ความรู้พื้นฐานดูแลElder by healthcare provider3. คนไทยมีล ูกกันน้อยลง
6
40 ปก่อน เหลือเพียง1.5 คน ใน
ี
ปั จจุบน
ั
50
40 ปก่อน เปน 73 ป ในปั จจุบน
ี
็
ี
ั
ประเทศไทยกลายเปน
็
ประชากรสูงวัย
•
จาก 18
40 ปก่อน
ี
เปน 32 ปในปั จจุบน
็
ี
ั
3%
40 ปก่อน
ี
เปน 11% ในปั จจุบน
็
ั
4. “Geriatric Medicine” เวชศาสตร์ ผ้ ูสูงอายุ
“….
ด้ านสั งคม
การส่ งเสริมสุ ขภาพและการปองกันโรค
้
British Geriatrics Society
พฤฒาวิทยา (Gerontology):
7. กลุ่มโรคในระบบกระดูกและข้ อ
– Osteoarthritis, crystal-induced arthropathy
– Osteoporosis
กลุ่มโรคในระบบไหลเวียนเลือด
– โรคความดันเลือดสู ง โรคเบาหวาน ภาวะไขมันในเลือดผิดปกติ
– Circulatory disorders : โรคหลอดเลือดสมอง โรคหลอดเลือดหัวใจ
– Parkinson’s disease
–
Dementia
– ภาวะซึมสั บสนเฉียบพลัน Delirium
– ภาวะซึมเศร้ า Depression
8. RAMPS
–
–
–
–
–
Reduced body reserve พลังสํ ารองร่ างกายลดลง
Atypical presentation
Multiple pathology มีหลายโรคในเวลาเดียวกัน
Polypharmacy
ได้ รับยาหลายชนิด
Social adversity
ปัญหาด้ านสั งคม
9. __โรคชรา ?
ภาวะหกล้ ม
Instability (Fall)
การสู ญเสี ยความสามารถในการเดิน Immobility
Intellectual impairment
ปัสสาวะอุจจาระราด
Incontinence
Inanition
เกิดภาวะแทรกซ้ อนได้ ง่าย Iatrogenesis
10. โรค
อาการแสดง
hyperthyroidism apathy not agitated
hypothyroidism อาการซึมเศร้ า อ่อนแรง
การอักเสบในช่ องท้ องno guarding
no adrenergic
โรคหัวใจวาย
อาจมีสับสน ตาเหลือง
ปวดท้ องใต้ ชายโครงขวา
กลไก
↓ ß-receptor sense
sedentary life
↓ interleukin I
weak rectus M.
↓ ß-receptor sense
sedentary life
↓ ตับ สมอง
12.
การซักประวัติ
3 D’s : dysphasia, depression, deafness.
แสงสว่ างเพียงพอ แต่ ไม่ ส่องเข้ าตาผู้ป่วยโดยตรง
เผชิญหน้ า พูดช้ าและชัด
motor aphasia
“ใช่ ”
“ไม่ ใช่ ”
มักต้ องการเวลามากกว่ าการซักประวัตในคนหนุ่มสาว
ิ
ประวัตภาวะโภชนาการ : dietary recall
ิ
13. สุ ขภาพกาย
สุ ขภาพจิต
การระลึกย้ อนหลัง
ปัจจัยด้ านสั งคม
ฐานะยากจน
อาการเบืออาหาร
การคัดกรองภาวะ
ซึมเศร้ า
การศึกษาน้ อย
ปั ญหาในช่ องปาก
การคัดกรองภาวะ
อยู่คนเดียว
การได้ รับความ
ช่ วยเหลือทางสังคม
ระยะ
การช่ วยเหลือตนเอง
16. Abbreviated mental test (AMT)
Standard mental tests
Thai Mental State Examination (TMSE)
Chula Mental Test (CMT)
Mini Mental State Examination-Thai 2002
ครอบครัว!!
23. Social assessment - relationship in family
ผู้ดแลหลัก Caregiver : ระวังการกระทําทารุ ณใน
ู
ประทุษร้ ายทางกาย Physical abuse
การดูแล : การให้ อาหาร การให้ ยา การเกิดแผล
กดทับ การดูแลภาวะปั สสาวะอุจจาระราด การ
ดูแลสายต่ างๆทางการแพทย์
เศรษฐฐานะ : จากครอบครัว จากสวัสดิการ
:
!!
24. Functional Assessment for Older People
การประเมินความสามารถในการดําเนินกิจวัตรประจําวัน
Activity of daily living (ADL)
1. Basic ADL
2. Instrumental ADL
25. Barthel Index of Activity of daily living
เดิน
ล้ างหน้ าแปรงฟัน
ปัสสาวะ
อุจจาระ
ทานอาหาร
แต่ งตัว
27. 1) วัดความดันเลือด
(2 ท่ า)
2)
3) ประสาทสั มผัสพิเศษ
(VA, hearing)
4) การตรวจเต้ านม
5) Get-up-and-go test
hypertension
postural hypotension
under-nutrition
disability, fall
breast cancer
fall, immobility
28. ประเด็นสํ าคัญในการตรวจทางห้ องปฏิบัตการในผู้ป่วยสู งอายุ
ิ
1)
2)
3)
4)
5)
6)
Pap smear
Fecal occult blood
Fasting blood glucose
Cholesterol
TSH
Osteoporosis screen
NB: PSA ??
CA cervix
CA colon
DM
dyslipidemia
hypothyroidism
fracture
29. Minimum Data Set (MDS)
1.
2.
3.
4.
5.
Cognition
Communication
Physical function
Continence
Psychosocial wellbeing
6. Mood & behaviour
7. Disease diagnosis
8.
9.
10.
11.
12.
Health condition
Oral / nutritional status
Skin & foot
Medication use
Special treatments &
procedures