1. `≥ÅOQÍ} „Ѩ*Ï „Ѷ¨Oò J^茺‰õΔΩÅ∞ P‰õΩÅ Éèí∂=∞Ü«∞º QÍ~°∞ QÆ`« <åÅ∞QÆ∞ ^ŒâßÉÏúÅ∞QÍ „Ѩ[ÅHÀã¨O
ѨxKÕâß~°∞. 1968–69 q^•ºi÷ L^Œº=∞OÖ’ #∞O_ç „áê~°OÉèí"≥∞ÿ# PÜ«∞# ~å[H©Ü«∞ rq`«OÖ’ <Õ˜=~°‰õΩ
Jq„âßO`«OQÍ „Ѩ[ŠѨHΔÍ<Õ xÅ|_®¤_»∞. q^•ºi÷ <åÜ«∞‰õΩxQÍ, Láê^蕺ܫ∞ L^Œº=∞ <åÜ«∞‰õΩxQÍ P `«~åfi`«
1996 #∞O_ç `≥ÅOQÍ} L^Œº=∂xH˜ <åÜ«∞‰õΩxQÍ Ñ¨xKÕâß~°∞. D „Hõ=∞OÖ’ ã‘=∂O„^èŒ ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å
#∞O_ç, ~å[º „¿Ñˆ~Ñ≤`« =Ú~îåÅ #∞O_ç ɡkiOѨÙÅ∞ J<ÕHõO Z^Œ∞~˘¯<åfl_»∞. P~Ú#ѨʘH© `≥ÅOQÍ} ™ê^èŒ<Õ
^èպܫ∞OQÍ Hõ$+≤ KÕâß~°∞. ^ÀÑ≤_ç, Ñ‘_»# ÖËx =º=ã¨÷ ^•fi~å<Õ „Ѩ[ʼnõΩ <åºÜ«∞O ™ê^茺=∞x „Ѩ*Ï™êfiq∞Hõ
`≥ÅOQÍ}#∞ PHÍOH˜ΔOKå~°∞.
`≥ÅOQÍ} „Ѩ*Ï L^Œº=∂xH˜ `«ÖÁyæ# HÍO„ÔQãπ Jx"å~°º Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ `≥ÅOQÍ} U~åÊ@∞ÃÑ· x~°‚Ü«∞O
fã¨∞‰õΩOk. F"≥·Ñ¨Ù `≥ÅOQÍ}ÃÑ· x~°‚Ü«∞O fã¨∞‰õΩO@∂<Õ ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£ L=∞‡_ç ~å[^è•x, áÈÅ=~°O „áê*ˇ‰õΩì‰õΩ
*ÏfÜ«∞ Ǩϟ^• HõeÊOK«_»O ã¨Ç¨ WOHÍ J<ÕHõ `≥ÅOQÍ} =ºuˆ~Hõ „Ѩuáê^Œ#Å#∞ ˆHO„^ŒO ã≤^ŒúO KÕã≤Ok. D
x~°‚Ü«∞O "≥Å∞=_»¤<å˜ #∞O_ç „Ñ¨^è•#OQÍ áÈÅ=~°O, L=∞‡_ç ~å[^è•x, QÆ=~°fl~ü áêÅ# "≥Ú^ŒÖˇ·# JOâßÅÃÑ·
˜Ñ≤ZѶπ ã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# "≥·Yi „ѨHõ˜OzOk. „Ѩ[Å#∞ J„Ѩ=∞`«ÎO KÕã¨∂Î L^Œº=∞ HÍ~åºK«~°} „ѨHõ˜OzOk. POHõΔÅ∞
ÖËx `≥ÅOQÍ} ™ê^èŒ<Õ „Ѩã¨∞Î`« „Ѩ^è•# Hõ~°Î=º=∞x ˜Ñ≤ZѶπ KÕã≤# Hõ$+≤ "≥Ú`«ÎO `≥ÅOQÍ} L^Œº=∞HÍ~°∞Ö’¡ XHõ
K«Å<åxH˜ HÍ~°}O J~ÚºOk. ˆH=ÅO Éè∫QÀoHõ `≥ÅOQÍ} ^•fi~å „Ñ¨[Å ã¨=∞㨺Å∞ Ѩiëê¯~°O HÍ=Ù. ˆ~Ѩ˜
`≥ÅOQÍ} x~å‡}ÏxH˜, =∞~À áÈ~åÏxH˜ ã≤^ŒúO HÍ"åeû# Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ `≥ÅOQÍ} L^Œº=∞OÖÁ ã¨∞n~°… ~å[H©Ü«∞
J#∞Éèí==Ú#fl <åÜ«∞‰õΩÅ∞ P‰õΩÅ Éèí∂=∞Ü«∞ºQÍix JO`«"≥ÚOkOKåÅx áêÅHõ=~åæÅ∞ ‰õΩ„@ Ѩ<åfl~Ú.
