Akıl yetistiricisi kitap tanıtma

1
Tevfik somali sosyal gelişim derneği tarafından getirilen bir kitap sunumu

Kitap adı : Akıl yetiştiricisi / Zihin genişletici (Garaad Koriye)
Sayfa sayısı : 230 sayfa
Kitap yazarı : Mohamed Ali (Doktora programı, kimya mühendisliği, Atatürk Üniversitesi)
Kitap dili : Somali (Kitabın İngilizce ve Türkçe versiyonu yakında hazır olacak)
Kitap Türü : Liderlik beceriler (Bir Sistem düşüncesinden Batı zekası, Japon İstihbaratından Nöroplastisite ve
ayrıca Fallacies ve çocukların bilişsel zekası)
Kitap Yazma bitti tarihi : 30 /9/ 2018
2
Name of the Book : Mind grower / Mind Expander (Garaad Koriye)
Number of Pages : 230
Book Author : Mohamed Ali (PhD program, Chemical engineering, Atatürk University)
Book Language : Somali (English and Turkish version of the book will be available soon)
Type of the Book : Leadership skills (Western intelligence from a System thinking, Neuroplasticity from
Japanese Intelligence and Fallacies and children congitive devolopment)

Kitap Özeti :
• Dünyadaki diğer birçok genç gibi genç Müslümanların eğitimli milliyetçiliği, kendi kendine yeterli olma
deneyimlerinden yoksundur. Bir iş yaratma, ülkelerine en iyi hizmeti sunma, günlük etkinliklerde bağımsız
olma, öfkeli veya kötü insanlarla uğraşırken aklın kontrol edilmesi gibi deneyim vb.
• Zor beceriler, örneğin bir sistemdeki liderliğin (bir devlet kurumundaki bir memur, bir iş organizasyonu
yöneticisi, bir askeri lider, bir danışman, vb.) öğrenilmesi çok zor olan becerilerdendir. Bu kitap, sistem
sorunlarının nasıl çözüleceğini öğrenmenize yardımcı olacaktır. Kitap, batı sistemleri (hem iş hem de hükümet
sistemleri) ve Japon istihbaratından gelen nöroplastisite tarafından kullanılan bir sistem olan düşünce yöntemi
gibi birçok ilgi çekici fikri öğretecektir.
• Çünkü her gün yeni şeyler keşfediliyor. İlk bölüm, mevcut becerilerinizi eklemek için sürekli yeni şeyler
öğrenmenin neden önemli olduğunu tartışmaktadır.
• İkinci bölüm, beyin ve duygu kontrolü ve olumsuz düşünce kaynağı gibi düşünmenin temelini açıklamaktadır.
• Üçüncü bölüm, yöneticilerin problem çözme, planlama, analiz etme, karar verme ve kontrol etme gibi günlük
etkinlikleri gerçekleştirme görevlerini detaylandırmaktadır. Bu bölümde Somali hükümetinde ve iş sistemlerinde
her gün ortaya çıkan birçok örnek ve çözüm vardır. Üçüncü bölümde ise, sorun analizi çalışma sayfası, karar
verme çalışma sayfası vb gibi farklı çalışma formlarını kullanarak bir sistemin nasıl yönetileceğini
öğretilmektedir. 3

• Dördüncü bölümde, öğrenme sistemi stratejilerine odaklanmaktadır. Karmaşık sistemde nasıl sorumlu bir lider
olabileceğini öğretir. Bu bölümün ilk bölümünde batı sistem düşünce stratejisi tartışılmaktadır. Batılı sistem
temelli düşünce, bir sistemde bütün olarak , parçalar olarak değil nasıl yönetileceği hakkında konuşur. Bu,
kitabın en ilgi çekici kısmıdır ve dünyanın en iyi 5 kurumsal kitabını özetledi. Kurumsal kitablar gibi: Beşinci
disiplin, kurumsal sigma, endüstri için yeni ekonomi, hükümet ve eğitim ve daha birçok ilgili kitablar. Ayrıca
kurbağa sendromu, başarı sınırları, müştereklerin trajedisi ve buzdağı stratejisi gibi daha pek çok strateji gibi
sistem tuzaklarından kaçınmak için kullanılan stratejilerden de bahsetmiştir. Bu bölüm sadece sistemlerde batı
felsefesini öğretmekle kalmaz, aynı zamanda strateji dağıtımları ve yalın yönetimine ilişkin becerileri açıklayan
‘’Toyota kata’’ gibi Japoncalar da vardır. Toyota Kata, nöroplastisite ile ilgilidir.
• Beşinci Bölüm kadın istihbaratı ile ilgilidir. Uygun eğitimi sağlarsa kadınlar güçlüdür. Kadınlar da bizi birçok
yönden etkiliyor, onlar bizim annelerimiz, kız kardeşlerimiz, teyzelerimiz ya da sistemlerimizde lider ya da
çalışan olarak çalışıyorlar. Kendi araştırmalarıma göre, kadınların bilişsel zekasını azaltabilecek iki şey buldum,
bu, öz-tanıma problemi ve diğer insanlar, özellikle de erkekler ile ilgili problem. Bu bölüm, bu iki şeyi çözmeye
odaklanarak kadınların performansını geliştirmeye odaklanmıştır.
• Altıncı Bölüm veya son bölüm, hepsi çocuklarımıza zekayı öğretmekle ilgili. Etkili bir lider ya da yönetici
olmak yeterli değildir, ayrıca çocuklarımıza bakmak için diğer sorumluluklarımız da vardır. bu bölüm çocuklara
erken dönemde zeka öğretmek için etkili bir yöntemi özetler.
4

5
BOOK SUMMARY:
• Like many other youth in the world, educated nationalism of young Muslims lacks the experience of being self-
sufficient. Experience such as creating a job, providing the best service to their country, being independent in
daily activities, controlling the mind while dealing with angry or bad people.
• Difficult skills, such as leadership in a system (a civil servant in a state institution, a business organization
manager, a military leader, a consultant, etc.) are very difficult skills to learn without experiences. This book will
help you learn how to solve system problems. The book will teach many interesting ideas, such as the western
system thinking ( which use by both business and government systems) and the method knowns as Toyota Kata,
which is from Japanese intelligence.
• Because every day new things are discovered. The first Chapter discusses why it is important to countinously
learn new things to add your currently skills.
• The second chapter explains the basis of thinking, such as brain and emotion control and a negative source of
thought.
• The third chapter details the duties of managers to carry out daily activities such as problem solving, planning,
analysis, decision making and control. In this chapter, there are many examples and solutions that arise every
day in business systems. In this chapter, we will learn how to solve problems using different worksheet forms
such as problem analysis worksheet, decision-making worksheet etc.
5

6
• In the fourth chapter, it focuses on learning system strategies. Teaches how to be a responsible leader in the
complex system. The first part of this chapter discusses the Western system thinking strategy. Western system-
based thinking talks about how to manage a system as a whole, not as parts. This is the most interesting part of
the book and summarized the top 5 corporate books of the world. Corporate books such as: Fifth discipline,
corporate sigma, new economy for industry, government and education related books and many more. İt also
mentioned strategies used to avoid system traps such as frog syndrome, limits of success, tragedy of the
commons and many more strategies such as iceberg strategy. This chapter not only teaches Western philosophy
in systems, but also Japanese ones, such as Toyota Kata, which describe strategy distribution and lean
management skills. Toyota Kata is related to neuroplasticity.
• The fifth chapter is about women's intelligence. Women are strong if they provide appropriate training. Women
also affect us in many ways, they work as leaders or employees in our systems they are alos our mothers, sisters,
aunts . According to my own research, I found two things that could reduce women's cognitive intelligence, a
problem with self-recognition and a problem with other people, especially men. This section focuses on
improving women's performance by focusing on solving these two things. This chapter is about Fallacies.
• The sixth chapter or the last chapter is all about teaching intelligence to our children. Being an effective leader
or manager is not enough, and we also have other responsibilities to take care of our children. this section
summarizes an effective method to teach children intelligence in an early period.
6

Bölüm 1 : Eğitimin Önemi ve kendi Kendine
Öğrenme
7
Chapter 1: Importance of Education and Self-Learning

