1. Resultaten, conclusies & aanbevelingen werkgroep 4 Toepassingen Mark Berntssen Matthijs Danes Jan Kooijman Rick Klooster Laris Noordegraaf Jantien Stoter 3D Pilot 15 maart 2011

2. Wat was het oorspronkelijke idee? Hoofdvragen 1. Hoe ziet de informatie behoefte naar 3D geo-informatie eruit? 2. Welke toepassingen vragen om wat voor soort informatie (inhoud, precisie)?

5. Initieel aangemelde use cases Organisatie Naam Email Use case Kadaster Jantien Stoter [email_address] 3D Kadaster 4Sight Mark Berntssen [email_address] 3D communicatieplatform voor LNV Gemeente Tilburg Peter Keijzers PETER.KEIJZERS@TILBURG.NL Veilige virtuele wijk Universiteit Utrecht Arnoud de Boer [email_address] 3D visualisatie historische erfgoed WUR Matthijs Danes [email_address] Analyses in 3D StrateGIS Hans Schevers [email_address] Duurzaam bouwen m.b.v. intelligent 3D GIS Gemeente Apeldoorn Rick Klooster [email_address] Geautomatiseerde opbouw Interactieve virtuele maquette van grotere nieuwbouwwijk 3D BGT Voorlopig Jantien Stoter 3D BGT TNO Bouw en Ondergrond Jan Gunnink [email_address] spoortunnel door de ondergrond in het westen van het land Kadaster-Innovatie Laris Noordegraaf [email_address] Nog niet duidelijk ONL Gijs Joosen [email_address] Aansluiten BIM en GEO bij project bedrijfsverzamelgebouw Nesselande TNO Defensie en Veligheid Erik Vullings [email_address] 3D veiligheidsanalyses

7. Uiteindelijke use cases http:// www.geonovum.nl/sites/default/files/use_cases_3dpilot_15_september_2010_publieke_versie.pdf Use case Organisatie Naam Email 3D Kadaster Kadaster Jantien Stoter [email_address] 3D in ruimtelijke planning Gemeente Apeldoorn / 4 Sight Rick Klooster / Mark Berntssen [email_address] / mark@4sight.nl 3D basis model topografie 3D BGT Jantien Stoter [email_address] Data integratie ten behoeve van continue 3D modellen zoals geologie of luchtstromen TNO Bouw en Ondergrond / WUR Jan Kooijman / Matthijs Danes [email_address] / matthijs.danes@wur.nl Mutatiesignalering in 3D Kadaster-Innovatie Laris Noordegraaf [email_address]

8. Vingeroefeningen door deelnemers

9. Laatste experimenten door trekkers

10. 3D in Ruimtelijke planning Onderzoeksvraag Hoe kunnen bestaande 3D modellen voorzien worden van een CityGML codering? Ok Welke bestaande standaarden zijn er in de verschillende ontwerpdisciplines en hoe kunnen deze het beste aangesloten worden op CityGML? Gedeeltelijk Welke inhoud van welk type ontwerp moet standaard in welke fase op wat voor wijze weergegeven worden, zodat voor de bezoeker duidelijk is wat het betekent? Gestart Hoe kunnen grote hoeveelheden data / CityGML bestanden van verschillende LOD niveaus laagdrempelig, streaming via een VR toepassing op internet ontsloten worden? Kan het LOD mechanisme van CityGML goed gebruikt worden door de VR toepassing om de juiste objecten vanuit het juiste LOD niveau op het juiste moment in beeld te brengen? Wat is de meest efficiënte, onderhoudsarme wijze om op basis van de 3D data in de database een VR toepassing op te bouwen en onderhouden? Concept Hoe om te gaan met helper objecten die alleen toegevoegd worden om de VR omgeving te configureren maar die in werkelijkheid niet bestaan? Concept Hoe kunnen ondergrond gegevens laagdrempelig en duidelijk in een VR omgeving gevisualiseerd worden? Hoe kunnen “as built” modellen het beste aangesloten worden op de centrale database? Concept Wat is de impact van het nieuwe gebouw of weg op z’n omgeving? Wat is het huidige bestemmingsplan? Wat is de veiligheidsbeleving in deze geplande fietstunnel? Activiteit Het uitwerken van een methode om bestaande / aangeleverde modellen te voorzien van en op te slaan volgens de CityGML codering. Ok Combineren van verschillende standaarden uit verschillende ontwerpdisciplines en deze aansluiten op CityGML. Gedeeltelijk Het combineren van ontwerpen uit verschillende bronnen en verschillende stadia van het ontwerpproces en volgens een standaard weergave visualiseren in CityGML Gestart Ontsluiten van deze gemêleerde CityGML dataset via een voor de burger laagdrempelige, via internet toegankelijke intelligente omgeving van een groot gebied. Gestart Testen of het CityGML LOD mechanisme zich goed leent voor automatische serveren van de relevante objecten voor de bezoeker. Zo goed mogelijk aansluiten van de interactieve VR applicatie op de 3D database. Gestart Uitzoeken waar 3D configuratie objecten een plaats moeten hebben (ook in CityGML, er buiten?) Concept

14. Aanbevelingen

15. Aanbevelingen Good practices op de site