกลับ (侮) ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 75. การข่มเกิน (乘) หมายถึง การฉวยโอกาสที่ตนแข็งแกร่งขึ้น หรืออีกฝ่ายอ่อนแอลง ข่มอีกฝ่ายมากเกินกว่า เคยข่มในภาวะปกติ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ การข่มกลับ(侮) หมายถึง ปรากฏการณ์ที่ธาตุหนึ่งเคยเป็นฝ่ายถูกข่ม แต่กลับมีความแกร่งมากขึ้น มากจนสามารถข่มกลับธาตุเดิมได้ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 76. ________________________________________________ เช่น ปกติ ธาตุทองข่มธาตุไม้ และธาตุไม้ข่มธาตุดิน หากมีภาวะใดที่ธาตุไม้แกร่งขึ้นมาก จะมีการข่มเกินต่อธาตุดิน และสามารถที่จะข่มกลับธาตุทองได้ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ การข่มเกินและข่มกลับมีกฏเกณฑ์แน่นอน ธาตุที่สามารถข่มเกินธาตุอื่นได้ต้องแกร่งกว่า ส่วนธาตุที่ถูกข่มกลับ ต้องเป็นธาตุที่พร่อง
- 77. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Traditional Chinese medicine (TCM) Traditional Chinese medicine (TCM) is an alternative medical practice drawn from traditional medicine in China.
- 78. It has been described as "fraught with pseudoscience", with the majority of its treatments having no logical mechanism of action. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Medicine in traditional China encompassed a range of sometimes competing health and healing practices, folk beliefs, literati theory and Confucian philosophy, herbal remedies, food, diet, exercise, medical specializations, and schools of thought. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ In the early twentieth century, Chinese cultural and political modernizers worked to eliminate traditional practices as backward and unscientific. ________________________________________________ ________________________________________________
- 79. ________________________________________________ ________________________________________________ Traditional practitioners then selected elements of philosophy and practice and organized them into what they called "Chinese medicine" (Zhongyi). ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ In the 1950s, the Chinese government sponsored the integration of Chinese and Western medicine, and in the Great Proletarian Cultural Revolution of the 1960s,
- 80. promoted Chinese medicine as inexpensive and popular. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ After the opening of relations between the United States and China after 1972, there was great interest in the West for what is now called traditional Chinese medicine (TCM). ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ TCM is said to be based on such texts as Huangdi Neijing
- 81. (The Inner Canon of the Yellow Emperor), and Compendium of Materia Medica, a sixteenth-century encyclopedic work, and includes various forms of herbal medicine, acupuncture, cupping therapy, gua sha, massage (tui na), bonesetter (die-da), exercise (qigong), and dietary therapy. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ TCM is widely used in the Sinosphere. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ One of the basic tenets is that the body's vital energy (ch'i or qi)
