SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 31
Baixar para ler offline
Нийгмийн ажлын ѐс зүй
хичээлийн электрон сан
Б.СҮХ-ОЧИР докторант
УБИС-ын багш
Лекцийн сэдэв
•
•
•
•
•

Ёс зүй, ѐс суртахууны тухай үзэл баримтлалууд
Нийгмийн ажлын үнэт зүйл
Нийгмийн ажлын ѐс зүй
Ёс зүйн зарчмууд
Үйлчлүүлэгчийн болон байгууллагын өмнө
хүлээх ѐс зүйн хэм хэмжээ
• Мэргэжил нэгт болон мэргэжлийнхээ өмнө
хүлээх ѐс зүйн хэм хэмжээ
• Ёс зүйн хоѐрдмол байдал
• Ёс зүйг зохицуулах хуулийн заалт, нийтлэг
бэрхшээл
Үзэл баримтлалууд
•
•
•

•
•
•

Демокритийн эвдемонизм /МЭӨ 460-370/
Ёс зүйн зорилго бол оюун санааны хувьд баялаг байх явдал. Энэ нь сэтгэл
санаагаа тайван, тэнцвэртэй, ямар нэгэн айдас зовлонгүй, сэтгэлийн
догдлолгүй байх явдал юм гэжээ.
Аз жаргал бол Демокритийн ёс зүйн гол ойлголт ба түүний үзлээр
мэдлэгтэй, хэмжээгээ мэддэг, эрх чөлөөт хүн бүр аз жаргалд хүрнэ. Аз жаргал
мөнгөнд оршдоггүй. Биеийнхээ хүч чадлаар юмуу мөнгөөр аз жаргал олохгүй.
Харин үнэн зөвөөр явж, олон талын мэдлэгтэй л байвал аз жаргалд хүрнэ
гэжээ.
Сайн сэтгэх гэдэг нь оюун санааны эрүүл байдлыг хангах явдал. Учир нь
хоосон айдаснаас оюун санаагаа чөлөөлж, юмсын тухай үнэн бодомжийг бий
болгох гэсэн утгатай.
Сайн ярих нь эрс шулуун үнэн шудрага явдал юм.”Үг бол үйл ажлын сүүдэр
нь”
Сайн үйл хийх мэдлэг бол хүнийг сайн сайхан бүхэнд дууддаг. Хүн юм
мэдэхгүйгээсээ алдаа гаргадаг учир мэдлэг бол зайлшгүй сайн үйлийг бий
болгодог. Алдааны шалтгаан нь сайныг мэдээгүй явдал
Сократын ёс зүй /МЭӨ 469-399/
• Тэрээр ѐс зүйн түгээмэл ойлголтын тогтвортой
системийг бий болгохыг эрмэлзэж байв.Энэ
зорилгоо шийдвэрлэхдээ дараах тусгай аргуулыг
ашиглах хэрэгтэй гэж үзсэн. Үүнд:
• Эргэлзээ/би юу ч мэдэхгүй байгаагаа мэдэж байна./
• Егөөдөл буюу ирония/зөрчлийг илрүүлэх/
• Майевтика/зөрчлийг даван туулах/
• Дефинци/ойлголтуудын эцсийн тодорхойлолтыг
олох/
• Сократ хүний амьдралын утга учир нь дээд сайн
сайхан болох аз жаргалд хүрэх явдал гэж үзсэн. Ёс
зүй бол энэ зорилтыг биелүүлэх, ухааран ойлгоход
тус дөхөм болох ѐстой.
Платоны ѐс зүйн үзэл
/МЭӨ 427-347/
•

•
•
•
•

Түүний ѐс зүйн үндэс нь санааны тухай, оюун санааны тухай
сургааль юм. Санааны тухай сургаалдаа бидний амьдарч буй
үзэгдэх ертөнцийн дүр сүүдрүүдийн бүдэг бадагхан тоглоом.
Жинхэнэ ертөнц бол хүний оюун ухаан хүрч үл чадах санааны
ертөнц. Хэрвээ юмсын ертөнц нь урсан өнгөрөгч, өөрчлөгдөгч
өчүүхэн зүйл бол санааны ертөнц нь мөнх, хувирашгүй, сүр
жавхлантай, хүн түүнд хүрч чадахгүй. Зан суртахууны уг
чанарууд нь индивидэд/түүний оюун санаанд/ төрөлхийн
шинжтэй байдаг. Платон төрөлхийн ѐайн гэдгийг:
Дээд сайн үйл – энэ нь төрийн удирдагчид, цэцэн ухаантан
философичдын зан ѐанар оюун ухаан ба мэдлэг
Эр зориг – төрийг хамгаалагч цэрэг, дайчдын төрөлхийн эрэлхэг
чанар
Оюун санааны дундаж чанар нь гар урчууд, тариачид, ардуудад
өгөгдсөн байдаг.
Доод сайн үйлд зан суртахуунаас чөлөөлөгдсөн, бүхэлдээ ѐс
суртахууныгадна оршдог боолчууд орно.
Аристотелийн ѐс зүй
/МНӨ 384-322/
•

Аз жаргалын тухай сургааль Аристотель энэ ойлголтыг
тайлбарлахдаа аз жаргал нь дээд баялаг болохыг хүлээн
зөвшөөрсөн. Аз жаргал гэдэг бол сайн үйлээс бий болсон сэтгэл
ханамжийн өвөрмөц байдал юм гэжээ.
• Сайн үйлийн тухай сургааль Тэр энэ тухайд Платоноос өөр
байр суурь баримталж байсан ба сайн үйл бол хүний төрлөхийн
шинж биш, олдмол зүйл гээд ѐс суртахууны хүмүүжлийн тухай
асуудлыг дэвшүүлэн тавьсан. Тэрээр бүх сайн үйлийг 2
ангилсан.
• Шудрага байдлын тухай сургааль Түүний үзлээр олон янзын
сайн үйл дотроос бусад сайн үйлийг өөртөө агуулсан хамгийн
сайн үйл бол шудрага ѐс юм. . Шудрага ѐсыг тогтоохын тулд
төрийн бодлого, хууль ѐс зайлшгүй чухал. Тэр шудрага ѐсыг
жигд тэнцүү байдал болохынх нь хувьд хуваарилалт ба
тэгштгэлийн шудрага ѐс гэж ангилаад эхнийх нь геометрийн
пропорцийн хоѐр дахь нь арифметикийн пропорцийн зарчмаар
илэрдэг гэж үзсэн.Х
Õè÷ýýëèéí òîâ÷ àãóóëãà
• Íèéãìèéí àæëûí ìýðãýæëèéí ¿íýò
ç¿éëèéí òóõàé
• ¯íýò ç¿éë ¸ñ ç¿éí çàãâàðûí òóõàé
/“Ìîíãîëûí íèéãìèéí àæèëòíóóäûí ¸ñ ç¿éí
áàðèìòëàõ òºñºë”-èéí çàãâàð/
• Ìýðãýæëèéí ¸ñ ç¿éí çàð÷ìóóä
• ¨ñ ç¿éí õî¸ðäìîë áàéäàë
• ¨ñ ç¿éí êèíî ¿çýæ õýëýëöýõ
7
Íèéãìèéí àæëûí ¿íýò ç¿éë

• ¯íýò ç¿éë íü áèäíèé àìüäðàë, áóñàäòàé
õàðèëöàõ õàðèëöàà, çàí ¿éë, èòãýë
¿íýìøëèéã çààæ ºãäºã.
• Íèéãìèéí àæëûí ¿íýò ç¿éë íü ¸ñ ç¿éí õýì
õýìæýýã òîãòîîõ ñóóðü áîëäîã.

8
Íèéãìèéí àæëûí öºì ¿íýò ç¿éë¿¿ä
¯éë÷èëãýý

Íèéãìèéí
øóäàðãà ¸ñ

Çàð÷èì÷
áàéäàë

Õ¿íèé ÿçãóóð
ýðõ àøèã, íýð òºð

×àäâàð
÷àäàìæ

Õàìòà÷ áàéäàë
9
¯éë÷èëãýý
Ìîíãîëûí íèéãìèéí àæèëòíóóäûí ¸ñ ç¿éí
áàðèìòëàõ ä¿ðìèéí òºñ뺺ñ

• Íèéãìèéí àæèëòàí
¿éë÷èëãýýã
¿ç¿¿ëýõäýý òýäíèé
ººðñäèéí ñîíèðõîë äýýð
òóëãóóðëàí, ìýðãýæëèéí
óð ÷àäâàð ìýäëýãýýðýý
¿éë÷ë¿¿ëýã÷ýý ººðòºº
òàòàí àæèëëàõ.
Õ¿ì¿¿íëýãèéí òºëºº
¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýõ
ó÷èðòàé áºãººä
¿éë÷ë¿¿ëýã÷èä ýäèéí
çàñãèéí ñîíèðõîë
òºð¿¿ëæ áîëîõã¿é

• Íèéãìèéí àæèëòàí ¿éë÷èëãýý
ýõëýõýýñýý ºìíº ¿éë÷ë¿¿ëýã÷äýý
ÿìàð ÿìàð ¿éë÷èëãýý àâàõ áîëîìæ
áàéãààã îéëãóóëñàí áàéõ
• ªºðèéí ¿ç¿¿ëýõ ¿éë÷èëãýýíèé
õýëáýð, ¿éë÷ëýõ õóãàöàà áîëîí
ÿìàð íýã õÿçãààðëàëò, ñóë òàë
áàéãàà ýñýõèéã îéëãóóëñàí
áàéíà.
• ¯éë÷ë¿¿ëýã÷òýé óóëçñàí
òîõèîëäîë á¿ðòýý ÿìàð ¿éë÷èëãýý
¿ç¿¿ëñýí, ÿàæ ¿ç¿¿ëñýí, ÿìàð
õÿçãààðëàãäìàë íºõöºë áàéäàë
áàéñàí, ¿éë÷ë¿¿ëýã÷ ººðºº ÿìàð
îéëãîëòòîé áàéãàà çýðãèéã
òýìäýãëýõ ¸ñòîé.
10
Íèéãìèéí øóäàðãà ¸ñ
• Íèéãìèéí øóäàðãà áóñ
áàéäëûã çîãñîîõûí
òóëä ººð÷ëºëòèéã
õèéõäýý ìýäýýëëèéã
òýãø õ¿ðòýýæ óð
÷àäâàðàà äàé÷ëàí
àæèëëàõ
øààðäëàãàòàé.
Íèéãìèéí àæèëòàí íü
íèéãýìä ººð÷ëºëòèéã
õèéõäýý ÿëàíãóÿà
íèéãìèéí ýìçýã
á¿ëãèéíõíèé òóñûí
òóëä õèéíý.