Bölüm 1 : Eğitimin önemi ve kendi kendine öğretme
 Öğrenme her şeyin anahtarıdır ve bu yüzden ilk bölümde
tanıtılmıştır. Diğer bölümler; öncelikle eğitimin ve kendi
kendine öğrenmenin önemi tartışılmadan anlaşılması
imkansızdır.
 Nelson Mandela : "Eğitim dünyayı değiştirmek için
kullanabileceğimiz en büyük silahtır." der. Eğitimin yararlı
olduğu doğrudur, çünkü bize bilgi sağlar. Bilgi,
yaşamımızın her yönünü geliştirmemizi sağlar.
 Bilginin kazanımı, anlayışımızı ve problem çözme
becerilerimizi artırır.
 Eğitim, yeni şeyler keşfetmemize yardımcı olur.
 Eğitim davranışlarımızı geliştirir.
 Eğitim bizim aldatılmamızı engeller.
 Eğitim huzurun varlığını artırır.
8

Bölüm 1 : Eğitimin Önemi ve Kendine Öğrenme
Mezuniyet sonrası neden kendine öğretmek çok önemlidir ?.
 Bildiğimiz gibi, okul öğrenimi okula
başladığınızda başlar ve okulu bitirdiğinizde biter.
Ama okuldan sonra kendini eğitme asla bitmez.
 21. yüzyılın kendi kendine öğrenme yüzyılı
olduğu birçok kitapta bahsedilmiştir.
 Internet her yerde mevcut olduğu için, insanlar
ücretsiz web sitelerinden yabancı dil ve özel
kurslar gibi birçok profesyonel beceriyi
öğrenebilirler.
 Sık sık internetten yeni beceriler öğrenen kişiler,
işlerde kolaylıkla kabul edilir. Çünkü bu insanlar
genellikle diğer normal insanlarla
karşılaştırıldığında daha fazla bilgi bilirler.
a) Okulda öğrenme b) Kendi kendine
öğrenme
21 Yüzyıl eğitim türleri
9

Bölüm 2 : Düşünmenin Temel Bilgileri
10
Chapter 2: Fundamentals of Thinking

Düşünme Nedir ?
• Düşünme, soruyu (Resimdeki filin kaç bacağı var?)
yanıtlamaya karar verir vermez başlar.
• Her gün hayatta, düşünmeden önce hiçbir şey yapamıyoruz.
• Bununla birlikte, bazı düşüncelerde hızlı bir karar vermek
kolaydır, ancak zor durumlarda uzun süre düşünmeden karar
vermek kolay değildir.
• Normalde düşünme becerileriniz; nerede yaşadığınız, ne iş
yaptığınız, sorunları nasıl çöztüğünüz ve bilgi yeteneğinize
bağlıdır.
• Bir yönetici olarak problemlerin nasıl çözüleceğine ilişkin
konuyu ücüncü bölümde ele alacağız ve dördüncü bölümde
karmaşık bir görevi lider olarak nasıl tanımlayacağımız hakkında
konuşacağız. 11

Olumsuz düşünme kaynağı
• ‘’ ilk ben’’ yüzyılında yaşıyoruz. Herkesin önce kendisinin olmak istediği
bir dünyada yaşıyoruz. Bir işadamı işinde ilk olmasını ister. Bir ülkede bir
lider ülkesinin ilki olmasını ister. Bir baba çocuklarının okul sınavında ilk
sırada olmasını ister. Bir eş, kocası tarafından ilk olarak sevilmek için her
şeyi yapar.
• Neden herkes sevdiği şeylerde veya insanlarda ilk önce olmak ister?
Neden kimse beni sevmiyor? . Neden bazı insanlar sevdiklerinin ilk
olmak için başkalarına kötü şeyler yaparlar? Arkadaşlarım neden
aldatıyor? İnsanların nesi var?.
• İnsanların size ne yaptığı veya başka insanlarların ne yaptığına
odaklamayın. Ancak bilginize, dininize ve ülkenizi geliştirmeye
odaklanmanız gerekebilir.
• Beyninizi nasıl kontrol edeceğinizi öğrenmelisiniz. Bizim başımıza
olumsuz şeyler geldiğinde beynimizi nasıl kontrol edebiliriz ????.
12
Sources of Negative Thinking

Bizim başımıza olumsuz şeyler geldiğinde beynimizi nasıl kontrol edebiliriz ????
Beyin yapısı
• Vücudun en pahalı kısmı aslında beyindir. Eğer insanlar
iyi bir eğitim aldılarsa, beyinle pek çok şey yapabilirler.
Ancak birçok araştırmaya göre beyin verimliliği
olumsuz düşünce ve stresden etkilenebilir.
• Hem erkek hem de kadın yetişkinler için beyin ağırlığı
1,37 kg ve 1,2 kg'dır.
• Beyin yapısı birçok farklı parçadan oluşur. Beyin sinir
sisteminin bir parçasıdır.
• Merkezi sinir sistemi beyin ve omurilikten oluşur.
Omuriliğin işlevi beyni vücudun diğer kısımlarına
bağlamaktır.
• Vücudun alt kısmı, sinirleri içeren periferik sistemden
oluşur. Periferik sinir sistemi doğrudan omurilik ile
bağlantılıdır.
13

Beyinin işlevleri (Function of Brain)
• Bir şeyler planlamak ve düzenlemek
• Bilgiyi anlamak
• Hatirlama
• Karar vermek
• Konuşma ve iletişim
• Uygun davranış sergilemek
• İnsanları ve nesneleri tanımak.
• Kontrol vücut ısısı sağlamak vb. 14

Beyin bir düşman mı yoksa arkadaş mı ? (is brain a friend or enemy ?
• Beyin, hem bir arkadaş hem de bir düşman
olabileceği kabul edilir.
• Beyin bir bıçak gibidir. Bir doktor bir bıçak
kullandığında, insanın hayatını kurtarırken kötü bir
kişi aynı bıçakla birini öldürebilir. Uygun şekilde
kullanıldığında beynimiz en iyi arkadaşımızdır, ancak
yanlış şekilde kullanıldığımızda birisini öldürecek bir
düşmandır.
• Birçok araştırmacı tarafından bildirildiği üzere,
beyninizin düşman olma sebebi beş duyumuzdur
(deri, burun, dil, göz, kulak).
• Beş duyu, genellikle beyine bilgi sağlar. Öfkeli olmak
ya da duygu hissetmekle sorumludurlar.
• Acıkırsan, ağzın yemek ister. Bol miktarda yiyecek
yoksa, çalmaya çalışacaksın. Gözlerinizi bir gelişme ve
güzel bir şey görmüyorsanız, gözleriniz mutlu olmaz
ve beyninize olumsuz bir bilgi verir.
• Ancak, ülkenizde veya yaşadığınız yerde her zaman
olumlu şeyler görürseniz, duyularınız beyninize
pozitif bilgi sağlar. 15

Bugün insanların daha
mutlu hissetikleri bir
dünyada yaşıyorlar ama
duyu organlarını yanlış
bir şekilde kullanarak
zefk almaya çalışıyorlar
16
Beş duyunun yanlış şekilde kullanılması

Mesela göz taleplerini tatmin etmek için
kullanılan yanlış şekiller...
17
Kadınlar Kediler Değildir

Güzel sesler duymak ve
kulakların taleplerini tatmin
edin.
18

Koku çeşitlerini
koklayın ve burnun
gereksinimlerini
karşılayın.
19

Bunun gibi bir at arabası, atlar vahşi bir şekilde gitmek için izin
verilirse her biri arabayı farklı yönlere çekmek ister.
20

Sonuç olarak, akıl (dizginler) ve
istihbarat ( at araba sürücüsü) zayıflar.
21

Bu nedenle, zihin
kontrol etmek
için beş duyu
kontrol etmek
tavsiye edilir.
22

Beynimizi kontrol etmek için beş duyumuzu nasıl kontrol
edebiliriz ?
1. İslam dini : Allah için ibadeti arttırmak, olumsuz
düşünceyi azaltabilir. İslam, dünya genelinde insanların
hastasını test etmek için kullanılan tek dindir.
2. Yeni bilgi öğrenmeye devam etmek: Birçok araştırmacı
sürekli olarak yeni şeyler öğrenen insanlar beyinlerini
olumsuz düşüncelerde kontrol edebildiğini bildirmiştir.
Bilginizi artırmak için kitap okumak çok önemlidir.
3. Kendini kötü şeylerden uzak tutmak:
23