- 82. is circulating through channels called meridians having branches connected to bodily organs and functions. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ The concept of vital energy is pseudoscientific. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ Concepts of the body and of disease used in TCM reflect its ancient origins and its emphasis on dynamic processes over material structure, similar to the humoral theory of ancient Greece and ancient Rome. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 83. The demand for traditional medicines in China has been a major generator of illegal wildlife smuggling, linked to the killing and smuggling of endangered animals. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 84. วิทยาศาสตร ์เทียม (Pseudoscience) คืออะไร? คาว่า ‘Pseudoscience’ นั้น เกิดจากการผสมคาว่า ‘Pseudo’ ซึ่งเป็นภาษาละตินที่แปลว่า ‘ไม่จริง’ และคาว่า ‘Science’ ที่แปลว่า วิทยาศาสตร ์ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ โดยคาว่า ‘Pseudoscience’ นี้ ถูกใช ้มาตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 18 ใช ้เรียกศาสตร ์ความรู้ใด ๆ ก็ตาม ที่พยายามกล่าวอ้างว่าเป็นวิทยาศาสตร ์ แต่ไม่ผ่านการพิสูจน์ผ่านกระบวนการตามหลักวิทยาศาสตร ์ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 85. ________________________________________________ ________________________________________________ เคยได้ยินข้อมูล เกี่ยวกับ ‘กาไลข้อมือพลังงานแม่เหล็กเสริมสุขภาพ’ กันไหม? ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ หลายครั้งที่มีการนาสินค้าดังกล่าวออกมาจาหน่าย โดยอ้างว่าเป็น กาไลข้อมือที่ทามาจากแม่เหล็ก ที่มีคุณสมบัติทาให้ผู้สวมใส่สุขภาพดี มีร่างกายที่แข็งแรง หรือแม้แต่รักษาโรคได้ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ซึ่งผู้จาหน่าย มักยกข้อมูลทางวิทยาศาสตร ์มากล่าวอ้างประกอบ เช่น ใช ้เครื่องวัดสนามแม่เหล็กมาตรวจวัดให้ดูว่าทามาจากแม่เห ล็กจริง ๆ
- 86. กล่าวอ้างว่า ในร่างกายคนเรามีเหล็กเป็นส่วนประกอบตามหลักชีววิทยา ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ มีการนาผลการตรวจสุขภาพของผู้ใช ้งานบางคน มาแสดงให้เห็นว่า มีสุขภาพที่ดีขึ้นจริง ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ทั้งหมดนี้คือการกล่าวอ้างด้วยหลักฐานทางวิทยาศาสตร ์ทั้งห มด จึงไม่แปลกที่จะทาให้หลายคนเชื่อสนิทใจ ว่านี่คือวิทยาศาสตร ์จริง ได้ผลจริง ตัดสินใจซื้อมาใส่จริง ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ แต่ถ้าเรายึดตามนิยามของวิทยาศาสตร ์ที่พูดไปก่อนหน้านี้ ข้อมูลข้างต้นนั้น ยังไม่ถือเป็นวิทยาศาสตร ์ที่สมบูรณ์
- 87. เป็นเพียงการหยิบยกหลักฐาน หรือทฤษฎีทางวิทยาศาสตร ์ มาสนับสนุนแนวคิดของตนเองเท่านั้น แต่ไม่มีการพิสูจน์อย่างเป็นรูปธรรมชัดเจน ซึ่งการหยิบยกข้อมูล หรือทฤษฎีต่าง ๆ ที่ถูกพิสูจน์แล้ว มาใช ้ประกอบสมมติฐานนั้นเป็นสิ่งที่ทาได้ แต่ต้องใช ้เพื่อเป็นแนวทาง ในการกาหนดวิธีการพิสูจน์สมมติฐานของตนเองเท่านั้น ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ เช่น “คนที่สวมใส่กาไลข้อมือแม่เหล็กจะมีความดันเลือดต่ากว่าค นที่ไม่ใส่” “การสวมกาไลข้อมือแม่เหล็กไฟฟ้า ทาให้ปริมาณธาตุเหล็กในเลือดสูงขึ้น” “ผู้สวมใส่กาไลข้อมือแม่เหล้กไฟฟ้า จะมีปริมาณ O2 ในเลือดสูงกว่าคนที่ไม่ใส่”
- 88. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ สมมติฐานเหล่านี้ ต้องถูกพิสูจน์ด้วยกระบวนการทางวิทยาศาสตร ์ แล้วสรุปผลว่าเป็นจริงหรือเท็จแล้วเท่านั้น จึงจะถือว่าเป็นวิทยาศาสตร ์จริง ๆ ดังนั้นการเรียกข้อมูลบางอย่างว่าเป็น ‘วิทยาศาสตร ์เทียม’ จึงไม่ใช่การกล่าวหาว่าข้อมูลนั้น ‘เป็นเท็จ’ หรือ ‘หลอกลวง’ แต่อย่างใด ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ แต่หมายความว่าข้อมูลนั้น ๆ ยังไม่ถูกพิสูจน์ด้วยกระบวนการทางวิทศาสตร ์ และได้ข้อสรุปที่ชัดเจน ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 89. นั่นหมายความว่า สิ่งที่เคยเป็นวิทยาศาสตร ์เทียม สามารถกลายเป็นวิทยาศาสตร ์ได้ หากผ่านกระบวนการที่ถูกต้อง ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ซึ่งกรณีนี้เคยเกิดขึ้นกับ ‘การเล่นแร่แปรธาตุ (Alchemy)’ ศาสตร ์โบราณ ที่เชื่อว่ามนุษย์สามารถเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติของสิ่งต่าง ๆ ได้ ด้วยพิธีกรรมบางอย่าง ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ เช่น