Ìîíãîëûí íèéãìèéí àæèëòíóóäûí ¸ñ
ç¿éí áàðèìòëàõ ä¿ðìèéí
òºñ뺺ñ

• ßëãàâàðëàí ãàäóóðõàõ
ÿâäëûã ýñýðã¿¿öýõ
• ßëãààòàé áàéäëûã
õ¿ëýýí çºâøººðºõ
• ͺºöèéã øóäàðãà
õóâààðèëàõ
• Øóäàðãà áóñ áîäëîãî
¿éë àæèëëàãààòàé
òýìöýõ
• Ýâ íýãäýëòýé ¿éë
àæèëëàãàà ÿâóóëàõ

11
Õ¯ÍÈÉ ßÇÃÓÓÐ ÝÐÕ ÀØÈÃ,
ÍÝÐ ÒªÐ
• Íèéãìèéí àæèëòàí
•
¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ÿçãóóð
ýðõ àøãèéã õ¿íäýòãýí
á¿õ õ¿ì¿¿ñò àäèë òýãø
õàíäàõ ¸ñòîé. Èíãýõäýý •
õ¿í á¿ðèéí ÿëãààòàé
áàéäàë, ¸ñ ç¿éí áîëîîä
ñî¸ëûí õàíäëàãûã
õ¿íäýòãýí ¿çýæ äýìæèõ •
øèéäâýðëýõ ¿éë
àæèëëàãàà ÿâóóëíà

Ìîíãîëûí íèéãìèéí àæèëòíóóäûí ¸ñ ç¿éí
áàðèìòëàõ ä¿ðìèéí òºñ뺺ñ

Õ¿íèé ýðõèéã õ¿íäýòãýæ,
ò¿¿íä ººðºº áèå äààæ ñîíãîëò
õèéõ, øèéäâýð ãàðãàõ áîëîìæ
îëãîõ
¯éë÷ë¿¿ëýã÷èéíõýý àøèã
ñîíèðõîë õýðýãöýýã ººðèéí àøèã
ñîíèðõîë õýðýãöýýíä íèéö¿¿ëýí
àøèãëàæ áîëîõã¿é
¯éë÷ë¿¿ëýã÷òýé õîëáîîòîé
ìýäýýëëèéí íóóöûã ÷àíä
õàäãàëàí àæèëëàõ ¸ñòîé.

12
ÕÀÌÒÀ× ÁÀÉÄÀË
• Íèéãìèéí àæèëòàí õ¿ì¿¿ñ
õîîðîíäûí õàðèëöààíä à÷
õîëáîãäîë ºã÷ áàéõ
õýðýãòýé. Íèéãìèéí
àæèëòàí õ¿ì¿¿ñèéí
õàðèëöàà õîëáîîã
áýõæ¿¿ëýõ, õóâü
õ¿ì¿¿ñ, ãýð á¿ë, íèéãìèéí
á¿ëã¿¿ä áîëîí
áàéãóóëëàãûí íýãäìýë
áàéäëûã ñàéæðóóëàõûã
÷àðìàéí àæèëëàíà.

13
ÇÀÐ×ÈÌ× ÁÀÉÄÀË
• Íèéãìèéí àæèëòíóóä èòãýæ
áîëîõóéö áàéõ ¸ñòîé. Íèéãìèéí
àæèëòíóóä ìýðãýæëèéíõýý
ýðõýì çîðèëãî, ¿íýò ç¿éë, ¸ñ
ç¿éí çàð÷èì áîëîí
ñòàíäàðò, ïðàêòèê íºõöºë
áàéäëàà ñàéí ìýääýã
áàéõ, ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èä
¿éë÷ëýõäýý ¸ñ ç¿éí ¿¿ðýã
õàðèóöëàãàäàà ¿íýí÷
øóäàðãà áàéõ ¸ñòîé.
14
×ÀÄÂÀÐ ×ÀÄÀÌÆ
• Íèéãìèéí àæèëòíóóä ÿìàð Ìîíãîëûí íèéãìèéí àæèëòíóóäûí ¸ñ ç¿éí áàðèìòëàõ
ä¿ðìèéí òºñ뺺ñ
• Íèéãìèéí àæèëòíóóä ººðèéí ¿éë
÷ íºõöºëä ìýðãýæëèéí
äàäëàãà òóðøëàãàà ºñãºí àæèëëàãààíä çàéëøã¿é õýðýãòýé
ìýäëýã, ÷àäâàð, äàäàë ä¿éã
ýçýìøèæ ò¿¿íèéãýý õºãæ¿¿ëæ
íýìýãä¿¿ëæ, ïðàêòèê
÷àäâàðàà íýìýãä¿¿ëæ • áàéõ ¸ñòîé.
Íèéãìèéí àæèëòíóóä øóäàðãà
áàéõ. Íèéãìèéí àæèëòàí
¿íýí÷ýýð àæèëëàõ ¸ñòîé
• Íèéãìèéí àæèëòíóóä ººðèéí
ººðèéí ñàëáàðòàà
òóðøëàãûã õ¿ì¿¿íëýã áóñ
÷àäâàðëàã ïðàêòèê
çîðèëãîîð òóõàéëáàë àøèãëàæ
áîëîõã¿é
¿éë÷èëãýýã ¿ç¿¿ëýõ
• Íèéãìèéí àæèëòàí íü ºíäºð
áºãººä ººðèéí ìýäëýã
òºâøèíãèéí ìýðãýæëèéí äàäëàãààð
òóðøëàãàà áàéíãà
õàíãàæ, íèéãìèéí õ¿ðýýíä ñóð÷ áóé
îþóòíóóäàä øèíý øèíý ïðàêòèê
õºãæ¿¿ëíý.
ìýäëýãèéã îëãîõûí òóëä íèéãìèéí
àæëûí ñóðãóóëèóäòàé õàìòðàí
àæèëëàõàä áýëýí áàéõ
øààðäëàãàòàé

15
Íèéãìèéí õàëàìæèéí òóõàé øèíý
õóóëèàñ
• 10.3.6-ä íèéãìèéí àæèëòíû ìýðãýæëèéí ¸ñ
ç¿éí õýìæýýã ñàõèí áèåë¿¿ëýõ ¿¿ðýãòýé
ãýæ çààñàí áàéäàã.
• 10.4.4 –ò Ìýðãýæëèéí ¸ñ ç¿é, ýðõ ¿¿ðýãò íü
áîëîí ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èä õàðø ¿éëäýë õèéõýýñ
òàòãàëçàõ ýðõòýé ãýæ çààæýý.
Äýýðõ çààëòóóä íü ìýðãýæëèéí ¸ñ ç¿éí
õýìæýý, ò¿¿íèéãýý áèåë¿¿ëýõ ¿éë àæèëëàãààã
íèéãìèéí àæèëòàí ÿâóóëàõ õýðýãòýéã èëýðõèéëæ
áàéíà.
16
III.Ìýðãýæëèéí ¸ñ ç¿éí îíöëîã çàð÷ìóóä
• Íèéãìèéí
àæëûí
ìýðãýæèëòí¿¿äýä
¿éë
àæèëëàãààòàé íü õîëáîîòîé ¸ñ
ç¿éí òîäîðõîé áóñ çºð÷èë ãàð÷
èðäýã áºãººä ¿¿íèéã ¸ñ ç¿éí
çàð÷èì ä¿ðìýýð çîõèöóóëàõ
øààðäëàãàòàé áîëäîã.
• Çàð÷èì ä¿ðì¿¿ä íü ¸ñ ç¿éí õýì
õýìæýýíä àíõààðëàà õàíäóóëàõ
áºãººä ýíý íü íèéãìèéí àæèëòíû
õàðèóöàõ ÷àäâàðûã îëîí íèéòèéí
ºìíº èëýðõèéëæ áàéäàã.

17
¨ñ ç¿éòýé õîëáîîòîé ¿éë àæèëëàãààíû
õóóëèéí çààëò

35-ð ç¿éë 1

35-ð ç¿éë 4

35-ð ç¿éë 2

35-ð ç¿éë3

Äýýðõ õóóëèéí çààëò íü íèéãìèéí àæèëòíóóäûí ¸ñ ç¿éòýé
õýðõýí õîëáîãäîõ âý?
18
Íèéãìèéí õàëàìæèéí àæèëòíóóäûí ¸ñ ç¿éí
õýì õýìæýýíèé ¿íäýñ íü
• ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéã çºâ òîäîðõîéëîõ,
• òýäíèéã
õàëàìæèéí
¿éë÷èëãýýíä
õàìðàãäàõ áîëîìæîîð õàíãàæ ºãºõ,
• òýäíèé
ººðñäèéí
íººö
áîëîëöîîíä
òóëãóóðëàí àæèëëàõ çýðýã íü áîëíî
ãýæ ¿çýæ áîëíî.

