SlideShare a Scribd company logo
Enviar pesquisa
Carregar
Entrar
Cadastre-se
ตัวอย่างหนังสือ_คิดอย่างไรไม่ให้คิดไปเอง.pdf
Denunciar
Piyapong Sirisutthanant
Seguir
โรงเรียนมหิดลวิทยานุสรณ์ จังหวัดนครปฐม
7 de Nov de 2022
•
0 gostou
•
298 visualizações
ตัวอย่างหนังสือ_คิดอย่างไรไม่ให้คิดไปเอง.pdf
7 de Nov de 2022
•
0 gostou
•
298 visualizações
Piyapong Sirisutthanant
Seguir
โรงเรียนมหิดลวิทยานุสรณ์ จังหวัดนครปฐม
Denunciar
Aperfeiçoamento pessoal
Thinking101
ตัวอย่างหนังสือ_คิดอย่างไรไม่ให้คิดไปเอง.pdf
1 de 17
Baixar agora
1
de
17
Recomendados
เรื่อง ปัญหาการติดเกมในหมู่วัยรุ่น
Nutdanai Dt
58.1K visualizações
•
25 slides
รายชื่อนักเรียนปี2555
พิพัฒน์ ตะภา
3.7K visualizações
•
4 slides
หน่วยที่ 4 เรื่องที่ 3 คำกริยา ป.4.pdf
Ploykarn Lamdual
258 visualizações
•
33 slides
ประวัติส่วนตัว
Noi Nueng
1.6K visualizações
•
1 slide
ข้อสอบปลายภาค วิทย์ป.6
phonphan Datpum
16.8K visualizações
•
3 slides
โครงงานคอมพิวเตอร์ปัญหาเด็กติดเกม
jutamart muemsittiprae
5.6K visualizações
•
5 slides
Mais conteúdo relacionado
Mais procurados
ใบงานที่ 1-5 ม.1 1/61
Beerza Kub
18.1K visualizações
•
5 slides
ฝึกอ่าน ป.2
ประชา อธิปไตย
143.7K visualizações
•
116 slides
Ans n6-w1-1
Thanawut Rattanadon
21.8K visualizações
•
2 slides
ปกโครงงานคุณธรรม
SophinyaDara
1.5K visualizações
•
1 slide
หน้าปก
Sasiyada Promsuban
4.9K visualizações
•
1 slide
ใบงานผังมโนทัศน์
tassanee chaicharoen
21K visualizações
•
1 slide
Mais procurados
(20)
ใบงานที่ 1-5 ม.1 1/61
Beerza Kub
•
18.1K visualizações
ฝึกอ่าน ป.2
ประชา อธิปไตย
•
143.7K visualizações
Ans n6-w1-1
Thanawut Rattanadon
•
21.8K visualizações
ปกโครงงานคุณธรรม
SophinyaDara
•
1.5K visualizações
หน้าปก
Sasiyada Promsuban
•
4.9K visualizações
ใบงานผังมโนทัศน์
tassanee chaicharoen
•
21K visualizações
แบบบันทึกการศึกษาค้นคว้าจาก Internet
โรงเรียนบ้านพอก
•
13.2K visualizações
My best friend
Hylton Upshon
•
176 visualizações
รูปเล่มโครงการแต้มสีเติมฝัน...
Prawwe Papasson
•
58.9K visualizações
Volley pan2
sumalee1
•
8K visualizações
ครอบครัวอบอุ่น
Beerza Kub
•
4.2K visualizações
ความหมาย
Patcharee Kongpun
•
17.7K visualizações
คำทับศัพท์
phornphan1111
•
22.2K visualizações
หลักเกณฑ์การแข่งขัน ครั้งที่ 63 กิจกรรมสภานักเรียน
Duangnapa Inyayot
•
5.3K visualizações
ปัญหานักเรียนทะเลาะวิวาท
Veerapat Tongboonluea
•
3.5K visualizações
แบบฝึกหัดอาเซียน
มนตรี ศรีวงศ์
•
18.3K visualizações
ตย.โครงงาน
Michiyo Testarossa
•
9.7K visualizações
ติว O net วิชา ภาษาไทย โดยครูเจริญ
Phasu Wichitchon
•
4.9K visualizações
ตัวอย่างโครงงาน
Noonnu Ka-noon
•
47.5K visualizações
แบบทดสอบ คิดคำนวณ ป.3
Khunnawang Khunnawang
•
2.7K visualizações
Mais de Piyapong Sirisutthanant
ตัวอย่างหนังสือ_พูดคุยอย่างไร ได้ทั้งใจ ได้ทั้งงาน.pdf
Piyapong Sirisutthanant
353 visualizações
•
26 slides
ตัวอย่างหนังสือ_ฉันแข็งแกร่งพอที่จะเชื่อความคิดของตัวเอง.pdf
Piyapong Sirisutthanant
78 visualizações
•
23 slides
ตัวอย่างหนังสือ_ถกเถียงอย่างไร ให้เราเข้าใจกันมากกว่าเดิม.pdf
Piyapong Sirisutthanant
161 visualizações
•
28 slides
ตัวอย่างหนังสือ_เพราะฉันแตกต่างจึงบริหารเวลาแบบนี้.pdf
Piyapong Sirisutthanant
330 visualizações
•
27 slides
ตัวอย่างหนังสือ_เธอหรือฉันใครกันที่Toxic.pdf
Piyapong Sirisutthanant
480 visualizações
•
24 slides
ตัวอย่างหนังสือ_เก่งด้วยศาสตร์.pdf
Piyapong Sirisutthanant
115 visualizações
•
23 slides
Mais de Piyapong Sirisutthanant
(20)
ตัวอย่างหนังสือ_พูดคุยอย่างไร ได้ทั้งใจ ได้ทั้งงาน.pdf
Piyapong Sirisutthanant
•