Beynini kontrol etmenin avantajları
1. İbadetini arttırır
2. Kendine güvenini arttırır
3. Kişisel bozuklukları ve stresi azaltır
4. Mutluluğunu arttırır.
5. Sağlığınızı artırır.
6. Anlayış ve hafızayı arttırır.
7. Faaliyetlerinizi artırır.
24

Bölüm 3 : Sorun Çözme Metodu
25
Kaynak :-
Abdi.Hakim, b. (2008). Problem Solving & Decision Making in Management. Shah Alam: University Press.
Chapter 3: Problem Solving Method

• Sorun: şirket, kişi ya da grup insanlarla ilgilenen özel bir durumdur. Sorun, belirli bir grup
insana, bir ülkeye veya bir kişiye engel olan veya geriye götüren neden olan şeydir.
• Bir sorun çözülebilir ya da çözülemez. Burada çözülebilecek sorunları tartışacağız.
Yönetsel problem çözme için dört yol vardır:
1. Problem analizi
2. Karar analizi
3. Potansiyel Problem Analizi
4. Durum analizi
• Bu bölümdeki problemi çözmek için bu dört yolu, her birini
Çalışma Sayfası için kullanarak öğreneceğiz.
26

İş problemi örneği :
Ocak. 20 2017.
Murat EDİZ, Erzurum'da Atatürk Üniversitesi ve Erzurum Belediyesi'ne yazılım
hizmeti veren ABC Teknoloji Çözüm firmasının proje müdürüdür. Şirket, kısa bir
süre önce Atatürk Üniversitesi'nde yeni bir çevrimiçi kayıt sistemi sağlamak için
sözleşmeli bir proje almıştır. Bu sistem kesinlikle 1 Mayıs'a kadar faaliyete geçmek
zorundadır, böylece öğrenciler bunu Ağustos alımına kayıt için kullanabilir. Şirketi,
projeyi planlandığı şekilde bitirmek için kendisini ve meslektaşlarını baskı altına
aldı ve bunu yaparlarsa, projede iyi işler yapmak için güzel ikramiyeler alacaklardı.
Murat EDİZ, bu programa uymanın ve kapsamı, maliyeti ve kalite beklentisini
yönetmenin kendi sorumluluğu olduğunu biliyordu. O ve ekibi projeyi düzenlemeye
yardımcı olacak ayrıntılı bir program ve ağ diyagramı geliştirdiler.
Programın geliştirilmesinin kolay bir konu olduğu ortaya çıktı, ancak projenin
yolunda ilerlemesi zorlaştı. Yönetici olarak, insanların sorunlarını yönetmek ve
program çakışmaları çözmek iki büyük zorluktu. Murat EDİZ'in en önemli
meslektaşlarından birisi, plansız bir tatil çıktı ve cevapsız veya yeniden planlanan
proje gözden geçirme toplantıları yaptı. Bu değişiklikler, Sayın Murat ve
çalışanlarının sistem için planlanmış zamanlamayı izlemelerini zorlaştırdı. Bu sorun
yaşanırken, proje ekibindeki üst düzey programcılarından biri işten ayırıldı ve Bay
Murat, yeni bir programcının projeyi hızlandırması için fazladan zaman alacağını
biliyordu. Projenin teslimi için hala erkendi, ama projenin plananan aşamadan
geride kaldığını biliyordu. 1 Mayıs operasyonel tarihini karşılamak için ne
yapabilirdi? 27
Not: Bu sorun, Örnek olarak
kendim tarafından yaptım.
Erzurum'da ABC Teknoloji Çözüm
bir şirket bulunmamaktadır.
Murat ve Proje Ekibi

1. Problem Analizi Çalışma
Sayfası
Karar cümlesi : İlk olarak sistem mayıs ayında hazır olmasının zorluğu
Geçici eylem : Projeyi zamanında bitirmek için fazla mesai yapmaktadır
28

SORUN ŞARTNAME SORUN NEDEN ANALİZ VERİLERİ
SORU OLUR OLMAZ AYRIM DEĞİŞİKLİKLER (tarihi belirt)
-yap-
-yap-
-yap-
-do-OLASI NEDENLER :-
29
Kim
Ne zaman
Nerede
Ne Çevrimiçi kayıt sistemi
sağlamak
Erzurumda, Yakutiye
Web sitesi hizmeti
sunmak
Murat EDİZ, şirketin
proje müdürüdü
Savaş SEVİM, şirketin
genel müdürü
Projeye başladığından
beri
Projeye başlamadan
önce.
Ankarada, Kizilay
Projeyi 1 Mayıs'tan önce
bitiremez.
• Olası neden 1. Birçok personel plansız bir tatile çıktı
• Olası neden 2. Eksik Proje İnceleme Toplantıları
• Olası neden 3. Üst Düzey Programcı ayrılığı
ÇOK OLASI NEDEN (ÇON): Olası neden no. 3
Farklı yerler
Farklı servisi
Fark süresi
Farklı iki kişi
ÇON)'un en olası nedenini hangi faktörler yaptı? lütfen
daha açıkla.
..........................................................................................
İstifa eden üst düzey programcı, projeyi ertelemenin en olası
nedeniydi.
‘’Çünkü şirketin onun gibi üst düzey bir programcı alması zor
olacak. İyi bir programcı işe almak için biraz daha zamana
ihtiyaç duyacaktır. Yani bu proje gecikmesine neden olacak’’.

2. Karar Analizi Çalışma
Sayfası
 Kısım I- Amaçların / kriterlerin oluşturulması.
Karar cümlesi : Yeni bir programcıyı işe almak
Kararın Amacı. : İstifa eden üst düzey programcının pozisyonunu doldurmak.
Şimdi soruna neden olan kökleri analiz ettik. en olası problemi çözmeye başlayacağız
30

Amaç / kriterlerin listesi (faydaları,
Kısıtlamaları ve özel düşünün)
Açıklığa kavuşturmak
‘İstenen Şeyler'nin bağıl önem
ağırlığı.
Zorunlu (Z) İstenen şeyler (I)
Türk Vatandaşı Olmalı /
Gerekirse, fazla mesai yapabilmelidir. /
Programlamada 6 yıldan fazla iş
tecrübesi olmalı
/
Deneyimli veya çevrimiçi sistem kaydı
yapma becerisine sahip olmalı
/
C ++ ve Java programlarında uzman
olmalı
/ 7
Olgunluk (18 yaşından büyük). / 1
En azından yazılım mühendisliğinde
yüksek lisans derecesine sahip olmak
/ 10
31

Sayfası
 Kısım II - Alternatiflerin değerlendirilmesi.
Karar cümlesi : En iyi Programlayıcı seçmek.
32

AMAÇLARİ/KRİTERLER ALTERNATİFLER
Murat GÖL Mehmet ASLAN John VICTOR Fetih BARIŞ
ZORUNLU (müzakere
edilemez)
Açiklama Git/Gi
tmez
Açiklama Git/G
itmez
Açiklama Git/Git
mez
Açiklama Git/Gi
tmez
Türk Vatandaşı Olmak O Türküdür Git Türküdür Git Yabancı Gitmez Türküdür Git
Gerekirse, fazla mesai
yapabilmeli
Öğleden
sonra başka
bir işte
çalışıyor.
Gitmez Gerekirse mesai
yapabilir
Git Fazla mesai yaparsa ikramiye
istedi.
Git
Programlamada 6 yıldan
fazla iş tecrübesi olmalı
7 yıldan fazla iş
tecrübesi
Git 6 yıldan fazla iş tecrübesi Git
Deneyimli veya çevrimiçi
sistem kaydı yapma
becerisine sahip olmalı
Daha önce 2
benzer proje
yapmış
Git Daha önce 1 benzer proje
yaptı.
Git
33

İstenen şeyler
(I)
skor
ağırlığı
Açikl
ama
sko
r
skoru
tart
Açiklam
a
Sko
r
skoru
tart
Açikla
ma
Sko
r
skoru
tart
Açiklama Skor skoru
tart
C ++ ve Java
programlarında
uzman
7 Her iki
program
için iyi
bilgili
10 75 C ++ 'da iyi
ama Java
değil.
5 60
Olgunluk (18
yaşından büyük).
1 26
yaşında
8 25 45 yaşında 7 25
En azından
yazılım
mühendisliğinde
yüksek lisans
derecesine sahip
olmak
10 yüksek
lisans
derecesin
e sahip
10 40 yüksek
lisans
derecesine
sahip
8 20
TOPLAM 140 133 TOPLAM 105
Murat GÖL Mehmet ASLAN John Victor Fetih BARIŞ
Not: Murat en yüksek skora sahiptir (140), Fetih ise sadece (105) skor aldı. Ancak Murat henüz nihai seçim değildir, çünkü Fetih
muhtemelen Murat'dan daha uygun bazı ölçütlere sahip olabilir. Bu nedenle, en uygun yöntemle yapılacak daha derin
analizlere ihtiyaç vardır.
34

Sayfası
 Kısım III - Risk değerlendirmesi.
35
Kararın Amacı : Mehmet ASLAN ve Fetih BARIŞ ile neyin yanlış olacağı ?