19
Ìýðãýæëèéí ¸ñ ç¿éí êîäåêñò
íèéãìèéí àæëûí ¸ñ ç¿é
¯éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ºìíº õ¿ëýýõ
¸ñ ç¿éí õýì õýìæýý,

Íèéãìèéí àæëûí
ìýðãýæëèéí ºìíº õ¿ëýýõ
¸ñ ç¿éí õýì õýìæýý

Áàéãóóëëàãûí ºìíº
õ¿ëýýõ ¸ñ ç¿éí
õýì õýìæýý

Ìýðãýæèëòí¿¿äèéí ºìíº õ¿ëýýõ
¸ñ ç¿éí õýì õýìæýý
20
1. ¯éë÷ë¿¿ëýã÷òýé àæèëëàõàä áàðèìòëàõ
õýì õýìæýý
• ×èí ñýòãýëýýñýý õàíäàõ
• Õóâü õ¿íèé îíöëîãèéã õàðãàëçàí
àæèëëàõ
• ¯éë÷ë¿¿ëýã÷èä õîð õºíººë
ó÷ðóóëàõã¿é áàéõ
• Øóäàðãà ¸ñûã áàðèìòëàí àæèëëàõ
• Íèéãìèéí àæëûí áîëîí áóñäûí ¸ñ ç¿é,
øààðäëàãàä íèéö¿¿ëýí ¿éë÷èëãýý
¿ç¿¿ëýõ
• Ìýäýýëëèéã õóðèìòëóóëæ
¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ìýäýýëëèéí íóóöûã
õàäãàëàõ.
21
1. ¯éë÷ë¿¿ëýã÷òýé àæèëëàõàä
áàðèìòëàõ õýì õýìæýý
• Ìýäýýëëèéã õóðèìòëóóëæ áóñàäòàé õóâààëöàõ
íü ìýðãýæëèéí àæëûí õ¿ðýýíä ÿâàãäàõ áºãººä
èéíõ¿¿ õóâààëöàõ íü çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé
ãýäãèéã ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èä óðüä÷èëàí ìýäýãäýõ
õýðýãòýé.
• ¯éë÷ë¿¿ëýã÷ õàðèóöëàãà õ¿ëýýõ ÷àäâàðã¿é,
ýñâýë áóñàä õ¿ì¿¿ñ áîäèò àþóë òóëãàð÷ áóé
íºõöºëä ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èä óðüä÷èëàí
ìýäýãäýëã¿éãýýð àëèâàà ìýäýýëëèéã òàðààæ ¿ë
áîëíî. ¯éë÷ë¿¿ëýã÷ íü íèéãìèéí àæëûí õàâòàñò
õýðýãò áóé ººðñäèéí òàëààðõ ìýäýýëëèéã ¿çýõ
ýðõòýé.
22
Ìýðãýæèë íýãòí¿¿äòýéãýý àæèëëàõàä
áàðèìòëàõ ¸ñ ç¿éí õýì õýìæýý
• Õ¿íäëýõ
• Íóóöûã õàäãàëàõ
• Ìýðãýæèë õîîðîíäûí õàìòûí àæèëëàãààã
õàíãàõ
• Ìýðãýæèë íýãòí¿¿äèéã õàìàðñàí
çºð÷èë人í
• Ǻâëºëäºõ
• ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéã øààðäëàãàòàéã
¿éë÷èëãýýíä òîäîðõîéëîõ
• Áýëãèéí õàðèëöàà
• Áýëãèéí õ¿÷èðõèéëýë
• Ǻâëºëäºõ
23
Áàéãóóëëàãàä áàðèìòëàõ ¸ñ ç¿éí õýì
õýìæýý
• Õàìãèéí îíîâ÷òîé õýì õýìæýý, ¿éë àæèëëàãààã
áèé áîëãîõ ¿¿äíýýñ çºâ çîõèñòîé áîäëîãî æóðìûã
õºãæ¿¿ëýõýä õóâü íýìýð îðóóëæ áóé
áàéãóóëëàãûí ¿¿ðýã äààëãàâàð, çîðèëãûã
õàðèóöëàãàòéãààð ã¿éöýòãýõ
• Áîäëîãî æóðàì õýâøìýë ¿éë àæèëëàãààíä
íààøòàé ººð÷ëºëòèéã õîëáîãäîõ áàéãóóëëàãûí
øóãàìààð õèéõäýý ¿éë÷¿¿ëýã÷èéí ºìíº õ¿ëýýñýí
¿¿ðãýý ¿ë îãîîðîõ, õîëáîãäîõ øàòíû á¿õèé ë
äàìæëàãûã ã¿éöýýãýýä òîäîðõîé àìæèëòàíä
õ¿ðýýã¿é áîë äýýä øàòíû áàéãóóëëàãàä íü
õàíäàõ áóþó ñîíèðõîë á¿õèé õ¿ì¿¿ñèéã ºðãºí
õ¿ðýýòýé îðîëöóóëæ àñóóäëûã äàõèí òàâèõ
24
Áàéãóóëëàãàä áàðèìòëàõ ¸ñ ç¿éí õýì
õýìæýý
• ¯éë÷èëãýý ò¿¿íèé ÷àíàðò áàéíãà õÿíàëò òàâèõ
çàìààð íèéãìèéí àæèëòíóóäûí ¿éë àæèëëàãààíû
ýöñèéí ¿ð ä¿íã áàòàëãààæóóëæ íèéãýì
¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ºìíº õ¿ëýýñýí ¿¿ðýã
õàðèóöëàãûã ºíäºðæ¿¿ëýõ
• Áîäëîãî, æóðàì, õýâøìýë ¿éë àæèëëàãàà íü
íèéãìèéí àæëûí ¸ñ ç¿éí çàð÷ìóóäòé èëò
çºð÷èëäºæ áóé òîõèîëäîëä ¸ñ ç¿éä íèéöýõã¿é
ç¿éëñèéã ¸ñ ç¿éä íèéöýõ á¿õèé ë àðãà çàìààð
ýöýñ áîëãîõ

25
Ìýðãýæëèéí òàëààð áàðèìòëàõ ¸ñ ç¿éí õýì õýìæýý
• ªºðèé㺺 ìýðãýæëèéí õóâüä õºãæ¿¿ëýõ
• Ìýðãýæëèéí ¿íýò ç¿éëñ, ¸ñ ç¿éí çàð÷èì ìýäëýã
àðãà áàðèëûã áàðèìòëàõ
• ªºðèéí ìýðãýæëèéã øóäàðãà áóñ ø¿¿ìæëýëýýñ
õàìãààëàõ
• Øèíýýð óðãàí ãàð÷ áóé õýðýãöýýíä íèéöñýí øèíý
õàíäëàãà àðãà áàðèëûã õºõ¿¿ëýí äýìæèõ
• ªºðèéí ìýðãýæëèéí ò¿¿õòýé õîëáîîòîé îíîë àðãûã
á¿òýýë÷ýýð àøèãëàæ ø¿¿ìæëýëòýé õàíäàõ
¸ñòîé.
• Íèéãìèéí àæëûí ìýðãýæëèéí ò¿âøèíã
ñàéæðóóëàõ òàëààð òîãòìîë àæèëëàõ ¸ñòîé.

26
¨ñ ç¿éí õî¸ðäìîë áàéäàë

¯¿íä íýã òàëààñ
 ªºðèé㺺
òîäîðõîéëîõ
áà
íºãºº
òàëààñ
¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ÿçãóóð ýðõ àøãèéã àæèëòàí
õýðõýí õ¿ëýýí àâ÷ áàéãàà áàéäàë
 Íóóö õàäãàëàõ áà ñàíóóëàõ,
 Áàéãóóëëàãûí áîäëîãî áà ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ÿçãóóð
ýðõ àøãèéã àæèëòàí õýðõýí õ¿ëýýí àâ÷ áàéãàà
áàéäàë,
 Áàéãóóëëàãûí áîäëîãî áà ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí õàìãèéí
÷óõàë õýðýãöýý ãýñýí çàð÷ìóóäûí õîîðîíä õî¸ðäìîë
áàéäàë ãàð÷ áîëîõ þì.

27
¯éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ñîíèðõîë áà íèéãìèéí
øóäàðãà ¸ñíû òºëººõ ¿¿ðýã
» Êåéñ ¹1

Ìàíàé íóòàã õîéãóóðàà ºíäºð
óóëòàé òýíäýýñ ìàíàé íóòãèéíõàí
ò¿ëøýý
áýëäýæ
àìüäàðäàã.
Ñ¿¿ëèéí æèëä ìàíàé íóòãèéí óóë
ìîäã¿é
áîëæ
áàéãàà.
Áèä
áàéãàëü
õàìãààëàõ
¿éë
àæèëëàãààã ÿâóóëäàã áîëîâ÷
¿íýõýýð àìüäðàëûí áîëîìæã¿é , ìîä
òýýâýðëýõýýñººð
àðãàã¿é
õ¿ì¿¿ñ èõ áàéäàã ó÷ðààñ áè þó
÷
õýëæ
÷àääàãã¿é.
¯éë÷ë¿¿ëýã÷äèéãýý
áîäîõîîð
çºâøººð캺ð áàéäàã ÷ ÿàõàà
ìýääýãã¿é.
Õàëàìæèéí àæèëòàí Á

28
Èë¿¿ õóâààðèëàõ áà àäèë òýãø
õóâààðèëàõ
• Îðîí
íóòãèéí
õàëàìæèéí
àæèëòíóóäàä
ºðõ
òîéëãîéëñîí ýìýãòýé÷¿¿äèéí íýã ºðõºä 6 õèë áóäàà
ºãºõ äààëãàâàð íîîãäæýý. Äýýðýýñ çààõäàà íýã
ºðõºä 6 êã-èéã ºãºõ ¸ñòîé ãýæ çààñàí ò¿¿íèéã
õàëàìæèéí àæèëòàí õýðõýí ºãºõ âý ãýäýãò
ýðãýëçñýí. Ó÷èð íü çàðèì ºðõ òîëãîéëñîí
ýìýãòýé÷¿¿ä 2 õ¿¿õýäòýé áàéõàä çàðèì 8
õ¿¿õýäòàé áàéõ òîõèîëäîë áàéñàí
• Ò¿¿íèéã íèéãìèéí àæèëòàí õýðõýí õóâààðèëàõ âý?
• á¿ãäýä íü àäèë ºãºõ ¿¿ ýñâýë õýðýãöýýíä íü
òóëãóóðëàí ººð ººðººð ºãºõ ¿¿
• Ìàòåðèàëëàã òóñëàìæààñ ººð ¿éë÷èëãýýã ÷ ¿¿íòýé
àäèë õ¿ðãýæ áàéõ óó?