353 visualizações
ตัวอย่างหนังสือ_ฉันแข็งแกร่งพอที่จะเชื่อความคิดของตัวเอง.pdf
Piyapong Sirisutthanant
•
78 visualizações
ตัวอย่างหนังสือ_ถกเถียงอย่างไร ให้เราเข้าใจกันมากกว่าเดิม.pdf
Piyapong Sirisutthanant
•
161 visualizações
ตัวอย่างหนังสือ_เพราะฉันแตกต่างจึงบริหารเวลาแบบนี้.pdf
Piyapong Sirisutthanant
•
330 visualizações
ตัวอย่างหนังสือ_เธอหรือฉันใครกันที่Toxic.pdf
Piyapong Sirisutthanant
•
480 visualizações
ตัวอย่างหนังสือ_เก่งด้วยศาสตร์.pdf
Piyapong Sirisutthanant
•
115 visualizações
ตัวอย่างหนังสือ_ถ้าสอนงานแบบนี้.pdf
Piyapong Sirisutthanant
•
304 visualizações
ตัวอย่างหนังสือ_คู่มือทำธุรกิจฉบับคนคิดสร้างสรรค์.pdf
Piyapong Sirisutthanant
•
381 visualizações
ตัวอย่างหนังสือ_Blitzscaling.pdf
Piyapong Sirisutthanant
•
300 visualizações
ฉันหมด Passion หรือแค่ยังหามันไม่เจอ_Sample.pdf
Piyapong Sirisutthanant
•
685 visualizações
AI 2041 ตัวอย่าง
Piyapong Sirisutthanant
•
1.5K visualizações
LHTL_Sample.pdf
Piyapong Sirisutthanant
•
405 visualizações
ตัวอย่าง หนังสือ คนเก่งคิดแบบนี้ไง พูดอะไรก็รู้เรื่อง
Piyapong Sirisutthanant
•
988 visualizações
ตัวอย่างหนังสือ อยากขายดี สตอรี่ต้องโดน Stories that stick
Piyapong Sirisutthanant
•
870 visualizações
ตัวอย่างหนังสือ The Compound Effect
Piyapong Sirisutthanant
•
1.3K visualizações
ตัวอย่างหนังสือ Everything is f*cked คู่มือแห่งความหวัง ในโลกสุดเฮงซวย
Piyapong Sirisutthanant
•
1.1K visualizações
You canlearnanything sample
Piyapong Sirisutthanant
•
911 visualizações
Successful peopleact sample
Piyapong Sirisutthanant
•
1.2K visualizações
AI SUPERPOWERS_Sample
Piyapong Sirisutthanant
•
8.6K visualizações
How to be better at (almost) everything sample
Piyapong Sirisutthanant
•
3K visualizações
ตัวอย่างหนังสือ_คิดอย่างไรไม่ให้คิดไปเอง.pdf
1.
THINKING 101 Woo-Kyoung Ahn คิดอย่างไร
ไม่ให้คิดไปเอง
2.
สารบัญ บทนํ า 4 1 การหลงคิดว่ารู ้ดี
10 ทําไมทุกอย่างดูง่ายจัง 2 อคติยื นยันความเชื ่อ 40 ทําไมเราผิดพลาดเมื่อพยายามทําสิ่งที่ถูกต้อง 3 วิธีคิดอย่างมีเหตุผลให้แม่นยํ า 78 อย่าหลงไปกับสิ่งที่คิดแรกสุด 4 อันตรายของตัวอย่าง 106 เราพลาดอะไรบ้างถ้าเชื่อแต่เรื่องเล่า 5 อคติเชิงลบ 138 ความกลัวสูญเสียทําให้เราหลงทางได้อย่างไร 6 การตีความด้วยอคติ 168 ทําไมเราถึงมองไม่เห็นความจริง 7 อันตรายของมุมมองส่วนตัว 196 ทําไมคนอื่นถึงไม่เข้าใจเรื่องนี้ นะ 8 อดเปรี้ ยวไว้กินหวานช่างทรมาน 226 เรากลัวอนาคตเกินไปหรือเปล่า บทส่งท้าย 258
3.
4 Thinking 101 -
บทนํา -
4.
บทนํา 5 สมัยฉัันยังเป็นนักศิึกษ์าอยู่ท์ี�มหาวิท์ยาลัยอิลลินอยส์ ฉัันต้องท์ำงาน วิจัยเรื�องจิตวิท์ยาความคิดุ
กลุ่มของฉัันมักหาเวลาออกไปดุื�มสังสรรค์ ดุ้วยกันเสมอ นี�เป็นโอกาสดุีท์ี�เราจะไดุ้ถามอาจารย์ท์ี�ปรึกษ์าเกี�ยวกับเรื�องท์ี� ไม่ไดุ้หยิบยกขึ�นมาพููดุคุยกันระหว่างช่วงเวลาปรึกษ์าส่วนตัวมีครั�งหนึ�ง ฉัันรวบรวมความกล้าเพูื�อถามอาจารย์ในเรื�องท์ี�ค้างคาใจมานานว่า… “อาจารย์คิดุว่าวิชาจิตวิท์ยาความคิดุจะช่วยเปลี�ยนโลกให้ดุีขึ�น ไดุ้ไหมคะ?” ท์ันใดุนั�นฉัันก็รู้สึกไดุ้ว่า คำถามของฉัันฟังดุูไม่มีป่�ไม่มีขลุ่ย เพูราะฉัันไดุ้ท์ุ่มเท์แรงกายแรงใจเพูื�อศิึกษ์าเรื�องนี�ไปแล้ว จะมา ถามอะไรกันตอนนี� ถึงแม้ฉัันจะไดุ้เสนองานวิจัยต่อท์ี�ประชุมดุ้าน วิท์ยาศิาสตร์มาแล้วรอบโลกและงานเหล่านั�นกำลังจะถูกตีพูิมพู์ลงใน นิตยสารดุ้านจิตวิท์ยา ฉัันก็ยังไม่รู้อยู่ดุีว่าจะอธิบายถึงประโยชน์ใน ชีวิตจริงเรื�องงานของฉัันให้กับเพูื�อนเก่าสมัยมัธยมฟังอย่างไร วันนั�นเอง ฉัันดุื�มเบียร์ย้อมใจ เรียกความกล้าเพูื�อถามคำถาม หลังจากท์ี�ต้องท์นอ่านงานวิจัยของผูู้้เขียนคนหนึ�งท์ี�แค่อยากแสดุง สติปัญญาของตัวเองเหลือเกิน โดุยการแก้ปัญหาท์ี�ไม่ไดุ้มีอยู่ในโลก แห่งความจริง
5.
