Cetti's zangers op de voet gevolgd (Bram Ubels en Ruud Foppen)

Cetti's Zangers op de voet gevolgd;
een voorbeeld uit de Ooijpolder
Bram Ubels & Ruud Foppen

Sovon Vogelonderzoek Nederland
• Kijkje op ontwikkelingen in Nederland
• Ontwikkelingen in Europa
• Het volgen van een startende populatie in de Ooijpolder
Indeling

Foto: Harvey van Diek

Veranderingen over 40 jaar

Een kolonisatie in twee stappen
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
0
10
20
30
40
50
60
70
1960
1962
1964
1966
1968
1970
1972
1974
1976
1978
1980
1982
1984
1986
1988
1990

• Nederland 45% groei per jaar sinds 2003
• UK 10% groei per jaar sinds 1999
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800 1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
AantalgeschattebroedparenCetti’s zanger in Nederland
Eerste zekere
broedgeval in
1976
eerste
kolonisatiegolf,
ongeveer 60 paar
rond 1977, ZW NL
Door toedoen strenge
winters 78/79 en vanaf
84/85 gehele populatie
verdwenen
1985-2003: bijna
20 jaar zonder
broedgevallen
Hernieuwde
kolonisatiegolf
vanaf 2003
‘We gaan
volgend jaar
naar de 5000
paar’ (JWV)

• Sponsor een soort om
dit prachtige boek
mogelijk te maken (tot
maart 2020)
• Zie de website
Wat gebeurt er in Europa?
Coming soon: Nieuwe Europese broedvogelatlas

• Rond 1920 noordgrens bij Loire (F)
• Sinds 1960 noordwaarts richting Bretagne
• Sinds 1964 broedend in België
• Sinds 1972 broedend in UK
• Sinds 1975 Zwitserland
Uit eerste broedvogelatlas

Preview kaarten EBBA2

Noordelijke uitbreiding in West Europa

Verspreiding 1980-90 Verspreiding 2050
Oorzaak uitbreiding?

De uitbreiding versnelt
2013-15 2019

• Ringvangsten
• Aantalstoename
• Broedsucces
• Vestigingspatroon
Deel 2: Kolonisatie van het oostelijk
rivierengebied

‘Sleutelplek’: CES Ooijse Graaf

2014
• Op 3 september vangst
vrouw met handpenrui

• 21 september weer een
adulte vrouw
2015

2016
• 2 terugvangsten
• Eerste juvenielen

2017
• Families met jongen

Super women
2015 2016 2017

2018
• Flinke uitbreiding

Geringd op 18 juli 2016
27 april 2018, Schuytgraaf, Rob Zweers
Afstand: 15,5 km

2019
• Doorbraak!

60% van de adulten in 2019 is jong van
vorig jaar
ongeringd
geringd
Adult in 2016
Adult in 2018
1kj in 2018

Hoe ging de uitbreiding?

2016

2017

2018

2019

Lokale
dispersie via
waterwegen

Dispersie
451 km
• 9 uitwisselingen
met België
• 2 uitwisselingen
met Frankrijk

• Hoog broedsucces
• Hoge mate van dispersie
• Profiteert van zachte winters
• Veel geschikt habitat
De Cetti’s zanger; een succesverhaal, maar
waarom???
0
50
100
150
200
250
300
350
400
1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020
Hellmann-getal

• Hoe gaat soort om met strenge winters?
• Wordt ie algemener dan de Blauwborst?
• Hoe ver gaat uitbreiding door naar oosten (Duitsland nog
niet gekoloniseerd?)
Wat staat ons te wachten?

Foto: Harvey van Diek
Bedankt!
Foto’s: Harvey van Diek, Bram Ubels
Tekening: Elwin van der Kolk

Bedankt!
Foto’s: Harvey van Diek, Bram Ubels,
Jolanda Wannet
Tekening: Elwin van der Kolk

Cetti's zangers op de voet gevolgd (Bram Ubels en Ruud Foppen)

Recommended

Recommended

More Related Content

More from Sovon Vogelonderzoek

More from Sovon Vogelonderzoek (20)

Cetti's zangers op de voet gevolgd (Bram Ubels en Ruud Foppen)