29
Íóóö õàäãàëàõ áà ñàíóóëàõ
Êåéñ
• Íèéãìèéí àæèëòàíä íýãýí ýìýãòýé õàíäàæ
èðæýý. Òýðýýð íºõºð íü ººðèéã íü õàðäàæ
çîääîã òàëààð ÿðèàä ÿâñàí. Äàðàà èðýõäýý
ò¿¿íèé í¿¿ðýíä îëîí ñîðâè òîãòîæ õºõºð÷ýý.
Áàñ í¿ä íü øèð¿¿í õºäëºõººð àÿãàíààñàà
ìóëòðààä ãàðààä áàéäàã áîëñîí ãýæ õýëæýý.
Òýð òàíûã ýíý òóõàé ø¿¿õèéí áàéãóóëëàãàä
ìýäýãä¿¿ëýõèéã õ¿ñýýã¿é. Ǻâõºí òàíüä
èòãýæ ñýòãýëýý óóäàëæ ÿðèõûã õ¿ñ÷ áàéíà.
Òà ò¿¿íèé íºõðèéã öàãäààä ìýäýãäýõ ¿¿?

30
¯éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ãîë ñîíèðõëûã õàðãàëçàõ áà
áàéãóóëëàãûí ºìíº õ¿ëýýñýí ¿¿ðýã

Êåéñ
• Íèéãìèéí àæèëòíààñ ñýòãýë ç¿éí
çºâëºãºº àâäàã ¿éë÷ë¿¿ëýã÷ ººðèéí
ä¿¿ãýý òàíèàñ ñýòãýë ç¿éí çºâëºãºº
àâàõóóëàõûã õ¿ñ÷ýý. Òàíû àæèë
à÷ààëàë èõòýé áàéãàà Òà ä¿¿ä íü
çºâëºãºº ºãºõèéã çºâøººðºõ ¿¿?
Ǻâøººðºõã¿é
òîõèîëäîëä
¿éë÷ë¿¿ëýã÷ òàíòàé õàðüöàõã¿é
áîëáîë òà ÿàõ âý?
31

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

темпрамент зан төлөв Copy
темпрамент зан төлөв   Copyтемпрамент зан төлөв   Copy
темпрамент зан төлөв CopySiner AG
 
харилцааны ур чадваруудыг хөгжүүлэх аргууд
харилцааны ур чадваруудыг хөгжүүлэх аргуудхарилцааны ур чадваруудыг хөгжүүлэх аргууд
харилцааны ур чадваруудыг хөгжүүлэх аргуудazora14
 
хүний үүсэл
хүний үүсэл хүний үүсэл
хүний үүсэл azpurev
 
шийдвэр гаргах
шийдвэр гаргахшийдвэр гаргах
шийдвэр гаргахPugoo Pugo
 
гэр бүлийн харилцааны үндсэн ойлголт 3
гэр бүлийн харилцааны үндсэн ойлголт 3гэр бүлийн харилцааны үндсэн ойлголт 3
гэр бүлийн харилцааны үндсэн ойлголт 3Tywshin
 
Бие даалтын стандарт
Бие даалтын стандартБие даалтын стандарт
Бие даалтын стандартAdilbishiin Gelegjamts
 
7 зан төлөвийн судалгаа)
7 зан төлөвийн судалгаа)7 зан төлөвийн судалгаа)
7 зан төлөвийн судалгаа)Tsuntsaga Ch
 
соёлын хэлбэрүүд
соёлын хэлбэрүүдсоёлын хэлбэрүүд
соёлын хэлбэрүүдGahain Tuulai
 
бага тархи1
бага тархи1бага тархи1
бага тархи1Oyuka Oyu
 
Зөрчил зөрөлдөөн
Зөрчил зөрөлдөөнЗөрчил зөрөлдөөн
Зөрчил зөрөлдөөнPsychology Psy
 
Удирдлагын шийдвэр гаргалт, шийдвэрийн төрөл, ангилал, түвшин, шийдвэр гаргал...
Удирдлагын шийдвэр гаргалт, шийдвэрийн төрөл, ангилал, түвшин, шийдвэр гаргал...Удирдлагын шийдвэр гаргалт, шийдвэрийн төрөл, ангилал, түвшин, шийдвэр гаргал...
Удирдлагын шийдвэр гаргалт, шийдвэрийн төрөл, ангилал, түвшин, шийдвэр гаргал...Adilbishiin Gelegjamts
 
Өсвөр насны хүүхэд
Өсвөр насны хүүхэдӨсвөр насны хүүхэд
Өсвөр насны хүүхэдchemistry teacher
 

Mais procurados (20)

темпрамент зан төлөв Copy
темпрамент зан төлөв   Copyтемпрамент зан төлөв   Copy
темпрамент зан төлөв Copy
 
харилцааны ур чадваруудыг хөгжүүлэх аргууд
харилцааны ур чадваруудыг хөгжүүлэх аргуудхарилцааны ур чадваруудыг хөгжүүлэх аргууд
харилцааны ур чадваруудыг хөгжүүлэх аргууд
 
Lecture 2
Lecture 2Lecture 2
Lecture 2
 
Үнэт зүйл
Үнэт зүйлҮнэт зүйл
Үнэт зүйл
 
1 new
1 new1 new
1 new
 
Butets
ButetsButets
Butets
 
хүний үүсэл
хүний үүсэл хүний үүсэл
хүний үүсэл
 
шийдвэр гаргах
шийдвэр гаргахшийдвэр гаргах
шийдвэр гаргах
 
8 daws
8 daws8 daws
8 daws
 
нийгмийн ажилтны ёс зүй - 3
нийгмийн ажилтны ёс зүй - 3нийгмийн ажилтны ёс зүй - 3
нийгмийн ажилтны ёс зүй - 3
 
гэр бүлийн харилцааны үндсэн ойлголт 3
гэр бүлийн харилцааны үндсэн ойлголт 3гэр бүлийн харилцааны үндсэн ойлголт 3
гэр бүлийн харилцааны үндсэн ойлголт 3
 
Бие даалтын стандарт
Бие даалтын стандартБие даалтын стандарт
Бие даалтын стандарт
 
7 зан төлөвийн судалгаа)
7 зан төлөвийн судалгаа)7 зан төлөвийн судалгаа)
7 зан төлөвийн судалгаа)
 
соёлын хэлбэрүүд
соёлын хэлбэрүүдсоёлын хэлбэрүүд
соёлын хэлбэрүүд
 
бага тархи1
бага тархи1бага тархи1
бага тархи1
 
Зөрчил зөрөлдөөн
Зөрчил зөрөлдөөнЗөрчил зөрөлдөөн
Зөрчил зөрөлдөөн
 
Удирдлагын шийдвэр гаргалт, шийдвэрийн төрөл, ангилал, түвшин, шийдвэр гаргал...
Удирдлагын шийдвэр гаргалт, шийдвэрийн төрөл, ангилал, түвшин, шийдвэр гаргал...Удирдлагын шийдвэр гаргалт, шийдвэрийн төрөл, ангилал, түвшин, шийдвэр гаргал...
Удирдлагын шийдвэр гаргалт, шийдвэрийн төрөл, ангилал, түвшин, шийдвэр гаргал...
 
Lekts 7
Lekts 7Lekts 7
Lekts 7
 
Protozoa (нэг эстэн)
Protozoa (нэг эстэн)Protozoa (нэг эстэн)
Protozoa (нэг эстэн)
 
Өсвөр насны хүүхэд
Өсвөр насны хүүхэдӨсвөр насны хүүхэд
Өсвөр насны хүүхэд
 

Destaque

Aристотель
AристотельAристотель
Aристотельeeneepeace
 
нийгмийн ажлын өнөөгийн байдал, хөгжлийн чиг хандлага
нийгмийн ажлын өнөөгийн байдал, хөгжлийн чиг хандлаганийгмийн ажлын өнөөгийн байдал, хөгжлийн чиг хандлага
нийгмийн ажлын өнөөгийн байдал, хөгжлийн чиг хандлагаSukhochirxna
 
төрийн албан хаагчийн ёс зүй
төрийн албан хаагчийн ёс зүйтөрийн албан хаагчийн ёс зүй
төрийн албан хаагчийн ёс зүйBachkana Enhbat
 
Copy of кейстэй ажиллах
Copy of кейстэй ажиллахCopy of кейстэй ажиллах
Copy of кейстэй ажиллахSukhochirxna
 
хүүхдийн нийгмийн ажил
хүүхдийн нийгмийн ажилхүүхдийн нийгмийн ажил
хүүхдийн нийгмийн ажилSukhochirxna
 
ёс суртахуун ба харилцаа
ёс суртахуун ба харилцааёс суртахуун ба харилцаа
ёс суртахуун ба харилцааchuluunbaatargankhuu
 