6 Thinking 101 ท์ี�ปรึกษ์าของเรามีชื�อเสียงในเรื�องความคลุมเครือถ้าฉัันถามเขา ว่า
“ฉัันควรจะท์ำ A หรือ B เป็นเรื�องต่อไปดุี?” เขาคงจะตอบฉัันแบบ กำกวมว่า“ไดุ้”หรือไม่ก็ตอบกลับดุ้วยคำถามประมาณัว่า“แล้วคุณัคิดุ ว่ายังไงล่ะ?”ครั�งนี�ฉัันเลยถามเขาดุ้วยคำถามง่ายๆท์ี�ตอบแค่ว่าใช่หรือ ไม่ใช่ซึ�งเขาก็ตอบกลับมาง่ายๆว่า“ไดุ้สิ”ฉัันและเพูื�อนในกลุ่มต่างนั�งนิ�ง ตั�งใจฟังอย่างจดุจ่อ รอว่าเขาจะพููดุอะไรต่อ แต่เขากลับพููดุแค่นั�นเอง ฉัันใช้เวลา30ป่ต่อจากนั�นหรืออาจจะนานกว่านั�นพูยายามหา คำตอบให้กับคำถามนี� ดุ้วยการศิึกษ์าปัญหาท์ี�ฉัันคิดุว่า “น่าจะมีอยู่ จริงในโลกใบนี�” ฉัันเป็นอาจารย์สอนดุ้านจิตวิท์ยาอยู่ท์ี�มหาวิท์ยาลัย เยลตั�งแต่ป่ 2003 และไดุ้ค้นคว้าวิจัยเกี�ยวกับ “อคติ” ท์ี�ท์ำให้เราหลง ออกนอกลู่นอกท์าง โดุยไดุ้หาแนวท์างจัดุการกับอคติเหล่านั�นในแบบ ท์ี�สามารถนำมาประยุกต์ใช้กับสถานการณั์ต่างๆ ท์ี�เกิดุขึ�นในชีวิตจริง ของพูวกเรา นอกจากเรื�องอคติท์ี�ฉัันวิจัยฉัันยังศิึกษ์าค้นคว้า“ปัญหาการคิดุ” อื�นๆ ในโลกแห่งความเป็นจริงท์ี�อาจเป็นปัญหาท์ั�งกับตัวฉัันและ คนรอบข้างไม่ว่าจะเป็นนักศิึกษ์าเพูื�อนและครอบครัวของฉัันฉัันเห็น วิธีท์ี�นักศิึกษ์าชอบผู้ัดุวันประกันพูรุ่ง เพูราะพูวกเขาคิดุว่าเก็บไว้ท์ำ ท์ีหลังน่าจะเครียดุน้อยกว่าลงมือท์ำเดุี�ยวนี�ซึ�งพูวกเขาประเมินมันต�ำไป มีนักศิึกษ์ามาเล่าให้ฉัันฟังว่า คุณัหมอวินิจฉััยโรคให้เธอผู้ิดุ เพูราะเอาแต่ถามคำถามท์ี�เป็นการย�ำสมมุติฐานเบื�องต้นของเขาฉัันเห็น ความท์ุกข์ของคนท์ี�เอาแต่โท์ษ์ตัวเองท์ุกเรื�อง เพูราะมองเห็นความจริง แค่ดุ้านเดุียว และความท์ุกข์ของคนท์ี�เอาแต่โท์ษ์คนอื�น โดุยไม่เคย
6.
บทนํา 7 เห็นความผู้ิดุของตัวเองเลย ฉัันไดุ้เห็นความอึดุอัดุใจของคู่รักท์ี�คิดุว่า ตัวเองสื�อสารกันชัดุเจนท์ี�สุดุแล้วแต่อันท์ี�จริงกลับกลายเป็นว่าเข้าใจผู้ิดุ กันท์ั�งหมดุมาตลอดุ ฉัันยังไดุ้เห็นว่า“ปัญห้าการคิิด”
สำร้างคิวาม่ย่่่งย่ากให้้แก่ชีีวิต คินเกินพรรณนา อคิติและคิวาม่ผู้ิดพลาดพ้�นฐานเห้ล่านี� ล้วนนำ ไปสำ้่ปัญห้าสำังคิม่ท์ี�รวมถึงการแบ่งขั�วท์างการเมือง การเปลี�ยนแปลง อุณัหภูมิโลก การแบ่งแยกเชื�อชาติ การใช้ความรุนแรงเกินหน้าท์ี�ของ ตำรวจ และแท์บท์ุกปัญหาท์ี�เกิดุจากความคิดุลำเอียงและเหมารวม ฉัันไดุ้คิดุค้นหลักสูตรท์ี�ชื�อว่า “Thinking 101” เพูื�อแสดุงให้ นักศิึกษ์าเห็นว่า จิตวิท์ยาช่วยให้พูวกเขารับรู้และแก้ไขปัญหาเหล่านี� และตัดุสินใจเกี�ยวกับชีวิตของพูวกเขาไดุ้ดุีขึ�นไดุ้ซึ�งน่าจะเป็นหลักสูตร ท์ี�ผูู้้คนต้องการมาก เพูราะในป่ 2019 มีนักศิึกษ์าลงท์ะเบียนเรียนกับ ฉัันถึง 450 คน ดุูเหมือนพูวกเขาอยากไดุ้คำชี�แนะจากวิชาจิตวิท์ยา และบอก ต่อกันไปเกี�ยวกับเรื�องนี�ท์ี�น่าสนใจก็คือเมื�อฉัันไดุ้รับการแนะนำให้รู้จัก กับครอบครัวของนักศิึกษ์าท์ี�มาเยี�ยมถึงมหาวิท์ยาลัยพูวกเขามักเล่าให้ ฉัันฟังถึงเวลาท์ี�ลูกโท์รศิัพูท์์กลับบ้านและพููดุคุยถึงสิ�งท์ี�เขาไดุ้เรียนแล้ว นำไปใช้แก้ปัญหาในชีวิตจริง บางคนถึงขนาดุให้คำแนะนำแก่สมาชิก ในครอบครัว แม้กระท์ั�งพู่อแม่ของพูวกเขาเอง เพูื�อนร่วมงานบางคนเล่าให้ฟังว่า ไดุ้ยินนักศิึกษ์าถกเถียงกัน อย่างดุุเดุือดุในห้องอาหารถึงความหมายท์ี�แอบซ่อนอยู่ในเนื�อหาบาง ส่วนของหลักสูตรเวลาท์ี�ฉัันเล่าเรื�องเนื�อหาของหลักสูตรให้คนท์ี�ท์ำงาน
7.
