1.
FMP EĞİTİMİ
2.BÖLÜM
Esat BAŞARAN

2.
DERS 4
FMP TERAPISTINDE ARANAN ÖZELLİKLER VE BAZI TEKNİKLER
21.01.2023

3.
21.01.2023

4.
21.01.2023
-Danışan değil aileyi merkeze alması
-Aileyi yetiştirebilecek Bilişsel ve mesleki bilgi ve tecrübeye
sahip olması
-Negatif döngü ve önyargıları kırması
-Yönlendirici ve teşvik edici olması
-Yeni beceriler kazandırabilmesi
-Her değişimin önce kendinden başladığını kabul eder.
-Değişim merkezden başlar ve sonra karşı taraftan beklenir.
-İyi ya da kötü davranışların olumlu ya da olumsuz sonuçlarını görür. Bunun ailedeki
etkisini bilir.
-Bilişsel Müdahale
-Her çözüm ve ilkenin zihinde bir mantık kalıbından çıkması gerekir, bunun içinde olumlu
düşünce ve iyi niyet şarttır

5.
21.01.2023
-İletişim Eğitimi
-FMP tekniğinin en önemli kısmı iletişim becerilerindeki yanların keşfedilip doğrularıyla
değiştirilmesidir.
-Süreli iletişim eğitimi, beden dili ve öfke kontrolü, cinsel eğitim ve kadın erkek psikolojisi
gibi konular FMP terapisi sürecinde öğretilir.
-FMP sürecinde aynı zamanda çocuk ve ergen psikolojisi ve eğitimiyle ilgili ipuçları verilir.

6.
DERS 5
FMP TERAPİSİNDE SEANSLAR
21.01.2023

7.
21.01.2023
İLK SEANS
-FMP terapisti ile ebeveynler arasındaki ilk görüşme.
-Aile öyküsü ve ilişki tarihçesi
-Problem tespiti
-FMP kuramıyla aile içi eğitim ve iletişim çözüm tekniklerinin öğretilmesi. Bu eğitim sürecini
terapi sürecinde aile içinde yapılacak eğitim ve terapistin belli geribildirimlerden sonra
yapacağı tespitler belirler. Zira eğitici FMP iki yönlüdür;
-Birinci yönü ailenin babanın öncülüğünde kendi kendini eğitmesi,
-İkinci yönü ise, terapistin belli geribildirimlerden sonra tespit ettiği eksiklere göre
yapılacak eğitim.

8.
21.01.2023
İKİNCİ SEANS
-Ebeveynler ve ergen çocuklarla tek tek görüşme
-Aile özgeçmişi (kısa)
-Bireysel psikopatoloji
-Cinsel uyumsuzluk konularının belirlenmesi
-Bilişsel ve davranışsal yapı genetiği
-Çifte FMP terapisini anlatma ve uygunluklarını denetleme
ÜÇÜNÇÜ SEANS
-FMP terapisti ile aile üyelerinin ilk görüşmesi
-Aileyi toplu bilgilendirme, güçlü ve zayıf yönlerini toplantı süreç, özellik ve kurallarını anlatma
DÖRDÜNCÜ SEANS
-Ailenin babanın kontrolünde ilk deneme toplantısını yapması.
(Bu ilk görüşmeye FMP terapisti gözlemci olarak katılabilir.)
Bu süreçte babanın FMP içeriğiyle ilgili bilgi vermesi. Ailenin ortak logo ve değerlerinin
belirlenmesi, bu süreç FMP’ nin ayırıcı özelliğidir.

9.
DERS 6
FMP TOPLANTISINDA PROBLEM ÇÖZME SÜREÇLERİNDEN BAZILARI
21.01.2023

10.
21.01.2023
-Terapist problem davranışların algısal nedenlerini inceleyerek ebeveynlerin düşünce stil
ve kalıplarını belirler.
-Çiftlerin birbirlerinin tutum ve davranışlarından çıkarttıkları mesajları ve bu mesajların
karşı tarafta meydana getirdiği bilişsel ve davranışsal etkinin yansıtılması.
-Stres düzeyi yüksek çiftlerde, sorunların veya problem doğuran davranış ya da
tutumların negatif sonuçlarını çiftlere yüzleştirme ya da imgeleme yöntemiyle
gösterilmesi.

