Lezing door Jasja Dekker en Jan Schoppers (Sovon)

1. Vogels tellen met Drone of UAV?
• Jasja Dekker & Jan Schoppers
jasjavliegt.nl
• Marc Plomp & Bernard Spaans
vogelinformatiecentrum.nl

2. Inhoud
• Drones, typen en mogelijkheden
• Ervaringen Visdief in Duiven
• Wetgeving
• Toekomst en delen ervaringen
• Filmpje en ervaringen Grote Sterns op
Utopia Texel.

3. Tellen uit de lucht is al oud
Met vliegtuig

4. 6/17/13
Waal, Druten
Met vlieger

5. Allerlei gereedschappen
KAP Chris
Wij focussen op de onderste luchtlaag. Ook kan het bv met uitschuifstok om
roofvogelnesten te checken.

6. Upkomst van drones
Drones, of UAV (Unmanned Aerial Vehicle)
Chips steeds goedkoper (3D, GPS)
Open source software
Fixed wing & n-copter

7. Typen
Speelgoed
• Ipod/wifi
• Geen failsafe, return-to-landing, etc
Professional
• Sterke betrouwbare remote
• grondstation
• RTL, batterij-alarm, GPS-check.

8. Typen
• Return to landing: bij verlies van contact, of bij een druk op de
knop komt het ding terug en blijft hangen op 3-5 meter of
landt
• Kosten van 400 euro voor een simpel ding, tot vele duizenden
• Zelfbouw is goedkoper en geeft meer flexibiliteit, maar vraagt
wel om meer zorgvuldigheid
• Uitstekende en relatief veilige drone nu voor 800 euro.
Hoe meer rotors, hoe stabieler
Accu ~ gewicht ~ vliegtijd

9. Toepassingen
• Nestcontroles hoog
• Nestcontrole moeilijke situaties
• Kolonies

10. Verstoring
Afhankelijk van:
• Vogelsoort
• Situatie
• Tijd van het jaar, tijd van de dag?
• Gedrag van piloot/drone
• Is er gewenning?
(willen we dat?)

11. Duiven
• Mochten niet boven dak vliegen
• Wordt er gebroed? Hoeveel?
• 3D robotics hexacopter,
met videobril

15. Duiven
• Opstijgen dicht bij dak;
• Vrij laag want kleine nesten;
• Avond
• Felle reactie van Visdieven;
• Dak onoverzichtelijk, grof grind, nesten niet
of nauwelijks te zien.
Conclusie:
hier, op deze wijze geen zinnige tool.

16. Duiven
Maar beheerder bood aan dat we welkom zijn op het dak.
Ook nu nesten lastig te vinden, voorzichtig lopen!
Visdief >= 9 nest, Scholekster 2 en Kleine Plevier 1.

17. Wat mag?
Iedereen:
• Maximaal 150 meter hoogte;
• Niet boven mensen;
• Niet boven wegen;
• Minimaal 50 meter van bebouwing blijven;
• Altijd toestemming van de terreineigenaar.
Lang niet iedereen houdt zich hieraan
(Utrechtse dom in de mist, Wageningen op bevrijdingsdag)
Professionals moeten een brevet, vliegtuigkeuring,
start/landingsveldvergunning (TUG), toestemming gemeente, Nbwet.

18. Verantwoord gebruik
• Is een drone nodig, of leuk/spannend/hip?
• Wat zijn de risico’s?
• Zorg voor een 2e persoon die omgeving en
reactie in de gaten houdt!
• Hoe reageren de vogels?
• Wees mans genoeg om te stoppen

19. Wat brengt de toekomst?
Veel mogelijkheden, bv. thermisch, bescherming weidevogels?
Met dank aan Frank van Langevelde (WUR)

20. Wat zal de toekomst brengen?
• Steeds goedkoper
• Makkelijker in te zetten
• Ongelukken -> wet trekt aan
‘Jumbojet bijna in botsing met drone op JFK New York’
Dus zorgvuldig zijn,
verstand gebruiken,
ervaring delen en vastleggen

21. Het tellen van een Grote Stern kolonie
op Texel met behulp van een drone
Bernard Spaans
Marc Plomp
Bekijk eerst het filmpje van Marc Plomp op:
https://www.youtube.com/watch?v=JqJOdmj8i3g

22. Mei 2014: Grote Sterns hebben zich massaal
gevestigd op 2 eilandjes in Utopia op Texel
Door het vroege voorjaar is er al
veel vegetatie: vanaf de kant is de
kolonie niet te tellen.
Bezoeken van de kolonie om nesten te
tellen zou erg veel en langdurige
verstoring betekenen

23. In 2013 hadden we al een proefvlucht met
een drone gemaakt boven een kolonie
Grote Sterns: De drone veroorzaakte geen
verstoring van de broedende sterns!

24. Voor tellen van aantallen
kolonie verdelen in vakken

25. Resultaat:
3412 zittende witte vogels op westelijk eiland
en 4216 op het oostelijke eiland
In totaal: 7628
Gecorrigeerd voor Kokmeeuwen en onder de
aanname dat maximaal 20% van de niet broedende
partners aanwezig was: minimaal 6200 nesten

26. Voor de toekomst:
Kort na de drone vlucht in een klein, goed
herkenbaar stukje alle nesten tellen
Verhouding aantal getelde vogels/aantal nesten
gebruiken om het totale aantal nesten te schatten

27. Voordelen:
• Vrijwel geen verstoring
• Aantal aanwezige vogels zeer nauwkeurig
te bepalen
• Veldwerk duurt zeer kort
Nadelen:
• Interpretatie van getelde aantal naar aantal
nesten is lastig
• Drone is windgevoelig; wachten op rustig weer

28. Ervaringen delen en vastleggen
Ervaringen delen in werkgroep
Contact: Sovon
Joost.vanBruggen@sovon.nl