8 Thinking 101 อาชีพูอื�นฟัง
มีแต่คนถามฉัันว่า ถ้าอยากศิึกษ์าหาความรู้เพูิ�มเติมต้อง ท์ำอย่างไรบ้าง? ฉัันเลยไดุ้รู้ว่ายังมีคนอีกมากท์ี�จำเป็นและต้องการใช้ ความรู้ดุ้านจิตวิท์ยาเหล่านี� ฉัันจึงตัดุสินใจเขียนหนังสือเล่มนี�ขึ�น เพูื�อ แบ่งปันเนื�อหาจากวิชานั�น ฉัันเลือกเนื�อหามาท์ั�งหมดุ 8 หัวข้อท์ี�น่าจะใกล้เคียงกับชีวิตจริง มากท์ี�สุดุและดุูแล้วน่าจะเป็นเรื�องท์ี�นักศิึกษ์าของฉัันคนอื�นๆและตัวฉััน ต้องพูบเจออยู่ท์ุกเมื�อเชื�อวัน เนื�อหาหนึ�งบท์ต่อหนึ�งหัวข้อ และถึงแม้ เนื�อหาจะเกี�ยวข้องกันตลอดุท์ั�งเล่มท์ุกบท์ถูกเขียนออกมาเพูื�อให้เลือก อ่านตามลำดุับอย่างไรก็ไดุ้ ถึงแม้ฉัันจะพููดุถึงข้อผู้ิดุพูลาดุและอคติในการคิดุหนังสือเล่มนี� ไม่ไดุ้พููดุถึงความผู้ิดุปกติของคน คนเรามี “ปัญหาการคิดุ” เพูราะถูก กำหนดุดุ้วยลักษ์ณัะเฉัพูาะบางอย่างและมักจะมีเหตุผู้ลท์ี�ดุี การอ้าง เหตุผู้ลแบบผู้ิดุๆ เป็นผู้ลมาจากวิวัฒนาการท์างความคิดุของเรา ซึ�ง ท์ำให้เราดุำรงเผู้่าพูันธุ์มาไดุ้จนถึงขนาดุนี�และยังจะอยู่รอดุต่อไปใน โลกใบนี� ดุังนั�นการแก้ปัญหาเหล่านี�อาจไม่ง่ายนัก เพูราะเราต่างรู้กัน ดุีว่า การขจัดุอคติเป็นเรื�องท์ี�ท์้าท์ายอย่างมาก ถ้าเราอยากหลีกเลี�ยงท์ั�งข้อผู้ิดุพูลาดุและอคติเหล่านี� แค่การ ท์่องในใจว่า“เราไม่ควรท์�า”ย่อมไม่เพูียงพูอเหมือนกับการนอนไม่หลับ เวลาท์ี�คุณันอนไม่หลับคุณัรู้ตัวดุีว่าปัญหาคือคุณันอนไม่หลับแต่ถ้าจะ ให้บอกคนท์ี�นอนไม่หลับว่าพูวกเขาควรนอนหลับมากขึ�นคงแก้ปัญหา ไม่ไดุ้เช่นเดุียวกับอคติบางเรื�องในหนังสือเล่มนี�คุณัอาจรู้สึกคุ้นเคยอยู่ แล้ว แต่คุณัต้องให้ยาแรงกว่าแค่บอกว่า “อย่าท์�าอย่างนั�น”
8.
บทนํา 9 มีงานวิจัยอีกมากช่วยยืนยันว่า ยังมีวิธีช่วยให้เราใช้เหตุผู้ลไดุ้ ดุีขึ�น
วิธีเหล่านี�ยังช่วยให้เรารู้ถึงสิ�งท์ี�เราควบคุมไม่ไดุ้และยังแสดุงให้ เห็นว่าวิธีแก้ปัญหาท์ี�ดุูเหมือนจะใช้ไดุ้ผู้ลในตอนแรกอาจส่งผู้ลตรงข้าม ไดุ้ในภายหลัง หนังสือเล่มนี�อ้างอิงจากงานวิจัยท์างวิท์ยาศิาสตร์ส่วนใหญ่มา จากนักจิตวิท์ยาความคิดุคนอื�นๆ แต่บางส่วนเป็นงานวิจัยของฉัันเอง งานวิจัยหลายชิ�นท์ี�ฉัันอ้างถึงเป็นผู้ลงานขึ�นหิ�งท์ี�ยืนยงผู้่านการท์ดุสอบ ของกาลเวลา ส่วนงานอื�นเป็นผู้ลวิจัยภาคสนามใหม่ล่าสุดุ เวลาท์ี�ฉััน สอนฉัันมักยกตัวอย่างท์ี�หลากหลายจากแง่มุมชีวิตท์ี�แตกต่างกันออกไป เพูื�อแสดุงให้เห็นแต่ละประเดุ็น และเป็นไปอย่างมีเหตุผู้ล ขอกลับไปยังค�าถามท์ี�ฉัันถามอาจารย์ท์ี�ปรึกษ์า“อาจารย์คิดุว่า จิตวิท์ยาความคิดุจะช่วยเปลี�ยนโลกให้ดุีขึ�นไดุ้ไหมคะ?”ผู้่านมาหลายป่ นับตั�งแต่ฉัันถามคำถามนั�นครั�งแรกฉัันเชื�ออย่างแรงกล้าว่าค�าตอบนั�น เป็นตามท์ี�อาจารย์ตอบว่า “ไดุ้สิ” อย่างแน่นอน
9.
การหลงคิดว่ารู ้ดี ทําไมทุกอย่างดูง่ายจัง - 1 -
10.
