Παρουσίαση στο πλαίσιο της διημερίδας "Συμμετοχικές πόλεις και πολιτικές που στηρίζονται σε ανοιχτά δεδομένα" που οργανώθηκε από το Γραφείο Ανθεκτικότητας και Βιωσιμότητας του δήμου Αθηναίων και τη Συμβίωση-Σχολή Πολιτικών Σπουδών στην Ελλάδα του Συμβουλίου της Ευρώπης το Δεκέμβριο του 2016. Στην διημερίδα συμμετείχαν υπάλληλοι του δήμου Αθηναίων και εκπρόσωποι υπηρεσιών κοινής ωφελείας,ακαδημαικών ιδρυμάτων και άλλων φορέων.

1. Ανοικτά Δεδομένα
Εισαγωγικές Έννοιες
Ρούτσης Φώτιος
Attribution-ShareAlike 4.0 International

2. Ρούτσης Φώτης
routsis.gr

3. Οργανισμός Ανοικτών Τεχνολογιών
ΕΕΛΛΑΚ
• Ιδρύθηκε το 2008
• Μέλη
• 30 Ακαδημαϊκά Ιδρύματα,
Ερευνητικά Κέντρα και
Κοινωφελείς Οργανισμοί
ΕΕΛΛΑΚ

4. Ανάπτυξη και Προώθηση..
Ανοικτών Προτύπων
Ανοικτού Λογισμικού
Ανοικτού Περιεχομένου
Ανοικτών Δεδομένων
Ανοικτής Διακυβέρνησης
Ανοικτών Εκπαιδευτικών Πηγών
Αδειών Creative Commons
Τεχνολογιών Ανοικτού Υλικού & Σχεδίων (open hardware
& design)
ΕΕΛΛΑΚ

5. • Δουλεύουμε με το μοντέλο των έργων Ανοικτού
Λογισμικού
• Εθελοντές, Συνεργασίες, Ομάδες Εργασίας
• Σχεδιασμός, ανάπτυξη και υποστήριξη δράσεων που
αφορούν την ανοικτότητα
Πώς ;
ΕΕΛΛΑΚ

6. • Εκπαίδευση/Σεμινάρια για τα ανοιχτά δεδομένα
• Εκδηλώσεις / Ημερίδες Ενημέρωσης
• Προτάσεις Πολιτικής
• Πιστοποίηση εκπαιδευτών & δεδομένων
• Διεθνείς συνεργασίες: Open Data Institute
Ανοικτά Δεδομένα;
ΕΕΛΛΑΚ

7. Ιδρύθηκε από
• Sir Tim Berners-Lee
• Sir Nigel Shadbolt
Non Profit
65 Clifton Street, London, UK
“ We connect, equip and inspire people around
the world to innovate with data. ”
Open Data Institute
Inventor of the WWW
Open Data Institute

8. Ανοικτά ;

9. Ανοικτά Δεδομένα είναι Δεδομένα στα
οποία ο καθένας μπορεί να έχει
πρόσβαση, να τα χρησιμοποιήσει και τα
διαμοιράσει.
- Open Data Institute
- http://theodi.org/guide/what-open-data
Introduced in 2015

10. Ανοικτά Δεδομένα – Γιατί ;

11. Γιατί τώρα ;
• Νέα ατζέντα
• Πρότυπα και τεχνολογίες
• Βέλτιστες τακτικές και καθοδήγηση

12. by http://raconteur.net/

13. Δομημένη πληροφορία, αισθητήρες, συσκευές, ΙοΤ
25 Χρόνια Το μέλλον ;
Τα τελευταία 25 χρόνια το διαδίκτυο (web
of documents) απαριθμείται σε
δισεκατομμύρια σελίδες. Ο ιστός των
δεδομένων (web of data) θα είναι κατά
πολύ μεγαλύτερος.