ALTERNATİF 1: Mehmet ASLAN ALTERNATİF 2: Fetih BARIŞ
Riskleri tanımlamak Olasılık / İhtimal Ciddiyet Riskleri tanımlamak Olasılık / İhtimal Ciddiyet
Mehmet başka bir
işe yeniden
yerleştirilebilir
3 (başka bir işe
gitmeyecek, çünkü
maaşı yüksek.)
10 (felaket) Belki fazla mesai
yapamaz
3 (Daha önce aşırı
çalışmıştı)
10 (felaket)
Çalışırken dikkatsiz 2 (7 yaşından fazla
iş tecrübesine
sahip olduğu için
yapamaz)
9 (gecikme
gösterebilir)
Sağlık sorunları 2 (belgeleri
herhangi bir sağlık
sorunu olmadığını
gösterir))
10 (felaket)
İş yeri, çalışanın
konutundan çok
uzak olabilir.
4 (şirketin kendi
taşımacılığı vardır)
9 (gecikme
gösterebilir)
İş yeri, çalışanın
konutundan çok
uzak olabilir.
4 (kendi arabası var
ve evi şirkete yakın)
8 (gecikme
gösterebilir)
36

3. Potansiyel Problem Analizi
Çalışma Sayfası
37

Plandaki adımlar Planın Kritik Adımları (Sıra)
Günlük denetleme planını hazırlar Sözleşmenin şartlarını ve koşullarını iyi okuyun.
Anlaşmayı imzala Anlaşmayı imzala
Uygunsa,'' Fazla mesai çalışma saatleri'' belirtin. Sorumluluk altındaki alanı tanımlayın
Sorumluluk altındaki alanı tanımlayın. Uygunsa,'' Fazla mesai çalışma saatleri'' belirtin.
Sözleşmenin şartlarını ve koşullarını iyi okuyun. Günlük denetleme planını hazırlar
Eylem Planı Beyanı : Yeni seçilen çalışanın projeyi hızlandırabilmesini sağlamak.
38

Potansiyel
tehditler
İh
ti
m
al
C
i
d
.
Olası sebep İh
t
ml
Önleyici
eylem
m
ali
ye
t
Kim Ne zaman Koşullu Eylem M
ali
ye
t
Kim Ne zaman
Şartlar ve
Koşullar
Okumamış
5 1
0
Belki
Sözleşme
Anlaşması
çok fazla
kağıttan
oluşur.
6 sözleşme
anlaşması
formu küçük
olmalıdır.
- İnsan
Kaynakları
yönetimi ve
Proje
Yönetimi.
En kısa
sürede
Bu
gerçekleşirse,
yeni işverenle
şartlar ve
koşullar
hakkında
görüşün.
- Yeni
İşveren ve
İnsan
Kaynakları
yöneticisi.
Yeni işveren
işe alırken.
Sözleşmedeki
Şartlar ve
Koşullar Tıbbi
izni belirtmez.
6 9 Projenin
yoğunlaşma
sı nedeniyle
tıbbi izin
anlaşmaların
ı
tartışmayabi
lir.
8 Tüm
çalışanların
haklarının
sözleşmelere
dahil
edildiğinden
emin olun.
- İnsan
Kaynakları
yönetimi ve
Genel
Müdür
Yeni çalışanı
işe almadan
önce.
Sözleşmeleri
imzalarken
iyeni şverenle
görüşün.
- İnsan
kaynakları
müdürü.
Şart ve
koşulların
sözleşmeler
ini
hazırlarken.
Eylem Planı Beyanı : Sözleşmenin Şartları ve Koşullarını İyi Okumaması
39

40
Bölüm 4 : Sistemlerde Liderliği.
Chapter 4: Leadership in Systems.

41
Beşinci Disiplin:
Öğrenme Organizasyonunun
Sanatı ve Uygulaması.
Kurumsal Sigma:
Sistem düşüncesi ile
kurumunuzun sağlığını en iyi
duruma getirme.
Endüstri, Hükümet, Eğitim için
Yeni Ekonomi.
TOYOTA TARZI !
İyileştirme, uyarlanabilirlik
ve üstün sonuçlar için
insanları yönetmek.

Bölüm 4 : Sistemlerde Liderliği
Liderlik nedir?
Yukaridaki insanlar ortak olan nedir? Elbette liderlik becerilerine sahipmişler
• Liderlik, başkalarını ortak bir
hedefe doğru bir tutkuyla
hareket etmeye motive eden
bir vizyon geliştirebilme
yeteneğidir.
• Öyleyse liderlik, bir kişinin
bir nesneyi gerçekleştirmek
için başkalarına etki ettiği ve
örgütü daha tutarlı kılacak bir
şekilde yönlendirdiği bir
süreçtir.
• Eski günlerde insanlar, liderliğin sadece
doğacak bir özellik olduğunu inanlardı.
Bununla birlikte, Liderlik yetenekleri
öğrenilip geliştirilebilir, böylece liderler
sadece doğmazlar, aynı zamanda
yetistirebilir.
• Günümüzde dünya çapında şirketler ve
hükümetler liderlik gelişimine
odaklanıyor. Her yıl liderlik becerilerini
geliştirmek için milyonlarca bütçe
harcıyorlar.
• Liderlik geliştirme becerileri,
bir birey veya kuruluş içindeki
liderlik kalitesini artıran her
türlü faaliyeti ifade eder.
• Liderlik becerisi aşağıdaki üç
yoldan geliştirilebilir:
a) Deneyim
b) Eğitim
c) Kendi Kendine
Farkındalık 42

Bir lider......
 Kendinden başlangıçlı.
 Vizyoner.
 Motivasyoncu.
 konuşma aygıtı.
 Mentor.
 Değişim ajanı.
 Risk alanıcı.
 Stratejik düşünür.
 İşlenen.
 Sorumluluk sahibi.
Lider nedir ?
43

Lider ve Yönetici Arasındaki fark.
Yönetici Lider
Şimdiki odaklanıyor Geleceğe doğru
görünüyor
kısa vadeli planlıyor uzun vadeli planliyor
Yürütmeyi düşünüyor. Fikirleri hakkinda
düşünüyor
kontrol ile rahat ediyor Riskleri memnuniyetle
karşıliyor
O organize ediyor O etkili olmasını tercih
ediyor
nasıl yapıldığını biliyor. İnsanlara nasıl
yapıldığını gösteriyor
insanları kullanıyor İnsanları geliştiriyor
44

Sıstem Nedir ?
• Bir sistem, genellikle “işlevi”
veya “amaç” olarak
sınıflandırılan bir karakteristik
davranış kümesi üreten bir model
veya yapıya tutarlı bir şekilde
organize edilen ve birbirine bağlı
bir dizi eleman veya parçadan
oluşur.
• Örneğin bir hükümet sistemi. bir
üniversite sistemi. Bir iş
organizasyonu sistemi. Sindirim
sistemi gibi insan vücudu sistemi.
45

Bir sistem aşağıdakilerden oluşmalıdır:
1. Elemanlar veya parçalar
2. Birbirine Bağlılık ve Etkileşimler
3. İşlev veya amaç
Bu elemanlar ya da parçalar Atatürk üniversitesi sistemi ile birbirine bağlı ve etkileşimlidir.
• Normalde her sistemde oluşturulmuş bir işlev veya
amaç vardır.
• işlev için vücut sistemlerimizde örneğin sindirim
sistemi tanımlamak için kullanılır.
• Amaç için işletme şirketi, fabrika veya üniversite vb
sistemlerini tanımlamak için kullanılır.
46