хорихын нийгмийн ажлын үндсэн ойлголт
хорихын нийгмийн ажлын үндсэн ойлголтхорихын нийгмийн ажлын үндсэн ойлголт
хорихын нийгмийн ажлын үндсэн ойлголтSukhochirxna
 

Destaque (8)

Aристотель
AристотельAристотель
Aристотель
 
Платоны үзэл санаа
Платоны үзэл санааПлатоны үзэл санаа
Платоны үзэл санаа
 
нийгмийн ажлын өнөөгийн байдал, хөгжлийн чиг хандлага
нийгмийн ажлын өнөөгийн байдал, хөгжлийн чиг хандлаганийгмийн ажлын өнөөгийн байдал, хөгжлийн чиг хандлага
нийгмийн ажлын өнөөгийн байдал, хөгжлийн чиг хандлага
 
төрийн албан хаагчийн ёс зүй
төрийн албан хаагчийн ёс зүйтөрийн албан хаагчийн ёс зүй
төрийн албан хаагчийн ёс зүй
 
Copy of кейстэй ажиллах
Copy of кейстэй ажиллахCopy of кейстэй ажиллах
Copy of кейстэй ажиллах
 
хүүхдийн нийгмийн ажил
хүүхдийн нийгмийн ажилхүүхдийн нийгмийн ажил
хүүхдийн нийгмийн ажил
 
ёс суртахуун ба харилцаа
ёс суртахуун ба харилцааёс суртахуун ба харилцаа
ёс суртахуун ба харилцаа
 
хорихын нийгмийн ажлын үндсэн ойлголт
хорихын нийгмийн ажлын үндсэн ойлголтхорихын нийгмийн ажлын үндсэн ойлголт
хорихын нийгмийн ажлын үндсэн ойлголт
 

Semelhante a нийгмийн ажлын ёс зүй хичээлийн электрон сан

Turiin tuhia oilgolt tcahim
 Turiin tuhia oilgolt  tcahim Turiin tuhia oilgolt  tcahim
Turiin tuhia oilgolt tcahimmiigaa102
 
Turiin tuhia oilgolt tcahim
 Turiin tuhia oilgolt  tcahim Turiin tuhia oilgolt  tcahim
Turiin tuhia oilgolt tcahimmiigaa102
 
төрийн тухай ойлголт
төрийн тухай ойлголттөрийн тухай ойлголт
төрийн тухай ойлголтnergvi
 
Ч.Должинсүрэн - ЭНГИЙН ХУВЬЦААГ ЛОГИСТИКООР УДИРДАХ НЬ
Ч.Должинсүрэн - ЭНГИЙН ХУВЬЦААГ ЛОГИСТИКООР УДИРДАХ НЬЧ.Должинсүрэн - ЭНГИЙН ХУВЬЦААГ ЛОГИСТИКООР УДИРДАХ НЬ
Ч.Должинсүрэн - ЭНГИЙН ХУВЬЦААГ ЛОГИСТИКООР УДИРДАХ НЬbatnasanb
 
гэрлэлтийн өмнөх үе ба гэр бүл хичээл 2
гэрлэлтийн өмнөх үе ба гэр бүл хичээл 2гэрлэлтийн өмнөх үе ба гэр бүл хичээл 2
гэрлэлтийн өмнөх үе ба гэр бүл хичээл 2Tywshin
 
хүний нөөцийн төлөвлөлтийн орчны шинжилгээ
хүний нөөцийн төлөвлөлтийн орчны шинжилгээ хүний нөөцийн төлөвлөлтийн орчны шинжилгээ
хүний нөөцийн төлөвлөлтийн орчны шинжилгээ Гончигжавын Болдбаатар
 
E m.sp713, lesson 6
E m.sp713, lesson 6E m.sp713, lesson 6
E m.sp713, lesson 6davaa627
 
Хүний хөгжил эдийн засгийн өсөлтийн уялдаа
Хүний хөгжил эдийн засгийн өсөлтийн уялдааХүний хөгжил эдийн засгийн өсөлтийн уялдаа
Хүний хөгжил эдийн засгийн өсөлтийн уялдааJust Burnee
 
Хуулийн этгээд
Хуулийн этгээдХуулийн этгээд
Хуулийн этгээд2011_2013
 
Lecture5 хүртэхүй
Lecture5 хүртэхүйLecture5 хүртэхүй
Lecture5 хүртэхүйSeku Hurel
 

Semelhante a нийгмийн ажлын ёс зүй хичээлийн электрон сан (20)

Turiin tuhia oilgolt tcahim
 Turiin tuhia oilgolt  tcahim Turiin tuhia oilgolt  tcahim
Turiin tuhia oilgolt tcahim
 
Turiin tuhia oilgolt tcahim
 Turiin tuhia oilgolt  tcahim Turiin tuhia oilgolt  tcahim
Turiin tuhia oilgolt tcahim
 
төрийн тухай ойлголт
төрийн тухай ойлголттөрийн тухай ойлголт
төрийн тухай ойлголт
 
1
11
1
 
Хандлага
ХандлагаХандлага
Хандлага
 
Ч.Должинсүрэн - ЭНГИЙН ХУВЬЦААГ ЛОГИСТИКООР УДИРДАХ НЬ
Ч.Должинсүрэн - ЭНГИЙН ХУВЬЦААГ ЛОГИСТИКООР УДИРДАХ НЬЧ.Должинсүрэн - ЭНГИЙН ХУВЬЦААГ ЛОГИСТИКООР УДИРДАХ НЬ
Ч.Должинсүрэн - ЭНГИЙН ХУВЬЦААГ ЛОГИСТИКООР УДИРДАХ НЬ
 
Leg15
Leg15Leg15
Leg15
 
гэрлэлтийн өмнөх үе ба гэр бүл хичээл 2
гэрлэлтийн өмнөх үе ба гэр бүл хичээл 2гэрлэлтийн өмнөх үе ба гэр бүл хичээл 2
гэрлэлтийн өмнөх үе ба гэр бүл хичээл 2
 
S.ss702 l 1
S.ss702  l 1S.ss702  l 1
S.ss702 l 1
 
хүний нөөцийн төлөвлөлтийн орчны шинжилгээ
хүний нөөцийн төлөвлөлтийн орчны шинжилгээ хүний нөөцийн төлөвлөлтийн орчны шинжилгээ
хүний нөөцийн төлөвлөлтийн орчны шинжилгээ
 
Marketing management 5 2010 her zah zeel
Marketing management 5 2010 her zah zeelMarketing management 5 2010 her zah zeel
Marketing management 5 2010 her zah zeel
 
Blok2 1
Blok2 1Blok2 1
Blok2 1
 
Blok2 1
Blok2 1Blok2 1
Blok2 1
 
E m.sp713, lesson 6
E m.sp713, lesson 6E m.sp713, lesson 6
E m.sp713, lesson 6
 
Tatvar ez
Tatvar ezTatvar ez
Tatvar ez
 
Хүний хөгжил эдийн засгийн өсөлтийн уялдаа
Хүний хөгжил эдийн засгийн өсөлтийн уялдааХүний хөгжил эдийн засгийн өсөлтийн уялдаа
Хүний хөгжил эдийн засгийн өсөлтийн уялдаа
 