บทที่ 1 การหลงคิดว่ารู้ ดี
11 หอประชุมเลวินสันเป็นหนึ�งในห้องบรรยายท์ี�ใหญ่ท์ี�สุดุของมหาวิท์ยาลัย เยลดุ้วยความจุกว่า450ท์ี�นั�งในวันจันท์ร์และพูุธระหว่างเวลา11:35- 12:50 น. ฉัันจะสอน “วิชาการคิดุ” ให้กับนักศิึกษ์าปริญญาตรี ซึ�งมีคน เข้าเรียนเกือบเต็มท์ุกท์ี�นั�ง หัวข้อในวันนี�เป็นเรื�องเกี�ยวกับความมั�นใจท์ี� มากเกินไปซึ�งดุูจะเป็นหัวข้อท์ี�สนุกมากเพูราะฉัันมีแผู้นจะให้นักศิึกษ์า บางคนออกมาเต้นตามวิดุีโอเพูลง K-pop ฉัันเริ�มสอนโดุยอธิบายเรื�องความรู้สึกเหนือกว่าจากการลองให้ นักเรียนมัธยมปลาย1ล้านคนให้คะแนนความเป็นผูู้้น�าของตัวเองมีถึง 70% ประเมินท์ักษ์ะของพูวกเขาสูงกว่าค่าเฉัลี�ยและ 60% ให้คะแนน ตัวเองอยู่ในกลุ่ม10%สูงสุดุในแง่ของความสามารถในการเข้ากับผูู้้อื�น อีกการศิึกษ์าหนึ�งให้อาจารย์มหาวิท์ยาลัยประเมินท์ักษ์ะการ สอนของตัวเองปรากฏว่า2ใน3ให้คะแนนตัวเองติดุกลุ่ม25%สูงสุดุ หลังจากยกตัวอย่างเหล่านี�และตัวอย่างอื�นๆ ของการประเมินตัวเอง อย่างแสนจะใจกว้าง ฉัันถามนักศิึกษ์าว่า “คุณัคิดุว่า คนอเมริกันกี� เปอร์เซ็นต์คิดุว่าพูวกเขาขับรถดุีกว่าคนท์ั�วไป?” นักศิึกษ์าต่างพูากันตะโกนตัวเลขท์ี�สูงกว่าตัวเลขท์ี�พูวกเขาเคย เห็นมาสูงถึง80%หรือ85%แล้วหัวเราะกันคิกคักเพูราะคิดุว่าตัวเอง แน่มาก กลายเป็นว่าพูวกเขาเดุาตัวเลขต�ำเกินไป ค�าตอบท์ี�ถูกต้องคือ 93%
11.
12 Thinking 101 อย่างไรก็ตาม
แค่ผู้ลวิจัยยังไม่พูอท์ี�จะสอนนักศิึกษ์าเกี�ยวกับ อคติในความคิดุฉัันจึงให้พูวกเขาไดุ้ลองเจอกับอคติเหล่านี�เองโดุยลอง ให้พูวกเขาตกเป็นเหยื�อของอคติท์ี�ว่า “ไม่ใช่ฉััน” ซึ�งเป็นความเชื�อท์ี�ว่า “คนอื�นต่างหากท์ี�มีอคติแต่ตัวฉัันไม่มี”นักศิึกษ์าคนหนึ�งคิดุว่าเขาไม่ไดุ้ มั�นใจมากเกินไปเพูราะบางครั�งเขาก็รู้สึกไม่มั�นใจส่วนนักศิึกษ์าอีกคน คิดุว่าตัวเองมีเหตุผู้ล เพูราะเธอเดุาผู้ลการสอบไดุ้ใกล้เคียงกับคะแนน จริง เธอจึงคิดุว่าเธอประเมินตัวเองเท์ียบกับเพูื�อนไดุ้ถูกต้อง ท์ั�งแง่การ เป็นผูู้้น�า ความสัมพูันธ์ และการขับรถ ท์ีนี�ก็ถึงเวลาออกมาเต้นกันแล้วล่ะ ฉัันเปิดุคลิป 6 วินาท์ีจากเพูลง Boy with Luv ของวง BTS ซึ�ง เป็นมิวสิควิดุีโอท์ี�มียอดุวิวมากกว่า1.4พูันล้านวิวบนยูท์ูปและไดุ้เลือก ช่วงท์ี�ท์่าเต้นไม่ไดุ้ยากจนเกินไปเอาไว้ (ช่วงท์ี�ว่านี�จะอยู่ระหว่างนาท์ีท์ี� 1:18-1:24 น.) หลังเปิดุคลิปให้นักศิึกษ์าดุู ฉัันบอกพูวกเขาว่าจะมีรางวัลให้ ผูู้้ชนะท์ี�เต้นท์่อนนี�ไดุ้ดุีท์ี�สุดุ เราดุูคลิปวนไปอีกกว่า 10 รอบ ดุูกระท์ั�ง เวอร์ชั�นท์ี�ท์ำเพูลงให้ช้าลง เพูื�อสอนท์่าเต้นเพูลงนี� จากนั�นฉัันขอ อาสาสมัคร มีนักศิึกษ์าผูู้้กล้า 10 คนเดุินออกมาท์ี�หน้าห้องบรรยาย พูร้อมท์ี�จะดุังในพูริบตาส่วนนักศิึกษ์าท์ี�เหลือตะโกนเชียร์กันเสียงดุังลั�น ฉัันเชื�อว่ามีนักศิึกษ์าอีกนับร้อยคนท์ี�คิดุว่า “ตัวเองเต้นไดุ้” ฉัันยังคิดุว่า เต้นไดุ้เลย หลังจากดุูคลิปท์ี�ตัดุมาแค่ 6 วินาท์ี วนไปไม่รู้กี�รอบ มัันจะ ยากแค่่ไหนกันเชีียว? เสียงผูู้้ชมเรียกร้องให้นักศิึกษ์าอาสาสมัครหันหน้ามาหาพูวกเขา
12.