47

48
Sistem Düşüncesi: Batı istihbaratından
Kısmı 1
Sorunların dinamik olarak çözmesi !!

Sistem düşüncesi nedir ?
Sistem düşüncesi, karmaşık sorunları anlamak ve yönetmek için yeni bir düşünme şeklidir.
Neden sistem düşüncesi ?
 Politikacılar, iş yöneticileri ve toplumun tüm üyeleri, iş, sosyal konular, finans ve
ekonomi, çevre, politika ve kültürün birbirine bağlı olduğu karmaşık ağda günlük
olarak önemli kararlar vermek zorundadır.
 Bunu doğru mu yapalım?
 İyi politikalar ve yatırım kararları veriyor muyuz?
 Kararlarımızın istenmeyen sonuçlarını biliyor muyuz?
 Hızlı düzeltmeler için gideriz çünkü tedavi etmek daha kolay Belirtileri?
veya
 Yeni ve yenilikçi bir düşünce tarzına ve acilen yeni bir şeye ihtiyacın var mı?
Toplumumuzla nasıl baş edeceğiz?
49

Durumunuzu bir sistem olarak tanımlayın
• Unsurlar/ Parçalar nelerdir?
• Arasındaki ara bağlantılar nelerdir elementler?
• Sistemin amacı nedir?
MEDYA'DA GÜNCEL SORUNLAR.
 Gıda Emniyeti ve
Güvenliği
 Enerji Krizi
 Çevresel Afetler
 İklim değişikliği
 Karbon ticareti
 Arazi kullanımı
 biyoçeşitlilik
 Su sıkıntısı
 İşletme Karlılığı
 yoksulluk
 İnsan sağlığı
 Hayvan Sağlığı
 Küreselleşme
 Sürdürülebilirlik
 İş kayıpları
50
Unsurlar/ Parçalar

51
Gıda Emniyeti ve Güvenliği
Enerji Krizi
Çevresel Afetler
Su sıkıntısı
İş kayıpları
Arasındaki ara
bağlantılar
İklim değişikliği

Türkiye, Ülkem güvendedir. Medyadaki sorunlar ülkemi ilgilendirmiyor.
Yaaaaaaaaaaaa !!!!!!!!!!!! 52

54
Kaynak ; https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-
43742733
Uyarı: sistem genellikle bizi şaşırtıyor.
“En iyi zaman”
‘zamanın en kötüsü’
olduğunda’’. Ünlü tarihi
roman kitabından (The
Tales of two cities)

Sistem Düşüncesi, yeni bir düşünme şekli.
• Dünya dinamik, gelişen ve
birbirine bağlı, biz statik, dar
ve azaltıcı olan zihinsel
modelleri kullanarak karar
verme eğilimindedir.
• Önceliğimize odaklanırken,
tüm şeyleri de göz önünde
tutmak zorundayız.
Normalde doğrusal olmayan bir dünyada doğrusal düşünürüz.
Sistemler kendilerini tek bir olay olarak sunarak bizi kandırırlar. 55

Analitik düşünme ve sistem düşüncesi arasındaki fark.
• Analitik düşünce, durumun parçalarını anlamamızı sağlar.
• Sistem düşüncesi, parçaların birlikte nasıl çalıştığını anlamamızı sağlar.
• Bir sistem, parçalarının etkileşimi ile tanımlanır ve
parçalarının ayrı ayrı alındığı eylemler değil.
56

Analitik düşünme ve sistem düşüncesi arasındaki fark.
• Eğitim temel olarak analitik düşüncedir.
• Genellikle eğitim, ölüleri okuyarak hayatı anlamaya çalışmak gibidir.
• Ama hayat ve insan aktivitesi karmaşık sistemden yapılandırılmıştır.
• Analitik düşünme,
parçaların ne yaptığını
anlar.
 Bütün parçaların
anlaşılması için parçaların
anlaşılmasını birleştirir.
• Bütün = parçaların
toplamı
• Sistem düşüncesi parçaların işlevsel
karşılıklı bağımlılığını anlar.
• Bütünün davranışını anlamaya çalışın.
• Bütün = parça etkileşimlerinin
ürünü.
Yaşam sisteminin karşılıklı bağımlılığı
Analitik düşünme Sistem düşünce
57

İş okulu parçaları okuyor.
Hatırla ! : Sistem, parçalarının toplamı değildir.
Çocuklara nasıl monte edileceğini öğretiriz. bu nedenle çocuklar her bir parçanın ne yaptığını öğrenir. Bu analitik düşünce.
bütün: parçaların toplamı! 58

Sistem Düşüncesi için Araçlar
Sistem düşüncesi, sistem davranışını modellemek, açıklamak ve tahmin etmek için bilgisayar simülasyonunu ve çeşitli
diyagramları ve grafikleri kullanır ( dinamik düşünme araçları) .
1) Dinamik düşünme araçları.
Dinamik düşünme aracı, sistem davranışını modellemek,
açıklamak ve tahmin etmek için çeşitli diyagramlar ve
grafikler kullanır. bunlar aşağıdaki grafikleri içerir
Sistem davranışları = Değişkenler, bağlantılar, döngüler
Sistemlerin bulunması ve analiz edilmesi zor bir iştir. Aşağıda size yol boyunca yardımcı olacak bir dizi araç ve yöntem gösterilece
59

Bağlantılar ve Döngüler.
Bağlantılar :- Döngüler :-
şey 1 şey 2'ye ekler. şey 1 şeyi’ye çıkarır 2.
Bağlantılar, öğeler arasındaki etkiyi temsil eden oklardır bir
sistemde.
Döngüler, karşılıklı bağımlılıkları ortaya çıkaran
bağlantıların birleşimidir; Bir döngüde, her eleman hem
neden hem de etkidir.
icanhascheezburger.com,insanlar
lol-kedi resimlerini yorumlamak
için sitede çok zaman
harcadıklarında,
daha fazla lolkedi resim
yaratmalarına olan sevgisi arttı.
(Çünkü hepimiz biliyoruz ki lol-
kedi çok komik!)
60
İŞ Maaş Evlilik Boşanma

a) Nedensel Döngüler :-
Dengeleme döngü
• iki şeyi bir araya getirmeye çalışır. Hedef aranıyor.
• Örnek: Buzdolabınızın amacı yiyecekleri 5 derece
soğuk tutmaktır. Yarım bir pizza yenen
buzdolabına girdiğininizde, sıcak pizzayı
soğutmak için sıcaklığı düşürür. Kısa bir süre
sonra, buzdolabı dengeye geri döner.
• Zaman içinde sürekli olarak büyüyen ve / veya çökmeyen
sistemlerde meydana gelir.
Takviye döngüleri
• Örnek: Soğuk savaş sırasında ABD ile Sovyetler Birliği
arasındaki Nükleer Silahlar Yarışması, bir takviye
döngüsünün tipik bir örneğidir. ABD 1945'te ilk atom
bombasını yarattı. Sovyetler Birliği 1949'da geldi. 1950'lerde
her iki tarafın birbirini yok etmek için yeterli nükleer gücü
vardı. Sistem daha sonra her iki stok (NÜKLEER
STOKULU )1990'larda azaldığında azaldı.
61

b) Değişkenler
Zaman Diyagramları Üzerinde Davranış
(ZDÜD).
62
ZDÜD, insanların bir şeylerin neden ve
nasıl değiştiğine dair zengin tartışmalara
yol açan, yalıtılmış olaylardan ziyade
zaman içinde değişim kalıplarına
odaklanmasına yardımcı olabilecek basit
bir araçtır .

63
C) Sistem Arketipleri (System Archetypes)
Sistem arketipleri genellikle takviye ve dengeleme döngülerinin kombinasyonlarıdır. İki veya daha fazla döngüden oluşurlar. Bir
sistemin hızlı anlaşılmasını ve şemasını kolaylaştırırlar. Liderlerin sistem tuzaklarından kaçınmasına yardımcı olur.. çok çeşit var.
aşağıda içerir.
Geri tepme düzeltmeleri
(The Fixes that backfires)
• Tema ‘’Bir sorunu çözmek için tekrarlanan
çabalara rağmen bir sorun tekrar ediyor’’.
• Bazen bir problemin çözümü sorunu
çözmek yerine sorunu artırabilir. Bir geri
tepme gibi.
Örneğin, bir yöneticinin şirketi ekonomi sorununa sahipti. sorunu çözmek ve maliyetini azaltmak için, şirket çalışanının
yarısını kovdu. Kısa bir süre sonra, kalan çalışanlar onların işi hakkında endişelenmeye başlar. ve çok iyi çalışmıyorlar. Bu
problemi çözme yerine problemi artırır. Ancak bir süre sonra şirket normale döndü.