11.
21.01.2023
Toplantı aşamasına gelinceye kadar FMP’ nin ilk ve genel aşamalarının uygulanmış
olması ayrıca aile logo tasarım ve sembolleştirme aşaması ile aidiyet tekniklerinin
geçilmiş olması gerekir.
-Problem çözme basitten zora doğru
-Problem tanımı
-Beyin fırtınası
-Anı paylaşımı (her birey için ayrı ayrı)
-Duygu öğrenimi geribildirim
-Çatışmayı azaltma

12.
21.01.2023
-Olumlu imgelem
-Yeniden yapısal çözüm
-Geribildirim
-Toplantı tutanağı tespit ve yazımı
-Aile anayasası
-Toplantı gün ve yeni tarihin belirlenmesi
-FMP toplantısının belli periyodlarla, FMP danışanıyla yapılıp değerlendirme yapılması
Genel anlamda FMP’ nin konusu aile olduğuna göre, bizim görevimiz de aile üzerinde
planlanan, ailenin kendi içerisinde sorunlarını konuşup çözebilen, belli bir olgunluğa
erişmiş, kısaca aile olmanın bilincine varmış birer topluluk olmalarını sağlamak olmalıdır.
Bunu tanımlandırmak istediğimizde ise en genel manada FMP’ nin amacı aile bilinci
oluşturmaktır diyebiliriz.

13.
DERS 7
FMP KURAMINDA AİLE BİLİNCİ
OLUŞTURMAK
21.01.2023

14.
21.01.2023
Hayatında doyum sağlamış kişilerin en belirgin ortak özellikleri, kendilerinin dışında bir
konuya güçlü bir ilgi duyabilmeleridir. Bu bir iş, bir fikir, bir aile, başka insanlar veya
sosyal amaçlı bir konu olabilir.
Araştırmalar, hayatında en fazla doyum sağlamış ve uzun ömürlü olan kişilerin, evliler
olduğunu gösteriyor.
En bezgin en sıkılgan ve en huzursuzlar ise, hiç evlenmemiş ve evlenmeden yaşlanan
kimselerdir.
Ama her evlilik mutluluk vermiyor. Mutluluk yolunu bulmuş kişiler genellikle sağlıklı,
geliştirici ve örnek ailelerde yaşıyor. Tabii ki bu aileler tesadüfen oluşmuyor. Onları
güçlü hale getiren temel yapıtaşları vardır.
Aile, bütün toplumlarda bulunan sosyal bir sistemdir. Toplumdaki sosyal değerlerin
kökleri aile içine doğru uzanır. Aile, insan hayatının her alanında gücünü gösteren
sosyal bir grup ve kurumdur.

15.
21.01.2023
Aile nüfusu yenileme, milli kültürü aşılama, çocukları sosyalleştirme, birliği sağlama
fonksiyonlarına sahip; biyolojik ya da psikolojik yönden bireyleri tatmin edebile, toplum
tarafından onanmış temel bir sosyal birimdir.
Aile her şeyden önce bir iletişim sistemidir. İki insan birbirlerinin farkına vardıkları anda
iletişim başlar. Gerçek iletişim bir kimsenin iç dünyasının bir başkasının iç dünyasına
ulaştırılmasıdır.
Başka bir deyişle kalbin kalbe ulaştırılmasıdır. Kalbin kalbe ulaşması ise, en güzel şekilde
aile ortamında gerçekleşir.

16.
21.01.2023
Bu tanımdan ailede dört grup ihtiyacın karşılandığını çıkarabiliriz:
1.Maddi ihtiyaçlar:
Bedenin ihtiyaçları;
-Barınma
-Sağlık ve
-Ekonomik ihtiyaçlar bu gruba girer.
Zayıf ailelerde bireyler, ihtiyaçlarından birini abartarak diğer ihtiyaçlara körleşirler.
Bu dengesizlik de onları güçsüzleştirir.
2.Sosyal ihtiyaçlar:
-Sevme
-Sevilme ve
-Bir gruba ait olma gibi kalple ilişkili ihtiyaçlardır.
Sevgi ihtiyacı en güzel şekilde ailede karşılanır.
Sağlıklı ailelerde bireyler arasında gerçek sevgi hissedilir. Gerçek sevgide, karşılık
beklenmeden birbirine destek verme ve geliştirme esastır.