`Õk:24.12.2013 <å_»∞ '`≥ÅOQÍ} Kåi„`«Hõ Ѩ„`åÅ∞— ѨÙã¨ÎHÍxfl |+‘~üÉÏQ∑ „ÃÑãπHõ¡ÉòÖ’ PÜ«∞#
Pq+¨¯iOKå~°∞. JHõ¯_ç #∞O_ç uiy WO˜H˜ "≥à◊√Î#fl „Hõ=∞OÖ’ ~å„u 9.40 xq∞ëêʼnõΩ q^•º#QÆ~ü KÒ~°™êÎÖ’
lÃÇÏKüZ"£∞ã≤ ˜Ñ¨Ê~ü _èôH˘@ì_»O ^•fi~å JHõ¯_çHõHõ¯_Õ „áê}ÏÅ∞ q_çKå~°∞. "≥O@<Õ ˜Ñ¨Ê~ü „_≥·=~ü#∞ ™ê÷x‰õΩÅ∞
Ѩ@∞ì‰õΩx H˘˜ì #Å¡‰õΩO@ áÈbãπ ¿ãì+¨<£Ö’ JѨÊyOKå~°∞. Ѷ¨∞@# ã¨÷ÅO KÕ~°∞‰õΩ#fl qq^èŒ „Ѩ*Ï ã¨OѶ¨∂Å
`≥ÅOQÍ}"å^Œ∞Å x~°ã¨# =Å¡ _çã≤Ñ≤ [Ü«∞ÅH˜Δ ‡ =zÛ ÃãHõΔ<£ 302 „H˜O^Œ (ǨÏ`åº<Õ~°O) ˆHã¨∞ #"≥∂^Œ∞ KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞.
lÃÇÏKüZ"£∞ã≤ Qͺˆ~l #∞O_ç ˜Ñ¨Ê~ü#∞ |Ü«∞@‰õΩ fã≤#, q^èŒ∞Ö’¡ L#fl „_≥·=~ü ¿Ñ~°∞ ~°gO^Œ~ü HÍQÍ, "åã¨Î=OQÍ
˜Ñ¨Ê~ü #_çÑ≤OzOk K≥#flÜ«∞º J<Õ =ºH˜Î ~°gO^Œ~ü ™ê÷#OÖ’H˜ K≥#flÜ«∞º ZÖÏ =KåÛ_»#flk lÃÇÏKüZ"£∞ã≤
JkèHÍ~°∞Å∞ D<å˜H© ã¨=∂^è•#O K≥ѨÊÖË^Œ∞. áÈbã¨∞Å∞ D HÀ}OÖ’ Hõhã¨O ^Œ~åºÑ¨ÙÎ ‰õÄ_® KÕÜ«∞_»O ÖË^Œ∞.