64
Sistem Düşüncesi için Araçlar
2) Buzdağı araçları (Iceberg Tool)
• Buzdağı, sistemleri düşünmeyi açıklayan
en sık kullanılan modellerden biridir.
• Sistematik ilişkilerin “buzdağı” modeli,
karmaşıklığı ortaya çıkarmaya ve
davranışların temel nedenini keşfetmeye
başlamak için basit bir araçtır.
• Olayyı; Buzdağı modelinde, yüzeyin üstünde görünen yapının parçası tek
bir “olayı” temsil eder. Bir olay, haber bültenindeki veya herhangi bir
olaydaki sorunlar gibi (geçmiş, şimdiki veya gelecekteki olaylar)
gerçekleşen her şey olabilir. gözlemlenebilir bir davranıştır
• Olaylar paterni: Olayların nasıl gerçekleştiğini anlar. her gün ya da her
yıl mı oluyor ya da sadece bir kez oluyor ?.
• Sistem yapısı : Olayların kalıplarına ne veya kim sebep oldu. Bu,
yöneticileri veya sistemi sorumlu kişiler anlamına gelir.
• Zihinsel model: Bu insanlar sistem için politika yapıyorlar. politika
yapıcılar olabilirler. ya da sistem yöneticilerini işe alanlar. ya da
sistemlerin sahibi. sistemi çok zayıf bir şekilde tasarladılar, böylece
problemler kolayca ortaya çıkabilir.
• Örnek: Erzurum Belediyesind'de çalışan genç bir kadın, küçük çocuğunu bir kreşte
bıraktıktan sonra iş için bir saat geç gelir. Amiri bu kez anlıyor. Daha derin bir inceleme,
olayların kalıplarını ortaya çıkarır. Genç anne, bir hafta sonra aynı günde geç kalıyor. Bu
durumda ya da benzer bir durumda, bu olayların normal olup olmadığı ya da “bir davranış
modeli” ortaya çıkmaya başlayabileceğini sorabiliriz.
• Seviyenin altına daldırılan “yapı”, piramidin üstündeki davranışları destekleyen ve yaratan
temeldir. Çalışan anne durumunda, her hafta geç kalıyor çünkü organizasyonun personelin
ofiste ne zaman olması gerektiğine dair katı politikalar var. Daha etkili bir politika,
çalışanların belirli günlerde esnek çalışma veya evden çalışmalarını sağlayan bir politika
olabilir mi? . Örgütlerde, yapı genellikle politika ve prosedürleri tarafından belirlenir.
• Zihinsel modelde, Erzurum belediyesinin politika belirleyicileridir. Politikaları çalışan
anneler için esnek zaman içermez.
Kadın salı
gecikir.
Kadın her
salı gecikir.
Esnek
zaman yok
Calışanın
güven
eksikliği.

65
Sistem düşüncesinin özeti.

66
Çinli iş ve mühendisler Afrika'ya geliyorlar, bir şeyler anliyorlar sonra bir çözüm buluyorlar. Türkiye iş adamı da aynısını yapmalı.

67
Afrika'da Çince tarafından inşa edilen asma köprü
Maputo-Catembe asma Köprüsü, Mozambik
Afrika'da Çin inşa trenler
Nairobi, Kenya
Addis ababa, Etiyopya

68
Toyota Kata: Japon istihbaratından
Kısmı iki
Beyin kasları yaratmak!
TOYOTA TARZI !
İyileştirme, uyarlanabilirlik ve
üstün sonuçlar için insanları
yönetmek.

69
TOYOTA KATA
• TOYOTA KATA, sistem düşüncesinden farklı bir sistem düşüncesidir.
TOYOTA şirketinin yönetimi tarafından kullanılmaktadır. Kata karate
oyunudur. Ama burada karate oyununu tartışmıyoruz. Kata'nın beyin
gelişiminde nasıl kullanılacağını tartışacağız.
• Kata (方), yapmanın yolu anlamına gelen japonca sözcüktür.
Liderlikte, Toyota Kata sürekli bir öğrenme ve iyileştirme kültürü
oluşturmak için yapılandırılmış ve odaklı bir yaklaşımdır.
• Kata, özellikle başlangıçta kasıtlı olarak uygulamak için
yapılandırılmış rutinlerdir, bu yüzden kalıpları bir alışkanlık haline
gelir ve sizi yeni yeteneklerle bırakır. Örneğin, sol elinizde bir şey
yazmak için kullanmadıysanız. Ama sonra sol elinizi yazmaya
başlamak için kullanmaya başladı, ilk defa ne hissederdiniz?., tabii ki
yazmak zor olur, ama eğer sol elinizi sürekli kullanmaya devam
ederseniz, bu alışkanlık haline gelir ve yeni bir yetenek kazandırır.
yazmak için sol elinizi tamamen kullanabilirsiniz.
• Kata ayrıca, yeni hareket ve düşünme biçimlerini benimsemenize
yardımcı olan pratik rutinlerdir.

70
KATA NEDİR? Bunlar pratik rutinlerdir.
Bir araba sürmeyi öğrenmek için bir örnek çalışıyor. Araç
sürdüğünüzde araç kontrollerini nasıl kullanacağınız konusunda
artık fazla düşünmüyorsunuz ve bunun yerine dikkatinizi
yollarda gezinmenin durumsal yönlerine odaklayabilirsiniz.
Hatirla * Yeni bir beceri öğrenmeye
başladığınızda, yeni başlayan bir
insansınız.
• İyileştirme Kata yeni beceriler ve alışkanlıklar geliştirmekle ilgilidir.
- sporcuların ve müzisyenlerin yaptığı gibi - bu sizi ve sizin
Takım, hedeflere ulaşmada ve zorluklarla karşılaşmada daha etkilidir.
• Bu, herhangi bir hedefe uygulanabilecek sistematik, bilimsel bir düşünme ve hareket şeklidir. Amacı,
kuruluşunuzdaki herkesin kendi tarzınızda bu modeli yapabilmesini sağlamaktır.

71
• Toyota Kata bilimsel düşünce gibidir.
• Bilimsel düşünce, gerçekleşeceğini
düşündüğümüz (teori), gerçekte olan (kanıt)
olan şey arasındaki kasıtlı koordinasyonun
rutini. ve farklılıktan öğrendiklerimize göre
ayarlama.
TOYOTA KATA

72
Toyota Kata'yı neden öğrenmek istiyoruz? Nöroplastisite yeteneğimizi geliştirmek.
Youtube https://www.youtube.com/watch?v=wjvri4PVHjc

Toyota Kata Türleri
İyileştirme Kata + Koçluk Kata = Toyota Kata
1) İyileştirme Kata
İyileştirme Kata ve Koçluk Kata rutinleri Bilimsel
Zihniyet Geliştirmek için Uygulanmaktadır.
• Kata iyileştirme öğrenenler içindir.
• İyileştirme Kata'nın bilimsel modeli,
herkesin pratikte öğrenebileceği dinamik
koşullardaki zorlukları karşılamak için
güçlü ve etkili bir yaklaşımdır.
• İyileştirme Kata modeli, Toyota'nın
“Toyota Kata” kitabında özetlenen
insanları nasıl yönettiğiyle ilgili
araştırmalardan geliyor.
• Toyota yöneticilerinin yaklaşımında,
“İyileştirme Yolunda” ortak bir bilimsel
düşünce ve davranış modeli bulduk ve
bunu “İyileştirme Kata” olarak
adlandırdığımız dört adımlı bir modelle
tasvir ettik.

74
1) İyileştirme Kata
İyileştirme Kata, günlük alışkanlık yapan ve bilimsel çalışma
yürütmek için uygulama rutinlerini içeren 4 aşamalı bir
modeldir.

75
Ögrenciler İçin Koç İçin

76
Sıra olarak dört aşama böyle olur
2- Mevcut Duruma Gözleme
• Bu çözmek istediğimiz sorun.
İyileştirme Kata paterni kullanarak,
problem hangi yönde ilerlemelidir? Bu
sorunu çözmek için bir bilgiye sahip
miyiz ?. Mevcut durum problemini
çevreleyen engeller nelerdir.
Örneğin, makine servisinin iyileştirilmesi
için bir önleme getirebiliriz (önleyici
bakım):
• Arıza süresini% 30 azaltır.
• İşçilik maliyetini% 25 azaltın.
• Verim> kapanmadan önce.
• Tümü 31 Ocak 2019'a kadar.