17.
21.01.2023
3. Zihinsel ihtiyaçlar:
Sağlıklı ailelerde fertlerin
-Bilme
-Öğrenme
-Anlama ve
-Tartışma gibi zihinsel ihtiyaçları en güzel şekilde karşılanır.
Bu ailelerde, üyeler öğrendiklerini birbirleriyle paylaşırlar. Sağlıklı aile bireylerinin en keyif
aldıkları zaman dilimleri beraber kitap okuma ve okuduğunu tartışma, seminerleri takip
etme, tiyatroya gitme ve sonra oyunu tartışma anlarıdır.

18.
21.01.2023
4. Manevi ihtiyaçlar:
Sağlıklı ailelerde, belli zamanlarda birlikte kutsal metinler okunur, dua edilir ve
meditasyon yapılır. Birlikte ibadet etmek ve ruhsal bakımdan dinlendirici
faaliyetlerde bulunmak büyük bir huzur kaynağıdır.
Bireyler, ruhsal doyumun büyük kısmına ailede ulaşırlar. Özellikle maddi ihtiyaçlar
karşılandıktan sonra insan, evrenin tümü içinde kendi hayatına bir anlam bulma,
hayırla anılma ve başkalarının hayatını geliştirme gibi faaliyetlere yöneliyor.
Bu ihtiyaçların tümü, ancak sağlıklı ideal ailelerde karşılanır. Ama tarihte ve
günümüzde ideal aileyi bulmak çok zor.
Aileyi daha yakından tanımak için 100 yıl öncesinin ailesiyle günümüzün ailesinin
küçük bir karşılaştırmasını yapabiliriz.
Bundan yaklaşık 100 yıl önce Türkiye'de ve dünyanın gelişmiş ülkelerinde erkeklerin
dünyasıyla kadınların dünyası birbirinden çok farklıydı.

19.
21.01.2023
Bu yıllarda erkekler, her bakımdan kadınlardan güçlü olduklarını iddia ediyorlardı.
Fiziksel, zihinsel ve cinsel bakımdan güçlü olduğuna inandırılan erkek, verilen rolü
yapmak için kadınlara karşı baskı ve sertliğe dayanan güç gösterilerinde bulunuyordu.
Zaman zaman kendi duygularını bastırıyor, zihinsel ve fiziksel gücünü abartıyordu.
Ama bu yol onu duygusal bakımdan yorgun düşürerek hastalıklara yatkın hale getirmiştir.
Yapılan istatistiklere göre, Sanayi Devrimi'yle birlikte erkekler kadınlardan daha çabuk
ölüyor. Bu yıllarda kadınlar yumuşaklığı, neşeyi, çocuk doğurmayı ve çocuğa bakmayı,
kocaya hizmeti, iyi yemek pişirmeyi ve iyi hizmet etmeyi ön plana alıyorlardı.
Kadının dünyasını evi, eşi ve çocukları dolduruyordu.
Evlenmemek veya dul kalmak kadın için çok kötü bir durumdu.
Bu yüzden çoğu kadın, evlenmek için zihinsel becerilerini gizliyor veya bastırıyordu.
Çünkü o zamanki inanışa göre, erkekler zeki kadınlarla evlenmek istemezdi (Satir, )
1900 yıllarında erkekler baskın, kadınlar da hizmetkår gibi görülüyordu. Kadın-erkek
arasındaki ilişkiler ödül ve tehdide dayanıyordu.