ÃÑ·QÍ „Ѩ[Å∞ Ѩ˜ìOz# K≥#flÜ«∞º#∞ WO˜H˜ ѨOÑ≤OKå~°∞. ^À+¨μÅ#∞ JÔ~ã¨∞ì K≥Ü«∂ºÅx, Éèí∂=∞Ü«∞ºQÍi =∞~°}OÃÑ·
ÃÇ·ÏHÀ~°∞ì ã≤˜ìOQ∑ [_ç˚KÕ ã¨=∞„QÆ <åºÜ«∞ qKå~°} [iÑ≤OKåÅx „Ѩ*Ïã¨OѶ¨∂Å∞, *ˇZã≤Å∞, „Ѩ*Ï „Ѩux^èŒ∞Å∞
_ç=∂O_£ KÕã¨∂Î =ÚYº=∞O„ux, Ü«∞ãπÃÇÏKüP~üã≤ x ‰õÄ_® Hõeâß~°∞. J~Ú#ѨʘH© Hõh㨠ã¨ÊO^Œ# ‰õÄ_®
„ѨÉèí∞`«fiO #∞O_ç HõxÑ≤OK«_»OÖË^Œ∞.
*ˇ· `≥ÅOQÍ} ! *ˇ· *ˇ· `≥ÅOQÍ} !!
`≥ÅOQÍ}„Ѩ*τѶ¨OòJ^茺‰õΔΩÅ∞
P‰õΩÅ Éèí∂=∞Ü«∞ºÇ¨Ï`«ºÃÑ· ÃÇ·ÏHÀ~°∞ì ã≤˜ìOQ∑ [_ç˚KÕ <åºÜ«∞ qKå~°} [iÑ≤OKåe,
^À+¨μÅ#∞ "≥O@<Õ JÔ~ã¨∞ì K≥Ü«∂ºe
^èŒ~åfl:05.02.2014,L^ŒÜ«∞O11QÆOIIʼnõΩ,WOk~åáê~ü¯,ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£

2. „Ѩ[ŠѨHΔÍ# xÅ|_ç `≥ÅOQÍ} ™ê^èŒ# HÀã¨O x*Ï~ÚfQÍ xÅ|_»¤ ã‘xÜ«∞~ü L^Œº=∞ <åÜ«∞‰õΩ_»∞
=∞~°}˜Oz# f~°∞, „ѨÉèí∞`«fi "≥·Yi, áÈbã¨∞Å f~°∞..Éèí∂=∞Ü«∞ºQÍi =∞~°}O "≥#∞Hõ ‰õΩ„@ L#fl^Œx ÉèÏqOK«=Åã≤
=ã¨∞Î#flk. `≥ÅOQÍ} L^Œº=∞ <åÜ«∞‰õΩÅ#∞, „Ѩ*Ï™êfiq∞Hõ "å^Œ∞Å#∞ ~°Hõ~°HÍÅ ~°∂áêÖ’¡ ǨÏ`«ºÅ∞ KÕã≤# K«i„`«
HÀ™êÎO„^èŒ ^ÀÑ≤_ô áêÅHõ =~åæʼnõΩ#flk. J@∞=O˜ pHõ˜, =Úã¨∞QÆ∞ ǨÏ`«ºÖ’¡ „Ѩ`«ºHõΔOQÍ, Ѩ~ÀHõΔOQÍ ÉèÏQÆO
ѨOK«∞‰õΩ#fl K«i„`« `≥ÅOQÍ} áêÅHõ =~åæʼnõΩ#flk. 1997 QÆ^ŒÌ~üÃÑ· HÍÅ∞ÊÅ∞ [iÑ≤# „ѨÉèí∞`«fiO, P HÍÅOÖ’<Õ
`≥ÅOQÍ} L^Œº=∞ QÍÜ«∞‰õΩÅ#∞, <åÜ«∞‰õΩÅ#∞ =Úã¨∞QÆ∞ ǨÏ`«ºÅ∞ KÕã≤Ok. ѨÙezO`«Å „áê*ˇ‰õΩì x~å‡}ÏxH˜
=ºuˆ~HõOQÍ [~°∞QÆ∞`«∞#fl áÈ~å@OÖ’ ÉèÏQÆO J~Ú#O^Œ∞‰õΩ 1998Ö’ „á⁄II [Ü«∞ â◊OHõ~ü, _®II K≥~°∞‰õΩ
ã¨∞^è•Hõ~ü, q. „ѨHÍâò #∞ ǨÏ`«º KÕÜ«∞_»OHÀã¨O "å~°∞ „Ѩܫ∂}˜ã¨∞Î#fl HÍ~°∞ÃÑ·H˜ ˜Ñ¨Ê~ü ÖÏsx „ѨÜ≥∂yOKå~°∞.