- 90. เปลี่ยนตะกั่วให้เป็นทองคาด้วยการผสมกับสารอื่น ๆ ร่วมกับวิญญาณของมนุษย์ หรือการสร ้างยาอายุวัฒนะจากการผสมปรอทกับโลหะอื่น ๆ แล้วร่ายคาถา ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ซึ่งศาสตร ์การเล่นแร่แปรธาตุนี้เอง เมื่อถูกพิสูจน์ด้วยกระบวนการทางวิทยาศาสตร ์แล้ว เกิดเป็ นข้อสรุปอย่างชัดเจนว่าส่วนใดเป็นจริง ส่วนใดเป็นเท็จ ก็ได้กลายมาเป็นพื้นฐานของความรู้ด้านเคมีในปัจจุบัน ความไม่เท่ากันของหยิน–หยาง หยิน–หยาง เป็นเรื่องที่เรียกได้ว่าพื้นฐานที่สุด แต่ก็เป็นเรื่องที่ไม่ได้มีการอธิบาย หรือ พูดถึงอย่างละเอียดเท่าไหร่ในวิชาฮวงจุ้ย ________________________________________________ ________________________________________________
- 91. ________________________________________________ แต่ถ้าศึกษามาทางเต๋า และ แพทย์จีน จะเข้าใจเรื่องหยิน–หยางในอีกมุมหนึ่ง ที่ต่างจากฮวงจุ้ยพอสมควร ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ หยิน–หยาง ตามลักษณะปรากฏ หยิน–หยาง จะมีความหมาย 2 แบบหลัก ๆ คือแบบที่ใช ้กันโดยทั่วไป ที่ทุกคนเข้าใจ กับ หยิน–หยาง ตามพลังงาน ________________________________________________ ________________________________________________
- 92. ________________________________________________ โดยในความหมายทั่วไป ซึ่งแบบนี้จะเป็นการแบ่งตามลักษณะที่ปรากฏออกมาให้เห็น เช่น มืด–สว่าง, กลางวัน–กลางคืน, ชาย–หญิง, ร ้อน–เย็น ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ โดยมีหลักการดังนี้ หยาง = มากกว่าจุดอ้างอิง หยิน = น้อยกว่าจุดอ้างอิง ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ โดยจุดอ้างอิงในที่นี้ ก็คือ ไทจี๋ (太極) “หยิน–หยาง กาเนิดจาก ไทจี๋” ก็คือ ไทจี๋ เป็นจุดอ้างอิง เพื่อให้เกิดการแบ่งแยกหยิน–หยาง
- 93. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ เช่น ถ้าเราเอาอุณภูมิห้อง (30 องศา) ที่ปรากฎเป็นตัวอ้างอิง ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________
- 94. อุณหภูมิ ที่มากกว่า 30 องศา เราก็บอกว่า อากาศร ้อน หรือ เราก็เรียกว่า เป็นหยาง ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ถ้าน้อยกว่า 30 เราก็บอกว่า อากาศเย็น หรือ เราเรียกว่าเป็นหยิน ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ หรือ กรณี มืด–สว่าง เราก็ปริมาณแสงสว่างที่ปรากฎ เป็นตัวกาหนดว่าเป็น มืด หรือ สว่าง ในตามความหมายนี้ “หยิน–หยาง คือของอย่างเดียวกัน แค่มากกว่า หรือ น้อยกว่า จุดอ้างอิง” ________________________________________________ ________________________________________________
- 95. ________________________________________________ ________________________________________________ หยิน-หยาง ตามลักษณะปรากฏ ณ เวลาใดเวลาหนึ่ง ถ้าหยางมาก ก็จะหยินน้อย หรือ ถ้าหยินน้อยก็จะหยางมาก ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ เช่น ถ้าสว่างมาก ก็จะเป็นหยางมาก มีความมืดน้อย ตามภาพด้านล่าง หยิน–หยาง ตามพลังงาน ยังมี หยิน–หยาง อีกความหมายหนึ่ง ที่ใช ้ในวิชาฮวงจุ้ย ดวงจีน และ ศาสตร ์ทางจีนทั้งหลายอีก คือ การแบ่งตามพลังงาน
- 96. ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ซึ่ง แม้ว่าเราจะใช ้กันอยู่บ่อยในวิชาต่าง ๆ แต่ก็ไม่ค่อยมีผู้ใดพูดถึง หรือ อธิบายเท่าไหร่ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ซึ่งหยิน–หยางแบบนี้ จะเป็นสิ่งสาคัญในการทาความเข้าใจ ทฤษฎี ตามศาสตร ์จีนทั้งมวล ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ หยิน–หยาง ตามพลังงาน จะมีพลังหยิน แยกกับ พลังหยาง ไม่ได้เกี่ยวข้องกันโดยตรง โดย ณ เวลาหนึ่ง