20.
21.01.2023
O zamanların dünyasında insanların duygu ve düşüncelerine fazla önem verilmiyordu.
Hatta insanlar kendilerine mutlu olup olmadıklarını bile sormuyorlardı. Herkes rolünü
doğru yapmaya çalışıyordu. Bugünün insanı ise, mutluluğu sağlık ve güç açısından ön
planda tutmaktadır.
Günümüzde genel olarak aile fertleri kendilerini birinci sınıf olarak hissetmektedir.
Aile bireylerinin takım halinde çalıştığı, birbirlerine karşı açık olduğu, bireysel farklılıklara
saygı gösterildiği ve bireylerin birbirlerini eşsiz varlıklar olarak gördüğü aileler örnek aile
olarak kabul edilmektedir.
Geliştirici aile denilen bu tür sosyal birimlerde sorunlar ve çatışmalar, gelişim için bir fırsat
olarak görülmektedir.
Artık insanların birbirlerine güçle, diktatörlükle ve boyun eğmeyle bağlanma dönemi
geride kalmıştır.
Bugünün ailesinde bireyler birbirlerine işbirliğiyle, seçimlerle, teşvik edici liderlikle, tam
insan olma isteğiyle ve anlayışla bağlanma eğilimi içindedirler. (Satir,)

21.
21.01.2023
Aileyi tarif etmek için bu değişimin bilincinde olmak zorundayız.
Aile geliştirici ve eğitici olursa, sorumluluk sahibi bireyler yetiştirecek, iyi insan olmayı ön
plana çıkaracak ve sevgi saygı kültürü oluşturacaktır.
Sağlam bir aile yapısına sahip toplumları yıkmak çok zordur.
Aileleri sosyal ve kültürel değişmelere karşı dayanıklı olan toplumlar, kolay kolay büyük
sarsıntılara uğramazlar.
İnsan vücudundaki hücreler nasıl ki bağımsız yaşayamaz, mutlaka bir bedenin
bütünlüğüne ihtiyaç duyarlarsa, fertler de toplumdan bağımsız yaşayamazlar.
Fertler önce ailelerde sıkı şekilde birbirlerine bağlanırlar.
Ailenin etkileme kudretine, aktifliğine, kontrol ediciliğine, ve otoritesine ailenin gücü
denir.
Aile bu gücünü yapıcı olarak da kullanabilir, yıkıcı olarak da.
Acaba aile kendini, içinde bulunduğu ortamı ve başka insanları ne kadar kontrol
edebilir? Bu kontrol etme gücünü nasıl kullanabilir?

22.
21.01.2023
Aile, toplumların çekirdeği ve özüdür.
En büyük gücünü, insan türünü üretmesinden ve devam ettirmesinden alır.
Aileyi güçlü kılan bir başka faktör de ekonomi, eğitim, ahlak ve din gibi temel
kurumların kaynağını oluşturmasıdır.
Çocukların kişiliği ve geleceği aile tarafından oluşturulur.
Aile geçimsizliklerinin ve boşanmaların çocukların başarısı üzerinde büyük etkisi vardır.
Boşanmış aile çocuklarında, okul başarısı düşmektedir.
Ayrıca boşanmış aile çocuklarında gerginlik saldırganlık, kıskançlık, öfke, nefret ve
bozuk arkadaş ilişkisi gibi olumsuz duygu ve davranışlar görülmektedir (Elmacıoğlu, s
103).
Bu çocuklar, genel olarak hayata sadece kendi bakış açılarından bakmaktadırlar.
Oysa güçlü aileler, çocuklarına kendi bakış açıları kadar, karşı tarafın bakış açısından
da bakmasını, yani empati yapmalarını öğretmektedirler.

23.
21.01.2023
Hayat taşlı bir yolda yürümeye benzer.
Bu yolda yürürken ileriye doğru baktığımızda, yol gözümüzde büyür ve bu işi başarıp
başaramayacağımızdan endişe ederiz.
Geri bakınca da daha önce neden yürümeye başlamadık diye pişmanlık duyarız,
yol aldıkça yorulur ve karşılaştığımız güçlükler sebebiyle cesaretimizi yitirebiliriz.
Yol dikleştikçe kendimizi daha çaresiz hissederiz. Eğer bu yolculukta kaygılarımızı,
yorgunluklarımızı ve can sıkıntılarımızı paylaşacağımız bir arkadaşımız olursa
rahatlarız.
Enerjisini bizimle paylaşan, düştüğümüz zaman ayağa kalkmamıza yardım eden,
aldığımız yaraları tedavi eden ve yolumuzu bulmamıza yardımcı olan bir yol
arkadaşı bulunmaz bir nimettir.
Evliliğin pek çok faydalarından biride, hiç ücret ödemeden her sorunumuzu
paylaşacağımız özel bir terapiste hayat boyu sahip olma imkanı tanımasıdır.