K«O„^ŒÉÏ|∞ HÍÅO#∞O_Õ HÍHõ ^•xH˜ =ÚO^Œ∞ ZO`À HÍÅOQÍ D ~å[H©Ü«∞ ǨÏ`«ºÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∂<Õ L<åfl~Ú.
P q^è•<å<Õfl <Õ˜ áêʼnõΩÅ∞ H˘#™êyã¨∞Î<åfl~°∞. QÆ`« ã¨O=`«û~°O K«O„^ŒÉÏ|∞ Ѩ~°º@##∞ J_»∞¤‰õΩ#flO^Œ∞‰õΩ,
„Ѩ[ŠѨHõΔO =Ç≤ÏOz#O^Œ∞‰õΩ ˜Ñ≤ZѶπ ~åR HÍ~°º=~°æ ã¨Éèí∞ºÅ∞ =xÃÑO@ "≥OHõ>Ëâ◊fi~°¡#∞ ǨÏ`«º KÕâß~°∞.
D<å˜H© ǨÏO`«‰õΩÅ *Ï_» ÖË^Œ∞.
L^Œº=∞ <åÜ«∞Hõ`åfixfl ɡkiOK«_»O, J}z"ÕÜ«∞_»O, z=iH˜ ǨÏ`«ºÅ∞ KÕ~ÚOK«_»O XHõ ™ê^è•~°}
Ѩ^ŒúuQÍ HÀ™êÎO„^èŒ áêÅHõ =~åæÅ∞ H˘#™êyOKå~Ú. `≥ÅOQÍ} „Ѩ[Å∞ ^ÀÑ≤_ô, Ñ‘_»#, J}z"Õ`« q^è•<åʼnõΩ
=ºuˆ~HõOQÍ ÃÑ^ŒÌ Z`«∞Î# L^Œºq∞ã¨∞Î#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ D Ѷ¨∞@# [~°QÆ_®xfl `≥ÅOQÍ} L^Œº=∞O ÃÇÏK«ÛiHõQÍ
fã¨∞HÀ"åeû LOk. Hõ#∞Hõ ^À+¨μÅ#∞ "≥O@<Õ 302 ÃãHõΔ#∞ „H˜O^Œ JÔ~ã¨∞ì KÕã≤ Éèí∂=∞Ü«∞ºQÍi =∞~°}OÃÑ·
ÃÇ·ÏHÀ~°∞ì ã≤˜ìOQ∑ [_ç˚KÕ`« <åºÜ«∞ qKå~°} [iÑ≤OKåÅx „ѨÉèí∞`åfixfl _ç=∂O_£ KÕã¨∞Î<åfl=Ú. „Ѩ[Å Ü≥ÚHõ¯
=∞øoHõ ã¨=∞㨺ŠѨiëê¯~°O HÀã¨O ѨxKÕã¨∞Î#fl L^Œº=∞HÍ~°∞ÅѨ@¡ áêÅHõ =~åæÅ∞ J#∞ã¨iã¨∞Î#fl J}z"Õ`«,
q^è•<åʼnõΩ =ºuˆ~HõOQÍ L^Œº=∞ ã¨Oã¨÷Å∞ UHÀ#∞‡YOQÍ áÈ~å_®eû# J=ã¨~°O LOk. QÆ`« <≥Å _çÃãO|~ü
24= `Õn Ѷ¨∞@# [iy# <å˜#∞O_ç D<å˜=~°‰õÄ J<ÕHõ áœ~°, „Ѩ*Ï ã¨OѶ¨∂Å∞, ã¨Oã¨÷Å∞ nxÃÑ· ã¨ÊOkOKå~Ú.