Хуулийн этгээд
Хуулийн этгээдХуулийн этгээд
Хуулийн этгээд
 
Micro1
Micro1Micro1
Micro1
 
S.ss702 l 3. value
S.ss702 l 3. valueS.ss702 l 3. value
S.ss702 l 3. value
 
Lecture5 хүртэхүй
Lecture5 хүртэхүйLecture5 хүртэхүй
Lecture5 хүртэхүй
 

нийгмийн ажлын ёс зүй хичээлийн электрон сан

  • 1. Нийгмийн ажлын ѐс зүй хичээлийн электрон сан Б.СҮХ-ОЧИР докторант УБИС-ын багш
  • 2. Лекцийн сэдэв • • • • • Ёс зүй, ѐс суртахууны тухай үзэл баримтлалууд Нийгмийн ажлын үнэт зүйл Нийгмийн ажлын ѐс зүй Ёс зүйн зарчмууд Үйлчлүүлэгчийн болон байгууллагын өмнө хүлээх ѐс зүйн хэм хэмжээ • Мэргэжил нэгт болон мэргэжлийнхээ өмнө хүлээх ѐс зүйн хэм хэмжээ • Ёс зүйн хоѐрдмол байдал • Ёс зүйг зохицуулах хуулийн заалт, нийтлэг бэрхшээл
  • 3. Үзэл баримтлалууд • • • • • • Демокритийн эвдемонизм /МЭӨ 460-370/ Ёс зүйн зорилго бол оюун санааны хувьд баялаг байх явдал. Энэ нь сэтгэл санаагаа тайван, тэнцвэртэй, ямар нэгэн айдас зовлонгүй, сэтгэлийн догдлолгүй байх явдал юм гэжээ. Аз жаргал бол Демокритийн ёс зүйн гол ойлголт ба түүний үзлээр мэдлэгтэй, хэмжээгээ мэддэг, эрх чөлөөт хүн бүр аз жаргалд хүрнэ. Аз жаргал мөнгөнд оршдоггүй. Биеийнхээ хүч чадлаар юмуу мөнгөөр аз жаргал олохгүй. Харин үнэн зөвөөр явж, олон талын мэдлэгтэй л байвал аз жаргалд хүрнэ гэжээ. Сайн сэтгэх гэдэг нь оюун санааны эрүүл байдлыг хангах явдал. Учир нь хоосон айдаснаас оюун санаагаа чөлөөлж, юмсын тухай үнэн бодомжийг бий болгох гэсэн утгатай. Сайн ярих нь эрс шулуун үнэн шудрага явдал юм.”Үг бол үйл ажлын сүүдэр нь” Сайн үйл хийх мэдлэг бол хүнийг сайн сайхан бүхэнд дууддаг. Хүн юм мэдэхгүйгээсээ алдаа гаргадаг учир мэдлэг бол зайлшгүй сайн үйлийг бий болгодог. Алдааны шалтгаан нь сайныг мэдээгүй явдал
  • 4. Сократын ёс зүй /МЭӨ 469-399/ • Тэрээр ѐс зүйн түгээмэл ойлголтын тогтвортой системийг бий болгохыг эрмэлзэж байв.Энэ зорилгоо шийдвэрлэхдээ дараах тусгай аргуулыг ашиглах хэрэгтэй гэж үзсэн. Үүнд: • Эргэлзээ/би юу ч мэдэхгүй байгаагаа мэдэж байна./ • Егөөдөл буюу ирония/зөрчлийг илрүүлэх/ • Майевтика/зөрчлийг даван туулах/ • Дефинци/ойлголтуудын эцсийн тодорхойлолтыг олох/ • Сократ хүний амьдралын утга учир нь дээд сайн сайхан болох аз жаргалд хүрэх явдал гэж үзсэн. Ёс зүй бол энэ зорилтыг биелүүлэх, ухааран ойлгоход тус дөхөм болох ѐстой.
  • 5. Платоны ѐс зүйн үзэл /МЭӨ 427-347/ • • • • • Түүний ѐс зүйн үндэс нь санааны тухай, оюун санааны тухай сургааль юм. Санааны тухай сургаалдаа бидний амьдарч буй үзэгдэх ертөнцийн дүр сүүдрүүдийн бүдэг бадагхан тоглоом. Жинхэнэ ертөнц бол хүний оюун ухаан хүрч үл чадах санааны ертөнц. Хэрвээ юмсын ертөнц нь урсан өнгөрөгч, өөрчлөгдөгч өчүүхэн зүйл бол санааны ертөнц нь мөнх, хувирашгүй, сүр жавхлантай, хүн түүнд хүрч чадахгүй. Зан суртахууны уг чанарууд нь индивидэд/түүний оюун санаанд/ төрөлхийн шинжтэй байдаг. Платон төрөлхийн ѐайн гэдгийг: Дээд сайн үйл – энэ нь төрийн удирдагчид, цэцэн ухаантан философичдын зан ѐанар оюун ухаан ба мэдлэг Эр зориг – төрийг хамгаалагч цэрэг, дайчдын төрөлхийн эрэлхэг чанар Оюун санааны дундаж чанар нь гар урчууд, тариачид, ардуудад өгөгдсөн байдаг. Доод сайн үйлд зан суртахуунаас чөлөөлөгдсөн, бүхэлдээ ѐс суртахууныгадна оршдог боолчууд орно.
  • 6. Аристотелийн ѐс зүй /МНӨ 384-322/ • Аз жаргалын тухай сургааль Аристотель энэ ойлголтыг тайлбарлахдаа аз жаргал нь дээд баялаг болохыг хүлээн зөвшөөрсөн. Аз жаргал гэдэг бол сайн үйлээс бий болсон сэтгэл ханамжийн өвөрмөц байдал юм гэжээ. • Сайн үйлийн тухай сургааль Тэр энэ тухайд Платоноос өөр байр суурь баримталж байсан ба сайн үйл бол хүний төрлөхийн шинж биш, олдмол зүйл гээд ѐс суртахууны хүмүүжлийн тухай асуудлыг дэвшүүлэн тавьсан. Тэрээр бүх сайн үйлийг 2 ангилсан. • Шудрага байдлын тухай сургааль Түүний үзлээр олон янзын сайн үйл дотроос бусад сайн үйлийг өөртөө агуулсан хамгийн сайн үйл бол шудрага ѐс юм. . Шудрага ѐсыг тогтоохын тулд төрийн бодлого, хууль ѐс зайлшгүй чухал. Тэр шудрага ѐсыг жигд тэнцүү байдал болохынх нь хувьд хуваарилалт ба тэгштгэлийн шудрага ѐс гэж ангилаад эхнийх нь геометрийн пропорцийн хоѐр дахь нь арифметикийн пропорцийн зарчмаар илэрдэг гэж үзсэн.Х
  • 7. Õè÷ýýëèéí òîâ÷ àãóóëãà • Íèéãìèéí àæëûí ìýðãýæëèéí ¿íýò ç¿éëèéí òóõàé • ¯íýò ç¿éë ¸ñ ç¿éí çàãâàðûí òóõàé /“Ìîíãîëûí íèéãìèéí àæèëòíóóäûí ¸ñ ç¿éí áàðèìòëàõ òºñºë”-èéí çàãâàð/ • Ìýðãýæëèéí ¸ñ ç¿éí çàð÷ìóóä • ¨ñ ç¿éí õî¸ðäìîë áàéäàë • ¨ñ ç¿éí êèíî ¿çýæ õýëýëöýõ 7
  • 8. Íèéãìèéí àæëûí ¿íýò ç¿éë • ¯íýò ç¿éë íü áèäíèé àìüäðàë, áóñàäòàé õàðèëöàõ õàðèëöàà, çàí ¿éë, èòãýë ¿íýìøëèéã çààæ ºãäºã. • Íèéãìèéí àæëûí ¿íýò ç¿éë íü ¸ñ ç¿éí õýì õýìæýýã òîãòîîõ ñóóðü áîëäîã. 8
  • 9. Íèéãìèéí àæëûí öºì ¿íýò ç¿éë¿¿ä ¯éë÷èëãýý Íèéãìèéí øóäàðãà ¸ñ Çàð÷èì÷ áàéäàë Õ¿íèé ÿçãóóð ýðõ àøèã, íýð òºð ×àäâàð ÷àäàìæ Õàìòà÷ áàéäàë 9
