1. - Trang bị cho học sinh một số kiến thức cơ bản về các hoạt động quân sự : điều lệnh,
chiến thuật quân sự, phòng ngự, nguỵ trang, cứu thương…
- Tập luyện để hình thành các kỹ năng hoạt động quân sự theo nội dung huyến luyện
27
quân sự và thể thao quốc phòng.
- Giáo dục ý thức cảnh giác chính trị.
- Giáo dục ý thức về nghĩa vụ quân sự để bảo vệ tổ quốc.
5. Giáo dục môi trường
Cùng với sự phát triển của khoa học – công nghệ và sự biến đổi nhanh chóng của đời sống
xã hội hiện đại, thế giới đang phải đối mặt với những vấn đề lớn như hoà bình, dân số, môi trường
và chất lượng cuộc sống…Nhận thức được tình hình nghiêm trọng của các vấn đề trên, ngành
giáo dục thấy cần phải nghiên cứu đưa vào nhà trường các nội dung giáo dục mới : giáo dục môi
trường, giáo dục dân số, giáo dục giới tính, giáo dục phòng chống ma tuý…
Mấy thập kỷ qua, cùng với sự gia tăng dân số và phát triển mạnh mẽ của cộng nghệ sản
xuất, con người đã xâm phạm đến tự nhiên, phá hoại hệ sinh thái, làm ô nhiễm môi trường sống.
Bảo vệ môi trường đã trở thành vấn đề không thể giải quyết trong phạm vi một quốc gia mà là của
toàn thế giới. Nghiên cứu môi trường cũng đã trở thành một ngành khoa học – Môi trường học.
Do đó việc giáo dục để mọi người trở thành người có kiến thức và kỹ năng bảo vệ môi trường trở
thành một nội dung giáo dục mới trong nhà trường – Giáo dục môi trường.
5.1. Một số khái niệm cơ bản
Môi trường : Môi trường là tất cả các nhân tố vô sinh và hữu sinh bao quanh trái đất có
ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp đến cuộc sống, đến sự phát triển, sinh sản của mọi sinh vật sống.
Trên các văn bản, khái niệm môi trường được sử dụng phổ biến với ý nghĩa là môi trường
lớn. Môi trường lớn gồm có : môi trường tự nhiên và môi trường nhân tạo.
- Môi trường tự nhiên là tổng thể các yếu tố tự nhiên như : Trái đất, động vật, thực vật,
thổ nhưỡng, nham thạch, khoáng sản, bầu khí quyển và bức xạ mặt trời…
- Môi trường nhân tạo là môi trường do con người tạo ra trong quá trình lợi dụng và cải
tạo tự nhiên vì mục đích cuộc sống : Xây dựng hồ chứa nước, trồng cây ven biển chắn
gió, cải tạo rừng ngập mặn…
Môi trường nhân tạo được sáng tạo trên cơ sở môi trường tự nhiên nên bị môi trường tự
nhiên chi phối. Con người luôn có ý thức cải tạo môi trường tự nhiên để phục vụ cho nhu
cầu cuộc sống của mình. Tuy nhiên, việc cải tạo tuỳ tiện có thể làm xâm hại đến môi
trường tự nhiên.
Hệ sinh thái.
Hệ sinh thái là cộng đồng sinh vật và môi trường vô sinh tồn tại trên trái đất, hoạt động
như một hệ thống và phát triển theo một quy luật chặt chẽ. (cộng đồng sinh vật bao gồm : động
vật, thực vật, vi sinh vật; động vật gồm : động vật ăn cỏ, động vật ăn thịt).
Quy luật phát triển của hệ sinh thái thể hiện như sau :
Thực vật hút nước, khoáng chất, không khí, tiếp thu năng lượng mặt trời… chuyển hoá
thành năng lượng hoá học tồn tại trong thân và lá cây. Động vật ăn cỏ sống bằng cách ăn lá cây
cỏ. Đến lượt mình, động vật ăn thịt lại ăn thịt các động vật ăn cỏ. Cả động vật, thực vật sau một
thời gian tồn tại sẽ chết đi, xác của chúng được vi sinh vật phân giải thành chất dinh dưỡng cho
thực vật. Vi sinh vật là vật hoàn trả mọi thứ lại cho môi trường tự nhiên.
Chúng ta có thể khái quát bằng sơ đồ :
Thực vật  Động vật ăn cỏ  Động vật ăn thịt  Vi sinh vật.
Như vậy, động vật, thực vật, vi sinh vật, môi trường vô sinh tồn tại bằng cách dựa vào
nhau tạo thành một thể thống nhất, cân bằng đó chính là một hệ sinh thái.