14. Open Data Institute (2015) Open data means business: UK innovation across sectors and regions.
London, UK. Available at http://theodi.org/open-data-means-business-uk-innovation-sectors-regions
Annual turnover
€130bn
500K employees

20. Που κινούμαι ;
big data

21. Big Data
big data
(i) Η διαχείρισή τους
απαιτεί ισχυρά
εργαλεία και
τεχνολογίες
(ii) .. Μεταφορικός όρος για
να χαρακτηρίσει ένα
δύσκολο πρόβλημα με
δεδομένα

22. Τα έμαθα όλα ;
law and licensing
open data
certificates
open source
open standards
data quality
business modeltechnologies
big data

23. Τα Ανοικτά Δεδομένα που
χρησιμοποιούμε θα πρέπει να φέρουν
κατάλληλη άδεια χρήσης
Creative Commons
Public Domain
Open Database Licence
…

24. Γιατί άδεια χρήσης;
Οι άδειες χρήσης επιτρέπουν στον χρήστη να
κατανοεί με σαφήνεια ποιες ενέργειες και
εργασίες μπορεί να εκτελέσει στα δεδομένα
και τα μεταδεδομένα που συνοδεύουν.

25. https://thomaslevine.com/!/open-data-licensing/p2.png
Τα περισσότερα σετ δεδομένων δεν
συνοδεύονται από άδεια χρήσης!

26. Ανοικτή Άδεια Χρήσης
Μια Ανοικτή Άδεια χρήσης επιτρέπει σε οποιονδήποτε να
έχει πρόσβαση, να χρησιμοποιήσει και να διαμοιράσει
δεδομένα, συμπεριλαμβανομένου εταιρίες που μπορούν να
το χρησιμοποιήσουν για εμπορικά προϊόντα και υπηρεσίες.

27. Οι Ανοικτές Άδειες Χρήσης
Επιτρέπουν
• Την αναδημοσίευση των δεδομένων από τρίτους
• Παραγωγή νέου περιεχομένου από τα δικά μας δεδομένα
• Την παραγωγή χρήματος (εμπορική αξία) από υπηρεσίες που αξιοποιούν τα
δικά μας δεδομένα
• Αναδημοσίευση περιεχομένου με χρέωση ποσού (fee)
Υποχρεώνουν
• Οι χρήστες θα πρέπει να δηλώνουν την αρχική πηγή (Attribute) των
δεδομένων.
• Οι χρήστες θα πρέπει να διανέμουν δεδομένα που παρήχθησαν από τη
επεξεργασία των αρχικών, με την ίδια άδεια χρήσης! (share alike)

28. Creative Commons
Έχουν αναπτυχθεί από
την κοινότητα και δεν
ελέγχονται από
κάποια κεντρική αρχή.

29. Creative Commons
Τρία Επίπεδα
- Public domain: CC0
- Attribution: CC-by
- attribution and share alike: CC-by-sa

30. Creative Commons BY- SA

31. Μορφότυπα!

32. Επεξεργασία ;
Έρευνες έχουν δείξει ότι ο καθαρισμός και
προετοιμασία των δεδομένων για χρήση
από τον καταναλωτή μπορεί να καταλάβει
μέχρι και το 80% του συνολικού χρόνου !
Διατίθεται πληθώρα Open Source εργαλείων για τον καθαρισμό,
την επεξεργασία και τη δημοσίευση δεδομένων.

33. Καθαρά & Μηχαναγνώσιμα Δεδομένα
Για την βέλτιστη δυνατή αξιοποίηση των
Ανοικτών δεδομένων απαιτείται αυτά να
είναι σε μηχαναγνώσιμη μορφή και
καθαρά από διπλοεγγραφές και άσχετη
πληροφορία

34. Μορφότυπος / format
Σαφώς προσδιορισμένο και
προτυποποιημένο τρόπο κωδικοποίησης
ψηφιακής πληροφορίας (για αποστολή ή
για αποθήκευση σε αρχείο), έτσι ώστε ο
παραλήπτης του μηνύματος να μπορεί να
εξάγει την ορθή πληροφορία από αυτό.