77
4- Hedef koşula doğru deneme yapayın
Koçluk kata
Ne zaman bir şey yapmak istediğimizde
karşılaştığımız en büyük sorun bilgi
sınırlamamızdır. Koç, problemleri çözmek için
gerekli olan tüm temel becerileri öğrenmek için
öğreniciyi destekleyecek uzman kişidir.

78
5 koçluk soruları
1. Hedef durum nedir? Yani Ne olmasını bekliyoruz?
2. Şu anki durum nedir? * yani - Mevcut durumun tanımı ölçülebilir mi?
- Son adımdan ne öğrendik?
3. Hedef koşullara ulaşmanızı engelleyen ne gibi engeller var? Şimdi hangisine
bakıyorsun?
4. Sonraki Adımınız nedir? (sonraki PDCA / deney) Ne olmak bekliyorsunuz?
5. Bu adımı atmaktan ne öğrendiğimizi görebilir ve ne zaman ?

81
Bölüm 6 : Çocuk Zekası.
1- Bilişsel Gelişim Kuramı
2- Psikososyal Gelişim Kuramı
Chapter 6: Child Intelligence.
1- Cognitive Development Theory
2- Psychosocial Development Theory

82
Kısmı Bir

83
Biliş, düşünme, bilme, hatırlama ve iletişim ile ilgili tüm zihinsel aktivitedir. Dr. Jean Piaget, (1896-1980) çocukların
bilişsel gelişimini inceleyen ünlü bir bilim adamıydı. Üç çocuklarını çalışırken, Piaget teoriler geliştirdi Çocukların
nasıl öğrendiği ile ilgili. Araştırmalarını çocukların bilişsel gelişiminde dört aşama olduğu sonucuna vardı.
Ön

84
1) Sensoritmotor kullanımı
(Yaş: sifir -2 yıl )
Jean Piaget'in Bilişsel gelişim aşamaları
 Sensorimotor, bebeklerin duyu ve
motor becerilerini kullanırken
düşünmelerine neden olan aktif
zekadır.
• Bu aşamada, çocuk gelişmeye
başlar:
• Refleksler
• Alışkanlıklar
• El-göz kordinasyonu
• Nesne Kalıcılığı (bir şeylerin var
olduğunu bilmek, görülemese bile)
• Deneyim ve yaratıcılık.
• Piaget bu aşamadaki çocuklara
“küçük bilim adamları” olarak
bahsetmiştir.
Bu aşamada çocuğun bilgisi duyusal algı ve
basit motor aktiviteleri ile sınırlıdır. Örneğin.
bakıyor, emiyor, kavraıyor.

85
Jean Pieget'in bilişsel gelişim için ifadeleri :-
1) Sensoritmotor kullanımı (Yaş: sifir -2 yıl )
Schema
Schema, Çocukların şeyleri nasıl
anladıkları ve kendi yorumladıkları şeydir.
Örneğin 1 yaşın altındaki bebek çocukları
genellikle emmeye başlar. Örneğin,
başparmak için ve farklılaşmadan başka
şeyler için emme. Ama çocuklar 2
yaşından sonra, çocuğun Scheması
değişebilir. Çocuklar diğerlerinden emilen
gerçek memeyi ayırt edebilir. Schema,
çocukların yaşına bağlı.
Bilişsel gelişim, gelişim sürecini etkileyen üç ana kavramdan
oluşan karmaşık bir süreçtir: asimilasyon, konaklama ve denge.
Her üçü de dış dünyaya dair dengeli bir anlayış duygusuna
ulaşmak için hhgggg ve onların modifikasyonu ile ilişkilidir.
Asimilasyon, Konaklama ve Denge

86
Asimilasyon ve Konaklama
Jean Pieget'in bilişsel gelişim için ifadeleri :-
“Köpeye” Scheması
 Dört ayaklı hayvan
Asimilasyon
 İnek görür, “Köpeye” der !!
Konaklama
 Köpeye: evde küçük dört bacaklı
hayvan
 İnek: çiftlikte büyük dört bacaklı
hayvan
Asimilasyon
 Atlar görür, “inek” der
Konaklama
 İnek “moo”, atlar “neih” deyin !!
Asimilasyon - dış dünyayı yorumlamak için mevcut
Schemaları kullanma.
Konaklama - mevcut düşüncenin çevreyi tamamen
yakalamadığını fark ettikten sonra eski düzenleri
ayarlama veya yenilerini oluşturma.
Dengeleme, asimilasyon ve konaklama arasında bir
dengedir.

87
2- Ön Hazırlık aşaması (Yaş: 2-7 yıl)
Bu aşamada, çocuk gelişmeye başlar:
• Resim ve kelimelerle nesneleri temsil etme becerisi
• Dil becerileri
• hayal gücü
 Çocuklar oyunlar oynayarak öğrenirler.
 Çocuklar hala operasyonları ‘kullanamazlar, yani
aritmetik kuralları gibi mantıksal zihinsel kurallar.
Ön hazırlık aşamalarında sınırlaama.
• Çocuğun kendi dışındaki başka bir perspektiften
şeyleri görememesi.
• Piaget, çocukların henüz somut mantığı
anlamadıklarını, bilgiyi zihinsel olarak manipüle
edemediklerini ve başkalarının bakış açısını
alamadıklarını belirtti.
a) Egocentrism:

88
Ön hazırlık aşamalarında sınırlama.
B) Centrasyon :
Centrasyon, küçük çocukların diğer durumları
ihmal ederken, bir durumun dikkatine
odaklanmasına yönelik bir eğilim anlamına gelir.
Örneğin, aynı büyüklükte iki bardağa aynı miktarda su koyun ve
sonra bir çocuk hangi iki bardağın daha fazla suya sahip
olduğunu söyleyin, o da aynı şekilde söyleyecektir. Ama cam
suyundan birini daha uzun şekilli bir cama değiştirirseniz, çocuk
daha uzun camın daha fazla suya sahip olduğunu söyleyecektir.
'

89
3- konsantre operasyon
(Yaş: 7-11 yıl )
• Mantık temelleri
• Nesneleri sıralamak için yeteneği
• Nesneleri sınıflandırmak için yeteneği
• Centrasyonu anlama (fiziksel miktarlar, nesnenin
düzenlemesine ve / veya görünümüne bağlı olarak
değişmez)
Seriation Nesneleri sınıflandırmak için yeteneği
Seriation, beton operasyonel çocuğun zihinsel olarak
öğeleri düzenlemesini sağlar
ağırlık veya boy gibi ölçülebilir bir boyut boyunca.
a) Seriation :

90
3- konsantre operasyon
(Yaş: 7-11 yıl )
b) Transitivity :
Transitivity, bir dizi içindeki öğeler arasındaki ilişkilerin
anlaşılmasıdır.
A ise B'den daha uzun ve B C'den daha uzun, Hangisi uzundur
A veya C?
B
A
C

91
4- Resmi operasyon: (Ergen - yetişkinlik) (Yaş: 12- )
• Hipotezleri varsaymak, test etmek ve yeniden
değerlendirmek için yetenek.
• Çocuklar resmi sistematik bir şekilde düşünmeye
başlar.
Çocuklar nedenleri ve etkileri arasındaki ilişkiyi bilirler. (Abstract thinking)

9292
Kısmı iki
2- Psikososyal Gelişim Kuramı

93
Psikososyal tanımı psikolojik ve sosyal davranışların birleşimiyle
ilgilidir. Psikososyal bir örnek, bir kişinin korkuları ile sosyal
ortamda başkalarıyla nasıl ilişki kurduğu arasındaki ilişkiyi
inceleyen bir çalışmanın doğasıdır.
Psikososyal
Erik Homburger Erikson (1902-1994)
• Psikososyal Gelişim Babası
• Kimlik krizleri terimini tanıttı (kişinin hayatında kişinin kişiliğini
güçlendirecek veya zayıflatabilecek bir dönüm noktası).
• Onun teorisi, sanattan, kapsamlı seyahatlerden, çeşitli
kültürlerle yaşadıkları deneyimlerden ve kendi kimliği için ömür
boyu süren bir arayıştan oluşan kendi geçmişinin bir
yansımasıdır.
• Erik 8 aşamada insan psikososyal gelişimini böldü.