J^Õ ã¨∂ÊùiÎ`À P‰õΩÅ Éèí∂=∞Ü«∞º ǨÏ`«º‰õΩ HÍ~°}"≥∞ÿ# ^À+¨μÅ#∞ JÔ~ã¨∞ì KÕã≤, ÃÇ·ÏHÀ~°∞ì ã≤˜ìOQ∑ [_ç˚ KÕ`« <åºÜ«∞
qKå~°} [i¿ÑO`«=~°‰õÄ áÈ~å@O ™êyOK«ÏxH˜ =ÚO^Œ∞‰õΩ ~å"åÅx HÀ~°∞`«∞<åflO.
■ ˜Ñ≤ZѶπ J^茺‰õΔΩÅ∞ P‰õΩÅ Éèí∂=∞Ü«∞ºQÍi ǨÏ`«ºÃÑ· ÃÇ·ÏHÀ~°∞ì ã≤˜ìOQ∑ [_ô˚ KÕ`« ã¨=∞„QÆ <åºÜ«∞ qKå~°}
[iÑ≤OKåe.
■ ÖÏs „_≥·=~°¡#∞, ^•x "≥#∞‰õΩ#fl lÃÇÏKüZ"£∞ã≤ JkèHÍ~°∞Å#∞, ã¨∂„`«^è•~°∞Å#∞ "≥O@<Õ JÔ~ã¨∞ì KÕÜ«∂e,
302 ÃãHõΔ<£ H˜O^Œ ˆHã¨∞ #"≥∂^Œ∞ KÕã≤ Hõiî#OQÍ tH˜ΔOKåe.
■ `≥ÅOQÍ} L^Œº=∞ <åÜ«∞Hõ`«fiOÃÑ· ã‘=∂O„^èŒ ^ÀÑ≤_ô =~åæÅ∞, `≥ÅOQÍ} „^ÀǨïÅ∞ P#∞ã¨iã¨∞Î#fl x~°ƒùO^Œ,
xÜ«∞O`«$`«fi ǨÏ`«º ~å[H©Ü«∂ʼnõΩ =ºuˆ~HõOQÍ áÈ~å_»∞^•O.
■ Z@∞=O˜ POHõΔÅ∞ ÖËx `≥ÅOQÍ}#∞ ™êkèOK«∞‰õΩO^•O.
■ J=∞~°g~°∞Å Pâ◊Ü«∞ ™ê^èŒ#ÔH· áœ~°, „Ѩ*Ï™êfiq∞Hõ ǨωõΩ¯Å`À „Ѩ*Ï™êfi=∞º `≥ÅOQÍ}ÔH· L^Œºq∞^•ÌO.
„ѨK«∞~°} Hõ~°ÎÅ∞ : "Õ^Œ‰õΩ=∂~ü, #Å=∂㨠Hõ$+¨‚, ~°`«fl=∂Å, z‰õΩ¯_»∞ „ѨÉèÏHõ~ü, ^Õ"ÕO„^Œ, ã¨<å=ÙÖÏ¡MÏ<£, =∞K«Û q^•º™êQÆ~ü,
ã≤.ZÖò. Ü«∂^Œyi, ~°=∞}ÏÅ ÅHõΔ ‡Ü«∞º, =∞kÌÖ˘, ~°"Õ∞+π
`≥ÅOQÍ} „Ѩ*τѶ¨Oò (TPF)
~åR Hõq∞˜