บทที่ 1 การหลงคิดว่ารู้ ดี
13 แท์นท์ี�จะหันหน้าเข้าจอเมื�อเพูลงเริ�มเล่นเหล่าอาสาสมัครสะบัดุแขนไป มาอย่างสะเปะสะปะกระโดุดุขึ�นและเตะขาต่างคนต่างเต้นตามจังหวะ ของตัวเองมีคนหนึ�งท์ี�คิดุท์่าเต้นขึ�นมาใหม่ท์ั�งหมดุบางคนยอมแพู้หลัง เต้นไปแค่ 3 วินาท์ี ท์ั�งห้องหัวเราะอย่างสนุกสนาน ภาพลวงตาของการมั่นใจเกินตัว คนเรามีแนวโน้มมั�นใจเกินเหตุกับสิ�งท์ี�เราเข้าใจไดุ้ง่ายเราตกเป็นเหยื�อ ความมั�นใจเกินเหตุไดุ้หลายวิธีมาก โดุยอาจไม่รู้ตัวเลย 1 ภาพลวงตาของการเรียนรู ้สิ่งใหม่ การสาธิตในชั�นเรียนท์ี�ใช้เพูลงของวงBTSนั�นเลียนแบบการศิึกษ์าเกี�ยว กับการคิดุไปเองว่าท์ำไดุ้แล้วตอนท์ี�เราเรียนรู้ท์ักษ์ะใหม่ๆในการศิึกษ์า ท์ี�ว่านั�น ผูู้้เข้าร่วมไดุ้ดุูคลิปวิดุีโอท์่าเต้นมูนวอล์คของไมเคิล แจ็คสัน ท์ี�ตัดุมาแค่ 6 วินาท์ี เป็นท์่าเต้นท์ี�ดุูราวกับว่าเขาเดุินถอยหลังไดุ้โดุย ไม่ต้องยกเท์้าขึ�นจากพูื�นท์่าเต้นดุูไม่ซับซ้อนเขาเต้นไดุ้ง่ายดุายราวกับ แท์บไม่พูยายามอะไรเลย ผูู้้เข้าท์ดุลองบางคนดุูคลิปแค่ครั�งเดุียวในขณัะท์ี�บางคนดุูวนไป 20ครั�งจากนั�นพูวกเขาต้องให้คะแนนตัวเองว่าพูวกเขาจะเต้นมูนวอล์ค ไดุ้ดุีขนาดุไหน คนท์ี�ดุูคลิปวนไป 20 ครั�งนั�นดุูมั�นใจเหลือเกินว่าเต้น
13.
14 Thinking 101 ไดุ้ดุีกว่าคนท์ี�ดุูคลิปครั�งเดุียวเพูราะคิดุว่าการดุูคลิปซ�ำไปซ�ำมาหลายครั�ง ท์ำให้พูวกเขาจดุจ�าไดุ้ท์ุกการเคลื�อนไหวและนึกท์่าเต้นในหัวไดุ้อย่าง ง่ายดุาย แล้วช่วงเวลาแห่งความจริงมาถึงเมื�อผูู้้เข้าท์ดุลองถูกขอให้เต้น ท์่ามูนวอล์ค
กลับกลายเป็นว่า การเต้นของท์ั�ง 2 กลุ่มแท์บไม่แตกต่าง กันเลย การดุูไมเคิล แจ็คสัน เต้นมูนวอล์ค 20 ครั�ง โดุยไม่ไดุ้ฝึึกเต้น ไปดุ้วย ไม่ไดุ้ช่วยให้คุณัเต้นไดุ้ดุีกว่าคนท์ี�เคยดุูเขาเต้นเพูียงครั�งเดุียว คนเรามักตกหลุมพูรางแห่งภาพูลวงตาท์ี�คิดุว่า“ตัวเองก็ท์�าเรื�อง ยากไดุ้”หลังจากเห็นคนอื�นท์ำแบบนั�นไดุ้ง่ายๆกี�ครั�งแล้วท์ี�เราเล่นเพูลง ท์่อนAndA-I-A-I-O-A-I-A-I-Awillalwaysloveyouของวิท์นีย์ฮุ้สตัน ซ�ำไปซ�ำมาในหัวของเราโดุยคิดุว่าการร้องโน้ตสูงๆแบบนั�นจะยากแค่ ไหนกัน?หรือพูยายามท์ำขนมซูเฟล่หลังดุูใครสักคนท์ำให้ดุูท์างยูท์ูป? หรือเปลี�ยนอาหารใหม่เพูื�อลดุน�ำหนัก หลังจากเห็นภาพูก่อนและ หลังลดุความอ้วนของใครสักคน? พอเราสำนใจัแต่ผู้ลลัพธิ์ที่ี�ด้เก่ง คิล่อง เห้ม่้อนขีนม่ซู้เฟล่ ที่ี�พองฟ้ห้ร้อคินที่ี�ม่ีร้ปร่างเพรีย่วงาม่สำม่สำ่วน เราก็ห้ลงผู้ิดคิิด ไปเองว่า ขีั�นตอนที่ี�น�าไปสำ้่ผู้ลลัพธิ์เห้ล่านั�น คิงต้องราบร้�นและ ง่าย่ดาย่ด้วย่เชี่นกัน เหมือนเวลาท์ี�คุณัอ่านหนังสือท์ี�เข้าใจไดุ้ง่ายคุณั อาจรู้สึกว่าหนังสือเล่มนั�นคงเขียนง่ายดุ้วย คนท์ี�ไม่ไดุ้เล่นสเก็ตน�ำแข็ง อาจสงสัยว่า ท์�าไมนักสเก็ตน�ำแข็งถึงพูลาดุล้ม ขณัะพูยายามท์�าท์่า กระโดุดุหมุนตัว2รอบท์ั�งท์ี�นักสเก็ตคนอื�นอีกมากกลับท์ำท์่ากระโดุดุนี� ไดุ้อย่างง่ายดุาย
14.