95
Erik Erikson‘un Psikososyal Gelişim için ifadeleri :-
Aşama Psikososyal Kriz Temel Erdem Yaş
1 Güven vs. Güvensiz Umut 0-1.5
2 otonomi ve utanç irade gücü 2-3
3 Girişim ve Suçluluk Amaç 3-5
4 Sanayi ve Aşağılık Yetenek 6-12
5 Kimlik ve Rol Karşıtı
Doğruluk/
12-18
6 Samimiyet vs izolasyon
Aşk
19-40
7
Generativite ve
durgunluk Bakım 40-60+5
8
Ego Integrity vs
Umutsuzluk
Bilgelik /Hikmet
60+5 - ölüm

96
Aşama 1: bebekler (0-1.5 yaş ):
Bir umut yaratmak.
• Psikososyal Kriz: İlk aşama bebekliktir, yaklaşık ilk
yıl veya yıl ve yaşamın yarısıdır.
• Amaç güvensizlik kapasitesini tamamen ortadan
kaldırmaksızın güven geliştirmek. Birincil bakıcılar,
ebeveynler gibi, bebeğe tanıdıklık, tutarlılık ve
süreklilik duygusu verebilirse, o zaman bebek
dünyanın güvenli bir yer olduğunu, insanların
güvenilir ve sevgi dolu olduğunu hissedecektir.
Bu aşamada, bebek yaşadıkları dünya hakkında belirsizdir. Bu
belirsizlik duygularını gidermek için bebek, bakım ve istikrarı
sağlamak için temel bakım verenlerine bakıyor.
Psikososyal Kriz

97
Aşama 1: bebekler (0-1.5 yaş ):
Bir umut yaratmak.
Temel erdem : Bir umut Yaratmak
Uygun dengeye ulaşılırsa, çocuk
Umut erdemini geliştirecektir.

98
AŞAMA 2 Erken Çocukluk Dönemi (2-3 yaş)
Otonomi vs Utanç
• Seçimler yapmaya ve iradesini ifade etmeye başlar.
Teşvik edilirse, Otonomi ve bağımsızlık duygusu
geliştirir.
• Bu aşamada Erikson, çocuğun, değersiz ve yetersizlik
duygularında kendini gösteren bir şüphe ve utanç
duygusu geliştirebileceğine inanır.
• Çocuğun çabalarına gülmek gibi masum bir şey bile
çocuğun derinden utanmasına neden olabileceğini
akılda tutmalıyız ve yeteneklerinden şüphe duymak
için.
Psikososyal Kriz :-

99
AŞAMA 2 Erken Çocukluk Dönemi (2-3 yaş)
Temel erdem : İrade gücü
• Eğer özerklik, utanç ve şüphe ile ilgili uygun,
pozitif dengeyi alırsanız, irade ya da
kararlılığın erdemini geliştireceksiniz.

100
Psikososyal kriz: Çocuk, neyi başarabileceğini
keşfederek sosyal ve fiziksel dünyalarını
keşfetmeye başlar. Erikson, bu aşamayı bir duyu
geliştirmek için bir zaman olarak ifade eder.
inisiyatif ya da kişisel başarı olumlu bir tutum.
Bu zamanda çocuk, çevresi tarafından sunulan
çeşitli toplumsal rollerin farkında olur.
Erikson’un görüşüne göre, bu dönemdeki temel
etki, davranışı ve eylemlerinden sorumlu olmayı
öğrenmesine yardımcı olabilecek çocuk
aileleridir.
AŞAMA 3 (3-5 yaş)
Girişim vs SuçlulukPsikososyal Kriz :-

101
Temel erdem : Amaç
İyi bir denge, amacın psikososyal güçlerine yol açar.
AŞAMA 3 (3-5 yaş)

102
4. Aşama Okul Çağı (6-12)
Sanayi vs Aşağılık
• Psikososyal Kriz: çocuğun dünyası genişleyen
teknik beceriler öğrenilir ve yetkinlik duyguları
genişler.
• Çocuklar mahallenin ve okulun yeni dünyasına
girerler. Erikson’un görüşüne göre, çocuklar
ulaşamadıklarına inanmaya başladıklarında
okullarına, ailesine veya akranlarına göre,
ustalık duygusu, kişisel aşağılıklara yol
açacaktır.
• Böylece, gelecekte doğrudan yüz yüze gelecek
olan geçici ergenlik dönemleriyle
yüzleşememektedirler. Ebeveynler teşvik
etmeli, öğretmenlerin umurunda olmalı,
akranlar kabul etmeli.
Psikososyal Kriz :-

103
4. Aşama Okul Çağı (6-12)
Temel erdem : Yetenek
Daha mutlu bir şey, endüstrinin ve aşağılıkların doğru dengesini
geliştirmektir, bu da bizi, bizi makul bir şekilde alçakgönüllü
kılmak için aşağılık bir dokunuşla endüstridir. Sonra yetkinlik
denilen erdem var.

104
AŞAMA 5: Ergenlik (12-18 yaş)
Kimlik ve Rol Karşıtı
• Psikososyal Kriz: Erikson'a göre, bir kimlik oluşturma krizi ile
karakterizedir. “Ben kimim ve yetişkin olduğumda ne
yapabilirim?” Sorusu genellikle ergen tarafından meydan
okunuyor.
• Onun mücadelesi sadece yeni ortaya çıkan bir yetişkin olarak
değil, aynı zamanda tüylenme çağında da toplumsal
taleplere dayanmaktadır. Bir ergen arkadaşıyla daha fazla
zaman geçirdiği için, akran grubu artık genel davranış
kuralları için önemli bir kaynak haline gelir.
Psikososyal Kriz :-

105
AŞAMA 5: Ergenlik (12-18 yaş)
Temel erdem : Doğruluk
Bu aşamayı başarılı bir şekilde müzakere ederseniz, Erikson'un
doğruluk dediği erdemi alacaksınız.

106
AŞAMA 6 Genç Yetişkinlik (19-40 yaş)
Samimiyet vs izolasyon
• Bu aşamada birey, başka bir kişi ile
sıcak ve samimi bir ilişki geliştirir.
Yaşamın bu döneminde bu tür bir
samimiyet duygusu elde edilmezse,
bunun yerine bir izolasyon hissi
gelişir.
• Böyle bir tutum, başkalarına yakın
ve samimi bir şekilde güvenebilme
yeteneğine yansır.
Psikososyal Kriz :-

107
AŞAMA 6 Genç Yetişkinlik (19-40 yaş)
Temel erdem : Aşk
Bu aşamayı başarılı bir şekilde müzakere ederseniz, hayatınızın
geri kalanı için yanınızda taşıyacaksınız, Erikson aşkı için dediği
erdemi bulacaksınız.

108
AŞAMA 7 Yetişkinlik (40-60 yaş)
Generativite vs Durgunluk
• Bu aşamanın orta yılları,
generativite yıllarını
içerir. Bu aşamada,
bireyin üretkenliği
ailesine ve topluma
yaptığı katkılarla ölçülür.
• Erikson'a göre, bir
generativite
geliştiremeyen kişi strese
girer.
Psikososyal Kriz :-

109
Temel erdem : Bakım
AŞAMA 7 Yetişkinlik (40-60 yaş)
Eğer bu aşamada başarılı iseniz, hayatınızın geri
kalanında size hizmet edecek bir bakıma sahip
olacaksınız.

110
Aşama 8 Yaşlılık (65 - ölüm)
• Son aşamada, bir kişi hayatının
zamansal sınırlarını ifade eder. O
yerine getirme ve sonuçtur.
• Erikson’un görüşüne göre,
insanlıkla özdeşleşmeden
kaynaklanan bir bütünlük
duygusunun elde edilmesidir.
Bununla birlikte, bir kişi yaşamın
sonunda bir pişmanlık ve korku
tutumu geliştirirse, bir
umutsuzluk duygusu ortaya
çıkar.
Ego Integrity vs UmutsuzlukPsikososyal Kriz :-

111
Temel erdem : Bilgelik /Hikmet
Aşama 8 Yaşlılık (65 - ölüm)
• Ölümden korkmadan yaklaşan birisinin,
Erikson'un bilgeliği arama gücü vardır.

Akıl yetistiricisi kitap tanıtma

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Akıl yetistiricisi kitap tanıtma

Similar to Akıl yetistiricisi kitap tanıtma (20)

More from Mohamed Ali

More from Mohamed Ali (6)

Akıl yetistiricisi kitap tanıtma