Dezinfekcija, dezinsekcija i deratizacija

1. DEZINFEKCIJA, DEZINSEKCIJA
I DERATIZACIJA
PREDMET: EPIDEMIOLOGIJA
PROFESOR: DR SONJA PRALICA
RAZRED: II6
BROJ ČASA: 29.

2. DEZINFEKCIJA
• DEZINFEKCIJA PREDSTAVLJA SKUP MJERA ZA DJELIMIČMO UKLANJANJE ILI
UNIŠTAVANJE MIKROORGANIZAMA IZ SPOLJAŠNJE SREDINE ILI SA POVRŠINE
TIJELA (STERILIZACIJA JE POTPUNO UNIŠTAVANJE MIKROORGANIZAMA)
• DEZINFEKCIJA MOŽE BITI:
- PREVENTIVNA DEZINFEKCIJA
- DEZINFEKCIJA U TOKU BOLESTI
- ZAVRŠNA DEZINFEKCIJA

3. DEZINFEKCIJA
• PREVENTIVNA DEZINFEKCIJA SE VRŠI PRIJE NEGO ŠTO NASTANE BOLEST, S CILJEM
NJENOG SPREČAVNJA
• REDOVNO SE PROVODI DEZINFEKCIJA RUKU, MEDICINSKIH INSTRUMENATA,
RADNIH POVRŠINA, PREHRAMBENIH PROIZVODA, A VRŠI SE U ZDRAVSTVENIM
USTANOVAMA, JAVNIM KUPATILIMA, BAZENIMA, ŠKOLAMA, VRTIĆIMA I OSTALIM
MJESTIMA JAVNOG OKUPLJANJA
• DEZINFEKCIJA U TOKU BOLESTI SE RADI S CILJEM SPREČAVANJA DALJEG ŠIRENJA
BOLESTI
• PODRAZUMIJEVA DEZINFEKCIJU SEKRETA I EKSKRETA PACIJENATA, PROSTORIJE U
KOJOJ BORAVI I SVIH POVRŠINA SA KOJIMA DOLAZI U KONTAKT
• ZAVRŠNA DEZINFEKCIJA SE PROVODI NAKON OZDRAVLJENJA, SMRTI,

4. DEZINFEKCIJA
• DEZINFEKCIJA MOŽE BITI:
- MEHANIČKA – ČIŠĆENJE, RIBANJE, PRANJE, ČETKANJE, PROVJETRAVANJE,
TREŠENJE...
- FIZIČKA – SPALJIVANJE, PROKUHAVANJE, PEGLANJE, SUVI STERILIZATOR,
AUTOKLAV, UV I IC ZRACI...
- HEMIJSKA – KISELINE, BAZE, OKSIDACIONA SREDSTVA (VODONIK-PEROKSID;
HIDROGEN), PREPARATI HLORA, JODA, SREBRA, ALKOHOLI, FENOLI,
FORMALDEHID...

5. DEZINSEKCIJA
• DEZINSEKCIJA JE SKUP MJERA I POSTUPAKA KOJIM SE UNIŠTAVAJU INSEKTI
• JEDNA JE OD OSNOVNIH MJERA ZA SPREČAVANJE I SUZBIJANJE BOLESTI KOJE
PRENOSE VEKTORI – TRANSMISIVNE ZARAZE
• MOŽE BITI:
- PROFILAKTIČKA – ZA SPREČAVANJE I SUZBIJANJE ZARAZE
- PROTIVEPIDEMIJSKA – ZA SUZBIJANJE EPIDEMIJE

6. DEZINSEKCIJA
• TAKOĐE, DEZINSEKCIJA MOŽE BITI:
- MEHANIČKA – TREŠENJE, ČETKANJE, PRANJE, RIBANJE
- FIZIČKA – SPALJIVANJE, VREO VAZDUH, VODENA PARA, ISKUHAVANJE, RADIOAKTIVNI
ZRACI
- HEMIJSKA, POMOĆU HEMIJSKIH SREDSTAVA KOJA MOGU DJELOVATI PREKO
DIGESTIVNOG I RESPIRATORNOG TRAKTA INSEKATA, ILI PUTEM DODIRA
*REPELENTI SU SUPSTANCE KARAKTERISTIČNOG MIRISA KOJE ODBIJAJU INSEKTA OD
ČOVJEKA. NAJČEŠĆE SU TO RAZNA ETERIČNA ULJA, A DOLAZE U OBLIKU KREME, MASTI
I TEČNOSTI ZA MAZANJE OTKRIVENIH DIJELOVA TIJELA, ODJEĆU I RUBLJE
*ATRAKTANTI DJELUJU SUPROTNO, TJ. KORISTE SE KAO DODATAK MAMCIMA ZA
PRIVLAČENJE INSEKATA

7. DERATIZACIJA
• DERATIZACIJA JE SKUP MJERA ZA BORBU PROTIV GLODARA KOJI IMAJU
EPIDEMIOLOŠKI ZNAČAJ ZA ČOVJEKA
• MOŽE BITI:
- PROFILAKTIČKA – ZA SPREČAVANJE ISHRANE GLODARA
- MJERE ZA SUZBIJANJE KOJIMA SE UNIŠTAVAJU GLODARI

8. DERATIZACIJA
• TAKOĐE, MOŽE BITI:
- MEHANIČKA – RAZNE MIŠOLOVKE KLOPKE, GIPS...
- BIOLOŠKA (MAČKE, PSI, LASICE, TVOR...)
- HEMIJSKA (RODENTICIDI) – KOJI MOGU BITI U VIDU MAMACA KOJI SE MIJEŠAJU SA
HRANOM ILI VODOM (NAJČEŠĆE IMAJU U SEBI ANTIKOAGULANSE) ILI GASOVITI
RODENTICIDI ZA MASOVNO UNIŠTAVANJE GLODARA U VELIKIM PROSTORIJAMA
ILI NA POLJIMA