บทที่ 1 การหลงคิดว่ารู้ ดี
15 คงเพูราะมันง่ายกว่าท์ี�เราจะไม่สนใจว่าหนังสือเล่มนั�นถูกแก้ไข มากี�ครั�งหรือนักสเก็ตต้องซ้อมหนักขนาดุไหนเพูื�อฝึึกท์่ากระโดุดุนั�น ดุังท์ี�ดุอลลี� พูาร์ตัน นักร้องชื�อดุังพููดุไว้ว่า “แพูงนะ กว่าจะแต่งตัวให้ ดุูราคาถูกไดุ้ขนาดุนี�” TED Talks เป็นอีกตัวอย่างท์ี�ดุีท์ี�เรามักเข้าใจผู้ิดุเกี�ยวกับความ เชี�ยวชาญการพููดุแต่ละครั�งมักยาวประมาณั18นาท์ีซึ�งหมายความว่า นักพููดุต้องเตรียมบท์พููดุแค่ 6-8 หน้าเท์่านั�น นักพููดุต้องเชี�ยวชาญใน หัวข้อนั�นอยู่แล้วท์ำให้บางคนคิดุไปว่าการเตรียมตัวพููดุคงง่ายเหมือน ปอกกล้วยเข้าปาก หรือไม่นักพููดุบางคนก็อาจจะดุำน�ำไปไดุ้สบายๆ แต่ข้อกำหนดุของTEDระบุว่านักพููดุควรใช้เวลาหลายสัปดุาห์ไป จนถึงหลายเดุือนเพูื�อเตรียมพูร้อมโค้ชการพููดุหลายคนไดุ้ให้คำแนะนำ ส�าหรับการพููดุสไตล์ TED ไว้ว่า ท์ุกนาท์ีท์ี�คุณัพููดุ ควรใช้เวลาฝึึกซ้อม อย่างน้อย 1 ชั�วโมง หรืออีกนัยหนึ�ง คุณัต้องซ้อมการพููดุของคุณัซ�ำ 60 ครั�ง เท์่ากับต้องใช้เวลาซ้อมอย่างต�ำ 20 ชั�วโมง โดุยยังไม่ไดุ้รวมเวลา ท์ี�ต้องเสียไปอีกกี�ชั�วโมง กี�วัน กี�สัปดุาห์ เพูื�อรวบรวมเนื�อหาให้ไดุ้ 6-8 หน้า และท์ี�ต้องใช้เวลายิ�งกว่านั�นคือ การตัดุเนื�อหาท์ี�ไม่ควรใส่เข้าไป การพููดุสั�นๆ นั�นเตรียมตัวยากกว่าการพููดุยาวๆ เพูราะคุณัจะ ไม่มีเวลาคิดุถึงประโยคถัดุไปและไม่มีเวลาให้ใช้ความรู้สึก ฉัันเคย ถามนักศิึกษ์าท์ี�เพูิ�งเรียนจบและไดุ้งานในบริษ์ัท์ท์ี�ปรึกษ์าธุรกิจชื�อดุัง ว่า มหาวิท์ยาลัยเยลช่วยเตรียมให้เขาพูร้อมสำหรับการท์ำงานไหม? เขาตอบว่าน่าจะไดุ้เรียนวิธีโน้มน้าวใจลูกค้าให้ไดุ้ภายใน 3 นาท์ี ซึ�ง ท์ำไดุ้ยากมาก เพูราะท์ุกคำท์ี�พููดุออกไปล้วนมีความหมาย แต่พูอท์ำ สำเร็จมันกลับดุูง่ายดุาย
15.
16 Thinking 101 2 ภาพลวงตาของความรู ้ การหลงคิดุไปว่า
“ฉัันเก่ง ฉัันท์ำไดุ้” ไม่ไดุ้จะเป็นแค่กับการเต้น การ ร้องเพูลง หรือการพููดุ ยังมีการหลงคิดุประเภท์ท์ี�สอง นั�นคือ หลงคิดุว่า มีความรู้เรามักเชื�ออะไรง่ายๆถ้าเรื�องเหล่านั�นฟังดุูเหมือนจะมีท์ี�มาท์ี�ไป ลองดุูเรื�องเท์ปกาว เราใช้เท์ปกาวแท์บจะกับท์ุกสิ�งท์ุกอย่าง ตั�งแต่การปะรองเท์้าผู้้าใบไปจนถึงการกุ๊นขอบกางเกงและยังมีงานวิจัย ท์ี�พูบว่าสามารถใช้เท์ปกาวก�าจัดุหูดุไดุ้ดุ้วย ซึ�งอาจจะดุีกว่าวิธีรักษ์า ตามมาตรฐานดุ้วยไนโตรเจนเหลวเสียอีกนี�ฟังดุูไม่น่าเชื�อจนกว่าคุณัจะ ไดุ้ยินค�าอธิบายท์ี�ว่าหูดุเกิดุจากไวรัสเราจึงฆ่่ามันไดุ้ถ้าปิดุไว้ไม่ให้โดุน อากาศิและแสงแดุดุ หูดุจึงตายถ้าเราปิดุหูดุดุ้วยเท์ปกาว ค�าอธิบายนี� ท์ำให้พูลังของเท์ปกาวยิ�งฟังดุูน่าเชื�อถือขึ�นมาท์ีเดุียว คินเราชีอบห้าสำาเห้ต่ให้้ที่่กเร้�องที่ี�พบเจัอ เม่้�อเราเขี้าใจั กลไกที่ี�ซู่อนอย่้่ภาย่ใต้อะไรสำักอย่่าง เราจัะชีอบรีบห้าขี้อสำร่ปว่า อะไรเป็นสำาเห้ต่ให้้เกิดเร้�องนั�นๆ นี�จะไม่มีปัญหาเลยถ้าเราเข้าใจ ถูกตลอดุ แต่เมื�อใดุท์ี�เราเชื�อสิ�งท์ี�ผู้ิดุอย่างสนิท์ใจ เราจะไดุ้ข้อสรุปท์ี� ผู้ิดุดุ้วยเช่นกัน มาดุูตัวอย่างกัน ขณัะท์ี�ฉัันกำลังมุ่งมั�นท์ำวิจัยดุ้านนี� ฉัันไดุ้อ่าน หนังสือชื�อ“นาฬิิกาจักรวาล”(TheCosmicClocks)ซึ�งเขียนในป่1960 โดุย“นักดุาราศิาสตร์ยุคใหม่”ท์ี�มีสไตล์ของตัวเองชื�อไมเคิลเกาเกอลิน หนังสือเริ�มต้นดุ้วยการน�าเสนอสถิติท์ี�บางส่วนดุูน่าสงสัย มีตอนหนึ�ง
16.