  • 10. ¯éë÷èëãýý Ìîíãîëûí íèéãìèéí àæèëòíóóäûí ¸ñ ç¿éí áàðèìòëàõ ä¿ðìèéí òºñ뺺ñ • Íèéãìèéí àæèëòàí ¿éë÷èëãýýã ¿ç¿¿ëýõäýý òýäíèé ººðñäèéí ñîíèðõîë äýýð òóëãóóðëàí, ìýðãýæëèéí óð ÷àäâàð ìýäëýãýýðýý ¿éë÷ë¿¿ëýã÷ýý ººðòºº òàòàí àæèëëàõ. Õ¿ì¿¿íëýãèéí òºëºº ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýõ ó÷èðòàé áºãººä ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èä ýäèéí çàñãèéí ñîíèðõîë òºð¿¿ëæ áîëîõã¿é • Íèéãìèéí àæèëòàí ¿éë÷èëãýý ýõëýõýýñýý ºìíº ¿éë÷ë¿¿ëýã÷äýý ÿìàð ÿìàð ¿éë÷èëãýý àâàõ áîëîìæ áàéãààã îéëãóóëñàí áàéõ • ªºðèéí ¿ç¿¿ëýõ ¿éë÷èëãýýíèé õýëáýð, ¿éë÷ëýõ õóãàöàà áîëîí ÿìàð íýã õÿçãààðëàëò, ñóë òàë áàéãàà ýñýõèéã îéëãóóëñàí áàéíà. • ¯éë÷ë¿¿ëýã÷òýé óóëçñàí òîõèîëäîë á¿ðòýý ÿìàð ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëñýí, ÿàæ ¿ç¿¿ëñýí, ÿìàð õÿçãààðëàãäìàë íºõöºë áàéäàë áàéñàí, ¿éë÷ë¿¿ëýã÷ ººðºº ÿìàð îéëãîëòòîé áàéãàà çýðãèéã òýìäýãëýõ ¸ñòîé. 10
  • 11. Íèéãìèéí øóäàðãà ¸ñ • Íèéãìèéí øóäàðãà áóñ áàéäëûã çîãñîîõûí òóëä ººð÷ëºëòèéã õèéõäýý ìýäýýëëèéã òýãø õ¿ðòýýæ óð ÷àäâàðàà äàé÷ëàí àæèëëàõ øààðäëàãàòàé. Íèéãìèéí àæèëòàí íü íèéãýìä ººð÷ëºëòèéã õèéõäýý ÿëàíãóÿà íèéãìèéí ýìçýã á¿ëãèéíõíèé òóñûí òóëä õèéíý. Ìîíãîëûí íèéãìèéí àæèëòíóóäûí ¸ñ ç¿éí áàðèìòëàõ ä¿ðìèéí òºñ뺺ñ • ßëãàâàðëàí ãàäóóðõàõ ÿâäëûã ýñýðã¿¿öýõ • ßëãààòàé áàéäëûã õ¿ëýýí çºâøººðºõ • ͺºöèéã øóäàðãà õóâààðèëàõ • Øóäàðãà áóñ áîäëîãî ¿éë àæèëëàãààòàé òýìöýõ • Ýâ íýãäýëòýé ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëàõ 11
  • 12. Õ¯ÍÈÉ ßÇÃÓÓÐ ÝÐÕ ÀØÈÃ, ÍÝРҪР• Íèéãìèéí àæèëòàí • ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ÿçãóóð ýðõ àøãèéã õ¿íäýòãýí á¿õ õ¿ì¿¿ñò àäèë òýãø õàíäàõ ¸ñòîé. Èíãýõäýý • õ¿í á¿ðèéí ÿëãààòàé áàéäàë, ¸ñ ç¿éí áîëîîä ñî¸ëûí õàíäëàãûã õ¿íäýòãýí ¿çýæ äýìæèõ • øèéäâýðëýõ ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëíà Ìîíãîëûí íèéãìèéí àæèëòíóóäûí ¸ñ ç¿éí áàðèìòëàõ ä¿ðìèéí òºñ뺺ñ Õ¿íèé ýðõèéã õ¿íäýòãýæ, ò¿¿íä ººðºº áèå äààæ ñîíãîëò õèéõ, øèéäâýð ãàðãàõ áîëîìæ îëãîõ ¯éë÷ë¿¿ëýã÷èéíõýý àøèã ñîíèðõîë õýðýãöýýã ººðèéí àøèã ñîíèðõîë õýðýãöýýíä íèéö¿¿ëýí àøèãëàæ áîëîõã¿é ¯éë÷ë¿¿ëýã÷òýé õîëáîîòîé ìýäýýëëèéí íóóöûã ÷àíä õàäãàëàí àæèëëàõ ¸ñòîé. 12
  • 13. ÕÀÌÒÀ× ÁÀÉÄÀË • Íèéãìèéí àæèëòàí õ¿ì¿¿ñ õîîðîíäûí õàðèëöààíä à÷ õîëáîãäîë ºã÷ áàéõ õýðýãòýé. Íèéãìèéí àæèëòàí õ¿ì¿¿ñèéí õàðèëöàà õîëáîîã áýõæ¿¿ëýõ, õóâü õ¿ì¿¿ñ, ãýð á¿ë, íèéãìèéí á¿ëã¿¿ä áîëîí áàéãóóëëàãûí íýãäìýë áàéäëûã ñàéæðóóëàõûã ÷àðìàéí àæèëëàíà. 13
  • 14. ÇÀÐ×ÈÌ× ÁÀÉÄÀË • Íèéãìèéí àæèëòíóóä èòãýæ áîëîõóéö áàéõ ¸ñòîé. Íèéãìèéí àæèëòíóóä ìýðãýæëèéíõýý ýðõýì çîðèëãî, ¿íýò ç¿éë, ¸ñ ç¿éí çàð÷èì áîëîí ñòàíäàðò, ïðàêòèê íºõöºë áàéäëàà ñàéí ìýääýã áàéõ, ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èä ¿éë÷ëýõäýý ¸ñ ç¿éí ¿¿ðýã õàðèóöëàãàäàà ¿íýí÷ øóäàðãà áàéõ ¸ñòîé. 14
  • 15. ×ÀÄÂÀÐ ×ÀÄÀÌÆ • Íèéãìèéí àæèëòíóóä ÿìàð Ìîíãîëûí íèéãìèéí àæèëòíóóäûí ¸ñ ç¿éí áàðèìòëàõ ä¿ðìèéí òºñ뺺ñ • Íèéãìèéí àæèëòíóóä ººðèéí ¿éë ÷ íºõöºëä ìýðãýæëèéí äàäëàãà òóðøëàãàà ºñãºí àæèëëàãààíä çàéëøã¿é õýðýãòýé ìýäëýã, ÷àäâàð, äàäàë ä¿éã ýçýìøèæ ò¿¿íèéãýý õºãæ¿¿ëæ íýìýãä¿¿ëæ, ïðàêòèê ÷àäâàðàà íýìýãä¿¿ëæ • áàéõ ¸ñòîé. Íèéãìèéí àæèëòíóóä øóäàðãà áàéõ. Íèéãìèéí àæèëòàí ¿íýí÷ýýð àæèëëàõ ¸ñòîé • Íèéãìèéí àæèëòíóóä ººðèéí ººðèéí ñàëáàðòàà òóðøëàãûã õ¿ì¿¿íëýã áóñ ÷àäâàðëàã ïðàêòèê çîðèëãîîð òóõàéëáàë àøèãëàæ áîëîõã¿é ¿éë÷èëãýýã ¿ç¿¿ëýõ • Íèéãìèéí àæèëòàí íü ºíäºð áºãººä ººðèéí ìýäëýã òºâøèíãèéí ìýðãýæëèéí äàäëàãààð òóðøëàãàà áàéíãà õàíãàæ, íèéãìèéí õ¿ðýýíä ñóð÷ áóé îþóòíóóäàä øèíý øèíý ïðàêòèê õºãæ¿¿ëíý. ìýäëýãèéã îëãîõûí òóëä íèéãìèéí àæëûí ñóðãóóëèóäòàé õàìòðàí àæèëëàõàä áýëýí áàéõ øààðäëàãàòàé 15
  • 16. Íèéãìèéí õàëàìæèéí òóõàé øèíý õóóëèàñ • 10.3.6-ä íèéãìèéí àæèëòíû ìýðãýæëèéí ¸ñ ç¿éí õýìæýýã ñàõèí áèåë¿¿ëýõ ¿¿ðýãòýé ãýæ çààñàí áàéäàã. • 10.4.4 –ò Ìýðãýæëèéí ¸ñ ç¿é, ýðõ ¿¿ðýãò íü áîëîí ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èä õàðø ¿éëäýë õèéõýýñ òàòãàëçàõ ýðõòýé ãýæ çààæýý. Äýýðõ çààëòóóä íü ìýðãýæëèéí ¸ñ ç¿éí õýìæýý, ò¿¿íèéãýý áèåë¿¿ëýõ ¿éë àæèëëàãààã íèéãìèéí àæèëòàí ÿâóóëàõ õýðýãòýéã èëýðõèéëæ áàéíà. 16
  • 17. III.Ìýðãýæëèéí ¸ñ ç¿éí îíöëîã çàð÷ìóóä • Íèéãìèéí àæëûí ìýðãýæèëòí¿¿äýä ¿éë àæèëëàãààòàé íü õîëáîîòîé ¸ñ ç¿éí òîäîðõîé áóñ çºð÷èë ãàð÷ èðäýã áºãººä ¿¿íèéã ¸ñ ç¿éí çàð÷èì ä¿ðìýýð çîõèöóóëàõ øààðäëàãàòàé áîëäîã. • Çàð÷èì ä¿ðì¿¿ä íü ¸ñ ç¿éí õýì õýìæýýíä àíõààðëàà õàíäóóëàõ áºãººä ýíý íü íèéãìèéí àæèëòíû õàðèóöàõ ÷àäâàðûã îëîí íèéòèéí ºìíº èëýðõèéëæ áàéäàã. 17
  • 18. ¨ñ ç¿éòýé õîëáîîòîé ¿éë àæèëëàãààíû õóóëèéí çààëò 35-ð ç¿éë 1 35-ð ç¿éë 4 35-ð ç¿éë 2 35-ð ç¿éë3 Äýýðõ õóóëèéí çààëò íü íèéãìèéí àæèëòíóóäûí ¸ñ ç¿éòýé õýðõýí õîëáîãäîõ âý? 18
  • 19. Íèéãìèéí õàëàìæèéí àæèëòíóóäûí ¸ñ ç¿éí õýì õýìæýýíèé ¿íäýñ íü • ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéã çºâ òîäîðõîéëîõ, • òýäíèéã õàëàìæèéí ¿éë÷èëãýýíä õàìðàãäàõ áîëîìæîîð õàíãàæ ºãºõ, • òýäíèé ººðñäèéí íººö áîëîëöîîíä òóëãóóðëàí àæèëëàõ çýðýã íü áîëíî ãýæ ¿çýæ áîëíî. 19
  • 20. Ìýðãýæëèéí ¸ñ ç¿éí êîäåêñò íèéãìèéí àæëûí ¸ñ ç¿é ¯éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ºìíº õ¿ëýýõ ¸ñ ç¿éí õýì õýìæýý, Íèéãìèéí àæëûí ìýðãýæëèéí ºìíº õ¿ëýýõ ¸ñ ç¿éí õýì õýìæýý Áàéãóóëëàãûí ºìíº õ¿ëýýõ ¸ñ ç¿éí õýì õýìæýý Ìýðãýæèëòí¿¿äèéí ºìíº õ¿ëýýõ ¸ñ ç¿éí õýì õýìæýý 20
  • 21. 1. ¯éë÷ë¿¿ëýã÷òýé àæèëëàõàä áàðèìòëàõ õýì õýìæýý • ×èí ñýòãýëýýñýý õàíäàõ • Õóâü õ¿íèé îíöëîãèéã õàðãàëçàí àæèëëàõ • ¯éë÷ë¿¿ëýã÷èä õîð õºíººë ó÷ðóóëàõã¿é áàéõ • Øóäàðãà ¸ñûã áàðèìòëàí àæèëëàõ • Íèéãìèéí àæëûí áîëîí áóñäûí ¸ñ ç¿é, øààðäëàãàä íèéö¿¿ëýí ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýõ • Ìýäýýëëèéã õóðèìòëóóëæ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ìýäýýëëèéí íóóöûã õàäãàëàõ. 21