24.
21.01.2023
Her sosyal kurumumuz gibi, Türk ailesi de binlerce yılda oluşarak bugünkü seviyeye
geldi.
Aile yapımızı köy ailesi, şehir ailesi ve geçiş ailesi olmak üzere üç kısma ayırarak
inceleyebiliriz:
-Köy Ailesi
Az gelişmiş ülkelerin aile tipi olan köy ailesi, birkaç kuşağı aynı çatı altında tutan ve
aile bireyleri arasında hiyerarşi olan bir aile çeşididir. Köy ailesinde bireyler geleneksel
kalıplara uyarlar.
Aile fertleri arasında kuvvetli bir dayanışma vardır.
Anadolu köylerinde evlenen kişiler hemen aileyi terk etmez.
Adet ve geleneklerin rehberliğinde karşılıklı dayanışma içinde aile bir bütün olarak
varlığını sürdürür.

25.
21.01.2023
-Şehir Ailesi
Bu aile tipi, sanayileşme ile ortaya çıkan sosyal değişme sonucunda oluşmuştur.
Şehir ailesinde bireyler, ferdiyetçiliğe doğru adım atmışlardır.
Sanayileşme ve şehirleşme ile birlikte şehir ailesinde artış olmuştur. Şehirleşme ile
beraber sosyal kurallar ve kalıplar gelişmiştir.
Şehir nüfusunun günden güne çoğalmasıyla beraber iş bölümü ve ihtisaslaşma artmıştır.
Ayrıca bireyler bu süreçte şahsı hak ve hürriyetlerini geliştirmişlerdir.
Modernleşme adı altında Batı ailesinin yıkılmasına sebep olan alkol, uyuşturucu ve
cinsel sapmalar çeşitli şekilde Türk ailesini de etkilemektedir.
Şehir ailesi, köy ailesine göre üyelerine daha çok özgürlük tanımaktadır.

26.
SATİRİN AİLE TERAPİSİNDE TEMEL HEDEFLER:
◦ -Danışanlarla daha iyi bağlantı ve ilişki kurmak,
◦ - Onların iletişim ve başa çıkış örüntülerini
tanımlamak,
◦ -Danışanların aile haritasını hazırlamayı ve onların
ortaya çıkan işlevsel olmayan kişisel ve aile
dinamiklerini yüzeye çıkarmak,
◦ - Satır canlandırma (sculptıng) tekniğini kullanarak
aile üyeleri arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmak,
◦ -Yaşantısal deneyimlerle bireye ait başa çıkış
örüntülerini hakkında farkındalık yaratmak,
◦ -İletişimde derinlik kazandıran Satir yöntemleri
uygulayabilmek için iyi bir terapist olmak şarttır.
◦ -Satır’ın terapisini iyi anlamak ve uygulamak
çocuk, ergen ve yetişkin psikolojisini de bilmeyi
gerektiriyor.
21.01.2023

27.
Terapinin temel amaçları şöyle özetlenebilir:
21.01.2023
AMAÇ 1:
-Satır'ın aile terapisi becerilerini geliştirmek,
- Ailelerle çalışırken değişim sürecinde derinleşebilmek,
- Birey, çift ve ailede sistemik, bütüncül, “şimdi / burda” yaklaşımını kullanabilmek,
- Kişisel ve aile içi çatışmalarını çözme becerilerini kazanmak,
- Çocuk/Ergen/ Genç odaklı sorunlarda aile terapisi uygulamasında ailenin tüm fertleriyle
aynı odada çalışma ilkelerini öğrenmek.
AMAÇ 1:
-Satır'ın aile terapisi becerilerini geliştirmek,
- Ailelerle çalışırken değişim sürecinde derinleşebilmek,
- Birey, çift ve ailede sistemik, bütüncül, “şimdi / burda” yaklaşımını kullanabilmek,
- Kişisel ve aile içi çatışmalarını çözme becerilerini kazanmak,
- Çocuk/Ergen/ Genç odaklı sorunlarda aile terapisi uygulamasında ailenin tüm fertleriyle
aynı odada çalışma ilkelerini öğrenmek.