บทที่ 1 การหลงคิดว่ารู้ ดี
17 บอกว่าคนท์ี�เกิดุตอนท์ี�ดุาวอังคารลอยขึ�นสูงสุดุ (ไม่ว่านั�นจะหมายถึง อะไรก็ตาม) มีแนวโน้มท์ี�จะเติบโตขึ�นมาเป็นแพูท์ย์ นักวิท์ยาศิาสตร์ หรือนักกีฬาท์ี�มีชื�อเสียงโดุ่งดุัง เขามีชุดุข้อมูลเป็นร้อยเป็นพูันและยังใช้สถิติท์ี�ซับซ้อนมาท์ำเป็น ข้อสรุปแต่ไม่ว่าอย่างไรก็ยังน่าสงสัยอยู่ดุีแม้แต่ตัวเขาเองยังงงกับการ ค้นพูบของตัวเองและยังต้องค้นหาคำอธิบาย เขาไม่ไดุ้พููดุถึงอภินิหาร ประมาณัว่า ท์ารกแรกเกิดุไดุ้รับพูลังพูิเศิษ์จากดุวงดุาว แต่นำเสนอ คำอธิบายท์ี�ดุูเข้าท์่าพูอสมควร คำอธิบายของเขาก็คือสติปัญญาบุคลิกและนิสัยใจคอติดุตัวเรา มาแต่กำเนิดุมันอยู่ในตัวของเราอยู่แล้วตั�งแต่เรายังเป็นตัวอ่อนอยู่ใน มดุลูกท์ารกในครรภ์จะส่งสัญญาณัท์างเคมีให้มดุลูกบีบตัวเมื�อพูวกเขา พูร้อมท์ี�จะเกิดุมา และท์ารกท์ี�มีบุคลิกเฉัพูาะจะส่งสัญญาณัขอเกิดุ เมื�อไดุ้อิท์ธิพูลจากแรงโน้มถ่วงแสนลึกลับของโลก ซึ�งถูกกำหนดุดุ้วย ปรากฏการณั์นอกโลก ดุ้วยค�าอธิบายเหล่านี� แม้แต่คนท์ี�สงสัยยังอาจเผู้ลอคล้อยตาม จากตอนแรกคิดุว่า “ไม่มีท์าง” ก็เปลี�ยนเป็น “เหรอ” “ภาพูลวงตาของความรู้”ช่วยอธิบายไดุ้ว่าท์�าไมท์ฤษ์ฎ์ีสมคบคิดุ บางอย่างจึงยังมีอยู่ ท์ฤษ์ฎ์ีท์ี�ว่า “ลี ฮ้าร์วีย์ ออสวอลดุ์ ลอบสังหาร ประธานาธิบดุีจอห์นเอฟ.เคนเนดุีเพูราะเขาเป็นเจ้าหน้าท์ี�ซีไอเอ”อาจ ฟังดุูเกินจริงแต่เมื�อเพูิ�มค�าอธิบายว่าซีไอเอไม่พูอใจวิธีท์ี�ประธานาธิบดุี ก�าลังจัดุการกับคอมมิวนิสต์ จู่ๆ ท์ุกอย่างก็ฟังดุูเข้าท์่ามากขึ�น ยังมีท์ฤษ์ฎ์ีของคิวอานอนท์ี�ว่าประธานาธิบดุีท์รัมป์ต่อสู้กับ
17.
18 Thinking 101 “องค์กรลับ”
ของพูวกชอบใคร่เดุ็กและมนุษ์ย์กินคน ข้อมูลนี�ถูกอ้างว่า นำมาจากแหล่งข่าว “คิว” ท์ี�ไดุ้รับอนุญาตให้เข้าถึงข้อมูลระดุับสูง เขา จึงเข้าถึงข้อมูลภายในของรัฐบาลอเมริกาไดุ้ แน่นอนว่าท์ั�งหมดุนี� “ไม่จริง” แต่ภาพูลวงตาของความรู้ท์ี�คิว สร้างขึ�น โดุยการโปรยโพูสต์ท์ี�ใช้ศิัพูท์์แสงดุูดุี สามารถโน้มน้าวคน จำนวนมากให้คล้อยตามไดุ้ 3 ภาพลวงตาที่เกิดจากสิ่งที่ไม่เกี่ยวข้อง การมั�นใจเกินตัวชนิดุท์ี� 3 นั�นร้ายกาจท์ี�สุดุและไร้เหตุผู้ลท์ี�สุดุ สิ�งท์ี�ฉััน ไดุ้อธิบายมาจนถึงตอนนี�คือการคิดุว่าตัวเองรู้ดุีในงานท์ี�เรากำลังท์ำซึ�ง ท์ำให้เราประเมินความยากของงานต�ำไปแต่เราก็ยังคงเชื�อเหมือนเดุิม ยังต้องท์ำงานนั�นเหมือนเดุิม มันจึงไม่ส่งผู้ลเสียมากนัก แต่บางคิรั�งคิวาม่ม่ั�นใจัเกินตัวนั�นไปเปลี�ย่น “คิวาม่จัริง” ที่ี� เราเชี้�อ และที่ำให้้เราตัดสำินใจัไม่่เห้ม่้อนเดิม่ คิราวนี�แห้ละที่ี�เรา จัะได้รับผู้ลร้าย่จัากม่ัน งานวิจัยชิ�นหนึ�งพูบว่าชื�อหุ้นมีผู้ลต่อความคาดุหวังของผูู้้คนว่า หุ้นนั�นจะขึ�นหรือลงนักวิจัยไดุ้สมมุติชื�อหุ้นขึ�นมา2กลุ่มกลุ่มแรกอ่าน ออกเสียงง่าย เช่น ฟลิง แท์นลี� ส่วนกลุ่มท์ี�สองอ่านยาก เช่น อูลิมนิอุส คิวโอน ผูู้้ร่วมท์ดุลองไม่ไดุ้รับข้อมูลอื�นๆ เลย แต่พูวกเขาตัดุสินว่าหุ้น ท์ี�ออกเสียงง่ายกว่า น่าจะราคาขึ�น ส่วนหุ้นท์ี�ออกเสียงยากกว่า ย่อม