35. Μορφές Ανοικτών Δεδομένων
Μορφότυπα (format) και τεχνολογίες Ανοικτών Δεδομένων ;
Αναγνωρίζετε
κάποια ;

36. Comma Seperated Values
CSV

37. eXtensible Markup Language
XML

38. JavaScript Object Notation
JSON

39. Resource Description Framework
RDF
SPARQL Queryable

40. Γεωγραφικά Δεδομένα
Γεωχωρικά Δεδομένα
3διάστατες αναπαραστάσεις
KML
SHP
http://www.opengeospatial.org/standards/kml
Shapefile

42. 5 stars
Διαθέσιμα στο διαδίκτυο σε οποιαδήποτε μορφή αλλά με
Άδεια χρήσης Ανοικτών Δεδομένων
Διαθέσιμα σε μηχαναγνώσιμη μορφή (πχ excel αντί για
σκαναρισμένο έγγραφο)
Χρήση ελεύθερου μορφότυπου (CSV αντί για excel)
χρήση URIs για την επισήμανση των δεδομένων μας (με
τα URI να δίνουν πληροφορίες για τα δεδομένα μας)
Όλα τα παραπάνω συν τη διασύνδεση των δεδομένων
μας με άλλα δεδομένα (linked data).

43. Δι@υγεια - API
Από τον Οκτώβριο 2010 αναρτώνται σε ένα σημείο στο
διαδίκτυο όλες οι αποφάσεις πράξεων των κυβερνητικών και
διοικητικών οργάνων (Νόμος 3861/2010)
https://diavgeia.gov.gr/

44. Ανοικτά Δεδομένα
Ν. 4305/2014 “Ανοικτή διάθεση και περαιτέρω
χρήση εγγράφων, πληροφοριών και
δεδομένων του δημόσιου τομέα..”
http://data.gov.gr
Open by Default !!

45. Tips – Export to CSV!

46. Tips – Κατάλληλα Δεδομένα
Τα ανοικτά δεδομένα προορίζονται για
μηχανική επεξεργασία και δεν είναι
απαραίτητο να είναι της ίδιας
«εμφάνισης» με αυτά που προορίζονται
για ανάγνωση από ανθρώπους.

47. Tips – Κατάλληλο Έγγραφο

48. Tips – Όχι τόσο..Κατάλληλο Έγγραφο

49. Tips – Σημεία προσοχής!
1. Αρχεία Open Format (csv, json, xml..)
2. Σύντομοι περιγραφικοί τίτλοι στις ‘στήλες’
3. Αποφεύγουμε ελληνικά ονόματα αρχείων
4. Συνοδεύουμε αν χρειάζεται με ένα
σύντομο περιγραφικό κείμενο του τι
περιέχει η κάθε στήλη και τι αφορά το σετ
δεδομένων.

50. Case Study – Open Data

51. Ποιος ;
• Mastodon C
• Open Health
Care UK
prescribinganalytics.com

52. Δεδομένα ;
• NHS Information
Centre
• 11 εκατομμύρια
εγγραφές
συνταγών

53. Σκοπός ;
Θέλησαν να εντοπίσουν την αποτελεσματική η μη
συνταγολόγηση φαρμάκων στατινών (statins) στο
ΗΒ.
Γενόσημα VS Branded

54. Αποτέλεσμα ;
£200m θα
μπορούσαν
να «σωθούν»
..

55. Διαδικασία ;
H διαδικασία περιελάμβανε
• τις συνταγές ανά χημική ουσία από το Σεπτ. 11
• Τα γεωγραφικά διαμερίσματα του ΗΒ
• Μαθηματική αναγωγή για την εκτίμηση του
κόστους των φαρμάκων.

56. Εύκολο ;
Κάθε μηνιαίο αρχείο με τις συνταγές που
χρησιμοποίησαν ήταν τύπου .CSV και ήταν
μεγέθους περίπου 500ΜΒ ..
https://github.com/MastodonC/nhs-prescription-analytics

57. Ευχαριστώ!
routsis.gr
@froutsis