  • 22. 1. ¯éë÷ë¿¿ëýã÷òýé àæèëëàõàä áàðèìòëàõ õýì õýìæýý • Ìýäýýëëèéã õóðèìòëóóëæ áóñàäòàé õóâààëöàõ íü ìýðãýæëèéí àæëûí õ¿ðýýíä ÿâàãäàõ áºãººä èéíõ¿¿ õóâààëöàõ íü çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ãýäãèéã ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èä óðüä÷èëàí ìýäýãäýõ õýðýãòýé. • ¯éë÷ë¿¿ëýã÷ õàðèóöëàãà õ¿ëýýõ ÷àäâàðã¿é, ýñâýë áóñàä õ¿ì¿¿ñ áîäèò àþóë òóëãàð÷ áóé íºõöºëä ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èä óðüä÷èëàí ìýäýãäýëã¿éãýýð àëèâàà ìýäýýëëèéã òàðààæ ¿ë áîëíî. ¯éë÷ë¿¿ëýã÷ íü íèéãìèéí àæëûí õàâòàñò õýðýãò áóé ººðñäèéí òàëààðõ ìýäýýëëèéã ¿çýõ ýðõòýé. 22
  • 23. Ìýðãýæèë íýãòí¿¿äòýéãýý àæèëëàõàä áàðèìòëàõ ¸ñ ç¿éí õýì õýìæýý • Õ¿íäëýõ • Íóóöûã õàäãàëàõ • Ìýðãýæèë õîîðîíäûí õàìòûí àæèëëàãààã õàíãàõ • Ìýðãýæèë íýãòí¿¿äèéã õàìàðñàí çºð÷èëäººí • Ǻâëºëäºõ • ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéã øààðäëàãàòàéã ¿éë÷èëãýýíä òîäîðõîéëîõ • Áýëãèéí õàðèëöàà • Áýëãèéí õ¿÷èðõèéëýë • Ǻâëºëäºõ 23
  • 24. Áàéãóóëëàãàä áàðèìòëàõ ¸ñ ç¿éí õýì õýìæýý • Õàìãèéí îíîâ÷òîé õýì õýìæýý, ¿éë àæèëëàãààã áèé áîëãîõ ¿¿äíýýñ çºâ çîõèñòîé áîäëîãî æóðìûã õºãæ¿¿ëýõýä õóâü íýìýð îðóóëæ áóé áàéãóóëëàãûí ¿¿ðýã äààëãàâàð, çîðèëãûã õàðèóöëàãàòéãààð ã¿éöýòãýõ • Áîäëîãî æóðàì õýâøìýë ¿éë àæèëëàãààíä íààøòàé ººð÷ëºëòèéã õîëáîãäîõ áàéãóóëëàãûí øóãàìààð õèéõäýý ¿éë÷¿¿ëýã÷èéí ºìíº õ¿ëýýñýí ¿¿ðãýý ¿ë îãîîðîõ, õîëáîãäîõ øàòíû á¿õèé ë äàìæëàãûã ã¿éöýýãýýä òîäîðõîé àìæèëòàíä õ¿ðýýã¿é áîë äýýä øàòíû áàéãóóëëàãàä íü õàíäàõ áóþó ñîíèðõîë á¿õèé õ¿ì¿¿ñèéã ºðãºí õ¿ðýýòýé îðîëöóóëæ àñóóäëûã äàõèí òàâèõ 24
  • 25. Áàéãóóëëàãàä áàðèìòëàõ ¸ñ ç¿éí õýì õýìæýý • ¯éë÷èëãýý ò¿¿íèé ÷àíàðò áàéíãà õÿíàëò òàâèõ çàìààð íèéãìèéí àæèëòíóóäûí ¿éë àæèëëàãààíû ýöñèéí ¿ð ä¿íã áàòàëãààæóóëæ íèéãýì ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ºìíº õ¿ëýýñýí ¿¿ðýã õàðèóöëàãûã ºíäºðæ¿¿ëýõ • Áîäëîãî, æóðàì, õýâøìýë ¿éë àæèëëàãàà íü íèéãìèéí àæëûí ¸ñ ç¿éí çàð÷ìóóäòé èëò çºð÷èëäºæ áóé òîõèîëäîëä ¸ñ ç¿éä íèéöýõã¿é ç¿éëñèéã ¸ñ ç¿éä íèéöýõ á¿õèé ë àðãà çàìààð ýöýñ áîëãîõ 25
  • 26. Ìýðãýæëèéí òàëààð áàðèìòëàõ ¸ñ ç¿éí õýì õýìæýý • ªºðèé㺺 ìýðãýæëèéí õóâüä õºãæ¿¿ëýõ • Ìýðãýæëèéí ¿íýò ç¿éëñ, ¸ñ ç¿éí çàð÷èì ìýäëýã àðãà áàðèëûã áàðèìòëàõ • ªºðèéí ìýðãýæëèéã øóäàðãà áóñ ø¿¿ìæëýëýýñ õàìãààëàõ • Øèíýýð óðãàí ãàð÷ áóé õýðýãöýýíä íèéöñýí øèíý õàíäëàãà àðãà áàðèëûã õºõ¿¿ëýí äýìæèõ • ªºðèéí ìýðãýæëèéí ò¿¿õòýé õîëáîîòîé îíîë àðãûã á¿òýýë÷ýýð àøèãëàæ ø¿¿ìæëýëòýé õàíäàõ ¸ñòîé. • Íèéãìèéí àæëûí ìýðãýæëèéí ò¿âøèíã ñàéæðóóëàõ òàëààð òîãòìîë àæèëëàõ ¸ñòîé. 26
  • 27. ¨ñ ç¿éí õî¸ðäìîë áàéäàë ¯¿íä íýã òàëààñ  ªºðèé㺺 òîäîðõîéëîõ áà íºãºº òàëààñ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ÿçãóóð ýðõ àøãèéã àæèëòàí õýðõýí õ¿ëýýí àâ÷ áàéãàà áàéäàë  Íóóö õàäãàëàõ áà ñàíóóëàõ,  Áàéãóóëëàãûí áîäëîãî áà ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ÿçãóóð ýðõ àøãèéã àæèëòàí õýðõýí õ¿ëýýí àâ÷ áàéãàà áàéäàë,  Áàéãóóëëàãûí áîäëîãî áà ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí õàìãèéí ÷óõàë õýðýãöýý ãýñýí çàð÷ìóóäûí õîîðîíä õî¸ðäìîë áàéäàë ãàð÷ áîëîõ þì. 27
  • 28. ¯éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ñîíèðõîë áà íèéãìèéí øóäàðãà ¸ñíû òºëººõ ¿¿ðýã » Êåéñ ¹1 Ìàíàé íóòàã õîéãóóðàà ºíäºð óóëòàé òýíäýýñ ìàíàé íóòãèéíõàí ò¿ëøýý áýëäýæ àìüäàðäàã. Ñ¿¿ëèéí æèëä ìàíàé íóòãèéí óóë ìîäã¿é áîëæ áàéãàà. Áèä áàéãàëü õàìãààëàõ ¿éë àæèëëàãààã ÿâóóëäàã áîëîâ÷ ¿íýõýýð àìüäðàëûí áîëîìæã¿é , ìîä òýýâýðëýõýýñººð àðãàã¿é õ¿ì¿¿ñ èõ áàéäàã ó÷ðààñ áè þó ÷ õýëæ ÷àääàãã¿é. ¯éë÷ë¿¿ëýã÷äèéãýý áîäîõîîð çºâøººð캺ð áàéäàã ÷ ÿàõàà ìýääýãã¿é. Õàëàìæèéí àæèëòàí Á 28
  • 29. Èë¿¿ õóâààðèëàõ áà àäèë òýãø õóâààðèëàõ • Îðîí íóòãèéí õàëàìæèéí àæèëòíóóäàä ºðõ òîéëãîéëñîí ýìýãòýé÷¿¿äèéí íýã ºðõºä 6 õèë áóäàà ºãºõ äààëãàâàð íîîãäæýý. Äýýðýýñ çààõäàà íýã ºðõºä 6 êã-èéã ºãºõ ¸ñòîé ãýæ çààñàí ò¿¿íèéã õàëàìæèéí àæèëòàí õýðõýí ºãºõ âý ãýäýãò ýðãýëçñýí. Ó÷èð íü çàðèì ºðõ òîëãîéëñîí ýìýãòýé÷¿¿ä 2 õ¿¿õýäòýé áàéõàä çàðèì 8 õ¿¿õýäòàé áàéõ òîõèîëäîë áàéñàí • Ò¿¿íèéã íèéãìèéí àæèëòàí õýðõýí õóâààðèëàõ âý? • á¿ãäýä íü àäèë ºãºõ ¿¿ ýñâýë õýðýãöýýíä íü òóëãóóðëàí ººð ººðººð ºãºõ ¿¿ • Ìàòåðèàëëàã òóñëàìæààñ ººð ¿éë÷èëãýýã ÷ ¿¿íòýé àäèë õ¿ðãýæ áàéõ óó? 29
  • 30. Íóóö õàäãàëàõ áà ñàíóóëàõ Êåéñ • Íèéãìèéí àæèëòàíä íýãýí ýìýãòýé õàíäàæ èðæýý. Òýðýýð íºõºð íü ººðèéã íü õàðäàæ çîääîã òàëààð ÿðèàä ÿâñàí. Äàðàà èðýõäýý ò¿¿íèé í¿¿ðýíä îëîí ñîðâè òîãòîæ õºõºð÷ýý. Áàñ í¿ä íü øèð¿¿í õºäëºõººð àÿãàíààñàà ìóëòðààä ãàðààä áàéäàã áîëñîí ãýæ õýëæýý. Òýð òàíûã ýíý òóõàé ø¿¿õèéí áàéãóóëëàãàä ìýäýãä¿¿ëýõèéã õ¿ñýýã¿é. Ǻâõºí òàíüä èòãýæ ñýòãýëýý óóäàëæ ÿðèõûã õ¿ñ÷ áàéíà. Òà ò¿¿íèé íºõðèéã öàãäààä ìýäýãäýõ ¿¿? 30
  • 31. ¯éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ãîë ñîíèðõëûã õàðãàëçàõ áà áàéãóóëëàãûí ºìíº õ¿ëýýñýí ¿¿ðýã Êåéñ • Íèéãìèéí àæèëòíààñ ñýòãýë ç¿éí çºâëºãºº àâäàã ¿éë÷ë¿¿ëýã÷ ººðèéí ä¿¿ãýý òàíèàñ ñýòãýë ç¿éí çºâëºãºº àâàõóóëàõûã õ¿ñ÷ýý. Òàíû àæèë à÷ààëàë èõòýé áàéãàà Òà ä¿¿ä íü çºâëºãºº ºãºõèéã çºâøººðºõ ¿¿? Ǻâøººðºõã¿é òîõèîëäîëä ¿éë÷ë¿¿ëýã÷ òàíòàé õàðüöàõã¿é áîëáîë òà ÿàõ âý? 31